13.12.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 428/1

1.

2.

3.

3.1.

3.2.

3.3.

3.4

3.5

4.

5.

1.

Dan l-Avviż huwa maħsub biex jgħin lin-negozji u lill-awtoritajiet nazzjonali japplikaw ir-rekwiżiti l-ġodda tar-Regolament (UE) Nru 1169/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (1) (“ir-Regolament”) dwar l-indikazzjoni tal-preżenza ta’ ċerti sustanzi jew prodotti li jikkawżaw allerġiji jew intolleranzi (il-punt c) tal-Artikolu 9(1) u l-Anness II tar-Regolament).

2.

Ir-Regolament (UE) Nru 1169/2011 dwar l-għoti ta’ informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi jistabbilixxi rekwiżiti ġodda dwar it-tikkettar tal-allerġeni meta mqabbel ma’ dawk tad-Direttiva 2000/13/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (2) li kien hemm qabel.

3.

B’mod partikolari, bil-leġiżlazzjoni l-ġdida jeħtieġ li l-konsumaturi jingħataw dejjem l-informazzjoni dwar il-preżenza ta’ allerġeni fl-ikel, inkluż fl-ikel mhux ippakkjat bil-lest (il-punt c) tal-Artikolu 9(1) u l-Artikolu 44). Madankollu, l-Istati Membri jistgħu jadottaw miżuri nazzjonali dwar kif tingħata l-informazzjoni dwar l-allerġeni fl-ikel mhux ippakkjat bil-lest. Fir-rigward tal-ikel mhux ippakkjat bil-lest, ir-Regolament jistabbilixxi l-modalitajiet li jiddefinixxu kif l-informazzjoni dwar l-allerġeni trid tiġi ppreżentata fuq l-ikel (l-Artikolu 21). Għalhekk, il-Linji Gwida eżistenti dwar it-tikkettar tal-allerġeni abbozzati skont ir-reġim tad-Direttiva 2000/13/KE jeħtieġ li jiġu aġġornati biex jirriflettu din il-bidla fil-liġi.

4.

Dan l-Avviż huwa mingħajr preġudizzju għall-interpretazzjoni li tista’ tagħti l-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea.

5.

L-Annes II tar-Regolament jinkludi lista tas-sustanzi jew tal-prodotti tal-ikel li jikkawżaw allerġiji jew intolleranzi. Din il-lista ġiet stabbilita abbażi tal-opinjonijiet xjentifiċi adottati mill-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (l-EFSA) (3).

6.

Fil-kuntest tal-Anness II, jenħtieġ li jitqiesu dawn li ġejjin:

7.

Skont il-punt a) tal-Artikolu 21(1):

“Mingħajr preġudizzju għar-regoli adottati taħt l-Artikolu 44(2), id-dettalji msemmijin fil-punt (c) tal-Artikolu 9(1) għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti li ġejjin:

8.

Fil-każ taċ-ċereali li fihom il-glutina elenkati fl-Anness II: l-ingredjenti li jiġu prodotti miċ-ċereali li fihom il-glutina jridu jiġu dikjarati b’isem li jagħmel referenza ċara għat-tip speċifiku ta’ ċereali, jiġifieri l-qamħ, is-segala, il-barli u l-ħafur.

Pereżempju: ħall magħmul mill-barli, qxur tal-ħafur.

9.

Meta jintuża l-“ispelt”, il-“khorasan” jew id-“durum”, jeħtieġ li ssir referenza ċara għat-tip speċifiku ta’ ċereali, jiġifieri l-“qamħ”. Il-kelma “qamħ” tista’ tkun akkumpanjata bil-kelma “durum”, “spelt” jew “khorasan”, miżjuda fuq bażi volontarja.

10.

L-indikazzjoni ta’ tip speċifiku ta’ ċereali tista’ tkun akkumpanjata bil-kelma “glutina”, miżjuda fuq bażi volontarja.

Pereżempju: dqiq tal-qamħ (li fih il-glutina) jew dqiq tal-qamħ (glutina).

11.

Meta l-glutina tiżdied bħala tali, bħala ingredjent, irid jiġi indikat it-tip ta’ ċereali li ġejja minnu l-glutina.

12.

Jekk prodott li jkun fih mill-inqas wieħed miċ-ċereali msemmija fl-Anness II (pereżempju l-ħafur) jissodisfa r-rekwiżiti rilevanti tar-Regolament (UE) Nru 828/2014 (4), fuq il-prodott jista’ jkun hemm miktub il-frażi “mingħajr glutina” jew “b’livell baxx ħafna ta’ glutina”. Madankollu, iċ-ċereali msemmija fl-Anness II xorta waħda jridu jiġu indikati u enfasizzati fil-lista ta’ ingredjenti skont l-Artikoli 9 u 21 tar-Regolament.

13.

Fil-każ tal-ġewż, fil-lista ta’ ingredjenti jrid jiġi indikat it-tip speċifiku kif elenkat fil-punt 8 tal-Anness II, jiġifieri l-lewż, il-ġellewż, il-ġewż, il-cashews, il-ġewż pekan, il-ġewż tal-Brażil, il-pistaċċi, il-ġewż tal-makadamja jew il-ġewż ta’ Queensland. Jekk jintużaw l-ingredjenti jew l-għajnuniet għall-ipproċessar derivati mill-ġewż elenkati fl-Anness II, irid jiġi indikat l-ingredjent b’referenza ċara għall-isem speċifiku tal-ġewż.

Pereżempju: aromatizzanti (lewż).

14.

Skont il-punt b) tal-Artikolu 21(1) tar-Regolament:

“Mingħajr preġudizzju għar-regoli adottati taħt l-Artikolu 44(2), id-dettalji msemmijin fil-punt (c) tal-Artikolu 9(1) għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti li ġejjin:

(…)

15.

Il-punt b) tal-Artikolu 21(1) jagħti ċerta flessibbiltà fir-rigward tal-mezzi għall-iżgurar ta’ din l-enfasi, pereżempju permezz tat-tipa, tal-istil jew tal-kulur tal-isfond. L-operatur tan-negozju tal-ikel għandu jagħżel il-mod xieraq li bih jiddiferenzja l-allerġen ikkonċernat mill-bqija tal-lista ta’ ingredjenti. Madankollu, hemm bżonn ta’ xi kjarifiki dwar l-informazzjoni li trid tiġi enfasizzata.

16.

Meta isem l-ingredjent jikkonsisti minn diversi kliem separati (bħal “poudre de lait” u “latte in polvere”), tista’ tiġi enfasizzata biss il-kelma li tikkorrispondi għas-sustanza/għall-prodott elenkat fl-Anness II. Meta isem l-ingredjent jinkludi l-isem ta’ allerġen f’kelma waħda (bħall-kelma Ġermaniża “Milchpulver” għal “ħalib tat-trab”), tista’ tiġi enfasizzata biss il-parti tal-isem tal-ingredjent li tikkorrispondi għas-sustanza/għall-prodott elenkat fl-Anness II.

17.

Jekk ingredjent kompost ikun fih sustanzi li jikkawżaw allerġiji jew intolleranzi elenkati fl-Anness II, dawk is-sustanzi jridu jiġu enfasizzati fil-lista ta’ ingredjenti.

Pereżempju: fil-każ tal-mili tal-banana li fih isfar tal-bajd, frawli, zokkor, ilma, (…), il-kelma “bajd” trid tiġi enfasizzata. Fil-każ ta’ ħobża bil-majoneż magħmul mill-bajd, trid tiġi enfasizzata l-preżenza tal-“bajd”.

18.

Fl-Artikolu 21(1), it-tieni subparagrafu jistipula li:

“Fin-nuqqas ta’ lista tal-ingredjenti, l-indikazzjoni tad-dettalji msemmijin fil-punt (c) tal-Artikolu 9(1) għandha tinkludi l-kelma “fihom” li ssegwi bl-isem tas-sustanza jew tal-prodott kif elenkat fl-Anness II.”

19.

Fil-każ ta’ ikel eżentat mill-obbligu li jkollu l-lista tal-ingredjenti (bħall-inbid) iżda li jkun uża ingredjent fil-manifattura jew fil-preparazzjoni ta’ ikel ieħor li għalih tingħata l-lista ta’ ingredjenti, l-allerġeni preżenti f’dak l-ikel iridu jiġu enfasizzati sabiex jiddistingwuhom mill-bqija tal-lista ta’ ingredjenti (japplika l-Artikolu 21(1)).

Pereżempju: ingredjenti: … inbid (li fih is-sulfiti) fejn tiġi enfasizzata l-kelma “sulfiti”.

20.

Fl-Artikolu 21(1), it-tielet subparagrafu jistipula li:

“Fejn diversi ingredjenti jew għajnuniet għall-ipproċessar ta’ xi ikel joriġinaw minn sustanza jew prodott uniku elenkat fl-Anness II, it-tikkettar għandu jagħmilha ċara għal kull ingredjent jew għajnuna għall-ipproċessar ikkonċernata.”

21.

Għall-finijiet ta’ dan ir-rekwiżit, ir-referenza għas-sustanzi jew għall-prodotti elenkati fl-Anness II mhux bilfors tiġi rrepetuta kull darba li jkunu preżenti dawn is-sustanzi. Kwalunkwe preżentazzjoni li tindika biċ-ċar li ingredjenti differenti joriġinaw minn sustanza jew minn prodott uniku inklużi fl-Anness II, tissodisfa r-rekwiżit u tkun aċċettabbli. Madankollu, ir-referenza trid tkun dejjem marbuta direttament mal-lista ta’ ingredjenti, pereżempju billi l-informazzjoni msemmija titqiegħed fl-aħħar tal-lista ta’ ingredjenti jew viċin ħafna tal-lista ta’ ingredjenti.

Pereżempju:

L-ikel li jinkludi addittivi tal-ikel, aġenti veikoli u għajnuniet għall-ipproċessar derivati mill-qamħ jista’ jiġi ttikkettat kif ġej:

“…

(5)  mill-qamħ (fejn il-kelma “qamħ” trid tiġi enfasizzata).”"

22.

Fl-Artikolu 21(1), l-aħħar subparagrafu jistipula li:

“L-indikazzjoni tad-dettalji msemmijin fil-punt (c) tal-Artikolu 9(1) m’għandhiex tkun meħtieġa f’każijiet fejn l-isem tal-ikel jirreferi b’mod ċar għas-sustanza jew għall-prodott kkonċernat.”

23.

Skont dan ir-rekwiżit, meta l-ikel jinbiegħ taħt xi isem bħal “ġobon” jew “krema” li jirreferi biċ-ċar għal wieħed mill-allerġeni elenkati fl-Anness II (eż. il-ħalib) u li għalih m’hemmx bżonn ikun hemm lista ta’ ingredjenti skont il-punt d) tal-Artikolu 19(1) tar-Regolament, l-allerġen inkwistjoni ma għandux għalfejn jiġi indikat fit-tabella.

24.

Madankollu, jekk dan l-ikel jinbiegħ taħt trademark jew isem ta’ marka li ma jirreferix b’mod ċar għal wieħed mill-allerġeni tal-Anness II, l-isem ikkonċernat jenħtieġ li jiġi ssupplimentat b’informazzjoni addizzjonali li tipprovdi “referenza ċara” għall-allerġen ikkonċernat kif mitlub mill-aħħar paragrafu tal-Artikolu 21(1).

Pereżempju:

“Ambert” (bħala l-isem tal-ikel) flimkien mal-“ġobon tat-tursina maħdum fl-irziezet” (bħala test addizzjonali għall-isem tal-ikel li jitqiegħed viċin ħafna tal-isem tal-ikel), fejn il-kelma “ġobon” hija referenza ċara għas-sustanza msemmija fl-Anness II.

Peress li x’aktarx il-konsumaturi tal-Istati Membri differenti ma jifhmux bl-istess mod l-elementi tal-ikel inkwistjoni, jeħtieġ li ssir valutazzjoni fuq il-bażi ta’ każ b’każ.

25.

Jekk l-isem tal-ikel jirreferi b’mod ċar għal wieħed mill-allerġeni elenkati fl-Anness II u jekk għal dak l-ikel tiġi pprovduta lista ta’ ingredjenti (b’mod volontarju jew obbligatorju), l-allerġen li jinsab f’dak l-ikel għandu jiġi enfasizzat fil-lista ta’ ingredjenti.

Pereżempju: “Ġobon (ħalib, melħ, kimożina, …)” fejn jiġi enfasizzat il-ħalib.

26.

F’każ li l-isem tal-ikel fuq prodott jirreferi biċ-ċar għal sustanza jew għal prodott tal-Anness II iżda l-prodott ikun fih ukoll sustanzi jew prodotti oħrajn mill-Anness II, dawk l-allerġeni jridu jiġu indikati biex il-konsumaturi jkunu jistgħu jagħmlu għażliet infurmati dwar l-ikel li jkun sikur għalihom.

27.

Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet eżistenti tal-Unjoni applikabbli għal ikel speċifiku (6), la huwa possibbli li l-informazzjoni dwar l-allerġeni tkun ripetuta b’mod volontarju barra mil-lista tal-ingredjenti; la huwa possibbli bl-użu tal-kelma “fih” segwita bl-isem tas-sustanza jew tal-prodotti elenkati fl-Anness II; u lanqas bl-użu ta’ simboli jew kaxxi ta’ test (ara l-Premessa 47 tal-Artikolu 21(1) li tinqara flimkien mal-Artikolu 36(1) tar-Regolament).

28.

L-Artikolu (44) tar-Regolament (UE) Nru 1169/2011 jistipula li:

29.

Dan ir-Regolament jipprevedi informazzjoni obbligatorja dwar l-allerġeni għall-ikel mhux ippakkjat bil-lest.

30.

L-Istati Membri jibqgħu responsabbli mill-adozzjoni ta’ dispożizzjonijiet nazzjonali dwar il-mezz li bih tingħata l-informazzjoni dwar l-allerġeni fuq dan l-ikel. Fil-prinċipju kull mezz ta’ komunikazzjoni fir-rigward tal-għoti tal-informazzjoni dwar l-allerġeni, huwa permess biex il-konsumatur ikun jista’ jagħmel għażla informata, pereżempju tikketta, materjal ieħor li jkollu miegħu l-prodott tal-ikel, jew xi mezzi oħra inkluża l-għodda teknoloġika moderna jew il-komunikazzjoni bil-kliem (jiġifieri informazzjoni orali verifikabbli).

31.

Fin-nuqqas ta’ dawk il-miżuri nazzjonali, id-dispożizzjonijiet tar-Regolament dwar l-ikel ippakkjat bil-lest ikunu applikabbli għall-ikel mhux ippakkjat bil-lest. Għaldaqstant, f’konformità mal-Artikolu 13 tar-Regolament, l-informazzjoni dwar l-allerġeni trid tingħata f’forma miktuba, tkun tidher faċilment, tinqara sew u, fejn xieraq, ma titħassarx. Għalhekk, mhuwiex possibbli li tingħata informazzjoni dwar l-allerġen fuq talba tal-konsumatur biss. Barra minn hekk, japplikaw ir-rekwiżiti dwar it-tikkettar stipulati fl-Artikolu 21 tar-Regolament (għall-punti 3 sa 21 ta’ hawn fuq).

32.

L-Artikolu 21(2) tar-Regolament jistipula li:

“Sabiex tkun żgurata informazzjoni aħjar lill-konsumaturi u biex jittieħed kont tal-progress xjentifiku u l-għarfien tekniku l-aktar reċenti, il-Kummissjoni għandha tirrieżamina b’mod sistematiku u, meta jkun meħtieġ, taġġorna l-lista fl-Anness II permezz ta’ atti ddelegati, taħt l-Artikolu 51.

(…)”

33.

L-aġġornament tal-lista fl-Anness II jista’ jfisser iż-żieda jew it-tneħħija ta’ sustanza minn dik il-lista. Fir-rigward tat-tħassir mil-lista tal-allerġeni tal-ikel, id-Direttiva 2000/13/KE (7) pprovdiet dispożizzjonijiet speċifiċi li skonthom il-partijiet interessati jistgħu jressqu studji lill-Kummissjoni li juru li xjentifikament ċerti allerġeni ma jistgħux joħolqu reazzjonijiet avversi. Dawn id-dispożizzjonijiet speċifiċi ma nżammewx fir-Regolament. Madankollu, il-partijiet interessati xorta waħda jistgħu jipprovdu evidenza lill-Kummissjoni li tistabbilixxi li l-prodotti li ġejjin mis-sustanzi elenkati fl-Anness II, x’aktarx, taħt ċerti ċirkostanzi, ma jikkawżawx reazzjonijiet avversi fl-individwi.

34.

Din l-evidenza tista’ titħejja f’konformità mal-gwida tal-EFSA dwar it-tħejjija u l-preżentazzjoni tal-applikazzjonijiet skont il-paragrafu 11 tal-Artikolu 6 tad-Direttiva 2000/13/KE (“Guidance on the preparation and presentation of applications pursuant to Article 6 paragraph 11 of Directive 2000/13/KE”) (8) u tintbagħat mill-inqas f’żewġ kopji lill-Kummissjoni b’apparati elettroniċi (CD jew USB) fl-indirizz li ġej: