De verordening betreffende het Instrument voor internationale overheidsopdrachten (IIO) van de Europese Unie (EU) heeft tot doel om wederkerigheid bij de toegang tot markten voor internationale overheidsopdrachten te bevorderen.

Hierin worden ook procedures vastgesteld voor de Europese Commissie voor:

onderzoek naar vermeende maatregelen of praktijken die de toegang van EU-bedrijven, goederen en diensten tot niet-EU-aanbestedingsmarkten negatief beïnvloeden en in gesprek te gaan met de betrokken derde landen;
het in laatste instantie opleggen van IIO-maatregelen om de toegang tot EU-procedures voor overheidsopdrachten voor bedrijven, goederen en diensten uit de betrokken derde landen te beperken.

KERNPUNTEN

Toepassing

De verordening is van toepassing op alle procedures voor overheidsopdrachten die vallen onder:

Richtlijn 2014/23/EU betreffende het plaatsen van concessieovereenkomsten — zie samenvatting;
Richtlijn 2014/24/EU betreffende overheidsopdrachten — zie samenvatting, en
Richtlijn 2014/25/EU over overheidsopdrachten in de nutssectoren (water, energie, vervoer en postdiensten) — zie samenvatting.

IIO-maatregelen kunnen alleen van toepassing zijn op ondernemingen, goederen en diensten uit derde landen die geen partij zijn bij de plurilaterale Overeenkomst inzake overheidsopdrachten van de Wereldhandelsorganisatie of bij bilaterale of multilaterale handelsovereenkomsten met de EU die afspraken bevatten over de toegang tot overheidsopdrachten of concessiemarkten, of op ondernemingen, goederen en diensten uit landen die partij zijn bij dergelijke overeenkomsten, maar alleen met betrekking tot de procedures voor overheidsopdrachten voor goederen, diensten of concessies die niet onder deze overeenkomsten vallen.

Onderzoek en overleg

Op eigen initiatief of na een gemotiveerde klacht van een belanghebbende partij in de EU of van een EU-lidstaat:

kan de Commissie een onderzoek instellen naar een vermeende maatregel of praktijk van een derde land door een aankondiging in het Publicatieblad van de Europese Unie te plaatsen waarbij belanghebbenden en lidstaten worden verzocht informatie te verstrekken;
nodigt de Commissie het betrokken derde land bij de start van het onderzoek uit zijn standpunten in te dienen, relevante informatie te verstrekken en in overleg te treden om de vermeende maatregel of praktijk uit te bannen of te verhelpen;
kan de Commissie het onderzoek en het overleg te allen tijde opschorten indien het derde land:
- voldoende corrigerende maatregelen treft om de maatregel of praktijk uit te bannen of te verhelpen, of
- toezegt de maatregel of praktijk binnen zes maanden te beëindigen.

Het onderzoek en het overleg moeten binnen negen maanden worden afgerond (in gemotiveerde gevallen binnen 14 maanden).

Na afloop van het onderzoek en het overleg publiceert de Commissie een verslag met de belangrijkste bevindingen en een voorstel voor de verdere gang van zaken. De Commissie:

beëindigt het onderzoek indien de vermeende maatregelen of praktijken niet worden voortgezet of niet leiden tot een ernstige en herhaalde beperking van de toegang van EU-bedrijven, goederen of diensten;
stelt een IIO-maatregel in als het bestaan van de vermeende maatregel of praktijk wordt bevestigd.

IIO-maatregelen

Indien uit het onderzoek blijkt dat van dergelijke maatregelen of praktijken sprake is, stelt de Commissie, indien zij dat in het belang van de EU acht, een IIO-maatregel vast (een maatregel die de toegang van ondernemingen, goederen of diensten uit derde landen tot de EU-markten voor overheidsopdrachten of concessieovereenkomsten door middel van een uitvoeringshandeling beperkt).

Bij het belang van de EU wordt rekening worden gehouden met alle verschillende belangen als geheel, inclusief de belangen van EU-bedrijven.

De IIO-maatregel:

kan de vorm krijgen van een scoreaanpassing aan inschrijvingen die zijn ingediend door inschrijvers uit derde landen of van een volledige uitsluiting van inschrijvingen;
is van toepassing op alle procedures voor overheidsopdrachten boven een drempel van 15 miljoen EUR (exclusief btw) voor werken en concessies, of 5 miljoen EUR (exclusief btw) voor goederen en diensten, met inbegrip van dynamische aankoopsystemen en kaderovereenkomsten;
vervalt na vijf jaar, maar kan nog met vijf jaar worden verlengd.

Verplichtingen van inschrijvers

Voor alle procedures voor overheidsopdrachten waarop IIO-maatregelen van toepassing zijn geldt dat geslaagde inschrijvers (ongeacht hun herkomst):

niet meer dan 50 % van de totale waarde van het dienstencontract mogen laten onderaannemen door uit derde landen afkomstige ondernemingen waarvoor een IIO-maatregel geldt;
geen goederen of diensten uit het land waarop een IIO-maatregel van toepassing is mogen leveren die meer dan 50 % van de totale waarde van het contract voor de levering van goederen zouden uitmaken;
een bedrag moeten betalen van 10 tot 30 % van de totale waarde van het contract als de bovengenoemde verplichtingen niet worden nagekomen.

Uitzonderingen

Op verzoek van een lidstaat kan de Commissie een lijst vaststellen van lokale, in de lidstaten in gebieden met minder dan 50 000 inwoners gevestigde aanbestedende diensten die worden vrijgesteld van de toepassing van deze verordening.

Geen IIO-onderzoek zal worden gestart waar het de minst ontwikkelde landen betreft.

Uitzonderingen

Aanbestedende diensten en aanbestedende instanties kunnen bij uitzondering besluiten geen IIO-maatregel toe te passen indien:

er alleen inschrijvingen zijn van ondernemingen uit een derde land waarvoor een IIO-maatregel geldt, of
dat gerechtvaardigd is wegens dringende redenen van algemeen belang.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 29 augustus 2022 van toepassing.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

Internationale overheidsopdrachten (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2022/1031 van het Europees Parlement en de Raad van 23 juni 2022 over toegang van ondernemers, goederen en diensten uit derde landen tot de aanbestedings- en concessiemarkten van de Unie en procedures ter ondersteuning van onderhandelingen over toegang van ondernemers, goederen en diensten uit de Unie tot de aanbestedings- en concessiemarkten van derde landen (Instrument voor internationale overheidsopdrachten — IIO) (PB L 173 van 30.6.2022, blz. 1-16).

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Uitvoeringsverordening (EU) 2019/1780 van de Commissie van 23 september 2019 tot vaststelling van standaardformulieren voor de bekendmaking van aankondigingen op het gebied van overheidsopdrachten en tot intrekking van Uitvoeringsverordening (EU) 2015/1986 (“e-formulieren”) (PB L 272 van 25.10.2019, blz. 7-73).

Mededeling van de Commissie — Richtsnoeren voor de deelname van inschrijvers en goederen uit derde landen aan de aanbestedingsmarkt van de EU (PB C 271 van 13.8.2019, blz. 43-66).

Richtlijn 2014/23/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 betreffende het plaatsen van concessieovereenkomsten (PB L 94 van 28.3.2014, blz. 1-64).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2014/23/EU werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Richtlijn 2014/24/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 betreffende het plaatsen van overheidsopdrachten en tot intrekking van Richtlijn 2004/18/EG (PB L 94 van 28.3.2014, blz. 65-242).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2014/25/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 betreffende het plaatsen van opdrachten in de sectoren water- en energievoorziening, vervoer en postdiensten en houdende intrekking van Richtlijn 2004/17/EG (PB L 94 van 28.3.2014, blz. 243-374).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 9 oktober 2013 tot vaststelling van het douanewetboek van de Unie (herschikking) (PB L 269 van 10.10.2013, blz. 1-101).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 978/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 houdende toepassing van een schema van algemene tariefpreferenties en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 732/2008 van de Raad (PB L 303 van 31.10.2012, blz. 1-82).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 92/13/EEG van de Raad van 25 februari 1992 tot coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen betreffende de toepassing van de communautaire voorschriften inzake de procedures voor het plaatsen van opdrachten door diensten die werkzaam zijn in de sectoren water- en energievoorziening, vervoer en telecommunicatie (PB L 76 van 23.3.1992, blz. 14-20).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 89/665/EEG van de Raad van 21 december 1989 houdende de coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen betreffende de toepassing van de beroepsprocedures inzake het plaatsen van overheidsopdrachten voor leveringen en voor de uitvoering van werken (PB L 395 van 30.12.1989, blz. 33-35).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 08.11.2022

Top