This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52012DC0494
COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE COMMITTEE OF THE REGIONS Blue Growth opportunities for marine and maritime sustainable growth
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI It-Tkabbir Blu: opportunitajiet għal tkabbir sostenibbli fis-settur tal-baħar u dak marittimu
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI It-Tkabbir Blu: opportunitajiet għal tkabbir sostenibbli fis-settur tal-baħar u dak marittimu
/* COM/2012/0494 final */
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI It-Tkabbir Blu: opportunitajiet għal tkabbir sostenibbli fis-settur tal-baħar u dak marittimu /* COM/2012/0494 final */
KOMUNIKAZZJONI
TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U
SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI It-Tkabbir Blu: opportunitajiet għal tkabbir
sostenibbli fis-settur tal-baħar u dak marittimu (Test b'rilevanza għaż-ŻEE) 1. Introduzzjoni Jekk ngħoddu l-attivitajiet ekonomiċi
kollha li jiddependu fuq il-baħar, l-ekonomija blu tal-UE[1]
tirrappreżenta 5.4 miljun impjieg u valur miżjud gross ta’ ftit
anqas minn EUR 500 biljun fis-sena[2] B’kollox,
75 % tal-kummerċ estern Ewropew[3] u 37 %
tal-kummerċ fl-UE[4] ġej mill-baħar.
Ħafna minn din l-attività hija kkonċentrata madwar il-kosti
tal-Ewropa, iżda mhux kollha. Ċerti pajjiżi maqtugħa
mill-baħar jospitaw manifatturi tat-tagħmir tal-baħar ta’
suċċess kbir. Il-baħar u l-kosti jixprunaw l-ekonomija.
Minħabba l-ġeografija tħares ’il barra tagħhom,
il-portijiet u l-komunitajiet kostali tradizzjonalment kienu ċentri
għal ideat ġodda għall-innovazzjoni. Barra minn din
l-inklinazzjoni tradizzjonali għall-innovazzjoni, issa hemm involuti tliet
fatturi ġodda. –
L-ewwel, kien hemm progress teknoloġiku
mgħaġġel fix-xogħol lil hinn mill-kosta f’ilmijiet dejjem
aktar fondi. Ir-robotika, il-vidjo-sorveljanza u t-teknoloġija
sommerġibbli issa qed jiġu ppakkjati b’mod regolari f’makkinarju
għal operazzjonijiet li għaxar snin ilu ma kinux vijabbli. –
It-tieni, qed insiru dejjem aktar konxji li l-art u
l-ilma ħelu huma riżorsi limitati. Il-qerda akbar ta’ foresti u
t-tnixxif ta’ artijiet mistagħdra ser iċaħħdu
l-ġenerazzjonijiet futuri mill-benefiċċji ipprovduti minnhom.
Irridu nħarsu lejn kif 71 % tal-pjaneta li hija oċean tista’
tipprovdi bżonnijiet umani bħall-ikel u l-enerġija b’mod aktar
sostenibbli. L-ilħuq tal-miri ambjentali jista’ jkun ukoll sors ta'
innovazzjoni u tkabbir. –
It-tielet, il-bżonn li jitnaqqsu
l-emissjonijiet tal-gassijiet serra ma wassalx biss għall-użu ta’
installazzjonijiet tal-enerġija rinnovabbli lil hinn mill-kosta, iżda
pprovda impetu ulterjuri għall-iffrankar tal-enerġija u raġuni
addizzjonali biex wieħed jiffavorixxi t-trasport bil-baħar aktar
mit-trasport fuq l-art minħabba l-emissjonijiet baxxi tiegħu kull
tunnellata-kilometru. Hemm potenzjal sinifikanti biex jitnaqqsu dawn
l-emissjonijiet li huma responsabbli għal madwar 3 %
tal-emissjonijiet totali tal-gassijiet serra, billi tittejjeb aktar
l-effiċjenza enerġetika tal-bastimenti. Dan fetaħ opportunità għat-tkabbir blu –
inizjattiva għall-użu tal-potenzjal , li għadu ma ġiex
sfruttat, tal-oċeani, l-ibħra u l-kosti Ewropej, għall-impjiegi
u għat-tkabbir. Il-potenzjal huwa wieħed sinifikanti, dejjem jekk
isiru l-investimenti u r-riċerka xierqa. It-tkabbir fl-ekonomija blu
joffri modi ġodda u innovattivi li jgħinu l-UE toħroġ
mill-kriżi ekonomika attwali tagħha. Jirrappreżenta d-dimensjoni
marittima tal-istrateġija Ewropa 2020. Jista' jikkontribwixxi
għall-kompetittività internazzjonali tal-UE, l-effiċjenza fl-użu
tar-riżorsi[5], il-ħolqien
tax-xogħol u sorsi ġodda ta' tkabbir waqt li jissalvagwardja
l-bijodiversità u jħares l-ambjent tal-baħar, u b'hekk jippreserva
s-servizzi li jipprovdu ekosistemi tal-baħar u tal-kosti
b’saħħithom u reżiljenti. Din il-Komunikazzjoni tixpruna ’l quddiem
il-Politika Marittima Integrata tal-Kummissjoni u tniedi proċess li ser
jiffissa l-pożizzjoni tal-ekonomija blu fuq l-aġenda tal-Istati
Membri, ir-reġjuni, l-intrapriżi u s-soċjetà ċivili.
Tiddeskrivi kif l-Istati Membri u l-politiki tal-UE diġà qegħdin
jappoġġjaw l-ekonomija blu. Imbagħad tidentifika oqsma
speċifiċi fejn l-azzjoni mmirata tista’ tipprovdi stimolu
addizzjonali. Sussegwentement ser jiġi mniedi sett ta' inizjattivi
bil-għan li jesplora u jiżviluppa l-potenzjal tat-tkabbir f'dawn
l-oqsma. 2 X’inhi L-Ekonomija Blu? Is-setturi individwali tal-ekonomija blu huma
interdipendenti. Dawn jiddependu fuq ħiliet komuni u infrastruttura
kondiviża bħall-portijiet u n-netwerks tad-distribuzzjoni
tal-elettriku. Jiddependu wkoll fuq li oħrajn jużaw il-baħar
b'mod sostenibbli. Figura 1 L-impjiegi u d-daqs ekonomiku tal-attivitajiet
ekonomiċi marittimi u tal-baħar. Jekk jogħġbok innota
l-iskala logaritmika. Figura 1 turi
l-ktajjen tal-valur tal-ekonomija blu f’termini ta' valur miżjud gross u
l-impjiegi. Dan jinkludi l-attivitajiet minn isfel għal fuq (‘upstream’) u
minn fuq għal isfel (‘downstream’). Pereżempju, l-attività tas-setturi
importanti tal-bini tal-bastimenti u t-tagħmir tal-baħar tqassmet
fost il-ktajjen tal-valur relevanti. L-istampa tista’ tieħu xejra different
sal-2020. Irridu nħejju għal progress teknoloġiku, tibdil
demografiku, skarsezza dejjem tiżdied ta’ riżorsi naturali u tkabbir
f’ekonomiji li s’issa għadhom sottożviluppati, inkluż
il-pajjiżi ġirien tagħna. Għadd ta’ attivitajiet
tradizzjonali ser jibqgħu impjegaturi sinifikanti, filwaqt li setturi
emerġenti ser jipprovdu impjiegi ġodda. L-ekonomija blu għandha bżonn tkun
sostenibbli u tirrispetta t-tħassib ambjentali potenzjali minħabba
n-natura fraġli tal-ambjent tal-baħar. Hemm bżonn ta’ sforzi
biex jitnaqqsu l-impatti ambjentali negattivi tal-attivitajiet marittimi
bħall-emissjonijiet ta’ sustanzi niġġiesa u r-rimi ta’ sustanzi
perikolużi. 3 Appoġġ Mill-Istati Membri
Lill-Ekonomija Blu L-Istati Membri diġà qed jagħmlu
investimenti strateġiċi biex jisfruttaw il-potenzjal tal-ekonomija
blu. Dawn jinkludu l-programm Irlandiż INFOMAR[6]
bil-għan li jimmappja r-riżorsi tal-baħar u jirranġa
mill-ġdid il-port ta’ Bremerhaven biex dan ikun jista’ jilħaq
il-bżonnijiet tal-manifatturi u l-fornituri tal-industrija
tal-ġenerazzjoni tal-enerġija mir-riħ lil hinn mill-kosta. Il-proġett
ta’ EUR 8 biljun MOSE li qed jiġi żviluppat bħalissa,
huwa mmirat lejn il-ħarsien tal-belt ta' Venezja mill-għargħar u
d-degradazzjoni morfoloġika. Il-miżuri leġiżlattivi li
jassiguraw lill-investituri li mhu ser ikun hemm l-ebda dewmien mhux previst
fil-proċessi tal-ippjanar jew il-konnessjonijiet infrastrutturali,
jistgħu jagħtu impetu għall-investiment daqs l-appoġġ
finanzjarju. London Gateway ingħata setgħat statutorji bħala
port u ċentru ta’ distribuzzjoni permezz ta’ ‘Ordni għall-Għoti
ta' Setgħa lill-Portijiet' mid-Dipartiment għat-Trasport tar-Renju
Unit. Dan l-investiment privat ta’ £1.5 biljun mhux biss ser inaqqas
l-emissjonijiet tal-karbonju billi jressaq il-kontejners aktar qrib
id-destinazzjoni finali tagħhom, iżda sa tmiem l-2013 ser joħloq
ukoll madwar 12000 impjieg ġdid. In-nuqqas ta’ aċċess għall-finanzi
u ta’ ħaddiema mħarrġa kif xieraq ġew identifikati
bħala xkiel għat-tkabbir fi kważi s-setturi ekonomiċi
kollha. Fl-ekonomija blu, l-Istati Membri qed jaffaċċjaw dawn
il-problemi bl-iżvilupp ta’ gruppi marittimi. Dawn huma gruppi ta'
industriji akbar, fornituri iżgħar u stabbilimenti edukattivi li
jsaħħu lil xulxin permezz tal-prossimità viċina tagħhom.
Il-komunikazzjoni aħjar li ġġib magħha prossimità
ġeografika tfisser li l-korsijiet edukattivi u r-riċerka jistgħu
jilħqu l-bżonnijiet tal-industrija lokali u l-fornituri jistgħu
jifhmu s-suq u jbassru xejriet futuri. Eżempji jinkludu l-industrija
tal-enerġija lil hinn mill-kosta fl-Iskozja u n-negozju tat-tiswija
tal-bastimenti fi Brest li jospita l-akbar grupp marittimu Franċiż,
il-'Pôle de competitivité mer'. Ostend għamel l-art u l-mollijiet
disponibbli għall-kumpaniji tal-enerġija rinnovabbli qrib l-istituti
tar-riċerka; u l-Istitut tal-Baħar f'Galway qed jiżviluppa ideat
ġodda għall-osservazzjoni u l-komunikazzjoni marittima ma' negozji
multinazzjonali kbar u żgħar fil-proġett tiegħu SmartBay. Sabiex ikun hemm risposta għall-mistoqsijiet
il-kbar tar-riċerka b’mod aktar effiċjenti permezz ta’ programmi ta’
ħidma li dwarhom hemm qbil komuni, l-Istati Membri qed jikkollaboraw f’Inizjattiva
ta’ Programmar Konġunt dwar “Ibħra u Oċeani
b’Saħħithom u Produttivi”. 4 Inizjattivi tal-UE Li Għadhom
Għaddejjin Il-politiki tal-UE tfasslu biex isaħħu
l-isforzi tal-Istati Membri u r-reġjuni u jipprovdu elementi kostitwenti
komuni għal ekonomija blu ta' suċċess. Dawn jinkludu: (1)
Inizjattiva tal-Kummissjoni dwar il-ġestjoni
tat-territorju marittimu spazjali u l-ġestjoni integrata
taż-żoni kostali li għandhom jipprovdu negozju
biċ-ċertezza legali li għandu bżonn biex jinvesti. (2)
L-inizjattiva “Għarfien dwar
il-Baħar 2020”[7].Din ser tipprovdi
infrastruttura integrata tal-għarfien ibbażata fuq sistemi nazzjonali
tal-ġbir tad-dejta li jwasslu prodotti tad-dejta fuq livell Ewropew
permezz tal-internet. Sal-2020, din ser tinkludi mappa ewlenija diġitali
b'riżoluzzjoni multipla ta’ qiegħ il-baħar tal-ilmijiet Ewropej,
kif ukoll informazzjoni aġġornata dwar il-kolonna tal-ilma.
Mistennija benefiċċji ta’ mill-anqas EUR 500 miljun
fis-sena[8] permezz ta’ żieda
fl-effiċjenza u l-innovazzjoni. (3)
Ambjent Komuni ta' Kondiviżjoni
tal-Informazzjoni (CISE)[9] għas-sorveljanza
tad-dominju marittimu tal-UE. Dan ser jippermetti lill-awtoritajiet marittimi
responsabbli minn attivitajiet bħan-navigazzjoni sigura jew il-kontroll
tas-sajd biex jikkondividu informazzjoni dwar ir-riskji u t-theddid. Dan
inaqqas l-ispejjeż tagħhom u r-riskji għal negozji li joperaw
fuq il-baħar. (4)
Id-Direttiva Kwadru dwar l-Istrateġija Marina[10]
li tintroduċi approċċ abbażi ta’ ekosistema, timmira li
tassigura li l-pressjoni kollettiva tal-attivitajiet umani fuq l-ambjent
tinżamm fil-livelli kompatibbli mal-kisba ta' status ambjentali tajjeb
sal-2020. L-impenni tas-Summit Rio+20 jindirizzaw ukoll l-użu sostenibbli
ta’ ekosistema varjata tal-baħar. (5)
Iż-Żona Ewropea tat-Trasport Marittimu
mingħajr Konfini, li timmira li tissimplifika l-proċeduri
amministrattivi għat-trasport marittimu[11] u li
għandha tiġi żviluppata aktar fi “Blue Belt” ta’ moviment
marittimu ħieles fl-Ewropa u madwarha. (6)
Pjan ta’ Azzjoni sabiex jiffaċilita
l-aċċess għall-finanzi għat-23 miljun SMEs Ewropej
adottat mill-Kummissjoni f'Diċembru 2011[12]
u proposta għal qafas ġdid tal-UE li joħloq suq uniku
ġenwin għal fondi ta’ kapital ta’ riskju[13] (7)
Azzjonijiet fl-edukazzjoni u t-taħriġ
iffinanzjati mill-'Programm Erasmus għal Kulħadd’,
bħall-Alleanzi tal-Għarfien u l-Alleanzi tal-Ħiliet tas-Settur;
strumenti biex jiffaċilitaw ir-rikonoxximent reċiproku
tal-ħiliet u l-kwalifiki bħall-Oqfsa Ewropej tal-Kwalifiki; u
antiċipazzjoni aħjar ta’ ħiliet u ħtiġijiet tas-suq
tax-xogħol permezz tal-Kunsilli tal-Ħiliet tas-Setturi Ewropej u
l-Panorama tal-Ħiliet tal-UE. (8)
Il-programmi tal-UE għar-riċerka u
l-innovazzjoni tal-baħar u marittimi[14] ffinanzjati
permezz tal-programm ta’ qafas. Dawn jinkludu inizjattivi dedikati,
bħas-sejħiet tas-Seba' (7) Programm Kwadru ‘L-Oċeani ta’
Għada’, għal aktar fehim tal-ambjent tal-baħar u tal-aġenti
li jikkawżaw stress klimatiku u mhux klimatiku u biex jippromovu
l-użu sostenibbli tar-riżorsi tal-baħar. Il-programm futur
Orizzont 2020 ser jiffoka fuq ir-riċerka u l-innovazzjoni fis-sigurtà
tal-provvista tal-ikel, l-enerġija nadifa, it-trasport ekoloġiku,
l-azzjoni klimatika u l-effiċjenza fl-użu tar-riżorsi, kif ukoll
ir-riċerka intertematika tal-baħar u dik marittima. (9)
L-inizjattiva LeaderSHIP 2015 li bħalissa
qed tiġi eżaminata bil-għan li din l-istrateġija tiġi
adattata biex l-isfidi l-ġodda li s-settur tal-bini tal-bastimenti tal-UE
qed jaffaċċja jiġu ttrattati aħjar[15] Il-finanzjament tal-UE taħt il-qafas
finanzjarju 2014-2020 jista’ jsaħħaħ dawn l-isforzi. L-Istati
Membri u r-reġjuni ser ikunu kapaċi jiffukaw l-investiment
iffinanzjat mill-UE fuq attivitajiet ekonomiċi marittimi li jippromettu u
l-infrastrutturi ta’ appoġġ tagħhom. L-istrateġiji għall-baċiri
tal-baħar, bħal dawk għall-Baltiku, l-Atlantiku u
l-Adrijatiku-Jonju, jikkomplimentaw it-tħejjijiet għall-qafas
finanzjarju l-ġdid billi jidentifikaw il-kwistjonijiet, is-soluzzjonijiet
u l-azzjonijiet komuni. Joffru pjattaforma għall-Istati Membri sabiex dawn
jimpenjaw ruħhom fi stadju bikri biex jiddefinixxu l-prijoritajiet. Pereżempju,
permezz tal-istrateġija Atlantika tal-Kummissjoni, l-awtoritajiet
nazzjonali u reġjonali tul il-kosta tal-Atlantiku qed jidentifikaw liema
investimenti ta' prijorità jistgħu jiġu ffinanzjati taħt
il-pakkett tal-baġit strutturali 2014-2020 u liema distakki
fl-għarfien jistgħu jimtlew permezz tar-riċerka fl-inizjattiva
Orizzont 2020. L-introduzzjoni tal-finanzjament tas-settur privat,
inkluż permezz tal-Bank Ewropew tal-Investiment ser jgħin ukoll biex
jiġi realizzat il-potenzjal tal-ekonomija blu. 5 Oqsma ta’ Attenzjoni tat-Tkabbir Blu Analiżi tal-potenzjal tal-ħolqien
tax-xogħol[16], kif ukoll il-potenzjal
għar-riċerka u l-iżvilupp biex jitwettaq titjib teknoloġiku
u innovazzjoni u l-bżonn għall-azzjoni fil-livell tal-UE,
issuġġeriet li l-ħames ktajjen ta' valur li ġejjin
jistgħu jipprovdu tkabbir sostenibbli u impjiegi lill-ekonomija blu.
Jistgħu għalhekk jibbenefikaw minn tfassil ta' politika
b’viżjoni ċara, u b’hekk jippermettu lis-settur privat ikollu rwol
ewlieni fl-għajnuna tiegħu sabiex l-ekonomija blu tilħaq
il-potenzjal ta' tkabbir sostenibbli tagħha. Din il-lista ma
għandhiex titqies bħala kompluta. Inizjattivi tal-UE li għadhom
għaddejjin diġà qed iħeġġu l-innovazzjoni f’setturi
bħat-trasport marittimu. Ktajjen oħrajn ta’ valur jistgħu
jitfaċċaw tul iż-żmien bħala oqsma xierqa għal
attenzjoni ulterjuri rigward il-politika. 5.1 Enerġija blu L-enerġiji tal-baħar għandhom
il-potenzjal li jsaħħu l-effiċjenza tal-ħsad
tar-riżorsi Ewropej tal-enerġija, jimminimizzaw ir-rekwiżiti
għall-użu tal-art tas-settur tal-enerġija u jnaqqsu
l-emissjonijiet Ewropej tal-gassijiet serra (b’madwar 65 Mt CO2 fl-2020).
Grazzi għall-miri tal-UE għall-enerġija rinnovabbli u
l-inċentivi għall-investimenti bħat-tariffi garantiti jew
iċ-ċertifikati ekoloġiċi, il-ġenerazzjoni
tal-enerġija permezz tar-riħ lil hinn mill-kosta bdiet tinfirex
b'rata mgħaġġla fl-Ewropa. Fl-2011, il-ġenerazzjoni
tal-enerġija mir-riħ lil hinn mill-kosta kienet tirrappreżenta
10 % tal-kapaċità installata, kienet timpjega direttament u
indirettament 35000 persuna madwar l-Ewropa u kienet tirrappreżenta
EUR 2.4 biljun f'investimenti annwali. Sa tmiem l-2011
il-kapaċità totali lil hinn mill-kosta kienet 3.8 GW. Abbażi
tal-Pjanijiet Nazzjonali ta’ Azzjoni dwar l-Enerġija Rinnovabbli
tal-Istati Membri, l-elettriku prodott mill-enerġija tar-riħ fl-2020
ser ikun ta’ 494.6 TWh u minnu ser jiġu ġġenerati
133.3 TWh lil hinn mill-kosta. Sal-2030 l-installazzjoni annwali
tal-kapaċità lil hinn mill-kosta tista’ taqbeż lil dik fuq l-art. Il-ġenerazzjoni
tal-enerġija mir-riħ lil hinn mill-kosta tista’ tilħaq 4 %
tad-domanda għall-elettriku tal-UE sal-2020 u 14 % sal-2030. Dan ikun
ifisser 170000 impjieg sal-2020, li jiżdiedu għal 300000
sal-2030. Sforzi kontinwi biex jitnaqqsu l-ispejjeż
għat-teknoloġija tal-ġenerazzjoni tal-enerġija mir-riħ
lil hinn mill-kosta ser iħaffu dan it-tkabbir. Dan huwa għan ewlieni
tal-inizjattiva Industrijali Ewropea dwar l-enerġija mir-riħ tal-Pjan
Strateġiku Ewropew għat-Teknoloġija tal-Enerġija (SET-Plan)[17].
Diversi Stati Membri huma attivi f'dan il-pjan. Teknoloġiji oħra tal-enerġija
rinnovabbli lil hinn mill-kosta għadhom fi stadju bikri ta' żvilupp,
bl-Istati Membri jippjanaw li jinstallaw biss kapaċità moderata ta’ bejn 2
u 4 GW sal-2020. L-isfida hija li titħaffef il-kummerċjalizzazzjoni
tal-enerġija mill-oċeani permezz ta’ tnaqqis ta' spejjeż fuq
it-teknoloġija minħabba li fil-futur qarib id-domanda mad-dinja
kollha mistennija tirdoppja kull sena. Kombinazzjonijiet differenti ta’
kundizzjonijiet ġeografiċi u oċeanografiċi huma adattati
għal teknoloġiji differenti. Dawn it-teknoloġiji joffru
provvista ta' tagħbija bażi tal-elettriku ħafna aktar
prevedibbli li tikkompensa għall-provvista varjanti tar-riħ: –
Milqgħa tal-marea (tidal barrage),
struttura qisha diga li tintuża biex taqbad l-enerġija, f'bajja jew
estwarju, mill-volumi tal-ilma deħlin u ħerġin. L-aħjar
eżempju ta’ din it-teknoloġija fl-Ewropa huwa l-impjant
tal-enerġija La Rance fi Franza b’kapaċità ta’ 240MW, li huwa t-tieni
l-akbar impjant tat-tip tiegħu fid-dinja. –
Bħalissa qed jiġi esebit apparat li
jaħdem bl-enerġija tal-mewġ, u t-turbini ta' taħt l-ilma li
jaħdmu bil-kurrenti (tal-marea jew oħrajn) qegħdin fil-qrib li
jibdew jiġu kummerċjalizzati. B’kollox, fl-2012, ġew installati
22MW ta’ apparat li jiġġenera l-enerġija mill-mewġ u
l-kurrenti tal-ilma. –
Il-konverżjoni tal-enerġija
tal-oċeani, li tuża d-differenza fit-temperatura bejn l-ilmijiet
fondi tal-oċeani aktar kesħin u l-ilmijiet aktar sħan baxxi jew
tal-wiċċ tal-oċeani biex iħaddmu magna tas-sħana
tista' tkun opzjoni vijabbli għat-territorji lil hinn mill-UE fil-Karibew
u l-Oċean Indjan. L-operazzjoni kummerċjali
tat-teknoloġija tal-enerġija blu ser ikollha bżonn investimenti
fil-konnessjonijiet mal-grilja u fil-kapaċità tat-trasmissjoni.
Il-mekkaniżmi ta’ appoġġ fit-tul, li kienu ta’ suċċess
fl-inkoraġġiment ta’ investiment f’tipi oħra ta’ enerġija
rinnovabbli, ser ikunu meħtieġa wkoll għal teknoloġiji
emerġenti tal-mewġ u tal-kurrenti tal-marea. Kif ġie enfasizzat riċentement fil-Komunikazzjoni
“Enerġija Rinnovabbli: attur ewlieni fis-suq Ewropew tal-enerġija”[18],
hemm bżonn aktar sforzi għat-tisħiħ tar-riċerka u
l-iżvilupp fil-qasam tal-enerġija mill-oċeani. Dan għandu
jgħin biex jitnaqqsu aktar l-ispejjeż, tittawwal il-ħajja
operattiva tat-tagħmir u tiġi ssimplifikata l-loġistika
f’teknoloġiji li ser jgħinu biex jintlaħqu l-miri tal-2020. Minħabba
ż-żmien twil meħtieġ għall-proġetti ta’
riċerka tal-UE, issa għandu jiġi ddedikat sforz akbar
għat-teknoloġiji bħall-mewġ u l-kurrenti li ser jilħqu
l-maturità sħiħa tagħhom fid-deċennji li ġejjin. Il-miżuri tal-UE, inkluż
il-finanzjament, jista’ ikollhom rwol kruċjali fil-provvediment ta’ qafas
li jagħti l-investituri il-kunfidenza biex jinvestu. Il-Bank Ewropew
tal-Investiment, bejn l-2005 u l-2011, sellef EUR 3.3 biljun għal
proġetti ta' ġenerazzjoni tal-enerġija mir-riħ lil hinn
mill-kosta. Il-bejgħ tal-ewwel 200 miljun kwota ta’ emissjoni
għall-istrument ta’ finanzjament NER300[19] ser jiġbor
madwar EUR 1.5 biljun sa Ottubru 2012. Proporzjon minn dan ser iservi
ta’ appoġġ għall-proġetti ta’ wiri
għall-ġenerazzjoni tal-enerġija lil hinn mill-kosta fl-Istati
Membri. Dawn l-isforzi f’teknoloġiji ġodda għandhom jiġu
sostnuti u għandhom jintużaw fondi strutturali
għall-proġetti ta’ wiri. Fl-istess ħin għandhom isiru
sforzi biex il-milqiet tal-marea jkunu konformi mal-leġiżlazzjoni
tal-UE dwar il-ħarsien tan-natura, possibbilment fil-qafas
tal-ġestjoni integrata taż-żoni mal-kosta jew l-ippjanar
strateġiku. L-industrija tal-UE hija mexxej dinji
fl-enerġija blu u tista’ tikkontribwixxi għal tnaqqis
fl-emissjonijiet tal-karbonju barra mill-Ewropa permezz tal-esportazzjonijiet.
Barra minn hekk, jistgħu jiġu esplorati wkoll sinerġiji
mas-settur tal-enerġija konvenzjonali lil hinn mill-kosta, pereżempju
billi jiġu trattati sfidi ta' sigurtà u infrastruttura flimkien.
Il-proposta tal-Kummissjoni biex jogħlew l-istandards ta’ sigurtà
fis-settur taż-żejt u tal-gass lil hinn mill-kosta madwar l-UE[20]
hija inizjattiva ewlenija. Il-ħidma mas-settur tal-enerġija
konvenzjonali tgħin biex ikunu assigurati provvisti ta’ enerġija bi
prezz li jista’ jintlaħaq fl-UE. 5.2 Akkwakultura Il-ħut huwa responsabbli għal madwar
15.7 % tal-proteini tal-annimali kkunsmati globalment. L-Organizzazzjoni
tal-Ikel u l-Agrikoltura tan-NU tikkalkula[21] li
l-akkwakultura tipprovdi nofs dan l-ammont u li sal-2030 ikun ilaħħaq
il-65 %. Bħalissa fl-UE qiegħed 25 %. Globalment,
għandha rata ta’ tkabbir ta’ 6.6 % kull sena, u dan jagħmilha
l-aktar settur tal-produzzjoni tal-ikel mill-annimali li qed jikber b’rata
mgħaġġla; aktar mgħaġġel miż-żieda
fil-popolazzjoni globali annwali ta' 1.8 %. Għalhekk l-akkwakultura
qed tikkontribwixxi għat-titjib inġenerali fid-dieta tal-bniedem.
It-tkabbir fis-settur tal-akkwakultura fl-Asja, li jammonta għal aktar
minn 89 % tal-produzzjoni globali huwa ta’ aktar minn 5 % fis-sena,
filwaqt li t-tkabbir tas-settur fl-UE huwa staġnat. Aktar minn 90 % tan-negozji tal-akkwakultura
fl-UE huma SMEs, li jipprovdu madwar 80000 impjieg[22]
L-akkwakultura għandha l-potenzjal li tikber billi tipprovdi aktar merkanzija
ta’ kwalità lill-konsumaturi li lesti jagħżlu prodotti friski u ta'
min jafdahom, aktar ma jgħaddi ż-żmien inkluż dawk prodotti
b'mod sostenibbli u organiku. Barra minn hekk, tista’ tgħin
il-komunitajiet tal-kosti ivarjaw l-attivitajiet tagħhom waqt li jtaffu
l-pressjoni tas-sajd u b'hekk jgħinu fil-preservazzjoni tal-istokkjiet
tal-ħut. In-nuqqas ta’ spazju marittimu disponibbli
għall-attivitajiet tal-akkwakultura, il-kompetizzjoni fis-suq globali u
x-xkiel amministrattiv, b'mod partikolari rigward il-proċeduri ta'
liċenzjar huma fost l-isfidi għat-tkabbir. L-akkwakultura sostenibbli
għandha bżonn tikkonsidra wkoll l-impatti potenzjali fuq
l-istokkijiet ta’ ħut slavaġ u l-kwalità tal-ilma. Mill-bidu
tal-kriżi ekonomika preżenti, l-investiment kien limitat
minħabba n-nuqqas ta’ kapital. Bħala parti mir-riforma tal-Politika Komuni
tas-Sajd[23], il-Kummissjoni
tipproponi li tippromwovi l-akkwakultura permezz ta’ 'metodu miftuħ ta’
koordinazzjoni’ ibbażat fuq linji gwida strateġiċi mhux
vinkolanti, pjanijiet strateġiċi nazzjonali multiannwali u l-iskambju
tal-aħjar prattika. Hemm kamp ta’ applikazzjoni wiesgħa
għat-titjib tal-prattiċi amministrattivi, speċjalment
fil-liċenzjar. L-Istati Membri għandhom ikunu konxji ta' kif
wieħed iżid il-produzzjoni permezz ta’ modi li huma sostenibbli u li
jindirizzaw it-tħassib ta' utenti oħra tal-ispazju ta’ mal-kosta u
tal-baħar – pereżempju, bil-bini ta’ gaġeġ flimkien ma'
parks eoliċi lil hinn mix-xtut jew permezz ta’ akkwakultura multitrofika
integrata. Tali miżuri ser ikunu appoġġjati finanzjarjament
mill-Fond Ewropew Marittimu u tas-Sajd propost[24] Il-programm
futur għar-riċerka u l-innovazzjoni Orizzont 2020 ukoll
għandu jkollu rwol importanti fit-tisrif tal-potenzjal ta' tkabbir
tal-akkwakultura Ewropea pereżempju permezz tat-trobbija ta'
speċijiet ġodda jew li wieħed jitbiegħed aktar mill-kosta. 5.3 Turiżmu marittimu,
kostali u tal-kruċieri Is-sbuħija u d-diversità straordinarja
tal-kosti Ewropej, kif ukoll il-medda wiesgħa ta’ faċilitajiet u
attivitajiet offruti, jagħmluhom id-destinazzjoni ppreferuta
għall-btajjel minn 63 % tat-turisti Ewropej[25]
Is-subsettur marittimu u ta’ mal-kosti issa sar l-akbar attività ekonomika
marittima unika, u jimpjega 2.35 miljun persuna, ekwivalenti għal
1.1 % tal-impjegar kollu tal-UE[26] Aktar minn 90 %
tal-intrapriżi jimpjegaw anqas minn 10 persuni. F’ċerti
żoni, it-turiżmu huwa sors addizzjonali ta’ dħul
għall-komunitajiet kostali, iżda f’oħrajn jista’ jiddomina
l-ekonomija lokali. Filwaqt li ħafna minn dawn it-turisti ma
jitbegħdux mill-kosta, l-attivitajiet tal-ilma lil hinn mill-kosta qed
jiżdiedu. It-tbaħħir bil-jott huwa mistenni jikber bi b'minn
2 % sa 3 % fis-sena. L-industrija tal-kruċieri wkoll qed tikber.
Fl-Ewropa timpjega kważi 150000 persuna u tiġġenera
dħul dirett ta’ EUR 14.5 biljun[27] It-tarzni tal-UE
kienu ta’ suċċess fil-qadi tagħhom tas-suq speċjalizzat –
kemm ma’ bastimenti tal-kruċieri u kif ukoll ma’ bastimenti
żgħar tad-divertiment. Ambjent san huwa fundamentali għal kwalunkwe
forma ta’ turiżmu ‘blu’ u jiffavorixxi l-potenzjal ta’ tkabbir ta’ forom
ġodda ta’ turiżmu. Ilma għall-għawm ta’ kwalità għolja
u ħabitati tal-baħar u kostali nodfa għandhom valur għoli
ta' rikreazzjoni. Dan iżid il-faxxinu taż-żoni kostali
konsegwentement iżid il-potenzjal ta’ tkabbir ta’ attivitajiet
bħat-turiżmu nawtiku u l-isport, u t-turiżmu ambjentali
bħall-osservazzjoni tal-baleni. Il-varjetà kbira ta' turiżmu Ewropew
tfisser li ħafna mill-inizjattivi li jiġġeneraw it-tkabbir
inevitabbilment ser ikunu fuq skala lokali jew reġjonali. Kull wieħed
mill-baċiri tal-baħar Ewropej jippreżenta sfidi u
opportunitajiet differenti u jeħtieġ approċċi mfassla
apposta. L-amministrazzjonijiet pubbliċi ser ikollhom bżonn jadottaw
approċċ strateġiku rigward l-investimenti biex jippermettu
l-infrastrutturi bħall-kapaċità tal-irmiġġ,
il-faċilitajiet tal-portijiet u t-trasport. Il-korsijiet fl-edukazzjoni
ogħla għandhom bżonn jipprovdu bażi soda fil-ħiliet
speċifiċi li hemm bżonn għall-manteniment u
għaż-żieda tas-sehem tas-suq f'suq globali ċar u kompetittiv.
Dan għandu jiġi akkumpanjat minn miżuri li jgħinu biex
l-offerta tat-turiżmu għat-turiżmu fi staġun baxx titjieb,
u biex titnaqqas il-marka għolja tal-karbonju u l-impatt ambjentali
tat-turiżmu kostali. Minħabba d-daqs kbir tal-attività,
il-prekarjetà u l-livell baxx ta’ ħila tal-biċċa l-kbira
tal-forza attwali tax-xogħol, kif ukoll minħabba l-impatt dominanti
tat-turiżmu fuq ħafna ambjenti Ewropej tal-baħar u ta’
mal-kosta, il-miżuri fil-livell ta’ baċiri tal-baħar jew tal-UE
jista’ ikollhom impatt sinifikanti pożittiv. Il-koordinazzjoni
transfruntiera, bħala parti mill-istrateġija tal-baċiri
tal-baħar, tista' tikkontribwixxi għall-iżvilupp ta' żoni
turistiċi ta' valur għoli. Il-Kummissjoni diġà qed tegħleb
kwistjonijiet bħall-piż regolatorju fuq l-intrapriżi
żgħar u medji. Dalwaqt ser tagħti bidu għal valutazzjoni
tal-miżuri speċifiċi ulterjuri biex issaħħaħ
is-settur. 5.4 Riżorsi minerali
tal-baħar Bejn l-2000 u l-2010 kien hemm żieda annwali
ta’ madwar 15 % fil-prezz ta’ ħafna mill-materja prima mhux enerġetika[28],
l-aktar riżultat tad-domanda tal-konsumatur f’ekonomiji emerġenti.
Hemm riskju ta’ nuqqas fil-provvista għal diversi minn dawn, inkluż
dawk identifikati bħala kritiċi għall-ekonomija tal-Ewropa[29] L-avvanzi fit-teknoloġija kif ukoll
it-tħassib dwar is-sigurtà tal-provvista inkoraġġew il-kumpaniji
tal-minjieri biex iqisu x’jista' jipprovdi l-baħar . L-esplojtazzjoni u
l-estrazzjoni ta’ minerali, minbarra r-ramel u ż-żrar,
mill-baħar għadhom kemm bdew. Il-biċċa l-kbira
mill-attività attwali ssir fl-ilma baxx. Sal-2020, 5 % tal-minerali
fid-dinja, inkluż il-kobalt, ir-ram u ż-żingu jistgħu
jiġu minn qiegħ l-oċeani. Sal-2030 din tista' togħla
għal 10 %. Id-dħul globali annwali mill-estrazzjoni tal-minerali
tal-baħar mistenni jikber minn kważi xejn għal
EUR 5 biljun fl-10 snin li jmiss u għal
EUR 10 biljun sal-2030[30] L-estrazzjoni ta’ minerali maħlula,
bħall-boron u l-litju, mill-ilma baħar, jista’ isir ekonomikament
vijabbli wkoll L-aktar depożiti li jippromettu jinsabu fis-sulfuri
metalliċi li ġejjin mid-depożiti tal-minerali idrotermali
(bħall-‘fumaturi suwed’ (‘black smokers’)) f’żoni ta’ attività
vulkanika. It-temperaturi u l-pressjonijiet f’dawn ir-reġjuni huma estremi
u l-impatt tad-disturb fuq dawn iż-żoni kritiċi
tal-bijodiversità tal-baħar, li skont il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet
Uniti dwar id-Dritt tal-Baħar (UNCLOS) għandhom jiġu protetti[31],
għadu fil-biċċa l-kbira mhux magħruf. Tali operazzjonijiet
bħalissa huma fil-biċċa l-kbira lokalizzati f'żoni
taħt il-ġurisdizzjoni nazzjonali (żoni ekonomiċi esklussivi
u blata kontinentali) fejn huwa eħfef li l-minerali jiġu ttrasportati
għal fuq l-art. Madanakollu hemm opportunitajiet barra ż-żoni
ġurisdizzjonali tal-baħar. F’dawn iż-żoni, l-Awtorità Internazzjonali
ta’ Qiegħ il-Baħar (ISA) hija responsabbli għall-organizzazzjoni
u l-attivitajiet ta’ kontroll, inkluż il-monitoraġġ
tal-attivitajiet kollha relatati mal-minerali. Dan jinkludi l-ħarsien
tal-ambjent tal-baħar f’konformità mad-dispożizzjonijiet tal-UNCLOS,
li magħha l-UE u l-Istati Membri kollha tagħha huma partijiet
kuntrattwali. Jekk din l-espansjoni fl-estrazzjoni ta’ minerali
minn qiegħ il-baħar isseħħ, il-kumpaniji Ewropej,
bl-esperjenza twila tagħhom rigward bastimenti speċjalizzati u
l-immaniġġjar ta' taħt l-ilma, bħalissa qegħdin
f’pożizzjoni tajba ħafna biex jipprovdu prodotti u servizzi ta'
kwalità għolja. Il-kompetittività kontinwa tagħhom tiddependi fuq
l-aċċess għall-finanzi f'suq li minnu nnifsu huwa riskjuż,
ir-riċerka immirata u l-iżvilupp f’tekniki ta’ estrazzjoni,
il-kapaċità li jiksbu liċenzji f’ilmijiet internazzjonali u
miżuri qawwija biex jevitaw li jagħmlu ħsara lil ekosistemi
uniċi. Is-settur tal-minerali tal-baħar ser ikun jista’ jibbenefika
mill-esperjenzi tas-settur taż-żejt u tal-gass lil hinn mill-kosta
hawnhekk. L-appoġġ mill-UE jista’ jinkludi
miżuri li jassiguraw li l-kumpaniji Ewropej ma jitwarrbux mill-katina
tal-valuri għal minerali tal-baħar minn kompetituri
appoġġjati mill-istat. Dan jista’ jinkludi azzjoni pilota fil-qafas
tal-Isħubija Ewropea għall-Innovazzjoni dwar il-Materja Prima,[32]
proposta appoġġjata minn sforz strutturat ta’ riċerka tal-UE li
jindirizza l-isfidi ewlenin dwar it-teknoloġija. L-inkarigu tal-UE
jgħin sabiex tiġi assigurata ż-żamma ta' standards
ambjentali, legali u ta' sigurtà għoljin. 5.5 Bijoteknoloġija blu In-natura ta’ taħt l-ilma għadha ma
ġietx skoperta u studjata biżżejjed u dan ifisser li
l-kapaċità tal-organiżmi tal-baħar minbarra l-ħut u l-frott
tal-baħar bil-qoxra li jipprovdu input għall-ekonomija blu,
għadha qed tibda tiġi apprezzata, parzjalment minħabba
t-teknoloġiji l-ġodda tas-sekwenzar tal-ġeni
għall-organiżmi ħajjin. Diġà kien hemm suċċessi.
Id-drogi antivirali Zovirax u Acyclovir ittieħdu minn nukleosidi
iżolati minn sponoż tal-Karibew. Yondelis, li tiżviluppa minn
annimali tal-baħar żgħar u ġisimhom artab kienet l-ewwel
droga li toriġina mill-baħar li tiġġieled il-kanċer.
L-esplorazzjoni tal-bijodiversità tal-baħar qed tgħinna nifhmu
pereżempju kif l-organiżmi li kapaċi jifilħu temperaturi u
pressjonijiet estremi u jikbru mingħajr dawl jistgħu jintużaw
għall-iżvilupp ta’ enżimi jew farmaċewtiċi
industrijali ġodda. Fl-istess ħin, it-tħassib dwar l-impatt
tal-użu tal-art u l-għatx għall-ilma ta' għelejjel
terrestri li jitkabbru għall-bijofjuwil qed jixprunaw l-isforzi
għall-iskoperta tal-użu tal-alka bħala sors ta’ bijofjuwil,
flimkien ma' kimiċi ta' valur miżjud għoli u komposti
bijoattivi. Waqt li l-livell ta’ impjiegi attwali stmat
fis-settur fl-Ewropa huwa relattivament baxx, u valur miżjud gross ta'
EUR 0.8 biljuni, it-tkabbir tas-settur ser joffri impjegar ta'
ħiliet għoljin, speċjalment jekk jistgħu jiġu
żviluppati drogi revoluzzjonarji minn organiżmi tal-baħar u
opportunitajiet sinifikanti minn fuq għal isfel (‘downstream’). Fi
żmien qasir ħafna, is-settur huwa mistenni jiżviluppa f’suq
speċjalizzat (‘niche’) iffukat fuq prodotti ta' valur għoli
għas-saħħa, kosmetiċi u setturi industrijali
tal-bijomaterjali. Sal-2020, jista' jikber f’suq ta’daqs medju, li jespandi
lejn il-produzzjoni ta’ metaboliti u komposti primarji (lipidi, tipi ta’
zokkor, polimeri, proteini) bħala inputs għall-industriji tal-ikel,
tal-għalf u tal-kimiċi. F’tielet stadju, madwar 15-il sena
mil-lum u soġġett għal revoluzzjonijiet teknoloġiċi,
is-settur tal-bijoteknoloġija blu jista’ isir fornitur ta’ prodotti
tas-swieq tal-massa, flimkien ma' firxa ta’ prodotti speċjalizzati ta’
valur miżjud għoli. Jekk dan il-proċess ikun irid jitħaffef,
dan jeħtieġ kombinazzjoni ta’ riċerka bażika dwar
il-ħajja fl-oċeani u riċerka applikata dwar applikazzjonijiet
industrijali possibbli bi probabbiltajiet baxxi iżda bi gwadann għoli
għas-suċċess. Approċċ strateġiku
għar-riċerka u l-innovazzjoni jipprovdi l-bażijiet
xjentifiċi u teknoloġiċi għas-sostenn
tad-deċiżjonijiet strateġiċi li jeħtieġu
s-setturi industrijali emerġenti. It-tnaqqis tal-ixkiel tekniku f’dan
il-qasam jagħmel is-settur kollu aktar attraenti għall-investituri.
Ikun ukoll ta’ għajnuna għall-industrija tal-UE biex
tiċċaqlaq mill-istadju ta’ żvilupp
għall-kummerċjalizzazzjoni ta’ prodotti innovattivi. Approċċ
Ewropew iqajjem kuxjenza fost dawk li jfasslu l-politika, is-settur privat u
l-pubbliku ġenerali dwar il-potenzjal tal-prodotti akwatiċi
tal-baħar. 6 Konklużjoni Din il-Komunikazzjoni identifikat ħames oqsma
fejn sforz internazzjonali fil-livell tal-UE jista’ jistimula tkabbir u
impjiegi fit-tul fl-ekonomija blu, f’konformità mal-għanijiet
tal-istrateġija Ewropa 2020. B’aktar kuxjenza dwar l-ekonomija blu, u
aktar analiżi, jistgħu jitfaċċaw aktar oqsma promettenti
għat-tfassil tal-politika tal-UE. Għal kull waħda mill-ħames
attivitajiet enfasizzati, il-Kummissjoni ser tanalizza l-opzjonijiet
tal-politika u tikkunsidra inizjattivi ulterjuri. Dan ser jinvolvi: –
valutazzjoni tal-opzjonijiet sabiex l-industrija
tingħata l-kunfidenza biex tinvesti f’enerġija rinnovabbli
mill-oċeani, waqt li jitqies il-qafas ipprovdut mill-Pjan Teknoloġiku
tal-Enerġija Strateġika, bil-għan li jiġu indirizzati
l-kwistjonijiet dwar l-enerġija rinnovabbli mill-oċeani f’Komunikazzjoni
fl-2013. –
ħidma f’kollaborazzjoni mal-Istati Membri
għall-iżvilupp tal-aħjar prattika u biex ikun hemm qbil dwar
il-Linji Gwida Strateġiċi dwar l-Akkwakultura fl-UE li għandhom
jiġu adottati fl-2013. –
valutazzjoni ta’ kif it-turiżmu marittimu u
kostali jista’ jikkontribwixxi aktar għat-tkabbir ekonomiku u jipprovdi
anqas impjiegi prekarji filwaqt li jtejjeb is-sostenibbiltà ambjentali
tiegħu. Fl-2013 valutazzjoni tal-impatt ser tiġi segwita
b’Komunikazzjoni. –
valutazzjoni ta’ kif l-industrija Ewropea tista’
issir kompetittiva fl-estrazzjoni tal-minerali minn qiegħ il-baħar u
kif l-aħjar tassigura li din l-attività ma tipprevenix
ġenerazzjonijiet futuri milli jibbenefikaw minn ekosistemi li sa issa
għadhom ma ntmessewx. Fl-2014 se tingħata valutazzjoni tal-impatt
segwita b’Komunikazzjoni. –
valutazzjoni tal-opzjonijiet
għall-bijoteknoloġija blu biex tiġi kkontrollata d-diversità
tal-ħajja tal-baħar. Fl-2014 se tingħata wkoll valutazzjoni
tal-impatt segwita b’Komunikazzjoni. F’kull wieħed minn dawn l-oqsma
l-valutazzjoni tal-opzjonijiet ser tibda b’konsultazzjonijiet mal-Istati Membri
u l-industrija u partijiet interessati oħra relevanti sabiex jiġu
żviluppati approċċi konġunti li jipprovdu l-imbuttatura
żejda li l-ekonomija blu teħtieġ sabiex tipprovdi kontribuzzjoni
pożittiva għall-futur tal-ekonomija tal-Ewropa, waqt li l-ambjent
uniku tal-baħar jiġi ssalvagwardjat għal ġenerazzjonijiet
futuri. [1] mingħajr ma ninkludu l-attivitajiet militari. [2] ibbażat fuq id-dejta mill-Istudju dwar it-Tkabbir
Blu 'Scenarios and drivers for sustainable growth from the oceans, seas and
coasts', ECORYS, 2012. https://webgate.ec.europa.eu/maritimeforum/content/2946. [3] skont il-volum. [4] kull tunnellata-kilometru. [5] Ara l-Pjan direzzjonali għal Ewropa b'Użu Effiċjenti
tar-Riżorsi KUMM(2011) 571 [6] Immappjar Integrat għall-Iżvilupp Sostenibbli
tar-Riżorsi tal-Baħar tal-Irlanda. [7] COM(2012) 473 final. [8] Valutazzjoni tal-Impatt tan-Netwerk tad-Dejta u l-Osservazzjoni
Marittima Ewropea, 8.9.2010, SEC(2010) 998 [9] KUMM(2010) 584 finali. [10] 2008/56/KE. [11] KUMM (2009) 10. [12] KUMM (2011) 870. [13] KUMM (2011) 860. [14] KUMM (2008) 534. [15] COM (2003) 717. [16] Ara l-Istudju dwar it-Tkabbir Blu ECORYS 2012. [17] KUMM(2007)723 u KUMM(2009) (519). [18] COM(2012) 271. [19] http://ec.europa.eu/clima/policies/lowcarbon/ner300/index_en.htm [20] KUMM(2011) 688 finali. [21] L-Istat tas-Sajd u Akkwakultura Dinji tal-FAO tal-2010. [22] Taħt il-Qafas tal-Ġbir tad-Dejta tal-UE ġew
irrappurtati 70258. [23] KUMM(2011) 417 u KUMM(2011) 425. [24] KUMM/2011/0804. [25] ‘Fatti u figuri dwar l-Ewropej fuq btala 1997-98’,
l-Ewrobarometru 48, Brussell, 1998. [26] .ibbażat fuq dejta mill-Istudju dwar it-Tkabbir Blu. [27] Il-Kunsill Ewropew tal-Kruċieri (2011) http://download.ecorys.com/fuu/downloads/Europe_cruise_industry_markets_2011_ecc_jun11.pdf
[28] WTO (2010) 'Trade growth to ease in 2011 but despite 2010
record surge, crisis hangover persists', PRESS/628, 7 April 2011. [29] L-Iskambju tal-Metalli ta' Londra (LME) jindika żieda
fil-prezzijiet ta’ madwar 256% għall-perjodu mis-sena 2000 sal-2010
għal metalli ordinarji mhux ferrużi Ara wkoll KUMM(2011) 25 finali u
d-dokument ta' ħidma tal-persunal li jakkumpanjaha. [30] ibbażat fuq estimi mogħtija mill-partijiet
interessati industrijali fl-Istudju dwar it-Tkabbir Blu. [31] Il-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Dritt tal-Baħar, l-Artikolu 194
il-paragrafu 5. [32] KUMM (2012) 82