Illegale wapens en munitie — mondiaal rapportagemechanisme

 

SAMENVATTING VAN:

Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor de controle op de uitvoer van militaire goederen en technologie

Besluit (GBVB) 2015/1908 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale handvuurwapens en lichte wapens en andere illegale conventionele wapens en illegale munitie om het risico van illegale handel te beperken (“iTrace II”)

Besluit (GBVB) 2017/2283 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale handvuurwapens en lichte wapens en andere illegale conventionele wapens en illegale munitie om het risico van illegale handel te beperken (“iTrace III”)

Besluit (GBVB) 2019/2191 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale conventionele wapens en munitie daarvoor om het risico op omleiding of illegale overdracht te beperken (‘iTrace IV’)

Besluit (GBVB) 2023/387 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale conventionele wapens en munitie daarvoor om het risico op omleiding of illegale overdracht te beperken (iTrace V

WAT IS HET DOEL VAN HET GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT EN DE BESLUITEN?

• Het gemeenschappelijk standpunt bevat regels van de Europese Unie (EU) om de uitvoer van militaire technologie en uitrusting te controleren.
• De besluiten verlengen de EU-financiering voor iTraceeen gebruiksvriendelijk wereldwijd informatiebeheersysteem over omgeleide of verhandelde handvuurwapens en lichte wapens* (SALW) en munitie.

KERNPUNTEN

Uitvoer van militaire technologie en uitrusting

Het gemeenschappelijk standpunt van 2008 bevat acht criteria voor de beoordeling van uitvoeraanvragen voor militaire technologie en uitrusting die op de gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen staan.

Handvuurwapens en lichte wapens

• De illegale overdracht van SALW draagt bij aan een verergering van terrorisme en georganiseerde misdaad, is een belangrijke factor bij het uitlokken en verspreiden van conflicten en draagt bij aan de val van regeringen.
• De EU heeft iTrace gesteund om toezicht te houden op de bewegingen van illegale SALW; een integraal onderdeel van het oplossen van deze problemen.

iTrace

• De EU heeft iTrace voor het eerst gefinancierd met Besluit 2013/698/GBVB (zie de samenvatting).
• Dit besluit ondersteunt de EU-strategie ter bestrijding van de illegale accumulatie van en handel in SALW en munitie daarvoor.
• Het iTrace-project wordt uitgevoerd door de niet-gouvernementele organisatie Conflict Armament Research (CAR) onder de verantwoordelijkheid van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid.
• De hoge vertegenwoordiger brengt verslag over het implementatieproces uit aan de Raad van de Europese Unie, terwijl de Europese Commissie verslag uitbrengt over de financiële aspecten.
• De EU heeft haar steun voor de verschillende fasen van het project vernieuwd door middel van opeenvolgende besluiten, waaronder recentelijk het besluit over iTrace V in 2023, zoals gevraagd in de mondiale strategie van de EU.

iTrace V

• Het iTrace V-project heeft 6,2 miljoen euro toegewezen gekregen uit de EU-begroting. CAR en het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken zullen de extra kosten dekken.
• Het heeft een aantal doelstellingen, waaronder:
  • het blijven onderhouden en verbeteren van iTrace om beleidsmakers, wapencontroledeskundigen en wapenexportcontrole-instanties te voorzien van relevante informatie voor het ontwikkelen van doeltreffende, op feiten gebaseerde strategieën en projecten tegen de verspreiding van illegale SALW;
  • het opleiden en begeleiden van nationale autoriteiten in door conflicten getroffen landen om duurzame nationale capaciteit voor het identificeren en traceren van illegale conventionele wapens te ontwikkelen, en om duurzame samenwerking met het iTrace-project aan te moedigen;
  • het verhogen van de frequentie en duur van veldonderzoek naar SALW die illegaal in omloop zijn in door conflicten getroffen landen;
  • op maat gesneden steun aan de instanties voor wapenexportcontrole van EU-lidstaten en aan beleidsmakers op het gebied van wapenexportcontrole;
  • het meer bekendheid geven aan de bevindingen van het project;
  • het leveren van rapporten over belangrijke beleidskwesties, op basis van de gegevens uit veldonderzoeken en gepresenteerd op het iTrace-systeem, over specifieke gebieden die internationale aandacht verdienen;
  • het blijven traceren van conventionele wapens en bijbehorende munitie (met medewerking van lidstaten en niet-EU-landen) om te achterhalen hoe deze in de handen van onbevoegde gebruikers terechtkomen.

VANAF WANNEER ZIJN HET GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT EN DE BESLUITEN VAN TOEPASSING?

• Het gemeenschappelijk standpunt is sinds 8 december 2008 van toepassing.
• Besluit (GBVB) 2015/1908 betreffende iTrace II is van toepassing sinds 22 oktober 2015.
• Besluit (GBVB) 2017/2283 betreffende iTrace III is van toepassing sinds 11 december 2017.
• Besluit (GBVB) 2019/2191 betreffende iTrace IV is van toepassing sinds 19 december 2019.
• Besluit (GBVB) 2023/387 betreffende iTrace V is van toepassing sinds 20 februari 2023.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Wapenexportcontrole (Europese Dienst voor extern optreden).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van de Raad van 8 december 2008 tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor de controle op de uitvoer van militaire goederen en technologie (PB L 335 van 13.12.2008, blz. 99-103)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Besluit (GBVB) 2015/1908 van de Raad van 22 oktober 2015 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale handvuurwapens en lichte wapens en andere illegale conventionele wapens en illegale munitie om het risico van illegale handel te beperken (“iTrace II”) (PB L 278 van 23.10.2015, blz. 15-25)

Besluit (GBVB) 2017/2283 van de Raad van 11 december 2017 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale handvuurwapens en lichte wapens en andere illegale conventionele wapens en illegale munitie om het risico van illegale handel te beperken (“iTrace III”) (PB L 328 van 12.12.2017, blz. 20-31)

Besluit (GBVB) 2019/2191 van de Raad van 19 december 2019 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale conventionele wapens en munitie daarvoor om het risico op omleiding of illegale overdracht te beperken (“iTrace IV”) (PB L 330 van 20.12.2019, blz. 53-70)

Besluit (GBVB) 2023/387 van de Raad van 20 februari 2023 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale conventionele wapens en munitie daarvoor om het risico op omleiding of illegale overdracht te beperken (“iTrace V”) (PB L 53 van 21.2.2023, blz. 19-36)

Zie de geconsolideerde versie.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement en de Raad — Elementen ten behoeve van een EU-strategie tegen illegale vuurwapens, handvuurwapens en lichte wapens en munitie daarvoor “Wapens beveiligen, burgers beschermen” (JOIN(2018) 17 definitief van 13.6.2018)

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s — Europees defensieactieplan (COM(2016) 950 final van 30.11.2016)

Besluit 2013/698/GBVB van de Raad van 25 november 2013 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale handvuurwapens en lichte wapens en andere illegale conventionele wapens en illegale munitie om het risico van illegale handel te beperken (PB L 320 van 30.11.2013, blz. 34-42)

Laatste bijwerking 08.05.2023