Het gebruik van informatica op douanegebied

 

SAMENVATTING VAN:

Besluit 2009/917/JBZ inzake het gebruik van informatica op douanegebied

WAT IS HET DOEL VAN HET BESLUIT?

• Het besluit vervangt en actualiseert de Overeenkomst inzake het gebruik van informatica op douanegebied (DIS-overeenkomst) van 1995 en brengt die in overeenstemming met Verordening (EG) nr. 766/2008 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 515/97 (zie samenvatting) betreffende samenwerking tussen de EU-landen en de Europese Commissie met het oog op de juiste toepassing van de douane- en landbouwvoorschriften.
• Het DIS heeft tot doel bij te dragen tot het voorkomen, onderzoeken en vervolgen van ernstige overtredingen van nationale wetten door informatie sneller toegankelijk te maken en aldus de doeltreffendheid van de samenwerkings- en controleprocedures van de douane in de EU-landen te verbeteren.

KERNPUNTEN

Het DIS bestaat uit een centrale gegevensbank die vanuit elk EU-land toegankelijk is. Het bevat uitsluitend gegevens die voor de verwezenlijking van zijn doel noodzakelijk zijn, met inbegrip van persoonsgegevens, in de volgende categorieën:

• goederen (producten die gekocht of verkocht kunnen worden);
• vervoermiddelen;
• bedrijven;
• personen;
• tendensen met betrekking tot fraude;
• beschikbaarheid van deskundigheid;
• vasthouding, inbeslagneming of verbeurdverklaring van goederen;
• vasthouding, inbeslagneming of verbeurdverklaring van contant geld.

Gegevensbescherming

• Richtlijn (EU) 2016/680 is van toepassing op gegevensbescherming, tenzij in dit besluit anders is bepaald.
• Het DIS bevat de gegevens (waaronder persoonsgegevens) die noodzakelijk zijn voor de verwezenlijking van het doel van het systeem via melding van waarneming, onopvallende en gerichte controle en strategische of operationele analyse.
• Dit besluit eerbiedigt de grondrechten en neemt de beginselen in acht die met name in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie zijn erkend. Het belet niet dat de EU-landen hun grondwettelijke bepalingen betreffende de toegang van het publiek tot officiële documenten toepassen.
• Uitsluitend de EU-landen die informatie aan de DIS-gegevensbank verstrekken hebben het recht gegevens te wijzigen, aan te vullen of te verwijderen.
• Gegevens worden niet langer bewaard dan nodig is voor het doel waarvoor zij waren ingevoerd. De noodzaak deze gegevens te bewaren wordt ten minste jaarlijks getoetst door het gegevensverstrekkende land.

Referentiebestand van onderzoeksdossiers

• Er is een afzonderlijk bestand opgezet, het zogenoemde referentiebestand van onderzoeksdossiers, dat nationale autoriteiten die onderzoek verrichten naar personen of bedrijven in staat stelt na te gaan of ook in andere EU-landen onderzoek naar die personen of bedrijven wordt verricht of is verricht. Ten behoeve van dit referentiebestand wisselen de EU-landen onderling en met Europol en Eurojust een lijst uit van ernstige overtredingen van de nationale wetten, namelijk die welke worden bestraft met een vrijheidsstraf van ten minste twaalf maanden of een boete van ten minste 15 000 euro.
• Een EU-land is niet verplicht informatie in dit afzonderlijke bestand in te voeren als dat de openbare orde of andere wezenlijke belangen zou schaden.
• Gegevens worden drie jaar bewaard als er binnen die termijn geen overtreding geconstateerd is, waarbij gegevens twaalf maanden na de laatste onderzoekshandeling worden gewist. Dit wordt verlengd tot zes jaar als er sprake is van een overtreding die niet tot een veroordeling heeft geleid of tot tien jaar als er wel een veroordeling heeft plaatsgevonden.

Toezicht en administratie

• Elk EU-land belast een nationale controleautoriteit of -autoriteiten, verantwoordelijk voor de bescherming van persoonsgegevens, met het uitoefenen van onafhankelijk toezicht op de gegevens waarop het besluit betrekking heeft. Er wordt ook een gemeenschappelijke controleautoriteit opgericht, bestaande uit twee vertegenwoordigers van de respectieve nationale controleautoriteit van elk EU-land.
• De Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming houdt toezicht op de activiteiten van de Commissie in verband met het DIS.
• Een comité dat bestaat uit vertegenwoordigers van de douaneadministraties van de EU-landen, met betrokkenheid van de Commissie, is verantwoordelijk voor de uitvoering en de juiste toepassing van dit besluit (op basis van unanimiteit) en de juiste werking van het DIS wat de technische en operationele aspecten betreft (besluiten met een meerderheid van twee derde).

VANAF WANNEER IS HET BESLUIT VAN TOEPASSING?

Het besluit is van toepassing sinds 27 mei 2011.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Douane-informatiesystemen (Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Besluit 2009/917/JBZ van de Raad van 30 november 2009 inzake het gebruik van informatica op douanegebied (PB L 323 van 10.12.2009, blz. 20-30)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn (EU) 2016/680 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door bevoegde autoriteiten met het oog op de voorkoming, het onderzoek, de opsporing en de vervolging van strafbare feiten of de tenuitvoerlegging van straffen, en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Kaderbesluit 2008/977/JBZ van de Raad (PB L 119 van 4.5.2016, blz. 89-131)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn (EU) 2016/680 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie heeft slechts informatieve waarde.

Verordening (EG) nr. 515/97 van de Raad van 13 maart 1997 betreffende de wederzijdse bijstand tussen de administratieve autoriteiten van de lidstaten en de samenwerking tussen deze autoriteiten en de Commissie met het oog op de juiste toepassing van de douane- en landbouwvoorschriften (PB L 82 van 22.3.1997, blz. 1-16)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 08.11.2019