Europese dimensie van de sport

 

SAMENVATTING VAN:

Mededeling COM(2011) 12 definitief — Ontwikkeling van de Europese dimensie van de sport

Artikel 6 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU)

WAT IS HET DOEL VAN DE MEDEDELING EN HET VERDRAGSARTIKEL?

Voortbouwend op het witboek over sport van 2007 bevat het artikel een lijst van initiatieven die op EU-niveau kunnen worden genomen om de rol van sport in de samenleving en de economische dimensie en de organisatie ervan verder te versterken.

Artikel 6 VWEU verleent de Europese Unie (EU) bevoegdheden om acties uit te voeren ter ondersteuning, coördinatie of aanvulling van acties van de EU-landen op gebieden zoals sport, onderwijs en cultuur.

Kernpunten

In de mededeling worden de kwesties die op EU-niveau moeten worden aangepakt, in drie brede thema’s gepresenteerd. De te nemen initiatieven moeten een toegevoegde waarde bieden door de eigen activiteiten van de EU-landen op het gebied van sport te ondersteunen en aan te vullen.

De rol van sport in de samenleving

• Sport kan een positieve bijdrage leveren aan de groei, de inzetbaarheid van de burgers en de sociale samenhang, en kan helpen de gezondheidsuitgaven te reduceren. Sport wordt echter nog steeds geconfronteerd met bedreigingen in verband met doping, geweld en onverdraagzaamheid. Er moet actie worden ondernomen om atleten en burgers hiertegen te beschermen.
• Het gebruik van dopingmiddelen levert ernstige risico’s op voor de volksgezondheid en daarom moet de bestrijding van doping worden geïntensiveerd. De belangrijkste partijen in de sportsector hebben de EU opgeroepen toe te treden tot de antidopingconventie van de Raad van Europa. De Europese Commissie zal daarom een ontwerpmandaat voorstellen voor onderhandelingen over EU-toetreding. Het is ook van essentieel belang de maatregelen ter voorkoming van de handel in dopingmiddelen door georganiseerde netwerken te versterken. De Commissie moet onderzoeken hoe dit kan worden bereikt, onder meer door de invoering van strafrecht. De Commissie steunt reeds verschillende organisaties die een belangrijke rol spelen in de bestrijding tegen doping, zoals het Wereldantidopingagentschap, en zal steun blijven verlenen aan transnationale antidopingnetwerken.
• In verschillende EU-landen is de kwaliteit van sportprogramma’s in onderwijsinstellingen niet bevredigend. De kwaliteit van sportopleidingscentra en het personeel daarvan moet hoog genoeg zijn om de morele en educatieve ontwikkeling en de professionele belangen van de atleten te waarborgen. Om onderwijs, opleiding en kwalificaties in de sport te ondersteunen, moeten de Commissie en EU-landen:
  • EU-richtsnoeren inzake dubbele loopbanen opstellen om ervoor te zorgen dat aan atleten naast hun sportopleiding hoogwaardig onderwijs wordt geboden;
  • verwijzing van sportgerelateerde kwalificaties naar het Europees kwalificatiekader ondersteunen;
  • de erkenning en de validatie bevorderen van niet-formeel* en informeel* leren, die verworven worden via sportgerelateerde activiteiten.
• Er is een Europese aanpak nodig om geweld en onverdraagzaamheid, die nog steeds een probleem vormen in Europese sport, te voorkomen en te bestrijden. De Commissie en de EU-landen moeten veiligheidsregelingen en veiligheidsvoorschriften ontwikkelen en uitvoeren voor een hele reeks sportdisciplines (momenteel is actie tot dusver enkel gericht op internationale voetbalevenementen). Voorts moet de Commissie de strijd tegen onverdraagzaamheid in de sport ondersteunen en EU-landen aanmoedigen om Kaderbesluit 2008/913/JBZ betreffende de bestrijding van racisme en vreemdelingenhaat volledig en doeltreffend toe te passen.
• Sport is van fundamenteel belang voor de verbetering van de lichaamsbeweging, wat een belangrijke gezondheidsdeterminant is in de moderne samenleving. Om de gezondheid door sport te verbeteren, werken de Commissie en de EU-landen aan nationale richtsnoeren om mensen aan te moedigen lichaamsbeweging in hun dagelijks leven op te nemen, op basis van de EU-richtsnoeren voor lichaamsbeweging van 2008. Er bestaan grote verschillen tussen de EU-landen wat betreft het concept dat lichaamsbeweging bevorderlijk is voor de gezondheid. Om deze verschillen te beslechten, moet de Commissie transnationale projecten en netwerken op dit gebied ondersteunen.
• Sociale inclusie kan in en door sport worden verbeterd. De Commissie en EU-landen moeten:
  • normen ontwikkelen voor toegankelijkheid tot sport via de Europese strategie inzake mensen met een handicap;
  • de participatie aan sportactiviteiten bevorderen van mensen met een handicap;
  • transnationale projecten ondersteunen die de toegang van vrouwen tot de sport en sociale integratie van kansarme groepen door sport bevorderen.

De economische dimensie van sport

• Sport blijft een groeiende sector van de economie en draagt bij aan groei en werkgelegenheid. Er zijn vergelijkbare gegevens nodig als basis voor een op feiten gebaseerde beleidsvorming en ter ondersteuning van sportfinanciering, met name de non-profitsport.
• Op feiten gebaseerde beleidsvorming is van essentieel belang voor de invoering van EU-sportregels. De commissie en EU-landen moeten satellietrekeningen voor sport produceren om het economisch belang ervan te meten. De Commissie moet tevens een netwerk van universiteiten ter bevordering van een innovatief en op feiten gebaseerd sportbeleid ondersteunen en de haalbaarheid bestuderen van de oprichting van een sportmonitoringfunctie in de EU.
• Duurzame financiering van de sport moet worden gewaarborgd. Intellectuele-eigendomsrechten vormen een belangrijke bron van inkomsten voor de professionele sport; de Commissie moet dan ook:
  • bij de uitvoering van het Digitale Agenda-initiatief (en de daaropvolgende strategie voor een digitale eengemaakte markt) rekening houden met de intellectuele-eigendomsrechten bij de verslaggeving over sportevenementen;
  • financiering van amateursport onderzoeken, die als basis zal dienen voor toekomstige acties op dit gebied.
• Samen met de EU-landen moet de Commissie onderzoeken hoe de financiëlesolidariteitsmechanismen in de sport kunnen worden versterkt.
• Tot nu toe zijn er slechts enkele besluiten genomen over de toepassing van regels betreffende EU-staatssteun op sport. De Commissie moet staatssteunrecht in de sport monitoren en nagaan of er richtsnoeren nodig zijn als het aantal sportgerelateerde staatssteunzaken toeneemt.
• Sport is een waardevol instrument voor regionale ontwikkeling en inzetbaarheid. Om hiervan te profiteren, zullen de Commissie en de EU-landen ten volle gebruikmaken van de Europese structuur- en investeringsfondsen om duurzame sportstructuren te ondersteunen.

De organisatie van sport

• Goed bestuur in de sport is een voorwaarde voor de autonomie en de zelfregulering van sportorganisaties. Om goed bestuur in de sport op Europees niveau te bevorderen, moeten de Commissie en de EU-landen gemeenschappelijke normen goedkeuren door de uitwisseling van goede praktijken en door gerichte steun te verlenen aan specifieke initiatieven.
• Om ervoor te zorgen dat het concept van de specifieke kenmerken van sport juist wordt toegepast, moet de Commissie advies verschaffen:
  • voor elk afzonderlijk thema over de relatie tussen EU-recht en sportregels;
  • over EU-regels betreffende het vrije verkeer en de nationaliteit van sporters, met het oog op de organisatie van niet-discriminerende wedstrijden op grond van nationaliteit in afzonderlijke sporten;
  • over transferregels, aangezien transfers van spelers regelmatig vragen doen rijzen over de wettelijkheid en de daarmee samenhangende financiering. De Commissie moest zowel de economische als juridische aspecten van deze transfers beoordelen.
• De activiteiten van spelersmakelaars doen regelmatig ethische vragen rijzen. De Commissie heeft daarop een conferentie georganiseerd om te onderzoeken hoe de activiteiten van spelersmakelaars kunnen worden verbeterd.
• In de sector van het profvoetbal is er in 2008 een Europees comité voor de sociale dialoog opgericht. Verscheidene organisaties hebben gevraagd om de oprichting van een Europees comité voor de sociale dialoog voor de gehele sportsector, wat door de Commissie wordt ondersteund. De Commissie zal de desbetreffende sociale partners een testfase voorstellen om dit proces te vergemakkelijken.

ACHTERGROND

Voor meer informatie, zie:

• Sport (Europese Commissie)
• 2008 EU-richtsnoeren voor lichaamsbeweging (Europese Commissie)
• Antidopingconventie (Raad van Europa)
• Sport — gezondheid en participatie (Europese Commissie)
• Sport — sociale inclusie (Europese Commissie)
• Sport — sportstatistieken (Europese Commissie)
• Sport — duurzame financiering (Europese Commissie)
• Studie naar de financiering van amateursport (Europese Commissie)

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Eerste deel — Beginselen — Titel I — Categorieën en gebieden van bevoegdheden van de Unie — Artikel 6 (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 52–53)

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s — Ontwikkeling van de Europese dimensie van de sport (COM(2011) 12 definitief van 18.1.2011)

Laatste bijwerking 11.06.2018