Het in de handel brengen van groentezaad

 

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 2002/55/EG betreffende het in de handel brengen van groentezaad

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

De richtlijn bevat regels voor de registratie van zaadrassen en voor de voortbrenging en keuring van zaad van verschillende belangrijke soorten (door de Europese Unie (EU) gereguleerde soorten) voordat deze in de EU in de handel mogen worden gebracht. Het criterium om in aanmerking te komen voor goedkeuring of voortbrenging van standaardzaad is dat de rassen zijn geregistreerd in de gemeenschappelijke rassenlijst voor groentegewassen van de EU.

KERNPUNTEN

Nationale en EU-brede rassenlijst van soorten

Elke EU-lidstaat stelt een of meer lijsten op van de rassen waarvan het zaad op zijn grondgebied officieel is toegelaten om in de handel te worden gebracht. De gemeenschappelijke rassenlijst voor groentegewassen van de EU wordt opgesteld op basis van alle nationale rassenlijsten. Een zaadras wordt slechts toegelaten om in de EU in de handel te worden gebracht indien het zaad officieel is goedgekeurd als basiszaad* of gecertificeerd zaad*, of is gecontroleerd als standaardzaad* (met enkele uitzonderingen).

Aanvullende regels met betrekking tot de rassenlijst:

• wanneer instandhouding van een ras geëist wordt, moet de naam van de in hun land verantwoordelijke persoon of personen in de lijst worden vermeld;
• rassen moeten, voor zover mogelijk, in alle EU-lidstaten dezelfde naam dragen;
• indien zaad in een ander land onder een andere naam in de handel wordt gebracht, moet deze naam eveneens in de lijst worden vermeld.

Toelatingsregels met betrekking tot het in de handel brengen van groentezaad

Het criterium om in aanmerking te komen voor keuring en controle van standaardzaad is dat het groenteras is geregistreerd in de gemeenschappelijke rassenlijst voor groentegewassen van de EU. Het ras moet in het veld worden getest om vast te stellen of het aan de volgende criteria voldoet:

• onderscheidbaar: het groenteras onderscheidt zich duidelijk van elk ander in de EU bekend ras en kan duidelijk worden herkend en beschreven;
• bestendig: de plant beantwoordt na opeenvolgende vermeerderingen wat de wezenlijke eigenschappen betreft nog aan zijn beschrijving;
• homogeen: de planten stemmen, afgezien van enkele afwijkingen, met elkaar overeen of zijn genetisch identiek.

De registratie van een ras is tien jaar geldig, maar kan worden ingetrokken indien bij onderzoek is aangetoond dat het ras niet meer aan deze criteria voldoet. Uit andere EU-lidstaten afkomstige rassen worden onderworpen aan dezelfde voorwaarden als die welke voor de binnenlandse rassen gelden.

Genetisch gemodificeerde rassen worden slechts toegelaten indien het genetisch gemodificeerde organisme is toegelaten krachtens Richtlijn 2001/18/EG (zie samenvatting), een voorschrift dat is ingevoerd via een wijziging van de richtlijn 2002/55/EG, Verordening (EG) nr. 1829/2003 (zie samenvatting).

Op basis van veldkeuring moet het gewas:

• voldoende rasecht en raszuiver zijn;
• vrijwel vrij zijn van ziekten die de bruikbaarheid en kwaliteit van het teeltmateriaal verminderen;
• voldoen aan de eisen inzake EU-quarantaineorganismen, EU-beschermdgebiedquarantaineorganismen en door de EU gereguleerde niet-quarantaineorganismen;
• voldoen aan de regels inzake vorige teelt en minimumafstand tot dicht in de buurt gelegen bestuivingsbronnen.

Op basis van bemonstering en tests moet het zaad voldoen aan andere normen, afhankelijk van het soort zaad.

Verpakking en etikettering

De EU-lidstaten moeten voorschrijven dat verpakkingen van basiszaad en gecertificeerd zaad, behalve kleine verpakkingen, uitsluitend in manipulatiebestendige verpakkingen in de handel worden gebracht en officieel of onder officieel toezicht worden gesloten, in overeenstemming met de richtlijnen. Voor standaardzaad en kleine verpakkingen van gecertificeerd zaad is dit officiële toezicht niet vereist (en er gelden minder strenge regels voor kleine leveringen aan eindgebruikers).

Op het etiket moeten worden aangegeven:

• de vermelding “EG-systeem”;
• de keuringsdienst en de EU-lidstaat;
• het officiële volgnummer (een voorschrift dat is toegevoegd via Uitvoeringsrichtlijn (EU) 2016/317);
• de maand en het jaar van de sluiting of van de laatste officiële monsterneming ten behoeve van het besluit van certificering;
• het partijnummer;
• de soort, ten minste in Latijns schrift aangegeven met de botanische benaming;
• het ras, ten minste vermeld in Latijns schrift;
• de categorie;
• het producerende land;
• het gewicht of het aantal zaden;
• bij hybride rassen, het woord “hybride”;
• andere gegevens afhankelijk van het soort zaad.

De etiketten hebben de volgende kleurcodes:

• basiszaad: wit;
• pre-basiszaad*: wit met een diagonaal lopende paarse streep;
• gecertificeerd zaad: blauw;
• standaardzaad: donkergeel;
• nog niet goedgekeurd zaad dat is geoogst in een andere EU-lidstaat: grijs;
• ander zaad: bruin.

Genetisch gemodificeerd zaad moet duidelijk als zodanig worden geëtiketteerd. Eventuele chemische behandelingen moeten op het etiket worden vermeld.

De verpakking moet ook een apart officieel document bevatten in dezelfde kleur als het etiket, waarop soortgelijke gegevens staan. Verpakkingen van standaardzaad en kleine verpakkingen van gecertificeerd zaad moeten voorzien zijn van een etiket van de leverancier of van een gedrukte of gestempelde tekst.

Vergelijkingsproeven

Binnen de EU worden vergelijkende tests en proeven gedaan met het oog op de controle achteraf van monsters van groentezaad dat in de handel is gebracht. Deze kunnen betrekking hebben op:

• zaad dat in niet-EU-lidstaten is geoogst;
• voor de biologische teelt geschikt zaad;
• zaad dat in de handel is gebracht in verband met de instandhouding en het duurzaam gebruik van plantaardige genetische hulpbronnen.

Gelijkwaardigheid

Niet-EU-lidstaten die zaad naar de EU willen uitvoeren, moeten aan dezelfde criteria inzake eigenschappen, onderzoek, identificatie, aanduiding, controle en verpakking voldoen als die welke gelden voor zaad dat in de EU wordt geoogst en gecontroleerd.

Wijzigingen

De richtlijn is als volgt verschillende keren gewijzigd:

• Richtlijn 2003/61/EG, waarbij herziene regels inzake vergelijkende tests en proeven worden ingevoerd;
• Verordening (EG) nr. 1829/2003, waarbij herziene regels inzake genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders worden ingevoerd;
• Richtlijn 2004/117/EG, waarbij herziene regels inzake officiële onderzoeken en de gelijkwaardigheid van in niet-EU-lidstaten geproduceerd zaad worden ingevoerd;
• Richtlijn 2006/124/EG, waarbij de lijst van groentesoorten die onder de richtlijn vallen wordt herzien;
• Richtlijn 2009/74/EG, waarbij herziene regels inzake suikermais, prinsessenbonen, pronkbonen en tuinbonen worden ingevoerd, en
• uitvoeringshandelingen, de Uitvoeringsrichtlijnen 2013/45/EU, (EU) 2016/317, (EU) 2019/990 en (EU) 2020/177.

Codificatie

De richtlijn strekt tot codificatie van Richtlijn 70/458/EEG.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn is van toepassing sinds 9 augustus 2002.

ACHTERGROND

Zie ook:

• Teeltmateriaal: EU-eisen voor het in de handel brengen (Europese Commissie)
• Teeltmateriaal: lijsten, databanken en informatiesystemen betreffende plantenrassen (Europese Commissie)
• Teeltmateriaal: eisen inzake gelijkstelling voor niet-EU-lidstaten (Europese Commissie)
• Het in de handel brengen van zaad van landbouwgewassen (samenvatting).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn 2002/55/EG van de Raad van 13 juni 2002 betreffende het in de handel brengen van groentezaad (PB L 193 van 20.7.2002, blz. 33-59)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2002/55/EG werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2003 inzake genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders (PB L 268 van 18.10.2003, blz. 1-23)

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2001/18/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 maart 2001 inzake de doelbewuste introductie van genetisch gemodificeerde organismen in het milieu en tot intrekking van Richtlijn 90/220/EEG van de Raad (PB L 106 van 17.4.2001, blz. 1-39)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 18.02.2021