(1)

Wara l-gwerra ta’ aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna, is-sitwazzjoni tas-sigurtà tal-ikel fid-dinja qed tiddeterjora malajr, u ħafna mill-pajjiżi affettwati huma pajjiżi l-anqas żviluppati jew pajjiżi b’introjtu baxx u b’defiċit alimentari.

(2)

EUR 3 biljun huma diġà pprogrammati skont il-pilastru ġeografiku tal-Istrument ta’ Viċinat, ta’ Kooperazzjoni għall-Iżvilupp u ta’ Kooperazzjoni Internazzjonali - Ewropa Globali stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/947 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3). Minn dak l-ammont, EUR 2,3 biljun ġew ipprogrammati fil-pajjiżi Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP) biex jiffinanzjaw l-azzjonijiet tal-agrikoltura, in-nutrizzjoni, l-ilma u s-sanità bejn l-2021 u l-2024. Minħabba l-firxa tal-ħtiġijiet u l-konsegwenzi mistennija, jenħtieġ li jiġu mobilizzati mezzi addizzjonali biex jappoġġaw il-pajjiżi sħab l-aktar milquta.

(3)

L-Unjoni hija qrib l-implimentazzjoni sħiħa tal-baġit inizjali tal-Għajnuna Umanitarja għas-sigurtà tal-ikel u l-ħtiġijiet relatati fil-pajjiżi tal-AKP identifikati qabel il-bidu tal-gwerra ta’ aggressjoni tar-Russja fl-Ukrajna. Minħabba s-sitwazzjoni eċċezzjonalment mwiegħra tas-sigurtà tal-ikel fil-pajjiżi AKP, dawk il-fondi jeħtieġ li jiġu kkumplimentati b’riżorsi xierqa biex jirrispondu għall-aggravar ulterjuri tal-ħtiġijiet umanitarji u biex tiġi żgurata l-kontinwità tal-kooperazzjoni minn kriżi għal kundizzjonijiet stabbli għall-iżvilupp.

(4)

Il-Kunsill Ewropew, fil-Konklużjonijiet tiegħu tal-24 u l-25 ta’ Marzu 2022, stieden lill-Kummissjoni biex tagħti prijorità lill-ħidma dwar is-sigurtà u l-affordabbiltà globali tal-ikel, b’mod partikolari billi tappoġġa s-sigurtà tal-ikel u l-agrikoltura fl-Ukrajna u l-pajjiżi terzi l-aktar vulnerabbli u esposti.

(5)

Fil-Konklużjonijiet tiegħu tat-30 u l-31 ta’ Mejju 2022, il-Kunsill Ewropew stieden lill-Kummissjoni biex tesplora l-possibbiltà li jiġu mobilizzati riżervi mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp (FEŻ) biex jiġu appoġġati l-pajjiżi sħab l-aktar milquta.

(6)

Il-Kunsill, fil-Konklużjonijiet tiegħu tal-20 ta’ Ġunju 2022, appoġġa r-rispons ta’ Tim Ewropa għall-insigurtà globali tal-ikel u appella lill-Kummissjoni, lis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) u lill-Istati Membri biex jagħtu prijorità lill-appoġġ finanzjarju tagħhom biex jindirizzaw is-sigurtà globali tal-ikel inkluż il-ħtiġijiet umanitarji immedjati, li jinkludu assistenza finanzjarja u teknika għall-pajjiżi li jimportaw l-ikel fejn meħtieġ, kif ukoll sistemi tal-ikel sostenibbli fuq perjodu medju u fit-tul u produzzjoni lokali mtejba għal reżiljenza aħjar, filwaqt li jiġu esplorati s-sorsi kollha ta’ finanzjament disponibbli, inkluż il-mobilizzazzjoni ta’ riżervi mill-FEŻ.

(7)

Barra minn hekk, il-Kunsill enfasizza l-importanza li l-Unjoni turi solidarjetà qawwija permezz ta’ rispons rapidu u komprensiv ibbażat fuq multilateraliżmu effettiv, li jibni fuq il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-23 ta’ Marzu 2022 dwar “Is-salvagwardja tas-sigurtà tal-ikel u t-tisħiħ tar-reżiljenza tas-sistemi tal-ikel” u li jibni fuq it-tliet pilastri — il-kummerċ, is-solidarjetà u l-produzzjoni — tal-Missjoni ta’ Reżiljenza Alimentari u Agrikola (FARM), kif milqugħa mill-Kunsill Ewropew u f’allinjament sħiħ mal-Grupp tan-Nazzjonijiet Uniti ta’ Rispons għall-Kriżijiet Globali (GCRG) u inizjattivi internazzjonali rilevanti oħra, b’mod partikolari l-Alleanza Globali għas-Sigurtà tal-Ikel mibdija mill-G7.

(8)

Minħabba l-impatt sinifikanti f’diversi pajjiżi tal-AKP, jenħtieġ li l-mobilizzazzjoni eċċezzjonali ta’ fondi diżimpenjati minn proġetti taħt l-10 u l-11-il FEŻ tippermetti lill-Unjoni u lill-Istati Membri tagħha jżidu r-rispons tagħhom għall-kriżi, b’attenzjoni partikolari għall-pajjiżi tal-AKP l-aktar vulnerabbli u esposti.

(9)

Jenħtieġ li dawk il-fondi jiffinanzjaw azzjonijiet bil-ħsieb li jipprovdu appoġġ għall-produzzjoni tal-ikel u r-reżiljenza tas-sistemi tal-ikel, l-assistenza umanitarja, u l-appoġġ makroekonomiku biex tkun żgurata l-istabbiltà makroekonomika, jgħinu biex jerġa’ jinkiseb l-ispazju fiskali u jiżdiedu r-riżervi internazzjonali, b’mod partikolari permezz ta’ korpi multilaterali. Jenħtieġ li l-fondi jinkludu n-nefqa ta’ appoġġ imsemmija fl-Artikolu 6 tal-Ftehim Intern dwar il-11-il FEŻ.

(10)

Skont l-Artikolu 153 tal-Ftehim dwar il-Ħruġ tar-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq mill-Unjoni Ewropea u mill-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika (4), is-sehem tar-Renju Unit ta’ dawk il-fondi mhux ser jerġa’ jintuża.

(11)

Peress li l-Artikolu 14(3) tal-Ftehim Intern dwar il-11-il FEŻ jipprevedi li dan il-Ftehim għandu jibqa’ fis-seħħ sakemm ikun meħtieġ biex l-operazzjonijiet kollha ffinanzjati taħt il-Ftehim ta’ Sħubija AKP-UE jiġu eżegwiti bis-sħiħ, dan huwa interpretat fis-sens li jinkludi l-mobilizzazzjoni eċċezzjonali attwali ta’ fondi diżimpenjati mill-10 u l-11-il FE Ż bil-għan li jiġu ffinanzjati azzjonijiet li jindirizzaw il-kriżi tas-sigurtà tal-ikel u x-xokk ekonomiku fil-pajjiżi tal-AKP wara l-gwerra ta’ aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna.

(12)

Jenħtieġ li l-fondi jintużaw f’konformità mar-regoli u l-proċeduri applikabbli għall-11-il FEŻ, kif stabbilit fir-Regolamenti tal-Kunsill (UE) 2015/322 (5) u (UE) 2018/1877 (6).

(13)

Il-fondi tal-10 FEŻ użati mill-ġdid, li qabel ma kinux impenjati skont l-Artikolu 1(3) tal-Ftehim Intern dwar il-11-il FEŻ jew diżimpenjati skont l-Artikolu 1(4) ta’ dak il-Ftehim, għandhom jibqgħu riżorsa tal-10 FEŻ skont il-punt (a) tal-Artikolu 1(2) tal-Ftehim Intern dwar l-10 FEŻ.

(14)

Il-fondi tal-11-il FEŻ użati mill-ġdid, li qabel ma kinux impenjati jew kienu diżimpenjati f’konformità mal-Artikolu 24(5) tar-Regolament (UE) 2018/1877, għandhom jibqgħu riżorsa tal-11-il FEŻ skont il-punt (a) tal-Artikolu 1(2) tal-Ftehim Intern dwar il-11-il FEŻ,