7.6.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 161/3

1.1.

Op 20 oktober 2011 heeft de Commissie de vier bovengenoemde voorstellen vastgesteld ter vervanging van de Richtlijnen 2004/39/EG (6) en 2003/6/EG (7), die beogen de efficiëntie, integriteit, veerkracht en transparantie van financiële markten te verzekeren. Het MiFID-voorstel herschikt met name Richtlijn 2004/39/EG wat betreft de toegang tot de werkzaamheden van beleggingsondernemingen, gereglementeerde markten en aanbieders van datadiensten, hun governance en toezichtkader, het uitvoeren van beleggingsactiviteiten en de ondernemingen van derde landen die beleggingsdiensten verlenen via een bijkantoor. Voorts versterkt het MiFIR-voorstel Richtlijn 2004/39/EG en voert het nieuwe regels in voor de bekendmaking van handelsgegevens, het melden van transacties, de verplichte handel in derivaten op georganiseerde platforms, niet-discriminerende toegang tot clearingfaciliteiten, productinterventie en beheer van derivatenposities en het verlenen van diensten door ondernemingen van derde landen zonder een bijkantoor. Het MAR-voorstel dient tot intrekking en vervanging van Richtlijn 2003/6/EG. Het MAD-voorstel, gebaseerd op artikel 83, lid 2 van het Verdrag, vereist van lidstaten de invoering van minimumniveaus van strafrechtelijke sancties voor de ernstigste vormen van marktmisbruik.

1.2.

De ECB ondersteunt de voorgestelde maatregelen ter verbetering van de regulering van markten in financiële instrumenten als een belangrijke stap tot het versterken van de bescherming van beleggers en het creëren van een gezonder en veiliger financieel stelsel in de Europese Unie.

2.1.

Het voorgestelde kader zal leiden tot grotere rechtszekerheid door de opties en discretionaire bevoegdheden van lidstaten te beperken, en zal de risico's van marktverstoringen en regelgevingsarbitrage verminderen. Met name is de toenemende harmonisatie door twee rechtstreeks werkende verordeningen en een richtlijn betreffende strafrechtelijke sancties welkom, omdat daardoor gelijkwaardige concurrentievoorwaarden en vergelijkbare minimumregels voor administratieve maatregelen, sancties en boetes, alsook voor strafrechtelijke sancties worden verzekerd.

2.2.

De ECB is een sterk voorstander van de ontwikkeling van een gemeenschappelijk Europees wetboek voor alle financiële instellingen (8) omdat het de soepele werking van de gemeenschappelijke markt binnen de Unie bevordert en grotere financiële integratie in Europa vergemakkelijkt (9). Bovendien, zoals naar voren gebracht in eerdere adviezen (10), beveelt de ECB aan te verzekeren dat alleen kaderbeginselen die essentiële politieke keuzes en essentiële aangelegenheden weerspiegelen, onderworpen blijven aan de gewone wetgevingsprocedure en dat technische regels dienen te worden vastgesteld als gedelegeerde handelingen of uitvoeringshandelingen overeenkomstig artikel 290 en 291 van het Verdrag, waar nodig door middel van de voorafgaande ontwikkeling van ontwerpen van regelgevingsnormen of uitvoeringsnormen door de Europese toezichthoudende autoriteiten (ESA's) (11). In dit verband, gezien het belang van gedelegeerde handelingen en uitvoeringshandelingen als een wezenlijke component van het gemeenschappelijk Europees wetboek, verwacht de ECB in voorkomend geval tijdig te worden geraadpleegd betreffende deze voorstellen van handelingen van de Unie (12).

2.3.

Daarnaast beveelt de ECB aan te zorgen voor sectoroverschrijdende consistentie van Uniewetgeving inzake financiële diensten.

3.1.

De ECB verwelkomt dat het voorgestelde kader de bevoegdheden van de autoriteiten die toezicht uitoefenen op beleggingsondernemingen en markten in financiële instrumenten, alsook de uitoefening van hun onderzoeksbevoegdheden (13), versterkt en op elkaar afstemt, met speciale nadruk op grensoverschrijdende samenwerking (14). Het is cruciaal voor het ordelijk functioneren van de markten in financiële instrumenten dat de bevoegde autoriteiten door de hele Unie een netwerk opbouwen van goed toegeruste en bevoegde toezichthouders, die in staat zijn ongewenste trends, acties of bedreigingen in de markten aan te pakken. In dit verband ondersteunt de ECB de krachtige rol van de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) in het voorgestelde kader en met name wat betreft de faciliterende en coördinerende functie en de ontwikkeling van technische normen. Voorts zal de plicht van de nationale bevoegde autoriteiten om samen te werken en de ESMA alle noodzakelijke informatie te verschaffen, de consistente toepassing van de ontwerpverordeningen en gelijkwaardige concurrentievoorwaarden in de Unie bevorderen. In dit verband suggereert de ECB, zoals in eerdere adviezen naar voren gebracht (15), verdere verbeteringen in de samenwerking en informatie-uitwisseling binnen het Europees Systeem voor financieel toezicht en tussen toezichthoudende autoriteiten en centrale banken van het ESCB, met inbegrip van de ECB, wanneer deze informatie van belang is voor de uitvoering van hun respectieve taken (16).

3.2.

Het is ook noodzakelijk, zoals voorzien in het voorgestelde kader, dat de bevoegde autoriteiten samenwerken met andere autoriteiten in dezelfde lidstaat (17). Bovendien, om te verzekeren dat op passende wijze rekening wordt gehouden met een macroprudentieel perspectief, beveelt de ECB aan adequate samenwerkingsprocedures met macroprudentiële autoriteiten op te zetten en te versterken indien bedreigingen voor de stabiliteit van het financiële stelsel moeten worden beoordeeld (18). Dit zou een samenwerking kunnen inhouden tussen bevoegde autoriteiten en de nationale macroprudentiële autoriteiten (19) of, in andere gevallen, samenwerking door de ESMA met het Europees Comité voor systeemrisico's (ESRB) (20). In dit verband zou het aangewezen kunnen zijn om in een dergelijke samenwerking te voorzien bij het herzien van Verordening (EU) nr. 1095/2010 (21).

3.3.

Het voorstel om het regime van administratieve sancties te versterken door bevoegde autoriteiten uit te rusten met een vastgesteld minimumniveau aan administratieve maatregelen, sancties en boetes, is een passende manier om gemeenschappelijke normen door de hele Unie heen te verzekeren, terwijl het aan de discretie van de nationale wetgevers wordt overgelaten om bevoegde autoriteiten aanvullende sanctiebevoegdheden te geven en met name te voorzien in hogere niveaus van administratieve geldboetes (22). Bovendien dienen lidstaten, om transparantie en consistentie te verzekeren van de binnen de Unie vastgestelde administratieve sancties, de Commissie en de ESMA in kennis te stellen van de van toepassing zijnde nationale regels en eventuele latere wijzigingen daarin (23).

5.1.

De ECB ondersteunt de voorgestelde uitbreiding van de reikwijdte van de vereisten inzake transparantie voor en na de handel tot andere dan eigen-vermogensinstrumenten, zoals obligaties, gestructureerde producten en derivaten die zijn toegelaten tot de handel of verhandeld worden op een gereglementeerde markt, een multilaterale handelsfaciliteit (multilateral trading facility — MTF) of een OTF, alsook derivaten die in aanmerking komen voor centrale clearing, aangezien het de koersvorming zou versterken en het evaluatieproces van dergelijke instrumenten zou ondersteunen.

5.2.

Het MiFID-voorstel (24) en het MiFIR-voorstel (25) introduceren bepalingen die beogen de consolidatie van gegevens te versterken ten behoeve van transparante informatie. Volgens deze bepalingen zullen „aanbieders van geconsolideerde transactiemeldingsregelingen” (consolidated tape providers — CTP's) informatie verzamelen van handelsplatforms en, wat betreft buiten handelsplatforms afgewikkelde transacties, van beleggingsondernemingen via goedgekeurde publicatieregelingen. In de opvatting van de Commissie leggen de voorgestelde bepalingen de voorwaarden vast voor de opkomst van CTP's (26). Ondanks de mogelijke ontwikkeling van deze commerciële oplossingen, is de ECB van mening dat de nodige transparantie alleen naar behoren kan worden verzekerd met de oprichting van één enkele CTP. In dit opzicht merkt de ECB op dat de Commissie zal rapporteren over het functioneren in de praktijk van de geconsolideerde transactiemeldingsregeling, en, indien dat aangewezen wordt geacht, een wetgevingsvoorstel zal indienen tot oprichting van één enkele entiteit die informatie na de handel consolideert (27). De ECB is echter van mening dat de ervaring sinds de omzetting van Richtlijn 2004/39/EG een marktfalen in gegevensconsolidering heeft laten zien dat al in dit stadium wetgevingsvoorstellen zou rechtvaardigen om deze kwesties aan de orde te stellen.

7.1.

Het hierboven vermelde transparantie- en rapportagekader voorziet niet in een vrijstelling voor transacties waarbij een centrale bank van het ESCB een tegenpartij is (29).

7.2.

In dit verband merkt de ECB op dat, terwijl de openbaarmaking van door centrale banken als onderdeel van hun respectieve wettelijke doelstellingen en taken verrichte transacties geen grotere transparantie voor de markt zou bewerkstelligen, de effectiviteit van deze transacties, namelijk op het gebied van monetair beleid of valutamarktoperaties, en daarmee de uitvoering van deze taken door centrale banken, die afhankelijk zijn van tijdigheid en vertrouwelijkheid, ernstig in gevaar zou kunnen worden gebracht door het openbaar maken van informatie over dergelijke transacties, ongeacht of dit op real-time basis of met een vertraging gebeurt. Bovendien zou transparantie van specifieke typen transacties en van de omvang van die transacties marktdeelnemers op bepaalde tijden bijna onmiddellijk in staat kunnen stellen transacties van centrale banken van het ESCB als zodanig te identificeren, zelfs zonder hun naam vrij te geven. De ECB zou daarom sterk aanbevelen transacties van centrale banken van het ESCB vrij te stellen van de transparantievereisten (30).

7.3.

Wat betreft rapportageverplichtingen, kan het vereiste dat de tegenpartijen bij transacties, waarbij een lid van het ESCB partij is, alle ermee verband houdende bijzonderheden aan bevoegde autoriteiten rapporteren, ook in botsing komen met de vertrouwelijkheidsregimes van de ECB en nationale centrale banken en het doel tenietdoen van de aan de ECB onder het Verdrag verleende immuniteiten, met name de onaantastbaarheid van de archieven en officiële communicaties van de ECB (31), speciaal omdat het rapportageproces aan de bevoegde autoriteiten ook kan plaatsvinden via andere entiteiten zoals handelsplatforms, goedgekeurde rapporteringsmechanismen of transactieregisters. Om deze redenen dienen transacties waarbij een centrale bank van het ESCB een tegenpartij is, ook te worden vrijgesteld van rapportageverplichtingen (32).

9.1.

Het Eurosysteem heeft al gewezen (35) op de urgentie voor het ondernemen van actie om in de Unie de in september 2009 gemaakte afspraak van de G20 na te komen dat „uiterlijk eind 2012 alle gestandaardiseerde otc-derivatencontracten dienen te worden verhandeld op beurzen of elektronische handelsplatforms, al naargelang van toepassing, en gecleard via centrale tegenpartijen”, met als doel verbetering van de transparantie op de markt voor otc-derivaten, beperking van systeemrisico en bescherming tegen marktmisbruik.

9.2.

In deze context ondersteunt de ECB de bepalingen (36) die het voorschrift onderbouwen dat in aanmerking komende otc-derivaten dienen te worden verhandeld op gereglementeerde markten, MTF's en OTF's en de ESMA te belasten met de vaststelling van de precieze reikwijdte van een dergelijke handelsverplichting rekening houdend met de liquiditeit (37). De ECB merkt echter op dat het nodig kan zijn een dergelijke aanpak aan te vullen om gevolg te geven aan de aanbeveling van de Raad voor financiële stabiliteit dat „autoriteiten stimulansen dienen te ontwikkelen en, waar nodig, regelgeving om het gebruik van gestandaardiseerde producten en gestandaardiseerde processen te doen toenemen” (38). In dit licht bezien is de ECB van mening dat regelmatige controle van de handel in niet-gestandaardiseerde contracten buiten een gereglementeerde markt, een MTF of OTF op Unieniveau dient te worden uitgevoerd.

10.1.

Algoritmische handel, met inbegrip van hoogfrequente handel, kan leiden tot risico's voor de liquiditeit en efficiëntie van financiële markten, met name in tijden van spanning. De ECB verwelkomt daarom de voorgestelde wijzigingen in Richtlijn 2004/39/EG waarbij passende organisatorische waarborgen voor handelsplatforms worden ingevoerd, bijv. in termen van handelscapaciteit, het instellen van handelsremmers, waarbij markttoegang wordt geboden aan hoogfrequente handelaren en beleggingsondernemingen en directe elektronische toegang tot handelsplatforms. De voorgestelde bepalingen zullen ook toezicht en controle van hoogfrequente handel en algoritmische handel door bevoegde autoriteiten vergemakkelijken.

10.2.

De ECB is echter van mening dat het regelgevingskader dient te verduidelijken dat alle entiteiten die zich op professionele basis bezighouden met algoritmische handel, binnen de definitie van beleggingsondernemingen dienen te vallen en dus onder het toepassingsgebied van de MiFID en dat hun activiteiten aan toezicht en controle door bevoegde autoriteiten dienen te zijn onderworpen (39). Door een brede dekking te verzekeren van alle entiteiten die professioneel betrokken zijn bij hoogfrequente handel en algoritmische handel, zou het mogelijk omzeilen van de voorgestelde regels worden beperkt.

10.3.

De ECB verwelkomt de bepalingen van het MiFIR-voorstel betreffende bijzonderheden van het melden van transacties, waaronder informatie ter identificatie van de computeralgoritmes binnen de beleggingsonderneming die verantwoordelijk is voor het beleggingsbesluit en het uitvoeren van de transactie (40). Om marktoverschrijdend toezicht te vergemakkelijken en marktmisbruik te voorkomen en aan het licht te brengen, is de ECB van mening dat dergelijke unieke identificatiecodes dienen te worden ontwikkeld voor de identificatie van door algoritmische handel binnen en tussen handelsplatforms gegenereerde transacties.

10.4.

Ten slotte, de voorgestelde vereisten voor een gereglementeerde markt (41) om te beschikken over doeltreffende systemen, procedures en regelingen, dienen te verzekeren dat systemen voor algoritmische handel niet kunnen leiden of bijdragen tot onordelijke handelsvoorwaarden op de markt. In dit verband verwelkomt de ECB i) het vastleggen van de omstandigheden waaronder de handel dient te worden stilgelegd als er op die markt sprake is van een aanzienlijke koersbeweging voor een financieel instrument, en ii) het vaststellen van een maximumverhoudingspercentage tussen het aantal niet-uitgevoerde orders en het aantal transacties, alsook minimale noteringseenheden (42). Terwijl de ECB van mening is dat de Commissie de bevoegdheid dient te worden verleend om een maximumverhoudingspercentage tussen het aantal niet-uitgevoerde orders en het aantal transacties vast te stellen, is de ECB van mening dat het vaststellen van een minimumverhoudingspercentage tussen het aantal niet-uitgevoerde orders en het aantal transacties niet nodig is (43).

11.1.

Het MiFID-voorstel bepaalt dat lidstaten er zorg voor moeten dragen dat gereglementeerde markten, exploitanten van MTF's en OTF's die grondstoffenderivaten tot de handel toelaten, passende limieten toepassen, dan wel regelingen met een gelijkwaardig effect, teneinde liquiditeit te ondersteunen, marktmisbruik te voorkomen en ordelijke koersvormings- en afwikkelingsvoorwaarden te bevorderen voor fysiek geleverde grondstoffen (44). Volgens het MiFID-voorstel kunnen dergelijke limieten door gedelegeerde handelingen van de Commissie worden geharmoniseerd (45) en zouden bevoegde autoriteiten ook de bevoegdheid krijgen om voor een bepaalde periode vooraf positielimieten voor grondstoffenderivaten vast te stellen (46), terwijl de ESMA een coördinerende rol voor dergelijke maatregelen, alsook specifieke directe bevoegdheden op dit gebied zullen worden verleend (47). De ECB verwelkomt deze bepalingen.

11.2.

Met betrekking tot limieten betreffende grondstoffenderivaten, benadrukt de ECB echter het belang om het risico van regelgevingsarbitrage en verstoring van de concurrentie niet alleen naar behoren aan te pakken in lidstaten, maar ook ten aanzien van andere belangrijke financiële centra. Het is daarom van het grootste belang op dit gebied een gemeenschappelijke aanpak te realiseren. Dit kan worden bereikt door zowel in de uitwerking van de gemeenschappelijke beginselen op Unieniveau te voorzien in een rol voor de ESMA, alsook in de coördinatie van de door nationale bevoegde autoriteiten genomen maatregelen.

11.3.

Daarnaast, hoewel de ECB de vaststelling van limieten voor het innemen van posities ondersteunt (48), zijn er enkele aspecten die verdere verduidelijking behoeven. Dit geldt met name voor de bepaling van een passende drempel, de periode waarvoor deze limieten dienen te gelden en het gebruik door marktdeelnemers van de derivatencontracten (49). Bovendien is de ECB van mening dat de argumenten dat limieten voor het innemen van posities zouden bijdragen tot versterking van de marktliquiditeit, verdere uitleg behoeven.

11.4.

Het MiFID-voorstel voorziet (50) in de openbaarmaking van door verschillende typen handelaren aangehouden posities. Daarnaast vereist het voorstel dat gereglementeerde markten, MTF's of OTF's waar grondstoffenderivaten of emissiederivaten worden verhandeld, een wekelijks verslag publiceren over dergelijke posities. Gegevens betreffende hausse- en baisseposities, alsook betreffende openstaande posities, zouden voldoende zijn om het gedrag van marktdeelnemers te beoordelen, speciaal met betrekking tot het monitoren van de concentratie van posities van marktdeelnemers.

12.1.

De ECB verwelkomt de bevoegdheid voor de ESMA om tijdelijk het op de markt brengen, verspreiden of verkopen van bepaalde financiële instrumenten of een type financiële activiteit of praktijk te verbieden of te beperken (51). In aanmerking nemend dat actie van de ESMA ook gericht kan zijn op het wegnemen van een bedreiging voor het ordelijk functioneren van financiële markten of voor de stabiliteit van het hele financiële stelsel of een deel daarvan (52), beveelt de ECB in dit verband aan ten aanzien van deze aspecten naar behoren te coördineren met het ESRB (53).

12.2.

Een consistente regelgevingaanpak is nodig met betrekking tot de verspreiding aan particuliere beleggers van verschillende financiële producten die aan vergelijkbare beleggersbehoeften voldoen en die voor vergelijkbare problemen inzake beleggersbescherming zorgen (54). In dit licht bezien merkt de ECB op dat het MiFID-voorstel vereisten uitbreidt, en met name de gedragsregels en de regels inzake belangenconflicten, tot kredietinstellingen die gestructureerde deposito’s verkopen of daarover adviseren. In dit opzicht onderstreept de ECB de noodzaak om: i) de definitie van „gestructureerde deposito's” te verduidelijken; ii) het regime van consumentenbescherming te specificeren dat van toepassing is op de financiële producten; en iii) te zorgen voor een consistente aanpak betreffende deze aspecten in de verschillende wetgevende initiatieven van de Unie, zoals de herziening van Richtlijn 94/19/EG van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 1994 inzake de depositogarantiestelsels (55) en het voortgaande werk aan pakketproducten voor retailbeleggingen. Om te zorgen voor een consistente aanpak voor alle financiële dienstensectoren, benadrukt de ECB bovendien het belang om, voor zover mogelijk in nauwe samenwerking tussen de ESA's, de met beleggersbescherming verband houdende regelgevings- en toezichtkaders te ontwerpen en in te voeren, bijvoorbeeld op het gebied van koppelverkoop (56).

12.3.

De ECB verwelkomt ook de voorstellen van de Commissie betreffende beleggingsadvies. Hoewel dit een stap in de goede richting is, moedigt de ECB de Commissie aan verdere maatregelen in overweging te nemen om de bescherming van particuliere beleggers te versterken, zoals het vergroten van financiële kennis (57).

12.4.

Het MiFID-voorstel (58) geeft lidstaten het recht specifieke criteria vast te stellen voor de beoordeling van de deskundigheid en kennis van gemeenten en lokale overheden die verzoeken als professionele cliënten te worden behandeld. Deze aanpak houdt er rekening mee dat het vermogen van deze entiteiten om de gevolgen van financiële verplichtingen te evalueren, in Europa aanzienlijk varieert. Openbare financiën in de lidstaten kunnen ernstige schade ondervinden door foutieve beslissingen van publiekrechtelijk lichamen, met een potentieel negatief effect op de financiële stabiliteit op Europees niveau. Bovendien zou het ook aangewezen kunnen zijn lidstaten te verzoeken criteria vast te stellen om te verduidelijken welke categorieën entiteiten in aanmerking zouden kunnen komen om als professionele cliënten te worden behandeld. De ESMA zou ook kunnen worden uitgenodigd om op dit gebied leiding te geven.

13.1.

In grote lijnen verwelkomt de ECB het voorgestelde geharmoniseerde kader voor de diensten verleend door ondernemingen van derde landen binnen de Unie, en om ondernemingen die bijkantoren oprichten in een lidstaat, toe te staan diensten te verlenen in andere lidstaten zonder verdere bijkantoren op te richten. Een geharmoniseerde toegangsregeling voor ondernemingen van derde landen zal fragmentatie verminderen, gelijkwaardige concurrentievoorwaarden onder de lidstaten versterken en de rechtszekerheid voor alle marktdeelnemers vergroten, aangezien de voorwaarden voor markttoegang meer voorspelbaar zouden worden. De ECB merkt op dat zorgen voor een gelijk niveau van beleggersbescherming en gelijke reguleringsnormen voor de activiteiten van ondernemingen van derde landen vergeleken met EU/EEA-ondernemingen cruciaal is en noodzakelijk om marktverstoring te voorkomen.

13.2.

De voorgestelde gedifferentieerde aanpak onderscheidt tussen de verplichte oprichting van een bijkantoor indien beleggingsdiensten of -activiteiten worden verricht voor particuliere cliënten, en het mogelijk verlenen van dergelijke diensten zonder de oprichting van een bijkantoor in andere gevallen. Dit weerspiegelt de noodzaak om het beschermingsniveau voor particuliere cliënten te verhogen, hetgeen aan de orde wordt gesteld in het MiFID-voorstel, met name door i) een besluit van de Commissie over de gelijkwaardigheid van het prudentiële kader van het derde land; ii) het bijkantoor te onderwerpen aan sommige van de verplichtingen in de MiFID; en iii) te voorzien in het toezicht van de bevoegde autoriteit in de lidstaat waarin het bijkantoor vergunning is verleend (59). De ECB merkt echter op dat, om ervoor te zorgen dat particuliere beleggers effectief dezelfde mate van bescherming zouden ontvangen, de samenwerkingsregelingen met het derde land dienen te verzekeren dat het vereiste voor voldoende aanvangskapitaal beleggers effectief zou beschermen, aangezien alleen de onderneming van het derde land, en niet het bijkantoor, de houder is van rechten en verplichtingen en uiteindelijk verantwoordelijk is jegens de beleggers. Bovendien zou het met name nadelig voor beleggers kunnen zijn indien geschillen moeten worden beslecht overeenkomstig het recht van het derde land en onderworpen zouden zijn aan de rechtsmacht van dat land.

14.1.

Het toepassingsgebied (60) van de marktmisbruikregeling wordt verbreed door nieuwe markten op te nemen, met name nieuwe handelsplatforms zoals MTF's en OTF's, en door financiële otc-instrumenten, met inbegrip van derivaten, te bestrijken. Voorts wordt elk gedrag of elke transactie met betrekking tot een financieel instrument dat onder het toepassingsgebied van het MAR-voorstel valt, bestreken, zelfs indien dergelijk gedrag of een dergelijke transactie plaatsvindt buiten de gereglementeerde markt, MTF of OTF. De ECB ondersteunt het voorstel van de Commissie om het toepassingsgebied van het marktmisbruikkader uit te breiden voor zover het de effectiviteit van de marktmisbruikregeling zou bevorderen door het aan te passen aan financiële innovatie en de meest recente technologische ontwikkelingen.

14.2.

De verboden en voorschriften in het MAR-voorstel zullen ook van toepassing zijn op buiten de Unie uitgevoerde acties (61), ter belemmering van omzeiling door het verplaatsen van activiteiten naar buiten de Unie. Voor de effectieve controle op en sanctionering van dergelijke acties, acht de ECB samenwerkingsovereenkomsten met derde landen essentieel. In dit opzicht verwelkomt de ECB dat het MAR-voorstel dit aan de orde stelt en er ook in voorziet dat de ESMA dit proces coördineert en faciliteert via modellen (62). Tegen deze achtergrond beveelt de ECB aan de uitsluitingsregeling in sommige gevallen ook tot buiten de Unie uit te breiden tot monetair beleid en overheidsschuld.

14.3.

De ECB verwelkomt dat het MAR-voorstel specifieke gevallen van marktmanipulatie illustreert (63), door te wijzen op nieuwe handelstechnieken zoals algoritmische handel, met inbegrip van hoogfrequente handel. Zoals hiervoor genoemd, kunnen algoritmische handelspraktijken weliswaar een legitiem doel hebben, maar ze kunnen ook een aanzienlijk risico vertegenwoordigen, aangezien ze het normaal functioneren van de markt kunnen verstoren en volatiliteit doen toenemen, hetgeen niet in het algemeen belang zou zijn. De ECB verwelkomt daarom het strikte toezicht op dergelijke handelstechnieken om het ordelijk functioneren van de markt en het algemeen belang te beschermen.

14.4.

Het MAR-voorstel (64) identificeert handel bij het sluiten van de markt impliciet als marktmanipulatie of als een poging tot marktmanipulatie. Veel markten zien echter hogere handelsvolumes aan het einde en het begin van de handelsdag, wanneer posities worden afgewikkeld, 's nachts bekend geworden informatie wordt verwerkt of specifieke nieuwsberichten aan markten kunnen worden vrijgegeven. In dit opzicht zou de ECB een meer gedetailleerde analyse of een verbetering van deze definitie van marktmanipulatie aanbevelen.

16.1.

Het MAR-voorstel vereist dat een instelling die financiële instrumenten uitgeeft, voorwetenschap die rechtstreeks betrekking heeft op de uitgevende instelling, zo snel mogelijk openbaar maakt (69). Tegelijkertijd handhaaft het MAR-voorstel de bepaling van Richtlijn 2003/6/EG die het een uitgevende instelling toestaat openbaarmaking uit te stellen indien i) het uitstel waarschijnlijk niet zou leiden tot misleiding van het publiek, en ii) de geheimhouding van de informatie kan worden gewaarborgd. Indien van deze mogelijkheid van uitgestelde openbaarmaking gebruik wordt gemaakt, dient de bevoegde autoriteit onmiddellijk na de openbaarmaking van de informatie door de uitgevende instelling op de hoogte te worden gesteld om ex post controle mogelijk te maken van de specifieke voorwaarden voor het uitstel (70). Bovendien bepaalt het MAR-voorstel, als nieuw element van de openbaarmakingsregeling, dat een bevoegde autoriteit ex ante het uitstel van de openbaarmaking door de uitgevende instelling kan toestaan indien i) de informatie systeemrelevant is, ii) het uitstel van de openbaarmaking in het algemeen belang is, en iii) de geheimhouding van de informatie kan worden gewaarborgd (71).

16.2.

Zoals in een vorig advies is gesteld (72), ondersteunt de ECB de verdere versterking van het juridisch kader voor uitgestelde openbaarmaking onder het MAR-voorstel. Het kan nodig zijn het algemeen belang in een dergelijk openbaarmaking af te wegen tegen de noodzaak om tenminste voor een beperkte periode geheimhouding te bewaren, hetzij in het belang van de uitgevende instelling of het publiek. Uitstel van openbaarmaking kan in twee situaties optreden, hetzij i) in het belang van en op eigen verantwoordelijkheid van de uitgevende instelling (73), of ii) in het algemeen belang en na toestemming door de bevoegde autoriteit (74). De ECB verwelkomt deze ontheffing in het algemeen belang die wordt gecombineerd met de voorwaarde dat de informatie systeemrelevant dient te zijn, waarmee het mogelijk wordt gemaakt rekening te houden met overwegingen van financiële stabiliteit, zoals met name kunnen optreden in het geval van door de uitgevende instelling ontvangen noodliquiditeitssteun.

16.3.

In het geval van financiële instellingen, dient de afweging of de informatie systeemrelevant is, en of een uitstel van openbaarmaking in het algemeen belang is, te worden gemaakt in nauwe samenwerking met de nationale centrale bank en de nationale toezichthoudende autoriteit, en — indien verschillend van de centrale bank of toezichthouder — met de macroprudentiële autoriteit. Op nationaal niveau dienen passende en efficiënte procedures te worden opgezet om de tijdige betrokkenheid van deze autoriteiten te verzekeren, onderbouwd door een reeks beginselen op Unieniveau. Indien gerechtvaardigd door systeemrelevantie en algemeen belang, dient de bevoegde autoriteit te worden gemachtigd uitstel van publicatie te bevelen. Met name kan het nodig zijn informatie betreffende kredietverlening door een centrale bank of andere aan een bepaalde kredietinstelling verstrekte liquiditeitsfaciliteiten, met inbegrip van noodliquiditeitssteun, geheim te houden om bij te dragen tot de stabiliteit van het financiële stelsel als geheel en openbaar vertrouwen tijdens een crisis te handhaven (75).

17.1.

De ECB verwelkomt de bepalingen van het MAD-voorstel die minimumregels vastleggen voor strafrechtelijke sancties voor de ernstigste feiten van marktmisbruik. Deze regels zijn essentieel om de effectiviteit en het succes van het wetgevingskader te garanderen en daarmee de doeltreffende tenuitvoerlegging van Uniebeleid ter bestrijding van marktmisbruik. Bovendien zijn billijke, strenge en afschrikkende sanctieregelingen voor financiële wangedragingen en de consistente en doeltreffende tenuitvoerlegging ervan cruciale componenten van de rechtstaat, teneinde de waarborging van financiële stabiliteit te bevorderen.

17.2.

De ECB verwelkomt dat het MAD-voorstel (76) de aansprakelijkheid van rechtspersonen aan de orde stelt, aangezien dergelijke aansprakelijkheid op bedrijfsniveau in staat is de juiste impulsen te geven tot stringenter intern toezicht en controle, en daarmee goede corporate governance en marktdiscipline te bevorderen. Echter, om deze bepalingen succesvol ten uitvoer te leggen en het beoogde beleidsresultaat te bereiken, zullen specifieke nationale juridische kenmerken zorgvuldig dienen te worden overwogen, aangezien het begrip van strafrechtelijke aansprakelijkheid van rechtspersonen niet in alle lidstaten bestaat.