Short selling van effecten
SAMENVATTING VAN:
Verordening (EU) nr. 236/2012 betreffende short selling en bepaalde aspecten van kredietverzuimswaps
WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?
- De verordening is gericht op de regulering van bepaalde aspecten van short selling* en kredietverzuimswaps* in de Europese Unie (EU).
- De verordening bevat:
- uniforme transparantievereisten voor vermogensbeheerders, en
- nieuwe bevoegdheden voor financiële toezichthoudende autoriteiten in de EU-landen en voor de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) die kunnen worden gebruikt in uitzonderlijke situaties* waarin zich een ernstige bedreiging van de financiële stabiliteit voordoet.
KERNPUNTEN
De verordening:
- heeft betrekking op alle soorten financiële instrumenten, met name aandelen die in de EU aan de beurs zijn genoteerd, derivaten en staatsobligaties (leningen van overheden);
- bevat strikte regels betreffende short selling en bepaalde aspecten van kredietverzuimswaps, die in verhouding staan tot de hiermee verband houdende risico’s, waaronder:
- maatregelen ter voorkoming van „naked” short selling* van aandelen en leningen van overheden;
- een verbod op „naked” kredietverzuimswap-transacties (inclusief op overheidsschulden);
- bevat openbaarmakingsvereisten, op grond waarvan vermogensbeheerders bepaalde short selling-transacties moeten melden aan de bevoegde autoriteiten, terwijl grotere transacties boven een bepaalde drempel openbaar moeten worden gemaakt aan de markten;
- geeft, in perioden van uitzonderlijke financiële instabiliteit in een EU-land of in de hele EU, de bevoegde autoriteiten tijdelijke bevoegdheden om meer transparantie te verlangen of beperkingen op short selling en kredietverzuimswap-transacties in te stellen;
- geeft de ESMA:
- een sleutelrol als coördinator om de consistentie tussen de nationale bevoegde autoriteiten te verzekeren en ervoor te zorgen dat alle genomen maatregelen noodzakelijk en evenredig zijn;
- de bevoegdheid om maatregelen te nemen indien de situatie grensoverschrijdende gevolgen heeft.
Uitvoeringshandelingen en gedelegeerde handelingen
- Uitvoeringsverordening (EU) nr. 827/2012 bevat technische normen met betrekking tot:
- de manier waarop netto shortposities in aandelen openbaar mogen worden gemaakt;
- de vorm van de aan de ESMA te verstrekken informatie over netto shortposities;
- de soorten overeenkomsten, regelingen en maatregelen die er adequaat voor zorgen dat aandelen of overheidsschuldinstrumenten voor afwikkeling beschikbaar zijn, en
- de datum van en de in aanmerking te nemen periode bij de bepaling van het belangrijkste handelsplatform van een aandeel.
- Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 826/2012 vormt een aanvulling op Verordening (EU) nr. 236/2012 met betrekking tot:
- de technische normen inzake de meldings- en openbaarmakingsvereisten met betrekking tot netto shortposities;
- de bijzonderheden van de aan de ESMA te verstrekken informatie over netto shortposities, en
- de methode voor het berekenen van de omzet om te bepalen welke aandelen zijn vrijgesteld.
- Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 918/2012 vormt een aanvulling op Verordening (EU) nr. 236/2012 met betrekking tot:
- definities;
- de berekening van netto shortposities, gedekte kredietverzuimswaps op overheidsschuld, meldingsdrempels, liquiditeitsdrempels voor het opschorten van beperkingen, aanmerkelijke dalingen in de waarde van financiële instrumenten en ongunstige gebeurtenissen.
- Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 919/2012 vormt een aanvulling op Verordening (EU) nr. 236/2012 met betrekking tot de technische normen voor de berekening van de waardedaling van liquide aandelen en andere financiële instrumenten.
COVID-19-pandemie — ESMA-besluiten
- Op 16 maart 2020 heeft de ESMA, naar aanleiding van de uitbraak van de COVID-19-pandemie en gezien de daaruit voortvloeiende ernstige bedreiging van het marktvertrouwen in de EU, een besluit vastgesteld (Besluit (EU) 2020/525 — ESMA) waarin houders van een netto shortpositie in aandelen die op een gereguleerde EU-markt worden verhandeld, tijdelijk worden verplicht de relevante nationale bevoegde autoriteit in kennis te stellen wanneer de positie na de inwerkingtreding van het besluit de drempel van 0,1 % van het geplaatste aandelenkapitaal bereikt of overschrijdt. Dit besluit was van toepassing voor een periode van drie maanden.
- Op 10 juni 2020 werd Besluit (EU) 2020/1123 — ESMA vastgesteld om het oorspronkelijke besluit met drie maanden te verlengen tot 17 september 2020.
- Op 16 september 2020 werd opnieuw een besluit vastgesteld, waarmee het vorige werd verlengd tot 18 december 2020.
- Op 16 december 2020 werd een volgend besluit vastgesteld. Met dit besluit, dat met ingang van 19 december van toepassing is, wordt het vorige besluit met een periode van drie maanden verlengd tot 19 maart 2021.
VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?
De verordening is van toepassing sinds 1 november 2012.
ACHTERGROND
Ten tijde van financiële instabiliteit houden bepaalde financiële transacties zoals short selling en kredietverzuimswaps het risico in de neerwaartse spiraal van de aandelenkoersen, en met name van aandelen van financiële instellingen, dermate te versterken dat de levensvatbaarheid van deze instellingen in het gedrang kan komen en risico’s voor het hele financiële systeem kunnen ontstaan. Een dergelijke instabiliteit op de financiële markten kan zich verspreiden naar de reële economie.
Zie voor meer informatie:
KERNBEGRIPPEN
Short selling: een transactie waarbij een financiële instelling een financieel product verkoopt dat zij heeft geleend, met het doel dit product later terug te kopen. De instelling hoopt dat de prijs van het product in de tussentijd is gedaald, zodat er minder voor hoeft te worden betaald dan de prijs die de verkoop van het product heeft opgebracht.
Kredietverzuimswaps: uiterst riskante, niet-gereguleerde derivaten.
Uitzonderlijke omstandigheden: in het kader van deze verordening:
- er is sprake van ongunstige gebeurtenissen of ontwikkelingen die een ernstige bedreiging vormen voor de financiële stabiliteit of het marktvertrouwen in het betrokken EU-land of in een of meer andere EU-landen, en
- de maatregel is noodzakelijk om de bedreiging te ondervangen en zal geen nadelig effect hebben op de efficiëntie van de financiële markten dat in een onevenredige verhouding staat tot de voordelen ervan.
Naked short selling: wordt beschouwd als riskanter dan normaal short selling; de verkoper heeft het financiële product zelfs niet geleend.
BELANGRIJKSTE DOCUMENT
Verordening (EU) nr. 236/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 14 maart 2012 betreffende short selling en bepaalde aspecten van kredietverzuimswaps (PB L 86 van 24.3.2012, blz. 1-24)
Opeenvolgende wijzigingen in Verordening (EU) nr. 236/2012 zijn verwerkt in de basistekst. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.
GERELATEERDE DOCUMENTEN
Besluit (EU) 2020/525 van de Europese Autoriteit voor effecten en markten van 16 maart 2020 dat natuurlijke of rechtspersonen met netto shortposities boven een bepaalde drempelwaarde in het geplaatste aandelenkapitaal van ondernemingen waarvan de aandelen tot de handel op een gereglementeerde markt zijn toegelaten, tijdelijk verplicht worden bij een lagere drempelwaarde de bevoegde autoriteiten in kennis te stellen overeenkomstig artikel 28, lid 1, onder a), van Verordening (EU) nr. 236/2012 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 116 van 15.4.2020, blz. 5-13)
Verordening (EU) 2016/1033 van het Europees Parlement en de Raad van 23 juni 2016 tot wijziging van Verordening (EU) nr. 600/2014 betreffende markten in financiële instrumenten, Verordening (EU) nr. 596/2014 betreffende marktmisbruik en Verordening (EU) nr. 909/2014 betreffende de verbetering van de effectenafwikkeling in de Europese Unie en betreffende centrale effectenbewaarinstellingen (PB L 175 van 30.6.2016, blz. 1-7)
Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 918/2012 van de Commissie van 5 juli 2012 tot aanvulling van Verordening (EU) nr. 236/2012 van het Europees Parlement en de Raad betreffende shortselling en bepaalde aspecten van kredietverzuimswaps ten aanzien van definities, de berekening van netto shortposities, gedekte kredietverzuimswaps op overheidsschuld, meldingsdrempels, liquiditeitsdrempels voor het opschorten van beperkingen, aanmerkelijke dalingen in de waarde van financiële instrumenten en ongunstige gebeurtenissen (PB L 274 van 9.10.2012, blz. 1-15)
Zie de geconsolideerde versie.
Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 919/2012 van de Commissie van 5 juli 2012 tot aanvulling van Verordening (EU) nr. 236/2012 van het Europees Parlement en de Raad betreffende short selling en bepaalde aspecten van kredietverzuimswaps ten aanzien van technische reguleringsnormen voor de berekeningsmethode voor de waardedaling van liquide aandelen en andere financiële instrumenten (PB L 274 van 9.10.2012, blz. 16-17)
Uitvoeringsverordening (EU) nr. 827/2012 van de Commissie van 29 juni 2012 tot vaststelling van technische uitvoeringsnormen met betrekking tot de manier waarop netto shortposities in aandelen openbaar mogen worden gemaakt, de vorm van de aan de Europese Autoriteit voor effecten en markten te verstrekken informatie over netto shortposities, de soorten overeenkomsten, regelingen en maatregelen die er adequaat voor zorgen dat aandelen of overheidsschuldinstrumenten voor afwikkeling beschikbaar zijn, alsmede de datum van en de in aanmerking te nemen periode bij de bepaling van het belangrijkste handelsplatform van een aandeel, als bedoeld in Verordening (EU) nr. 236/2012 van het Europees Parlement en de Raad betreffende short selling en bepaalde aspecten van kredietverzuimswaps (PB L 251 van 18.9.2012, blz. 11-18)
Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 826/2012 van de Commissie van 29 juni 2012 tot aanvulling van Verordening (EU) nr. 236/2012 van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot de technische reguleringsnormen inzake de meldings- en openbaarmakingsvereisten met betrekking tot netto shortposities, de bijzonderheden van de aan de Europese Autoriteit voor effecten en markten te verstrekken informatie over netto shortposities en de methode voor het berekenen van de omzet om te bepalen welke aandelen zijn vrijgesteld (PB L 251 van 18.9.2012, blz. 1-10)
Laatste bijwerking 02.12.2020