(1)

Is-sussidji fuq l-esportazzjoni jistgħu jaffettwaw ħażin il-kompetizzjoni fis-suq fost fornituri rivali potenzjali ta' merkanzija u servizzi. Din hija r-raġuni għaliex il-Kummissjoni Ewropea u l-Awtorità tas-Sorveljanza tal-EFTA (“l-Awtorità”), bħala l-gwardjani tal-kompetizzjoni skont it-Trattat KE u l-Ftehim taż-ŻEE, dejjem ikkundannaw b'qawwa l-għajnuna għall-esportazzjoni għal kummerċ intra-ŻEE u għal esportazzjonijiet barra miż-ŻEE. Biex jiġi evitat li l-appoġġ tal-Istati taż-ŻEE għall-assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjoni ma joħloqx distorsjoni fil-kompetizzjoni, jeħtieġ li tiġi ċċarata l-valutazzjoni tiegħu skont ir-regoli taż-ŻEE dwar l-għajnuna mill-Istat.

(2)

Fl-1998, l-Awtorità stabbiliet il-prinċipji għal intervent mill-Istat fil-Linji Gwida tagħha dwar assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjoni għal perjodu qasir (2). Il-Linji Gwida tal-1998 kellhom japplikaw għal perjodu ta’ kważi ħames snin mill-1 ta' Ġunju 1998. Dawn ġew sussegwentament emendati u l-perjodu tagħhom ta' applikazzjoni ġie estiż fl-2001 (3).

(3)

L-esperjenza miksuba fl-applikazzjoni tal-Linji Gwida tal-1998, partikolarment matul il-kriżi finanzjarja bejn l-2009 u l-2011, tissuġġerixxi li l-politika tal-Awtorità f'dan il-qasam għandha tiġi riveduta.

(4)

Ir-regoli stabbiliti f’dawn il-Linji Gwida għandhom jgħinu sabiex jassiguraw li l-għajnuna mill-Istat ma tfixkilx il-kompetizzjoni fost assiguraturi ta' esportazzjonijiet ta' kreditu appoġġat b’mod privat u pubbliku jew b’mod pubbliku u sabiex jinħolqu kundizzjonijiet ekwivalenti ta’ kompetizzjoni fost l-esportaturi.

(5)

L-għan tagħhom huwa li jipprovdu lill-Istati tal-EFTA bi gwida aktar dettaljata dwar il-prinċipji li fuqhom l-Awtorità biħsiebha li tibbaża l-interpretazzjoni tagħha tal-Artikoli 61 u 62 tal-Ftehim taż-ŻEE u l-applikazzjoni tagħhom għall-assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjoni għal perjodu qasir. Dawn għandhom jagħmlu l-politika tal-Awtorità f’dan il-qasam trasparenti kemm jista’ jkun u tiżgura li jkun hemm prevedibbiltà u trattament ugwali. Għal dak il-għan, jistabbilixxu sett ta’ kundizzjonijiet li għandhom jiġu sodisfatti meta l-assiguraturi mill-Istat ikunu jixtiequ jidħlu fis-suq tal-assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjoni għal perjodu qasir f'dak li jirrigwarda r-riskji kummerċabbli.

(6)

Riskji li fil-prinċipju mhumiex kummerċabbli jaqgħu barra mill-kamp ta' applikazzjoni ta' dawn il-Linji Gwida.

(7)

It-Taqsima 2 tiddeskrivi l-kamp ta' applikazzjoni ta’ dawn il-Linji Gwida u d-definizzjonijiet użati fiha. It-Taqsima 3 tittratta l-applikabilità tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim taż-ŻEE u l-projbizzjoni ġenerali ta’ għajnuna mill-Istat għall-assigurazzjoni ta’ kreditu għall-esportazzjonijiet ta’ riskji kummerċabbli. Fl-aħħarnett, it-Taqsima 4 tipprovdi xi eċċezzjonijiet mid-definizzjoni ta’ riskji kummerċabbli u tispeċifika l-kundizzjonijiet għall-intervent min-naħa tal-Istat fl-assigurazzjoni ta’ dawk ir-riskji li temporanjament ma jkunux kummerċabbli.

(8)

L-Awtorità se tapplika l-prinċipji stabbiliti f'dawn il-Linji Gwida biss għall-assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjoni b’perjodu ta' riskju ta' anqas minn sentejn. L-istrumenti finanzjarji l-oħrajn kollha tal-esportazzjoni huma esklużi mill-kamp ta' applikazzjoni ta' dawn il-Linji Gwida.

(9)

Għall-finijiet ta’ dawn il-Linji Gwida, id-definizzjonijiet li ġejjin japplikaw:

(10)

L-Artikolu 61(1) tal-Ftehim taż-ŻEE jistipula li “kwalunkwe għajnuna, ta’ kwalunkwe forma, mogħtija minn Stati Membri tal-KE, Stati tal-EFTA jew permezz ta’ riżorsi tal-Istat, li twassal għal distorsjoni jew theddida ta’ distorsjoni għall-kompetizzjoni billi tiffavorixxi ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta’ ċerti oġġetti għandha, safejn tkun tolqot il-kummerċ bejn il-Partijiet Kontraenti, tkun inkompatibbli mal-funzjonament ta' dan il-Ftehim”.

(11)

Jekk l-assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjonijiet hija pprovduta minn assiguraturi mill-Istat, dan jinvolvi riżorsi tal-Istat. L-involviment tal-Istat jista’ jagħti l-assiguraturi u/jew l-esportaturi vantaġġ selettiv u għalhekk jista’ joħloq distorsjoni jew jhedded li joħloq distorsjoni tal-kompetizzjoni u jaffettwa l-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE. Il-prinċipji li ġejjin huma maħsuba biex jipprovdu gwida dwar kif tali miżuri ser jiġu vvalutati skont ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat.

(12)

Jekk l-assiguraturi mill-Istat jkollhom ċerti vantaġġi meta mqabbla ma’ assiguraturi tal-kreditu privati, tista’ tkun involuta għajnuna mill-Istat. Il-vantaġġi jistgħu jieħdu suriet differenti, u jistgħu jinkludu, pereżempju:

(13)

Il-vantaġġi għal assiguraturi tal-Istat elenkati fil-punt 12 fir-rigward ta’ riskji kummerċabbli jaffettwaw il-kummerċ intra-ŻEE f’servizzi tal-assigurazzjoni ta' kreditu. Huma jwasslu biex ikun hemm varjazzjonijiet fil-kopertura ta' assigurazzjoni disponibbli fi Stati taż-ŻEE differenti fir-rigward tar-riskji kummerċabbli. Din toħloq distorsjoni fil-kompetizzjoni bejn l-assigurati fi Stati taż-ŻEE differenti u għandha effetti sekondarji fuq il-kummerċ intra-ŻEE irrispettivament jekk jinvolvix esportazzjoni intra-ŻEE jew esportazzjoni barra miż-ŻEE (5). Huwa meħtieġ li jkunu definiti l-kundizzjonijiet li permezz tagħhom l-assiguraturi tal-Istat jistgħu joperaw jekk ikollhom xi tali vantaġġi meta mqabbel ma’ assiguraturi privati tal-kreditu biex jiżguraw li ma jibbenefikawx mill-għajnuna tal-Istat. Dan jeħtieġ li huma ma jkunux jistgħu jassiguraw riskji kummerċabbli.

(14)

Vantaġġi għall-assiguraturi tal-Istat xi drabi jistgħu wkoll jiġu mgħoddija fuq l-esportaturi, għall-anqas parzjalment. Tali vantaġġi jistgħu jkunu ta’ distorsjoni għall-kompetizzjoni u l-kummerċ u jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat fit-tifsira tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim taż-ŻEE. Madankollu, jekk il-kundizzjonijiet għall-għoti ta’ assigurazzjoni ta’ kreditu għall-esportazzjoni għal riskji li temporanjament ma jkunux kummerċabbli, skont it-Taqsima 4.3 ta’ dawn il-Linji Gwida, huma sodisfatti, l-Awtorità se tikkunsidra li l-ebda vantaġġ żejjed ma ġie mgħoddi lill-esportaturi.

(15)

Kif mistqarr fil-punt 13, jekk l-assiguraturi tal-Istat għandhom kwalunkwe vantaġġ meta mqabbla ma’ assiguraturi tal-kreditu privati, kif deskritt fil-punt 12, ma jridux jiġu assigurati riskji kummerċabbli. Jekk l-assiguraturi tal-Istat jew is-sussidjarji tagħhom ikunu jixtiequ jassiguraw ir-riskji kummerċabbli, jeħtieġ li jkun żgurat li waqt li jagħmlu dan, ma jkunux qegħdin direttament jew indirettament jibbenefikaw mill-għajnuna mill-Istat. Għal dan il-għan, irid ikollhom ċertu ammont ta’ fondi proprji (marġni ta’ solvenza, inkluż fond ta’ garanzija) u dispożizzjonijiet tekniċi (riserva ta’ ekwalizzazzjoni) u għandhom ikunu kisbu l-awtorizzazzjoni meħtieġa skont id-Direttiva 73/239/KEE. Iridu wkoll għall-inqas iżommu kont separat għall-amministrazzjoni u kontijiet separati għal assigurazzjoni tagħhom ta’ riskji kummerċabbli u riskji mhux kummerċabbli f'isem l-Istat jew garantiti minnu, li juru li huma ma jirċivux għajnuna mill-Istat għall-assigurazzjoni tagħhom ta’ riskji kummerċabbli. Il-kontijiet għal kummerċ assigurat f'isem l-assiguratur proprju għandhom ikunu konfomi mad-Direttiva tal-Kunsill 91/674/KE (6).

(16)

L-Istati tal-EFTA li jipprovdu kopertura ta’ assigurazzjoni mill-ġdid lil assiguratur ta' kreditu għall-esportazzjoni permezz ta’ parteċipazzjoni jew involviment fi trattati ta’ assigurazzjoni mill-ġdid tas-settur privat li jkopru kemm riskji kummerċabbli kif ukoll riskji mhux kummerċabbli għandhom jagħtu prova li l-arranġamenti ma jinvolvux għajnuna mill-Istat imsemmija fil-punt 12(f).

(17)

L-assiguraturi tal-Istat jistgħu jipprovdu assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjonijiet għal riskji temporanjament mhux kummerċabbli, suġġetti għall-kundizzjonijiet stabbiliti f'dawn il-Linji Gwida.

(18)

Minkejja d-definizzjoni ta’ riskji kummerċabbli, ċertu riskji kummerċjali u politiċi mġarrba fuq xerrejja stabbiliti fil-pajjiżi elenkati fl-Appendiċi huma kkunsidrati mhux kummerċabbli fis-sitwazzjonijiet li ġejjin:

(19)

Sabiex jiġu minimizzati d-distorsjonijiet tal-kompetizzjoni fis-suq taż-ŻEE, ir-riskji kkunsidrati bħala temporanji mhux kummerċabbli speċifikati fil-punt 18 jistgħu jkunu koperti minn assiguraturi tal-Istat, sakemm jissodisfaw il-kundizzjonijiet fit-Taqsima 4.3.

(20)

Il-kwalità tal-kopertura offruta minn assiguraturi tal-Istat għandhom ikunu konsistenti mal-istandards tas-suq. B'mod partikolari, jistgħu jkunu koperti biss ir-riskji ekonomikament ġustifikati, jiġifieri riskji li huma aċċettabbli fuq il-bażi ta' prinċipji ta’ sottoskrizzjoni sodi. Il-perċentwali massimu ta’ kopertura għandu jkun 95 % għal riskji kummerċjali u riskji politiċi u l-perjodu ta’ stennija tal-klejms għandu jkun minimu ta’ 90 ġurnata.

(21)

Prinċipji sodi ta’ sottoskrizzjoni għandhom dejjem jiġu applikati għall-valutazzjoni tar-riskji. Għaldaqstant, ir-riskju ta’ tranżazzjonijiet finanzjarment mhux sodi ma għandhomx ikunu eliġibbli għal kopertura permezz tal-iskemi appoġġati pubblikament. Fir-rigward ta’ prinċipji bħal dawn, il-kriterji għall-aċċettazzjoni tar-riskji għandhom ikunu espliċiti. Jekk tkun diġà teżisti relazzjoni kummerċjali, l-esportaturi għandu jkollhom esperjenza pożittiva ta’ skambju u/jew ta' ħlas. Jeħtieġ li x-xerrejja jkollhom rekord nadif tal-pretensjonijiet, il-probabbiltà ta’ inadempjenza tax-xerrejja għandha tkun aċċettabbli u l-gradazzjonijiet finanzjarji interni u/jew esterni tagħhom jeħtieġ ukoll li jkunu aċċettabbli.

(22)

It-teħid ta’ riskju fil-kuntratt ta’ assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjoni għandu jkun renumerat permezz ta’ primjum xieraq. Biex jiġi minimizzat l-effett li jinqalgħu barra assiguraturi tal-kreditu privati, il-medja ta' primjums fi skemi appoġġati pubblikament għandha tkun ogħla mill-medja tal-primjums mitluba minn assiguraturi ta' kreditu privati għal riskji simili. Dan ir-rekwiżit jiżgura li l-interventi mill-Istat jitneħħew gradwalment, minħabba li l-primjum ogħla se jiżgura li l-esportaturi jerġħu lura għall-assiguraturi privati malli l-kundizzjonijiet tas-suq jippermettulhom u r-riskju jsir kummerċabbli mill-ġdid.

(23)

L-ipprezzar huwa kkunsidrat adegwat jekk il-primjum minimu (8) (“il-primjum fil-limitu tal-eżenzjoni”) għal kategorija rilevanti ta’ riskju (9) kif stipulat fit-tabella li ġejja huwa mitlub. Il-primjum fil-limitu ta’ eżenzjoni japplika sakemm l-Istati tal-EFTA jipprovdu evidenza li dawn ir-rati mhumiex xierqa għal każ inkwistjoni. Għal politika sħiħa tal-bejgħ, il-kategorija tar-riskju għandha tikkorrispondi mal-medja tar-riskju tax-xerrejja koperti mill-polza.

(24)

Għall-koassigurazzjoni, is-sehem tal-kwota u l-kopertura supplementari, l-ipprezzar huwa meqjus bħala adegwat biss jekk il-primjum mitlub huwa mill-anqas 30 % ogħla mill-premium għall-(oriġinali)kopertura provduta b'assigurant ta' kreditu privat.

(25)

Miżata ta’ amministrazzjoni trid tiżdied mal-primjum tar-riskju irrispettivament taż-żmien tal-kuntratt.

(26)

L-Istati tal-EFTA jridu jippubblikaw l-iskemi stabbiliti għar-riskji kkunsidrati temporanjament mhux kummerċabbli skont il-punt 18 fuq il-websajts ta’ assiguraturi tal-Istat, li jispeċifikaw il-kundizzjonijiet kollha applikabbli.

(27)

Iridu jressqu rapporti annwali lill-Awtorità dwar riskji kkunsidrati temporanjament mhux kummerċabbi skont il-punt 18 u huma koperti mill-assuguraturi mill-Istat. Huma għandhom jagħmlu dan sa mhux aktar tard mill-31 ta’ Lulju tas-sena wara l-intervent.

(28)

Ir-rapport għandu jkun fih informazzjoni dwar l-użu ta’ kull skema, inkluż partikolarment il-volum totali tal-limiti ta’ kreditu mogħtija, il-fatturat assigurat, il-primjums imposti, il-klejms irreġistrati u mħallsa, l-ammonti rkuprati u l-ispejjeż amministrattivi tal-iskema. L-Awtorità tippubblika r-rapporti fuq il-websajt tagħha.

(29)

Ir-riskji speċifikati fil-punt 18(a) jistgħu jiġu koperti minn assiguraturi tal-Istat, soġġetti għall-kundizzjonijiet fit-Taqsima 4.3. L-Awtorità ma għandhiex għalfejn tiġi nnotifikata f'każijiet bħal dawn.

(30)

Ir-riskji speċifikati fil-punt 18(b), (c) u (d) jistgħu jiġu koperti minn assiguraturi tal-Istat, soġġetti għall-kundizzjonijiet fit-Taqsima 4.3 u wara n-notifika lil u l-approvazzjoni tal-Awtorità.

(31)

Nuqqas li tkun sodisfatta xi waħda mill-kundizzjonijiet stipulati fit-Taqsima 4.3 ma jfissirx li l-assigurazzjoni jew l-iskema ta’ assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjoni hija awtomatikament ipprojbita. Jekk Stat tal-EFTA jkun jixtieq imur lil hinn minn kwalunkwe kundizzjoni jew jekk ikun hemm xi dubju dwar jekk skema ppjanata ta' assigurazzjoni ta' kreditu għall-esportazzjoniti ssodisfax il-kundizzjonijiet stipulati f'dawn il-Linji Gwida, l-Istati tal-EFTA jridu jinnotifikataw l-iskema lill-Awtorità.

(32)

L-analiżi skont ir-regoli ta’ għajnuna mill-Istat ma tiġġudikax minn qabel il-kompatibbiltà ta’ miżura partikolari mad-dispożizzjonijiet oħra tal-Ftehim taż-ŻEE.

(33)

Meta tkun qed tiddetermina jekk in-nuqqas ta’ kapaċità privata suffiċjenti jiġġustifikax it-tneħħija temporanja ta’ pajjiż minn fuq lista ta’ pajjiżi b’riskju kummerċabbli, kif stabbilit fil-punt 18(a), l-Awtorità se tqis dawn il-fatturi, f’ordni ta’ prijorità:

(34)

Meta l-kapaċità tas-suq issir biżżejjed biex tkopri r-riskji kollha ekonomikament ġustifikabbli, l-Awtorità tista’ tirrevedi l-lista ta' pajjiżi ta’ riskju kummerċabbli b'talba bil-miktub ta’ minn tal-anqas Stat tal-EFTA jew b'inizjattiva tagħha stess.

(35)

Jekk l-Awtorità bi ħsiebha timmodifika l-lista fl-Appendiċi ta’ pajjiżi b’riskju kummerċabbli, se tikkonsulta u tfittex mingħand l-Istati tal-EFTA, assiguraturi privati u partijiet interessati. Il-konsultazzjoni u t-tip ta’ informazzjoni mitluba titħabbar fuq il-websajt tal-Awtorità. Il-perjodu ta’ konsultazzjoni normalment mhux se jkun itwal minn 20 jum ta’ xogħol. Meta, fuq il-bażi tal-informazzjoni miġbura, l-Awtorità tiddeċiedi li timmodifika l-lista ta’ pajjiżi ta' riskju kummerċabbli, hija tinforma lill-Istati tal-EFTA bil-miktub u tħabbar id-deċiżjoni fuq il-websajt tagħha.

(36)

It-tneħħija temporanja ta’ pajjiż mil-lista ta' pajjiżi ta' riskju kummerċabbli se tkun valida għal mhux inqas minn 12-il xahar. Poloz tal-assigurazzjoni relatati mal-pajjiż temporanjament eliminat ffirmati matul dak il-perjodu jistgħu jkunu validi għal massimu ta’ 180 jum wara d-data li fiha it-tneħħija temporanja ma tibqax valida. Polzi ġodda tal-assigurazzjoni ma jistgħux jiġu ffirmati wara dik id-data. Tliet xhur qabel tiskadi t-tneħħija temporanja, l-Awtorità tikkunsidra jekk ittawwalx il-perjodu ta' tneħħija tal-pajjiż kkonċernat minn fuq il-lista. Jekk, meta tqis il-fatturi stipulati fil-punt 33, l-Awtorità tiddetermina li għad ma hemmx biżżejjed kapaċità tas-suq biex tkopri r-riskji ekonomikament ġustifikabbli kollha, tista’ ttawwal it-tneħħija temporanja tal-pajjiż mil-lista, skont il-punt 35.

(37)

L-evidenza li bħalissa qiegħda f'idejn l-Awtorità tissuġġerixxi li jista' jkun hemm lakuna fis-suq rigward ir-riskji speċifikati fil-punti 18(b) u (c) u li dawk ir-riskji huma għalhekk mhux kummerċabbli (15). Madankollu, għandu jibqa jiġi kkunsidrat li n-nuqqas ta' kopertura ma jeżistix f'kull Stat taż-ŻEE u li s-sitwazzjoni tista' tinbidel matul iż-żmien, hekk kif is-settur privat jista' jsir interessat fis-segment tas-suq. Intervent mill-Istat għandu jkun permess biss għal riskji li s-suq kieku ma jkoprix.

(38)

Għal dawn ir-raġunijiet, meta Stat tal-EFTA jixtieq ikopri r-riskji speċifikati fil-punt 18(b) jew (c), għandu jagħmel notifika lill-Awtorità skont il-Protokoll 3 tal-Ftehim dwar is-Sorveljanza u l-Qorti u fin-notifika tiegħu juri li kkuntattja l-assiguraturi u s-sensara ewlenin fl-Istati tal-EFTA (16) u tahom l-opportunità li jipprovdu evidenza li l-koperta għar-riskji ikkonċernati hija disponibbli fil-pajjiż. Jekk l-assiguraturi ta' kreditu kkonċernati ma jagħtux lill-Istat tal-EFTA jew lill-Awtorità l-informazzjoni dwar il-kundizzjonijiet ta’ kopertura u l-kwantità diġà assigurati tat-tip ta’ riskji li l-Istat tal-EFTA jrid ikopri fi żmien 30 jum minn meta jirċievu t-talba mingħand l-Istat tal-EFTA, jew jekk l-informazzjoni pprovduta ma turix li kopertura għar-riskji ikkonċernati hija disponibbli fl-Istat tal-EFTA, l-Awtorità tikkunsidra r-riskji temporanjament mhux kummerċabbli.

(39)

Fir-rigward tar-riskji speċifikati fil-punt 18(d), l-Istat tal-EFTA kkonċernat irid, fl-avviż tiegħu lill-Awtorità skont Protokoll 3 tal-Ftehim dwar is-Sorveljanza u l-Qorti, juri li mhux disponibbli kopertura għall-esportaturi f'dak l-Istat tal-EFTA partikolari minħabba xokk fil-provvista fis-suq tal-assigurazzjoni privata, b'mod partikolari l-irtirar ta’ assiguratur tal-kreditu prinċipali mill-Istat tal-EFTA kkonċernat, kapaċità mnaqqsa jew firxa limitata ta' prodotti meta mqabbla ma’ Stati tal-EFTA oħra.

(40)

L-Awtorità se tapplika l-prinċipji f'dawn il-Linji Gwida mid-data tal-adozzjoni tagħhom sal-31 ta' Diċembru 2018