(1)

W następstwie prowadzonej przez Rosję wojny napastniczej przeciwko Ukrainie sytuacja w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego na świecie szybko się pogarsza, a wiele krajów dotkniętych tym problemem, to kraje najsłabiej rozwinięte lub kraje o niskim dochodzie dotknięte niedoborem żywności.

(2)

Kwota 3 mld EUR jest już objęta programowaniem w ramach filaru geograficznego Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny wymiar Europy ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 (3). Z tej kwoty zaprogramowano 2,3 mld EUR na finansowanie działań w zakresie rolnictwa, żywienia, wody i infrastruktury sanitarnej w latach 2021–2024 w państwach Afryki, Karaibów i Pacyfiku. Biorąc pod uwagę skalę potrzeb i spodziewane skutki, należy uruchomić dodatkowe środki na wsparcie krajów partnerskich najbardziej dotkniętych kryzysem.

(3)

Unia jest bliska pełnego wykonania początkowego budżetu na pomoc humanitarną na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i związanych z nim potrzeb w państwach AKP określonych przed rozpoczęciem prowadzonej przez Rosję wojny napastniczej przeciwko Ukrainie. Biorąc pod uwagę wyjątkowo trudną sytuację w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego w państwach Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP), środki te należy uzupełnić odpowiednimi zasobami, aby odpowiedzieć na dalsze zwiększenie potrzeb humanitarnych i zapewnić ciągłość współpracy w okresie od rozpoczęcia kryzysu do osiągnięcia stabilnych warunków rozwoju.

(4)

W konkluzjach z dni 24–25 marca 2022 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji, aby priorytetowo potraktowała prace nad globalnym bezpieczeństwem żywnościowym i globalną przystępnością cenową żywności, w szczególności poprzez wspieranie bezpieczeństwa żywnościowego i rolnictwa w Ukrainie oraz w najsłabszych i najbardziej zagrożonych państwach trzecich.

(5)

W konkluzjach z dni 30–31 maja 2022 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji o zbadanie możliwości uruchomienia rezerw z Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR) w celu wsparcia najbardziej dotkniętych krajów partnerskich.

(6)

W swoich konkluzjach z dnia 20 czerwca 2022 r. Rada poparła reakcję Drużyny Europy na globalny brak bezpieczeństwa żywnościowego i wezwała Komisję, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i państwa członkowskie, by nadały priorytet wsparciu finansowemu na rzecz globalnego bezpieczeństwa żywnościowego, w tym w zakresie najpilniejszych potrzeb humanitarnych – z uwzględnieniem w razie konieczności pomocy finansowej i technicznej dla państw będących importerami żywności – oraz systemów żywnościowych zrównoważonych średnio- i długoterminowo i zwiększonej produkcji lokalnej w celu zwiększenia odporności, uwzględniając przy tym wszelkie dostępne źródła finansowania, w tym uruchamiając rezerwy z EFR.

(7)

Ponadto Rada podkreśliła znaczenie wykazania przez Unię głębokiej solidarności poprzez szybką i kompleksową reakcję opartą na skutecznym multilateralizmie, w oparciu o komunikat Komisji z dnia 23 marca 2022 r. pt. „Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i zwiększenie odporności systemów żywnościowych” oraz w oparciu o trzy filary – handel, solidarność i produkcję – misji na rzecz odporności żywnościowej i rolnej (FARM), co zostało przyjęte z zadowoleniem przez Radę Europejską i przy zapewnieniu pełnej zgodności z działaniami Globalnej Grupy Reagowania Kryzysowego Organizacji Narodów Zjednoczonych i innych stosownych inicjatyw międzynarodowych, w szczególności zainicjowanego przez grupę G-7 Globalnego Sojuszu na rzecz Bezpieczeństwa Żywnościowego.

(8)

Biorąc pod uwagę skalę konsekwencji w różnych państwach AKP, nadzwyczajne uruchomienie umorzonych środków z projektów w ramach 10. i 11. EFR powinno umożliwić Unii i jej państwom członkowskim zintensyfikowanie ich działań stanowiących odpowiedź na kryzys, przy zwróceniu szczególnej uwagi na państwa AKP najbardziej podatne i narażone na zagrożenia.

(9)

Ze środków tych należy finansować działania mające na celu zapewnienie wsparcia produkcji żywności i odporności systemów żywnościowych, pomoc humanitarną i wsparcie makroekonomiczne, aby zapewnić stabilność makroekonomiczną, pomóc odzyskać przestrzeń fiskalną i zwiększyć międzynarodowe rezerwy, w szczególności za pośrednictwem podmiotów wielostronnych. Środki te powinny obejmować wydatki pomocnicze, o których mowa w art. 6 umowy wewnętrznej w sprawie 11. EFR.

(10)

Zgodnie z art. 153 Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (4) nie można ponownie wykorzystać udziału Zjednoczonego Królestwa w tych środkach.

(11)

Biorąc pod uwagę, że art. 14 ust. 3 umowy wewnętrznej w sprawie 11. EFR stanowi, że umowa ta pozostaje w mocy tak długo, jak będzie to konieczne do całkowitego wykonania wszelkich operacji finansowanych na podstawie umowy o partnerstwie AKP–UE, przepis ten interpretuje się w taki sposób, że obejmuje on obecne nadzwyczajne uruchomienie umorzonych środków z 10. i 11. EFR w celu finansowania działań podejmowanych w związku z kryzysem bezpieczeństwa żywnościowego i wstrząsem gospodarczym w państwach AKP w następstwie prowadzonej przez Rosję wojny napastniczej przeciwko Ukrainie.

(12)

Środki te powinny być wykorzystywane zgodnie z zasadami i procedurami mającymi zastosowanie do 11. EFR, określonymi w rozporządzeniach Rady (UE) 2015/322 (5) i (UE) 2018/1877 (6).

(13)

Ponownie wykorzystywane środki z 10. EFR, które nie zostały wcześniej rozdysponowane zgodnie z art. 1 ust. 3 umowy wewnętrznej dotyczącej 11. EFR lub zostały umorzone zgodnie z art. 1 ust. 4 tej umowy, pozostają zasobami 10. EFR zgodnie z art. 1 ust. 2 lit. a) umowy wewnętrznej w sprawie 10. EFR.

(14)

Ponownie wykorzystywane środki z 11. EFR, które nie zostały wcześniej rozdysponowane lub zostały umorzone zgodnie z art. 24 ust. 5 rozporządzenia (UE) 2018/1877, pozostają zasobami 11. EFR zgodnie z art. 1 ust. 2 lit. a) umowy wewnętrznej w sprawie 11. EFR,