52002PC0464

Gewijzigd voorstel voor een RICHTLIJN VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD tot wijziging van Richtlijn 2000/13/EG met betrekking tot de vermelding van de ingrediënten van levensmiddelen (door de Commissie overeenkomstig artikel 250, lid 2 van het EG-verdrag ingediend)

TOELICHTING

A. Procedureverloop

1. In september 2001 heeft de Commissie een voorstel ingediend voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 2000/13/EG met betrekking tot de vermelding van de ingrediënten van levensmiddelen COM(2001) 433 - 2001/0199 (COD), dat volgens de medebeslissingsprocedure van artikel 251 van het EG-Verdrag moest worden goedgekeurd.

Op 11 juni 2002 heeft het Europees Parlement in eerste lezing een aantal amendementen goedgekeurd. Daarbij heeft de Commissie haar standpunt over elk amendement gegeven en verklaard welke amendementen zij kon accepteren en welke niet.

In aansluiting daarop heeft de Commissie dit gewijzigde voorstel opgesteld.

2. Hierin zijn de amendementen verwerkt die de Commissie ongewijzigd heeft overgenomen en de nieuwe bepalingen naar aanleiding van amendementen waarvan zij wel het principe maar niet de formulering kon aanvaarden.

B. Wijzigingen

1. Ongewijzigd overgenomen amendementen

- Amendement 2

Dit amendement noemt mengsels van paddestoelen naast de overige mengsels (vruchten of groenten) waarvan bij de vermelding van de ingrediënten mag worden afgeweken van de regel dat zij in dalende volgorde van gewicht worden vermeld, met dien verstande dat dit alleen geldt voor mengsels waarvan de hoeveelheden kunnen schommelen. Dit zijn nuttige preciseringen waardoor de kans op twijfel bij zowel de fabrikant als de consument wordt verkleind.

De Commissie neemt dit amendement over.

- Amendement 6

Hoofddoel van dit amendement is de uitzondering die het voorstel maakte voor de vermelding van ingrediënten van saus- en mosterdbereidingen die minder dan 5% van het eindproduct uitmaken, te schrappen.

Deze bepaling was in het oorspronkelijke voorstel opgenomen om ellenlange lijsten van ingrediënten te vermijden.

Dat wordt door het amendement weer te niet gedaan, maar zo wordt wel de kans verkleind dat ingrediënten onvermeld blijven, zodat de informatieverstrekking aan de consument beter wordt. Verder behelst dit amendement een redactionele verbetering.

De Commissie neemt dit amendement over.

2. Amendementen waarvan wel het principe maar niet de formulering is aanvaard

- Amendement 7, tweede deel

Dit amendement stelt dat de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid criteria voor de bijwerking van de bijlage moet vaststellen en die criteria om de twee jaar moet herzien.

Wijziging van de bijlage, die inderdaad bijgewerkt moet worden, is echter een taak voor de wetgever, nadat de Autoriteit hierover wetenschappelijk advies heeft uitgebracht.

Het principe van regelmatige bijwerking van de lijst in de bijlage van het voorstel kan de Commissie dus wel aanvaarden.

- Amendement 11

Dit amendement stelt dat de Commissie richtsnoeren moet geven voor de interpretatie van de bijlage bij het voorstel.

De Commissie kan dit amendement als zodanig niet aanvaarden, maar acht het wel nuttig dat in de richtlijn wordt opgenomen dat er zo nodig technische preciseringen in de lijst van allergene ingrediënten kunnen worden aangebracht.

C. Niet-overgenomen amendementen

- Amendement 13

Dit amendement schrapt de mogelijkheid dat voor ingrediënten die in kleine hoeveelheid worden toegevoegd (minder dan 5% van het eindproduct) de dalende volgorde van gewicht in de lijst niet strikt hoeft te worden aangehouden.

Deze flexibiliteit in de etikettering is echter technisch gerechtvaardigd, aangezien alle ingrediënten moeten worden vermeld, ook al betreft het uiterst kleine hoeveelheden.

Dit amendement is dus niet aanvaardbaar.

- Amendement 14

Dit amendement schrapt de mogelijkheid dat een ingrediënt dat zowel als enkelvoudig ingrediënt als in een samengesteld ingrediënt in een levensmiddel wordt gebruikt, slechts eenmaal hoeft te worden vermeld.

Ook dit zou ten koste van de flexibiliteit gaan en is dus niet aanvaardbaar.

- Amendement 5

Dit amendement schrapt de mogelijkheid om de samenstelling van samengestelde ingrediënten in kleine hoeveelheden (minder dan 5% in het eindproduct) weg te laten wanneer de bij de verkoopbenaming behorende samenstelling in de geldende communautaire reglementering is vastgelegd. Deze uitzondering zou kunnen gelden voor chocola, vruchtensap, jam, gelei, marmelade en kastanjepuree.

De uitzondering geldt niet voor additieven of allergenen.

De bedoeling hiervan was de ingrediëntenlijsten niet nodeloos complex te maken, zonder afbreuk te doen aan het doel van het voorstel.

Dit amendement is dus niet aanvaardbaar.

- Amendement 7, eerste deel

Volgens dit amendement hoeven technische hulpstoffen die van allergene ingrediënten zijn afgeleid, niet te worden vermeld omdat ze tijdens het productieprocédé worden verwijderd.

De eindproducten kunnen echter residuen hiervan bevatten en zelfs residuen of sporen van allergenen kunnen allergische reacties oproepen.

Dit deel van amendement 7 kan dus niet worden aanvaard.

- Amendementen 8, 9 en 10

Deze amendementen bevatten aanvullingen op de in de bijlage vermelde ingrediënten.

De door de Commissie voorgestelde lijst is echter gebaseerd op de beschikbare wetenschappelijke gegevens en dient later alleen op grond van objectieve wetenschappelijke criteria te worden bijgewerkt, als dat nodig is.

Met het oog daarop heeft de Commissie het Wetenschappelijk Comité voor de menselijke voeding om advies gevraagd en een snelle procedure voor wijziging van de lijst (comitéprocedure) mogelijk gemaakt. Zij zal ook informeren of de genoemde ingrediënten in de lijst moeten worden opgenomen.

Deze amendementen zijn dus niet aanvaardbaar.

Overeenkomstig artikel 250, lid 2, van het EG-Verdrag wijzigt de Commissie haar voorstel zoals hierboven aangegeven.

De wijzigingen ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel van de Commissie zijn als volgt aangegeven: wat vervalt is doorgestreept en de nieuwe of gewijzigde tekstgedeelten zijn vetgedrukt en onderstreept.

2001/0199 (COD)

Gewijzigd voorstel voor een RICHTLIJN VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD tot wijziging van Richtlijn 2000/13/EG met betrekking tot de vermelding van de ingrediënten van levensmiddelen

(Voor de EER relevante tekst)

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 95,

Gezien het voorstel van de Commissie [1],

[1] PB C ... van ..., blz.

Gezien het advies van het Economisch en Sociaal Comité [2],

[2] PB C ... van ..., blz.

Volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag [3],

[3] PB C ... van ..., blz.

Overwegende hetgeen volgt:

(1) Om een hoog niveau van bescherming van de gezondheid van de consumenten te bereiken en hun recht op voorlichting te waarborgen, moet ervoor worden gezorgd dat de consumenten de nodige inlichtingen krijgen over levensmiddelen, met name door het vermelden van alle ingrediënten op de etikettering.

(2) Op grond van artikel 6 van Richtlijn 2000/13/EG van het Europees Parlement en de Raad van 20 maart 2000 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgeving der lidstaten inzake de etikettering en presentatie van levensmiddelen alsmede inzake de daarvoor gemaakte reclame [4] behoeven bepaalde ingrediënten niet in de lijst van ingrediënten te worden vermeld.

[4] PB L 109 van 6.5.2000, blz. 29. Richtlijn gewijzigd bij Richtlijn 2001/101/EG van de Commissie (PB L 310 van 28.11.2001, blz. 19).

(3) Sommige ingrediënten die in levensmiddelen worden verwerkt, veroorzaken allergieën of overgevoeligheden bij de consumenten in de Gemeenschap, en sommige van deze allergieën of overgevoeligheden vormen een gevaar voor de gezondheid van de mensen die eraan lijden.

(4) Het Wetenschappelijke Comité voor de menselijke voeding heeft verklaard, dat voedselallergieën een weerslag hebben op het leven van vele mensen en dat zij ziekten veroorzaken waarvan sommige goedaardig, en andere potentieel dodelijk zijn.

(5) Het Wetenschappelijke Comité voor de menselijke voeding erkent dat koemelk, vruchten, peulvruchten (met name aardnoten en soja), eieren, schaaldieren, noten, vis, groenten (selderie en andere schermbloemigen), tarwe en andere granen tot de meest voorkomende allergenen behoren, dat ook voedseladditieven ongewenste reacties kunnen veroorzaken, en dat het vaak moeilijk is voedseladditieven te vermijden omdat deze niet altijd alle op de productetiketten worden vermeld.

(6) De meest voorkomende voedselallergenen worden in een groot aantal bereide voedingsmiddelen verwerkt.

(7) Hoewel de etikettering, die voor alle consumenten bedoeld is, niet als het enige voorlichtingsmiddel mag worden beschouwd en de rol van de medische wereld niet kan overnemen, moeten consumenten die aan allergieën of overgevoeligheid lijden zoveel mogelijk worden geholpen door hun vollediger voorlichting over de samenstelling van producten te verschaffen.

(8) De lijst van allergene stoffen bevat voedingsmiddelen en ingrediënten waarvan bekend is dat zij overgevoeligheid veroorzaken en waarvoor uit hoofde van Richtlijn 2000/13/EG een afwijking mogelijk is. Om de ontwikkeling van de wetenschappelijke kennis te volgen, moet deze lijst zo nodig snel kunnen worden aangepast. Deze wijzigingen moeten de vorm aannemen van technische uitvoeringsmaatregelen, waarvan de goedkeuring aan de Commissie moet worden toevertrouwd om de procedure eenvoudiger en sneller te laten verlopen.

(9) Om alle consumenten beter in te lichten en de gezondheid van sommige onder hen te beschermen, moeten alle ingrediënten die in een levensmiddel aanwezig zijn, verplicht in de lijst van ingrediënten worden vermeld en moeten alle als allergeen erkende ingrediënten steeds onder hun eigen naam worden vermeld, ook bij alcoholhoudende dranken. Daarbij mag niet de naam van de categorie waartoe zij behoren worden gebruikt en mogen additieven niet worden vrijgesteld van de verplichting tot vermelding in de lijst van ingrediënten.

(10) Om te voorkomen dat de etiketten te ingewikkeld en moeilijk leesbaar zouden worden, moeten regels worden vastgesteld om te voorkomen dat de lijst van de ingrediënten overdreven lang wordt, voorzover dit geen gevolgen voor de verwezenlijking van bovengenoemde doelstellingen heeft. Teneinde rekening te houden met de technische beperkingen van de voedingsmiddelenproductie, dient eveneens een grotere soepelheid mogelijk te worden gemaakt voor de vermelding van ingrediënten die in kleine hoeveelheden zijn gebruikt.

(11) Richtlijn 2000/13/EG dient derhalve dienovereenkomstig te worden gewijzigd,

HEBBEN DE VOLGENDE RICHTLIJN VASTGESTELD:

Artikel 1

Richtlijn 2000/13/EG wordt als volgt gewijzigd:

1) Artikel 6 wordt als volgt gewijzigd:

a) Het volgende lid 3 bis wordt ingevoegd:

"3 bis. Onverminderd de overeenkomstig lid 3 vast te stellen regels, moet de aanwezigheid van een of meer van de in bijlage III bis bedoelde ingrediënten in een in lid 3 bedoelde drank worden vermeld, tenzij het (de) betrokken ingrediënt(en) onder zijn (hun) eigen naam wordt (worden) vermeld in de benaming waaronder de drank wordt verkocht. Deze vermelding bestaat uit de term "bevat" gevolgd door de naam van het (de) betrokken ingrediënt(en).

Zo nodig kunnen volgens de volgende procedures bepalingen ter uitvoering van de eerste alinea worden vastgesteld:

a) betreffende de in artikel 1, lid 2, van Verordening (EG) nr. 1493/99 van de Raad* bedoelde producten, volgens de in artikel 75 van die verordening bedoelde procedure;

b) betreffende de in artikel 2, lid 1, van Verordening (EEG) nr. 1601/91 van de Raad** bedoelde producten, volgens de in artikel 13 van die verordening bedoelde procedure;

c) betreffende de in artikel 1, lid 2, van Verordening (EEG) nr. 1576/89 van de Raad*** bedoelde producten, volgens de in artikel 14 van die verordening bedoelde procedure;

d) betreffende andere producten, volgens de in artikel 20, lid 2, van de onderhavige richtlijn bedoelde procedure.

(*) PB L 179 van 14.7.1999, blz. 1.

(**) PB L 149 van 14.6.1991, blz. 1.

(***) PB L 160 van 12.6.1989, blz. 1.".

b) Lid 5, tweede alinea, wordt als volgt gewijzigd:

i) het vierde streepje komt als volgt te luiden:

"- wanneer vruchten, groenten of paddestoelen, waarvan geen enkele aanmerkelijk in gewicht overheerst en die worden bijgemengd in hoeveelheden die kunnen schommelen, in een mengsel als ingrediënten in een levensmiddel worden gebruikt, kunnen deze in de lijst van de ingrediënten worden opgenomen onder de benaming "vruchten", "groenten" of paddestoelen, onmiddellijk gevolgd door de opsomming van de aanwezige vruchten, groenten of paddestoelen; in dergelijke gevallen wordt het mengsel overeenkomstig de eerste alinea volgens het gewicht van het geheel van de aanwezige vruchten, groenten of paddestoelen in de ingrediëntenlijst vermeld;";

ii) de volgende streepjes zes en zeven worden toegevoegd:

"- ingrediënten die minder dan 5% van het eindproduct uitmaken mogen in een andere volgorde worden opgesomd na de andere ingrediënten;

- wanneer soortgelijke en onderling verwisselbare ingrediënten voor de vervaardiging of de bereiding van een levensmiddel kunnen worden gebruikt zonder de samenstelling ervan te wijzigen, en mits deze minder dan 5% van het eindproduct uitmaken, mogen deze in de lijst van de ingrediënten worden opgenomen met de vermelding "bevat... en/of..." in het geval waarin ten minste één van ten hoogste twee ingrediënten in het eindproduct aanwezig is, of met de vermelding "bevat ten minste één van de volgende ingrediënten:...,..." in het geval waarin ten minste één van ten hoogste drie ingrediënten in het eindproduct aanwezig is.".

c) Lid 8 wordt als volgt gewijzigd:

i) Aan de eerste alinea wordt de volgende volzin toegevoegd:

"Wanneer de ingrediënten van het samengestelde ingrediënt echter reeds als enkelvoudig ingrediënt in de lijst van ingrediënten worden vermeld, behoeven deze niet te worden herhaald, op voorwaarde dat een verklarende opmerking dicht bij de lijst van ingrediënten de koper duidelijk inlicht over de aanwezigheid ervan in het levensmiddel als enkelvoudige ingrediënten en als ingrediënten van het samengestelde ingrediënt."

ii) De tweede alinea komt als volgt te luiden:

"De in de eerste alinea bedoelde opsomming is niet verplicht:

a) wanneer de samenstelling van het samengestelde ingrediënt door de geldende communautaire reglementering is vastgesteld en mits het samengestelde ingrediënt minder dan 5% van het eindproduct uitmaakt; deze bepaling is echter niet van toepassing op additieven, onder voorbehoud van lid 4, onder c);

b) voor samengestelde ingrediënten bestaande uit mengsels van kruiden en/of aromatische planten die minder dan 2% van het eindproduct uitmaken, met uitzondering van de additieven, onder voorbehoud van lid 4, onder c);

c) wanneer het samengestelde ingrediënt een levensmiddel is waarvan de lijst van de ingrediënten overeenkomstig de communautaire reglementering niet behoeft te worden vermeld.".

d) De volgende leden worden toegevoegd:

"10. De bepalingen van lid 4, onder c), punten ii) en iii), lid 6, tweede alinea, eerste streepje, en lid 8, tweede alinea, zijn niet van toepassing op de in bijlage III bis vermelde ingrediënten.

11. De lijst in bijlage III bis wordt twee na de inwerkingtreding van deze richtlijn en daarna om de twee jaar opnieuw bezien en zo nodig bijgewerkt op basis van de meest recente wetenschappelijke kennis.

Daartoe kan bijlage III bis volgens de in artikel 20, lid 2, bedoelde procedure worden gewijzigd, na advies van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid overeenkomstig artikel 29 van Verordening (EG) nr. 178/2002 van het Europees Parlement en de Raad [5].

[5] PB L 31 van 1.2.2002, blz. 1

Zo nodig kunnen in de lijst van bijlage III bis volgens de in artikel 20, lid 2, bedoelde procedure technische preciseringen worden aangebracht met het oog op de interpretatie ervan.".

2) In bijlage I worden de vermeldingen "gekonfijte vruchten" en "groenten", alsmede de dienovereenkomstige definities, geschrapt.

3) Bijlage III bis waarvan de tekst in de bijlage bij deze richtlijn is opgenomen, wordt ingevoegd.

Artikel 2

De lidstaten doen uiterlijk op 31 december 2003 de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking treden om:

- de verkoop van producten die aan deze richtlijn voldoen uiterlijk op 1 januari 2004 toe te laten,

- producten die niet aan deze richtlijn voldoen vanaf 1 januari 2005 te verbieden. Producten die vóór deze datum op de markt zijn gebracht of zijn geëtiketteerd en niet aan deze richtlijn voldoen, mogen echter worden verkocht totdat de voorraden zijn opgebruikt.

Zij stellen de Commissie hiervan onverwijld in kennis.

Wanneer de lidstaten deze bepalingen aannemen, wordt in die bepalingen naar deze richtlijn verwezen of wordt hiernaar verwezen bij de officiële bekendmaking van de bepalingen. De regels voor deze verwijzing worden vastgesteld door de lidstaten.

Artikel 3

Deze richtlijn treedt in werking op de twintigste dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen.

Artikel 4

Deze richtlijn is gericht tot de lidstaten.

Gedaan te Brussel,

Voor het Europees Parlement Voor de Raad

De voorzitster De voorzitter

BIJLAGE

"BIJLAGE III bis

In artikel 6, leden 3 bis en 10, bedoelde ingrediënten

Granen die gluten bevatten en producten op basis van granen die gluten bevatten

Schaaldieren en producten op basis van schaaldieren

Eieren en producten op basis van eieren

Vis en producten op basis van vis

Aardnoten en producten op basis van aardnoten

Soja en producten op basis van soja

Melk en producten op basis van melk (met inbegrip van lactose)

Schaalvruchten en afgeleide producten

Sesamzaad en producten op basis van sesamzaad

Sulfiet in concentraties van ten minste 10 mg/kg".