10.6.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 146/37

(1)

Dyrektywa 98/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (4) ustanowiła system, w ramach którego zarówno uczestnikom krajowym, jak i uczestnikom zagranicznym zapewnia się zamknięcie zleceń transferu i kompensowanie oraz egzekwowalność zabezpieczeń w systemach płatności i rozrachunku papierów wartościowych.

(2)

W sprawozdaniu z dnia 7 kwietnia 2006 r. oceniającym dyrektywę 98/26/WE w sprawie zamknięcia rozliczeń Komisja stwierdziła, że dyrektywa 98/26/WE na ogół dobrze spełnia swoją funkcję. Podkreślono w nim, że w obszarze systemów płatności i rozrachunku papierów wartościowych trwają prace nad kilkoma ważnymi zmianami i stwierdzono również, że istnieje potrzeba wyjaśnienia i uproszczenia dyrektywy 98/26/WE.

(3)

Główna zmiana polega jednak na rosnącej skali powiązań między systemami, które w czasie powstawania dyrektywy 98/26/WE funkcjonowały prawie wyłącznie w układzie krajowym i niezależnie od siebie. Zmiana ta jest jednym ze skutków dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych (5), a także europejskiego kodeksu postępowania w zakresie rozliczeń i rozrachunków. W celu dostosowania się do tych zjawisk należy wyjaśnić pojęcie systemu interoperacyjnego oraz odpowiedzialności operatorów systemów.

(4)

Dyrektywa 2002/47/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (6) stworzyła ujednolicone wspólnotowe ramy prawne dla transgranicznego stosowania zabezpieczeń finansowych i w ten sposób zniosła większość wymogów formalnych tradycyjnie nakładanych na uzgodnienia dotyczące zabezpieczeń.

(5)

Europejski Bank Centralny zadecydował o wprowadzeniu wierzytelności kredytowych kwalifikujących się do zabezpieczenia operacji kredytowych Eurosystemu od dnia 1 stycznia 2007 r. Aby osiągnąć maksymalne skutki gospodarcze korzystania z wierzytelności kredytowych, Europejski Bank Centralny zalecił rozszerzenie zakresu dyrektywy 2002/47/WE. W sprawozdaniu z dnia 20 grudnia 2006 r. oceniającym dyrektywę w sprawie uzgodnień dotyczących zabezpieczeń finansowych (2002/47/WE) Komisja zajęła się tą kwestią i zgodziła się z opinią Europejskiego Banku Centralnego. Wykorzystanie wierzytelności kredytowych zwiększy rezerwy dostępnych zabezpieczeń. Ponadto dalsza harmonizacja w obszarze płatności i rozrachunku papierów wartościowych w dalszym ciągu przyczyniłaby się do powstania jednakowych warunków dla instytucji kredytowych we wszystkich państwach członkowskich. Jeżeli nastąpiłyby dalsze ułatwienia w zakresie stosowania wierzytelności kredytowych jako zabezpieczeń, korzyści odnieśliby również konsumenci i dłużnicy, ponieważ stosowanie wierzytelności kredytowych jako zabezpieczenia mogłoby ostatecznie doprowadzić do zwiększenia konkurencji i większej dostępności kredytów.

(6)

Aby ułatwić wykorzystywanie wierzytelności kredytowych, ważne jest zniesienie lub zakazanie wszelkich przepisów administracyjnych, takich jak obowiązek powiadamiania i rejestracji, które powodowałyby niewykonalność cesji wierzytelności kredytowych. Podobnie, aby nie narażać na szwank interesów podmiotów przyjmujących zabezpieczenie, dłużnicy powinni móc zrzec się praw do kompensaty przysługujących im wobec wierzycieli. To samo uzasadnienie dotyczy również potrzeby wprowadzenia opcji umożliwiającej dłużnikowi wyrażenie zgody na udostępnianie informacji objętych tajemnicą bankową, ponieważ w przeciwnym razie przyjmujący zabezpieczenie może nie dysponować wystarczającymi informacjami, aby prawidłowo ocenić wartość wierzytelności kredytowych mających stanowić zabezpieczenie. Przepisy te powinny pozostać bez uszczerbku dla przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki (7).

(7)

Państwa członkowskie nie skorzystały z przewidzianej w art. 4 ust. 3 dyrektywy 2002/47/WE możliwości opcjonalnego wyłączenia prawa do przeniesienia własności na rzecz przyjmującego zabezpieczenie. W związku z tym przepis ten należy skreślić.

(8)

Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywy 98/26/WE i 2002/47/WE.

(9)

Zgodnie z ust. 34 porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa (8) państwa członkowskie są zachęcane do sporządzania, na potrzeby własne i w interesie Wspólnoty, swoich własnych tabel, odzwierciedlających, tak dalece jak to tylko możliwe, korelacje pomiędzy niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji, a także do podawania ich do publicznej wiadomości,

1)

skreśla się motyw 8;

2)

dodaje się motyw w brzmieniu:

3)

dodaje się motyw w brzmieniu:

4)

w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:

5)

w art. 2 wprowadza się następujące zmiany:

6)

w art. 3 wprowadza się następujące zmiany:

7)

art. 4 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 4

Państwa członkowskie mogą postanowić, że otwarcie postępowania upadłościowego wobec uczestnika lub operatora systemu interoperacyjnego nie uniemożliwia wykorzystania środków finansowych lub papierów wartościowych dostępnych na rachunku rozliczeniowym tego uczestnika w celu wypełnienia jego zobowiązań w systemie lub w systemie interoperacyjnym w dniu roboczym będącym dniem otwarcia postępowania upadłościowego. Państwa członkowskie mogą również postanowić, że związany z danym systemem instrument kredytowy takiego uczestnika można wykorzystać na poczet dostępnego, istniejącego zabezpieczenia w celu wypełnienia zobowiązań tego uczestnika w systemie lub w systemie interoperacyjnym.”;

8)

w art. 5 dodaje się ustęp w brzmieniu:

„W przypadku systemów interoperacyjnych, każdy system określa we własnych zasadach moment nieodwracalności, tak, aby w zakresie, w jakim to możliwe, zapewnić koordynowanie pod tym względem zasad wszystkich danych systemów interoperacyjnych. O ile zasady wszystkich systemów wchodzących w skład systemów interoperacyjnych nie przewidują wyraźnie inaczej, na zasady jednego systemu dotyczące tego momentu nieodwracalności nie mają wpływu jakiekolwiek zasady innych systemów, z którymi dany system współdziała.”;

9)

art. 7 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 7

Postępowanie upadłościowe nie ma mocy wstecznej w odniesieniu do praw i obowiązków uczestnika wynikających lub związanych z jego uczestnictwem w systemie przed momentem otwarcia takiego postępowania określonego w art. 6 ust. 1. Ma to między innymi zastosowanie w odniesieniu do praw i obowiązków uczestnika w systemie interoperacyjnym lub operatora systemu interoperacyjnego, który nie jest uczestnikiem.”;

10)

art. 9 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 9

1.   Prawa operatora systemu lub uczestnika do zabezpieczenia ustanowionego na jego rzecz w związku z systemem lub jakimkolwiek systemem interoperacyjnym ani prawa banków centralnych państw członkowskich lub Europejskiego Banku Centralnego do ustanowionego na ich rzecz zabezpieczenia nie są naruszane przez postępowanie upadłościowe wobec:

Takie zabezpieczenie może być zrealizowane w celu zaspokojenia tych praw.

2.   W przypadku gdy zabezpieczeniem na rzecz uczestników, operatorów systemu lub banków centralnych państw członkowskich lub Europejskiego Banku Centralnego są, jak opisano w ust. 1, papiery wartościowe w tym prawa z papierów wartościowych, a prawa tych podmiotów lub prawa jakiegokolwiek innego powiernika, agenta lub osoby trzeciej działającej w ich imieniu w odniesieniu do tych papierów wartościowych są zgodnie z prawem wpisane do rejestru, na rachunku lub w centralnym systemie depozytowym zlokalizowanym w państwie członkowskim, prawa takich podmiotów jako posiadaczy zabezpieczenia w stosunku do tych papierów wartościowych są określone przez prawo tego państwa członkowskiego.”;

11)

art. 10 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 10

1.   Państwa członkowskie określają systemy, które mają zostać objęte zakresem niniejszej dyrektywy oraz odpowiednich operatorów systemów, którzy mają zostać objęci zakresem niniejszej dyrektywy oraz zgłaszają dane systemy i operatorów Komisji oraz informują Komisję o władzach wyznaczonych zgodnie z art. 6 ust. 2.

Operator systemu wskazuje państwu członkowskiemu, którego prawo ma zastosowanie, uczestników tego systemu, w tym wszelkich uczestników pośrednich, jeżeli tacy występują, jak również informuje o każdej zmianie w tym zakresie.

Ponadto poza wskazaniem przewidzianym w drugim akapicie, państwa członkowskie mogą nałożyć na systemy podlegające ich jurysdykcji wymagania w zakresie nadzoru lub autoryzacji.

Na żądanie instytucja informuje każdego, kto ma uzasadniony prawnie interes, o systemach, których jest ona uczestnikiem, i przekazuje informacje o głównych zasadach rządzących działaniem tych systemów.

2.   System wyznaczony przed wejściem w życie przepisów krajowych wdrażających dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/44/WE z dnia 6 maja 2009 r. zmieniającą dyrektywę 98/26/WE w sprawie zamknięcia rozliczeń w systemach płatności i rozrachunku papierów wartościowych oraz dyrektywę 2002/47/WE w sprawie uzgodnień dotyczących rozliczeń finansowych (12) nadal uznaje się za wyznaczony do celów niniejszej dyrektywy.

Zlecenie transferu, które zostało wprowadzone do systemu przed wejściem w życie przepisów wykonawczych do dyrektywy 2009/44/WE, lecz zostaje rozliczone później, uznaje się za zlecenie transferu dla celów niniejszej dyrektywy.

1)

motyw 9 otrzymuje brzmienie:

2)

motyw 20 otrzymuje brzmienie:

3)

dodaje się motyw w brzmieniu:

4)

w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:

5)

w art. 2 wprowadza się następujące zmiany:

6)

w art. 3 wprowadza się następujące zmiany:

7)

w art. 4 wprowadza się następujące zmiany:

8)

w art. 5 dodaje się ustęp w brzmieniu:

„6.   Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do wierzytelności kredytowych.”;

9)

po art. 9 dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 9a

Dyrektywa 2008/48/WE

Przepisy niniejszej dyrektywy pozostają bez uszczerbku dla przepisów dyrektywy 2008/48/WE.”.