28.3.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 94/1

(1)

In-nuqqas ta’ regoli ċari fil-livell tal-Unjoni li jirregolaw l-għoti ta’ kuntratti ta’ konċessjoni jagħti lok għal inċertezza legali u għal ostakoli għall-forniment ħieles ta’ servizzi u joħloq distorsjonijiet fil-funzjonament tas-suq intern. Bħala riżultat, l-operaturi ekonomiċi, partikolarment l-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs), qed ikunu mċaħħda mid-drittijiet tagħhom fi ħdan is-suq intern u jitilfu opportunitajiet importanti ta’ negozju, filwaqt li l-awtoritajiet pubbliċi jistgħu ma jsibux l-aħjar użu għall-flus pubbliċi sabiex iċ-ċittadini tal-Unjoni jibbenefikaw minn servizzi ta’ kwalità bl-aħjar prezzijiet. Qafas legali adegwat, ibbilanċjat u flessibbli għall-għoti tal-konċessjonijiet jiżgura aċċess effettiv u mhux diskriminatorju għas-suq għall-operaturi ekonomiċi kollha tal-Unjoni u ċertezza legali, u jiffavorixxi l-investimenti pubbliċi f’infrastrutturi u servizzi strateġiċi liċ-ċittadin. Tali qafas legali jkun jippermetti wkoll li jkun hemm ċertezza legali akbar għall-operaturi ekonomiċi u jista’ jkun ta’ bażi u mezz għal ftuħ akbar tas-swieq internazzjonali tal-akkwist pubbliku u għat-tisħiħ tal-kummerċ dinji. Għandha tingħata attenzjoni partikolari lit-titjib tal-opportunitajiet ta’ aċċess għall-SMEs fis-swieq tal-konċessjonijiet tal-Unjoni.

(2)

Ir-regoli tal-qafas leġislattiv applikabbli għall-għoti ta’ konċessjonijiet għandhom ikunu ċari u sempliċi. Għandhom jirriflettu b’mod debitu l-ispeċifiċità ta’ konċessjonijiet meta mqabbla ma’ kuntratti pubbliċi u m’għandhomx joħolqu ammont eċċessiv ta’ burokrazija.

(3)

L-akkwist pubbliku għandu rwol ewlieni fl-istrateġija Ewropa 2020 stabbilita fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-3 ta’ Marzu 2010 intitolata “EWROPA 2020 Strateġija għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklussiv” (l-“istrateġija Ewropa 2020”),bħala wieħed mill-istrumenti bbażati fuq is-suq li għandu jintuża sabiex jinkiseb tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv filwaqt li jiġi żgurat l-aktar użu effiċjenti tal-fondi pubbliċi. F’dan il-kuntest, il-kuntratti ta’ konċessjoni jirrappreżentaw strumenti importanti fl-iżvilupp strutturali għal terminu twil tas-servizzi strateġiċi u tal-infrastruttura, li jikkontribwixxu għall-progress tal-kompetizzjoni fis-suq intern, waqt li jagħmluha possibbli li jkun hemm benefiċċju minn kompetenza esperta tas-settur privat u jgħinu biex tinkiseb l-effiċjenza u l-innovazzjoni.

(4)

L-għoti ta’ konċessjonijiet ta’ xogħlijiet pubbliċi huwa preżentament soġġett għar-regoli bażiċi tad-Direttiva 2004/18/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4); filwaqt li l-għoti ta’ konċessjonijiet ta’ servizzi b’interess transkonfinali huwa soġġett għall-prinċipji tat-Trattat dwar il-funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), u b’mod partikolari l-prinċipji tal-moviment liberu tal-prodotti, il-libertà ta’ stabbiliment u l-libertà li jiġu pprovduti servizzi, kif ukoll mal-prinċipji li joħorġu minnhom bħat-trattament ugwali, in-nondiskriminazzjoni, ir-rikonoxximent reċiproku, il-proporzjonalità u t-trasparenza. Hemm riskju ta’ inċertezza legali relatata ma’ interpretazzjonijiet diverġenti tal-prinċipji tat-Trattat mil-leġislaturi nazzjonali u ta’ differenzi kbar fost il-leġislazzjonijiet ta’ diversi Stati Membri differenti. Dan ir-riskju ġie kkonfermat mill-każistika estensiva tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea li wkoll, madankollu, indirizza parzjalment biss ċerti aspetti tal-għoti ta’ kuntratti ta’ konċessjoni.

Applikazzjoni uniformi tal-prinċipji tat-TFUE fl-Istati Membri kollha u l-eliminazzjoni tad-diskrepanzi fil-fehim ta’ dawk il-prinċipji hija meħtieġa fil-livell tal-Unjoni sabiex jiġu eliminati d-distorsjonijiet persistenti tas-suq intern. Dak ikun ukoll favur l-effiċjenza tal-infiq pubbliku, jiffaċilita l-aċċess ekwu u l-parteċipazzjoni ġusta tal-SMEs fl-għoti ta’ kuntratti ta’ konċessjoni, kif fil-livell lokali kif ukoll f’dak tal-Unjoni, u jappoġġa l-kisba ta’ għanijiet ta’ politika pubblika sostenibbli.

(5)

Din id-Direttiva tirrikonoxxi u terġa’ tafferma d-dritt tal-Istati Membri u l-awtoritajiet pubbliċi li jiddeċiedu l-mod tal-amministrazzjoni li huma jqisu bħala l-aktar adatt għat-twettiq ta’ xogħlijiet u l-forniment ta’ servizzi. B’mod partikolari, din id-Direttiva bl-ebda mod ma għandha taffettwa l-libertà tal-Istati Membri u tal-awtoritajiet pubbliċi li jwettqu xogħlijiet jew jipprovdu servizzi direttament lill-pubbliku jew li jesternalizzaw tali dispożizzjoni billi jiddelegawha lil partijiet terzi. L-Istati Membri u l-awtoritajiet pubbliċi għandhom jibqgħu ħielsa li jiddefinixxu u jispeċifikaw il-karatteristiċi tas-servizzi li għandhom jiġu pprovduti, inkluż kwalunkwe kondizzjoni rigward il-kwalità jew il-prezz tas-servizzi, f’konformità mad-dritt tal-Unjoni, sabiex iwettqu l-għanijiet tal-politika pubblika tagħhom.

(6)

Għandu jiġi mfakkar li l-Istati Membri huma ħielsa li jiddeċiedu, f’konformità mal-prinċipji tat-TFUE dwar trattament ugwali, nondiskriminazzjoni, trasparenza u l-moviment liberu ta’ persuni, li jorganizzaw il-forniment ta’ servizzi sew bħala servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali jew bħala servizzi mhux ekonomiċi ta’ interessi ġenerali jew bħala taħlita tagħhom. Għandu jiġi mfakkar ukoll li din id-Direttiva hija mingħajr preġudizzju għal-libertà ta’ awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali biex jiddefinixxi, f’konformità mad-dritt tal-Unjoni, is-servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali, il-kamp ta’ applikazzjoni tagħhom u l-karatteristiċi tas-servizz li għandu jiġi pprovdut, inkluż kwalunkwe kondizzjoni rigward il-kwalità tas-servizz, sabiex jiġu segwiti l-għanijiet ta’ politika pubblika tagħhom. Għandha tkun ukoll mingħajr preġudizzju għas-setgħa tal-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali biex jipprovdu, jikkummissjonaw u jiffinanzjaw servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali f’konformità mal-Artikolu 14 TFUE u l-Protokoll Nru 26 anness għat-TFUE u għat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE). Barra minn hekk, din id-Direttiva ma tittrattax il-finanzjament ta’ servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali jew sistemi ta’ għajnuna mogħtija mill-Istati Membri, b’mod partikolari fil-qasam soċjali, skont ir-regoli tal-Unjoni dwar il-kompetizzjoni. Huwa adatt li jiġi ċċarat li servizzi mhux ekonomiċi ta’ interess ġenerali m’għandhomx jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

(7)

Huwa adatt ukoll li jiġi mfakkar li din id-Direttiva m’għandhiex taffetwa l-leġislazzjoni tal-Istati Membri dwar is-sigurtà soċjali. Lanqas ma għandha tfisser il-liberalizzazzjoni ta’ servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali, riżervati għal entitajiet pubbliċi jew privati, jew il-privatizzazzjoni ta’ entitajiet pubbliċi li jipprovdu s-servizzi.

(8)

Għal konċessjonijiet ugwali għal jew ogħla minn ċertu valur, huwa adatt li tiġi prevista koordinazzjoni minima ta’ proċeduri nazzjonali għall-għoti ta’ kuntratti bħal dawn abbażi tal-prinċipji tat-TFUE sabiex jiġi ggarantit il-ftuħ ta’ konċessjonijiet għall-kompetizzjoni u ċertezza legali adegwata. Dawk il-dispożizzjonijiet ta’ koordinazzjoni m’għandhomx imorru lil hinn minn dak li hu meħtieġ biex jintlaħqu l-objettivi msemmija hawn fuq u biex jiġi żgurat ċertu grad ta’ flessibbiltà. L-Istati Membri għandhom ikun permessi jikkompletaw u jiżviluppaw aktar dawk id-dispożizzjonijiet jekk jidhrilhom li huwa adatt, b’mod partikolari biex tiġi żgurata aktar il-konformità mal-prinċipji stipulati hawn fuq.

(9)

Għandu jiġi ċċarat li gruppi ta’ operaturi ekonomiċi, inkluż fejn dawn ikunu ngħaqdu fil-forma ta’ assoċjazzjoni temporanja, jistgħu jipparteċipaw fi proċeduri ta’ għoti mingħajr ma jkun meħtieġ li huma jieħdu forma legali speċifika. Safejn dak huwa meħtieġ, pereżempju, meta tkun meħtieġa obbligazzjoni in solidum, tista’ tkun meħtieġa forma speċifika meta tali gruppi jingħataw il-konċessjoni. Għandu jiġi ċċarat ukoll li l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti għandhom ikunu jistgħu jistabbilixxu b’mod espliċitu kif gruppi ta’ operaturi ekonomiċi għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti rigward is-sitwazzjoni ekonomika u finanzjarja, jew il-kriterji relatati ma’ kapaċità teknika u professjonali li huma meħtieġa minn operaturi ekonomiċi li jipparteċipaw waħedhom. It-twettiq ta’ kuntratti ta’ konċessjoni minn gruppi ta’ operaturi ekonomiċi jistgħu jeħtieġu l-istabbiliment ta’ kondizzjonijiet, li mhumiex imposti fuq parteċipanti individwali. Tali kondizzjonijiet, li għandhom ikunu ġustifikati minn raġunijiet oġġettivi u jkunu proporzjonati, jistgħu pereżempju jinkludu l-ħtieġa tal-ħatra ta’ rappreżentazzjoni konġunta jew ta’ sieħeb ewlieni għall-finijiet tal-proċedura tal-għoti tal-konċessjoni jew il-ħtieġa ta’ informazzjoni dwar il-kostituzzjoni tagħhom.

(10)

Għandhom jiġu introdotti wkoll ċerti dispożizzjonijiet għal koordinazzjoni tal-għoti ta’ konċessjonijiet ta’ xogħlijiet u ta’ servizzi fis-setturi tal-ilma, l-enerġija, it-trasport u postali peress li l-awtoritajiet nazzjonali jistgħu jinfluwenzaw l-imġiba ta’ entitajiet li joperaw f’dawk is-setturi u b’kont meħud tan-natura magħluqa tas-swieq li joperaw fihom, minħabba l-eżistenza ta’ drittijiet speċjali jew esklużivi mogħtija mill-Istati Membri rigward il-forniment, il-provvista jew l-operat ta’ netwerks għall-forniment tas-servizzi konċernati.

(11)

Konċessjonijiet huma kuntratti għal interess pekunjarju li permezz tagħhom awtorità jew entità kontraenti waħda jew aktar jiġu fdati bl-eżekuzzjoni ta’ xogħlijiet, jew il-provvista u l-ġestjoni ta’ servizzi, lil operatur ekonomiku wieħed jew aktar. L-għan ta’ kuntratti bħal dawn huwa l-akkwist ta’ xogħlijiet jew ta’ servizzi permezz ta’ konċessjoni, li l-konsiderazzjoni tagħhom tikkonsisti fid-dritt tal-isfruttament tax-xogħlijiet jew is-servizzi jew f’dak id-dritt flimkien ma’ pagament. Tali kuntratti jistgħu, iżda mhux neċessarjament, jinvolvu t- trasferiment ta’ sjieda lil awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti, iżda awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti dejjem jiksbu l-benefiċċji tax-xogħlijiet jew is-servizzi inkwistjoni.

(12)

Għall-finijiet ta’ din id-Direttiva, għandu jiġi ċċarat li s-sempliċi finanzjament, b’mod partikolari, permezz ta’ għotjiet, ta’ attività, li ta’ spiss hu marbut mal-obbligu tar-rimborż tal-ammonti li jkunu ngħataw meta dawn ma jintużawx għall-finijiet maħsuba, ma jaqax taħt il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

(13)

Barra minn hekk, l-arranġament fejn l-operaturi kollha illi jissodisfaw ċerti kondizzjonijiet huma intitolati li jwettqu kompitu speċifiku mingħajr selettività, bħall-għażla tal-konsumatur u sistemi ta’ skemi ta’ kupuni, m’għandhomx jikkwalifikaw bħala konċessjonijiet, inklużi dawk ibbażati fuq ftehimiet legali bejn l-awtorità pubblika u l-operaturi ekonomiċi. Sistemi bħal dawn huma tipikament ibbażati fuq deċiżjoni ta’ awtorità pubblika li tiddefinixxi l-kondizzjonijiet trasparenti u nondiskriminatorji dwar l-aċċess kontinwu mill-operaturi ekonomiċi għall-forniment ta’ servizzi speċifiċi, bħal servizzi soċjali, li jippermettu lill-konsumatur li jagħżel bejn tali operaturi.

(14)

Barra minn hekk, ċerti atti ta’ Stat Membru bħal awtorizzazzjonijiet jew liċenzji, fejn l-Istat Membru jew awtorità pubblika tiegħu tistabbilixxi l-kondizzjonijiet għall-eżerċitar ta’ attività ekonomika, inkluża kondizzjoni biex titwettaq operazzjoni speċifika, mogħtija, normalment, fuq talba tal-operatur ekonomiku u mhux fuq inizjattiva tal-awtorità jew l-entità kontraenti u fejn l-operatur ekonomiku jibqa’ liberu li jirtira mill-forniment ta’ xogħlijiet jew servizzi, m’għandhomx jikkwalifikaw bħala konċessjonijiet. Fil-każ ta’ dawk l-atti tal-Istati Membri, jistgħu japplikaw id-dispożizzjonijiet speċifiċi tad-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5). B’kuntrast ma’ dawk l-atti tal-Istat Membru, il-kuntratti ta’ konċessjoni jipprevedu obbligi vinkolanti b’mod reċiproku fejn l-eżekuzzjoni tax-xogħlijiet jew servizzi hija soġġetta għal rekwiżiti speċifiċi definiti mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti li huma legalment infurzabbli.

(15)

Barra minn hekk, ċerti ftehimiet li jkollhom bħala għan tagħhom id-dritt li operatur ekonomiku jisfrutta ċerti dominji jew riżorsi pubbliċi, skont liġi privata jew pubblika, bħal art jew kwalunkwe proprjetà pubblika, b’mod partikolari fis-settur marittimu, dak tal-portijiet interni u tal-ajruporti, fejn l-Istat jew l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti tistabbilixxi biss kondizzjonijiet ġenerali għall-użu tagħhom mingħajr ma jakkwistaw xogħlijiet jew servizzi speċifiċi, m’għandhomx jikkwalifikaw bħala konċessjonijiet fit-tisfisra ta’ din id-Direttiva. Dan hu normalment il-każ għal kuntratti ta’ dominju pubbliku jew kiri ta’ art li ġeneralment ikun fihom termini rigward it-teħid b’pussess mill-kerrej, l-użu li ser ikollha l-proprjetà, l-obbligi tas-sid u tal-kerrej rigward il-manutenzjoni tal-proprjetà, id-durata tal-kirja u l-għoti lura tal-pussess lis-sid, il-kera u l-ispejjeż inċidentali li jridu jitħallsu mill-kerrej.

(16)

Barra minn hekk, ftehimiet li jagħtu d-dritt ta’ aċċess li jkopri l-utilizzazzjoni ta’ proprjetà immobbli pubblika għall-forniment jew l-operat ta’ linji fissi jew netwerks maħsuba biex jipprovdu servizz lill-pubbliku ukoll m’għandhomx jiġu kkunsidrati bħala konċessjonijiet fit-tifsira ta’ din id-Direttiva, sakemm dawk il-ftehimiet la jimponu obbligu ta’ forniment u lanqas jinvolvu xi akkwist ta’ servizzi minn awtorità kontraenti jew entità kontraenti lilha nfisha jew lill-utenti aħħarin..

(17)

Il-kuntratti li ma jinvolvux ħlasijiet lill-kuntrattur u fejn il-kuntrattur hu remunerat abbażi tat-tariffi rregolati, ikkalkolati sabiex ikopru l-ispejjeż u l-investimenti kollha mġarrba mill-kuntrattur talli jkun ipprovda servizz, m’għandhomx ikunu koperti minn din id-Direttiva.

(18)

Id-diffikultajiet relatati mal-interpretazzjoni tal-kunċetti ta’ konċessjoni u kuntratt pubbliku ġġeneraw inċertezza legali kontinwa fost il-partijiet interessati u taw lok għal bosta sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea. Għalhekk, id-definizzjoni ta’ konċessjoni għandha tiġi ċċarata, b’mod partikolari billi jkun hemm referenza għall-kunċett ta’ riskju operattiv. Il-karatteristika prinċipali ta’ konċessjoni, id-dritt li jiġu sfruttati x-xogħlijiet jew is-servizzi, dejjem timplika t-trasferiment lill-konċessjonarju ta’ riskju operattiv ta’ natura ekonomika li jinvolvi l-possibbiltà li ma jiġborx lura l-investimenti u l-ispejjeż li jkunu ġġarbu fl-operat tax-xogħlijiet jew is-servizzi mogħtija taħt kondizzjonijiet ta’ operat nomali anke jekk parti mir-riskju jibqa’ mal-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti. L-applikazzjoni ta’ regoli speċifiċi li jirregolaw l-għoti ta’ konċessjonijiet ma tkunx ġustifikata jekk l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti teżenta lill-operatur ekonomiku minn kwalunkwe telf potenzjali, billi tiggarantixxi dħul minimu, daqs jew ogħla mill-investimenti magħmula u l-ispejjeż li l-operatur ekonomiku jkollu jġarrab b’rabta mat-twettiq tal-kuntratt. Fl-istess ħin għandu jkun iċċarat li ċerti arranġamenti li huma remunerati esklużivament minn awtorità kontraenti jew minn entità kontraenti għandhom jikkwalifikaw bħala konċessjonijiet fejn l-irkupru tal-investimenti u l-ispejjeż imġarrba mill-operatur għall-eżekuzzjoni tax-xogħol jew il-forniment tas-servizz jiddependi mid-domanda attwali għal jew il-provvista tas-servizz jew l-assi.

(19)

Fejn regolamentazzjoni speċifika għas-settur telimina r-riskju billi tipprevedi garanzija lill-konċessjonarju li jiġbor lura l-flus li jkun investa u l-ispejjeż li jkun ġarrab għall-operat tal-kuntratt, tali kuntratt m’għandux jikkwalifika bħala konċessjoni skont it-tifsira ta’ din id-Direttiva. Il-fatt li r-riskju huwa limitat mill-bidu m’għandux jipprekludi l-kwalifika tal-kuntratt bħala konċessjoni. Dan jista’ jkun il-każ pereżempju f’setturi b’tariffi regolati jew fejn ir-riskju operattiv ikun limitat permezz ta’ arranġamenti kuntrattwali li jipprevedu kumpens parzjali inkluż kumpens f’każ ta’ terminazzjoni bikrija tal-konċessjoni għal raġunijiet attribwibbli lill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti jew għal raġunijiet ta’ force majeure.

(20)

Riskju operattiv għandu jirriżulta minn fatturi li huma barra mill-kontroll tal-partijiet. Riskji bħal dawk marbuta ma’ ġestjoni ħażina, nuqqasijiet kuntrattwali mill-operatur ekonomiku jew minħabba kawżi ta’ force majeure mhumiex deċiżivi għall-finijiet tal-klassifikazzjoni bħala konċessjoni, peress li dawk ir-riskji huma inerenti f’kull kuntratt, kemm jekk ikun kuntratt pubbliku ta’ akkwist kif ukoll konċessjoni. Riskju operattiv għandu jinftiehem bħala r-riskju ta’ espożizzjoni għall-inċertezzi tas-suq, li jistgħu jikkonsistu jew f’riskju relatat mad-domadna jew riskju relatat mad-disponibbiltà, jew kemm riskju tad-domanda kif ukoll tad-disponibbiltà. Ir-riskju tad-domanda għandu jinftiehem bħala r-riskju fuq id-domanda reali għax-xogħlijiet jew is-servizzi li jkunu s-suġġett tal-kuntratt. Ir-riskju tad-disponibilità għandu jinftiehem bħala r-riskju fuq il-forniment tax-xogħlijiet jew servizzi li jkunu l-oġġett tal-kuntratt, b’mod partikolari r-riskju li l-forniment tas-servizzi mhux se jaqbel mad-domanda. Għall-finijiet tal-valutazzjoni tar-riskju operattiv il-valur preżenti nett tal-investimenti, l-ispejjeż u d-dħul kollu tal-konċessjonarju għandu jitqies b’mod konsistenti u uniformi.

(21)

Il-kunċett ta’ “korpi rregolati mil-liġi pubblika” ġiet eżaminata b’mod ripetut fil-każistika tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea. Għadd ta’ kjarifiki huma ċentrali għall-fehim sħiħ ta’ ta’ dan il-kunċett. Għalhekk, għandu jiġi ċċarat li korp li jopera f’kondizzjonijiet normali tas-suq, għandu l-għan li jagħmel profitt, u jġarrab it-telf li jirriżulta mill-eżerċizzju tal-attività tiegħu m’għandux jitqies li huwa “korp irregolat mil-liġi pubblika”, peress li l-ħtiġijiet fl-interess ġenerali, li jkun twaqqaf biex jissodisfa jew ingħata l-inkarigu biex jissodisfa, jistgħu jitqiesu li huma ta’ natura industrijali jew kummerċjali. Bl-istess mod, il-kondizzjoni dwar l-oriġini tal-finanzjament tal-korp ikkunsidrat, ġiet ukoll eżaminata mill-każistika tal-Qorti, li ċċarat li ffinanzjat “fil-parti maġġuri” tfisser għal aktar min-nofs u li tali finanzjament jista’ jinkludi ħlasijiet minn utenti li huma imposti, ikkalkulati u miġbura f’konformità mar-regoli tal-liġi pubblika.

(22)

Huwa adatt li jiġi definit il-kunċett ta’ ‘drittijiet esklużivi’ u ‘drittijiet speċjali’ peress li dawn il-kunċetti huma kruċjali għall-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva u l-kunċett ta’ entitajiet kontraenti. Għandu jiġi ċċarat li dawk l-entitajiet li la huma entitajiet kontraenti skont il-punt (a) tal-Artikolu 4(1) u lanqas impriżi pubbliċi huma soġġetti għad-dispożizzjonijiet tagħha biss safejn huma jeżerċitaw waħda mill-attivitajiet koperti abbażi ta’ tali drittijiet. Madanakollu, huma mhux ser jiġu kkunsidrati li huma entitajiet kontraenti jekk tali drittijiet ikunu ngħataw permezz ta’ proċedura bbażata fuq kriterji oġġettivi, b’mod partikolari skont il-leġislazzjoni tal-Unjoni, u li għalihom ġiet assigurata pubbliċità adegwata.. Dik il-leġislazzjoni għandha tinkludi d-Direttiva 2009/73/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6), id-Direttiva 2009/72/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7), id-Direttiva 97/67/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8), id-Direttiva 94/22/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9) u r-Regolament (KE) Nru 1370/2007 tal-Parlament Ewropew u l-Kunsill (10). Għandu jiġi wkoll iċċarat li dik il-lista ta’ leġislazzjoni mhijiex eżawrjenti u li d-drittijiet fi kwalunkwe forma, li ngħataw permezz ta’ proċeduri oħra bbażati fuq kriterji oġġettivi u li għalihom ġiet assigurata pubbliċità adegwata mhumiex rilevanti għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-entitajiet kontraenti koperti minn din id-Direttiva.

(23)

Din id-Direttiva għandha tapplika biss għal kuntratti ta’ konċessjoni li l-valur tagħhom hu daqs jew iktar minn ċertu limitu, li għandhom jirriflettu interess transkonfinali ċar għall-konċessjonijiet għall-operaturi ekonomiċi li jkunu jinsabu fi Stati Membri li mhumiex tal-awtorità kontraenti jew tal-entità kontraenti. Konsegwentement, il-metodu tal-kalkolu tal-valur stmat ta’ konċessjoni jeħtieġ li jiġi stabbilit, u għandu jkun identiku għal konċessjonijiet ta’ xogħlijiet u ta’ servizzi, peress li ż-żewġ kuntratti spiss ikopru elementi ta’ xogħlijiet u ta’ servizzi. Il-kalkolazzjoni għandha tirreferi għall-fatturat totali tal-konċessjonarju b’konsiderazzjoni tax-xogħlijiet u s-servizzi li huma l-oġġett tal-konċessjoni, kif stmat mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti, eskluż il-VAT, tul id-durata tal-kuntratt.

(24)

Sabiex jiġi żgurat ftuħ reali tas-suq u bilanċ ġust fl-applikazzjoni tar-regoli tal-għoti tal-konċessjonijiet fis-setturi tas-servizzi tal-enerġija, it-trasport u postali huwa meħtieġ li l-entitajiet koperti jiġu identifikati fuq bażi li mhijiex l-istatus legali tagħhom. Għalhekk, għandu jiġi żgurat, li ma jiġix ipperikolat it-trattament ugwali tal-entitajiet kontraenti li joperaw fis-settur pubbliku u ta’ dawk li joperaw fis-settur privat. Huwa wkoll meħtieġ li jiġi żgurat, f’konformità mal-Artikolu 345 TFUE, li ma jiġux preġudikati r-regoli li jirregolaw is-sistema tas-sjieda tal-proprjetà fl-Istati Membri. Għal din ir-raġuni, għandhom japplikaw regoli speċifiċi u uniformi għal konċessjonijiet mogħtija minn entitajiet li jeżerċitaw waħda mill-attivitajiet imsemmija hawn fuq għall-fini li jitwettqu tali attivitajiet, indipendentement minn jekk humiex awtoritajiet tal-istat, lokali jew reġjonali, korpi rregolati mil-liġi pubblika, impriżi pubbliċi jew entitajiet oħrajn li jgawdu drittijiet speċjali jew esklużivi. L-entitajiet li huma responsabbli, skont il-liġi nazzjonali, għall-forniment ta’ servizzi relatati ma’ waħda mill-attivitajiet imsemmija fl-Anness II, għandhom ikunu preżunti li jwettqu tali attivitajiet.

(25)

Għandu jiġi ċċarat li l-attività rilevanti fil-qasam tal-ajruporti tkopri wkoll servizzi mogħtija lill-passiġġieri li jikkontribwixxu għall-funzjonament tajjeb tal-faċilitajiet tal-ajruport u li huma mistennija minn ajruport modern li jiffunzjona tajjeb, bħal bejgħ bl-imnut, kejtering pubbliku u parkeġġi tal-karozzi.

(26)

Ċerti entitajiet huma attivi fl-oqsma tal-produzzjoni, it-trasmissjoni jew id-distribuzzjoni kemm tat-tisħin kif ukoll tat-tkessiħ. Jista’ jkun hemm inċertezzi rigward liema regoli japplikaw għal attivitajiet relatati mat-tisħinu mat-tkessiħ rispettivament. Għalhekk għandu jiġi ċċarat li t-trasmissjoni u/jew id-distribuzzjoni tat-tisħin hija attività koperta mill-Anness II u għalhekk entitajiet li huma attivi fis-settur tat-tisħin huma soġġetti għar-regoli ta’ din id-Direttiva applikabbli għal entitajiet kontraenti sakemm huma jikkwalifikaw bħala tali. Min-naħa l-oħra, entitajiet li joperaw fil-qasam tat-tkessiħ huma soġġetti għar-regoli ta’ din id-Direttiva applikabbli għal awtoritajiet kontraenti sakemm huma jikkwalifikaw bħala tali. Fl-aħħar nett għandu jiġi ċċarat li konċessjonijiet mogħtija għat-twettiq kemm ta’ kuntratti tat-tisħin kif ukoll tat-tkessiħ għandhom jiġu eżaminati skont id-dispożizzjonijiet dwar kuntratti għat-twettiq ta’ diversi attivitajiet biex jiġi ddeterminat liema regoli tal-akkwist, jekk hemm, li ser jirregolaw l-għoti.

(27)

Qabel ma tiġi prevista kwalunkwe bidla għall-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva għas-settur tat-tkessiħ, is-sitwazzjoni f’dak is-settur għandha tiġi eżaminata sabiex tinkiseb informazzjoni suffiċjenti, b’mod partikolari fir-rigward tas-sitwazzjoni kompetittiva, il-grad tal-akkwist transkonfinali u l-fehmiet tal-partijiet interessati. Minħabba li l-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva għas-settur jista’ jkollha impatt sostanzjali f’termini ta’ ftuħ tas-suq, dak l-eżami għandu jitwettaq meta jiġi vvalutat l-impatt ta’ din id-Direttiva.

(28)

Għandu jiġi ċċarat li għall-finijiet tal-paragrafi 1 u 2 tal-Anness II, “provvista” tinkludi l-ġenerazzjoni/produzzjoni, il-bejgħ bl-ingrossa u bl-imnut. Madankollu, il-produzzjoni ta’ gass fil-forma ta’ estrazzjoni taqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-paragrafu 6 ta’ dak l-Anness.

(29)

Fil-każ ta’ kuntratti mħalltin, ir-regoli applikabbli għandhom jiġu ddeterminati fir-rigward tas-suġġett prinċipali tal-kuntratt, jekk il-partijiet differenti li jifformaw il-kuntratt huma oġġettivament mhux separabbli. Għalhekk għandu jiġi ċċarat kif awtoritajiet kontraenti u entitajiet kontraenti għandhom jiddeterminaw jekk il-partijiet differenti humiex separabbli jew le. Dik il-kjarifika għandha tkun ibbażata fuq il-każistika rilevanti tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea. Id-determinazzjoni għandha ssir skont il-każ, fejn l-intenzjonijiet espressi jew preżunti tal-awtorità kontraenti jew tal-entità kontraenti rigward id-diversi aspetti li jifformaw kuntratt imħallat bħala indiviżibbli m’għandhomx ikunu suffiċjenti, iżda għandhom ikunu sostnuti b’evidenza oġġettiva li tista’ tiġġustifikahom u tistabbilixxi l-ħtieġa li jiġi konkluż kuntratt waħdieni. Ħtieġa ġustifikata bħal din biex isir kuntratt waħdieni tista’ pereżempju tkun fil-każ tal-kostruzzjoni ta’ bini wieħed, li parti minnu tkun ser tintuża direttament mill-awtorità kontraenti kkonċernata u parti oħra titħaddem fuq bażi ta’ konċessjonijiet, pereżempju biex jingħataw faċilitajiet ta’ parkeġġ għall-pubbliku. Għandu jiġi ċċarat li l-ħtieġa li jiġi konkluż kuntratt waħdieni jista’ jkun dovut għal raġunijiet kemm ta’ natura teknika kif ukoll ta’ natura ekonomika.

(30)

Fil-każ ta’ kuntratti mħallta li jistgħu jiġu sseparati, l-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti huma dejjem liberi li jagħtu kuntratti separati għall-partijiet separati tal-kuntratt imħallat, li f’dak il-każ id-dispożizzjonijiet applikabbli għal kull parti separata għandhom jiġu ddeterminati esklużivament fir-rigward tal-karatteristiċi ta’ dak il-kuntratt speċifiku. Min-naħa l-oħra, meta awtoritajiet kontraenti u entitajiet kontraenti jagħżlu li jagħtu kuntratt li jinkludi ż-żewġ elementi ta’ konċessjoni u elementi oħra, hu x’inhu l-valur tagħhom u hi x’inhi s-sistema legali li dawn kienu jkunu soġġetti għalihom, ir-regoli applikabbli għal każijiet bħal dawn għandhom jiġu indikati. Għandhom jiġu stipulati dispożizzjonijiet speċjali għal kuntratti mħallta li jinvolvu aspetti ta’ difiża jew ta’ sigurtà jew ċerti partijiet li ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni tat-TFUE.

(31)

Il-konċessjonijiet jistgħu jingħataw mill-entitajiet kontraenti għall-fini li jintlaħqu r-rekwiżiti ta’ diversi attivitajiet, li possibbilment huma suġġetti għal sistemi legali differenti. Għandu jiġi ċċarat li s-sistema legali applikabbli għal konċessjoni waħda maħsuba li tkopri diversi attivitajiet għandha tkun soġġetta għar-regoli applikabbli għall-attività li għaliha tkun maħsuba prinċipalment. Id-determinazzjoni tal-attività li għaliha l-konċessjoni tkun prinċipalment maħsuba tista’ tkun ibbażata fuq analiżi tar-rekwiżiti li l-konċessjoni speċifika trid tilħaq, imwettqa mill-entità kontraenti għall-finijiet tal-istima tal-valur tal-konċessjoni u biex jitfasslu d-dokumenti tal-għoti tal-konċessjoni. F’ċerti każijiet, jista’ jkun oġġettivament impossibbli li jiġi stabbilit għal liema attività il-konċessjoni hija maħsuba prinċipalment. Ir-regoli applikabbli għal każijiet bħal dawn għandhom jiġu indikati.

(32)

F’ċerti każijiet, awtorità kontraenti jew entità kontraenti partikolari li hija awtorità tal-Istat, reġjonali jew lokali jew korp irregolat mil-liġi pubblika jew assoċjazzjoni partikolari tagħha tista’ tkun l-uniku sors għal servizz partikolari, li tgawdi dritt esklużiv għall-forniment tiegħu skont il-liġijiet, ir-regolamenti jew id-disposizzjonijiet amministrattivi ppubblikati nazzjonali li huma kompatibbli mat-TFUE. Għandu jiġi ċċarat li f’dawk is-sitwazzjonijiet awtorità kontraenti jew entità kontraenti kif imsemmi f’din il-premessa jew assoċjazzjoni tagħha tista’ tagħti konċessjonijiet lil tali korpi mingħajr ma tiġi applikata din id-Direttiva.

(33)

Huwa adatt ukoll li jiġu esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva ċerti konċessjonijiet ta’ servizzi mogħtija lil operaturi ekonomiċi, meta dawn jingħataw abbażi ta’ dritt esklussiv li dak l-operatur għandu skont liġijiet nazzjonali, regolamenti jew att amministrattiv ippubblikati u li ngħata f’konformità mat-TFUE u atti tal-Unjoni li jistabbilixxu regoli komuni dwar l-aċċess għas-suq applikabbli għal attivitajiet msemmija fl-Anness II, billi tali dritt esklussiv jagħmilha impossibbli li tiġi segwita proċedura kompetittiva għall-għoti. B’deroga u mingħajr preġudizzju għall-konsegwenzi legali tal-esklużjoni ġenerali mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva, il-konċessjonijiet kif imsemmija fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 10(1) għandhom ikunu soġġetti għall-obbligu ta’ pubblikazzjoni ta’ avviż tal-għoti ta’ konċessjoni sabiex tkun żgurata t-trasparenza bażika sakemm il-kondizzjonijiet ta’ tali trasparenza ma jkunux previsti f’leġislazzjoni settorjali. Sabiex tiġi rinfurzata t-trasparenza, fejn Stat Membru jagħti dritt esklussiv lil operatur ekonomiku għall-eżerċizzju ta’ waħda mill-attivitajiet msemmija fl-Anness II, huwa għandu jinforma lill-Kummissjoni b’dan.

(34)

Għall-finijiet ta’ din id-Direttiva, il-kunċetti ta’ interessi ta’ sikurezza, tagħmir militari, tagħmir sensittiv, xogħlijiet sensittivi u servizzi sensittivi għandhom jinftiehmu fis-sens tat-tifsira tad-Direttiva 2009/81/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11).

(35)

Din id-Direttiva m’għandhiex taffettwa l-libertà tal-Istati Membri li jagħżlu, f’konformità mad-dritt tal-Unjoni, il-metodi biex jorganizzaw u jikkontrollaw l-operat tal-logħob tal-azzard u tal-imħatri, inkluż permezz ta’ awtorizzazzjonijiet. Huwa adatt li mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva jiġu esklużi konċessjonijiet relatati mat-tħaddim ta’ lotteriji mogħtijin minn Stat Membru lil operatur ekonomiku abbażi ta’ dritt esklussiv mogħti permezz ta’ proċedura mingħajr pubbliċità skont liġijiet, regolamenti jew dispożizzjonijiet amministrattivi nazzjonali ppublikati applikabbli f’konformità mat-TFUE. Dik l-esklużjoni hija ġġustifikata bl-għoti ta’ dritt esklussiv lil operatur ekonomiku, biex b’hekk proċedura kompetittiva ma tkunx applikabbli, kif ukoll permezz tal-ħtieġa li tinżamm il-possibbiltà għall-Istati Membri li jirregolaw is-settur tal-logħob tal-azzard fuq livell nazzjonali fid-dawl tal-obbligi tagħhom f’termini ta’ protezzjoni tal-ordni pubbliku u soċjali.

(36)

Din id-Direttiva m’għandhiex tapplika għal ċerti servizzi ta’ emerġenza fejn dawn jitwettqu minn organizzazzjonijiet jew assoċjazzjonijiet mingħajr skop ta’ profitt, peress li n-natura partikolari ta’ dawk l-organizzazzjonijiet ikun diffiċli li tiġi ppreservata f’każ li l-fornituri tas-servizz kellhom jintgħażlu f’konformità mal-proċeduri stabbiliti f’din id-Direttiva. Madankollu, l-esklużjoni m’għandhiex tiġi estiża lil hinn min dak li huwa strettament meħtieġ. Għandu għalhekk jiġi stabbilit b’mod espliċitu li s-servizzi tat-trasport bl-ambulanza tal-pazjenti m’għandhomx jiġu esklużi. Barra minn hekk, f’dak il-kuntest, jeħtieġ li jiġi ċċarat li CPV Grupp 601 “Servizzi tat-Trasport fuq l-Art” ma jkoprix is-servizzi tal-ambulanza, li jinsabu f’ CPV klassi 8514. Għalhekk għandu jiġi ċċarat li servizzi li huma koperti mill-kodiċi CPV 85143000-3, li jikkonsistu esklużivament f’servizzi ta’ trasport ta’ pazjenti bl-ambulanza għandhom ikunu soġġetti għal reġim speċjali stabbilit għal servizzi soċjali u speċifiċi oħrajn (ir-“reġim mhux strett”). Konsegwentement, kuntratti mħallta ta’ konċessjoni għall-forniment ta’ servizzi ta’ ambulanzi b’mod ġenerali għandhom ukoll ikunu soġġetti għal sistema anqas stretta jekk il-valur tas-servizzi tat-trasport ta’ pazjenti bl-ambulanza ikun akbar mill-valur ta’ servizzi tal-ambulanza oħra.

(37)

Huwa adatt li jiġi mfakkar li din id-Direttiva tapplika biss għal awtoritajiet kontraenti u entitajiet kontraenti ta’ Stati Membri. Konsegwentement, il-partiti politiċi, li mhumiex awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti, mhumiex soġġetti għad-dispożizzjonijiet tagħha. Madankollu, il-partiti politiċi f’xi Stati Membri jistgħu jaqgħu taħt il-kunċett ta’ korpi rregolati mil-liġi pubblika. Madankollu, ċerti servizzi (bħal produzzjoni ta’ filmati ta’ propaganda u produzzjoni ta’ video-tapes ta’ propoganda) huma tant marbutin bis-sħiħ mal-fehmiet politiċi tal-fornitur tas-servizz meta pprovdut fil-kuntest ta’ kampanja elettorali, li l-fornituri tas-servizz normalment jintagħżlu f’mod li ma jistax jiġi rregolat minn regoli ta’ konċessjoni.Fl-aħħar nett għandu jiġi mfakkar li l-istatut u l-finanzjament ta’ partiti politiċi Ewropej u l-Fondazzjonijiet Politiċi Ewropej huma soġġetti għal regoli oħra minbarra dawk stipulati f’din id-Direttiva.

(38)

Ħafna entitajiet kontraenti huma organizzati bħala grupp ekonomiku li jista’ jinkludi serje ta’ impriżi separati; spiss kull waħda minn dawk l-impriżi jkollha rwol speċjalizzat fil-kuntest ġenerali tal-grupp ekonomiku. Għalhekk huwa adatt li jiġu esklużi ċerti konċessjonijiet ta’ servizzi u xogħlijiet mogħtija lil impriża affiljata li jkollha bħala l-attività prinċipali tagħha il-forniment ta’ tali servizzi jew xogħlijiet lill-grupp li tagħmel parti minnu, aktar milli toffrihom fis-suq. Huwa adatt ukoll li jiġu esklużi ċerti konċessjonijiet ta’ servizz u xogħlijiet mogħtija minn entità kontraenti lil impriża konġunta li hija magħmula minn għadd ta’ entitajiet kontraenti għall-finijiet li jitwettqu attivitajiet koperti minn din id-Direttiva u li dik l-entità hija parti minnhom. Madankollu, huwa wkoll adatt li jiġi żgurat li din l-esklużjoni ma toħloqx distorsjonijiet fil-kompetizzjoni għall-benefiċċju tal-impriżi jew l-impriżi konġunti li huma affiljati mal-entitajiet kontraenti; huwa adatt li jiġi pprovdut sett adegwat ta’ regoli, b’mod partikolari fir-rigward tal-limiti massimi li fihom l-impriżi jistgħu jiksbu parti mill-fatturat tagħhom mis-suq u li ‘l fuq minnhom jistgħu jitilfu l-possibbiltà li jingħataw konċessjonijiet mingħajr sejħa għall-kompetizzjoni, il-kompożizzjoni ta’ tali impriżi konġunti u l-istabbiltà tar-rabtiet bejn dawn l-impriżi konġunti u l-entitajiet kontraenti li huma magħmula minnhom.

(39)

L-impriżi għandhom jitqiesu bħala affiljati meta jkun hemm influwenza dominanti diretta jew indiretta bejn l-entita kontraenti u l-impriża kkonċernata jew meta t-tnejn ikunu soġġetti għall-influwenza dominanti ta’ impriża oħra, f’dan il-kuntest, parteċipazzjoni privata, per se, m’għandhiex tkun rilevanti. Il-verifika ta’ jekk impriża hijiex affiljata ma’ entità kontraenti għandha tkun tista’ tiġi mwettqa bl-aktar mod faċli possibbli. B’konsegwenza, u minħabba li l-eżistenza possibbli ta’ tali influwenza dominanti diretta jew indiretta kellha diġà tkun ivverifikata għall-finijiet li jiġi deċiż jekk il-kontijiet annwali tal-impriżi u l-entitajiet kkonċernati għandhomx ikunu kkonsolidati, impriżi għandhom jiġu kkunsidrati bħala affiljati meta l-kontijiet annwali tagħhom ikunu kkonsolidati. Madankollu, ir-regoli tal-Unjoni dwar kontijiet konsolidati mhumiex applikabbli f’ċertu numru ta’ każijiet, pereżempju minħabba d-daqs tal-impriżi involuti jew minħabba li ċerti kondizzjonijiet relatati mal-forma legali tagħhom ma jkunux ġew sodisfatti. F’każijiet bħal dawn, meta d-Direttiva 2013/34/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12) mhijiex applikabbli, ser ikun meħtieġ li jiġi eżaminat jekk hijiex preżenti influwenza dominanti diretta jew indiretta filwaqt li jitqiesu s-sjieda, il-parteċipazzjoni finanzjarja jew ir-regoli li jirregolaw l-impriżi.

(40)

Konċessjonijiet fis-settur tal-ilma huma spiss is-suġġett ta’ arranġamenti speċifiċi u kumplessi li jeħtieġu konsiderazzjoni partikolari minħabba l-importanza tal-ilma bħala prodott pubbliku ta’ valur fundamentali għaċ-ċttadini kollha tal-Unjoni. Il-karatteristiċi speċjali ta’ dawk l-arranġamenti jiġġustifikaw l-esklużjonijiet fil-qasam tal-ilma mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva. L-eklużjoni tkopri konċessjonijiet ta’ xogħlijiet u servizzi biex jiġu pprovduti jew jiġu operati netwerks fissi maħsuba għall-forniment ta’ servizz lill-pubbliku b’rabta mal-produzzjoni, it-trasport jew id-distribuzzjoni ta’ ilma tax-xorb jew il-forniment ta’ ilma tax-xorb lil tali netwerks. Il-konċessjonijiet ta’ servizzi għar-rimi jew it-trattament ta’ drenaġġ u għal proġetti tal-inġinerija idrawlika, irrigazzjoni jew drenaġġ tal-art (bil-kondizzjoni li l-volum ta’ ilma li għandu jintuża għall-forniment ta’ ilma tax-xorb jirrappreżenta aktar minn 20 % tal-volum totali ta’ ilma li jsir disponibbli minn tali proġetti jew installazzjonijiet ta’ irrigazzjoni jew ta’ drenaġġ) għandhom jiġu esklużi wkoll minħabba li huma konnessi ma’ attività eskluża.

(41)

Din id-Direttiva m’għandhiex tapplika għal konċessjonijiet mogħtija minn entitajiet kontraenti u maħsuba biex jippermettu t-twettiq ta’ attività msemmija fl-Anness II jekk, fl-Istat Membru fejn issir dik l-attività, tkun direttament esposta għall-kompetizzjoni fis-swieq li l-aċċess għalihom ma jkunx limitat, kif stabbilit skont il-proċedura prevista għal dan il-għan fid-Direttiva 2014/25/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13). Huwa għalhekk adatt li tinżamm il-proċedura, applikabbli għas-setturi kollha, jew partijiet minnha, koperti minn din id-Direttiva li ser tippermetti li jittieħed kont tal-effetti ta’ ftuħ attwali jew futur għal kompetizzjoni. Proċedura bħal din għandha tipprovdi ċertezza legali għall-entitajiet ikkonċernati, kif ukoll proċess adatt ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet, filwaqt li tiżgura l-applikazzjoni uniformi tad-dritt tal-Unjoni f’dan il-qasam, fi skadenzi qosra. Għal raġunijiet ta’ ċertezza legali għandu jiġi ċċarat li d-Deċiżjonijiet kollha adottati qabel id-dħul fis-seħħ ta’ din id-Direttiva adottati abbażi tal-Artikolu 30 tad-Direttiva 2004/17/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (14) għandhom jibqgħu japplikaw.

(42)

Din id-Direttiva, minħabba li hi indirizzata lill-Istati Membri, ma tapplikax għall-għoti ta’ konċessjoni minn organizzazzjonijiet internazzjonali f’isimhom u b’responsabbiltà għalihom. Madankollu, jeħtieġ li jiġi ċċarat sa liema punt din id-Direttiva għandha tiġi applikata għall-għoti ta’ konċessjoni regolati minn regoli internazzjonali speċifiċi.

(43)

L-għoti ta’ konċessjonijiet għal ċerti servizzi tal-media awdjoviżivi u tar-radju minn fornituri tas-servizzi tal-media għandhom jippermettu li jiġu meqjusa aspetti ta’ sinifikat kulturali jew soċjali li jrendu bħala inadatt l-applikazzjoni tar-regoli dwar l-għoti ta’ konċessjonijiet. Għal dawk ir-raġunijiet, għandha għalhekk issir eċċezzjoni għall-konċessjonijiet ta’ servizz, mogħtija mill-fornituri tas-servizzi tal-media nnifishom, għax-xiri, l-iżvilupp, il-produzzjoni jew koproduzzjoni ta’ programmi kummerċjalment disponibbli u servizzi oħra preparatorji, bħalma huma dawk li għandhom x’jaqsmu ma’ skripts jew prestazzjonijiet artistiċi neċessarji għall-produzzjoni tal-programm. Għandu jiġi ċċarat ukoll li dik l-esklużjoni għandha tapplika ugwalment għas-servizzi tax-xandir tal-media u għal servizzi on-demand (servizzi non-lineari). Madankollu, dik l-esklużjoni m’għandhiex tapplika għall-provvista ta’ tagħmir tekniku meħtieġ għall-produzzjoni, il-koproduzzjoni u x-xandir ta’ dawn il-programmi.

(44)

Din id-Direttiva hi mingħajr preġudizzju għall-kompetenza tal-Istati Membri li jipprovdu l-finanzjament tas-servizz pubbliku ta’ xandir sakemm tali finanzjament jingħata lill-organizzazzjonijiet tax-xandir għat-twettiq tal-mandat tas-servizz pubbliku kif konferit, iddefinit u organizzat minn kull Stat Membru skont il-Protokoll Nru 29 dwar is-sistema tax-xandir pubbliku fl-Istati Membri anness għat-TFUE u t-TUE.

(45)

Hemm ċertezza legali konsiderevoli dwar sa liema grad kuntratti konklużi bejn entitajiet fis-settur pubbliku għandhom ikunu koperti mir-regoli dwar konċessjonijiet. Il-każistika rilevanti tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea hija interpretata b’mod differenti bejn l-Istati Membri u anki bejn l-awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti. Huwa għalhekk meħtieġ li jiġi ċċarat f’liema każijiet kuntratti konklużi fis-settur pubbliku mhumiex soġġetti għall-applikazzjoni tar-regoli stabbiliti f’din id-Direttiva. Din il-kjarifika għandha tkun iggwidata mill-prinċipji stabbiliti fil-każistika rilevanti tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea. Is-sempliċi fatt li ż-żewġ partijiet għal ftehim huma awtoritajiet pubbliċi huma stess ma jeskludix l-applikazzjoni tar-regoli stabbiliti f’din id-Direttiva. Madankollu, l-applikazzjoni tar-regoli stabbiliti f’din id-Direttiva m’għandhiex tinterferixxi mal-libertà tal-awtoritajiet pubbliċi li jwettqu l-kompiti tas-servizz pubbliku mogħtija lilhom bl-użu tar-riżorsi proprji tagħhom, li jinkludi l-possibbiltà ta’ kooperazzjoni ma’ awtoritajiet pubbliċi oħra. Għandu jiġi żgurat li kull kooperazzjoni eżentata bejn l-awtoritajiet pubbliċi ma tirriżultax f’distorsjoni tal-kompetizzjoni fir-rigward ta’ operaturi ekonomiċi privati minħabba li tqiegħed lil fornitur privat ta’ servizzi f’pożizzjoni ta’ żvantaġġ fil-konfront tal-kompetituri tiegħu.

(46)

Konċessjonijiet mogħtija lil persuni ġuridiċi kkontrallati m’għandhomx ikunu soġġetti għall-applikazzjoni tal-proċeduri previsti f’din id-Direttiva jekk l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti kif imsemmi fil-punt (a) tal-Artikolu 4(1) teżerċita kontroll fuq il-persuna ġuridika kkonċernata li huwa simili għal dak li jeżerċita fuq id-dipartimenti tiegħu stess bil-kondizzjoni li l-persuna ġuridika kkontrollata twettaq aktar minn 80 % tal-attivitajiet tagħha fit-twettiq ta’ kompiti fdati lilha mill-awtorità jew entità kontraenti li tikkontrolla jew minn persuni ġuridiċi oħra kkontrollati minn dik l-awtorità kontraenti jew entità kontraenti, irrispettivament mill-benefiċjarju tat-twettiq tal-kuntratt. L-eżenzjoni m’għandhiex tiġi estiża għal sitwazzjonijiet fejn hemm parteċipazzjoni diretta minn operatur ekonomiku privat fil-kapital tal-persuna ġuridika kkontrollata minħabba li, f’ċirkostanzi bħal dawn, l-għoti ta’ konċessjoni mingħajr proċedura kompetittiva tipprovdi lill-operatur ekonomiku privat b’parteċipazzjoni kapitali fil-persuna ġuridika kkontrollata b’vantaġġ indebitu fuq il-kompetituri tiegħu. Madankollu, minħabba l-karatteristiċi partikolari tal-korpi pubbliċi bi sħubija obbligatorja, bħal organizzazzjonijiet responsabbli għall-ġestjoni jew l-eżerċizzju ta’ ċerti servizzi pubbliċi, dan m’għandux japplika f’każijiet fejn il-parteċipazzjoni ta’ operaturi ekonomiċi privati speċifiċi fil-kapital tal-persuna ġuridika kkontrollata ssir obbligatorja skont dispożizzjoni leġislattiva nazzjonali f’konformità mat-Trattati, bil-kondizzjoni li tali parteċipazzjoni mhijiex ta’ kontroll jew ta’ mblokkar u ma tagħtix influwenza deċisiva fuq id-deċiżjonijiet tal-persuna ġuridika kkontrollata.

Għandu għalhekk jiġi ċċarat li l-element deċisiv huwa biss il-parteċipazzjoni privata diretta fil-persuna ġuridika kkontrollata. Għalhekk, fejn hemm parteċipazzjoni ta’ kapital privat fl-awtorità kontraenti jew fl-entità kontraenti li tikkontrolla jew fl-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti li jikkontrollaw, dan ma jipprekludix l-għoti ta’ kuntratti pubbliċi lill-persuna legali kkontrollata, mingħajr l-applikazzjoni tal-proċeduri previsti f’din id-Direttiva, peress li parteċipazzjonijiet bħal dawn ma jaffettwawx b’mod negattiv il-kompetizzjoni bejn operaturi ekonomiċi privati. Għandu jiġi ċċarat ukoll li l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti bħal korpi rregolati mil-liġi pubblika, li jista’ jkollhom parteċipazzjoni ta’ kapital privat, għandhom ikunu f’pożizzjoni li jużaw l-eżenzjoni minn kooperazzjoni orizzontali. B’konsegwenza, fejn il-kondizzjonijiet l-oħra kollha relatati mal-kooperazzjoni orizzjonali jiġu sodisfatti, l-eżenzjoni minn kooperazzjoni orizzontali għandha tkun estiża għal awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti bħal dawn fejn il-kuntratt jiġi konkluż esklużivament bejn awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti.

(47)

Awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti kif imsemmi fil-punt (a) tal-Artikolu 7(1) għandhom ikunu jistgħu jagħżlu li jipprovdu b’mod konġunt is-servizzi pubbliċi tagħhom permezz ta’ kooperazzjoni mingħajr ma jkunu obbligati jużaw l-ebda forma legali partikolari. Tali kooperazzjoni tista’ tkopri t-tipi kollha ta’ attivitajiet relatati mat-twettiq tas-servizzi u r-responsabbiltajiet li l-awtoritajiet parteċipanti jiġu assenjati jew jassumu, bħal kompiti obbligatorji jew voluntarji tal-awtoritjiet lokali jew reġjonali jew servizzi kkonferiti lil korpi speċifiċi permezz tal-liġi pubblika. Is-servizzi previsti mid-diversi awtoritajiet jew entitajiet parteċipanti mhux neċessarjament ikunu identiċi; jistgħu jkunu wkoll kumplimentari. Kuntratti għall-forniment konġunt ta’ servizzi pubbliċi m’għandhomx ikunu soġġetti għal din id-Direttiva bil-kondizzjoni li jkunu konklużi esklużivament bejn l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti, li l-implimentazzjoni ta’ dik il-kooperazzjoni hija rregolata unikament minn konsiderazzjonijiet relatati mal-interess pubbliku u li l-ebda fornitur ta’ servizz privat ma jitqiegħed f’pożizzjoni ta’ vantaġġ fil-konfront tal-kompetituri tiegħu.

Sabiex jiġu sodisfatti dawk il-kondizzjonijiet, il-kooperazzjoni għandha tkun ibbażata fuq kunċett kooperattiv. Tali kooperazzjoni ma tirrikjedix li l-awtoritajiet parteċipanti kollha jassumu t-twettiq tal-obbligi kuntrattwali prinċipali, dment li jkun hemm impenji għall-kontribuzzjoni lejn twettiq kooperattiv tal-kompitu pubbliku inkwistjoni. Barra minn dan, l-implimentazzjoni tal-kooperazzjoni, inkluż kull trasferiment finanzjarju bejn l-awtoritajiet kontraenti parteċipanti, għandha tkun regolata unikament permezz ta’ konsiderazzjonijiet relatati mal-interess pubbliku.

(48)

Jeżistu ċerti każijiet fejn entità legali taġixxi, skont id-dispożizzjonijiet rilevanti tad-dritt nazzjonali, bħala strument jew servizz tekniku għal awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti ddeterminati, u hija obbligata twettaq ordnijiet mogħtija lilha minn dawk l-awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti u ma għandha l-ebda influwenza fuq ir-rimunerazzjoni għat-twettiq tagħha. Fid-dawl tan-natura mhux kuntrattwali tagħha, tali relazzjoni purament amminstrattiva m’għandhiex taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-proċeduri ta’ għoti ta’ konċessjonijiet.

(49)

Għandu jiġi ċċarat li l-kunċett ta’ “operaturi ekonomiċi” għandu jiġi interpretat b’mod wiesa’ sabiex tiġi inkluża kwalunkwe persuna u/jew entitità li toffri l-eżekuzzjoni ta’ xogħlijiet, il-provvista ta’ prodotti jew il-forniment ta’ servizzi fis-suq, irrispettivament mill-forma legali li taħtha hija għażlet li topera. Għalhekk, ditti, fergħat, sussidjarji, sħubiji, soċjetajiet kooperattivi, kumpanniji limitati, universitajiet, pubbliċi jew privati, u forom oħra ta’ entitajiet għandhom jaqgħu kollha taħt il-kunċett ta’ operatur ekonomiku, sew jekk huma “persuni ġuridiċi” jew le fiċ-ċirkostanzi kollha.

(50)

Sabiex jiġi żgurat riklamar adegwat ta’ konċessjonijiet ta’ xogħlijiet u servizzi ugwali għal jew ‘il fuq minn ċertu limitu mogħti minn entitajiet kontraenti u mill-awtoritajiet kontraenti, l-għoti ta’ konċessjonijiet bħal dawn għandu jkun preċedut b’pubblikazzjoni obbligatorja ta’ avviż ta’ konċessjoni f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

(51)

Fid-dawl tal-effetti detrimentali fuq il-kompetizzjoni, l-għoti ta’ konċessjonijiet mingħajr pubblikazzjoni minn qabel għandu jkun permess biss f’ċirkustanzi eċċezzjonali ħafna. Din l-eċċezzjoni għandha tkun limitata għal każijiet fejn ikun ċar mill-bidu nett li pubblikazzjoni ma tikkawżax aktar kompetizzjoni, b’mod partikolari għaliex oġġettivament ikun hemm operatur ekonomiku wieħed biss li jista’ jwettaq il-konċessjoni. L-impossibbiltà li tingħata l-konċessjoni lil kwalunkwe operatur ekonomiku ieħor m’għandhiex tkun inħolqot mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti nnifisha bil-ħsieb tal-proċedurta tal-għoti futura. Barra minn hekk, id-disponibbiltà ta’ sostituti adegwati għandha tiġi vvalutata bir-reqqa.

(52)

Id-durata ta’ konċessjoni għandha tkun limitata sabiex tiġi evitata l-esklużjoni mis-suq u r-restrizzjoni tal-kompetizzjoni. Barra minn hekk, konċessjonijiet ta’ durata twila ħafna x’aktarx jirriżultaw fl-esklużjoni mis-suq, u b’hekk jistgħu jxekklu l-moviment liberu ta’ servizzi u l-libertà tal-istabbiliment. Madankollu, durata bħal din tista’ tkun iġġustifikata jekk hija indispensabbli biex il-konċessjonarju jkun jista’ jirkupra investimenti ppjanati biex iwettaq il-konċessjoni, kif ukoll biex jikseb ritorn fuq il-kapital investit. B’konsegwenza, għal konċessjonijiet b’durata ta’ aktar minn ħames snin, id-durata għandha tkun limitata għall-perijodu li fih il-konċessjonarju jkun mistenni b’mod raġonevoli li jirkupra l-investiment li sar għall-operat tax-xogħlijiet u s-servizzi flimkien ma’ ritorn fuq il-kapital investit taħt kondizzjonijiet operattivi normali, b’kont meħud ta’ objettivi kuntrattwali speċifiċi li saru mill-konċessjonarju sabiex iwettaq rekwiżiti relatati, pereżempju, mal-kwalità jew il-prezz għall-utenti. L-istima għandha tkun valida fil-mument tal-għoti tal-konċessjoni. Għandu jkun possibbli li tinkludi investimenti inizjali u investimenti ulterjuri meqjusin li huma meħtieġa għat-tħaddim tal-konċessjoni b’mod partikolari l-infiq fuq l-infrastruttura, il-copyrights, il-privattivi, it-tagħmir, il-loġistika, il-kiri, it-taħriġ tal-persunal u spejjeż inizjali. Id-durata massima tal-konċessjoni għandha tkun indikata fid-dokumenti tal-konċessjoni sakemm id-durata ma tintużax bħala kriterju għall-għoti ta’ kuntratt. L-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti għandhom dejjem ikunu jistgħu jagħtu konċessjoni għal perijodu iqsar miż-żmien meħtieġ biex jirkupra l-investimenti, bil-kondizzjoni li l-kumpens relatat ma jeliminax ir-riskju operattiv.

(53)

Huwa adatt li jiġu esklużi mill-applikazzjoni sħiħa ta’ din id-Direttiva biss dawk is-servizzi li jkollhom dimensjoni transkonfinali limitata, bħal ċerti servizzi soċjali, tas-saħħa jew edukattivi. Dawk is-servizzi jingħataw f’kuntest partikolari li jvarja ħafna fost l-Istati Membri, minħabba tradizzjonijiet kulturali differenti. Għalhekk għandha tiġi stabbilita sistema speċifika għall-konċessjoni ta’ dawn is-servizzi, li tqis il-fatt li huma qed jiġu rregolati għall-ewwel darba. Obbligu li jippubblikaw avviż ta’ informazzjoni minn qabel u avviż tal-għoti ta’ konċessjoni ta’ kwalunkwe konċessjoni b’ valur daqs jew akbar mil-limiti stabbiliti f’din id-Direttiva huwa mod adegwat sabiex tingħata informazzjoni lil offerenti potenzjali dwar opportunitajiet ta’ negozju, kif ukoll sabiex tingħata informazzjoni lill-partijiet interessati kollha dwar l-għadd u t-tip ta’ kuntratti mogħtija. Barra minn hekk, l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu miżuri xierqa b’referenza għall-għoti ta’ kuntratti ta’ konċessjoni għal dawk is-servizzi, bil-għan li jiżguraw konformità mal-prinċipji tat-trasparenza u t-trattament ugwali ta’ operaturi ekonomiċi, filwaqt li jippermettu lill-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti jqisu l-ispeċifiċitajiet tas-servizzi inkwistjoni. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti jkunu jistgħu jqisu l-ħtieġa li jiżguraw l-innovazzjni u, f’konformità mal-Artikolu 14 TFUE u l-Protokoll Nru 26, livell għoli ta’ kwalità, sikurezza u affordabilità, trattament ugwali u l-promozzjoni ta’ aċċess universali u tad-drittijiet tal-utenti.

(54)

Fid-dawl tal-importanza tal-kuntest kulturali u s-sensittività ta’ dawk is-servizzi, l-Istati Membri għandhom jingħataw diskrezzjoni wiesgħa sabiex jorganizzaw l-għażla tal-fornituri ta’ servizzi bil-mod li jidhrilhom li jkun l-iżjed xieraq. Din id-Direttiva ma żżommx lill-Istati Membri milli japplikaw kriterji speċifiċi ta’ kwalità għall-għażla tal-fornituri tas-servizz, bħall-kriterji stipulati fil-Qafas Ewropew volontarju għall-Kwalità tas-Servizzi Soċjali tal-Kumitat tal-Protezzjoni Soċjali tal-Unjoni Ewropea. L-Istati Membri u/jew l-awtoritajiet pubbliċi jibqgħu liberi li jipprovdu dawn is-servizzi huma stess jew li jorganizzaw is-servizzi soċjali b’mod li ma jġibx miegħu l-konklużjoni ta’ konċessjonijiet, pereżempju permezz tas-sempliċi finanzjament ta’ servizzi bħal dawn jew bl-għoti ta’ liċenzji jew awtorizzazzjonijiet lill-operaturi ekonomiċi kollha li jissodisfaw il-kondizzjonijiet stabbiliti minn qabel mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti, mingħajr ebda limitu jew kwota, sakemm tali sistemi jassiguraw riklamar suffiċjenti u jikkonformaw mal-prinċipji ta’ trasparenza u nondiskriminazzjoni.

(55)

Bil-ħsieb tal-integrazzjoni adatta ta’ rekwiżiti ambjentali, soċjali u tal-impjiegi fi proċeduri ta’ għoti ta’ konċessjoni, huwa importanti ħafna li l-Istati Membri u l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti jieħdu miżuri rilevanti biex jiżguraw konformità mal-obbligi fl-oqsma tal-liġi ambjentali, soċjali u tax-xogħol li japplikaw fil-post fejn qed jitwettqu x-xogħlijiet jew jiġu pprovduti s-servizzi u li jirriżultaw minn liġijiet, regolamenti jew dispożizzjonijiet amministrattivi kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll f’dak tal-Unjoni, kif ukoll minn ftehimiet kollettivi, bil-kondizzjoni li tali regoli, u l-applikazzjoni tagħhom, huma konformi mal-liġi tal-Unjoni. Bl-istess mod, obbligi li jirriżultaw minn ftehimiet internazzjonali ratifikati mill-Istati Membri kollha u elenkati f’din id-Direttiva għandhom japplikaw matul it-twettiq tal-konċessjoni. Madankollu, dan m’għandu bl-ebda mod iżomm l-applikazjzoni ta’ termini u kondizzjonijiet ta’ impjieg li huma aktar favorevoli għall-ħaddiema. Il-miżuri rilevanti għandhom jiġu applikati f’konformità mal-prinċipji bażiċi tal-liġi tal-Unjoni, partikolarment bil-ħsieb li jiġi żgurat trattament ugwali. Tali miżuri rilevanti għandhom jiġu applikati f’konformità mad-Direttiva 96/71/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15) u f’mod li jiżgura trattament ugwali u li ma jiddiskriminax direttament jew indirettament kontra operaturi ekonomiċi u ħaddiema minn Stati Membri oħra.

(56)

Is-servizzi għandhom jiġu kkunsidrati bħala li ġew ipprovduti fil-post fejn jitwettqu l-prestazzjonijiet karatteristiċi. Meta s-servizzi jiġu pprovduti f’distanza, pereżempju servizzi pprovduti minn call centres, dawk is-servizzi għandhom jiġu kkunsidrati li ġew ipprovduti fil-post fejn jitwettqu s-servizzi, irrispettivament mill-postijiet u l-Istati Membri fejn is-servizzi huma diretti.

(57)

L-obbligi rilevanti għandhom jiġu riflessi fil-klawsoli ta’ konċessjoni. Għandu jkun possibbli wkoll li jiġu inklużi klawsoli li jiżguraw konformità mal-ftehimiet kollettivi f’konformità mad-dritt tal-Unjoni dwar il-konċessjonijiet. In-nuqqas ta’ konformità mal-obbligi rilevanti jista’ jiġi kkunsidrat bħala kondotta ħażina gravi min-naħa tal-operatur ekonomiku kkonċernat, jista’ jirriżulta fl-esklużjoni ta’ dak l-operatur ekonomiku mill-proċedura tal-għoti ta’ konċessjoni.

(58)

Il-kontroll tal-osservanza tad-dispożizzjonijiet tal-liġi ambjentali, soċjali u tax-xogħol għandu jitwettaq fl-istadji rilevanti tal-proċedura tal-għoti tal-konċessjoni, meta jiġu applikati l-prinċipji ġenerali li jirregolaw l-għażla tal-parteċipanti u l-għoti ta’ kuntratti u meta jiġu applikati l-kriterji tal-esklużjoni.

(59)

F’din id-Direttiva xejn m’għandu jxekkel l-impożizzjoni jew l-infurzar ta’ miżuri meħtieġa biex jiġu protetti l-politika pubblika, il-moralità pubblika, is-sigurtà pubblika, is-saħħa, il-ħajja tal-bniedem u dik tal-annimali, il-preservazzjoni tal-ħajja tal-pjanti jew miżuri ambjentali oħrajn, b’mod partikolari bil-ħsieb tal-iżvilupp sostenibbli, dment li dawk il-miżuri jkunu konformi mat-TFUE.

(60)

Sabiex tiġi żgurata l-kunfidenzjalità matul il-proċedura, l-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti, kif ukoll l-operaturi ekonomiċi m’għandhomx jiżvelaw informazzjoni li ġiet indikata bħala kunfidenzjali. In-nuqqas ta’ konformità ma’ dan l-obbligu għandha tirriżulta fl-applikazzjoni ta’ sanzjonijiet adegwati, kif u meta previst skont il-liġi ċivili jew amministrattiva tal-Istati Membri.

(61)

Sabiex jiġu miġġielda l-frodi, il-favoritiżmu u l-korruzzjoni u biex jiġu evitati l-konflitti ta’ interess, l-Istati Membri għandhom jieħdu miżuri adatti biex jiżguraw it-trasparenza tal-proċedura tal-għoti u t-trattament ugwali tal-kandidati u tal-offerenti kollha. Tali miżuri għandhom partikolarment ikollhom l-għan li jeliminaw il-konflitti ta’ interess u irregolaritajiet serji oħra.

(62)

Sabiex ikun possibbli għall-operaturi kollha interessati li jissottomettu applikazzjonijiet u offerti, l-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti għandhom ikunu obbligati jirrispettaw skadenza limitata biex jirċievu tali applikazzjonijiet u offerti.

(63)

L-għażla ta’ kriterji ta’ selezzjoni proporzjonali, nondiskriminatorji u ġusti, u l-applikazzjoni tagħhom għal operaturi ekonomiċi hija kruċjali għall-aċċess effettiv tal-operaturi ekonomiċi għall-opportunitajiet ekonomiċi relatati mal-konċessjonijiet. B’mod partikolari, il-possibbiltà li kandidat iserraħ fuq il-kapaċitajiet ta’ entitajiet oħra tista’ tkun deċiżiva sabiex tippermetti l-parteċipazzjoni ta’ SMEs. Għalhekk, huwa adatt li jiġi previst li l-kriterji ta’ selezzjoni jkunu relatati esklużivament mal-kapaċità professjonali u teknika u s-sitwazzjoni finanzjarja u ekonomika tal-operaturi, u għandhom ikunu marbuta mas-suġġett tal-kuntratt, għandhom ikunu mħabbra fl-avviż tal-konċessjoni u ma jistgħux jipprekludu operatur ekonomiku, minbarra f’ċirkostanzi eċċezzjonali, milli jserraħ fuq il-kapaċitajiet ta’ entitajiet oħra, irrispettivament min-natura ġuridika tar-rabtiet tiegħu ma’ dawk l-entitajiet, jekk dan juri lill-awtorità kontraenti jew lill-entità kontraenti li huwa ser ikollu għad-dispożizzjoni tiegħu r-riżorsi meħtieġa.

(64)

Barra minn hekk, bil-ħsieb ta’ integrazzjoni aħjar tal-konsiderazzjonijiet soċjali u ambjentali fil-proċeduri ta’ għoti ta’ konċessjoni, l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti għandhom jitħallew jużaw kriterji għall-għoti jew kondizzjonijiet għat-twettiq tal-konċessjoni relatati max-xogħlijiet, is-servizzi li għandhom jiġu pprovduti taħt il-kuntratt ta’ konċessjoni fi kwalunkwe aspett u fi kwalunkwe stadju taċ-ċikli tal-ħajja tagħhom mill-estrazzjoni tal-materja prima għall-prodott sal-istadju tar-rimi tal-prodott, inklużi fatturi involuti fil-proċess speċifiku tal-produzzzjoni, il-provvista jew il-kummerċjalizzazzjoni ta’ dawk ix-xogħlijiet jew is-servizzi jew proċess speċifiku waqt stadju aktar tard taċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom, anke meta tali fatturi mhumiex parti mis-sustanza materjali tagħhom. Kriterji u kondizzjonijiet li jirreferu għal tali proċess ta’ produzzjoni jew provvista huma pereżempju li s-servizzi li huma s-suġġett tal-konċessjoni jiġu pprovduti bl-użu ta’ magni effiċjenti fl-użu tal-enerġija. F’konformità mal-każistika tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea, dan jinkludi wkoll kriterji tal-għoti jew kondizzjonijiet għat-twettiq ta’ konċessjoni relatati mal-użu ta’ prodotti minn kummerċ ġust matul it-twettiq tal-konċessjoni li jkun ser jingħata. Il-kriterji u l-kondizzjonijiet relatati mal-kummerċ u l-kondizzjonijiet tiegħu jistgħu pereżempju jirreferu għar-rekwiżit li jitħallas prezz minimu u prezz primjum lil subkuntratturi. Il-kondizzjonijiet tat-twettiq ta’ konċessjoni relatati ma’ konsiderazzjonijiet ambjentali jistgħu jinkludu, pereżempju, il-minimizzazzjoni tal-iskart jew l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija.

(65)

Il-kriterji tal-għoti jew il-kondizzjonijiet tal-prestazzjoni ta’ konċessjoni rigward aspetti soċjali tal-proċess tal-produzzjoni għandhom jiġu applikati skont id-Direttiva 96/71/KE kif interpretata mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea„ u m’għandhomx jintgażlu jew jiġu applikati b’mod li jiddiskrimina direttament jew indirettament kontra operaturi ekonomiċi minn Stati Membri oħra jew minn pajjiżi terzi partijiet għall-Ftehim tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ dwar l-Akkwisti Pubbliċi (il-“FAP”) jew Ftehimiet ta’ Kummerċ Ħieles li għalihom l-Unjoni hija parti. Għaldaqstant, ir-rekwiżiti li jirrigwardaw il-kondizzjonijiet bażiċi ta’ ħidma rregolati fid-Direttiva 96/71/KE, bħar-rati minimi ta’ ħlas, għandhom jibqgħu fil-livell stabbilit mil-leġislazzjoni nazzjonali jew minn ftehimiet kollettivi applikati f’konformità mal-liġi tal-Unjoni fil-kuntest ta’ dik id-Direttiva. Il-kondizzjonijiet tat-twettiq ta’ konċessjoni jistgħu wkoll ikollhom l-intenzjoni li jiffavorixxu l-implimentazzjoni ta’ miżuri għall-promozzjoni tal-ugwaljanza tan-nisa u l-irġiel fuq il-post tax-xogħol, aktar parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol u r-rikonċiljazzjoni tal-ħajja tax-xogħol u dik privata, il-ħarsien tal-ambjent u l-benessri tal-annimali u, biex jikkonformaw fis-sustanza mal-Konvenzjonijiet fundamentali tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO), u biex jiġu reklutati aktar persuni żvantaġġati milli huwa meħtieġ skont il-leġislazzjoni nazzjonali.

(66)

Il-miżuri li għandhom l-għan li jħarsu s-saħħa tal-persunal involut fil-proċess tat-twettiq ta’ konċessjoni, li jiffavorixxu l-integrazzjoni soċjali ta’ persuni żvantaġġati jew ta’ membri ta’ gruppi vulnerabbli fost il-persuni li jingħataw l-inkarigu li jwettqu l-konċessjoni jew it-taħriġ fil-ħiliet meħtieġa għall-konċessjoni inkwistjoni jistgħu wkoll ikunu s-suġġett tal-kriterji tal-għoti jew tal-kondizzjonijiet tal-prestazzjoni ta’ konċessjoni bil-kondizzjoni li jkunu relatati max-xogħol jew is-servizzi li għandhom jiġu pprovduti skont il-konċessjoni. Pereżempju, tali kriterji jew kondizzjonijiet jistgħu jirreferu, fost l-oħrajn, għall-impjieg ta’ persuni li qed ifittxu xogħol fit-tul, l-implimentazzjoni ta’ mizuri ta’ taħriġ għall-persuni qiegħda jew żgħażagħ waqt it-twettiq tal-konċessjoni li tkun ser tingħata. Fl-ispeċifikazzjonijiet tekniċi l-awtoritajiet kontraenti jistgħu jipprovdu rekwiżiti soċjali bħal dawn li jikkaratterizzaw direttament il-prodott jew is-servizz inkwistjoni, bħall-aċċessibbiltà għal persuni b’diżabbiltajiet jew it-tfassil għall-utenti kollha.

(67)

Ir-rekwiżiti tekniċi u funzjonali mfassla mill-awtoritajiet kontraenti u mill-entitajiet kontraenti jeħtieġ li jippermettu li l-għoti tal-konċessjoni jkun miftuħ għall-kompetizzjoni. Dawk ir-rekwiżiti għandhom jiddefinixxu l-karatteristiċi meħtieġa ta’ xogħlijiet u/jew servizzi koperti mill-konċessjoni, u jistgħu jirreferu għall-proċess speċifiku ta’ produzzjoni jew ta’ provvista tax-xogħlijiet jew is-servizzi mitluba, bil-kondizzjoni li huma marbutin mas-suġġett tal-konċessjoni u li huma proporzjonati mal-valur u l-objettivi tagħha. Il-proċess speċifiku tal-produzzjoni jista’ jinkludi r-rekwiżiti li jikkonċernaw l-aċċessibbiltà għal persuni b’diżabilitajiet jew livelli ta’ prestazzjoni ambjentali. Dawk ir-rekwiżiti tekniċi u funzjonali għandhom jiġu inklużi fid-dokumenti tal-konċessjoni u għandhom ikunu konformi mal-prinċipji ta’ trattament ugwali u trasparenza. Għandhom jiġu abbozzati b’tali mod li jiġi evitat tnaqqis b’mod artifiċjali fil-kompetizzjoni, partikolarment permezz ta’ rekwiżiti li jiffavorixxu lil operatur ekonomiku speċifiku billi jirriflettu l-karatteristiċi prinċipali tal-provvisti, servizzi jew xogħlijiet li huma normalment offruti minn dak l-operatur ekonomiku. Fi kwalunkwe każ, sejħa għal offerti li tinkludi xogħlijiet u/jew servizzi, inkluż provvisti li huma inċidentali għal tali xogħlijiet u servizzi, li jikkonformaw b’mod ekwivalenti mal-karatteristiċi meħtieġa għandhom jiġu kkunsidrati mill-awtoritajiet kontraenti jew mill-entitajiet kontraenti.

(68)

Il-konċessjonijiet huma normalment arranġamenti fit-tul u kumplessi fejn il-konċessjonarju jassumi r-responsabbiltajiet u r-riskji li tradizzjonalment iġorru l-awtoritajiet kontraenti u entitajiet kontraenti li normalment jaqgħu taħt il-kompetenza tagħhom. Għal din ir-raġuni, soġġett għall-konformità ma’ din id-Direttiva u mal-prinċipji ta’ trasparenza u trattament ugwali, għandha tingħata flessibbiltà konsiderevoli lill-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti biex jiddefinixxu u jorganizzaw il-proċedura li twassal għall-għażla tal-konċessjonarju. Madankollu, sabiex ikunu żgurati t-trattament ugwali u t-trasparenza tul il-proċess kollu tal-għoti, huwa adatt li jiġu previsti garanziji bażiċi fir-rigward tal-proċess tal-għoti, inkluż informazzjoni dwar in-natura u l-kamp ta’ applikazzjoni tal-konċessjoni, il-limitazzjoni tan-numru ta’ kandidati, id-disseminazzjoni ta’ informazzjoni lill-kandidati u l-offerenti u d-disponibbiltà ta’ dokumentazzjoni adatta. Huwa neċessarju wkoll li jiġi previst li ma jkunx hemm devjazzjoni mit-termini inizjali tal-avviż tal-konċessjoni, sabiex jiġi evitat it-trattament inġust ta’ kwalunkwe kandidat potenzjali.

(69)

Il-konċessjonijiet m’għandhomx jingħataw lill-operaturi ekonomiċi li jkunu pparteċipaw f’organizzazzjoni kriminali jew li jkunu nstabu ħatja ta’ korruzzjoni, frodi għad-detriment tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, reati terroristiċi, ħasil tal-flus, finanzjament tat-terroriżmu jew traffikar ta’ bnedmin. Madankollu, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jipprevedu deroga minn dawn l-esklużjonijiet obbligatorji f’sitwazzjonijiet eċċezzjonali fejn ħtiġijiet aktar importanti fl-interess ġenerali jagħmlu l-għoti tal-kuntratt indispensabbli. In-nuqqas ta’ ħlas ta’ taxxi jew ta’ kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali għandu jiġi sanzjonat ukoll permezz ta’ esklużjoni mandatorja fil-livell tal-Unjoni.

(70)

Barra minn hekk, l-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti għandha tingħatalhom il-possibbiltà li jeskludu operaturi ekonomiċi li wrew li mhumiex affidabbli, pereżempju minħabba ksur serju jew ripetut ta’ obbligi ambjentali jew soċjali, inklużi regoli dwar l-aċċessibbiltà għal persuni b’diżabilità jew forom oħra ta’ kondotta professjonali serjament skorretta, bħal ksur ta’ regoli tal-kompetizzjoni jew ta’ drittijiet ta’ proprjetà intellettwali. Għandu jiġi ċċarat li kondotta professjonali serjament skorretta tista’ twassal għal dubji dwar l-integrità ta’ operatur ekonomiku u b’hekk l-operatur ekonomiku ma jkunx adatt biex jirċievi l-għoti ta’ kuntratt ta’ konċessjoni irrispettivament minn jekk l-operatur ekonomiku jkollux il-kapaċità teknika u ekonomika biex iwettaq il-kuntratt. Filwaqt li wieħed iqis li l-awtorità jew l-entità kontraenti hija responsabbli għall-konsegwenzi tad-deċiżjonijiet possibbilment żbaljati, l-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti għandhom jibqgħu liberi wkoll li jqisu li kien hemm kondotta professjonali serjament skorretta, fejn, qabel issir deċiżjoni finali u vinkolanti dwar il-preżenza ta’ raġunijiet obbligatorji għall-esklużjoni, huma jkunu jistgħu juru bi kwalunkwe mezz adatt li operatur ekonomiku kiser l-obbligi tiegħu, inklużi l-obbligi relatati mal-ħlas ta’ taxxi jew kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali, sakemm ma jiġix stipulat mod ieħor mil-liġi nazzjonali. L-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti għandhom ukoll ikunu jistgħu jeskludu kandidati jew offerenti li l-prestazzjoni tagħhom f’konċessjonijiet jew kuntratti oħra preċedenti ma’ awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti wriet nuqqasijiet kbar fir-rigward ta’ rekwiżiti sostantivi, pereżempju n-nuqqas ta’ twettiq jew prestazzjoni ta’ suċċess, nuqqasijiet sinifikanti tal-prodott jew servizz mogħti, li b’hekk ma setax jintuża għall-iskop maħsub, jew imġiba skorretta li tqajjem dubji serji dwar l-affidabbiltà tal-operatur ekonomiku. Id-dritt nazzjonali għandu jipprevedi għal durata massima għal esklużjonijiet bħal dawn.

(71)

Madankollu, trid tingħata xi ftit konċessjoni għall-possibbiltà li l-atturi ekonomiċi jistgħu jadottaw miżuri ta’ konformità li għandhom l-għan li jirrimedjaw il-konsegwenzi ta’ kwalunkwe reat kriminali jew kondotta ħażina u li jimpedixxu b’mod effettiv milli jkun hemm iżjed okkorrenzi tal-imġiba ħażina. Dawk il-miżuri jistgħu jikkonsistu b’mod partikolari minn miżuri ta’ persunal u ta’ organizzazzjoni bħall-qtugħ tar-rabtiet kollha ma’ persuni jew organizzazzjonijiet involuti fl-imġiba ħażina, miżuri adatti ta’ riorganizzazzjoni tal-persunal, l-implimentazzjoni ta’ sistemi ta’ rappurtar u kontroll, il-ħolqien ta’ struttura ta’ verifika interna għall-monitoraġġ tal-konformità u l-adozzjoni ta’ regoli interni dwar ir-responsabbiltà u l-kumpens. Fejn tali miżuri joffru garanziji suffiċjenti, l-operatur ekonomiku inkwistjoni m’għandux jibqa’ jiġi eskluż minħabba dawk ir-raġunijiet biss. L-operaturi ekonomiċi għandu jkollhom il-possibbiltà li jitolbu li jiġu eżaminati l-miżuri ta’ konformità li ttieħdu bil-ħsieb li jiġu ammessi għall-proċedura ta’ għoti ta’ konċessjoni. Madankollu, għandha titħalla f’idejn l-Istati Membri li jiddeterminaw il-kondizzjonijiet proċedurali u sostantivi eżatti applikabbi f’tali każijiet. Huma għandhom, b’mod partikolari, ikunu liberi li jiddeċiedu jekk jippermettux l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti individwali li jwettqu l-valutazzjonijiet rilevanti jew li jafdaw dak il-kompitu lil awtoritajiet oħrajn fuq livell ċentrali jew diċentralizzat.

(72)

Huwa importanti li l-osservanza mis-subkuntratturi tal-obbligi applikabbli fl-oqsma tal-liġi ambjentali, soċjali u dwar l-impjiegi, stabbilita mid-dritt tal-Unjoni, il-liġi nazzjonali, ftehimiet kollettivi jew mid-dispożizzjonijiet tal-liġi ambjentali, soċjali u dwar l-impjiegi elenkati f’din id-Direttiva bil-kondizzjoni li tali regoli, u l-applikazzjoni tagħhom, jikkonformaw mad-dritt tal-Unjoni, tkun żgurata permezz ta’ azzjonijiet adatti mill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti fl-ambitu tar-responsabbiltajiet u l-kompetenzi tagħhom, bħal pereżempju aġenziji għal spezzjonijiet tax-xogħol jew aġenziji tal-ħarsien ambjentali. Huwa wkoll meħtieġ li tiġi żgurata xi trasparenza fil-katina tas-subkuntratti, peress li din tagħti informazzjoni lill-awtoritajiet u lill-entitajiet kontraenti dwar min hu preżenti fis-siti tal-bini li fuqhom qed isiru x-xogħlijiet għalihom, jew fuq liema impriżi qed jipprovdu servizzi fil-bini, fl-infrastrutturi jew żoni, bħal fil-kunsilli lokali, skejjel muniċipali, faċilitajiet sportivi, portijiet jew awtostradi, li għalihom l-awtoritajiet kontraenti huma responsabbli jew li fuqhom jagħmlu superviżjoni diretta. Għandu jiġi ċċarat li l-obbligu tat-tqassim tal-informazzjoni meħtieġa jkun fi kwalunkwe każ obbligu tal-konċessjonarju, jew abbażi ta’ klawsoli speċifiċi, li kull awtorità kontraenti jew entità kontraenti jkollha tinkludi fil-proċeduri kollha ta’ akkwist, jew abbażi tal-obbligi li l-Istati Membri jkunu imponew fuq il-konċessjonarju permezz ta’ dispożizzjonijiet ġeneralment applikabbli.

Għandu jiġi ċċarat ukoll li l-kondizzjonijiet relatati mal-infurzar tal-osservanza tal-obbligi applikabbli fl-oqsma tal-liġi ambjentali, soċjali u tax-xogħol, stabbiliti mid-dritt tal-Unjoni, il-liġi nazzjonali, il-ftehimiet kollettivi, jew bid-dispożizzjonijiet tal-liġi internazzjonali ambjentali, soċjali u tax-xogħol elenkati f’din id-Direttiva, dment li tali regoli, u l-applikazzjoni tagħhom, tkun konformi mad-dritt tal-Unjoni, għandhom jiġu applikati kull meta l-liġi nazzjonali ta’ Stat Membru tipprevedi mekkaniżmu ta’ responsabbiltà konġunta bejn subkuntrattur u l-konċessjonarju. Barra minn hekk, għandu jiġi ddikjarat b’mod espliċitu li l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jmorru lil hinn, pereżempju billi jestendu l-obbligi ta’ trasparenza jew billi jippermettu lill-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti biex jivverifikaw li s-subkuntratturi mhumiex f’xi sitwazzjoni li twassal għall-esklużjoni tal-operaturi ekonomiċi. Fejn tali miżuri jiġu applikati fuq subkuntratturi, għandha tiġi żgurata koerenza mad-dispożizzjonijiet applikabbli għall-konċessjonarju sabiex eżistenza ta’ raġunijiet għall-esklużjoni obbligatorja jkunu segwiti minn rekwiżit li l-konċessjonarju prinċipali jissostitwixxi s-subkuntrattur ikkonċernat. Meta tali verifika turi l-preżenza ta’ raġunijiet mhux obbligatorji għal esklużjoni, għandu jiġi ċċarat li l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti jkunu jistgħu jitolbu s-sostituzzjoni. Madankollu, għandu wkoll ikun stabbilit b’mod espliċitu li l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti jistgħu jkunu obbligati jitolbu s-sostituzzjoni tas-subkuntrattur kkonċernat fejn l-esklużjoni tal-konċessjonarju ewlieni tkun obbligatorja f’tali każijiet. Għandu jiġi wkoll stabbilit b’mod ċar li l-Istati Membri jibqgħu ħielsa li jipprevedu aktar regoli stretti dwar ir-responsabbiltà skont il-liġi nazzjonali.

(73)

L-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti għandhom jivvalutaw l-offerti abbażi ta’ kriterju wieħed jew diversi ta’ għoti. Sabiex ikunu żgurati t-trasparenza u t-trattament ugwali, il-kriterji għall-għoti tal-konċessjonijiet għandhom dejjem jikkonformaw ma’ standards ġenerali. Dawk l-istandards jistgħu jirreferu għal fatturi li mhumiex purament ekonomiċi, iżda li jinfluwenzaw il-valur ta’ offerta min-naħa tal-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti u jippermettula li jiġi identifikat vantaġġ ekonomiku ġenerali lill-awtorità kontraenti jew lill-entità kontraenti. Il-kriterji għandhom jiġu żvelati minn qabel lill-kandidati jew l-offerenti potenzjali kollha, ikunu relatati mas-suġġett tal-kuntratt u m’għandhomx joffru lill-awtorità kontraenti jew lill-entità kontraenti libertà tal-għażla mingħajr restrizzjonijiet. Għandhom jippermettu kompetizzjoni effettiva u jkunu akkumpanjati minn rekwiżiti li jippermettu li tiġi verifikata b’mod effettiv l-informazzjoni pprovduta mill-offerenti. Għandu jkun possibbli li fil-kriterji tal-għoti jiġu inklużi, fost oħrajn, kriterji ambjentali, soċjali jew relatati mal-innovazzjoni. L-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti għandhom jindikaw ukoll il-kriterji tal-għoti f’ordni ta’ importanza sabiex jiżguraw it-trattament ugwali ta’ offerenti potenzjali billi jippermettulhom li jkunu konxji tal-elementi kollha li għandhom jiġu kkunsidrati meta jħejju l-offerti tagħhom.

F’każijiet eċċezzjonali fejn l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti tirċievi offerta li tipproponi soluzzjoni innovattiva b’livell eċċezzjonali ta’ prestazzjoni funzjonali li ma setgħax ikun previst minn awtorità jew entità kontraenti diliġenti, l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti għandha, eċċezzjonalment, tkun tista’ timmodifika l-ordni tal-kriterji tal-għoti biex jittieħed kont tal-possibbiltajiet il-ġodda li rriżultaw minn dik is-soluzzjoni innovattiva, dment li tali modifika tiżgura trattament ugwali tal-offerenti kollha attwali jew potenzjali billi tinħareġ stedina ġdida għall-offerti jew, fejn adatt, jiġi ppubblikat avviż ta’ konċessjoni ġdid.

(74)

Il-mezzi elettroniċi ta’ informazzjoni u komunikazzjoni jistgħu jissimplifikaw ħafna l-pubblikazzjoni tal-konċessjonijiet u jżidu l-effiċjenza, il-ħeffa u t-trasparenza ta’ proċessi ta’ ogħti ta’ konċessjoni. Dawn jistgħu jsiru l-mezz standard ta’ komunikazzjoni u skambju ta’ informazzjoni fil-proċeduri ta’ għoti ta’ konċessjoni, peress li huma jsaħħu bil-kbir il-possibbiltajiet tal-operaturi ekonomiċi biex jipparteċipaw fi proċeduri ta’ għoti ta’ konċessjoni fis-suq intern.

(75)

Kuntratti ta’ konċessjonijiet tipikament jinvolvu arranġamenti tekniċi u finanzjarji fit-tul u kumplessi li spiss huma soġġetti għal ċirkostanzi li jinbidlu. Huwa għalhekk meħtieġ li jiġu ċċarati l-kondizzjonijiet skont liema, il-modifiki ta’ konċessjoni matul it-twettiq tagħha jkunu jeħtieġu proċedura ġdida tal-għoti ta’ konċessjoni, filwaqt li tiġi kkunsidrata l-każistika rilevanti tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea. Hija meħtieġa proċedura ġdida ta’ konċessjoni fil-każ li jsiru bidliet materjali fil-konċessjoni inizjali, b’mod partikolari lill-kamp ta’ applikazzjoni u l-kontenut tad-drittijiet u l-obbligi reċiproċi tal-partijiet, inkluż id-distribuzzjoni tad-drittijiet ta’ proprjetà intellettwali. Dawn il-bidliet juru l-intenzjoni tal-partijiet li jerġgħu jinnegozjaw it-termini jew il-kondizzjonijiet essenzjali ta’ dik il-konċessjoni. Dan huwa l-każ b’mod partikolari jekk il-kondizzjonijiet emendati kellhom influwenza fuq l-eżitu tal-proċedura, kieku dawn kienu parti mill-proċedura inizjali. Modifiki tal-konċessjoni li jirriżultaw f’bidla żgħira tal-valur tal-kuntratt sa ċertu livell għandhom dejjem ikunu possibbli mingħajr il-ħtieġa li titwettaq proċedura ġdida ta’ konċessjoni. Għal dak il-għan u sabiex tkun żgurata ċ-ċertezza legali, din id-Direttiva għandha tipprevedi limiti “de minimis”, li taħthom ma tkunx meħtieġa proċedura ġdida ta’ għoti. Modifiki tal-konċessjoni ‘il fuq minn dawn il-limiti għandhom ikunu possibbli mingħajr il-ħtieġa li titwettaq proċedura ta’ akkwist ġdida, sakemm dawk il-modifiki jkunu konformi ma’ ċerti kondizzjonijiet. Dak jista’, pereżempju, ikun il-każ ta’ modifiki li saru neċessarji wara l-ħtieġa li jintlaqgħu talbiet minn awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti, fir-rigward ta’ rekwiżit tas-sigurtà u b’kont meħud ta’ speċifiċitajiet ta’ tali attivitajiet bħal, pereżempju, it-tħaddim ta’ faċilitajiet ta’ sport ta’ fuq il-muntanji u turistiċi, fejn il-leġislazzjoni tista’ tevolvi biex tindirizza perikli relatali, sakemm tali modifiki jikkonformaw mal-kondizzjonijiet rilevanti stabbiliti f’din id-Direttiva..

(76)

L-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti jistgħu jiffaċċjaw ċirkostanzi esterni li huma ma setgħux jipprevedu meta dawn taw il-konċessjoni, b’mod partikolari meta t-twettiq tal-konċessjoni jkopri perijodu ta’ żmien twil. F’dawk il-każijiet, huwa meħtieġ ċertu grad ta’ flessibilità biex il-konċessjoni tiġi adattata għal dawk iċ-ċirkostanzi mingħajr il-bżonn ta’ proċedura ġdida tal-għoti. Il-kunċett ta’ ċirkostanzi imprevedibbli jirreferi għal ċirkostanzi li ma setgħux ikunu mbassra minkejja tħejjija raġonevolment diliġenti tal-għoti inizjali mill-awtorità kontraenti jew mill-entità kontraenti, filwaqt li jitqiesu l-mezzi disponibbli tiegħu, in-natura u l-karatteristiċi tal-proġett speċifiku, il-prattika tajba fil-qasam inkwistjoni u l-ħtieġa li tiġi żgurata relazzjoni adatta bejn ir-riżorsi li jintefqu fit-tħejjija tal-għoti u l-valur prevedibbli tiegħu. Madankollu, dan ma jistax japplika f’każijiet fejn modifika tirriżulta f’alterazzjoni tan-natura tal-konċessjoni ġenerali, pereżempju billi jiġu sostitwiti x-xogħlijiet li għandhom jitwettqu jew is-servizzi li għandhom jiġu pprovduti b’xi ħaġa differenti jew billi jinbidel fundamentalment it-tip ta’ konċessjoni minħabba li, f’sitwazzjoni bħal din, wieħed jista’ jassumi li jkun hemm influwenza ipotetika fuq ir-riżultat. Fil-każ ta’ konċessjonijiet mogħtija għall-finijiet li titkompla attività li mhix waħda minn dawk imsemmija fl-Anness II, kwalunkwe żieda fil-valur li ma teħtieġx proċedura ta’ għotja ġdida m’għandhiex tkun ta’ aktar minn 50 % tal-valur tal-konċessjoni oriġinali. Fejn isiru diversi modifiki suċċessivi, din il-limitazzjoni għandha tapplika għall-valur ta’ kull modifika. Tali modifiki konsekuttivi m’għandhomx ikunu mmirati lejn iċ-ċirkomvenzjoni ta’ din id-Direttiva.

(77)

F’konformità mal-prinċipji ta’ trattament ugwali u ta’ trasparenza, l-offerent magħżul m’għandux, pereżempju meta konċessjoni titwaqqaf minħabba defiċjenzi fit-twettiq, jiġi sostitwit minn attur ekonomiku ieħor mingħajr ma terġa’ tinfetaħ mill-ġdid il-konċessjoni għall-kompetizzjoni. Madankollu, l-offerent magħżul li jwettaq il-konċessjoni, għandu jkun jista’, b’mod partikolari meta l-konċessjoni tingħata lil grupp ta’ operaturi ekonomiċi, li jgħaddi minn ċerti bidliet strutturali matul it-twettiq tal-konċessjoni, bħal riorganizzazzjonijiet purament interni, xiri, amalgamazzjonijiet u akkwisti jew insolvenza. Tali bidliet strutturali m’għandhomx awtomatikament jirrikjedu proċeduri ta’ għoti ġodda għall-konċessjoni mwettqa minn dak l-offerent.

(78)

L-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti għandu jkollhom il-possibbiltà li jipprevedu modifiki għal konċessjoni permezz ta’ klawsoli ta’ reviżjoni jew ta’ għażla, iżda klawsoli bħal dawn m’għandhomx jagħtuhom diskrezzjoni bla limitu. Għaldaqstant, din id-Direttiva għandha tistabbilixxi sa liema punt jistgħu jiġu previsti modifiki fil-konċessjoni inizjali. Konsegwentement għandu jiġi ċċarat li klawsoli ta’ reviżjoni jew ta’ għażla abbozzati b’mod suffiċjentement ċar jistgħu pereżempju jipprovdu għal indiċizzazzjonijiet tal-prezzijiet jew jiżguraw li, pereżempju, tagħmir ta’ komunikazzjoni li jiġi distribwit matul perijodu partikolari jibqa’ jkun adattat, ukoll fil-każ ta’ tibdil fil-protokolli tal-komunikazzjonijiet jew bidliet teknoloġiċi oħra. Għandu jkun ukoll possibbli taħt klawsoli suffiċjentement ċari li jiġu pprovduti adattamenti tal-konċessjonijiet li jsiru meħtieġa minħabba diffikultajiet tekniċi li jfeġġu matul l-operazzjoni jew il-manutenzjoni. Għandu jiġi mfakkar ukoll li l-konċessjonijiet jistgħu, pereżempju, jinkludu sew manutenzjoni ordinarja kif ukoll jipprovdu għal interventi ta’ manutenzjoni straordinarja li jistgħu jiġu meħtieġa sabiex tkun żgurata l-kontinwazzjoni ta’ servizz pubbliku.

(79)

Awtoritajiet kontraenti u entitajiet kontraenti jistgħu jiltaqgħu ma’ sitwazzjonijiet fejn isiru meħtieġa xogħlijiet jew servizzi addizzjonali. F’każijiet bħal dawn, dment li l-kondizzjonijiet stabbiliti f’din id-Direttiva jiġu sodisfatti, modifika tal-konċessjoni inizjali mingħajr proċedura ġdida tal-għoti ta’ konċessjoni għandha titqies li tkun ġustifikata.

(80)

L-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti xi kultant jaffaċċjaw ċirkostanzi li jitolbu tmiem bikri tal-konċessjoni sabiex jikkonformaw mal-obbligi taħt il-liġi tal-Unjoni fil-qasam tal-konċessjonijiet. Għalhekk l-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-awtoritajiet kontraenti u l-entitajiet kontraenti jkollhom il-possibbiltà, skont il-kondizzjonijiet determinati mil-liġi nazzjonali, jitterminaw konċessjoni matul it-terminu tagħha jekk dan ikun meħtieġ mil-liġi tal-Unjoni.

(81)

Sabiex tiġi żgurata protezzjoni ġudizzjarja adegwata tal-kandidati u l-offerenti fil-proċeduri tal-għoti ta’ konċessjonijiet, kif ukoll biex isir effettiv l-infurzar ta’ din id-Direttiva u tal-prinċipji tat-TFUE, id-Direttiva tal-Kunsill 89/665/KEE (16) u d-Direttiva tal-Kunsill 92/13/KEE (17) għandhom japplikaw ukoll għal konċessjonijiet ta’ servizzi u konċessjonijiet ta’ xogħlijiet mogħtija kemm minn awtoritajiet kontraenti kif ukoll minn entitajiet kontraenti. Id-Direttivi 89/665/KEE u 92/13/KEE għandhom għalhekk jiġu emendati kif meħtieġ.

(82)

L-ipproċessar ta’ data personali skont din id-Direttiva għandu jiġi rregolat mid-Direttiva 95/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (18).

(83)

L-Istati Membri huma meħtieġa jimmonitorjaw b’mod konsistenti u sistematiku l-implimentazzjoni u l-funzjonament tar-regoli dwar l-għoti ta’ kuntratti ta’ konċessjoni sabiex tiġi żgurata l-applikazzjoni effiċjenti u uniformi tal-liġi tal-Unjoni.

(84)

Il-Kummissjoni għandha tivvaluta l-effetti ekonomiċi fuq is-suq intern, partikolarment fir-rigward ta’ fatturi bħall-għoti ta’ kuntratti transkonfinali, il-parteċipazzjoni tal-SMEs u l-ispejjeż tat-transazzjonijiet, li jirriżultaw mill-applikazzjoni tal-limiti stabbiliti f’din id-Direttiva, u mill-esklużjoni stabbilita stipulata fl-Artikolu 12 li tieħu kont tal-istrutturi speċifiċi tas-settur tal-ilma. Il-Kummissjoni għandha tirrapporta dwar dan lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill sat-18 ta’ April 2019. Skont l-Artikolu XXIV(7) tal-Ftehim dwar l-Akkwisti Pubbliċi (il-“FAP”), il-FAP ser ikun is-suġġett ta’ negozjati ulterjuri tliet snin wara d-dħul fis-seħħ tiegħu u perjodikament minn hemm ‘il quddiem. F’dak il-kuntest, l-adegwatezza tal-livell tal-limiti għandha tiġi eżaminata fil-kuntest ta’ negozjati skont il-FAP b’kont meħud tal-impatt tal-inflazzjoni u l-ispejjeż tat-transazzjonijiet. Il-Kummissjoni għandha, fejn ikun possibbli u adatt, tikkunsidra li tissuġġerixxi żieda tal- limiti applikabbli taħt il-FAP matul iċ-ċiklu ta’ negozjati li jmiss. Fil-każ ta’ kwalunkwe bidla fil-limiti massimi, ir-rapport magħmul mill-Kummissjoni għandu, fejn adatt, ikun segwit minn proposta leġislattiva li timmodifika l-limitu stabbilit f’din id-Direttiva.

(85)

Sabiex ikun hemm adattament għall-iżviluppi tekniċi, ekonomiċi u regolatorji rapidi, is-setgħa li jiġu adottati atti skont l-Artikolu 290 TFUE għandha tiġi ddelegata lill-Kummissjoni fir-rigward tar-rieżami tal-lista ta’ atti stipulata fil-Anness III, li tagħmel rieżami tal-proċeduri tekniċi għall-metodi ta’ kalkolu li jirrigwardaw il-limitu massimu kif ukoll li perjodikament tirrevedi l-limiti massimi stess, temenda r-referenzi għan-nomenklatura tas-CPV u tadatta l-lista ta’ atti stabbiliti fl-Anness X. Huwa ta’ importanza partikolari li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet adatti matul il-ħidma ta’ tħejjija tagħha, inkluż fil-livell ta’ esperti. Il-Kummissjoni meta tħejji u tfassal atti ddelegati, għandha tiżgura trasmissjoni simultanja, fil-ħin u adatta ta’ dokumenti rilevanti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

(86)

Sabiex jiġu żgurati kondizzjonijiet uniformi dwar il-proċedura biex jitfasslu u jiġu trasmessi n-notifiki u biex tintbagħat u tiġi ppubblikata d-data msemmija fl-Annessi V, VII u VIII, għandhom jingħataw setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni. Dawk is-setgħat għandhom jiġu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19). Il-proċedura konsultattiva għandha tintuża għall-adozzjoni tal-atti ta’ implimentazzjoni, li la għandhom impatt fuq is-sitwazzjoni finanzjarja u lanqas fuq in-natura u l-kamp ta’ applikazzjoni tal-obbligi li joħorġu minn din id-Direttiva. Għall-kuntrarju, dawk l-atti huma karatterizzati minn skop purament amministrattiv u jservu biex jiffaċilitaw l-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

(87)

Minħabba li l-għan ta’ din id-Direttiva, jiġifieri l-koordinazzjoni ta’ liġijiet, regolamenti u dispożizzjonijiet amministrattivi tal-Istati Membri li japplikaw għal ċerti proċeduri ta’ konċessjoni ma jistax jinkiseb b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda, minħabba l-iskala u l-effetti tiegħu jista’ jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, b’mod konformi mal-prinċipju tas-sussidarjetà kif stipulat fl-Artikolu 5 TUE. Skont il-prinċipju tal-proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak li jkun meħtieġ sabiex jinkiseb dak l-għan.

(88)

F’konformità mad-Dikjarazzjoni Politika Konġunta tal-Istati Membri u l-Kummissjoni dwar id-dokumenti ta’ spjegazzjoni tat-28 ta’ Settembru 2011, l-Istati Membri ħadu l-impenn li f’każijiet ġustifikati, jakkumpanjaw in-notifika tal-miżuri ta’ traspożizzjoni tagħhom b’dokument wieħed jew aktar li jispjega r-relazzjoni bejn il-komponenti ta’ Direttiva u l-partijiet korrispondenti ta’ strumenti nazzjonali ta’ traspożizzjoni. Fir-rigward ta’ din id-Direttiva, il-leġislatur iqis li t-trasmissjoni ta’ tali dokumenti hija ġustifikata,

TITOLU I

KAPITOLU I

TAQSIMA 1

Artikolu 1

Artikolu 2

Artikolu 3

Artikolu 4

Artikolu 5

Artikolu 6

Artikolu 7

Artikolu 8

Artikolu 9

TAQSIMA II

Artikolu 10

Artikolu 11

Article 12

Artikolu 13

Artikolu 14

Artikolu 15

Artikolu 16

Artikolu 17

TAQSIMA III

Artikolu 18

Artikolu 19

Artikolu 20

Artikolu 21

Artikolu 22

Artikolu 23

TAQSIMA IV

Artikolu 24

Artikolu 25

KAPITOLU II

Artikolu 26

Artikolu 27

Artikolu 28

Artikolu 29

TITOLU II

KAPITOLU I

Artikolu 30

Artikolu 31

Artikolu 32

Artikolu 33

Artikolu 34

Article 35

KAPITOLU II

Artikolu 36

Artikolu 37

Artikolu 38

Artikolu 39

Artikolu 40

Artikolu 41

TITOLU III

Artikolu 42

Artikolu 43

Artikolu 44

Artikolu 45

TITOLU IV

Artikolu 46

Artikolu 47

TITOLU V

Artikolu 48

Artikolu 49

Artikolu 50

Artikolu 51

Artikolu 52

Artikolu 53

Artikolu 54

Artikolu 55

ANNESSI

ANNESS I

ANNESS II

ANNESS III

ANNESS IV

ANNESS V

ANNESS VI

ANNESS VII

ANNESS VIII

ANNESS IX

ANNESS X

ANNESS XI

(a)

Awtoritajiet kontraenti; jew

(b)

Entitajiet kontraenti, sakemm ix-xogħlijiet jew is-servizzi jkunu maħsuba għall-eżerċizzju ta’ waħda mill-attivitajiet imsemmija fl-Anness II.

(1)

‘konċessjonijiet’ tfisser konċessjonijiet ta’ xogħlijiet jew servizzi, kif definit fil-punti (a) u (b):

L-għoti ta’ konċessjoni ta’ xogħlijiet jew servizzi għandu jinvolvi t-trasferiment lill-konċessjonarju ta’ riskju operattiv fl-isfruttament ta’ dawk ix-xogħlijiet jew servizzi, li jinkludi riskju ta’ domanda jew ta’ disponibbiltà jew tat-tnejn. Il-konċessjonarju għandu jitqies li jassumi r-riskju operattiv, f’kondizzjonijiet ta’ operazzjoni normali, meta ma jkunx garantit li jirkupra l-investimenti magħmula jew l-ispejjeż imġarrba fl-operat tax-xogħlijiet jew is-servizzi li huma s-suġġett tal-konċessjoni. Il-parti tar-riskju ttrasferita lill-konċessjonarju għandha tinvolvi esponiment reali għall-inċertezzi tas-suq, b’tali mod li kwalunkwe telf potenzjali stmat imġarrab mill-konċessjonarju m’għandux ikun biss nominali jew negliġibbli;

(2)

‘operatur ekonomiku’ tfisser kwalunkwe persuna fiżika jew ġuridika, jew entità pubblika, jew grupp ta’ persuni jew entitajiet bħal dawn, inklużi assoċjazzjonijiet temporanji ta’ impriżi, li joffri li jwettaq xogħlijiet u/jew biċċa xogħol, li jipprovdi prodotti jew li jforni servizzi fis-suq;

(3)

‘kandidat’ tfisser operatur ekonomiku li jkun wieġeb għal stedina jew li jkun ġie mistieden jieħu sehem fi proċedura tal-għoti ta’ konċessjoni;

(4)

‘offerent’ tfisser operatur ekonomiku li jkun ippreżenta offerta;

(5)

‘konċessjonarju’ tfisser operatur ekonomiku li jkun ingħata konċessjoni;

(6)

‘miktub’ jew ‘bil-miktub’ tfisser kwalunkwe espressjoni li tikkonsisti fi kliem jew figuri li jistgħu jinqraw, jiġu riprodotti jew sussegwentement ikkommunikati, inkluż informazzjoni trasmessa u maħżuna b’mezzi elettroniċi;

(7)

‘eżekuzzjoni ta’ xogħlijiet’ tfisser l-eżekuzzjoni, jew kemm it-tfassil kif ukoll l-eżekuzzjoni, ta’ xogħlijiet relatati ma’ waħda mill-attivitajiet imsemmija fl-Anness I jew ta’ biċċa xogħol, jew ir-realizzazzjoni, b’liema mezz li jkun, ta’ biċċa xogħol li tikkorrispondi għar-rekwiżiti speċifikati mill-awtorità kontraenti jew mill-entità kontraenti li teżerċita influwenza deċiżiva fuq it-tip jew it-tfassil tal-biċċa xogħol;

(8)

‘biċċa xogħol’ tfisser ir-riżultat ta’ xogħlijiet ta’ kostruzzjoni jew inġinerija ċivili meħudin bħala ħaġa waħda li huwa suffiċjenti fih innifsu biex jissodisfa funzjoni ekonomika jew teknika;

(9)

‘mezzi elettroniċi’ tfisser tagħmir elettroniku għall-ipproċessar (inkluż il-kompressjoni diġitali) u l-ħażna tad-data, li tiġi trasmessa, imwassla u riċevuta permezz ta’ wajers, bir-radju, b’mezzi ottiċi jew b’mezzi elettromanjetiċi oħra;

(10)

‘dritt esklużivi’ tfisser dritt mogħti minn awtorità kompetenti ta’ Stat Membru permezz ta’ kwalunkwe liġi, regolament jew dispożizzjoni amministrattiva ppubblikata li hi kompatibbli mat-Trattati li l-effett tagħha jkun li tillimita l-eżerċizzju ta’ attività għal operatur ekonomiku waħdieni u li taffettwa sostanzjalment l-abbiltà ta’ operaturi ekonomiċi oħra li jwettqu attività bħal din;

(11)

‘dritt speċjali’ tfisser dritt mogħti minn awtorità kompetenti ta’ Stat Membru permezz ta’ kwalunkwe liġi, regolament jew dispożizzjoni amministrattiva pubblikata li hija kompatibbli mat-Trattati li l-effett tagħha jkun li tillimita l-eżerċizzju ta’ attività għal żewġ operaturi ekonomiċi jew aktar u li taffettwa sostanzjalment l-abbiltà ta’ operaturi ekonomiċi oħra li jwettqu attività bħal din;

(12)

‘dokument ta’ konċessjoni’ tfisser kwalunkwe dokument prodott jew imsemmi mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti biex jiddeskrivu jew jiddeterminaw l-elementi tal-konċessjoni jew il-proċedura, inkluż l-avviż ta’ konċessjoni, l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi, il-kondizzjonijiet proposti tal-konċessjoni, il-formati għall-preżentazzjoni tad-dokumenti mill-kandidati u l-offerenti, l-informazzjoni dwar obbligi ġeneralment applikabbli u kwalunkwe dokument addizzjonali;

(13)

‘innovazzjoni’ tfisser l-implementazzjoni ta’ prodott, servizz, proċess ġdid jew imtejjeb b’mod sinifikanti, inkluż iżda mhux limitat għall-proċessi ta’ produzzjoni, bini jew kostruzzjoni, ta’ metodu ġdid ta’ kummerċjalizzazzjoni, jew ta’ metodu organizzazzjonali ġdid fil-prattiki tan-negozju, organizzazzjoni tal-post tax-xogħol jew relazzjonijiet esterni li fost oħrajn ikollha l-għan li tgħin biex jissolvew l-isfidi tas-soċjetà jew li tappoġġa l-istrateġija Ewropa 2020.

(a)

huma stabbiliti għall-għan speċifiku li jissodisfaw il-bżonnijiet fl-interess ġenerali, li ma jkollhomx karattru industrijali jew kummerċjali;

(b)

għandhom personalità ġuridika; u

(c)

huma ffinanzjati, fil-parti l-kbira, mill-awtoritajiet Statali, reġjonali jew lokali, jew minn korpi oħra rregolati mil-liġi pubblika; jew huma soġġetti għal superviżjoni maniġerjali minn dawk il-korpi jew awtoritajiet; jew għandhom bord amministrattiv, maniġerjali jew superviżorju, li aktar minn nofs il-membri tiegħu jinħatru mill-Istat, l-awtoritajiet reġjonali jew lokali, jew minn korpi oħra rregolati mil-liġi pubblika.

(a)

l-awtoritajiet statali, reġjonali jew lokali, korpi rregolati mil-liġi pubblika, jew assoċjazzjonijiet iffurmati minn tali awtorità waħda jew aktar jew minn tali korp wieħed jew aktar irregolat mil-liġi pubblika;

(b)

impriżi pubbliċi kif definiti fil-paragrafu 3b ta’ dan l-Artikolu;

(c)

entitajiet oħra minbarra dawk imsemmija fil-punti (a) u (b) ta’ dan il-paragrafu, iżda li joperaw abbażi ta’ drittijiet speċjali jew esklużivi, mogħtija għall-eżerċizzju ta’ waħda mill-attivitajiet msemmija fl-Anness II.

(a)

proċeduri ta’ akkwist b’sejħa minn qabel għal kompetizzjoni skont id-Direttiva 2014/24/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (21) u d-Direttiva 2014/25/UE id-Direttiva 2009/81/KE jew din id-Direttiva;

(b)

proċeduri skont atti legali oħra tal-Unjoni, elenkati fl-Anness III, li jiżguraw trasparenza adegwata minn qabel għall-għoti ta’ awtorizzazzjonijiet abbażi ta’ kriterji oġġettivi.

(a)

ikollhom il-maġġoranza tal-kapital sottoskritt tal-impriża;

(b)

jikkontrollaw il-maġġoranza tal-voti li jkollhom l-ishma maħruġin mill-impriża;

(c)

ikunu jistgħu jaħtru aktar min-nofs il-korp amministrattiv, maniġerjali, superviżorju tal-impriża.

(a)

il-valur ta’ kwalunkwe forma ta’ opzjoni u kwalunkwe estensjoni tad-durata tal-konċessjoni;

(b)

id-dħul minn ħlasijiet ta’ tariffi u multi mill-utenti tax-xogħlijiet jew servizzi għajr dawk miġbura f’isem l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti;

(c)

il-ħlasijiet jew kwalunkwe vantaġġ finanzjarju tkun xi tkun il-forma tagħhom magħmula mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti jew kwalunkwe awtorità pubblika oħra lill-konċessjonarju inkluż il-kumpens għall-konformità ma’ obbligu ta’ servizz pubbliku u sussidji ta’ investiment pubbliku;

(d)

il-valur ta’ għotjiet jew ta’ kwalunkwe vantaġġ finanzjarju ieħor tkun xi tkun il-forma tagħhom minn partijiet terzi għat-twettiq tal-konċessjoni;

(e)

id-dħul mill-bejgħ ta’ kwalunkwe assi li jagħmlu parti mill-konċessjoni;

(f)

il-valur tal-provvisti u s-servizzi kollha li jkunu disponibbli lill-konċessjonarju mill-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti, sakemm ikunu neċessarji għall-eżekuzzjoni tax-xogħlijiet jew l-għoti tas-servizzi;

(g)

kwalunkwe premju jew ħlas lil kandidati jew offerenti.

(a)

strument legali li joħloq obbligi legali internazzjonali, bħal ftehim internazzjonali konkluż f’konformità mat-TFUE bejn Stat Membru u pajjiż terz wieħed jew aktar jew subdiviżjonijiet tiegħu jew tagħhom u li jkopri xogħlijiet, provvisti jew servizzi maħsuba għall-implimentazzjoni jew l-isfruttament konġunt ta’ proġett mill-firmatarji tagħhom;

(b)

organizzazzjoni internazzjonali.

(a)

regoli speċifiċi proċedurali skont ftehim internazzjonali jew arranġament bejn Stat Membru wieħed jew aktar u pajjiż terz jew aktar;

(b)

regoli speċifiċi proċedurali skont ftehim internazzjonali konkluż jew arranġament dwar l-istazzjonar ta’ truppi u li jikkonċerna l-garanzji mogħtija minn xi Stat Membru jew pajjiż terz;

(c)

regoli speċifiċi proċedurali ta’ organizzazzjoni internazzjonali, li tixtri għal skopijiet tagħha jew ta’ kuntratti li għandhom jingħataw minn Stat Membru bi qbil ma’ dawk ir-regoli.

(a)

konċessjonijiet li fir-rigward tagħhom, l-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva tobbliga lil Stat Membru biex iforni informazzjoni li l-iżvelar tagħha jkun jikkunsidrah li jmur kontra l-interessi essenzjali tas-sigurtà tiegħu; jew fejn l-akkwist u l-prestazzjoni tal-konċessjoni huma ddikjarati bħala sigrieta jew għandhom ikunu akkumpanjati minn miżuri ta’ sigurtà speċjali f’konformità mal-liġijiet, ir-regolamenti jew id-dispożizzjonijiet amministrattivi fis-seħħ fi Stat Membru dment li l-Istat Membru jkun stabbilixxa li l-interessi essenzjali kkonċernati ma jkunux jistgħu jiġu garantiti permezz ta’ miżuri inqas intrużivi, bħal dawk imsemmija fil-paragrafu 7;

(b)

konċessjonijiet mogħtija fil-qafas tal-programm kooperattiv imsemmi fl-Artikolu 13(c) tad-Direttiva 2009/81/KE;

(c)

konċessjonijiet mogħtija minn gvern lil gvern ieħor relatati ma’ xogħlijiet u servizzi marbuta direttament ma’ tagħmir militari jew tagħmir sensittiv, jew xogħlijiet u servizzi speċifikament għal raġunijiet militari, jew xogħlijiet sensittivi u servizzi sensittivi;

(d)

konċessjonijiet mogħtija f’pajjiż terz, li jsiru meta jkunu stazzjonati forzi militari barra mit-territorju tal-Unjoni, fejn ħtiġijiet operattivi jitolbu li dawk il-konċessjonijiet ikunu konklużi ma’ operaturi ekonomiċi li jinsabu fiż-żona tal-operazzjonijiet; u

(e)

konċessjonijiet b’xi mod ieħor eżentati taħt din id-Direttiva.

(a)

l-akkwist jew il-kiri, permezz ta’ kwalunkwe mezz finanzjarju, ta’ art, bini eżistenti, jew proprjetà immobbli oħra jew drittijiet konċernati fuqhom;

(b)

l-akkwist, l-iżvilupp, il-produzzjoni jew il-koproduzzjoni ta’ materjal għall-programm maħsub għas-servizzi tal-media awdjoviżiva jew servizzi tal-media radjofoniċi, li huma mogħtija minn fornituri ta’ servizzi tal-media awdjoviżivi jew radjofoniċi, jew il-konċessjonijiet għal ħin ta’ xandir jew il-forniment ta’ programmi, li jingħataw lill-fornituri tas-servizz tal-media awdjoviżivi jew radjofoniċi. Għall-finijiet ta’ dan il-punt, “servizzi tal-media awdjoviżiva” u “fornituri ta’ servizzi tal-media” għandu jkollhom, rispettivament, l-istess tifsira bħal dik fil-punti (a) u (d) tal-Artikolu 1(1)tad-Direttiva 2010/13/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (23). “Programm” għandu jkollu l-istess tifsira bħal dak fil-punt (b) tal-Artikolu 1(1) ta’ dik id-Direttiva, iżda għandu jinkludi wkoll programmi radjofoniċi u materjali tal-programmi radjofoniċi. Barra minn hekk, għall-finijiet ta’ din id-dispożizzjoni, “materjal tal-programm” għandu jkollu l-istess tifsira bħal “programm”.

(c)

servizzi ta’ arbitraġġ u ta’ konċiljazzjoni;

(d)

kwalunkwe wieħed mis-servizzi legali li ġejjin:

(e)

servizzi finanzjarji marbuta mal-ħruġ, il-bejgħ, ix-xiri jew it-trasferiment ta’ titoli jew strumenti finanzjarji oħra skont it-tifsira tad-Direttiva 2004/39/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (25), servizzi tal-bank ċentrali u l-operazzjonijiet imwettqa mal-Faċilità Ewropea ta’ Stabbiltà Finanzjarja u l-Mekkaniżmu Ewropew ta’ Stabbiltà;

(f)

self, sew jekk marbut mal-ħruġ, il-bejgħ, ix-xiri jew it-trasferiment ta’ titoli jew strumenti finanzjarji oħra kif ukoll jekk le;

(g)

servizzi ta’ difiża ċivili, protezzjoni ċivili, u ta’ prevenzjoni ta’ perikolu li huma fornuti minn organizzazzjonijiet jew assoċjazzjonijiet mingħajr skop ta’ profitt, u li huma koperti mill-kodiċi CPV li ġejjin: 75250000-3, 75251000-0, 75251100-1, 75251110-4, 75251120-7, 75252000-7, 75222000-8, 98113100-9 u 85143000-3 minbarra servizzi tal-ambulanza għat-trasport ta’ pazjenti;

(h)

servizzi ta’ kampanji politiċi, li huma koperti mill-kodiċi CPV 79341400-0, 92111230-3 u 92111240-6, meta mogħtija minn partit politiku fil-kuntest ta’ kampanja elettorali;

(a)

il-forniment jew it-tħaddim ta’ netwerks fissi maħsuba biex jipprovdu servizz lill-pubbliku b’rabta mal-produzzjoni, it-trasport jew id-distribuzzjoni ta’ ilma tajjeb għax-xorb;

(b)

il-provvista ta’ ilma tajjeb għax-xorb lil tali netwerks.

(a)

proġetti ta’ inġinerija idrawlika, irrigazzjoni jew dranaġġ tal-art, dment li l-volum ta’ ilma li għandu jintuża għall-provvista ta’ ilma tajjeb għax-xorb ikun jirrappreżenta aktar minn 20 % tal-volum totali ta’ ilma mqiegħed għad-dispożizzjoni minn dawk il-proġetti jew minn stallazzjonijiet għall-irrigazzjoni jew id-dranaġġ; jew

(b)

ir-rimi jew it-trattament tad-dranaġġ.

(a)

tista’ tkun, direttament jew indirettament, soġġetta għal influwenza dominanti mill-entità kontraenti;

(b)

tista’ teżerċita influwenza dominanti fuq l-entità kontraenti; jew

(c)

bħall-entità kontraenti, hija soġġetta għall-influwenza dominanti ta’ impriża oħra permezz ta’ sjieda, parteċipazzjoni finanzjarja jew ir-regoli li jirregolawha.

(a)

minn entità kontraenti lil impriża affiljata; jew

(b)

minn impriża konġunta, iffurmata esklużivament minn għadd ta’ entitajiet kontraenti għall-fini li twettaq attivitajiet imsemmija fl-Anness II, lil impriża li hija affiljata ma’ waħda minn dawk l-entitajiet kontraenti.

(a)

konċessjonijiet ta’ servizzi dment li tal-inqas 80 % tal-fatturat totali medju tal-impriża affiljata matul it-tliet snin preċedenti, b’kont meħud tas-servizzi kollha pprovduti minn dik l-impriża, ikun ġej mill-forniment ta’ servizzi lill-entità kontraenti jew impriżi oħra li hija affiljata magħhom;

(b)

konċessjonijiet ta’ xogħol dment li tal-inqas 80 % tal-fatturat totali medju tal-impriża affiljata, matul it-tliet snin preċedenti b’kont meħud tax-xogħol kollu pprovdut minn dik l-impriża, ikun ġej mill-forniment ta’ xogħol lill-entità kontraenti jew impriżi oħra li hija affiljata magħhom.

(a)

impriża konġunta, iffurmata esklussivament minn għadd ta’ entitajiet kontraenti bil-għan li twettaq attivitajiet imsemmija fl-Anness II, għal waħda minn dawn l-entitajiet kontraenti, jew

(b)

entità kontraenti lil tali impriża konġunta li tifforma parti minnha.

(a)

l-ismijiet tal-impriżi jew tal-impriżi konġunti kkonċernati;

(b)

in-natura u l-valur tal-konċessjonijiet involuti;

(c)

provi meqjusa bħala meħtieġa mill-Kummissjoni, li juru li r-relazzjoni bejn l-impriża jew l-impriża konġunta li ngħatat il-konċessjonijiet u l-entità kontraenti tikkonforma mar-rekwiżiti tal-Artikolu 13 jew l-Artikolu 14.

(a)

l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti teżerċita kontroll fuq il-persuna ġuridika kkonċernata li huwa simili għal dak li teżerċita fuq id-dipartimenti tagħha stess; u

(b)

aktar minn 80 % tal-attivitajiet tal-persuna ġuridika kkontrollata jitwettqu fil-prestazzjoni tal-kompiti fdati lilha mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti ta’ kontroll jew minn persuni ġuridiċi oħra kkontrollati minn dik l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti; u

(c)

mhemm l-ebda parteċipazzjoni diretta ta’ kapital privat fil-persuna ġuridika kkontrollata bl-eċċezzjoni ta’ forom ta’ parteċipazzjoni ta’ kapital privat li ma jkollhomx dritt ta’ kontroll jew ta’ mblokkar, meħtieġa minn dispożizzjonijet leġislattivi nazzjonali, f’konformità mat-Trattati, li ma jeżerċitawx influwenza deċiżiva fuq il-persuna ġuridika kkontrollata.

(a)

l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti kif imsemmija fil- punt (a) tal-Artikolu 7(1) teżerċita kontroll konġunt ma’ awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti oħra fuq dik il-persuna ġuridika li huwa simili għal dak li huma jeżerċitaw fuq id-dipartimenti tagħhom stess;

(b)

aktar minn 80 % tal-attivitajiet ta’ dik il-persuna ġuridika jitwettqu fil-prestazzjoni tal-kompiti fdati lilha mill-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti ta’ kontroll jew minn persuni ġuridiċi oħra kkontrollati mill-istess awtoritajiet kontraenti jew entitajiet kontraenti; u

(c)

mhemm l-ebda parteċipazzjoni diretta ta’ kapital privat fil-persuna ġuridika kkontrollata bl-eċċezzjoni ta’ forom ta’ parteċipazzjoni ta’ kapital privat li ma jkollhomx dritt ta’ kontroll jew ta’ mblokkar, meħtieġa minn dispożizzjonijet leġislattivi nazzjonali, f’konformità mat-Trattati, li ma jeżerċitawx influwenza deċiżiva fuq il-persuna ġuridika kkontrollata.

(i)

il-korpi li jieħdu d-deċiżjonijiet tal-persuna ġuridika kkontrollata huma magħmulin minn rappreżentanti tal-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti parteċipanti kollha. Rappreżentanti individwali jistgħu jirrappreżentaw l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti parteċipanti kollha, jew diversi minnhom;

(ii)

dawk l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti huma kapaċi jeżerċitaw konġuntament influwenza deċiżiva fuq l-għanijiet strateġiċi u d-deċiżjonijiet importanti tal-persuna ġuridika kkontrollata; u

(iii)

l-entità ġuridika kkontrollata ma jkollha l-ebda interessi li jmorru kontra dawk tal-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti ta’ kontroll.

(a)

il-kuntratt jistabbilixxi jew jimplimenta kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti parteċipanti bl-għan li jiġi żgurat li s-servizzi pubbliċi li huma għandhom iwettqu jkunu pprovduti bil-ħsieb li jiksbu l-għanijiet li għandhom komuni;

(b)

l-implimentazzjoni ta’ dik il-kooperazzjoni hi rregolata unikament minn konsiderazzjonijiet li jirrigwardaw l-interess pubbliku; u

(c)

l-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti parteċipanti jwettqu inqas minn 20 % tal-attivitajiet li jirrigwardaw il-kooperazzjoni;

(a)

fejn parti minn kuntratt partikolari tkun koperta mill-Artikolu 346 tat-TFUE, jew partijiet differenti jkunu koperti mill-Artikolu 346 tat-TFUE u d-Direttiva 2009/81/KE rispettivament, il-kuntratt għandu jingħata mingħajr ma tiġi applikata din id-Direttiva, dment li l-għoti ta’ kuntratt waħdieni jkun iġġustifikat għal raġunijiet oġġettivi;

(b)

fejn parti minn kuntratt partikolari tkun koperta mid-Direttiva 2009/81/KE, il-kuntratt jista’ jingħata f’konformità ma’ din id-Direttiva jew f’konformità mad-Direttiva 2009/81/KE, dment li l-għoti ta’ kuntratt waħdieni jkun iġġustifikat għal raġunijiet oġġettivi.

(a)

il-konċessjoni għandha tingħata f’konformità mad-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva applikabbli għal konċessjonijiet mogħtija minn awtoritajiet kontraenti, jekk waħda mill-attivitajiet li għaliha l-kuntratt ikun maħsub tkun soġġetta għad-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva applikabbli għal konċessjonijiet mogħtija minn awtoritajiet kontraenti u l-attività l-oħra tkun soġġetta għad-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva applikabbli għal konċessjonijiet mogħtija minn entitajiet kontraenti;

(b)

il-kuntratt għandu jingħata f’konformità mad-Direttiva 2014/24/UE, jekk waħda mill-attivitajiet li għaliha hu maħsub il-kuntratt tkun soġġetta għal din id-Direttiva u l-oħra għad-Direttiva 2014/24/UE;

(c)

il-kuntratt għandu jingħata f’konformità ma’ din id-Direttiva, jekk waħda mill-attivitajiet li għaliha huwa maħsub il-kuntratt hija soġġetta għal din id-Direttiva u l-oħra mhija soġġetta la għal din id-Direttiva, la għad-Direttiva 2014/24/UE u lanqas għad-Direttiva 2014/25/UE.

(a)

koperta mill-Artikolu 346 tat-TFUE; jew

(b)

soġġetta għad-Direttiva 2009/81/KE

(i)

tagħti kuntratt mingħajr l-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva fil-każijiet imniżżlin taħt punt (a); jew

(ii)

tagħti kuntratt jew f’konformità ma’ din id-Direttiva jew f’konformità mad-Direttiva 2009/81/KE, fil-każijiet imniżżlin taħt punt (b). L-ewwel subparagrafu ta’ dan il-paragrafu huwa mingħajr preġudizzju għal-limiti massimi u l-esklużjonijiet previsti mid-Direttiva 2009/81/KE.

(a)

il-benefiċċji jmorru esklużivament għand l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti għall-użu tagħha fit-twettiq tan-negozju tagħha; u

(b)

is-servizz provdut ikun kompletament remunerat mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti.

(a)

mezzi elettroniċi;

(b)

posta jew fax;

(c)

komunikazzjoni bil-fomm, inkluż bit-telefon fir-rigward ta’ komunikazzjoni li mhijiex l-elementi essenzjali ta’ proċedura tal-għoti ta’ konċessjoni, u sakemm il-kontenut tal-komunikazzjoni bil-fomm jiġi dokumentat b’mod suffiċjenti fuq mezz durabbli;

(d)

twassil bl-idejn iċċertifikat b’konferma ta’ rċevuta.

(a)

l-għan tal-konċessjoni jkun il-ħolqien jew l-akkwist ta’ opra tal-arti jew prestazzjoni artistika unika;

(b)

in-nuqqas ta’ kompetizzjoni għal raġunijiet tekniċi;

(c)

l-eżistenza ta’ dritt esklużiv;

(d)

il-protezzjoni ta’ drittijiet ta’ proprjetà intellettwali u drittijiet esklużivi ħlief dawk definiti fil-punt (10) tal-Artikolu 5.

(a)

fejn l-operatur ekonomiku kkonċernat għandu jew jista’ jiġi eskluż skont il-paragrafi 38(5) sa (9) jew ma jissodisfax il-kriterji ta’ għażla stabbiliti mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti skont l-Artikolu 38(1);

(b)

fejn l-applikazzjonijiet jinkludu offerti li mhumiex adatti fit-tifsira tat-tieni subparagrafu.

(a)

l-offerta tikkonforma mar-rekwiżiti minimi stabbiliti, fejn applikabbli, mill-awtorità kontraenti jew mill-entità kontraenti;

(b)

l-offerent ikun konformi mal-kondizzjonijiet għal parteċipazzjoni kif imsemmija fl-Artikolu 38(1);

(c)

l-offerent ma jkunx eskluż milli jipparteċipa fil-proċedura tal-għotja f’konformità mal-Artikolu 38(4) sa (7), u soġġett għall-Artikolu 38(9).

(a)

fl-avviż tal-konċessjoni, deskrizzjoni tal-konċessjoni u tal-kondizzjonijiet tal-parteċipazzjoni;

(b)

fl-avviż tal-konċessjoni, fl-istedina għall-preżentazzjoni ta’ offerta jew f’dokumenti oħra tal-konċessjoni, deskrizzjoni tal-kriterji tal-għotja u, fejn applikabbli, ir-rekwiżiti minimi li għandhom jintlaħqu.

(a)

parteċipazzjoni f’organizzazzjoni kriminali, kif definita fl-Artikolu 2 tad-Deċiżijoni Qafas tal-Kunsill 2008/841/ĠAI (28);

(b)

korruzzjoni, kif definita fl-Artikolu 3 tal-Konvenzjoni dwar il-ġlieda kontra l-korruzzjoni li tinvolvi uffiċjali tal-Komunitajiet Ewropej jew uffiċjali tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea (29) u l-Artikolu 2(1) tad-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2003/568/ĠAI (30), kif ukoll korruzjoni kif definita fil-liġi nazzjonali tal-awtorità jew l-entità kontraenti jew l-operatur ekonomiku;

(c)

frodi fis-sens tal-Artikolu 1 tal-Konvenzjoni dwar il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Komunitajiet Ewropej (31);

(d)

reati terroristiċi jew reati marbuta ma’ attivitajiet terroristiċi, kif definiti fl-Artikoli 1 u 3 tad-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2002/475/JHA (32) rispettivament, jew inċitazzjoni, għajnuna jew tixwix jew tentattivi għal twettiq ta’ reat, kif spjegat fl-Artikolu 4 ta’ dik id-Deċiżjoni Qafas;

(e)

ħasil tal-flus jew finanzjament tat-terroriżmu, kif definit fl-Artikolu 1 tad-Direttiva 2005/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (33).

(f)

tħaddim tat-tfal u forom oħra ta’ traffikar tal-bnedmin kif definit fl-Artikolu 2 tad-Direttiva 2011/36/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (34).

(a)

fejn ikun jista’ jintwera bi kwalunkwe mezz adatt kwalunkwe ksur tal-obbligi applikabbli msemmija fl-Artikolu 30(3).

(b)

fejn l-operatur ekonomiku jkun fallut jew ikun soġġett għal proċeduri ta’ insolvenza jew ta’ stralċ, fejn l-assi tiegħu jkunu qed jiġu amministrati minn likwidatur jew mill-qorti, fejn ikun daħal f’arranġament ma’ kredituri, fejn l-attivitajiet kummerċjali tiegħu jkunu sospiżi jew huwa jkun qiegħed fi kwalunkwe sitwazzjoni analoga li tirriżulta minn proċedura simili taħt il-liġijiet u r-regolamenti nazzjonali; l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti tista’, iżda, tiddeċiedi li ma teskludihx jew hija tkun rikjesta mill-Istat Membru biex ma teskludix operatur ekonomiku li jkun f’waħda mis-sitwazzjonijiet ta’ hawn fuq fejn hija tkun stabbilixxiet li l-operatur ekonomiku inkwistjoni ser ikun jista’ jwettaq il-konċessjoni, b’kont meħud tar-regoli u l-miżuri nazzjonali applikabbli dwar il-kontinwità tan-negozju fil-każ ta’ dawk is-sitwazzjonijiet;

(c)

fejn l-awtorità kontraenti tista’ turi bi kwalunkwe mezz adatt li l-operatur ekonomiku jkun ħati ta’ miskondotta professjonali serja, li titfa’ dubji fuq l-integrazzjoni tiegħu;

(d)

fejn konflitt ta’ interess fis-sens tat-tieni paragrafu tal-Artikolu 35, ma jkunx jista’ jiġi rimedjat b’mod effettiv bi kwalunkwe miżura oħra inqas intrusiva;

(e)

fejn l-awtorità kontraenti għandha indikazzjonijiet plawżibbli biżżejjed biex tikkonkludi li l-operatur ekonomiku ikun daħal fi qbil ma’ operaturi ekonomiċi oħrajn bl-għan li jikkawżaw distorsjoni tal-kompetizzjoni;

(f)

fejn l-operatur ekonomiku jkun wera nuqqasijiet sinifikanti jew persistenti fil-prestazzjoni ta’ rekwiżit sostantiv taħt konċessjoni preċedenti jew kuntratt preċedenti ma’ awtorità kontraenti jew ma’ entità kontraenti kif definit f’din id-Direttiva jew fid-Direttiva 2014/25/UE li wassal għat-terminazzjoni antiċipata ta’ dan il-kuntratt preċedenti, penali jew sanzjonijiet komparabbli;

(g)

fejn l-operatur ekonomiku kien ħati ta’ rappreżentazzjoni qarrieqa serja fl-għoti tal-informazzjoni rikjesta għall-verifika tan-nuqqas ta’ raġunijiet għall-esklużjoni jew biex jiġu sodisfatti l-kriterji ta’ selezzjoni, ikun żamm tali informazzjoni jew ma jistax jippreżenta d-dokumenti meħtieġa għas-sostenn ta’ tali informazzjoni;

(h)

fejn l-operatur ekonomiku ikun ħa azzjoni biex jinfluwenza b’mod mhux xieraq il-proċess ta’ teħid ta’ deċiżjoni tal-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti, biex jakkwista informazzjoni kunfidenzjali li tista’ tagħtih vantaġġi mhux xierqa fil-proċedura ta’ għoti ta’ konċessjoni jew biex deliberatament jagħti informazzjoni qarrieqa li jista’ jkollha influwenza materjali fuq deċiżjonijiet li jirrigwardaw l-esklużjoni, is-selezzjoni jew l-għoti;

(i)

fil-każ ta’ konċessjonijiet fl-oqsma tad-difiża u s-sigurtà kif imsemmijin fid-Direttiva 2009/81/KE, fejn l-operatur ekonomiku jkun instab, abbażi ta’ kwalunkwe mezz ta’ evidenza, inklużi sorsi ta’ data protetta, li ma kellux l-affidabbiltà meħtieġa biex jiġu evitati riskji għas-sigurtà tal-Istat Membru.

(a)

konċessjonijiet ta’ servizzi oħra minbarra dawk li jikkonċernaw servizzi li jingħataw fil-faċilitajiet taħt is-sorveljanza tal-awtorità kontraenti jew tal-entità kontraenti jew għal fornituri involuti f’konċessjonijiet ta’ xogħlijiet jew servizzi;

(b)

subkuntratturi tas-subkuntratturi tal-konċessjonarju jew aktar ‘l isfel fil-katina tas-subkuntrattar.

(a)

Fejn id-dritt nazzjonali ta’ Stat Membru jipprevedi mekkaniżmu ta’ responsabbiltà konġunta bejn is-subkuntratturi u l-konċessjonarju, l-Istat Membru kkonċernat għandu jiżgura li r-regoli rilevanti jiġu applikati f’konformità mal-kondizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 30(3).

(b)

L-awtoritajiet kontraenti jew l-entitajiet kontraenti jistgħu jivverifikaw jew jistgħu jintalbu minn Stati Membri biex jivverifikaw jekk hemmx raġunijiet għall-esklużjoni ta’ subkuntratturi skont l-Artikolu 38(4) sa (10). F’tali każijiet, l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti għandha titlob lill-operatur ekonomiku biex jibdel subkuntrattur li fir-rigward tiegħu l-verifika wriet li hemm raġunijiet obbligatorji għal esklużjoni. L-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti tista’ titlob jew tista’ tintalab minn Stat Membru biex titlob lill-operatur ekonomiku biex jibdel subkuntrattur li fir-rigward tiegħu l-verifika wriet li hemm raġunijiet mhux obbligatorji għal esklużjoni.

(a)

fejn il-modifiki, irrispettivament mill-valur monetarju tagħhom, ikunu ġew previsti fid-dokumenti tal-konċessjoni inizjali bi klawżoli ċari, preċiżi u inekwivoċi, li jistgħu jinkludu klawżoli ta’ reviżjoni tal-valur, jew għażliet. Dawn il-klawżoli għandhom jiddikkjaraw l-ambitu u n-natura ta’ modifiki jew għażliet possibbli kif ukoll il-kondizzjonijiet kif dawn jistgħu jintużaw. Huma m’għandhomx jipprevedu modifiki jew għażliet li jibdlu n-natura globali tal-konċessjoni;

(b)

għal xogħlijiet jew servizzi addizzjonali mill-konċessjonarju oriġinali li jkunu saru neċessarji u li ma kinux inklużi fil-konċessjoni inizjali fejn il-bidla tal-konċessjonarju:

Madankollu, fil-każ ta’ konċessjonijiet mogħtija minn awtorità kontraenti, għall-finijiet li titkompla attività li mhix waħda minn dawk imsemmija fl-Anness II, kwalunkwe żieda fil-valur ma għandhiex tkun ta’ aktar minn 50 % tal-valur tal-konċessjoni oriġinali. Fejn isiru diversi modifiki suċċessivi, dik il-limitazzjoni għandha tapplika għall-valur ta’ kull modifika. Tali modifiki konsekuttivi ma għandomx ikunu mmirati lejn iċ-ċirkomvenzjoni ta’ din id-Direttiva;

(c)

fejn jiġu sodisfatti l-kondizzjonijiet kollha li ġejjin:

(d)

fejn konċessjonarju ġdid jibdel lill-konċessjonarju li l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti tkun inizjalment tat il-konċessjoni bħala konsegwenza ta’:

(e)

fejn il-modifiki, irrispettivament mill-valur tagħhom, ma jkunux sostanzjali fis-sens tal-paragrafu 4.

(i)

il-limitu stabbilit fl-Artikolu 8; u

(ii)

10 % tal-valur tal-konċessjoni inizjali.

(a)

il-modifika tintroduċi kondizzjonijiet li, kieku kienu parti mill-proċedura tal-għoti ta’ konċessjoni inizjali, kienu jippermettu l-ammissjoni ta’ applikanti oħra minbarra dawk inizjalment magħżula, jew għall-aċċettazzjoni ta’ offerta minbarra dik aċċettata oriġinarjament jew kienu jattiraw parteċipanti addizzjonali fil-proċedura tal-għoti ta’ konċessjoni;

(b)

il-modifika tibdel il-bilanċ ekonomiku tal-konċessjoni favur il-konċessjonarju b’tali mod li ma kienx previst fil-konċessjoni inizjali;

(c)

il-modifika testendi l-ambitu tal-konċessjoni b’mod konsiderevoli;

(d)

fejn konċessjonarju ġdid jibdel lill-konċessjonarju li l-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti kienet inizjalment tat il-konċessjoni f’każijiet oħra minbarra dawk previsti taħt punt (d) tal-paragrafu 1.

(a)

tkun saret modifika tal-konċessjoni li tkun teħtieġ proċedura ġdida ta’ għoti ta’ konċessjoni skont l-Artikolu 43;

(b)

il-konċessjonarju kien, fil-ħin tal-għoti tal-konċessjoni, f’waħda mis-sitwazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 38(4) u għalhekk kellu jiġi eskluż mill-proċedura tal-għoti tal-konċessjoni;

(c)

fi proċedura skont l-Artikolu 258 tat-TFUE, il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea ssib li Stat Membru naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu skont it-Trattati minħabba l-fatt li awtorità kontraenti jew entità kontraenti li tappartjeni għal dak l-Istat Membru tkun tat il-konċessjoni inkwistjoni mingħajr ma kkonformat mal-obbligi tagħha skont it-Trattati u din id-Direttiva.

(1)

Fl-Artikolu 1 il-paragrafu 1 għandu jinbidel b’dan li ġej:

“1.   Din id-Direttiva tapplika għal kuntratti msemmija fid-Direttiva 2014/24/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (*), sakemm tali kuntratti ma jkunx esklużi skont l-Artikoli 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15, 16, 17 u 37 ta’ dik id-Direttiva.

Din id-Direttiva tapplika wkoll għal konċessjonijiet mogħtija mill-awtoritajiet kontraenti, imsemmija fid-Direttiva 2014/23/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (**), sakemm dawn il-konċessjonijiet ma jkunux esklużi skont l-Artikoli 10, 11, 12, 17 u 25 ta’ dik id-Direttiva.

Il-kuntratti skont it-tifsira ta’ din id-Direttiva jinkludu kuntratti pubbliċi, ftehimiet ta’ qafas, konċessjonijiet ta’ xogħlijiet u servizzi u sistemi dinamiċi ta’ xiri.’

L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa sabiex jiżguraw illi, rigward kuntratti li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2014/24/UE jew id-Direttiva 2014/23/UE, id-deċiżjonijiet meħuda mill-awtoritajiet kontraenti jistgħu jiġu riveduti b’mod effettiv u, b’mod partikolari, malajr kemm jista’ jkun f’konformità mal-kondizzjonijiet stabbiliti fl-Artikoli 2 sa 2f ta’ din id-Direttiva, għar-raġuni li dawn id-deċiżjonijiet ikunu kisru l-liġi tal-Unjoni fil-qasam tal-akkwist pubbliku jew ir-regoli nazzjonali li jittrasponu dik il-liġi.

(*)  Direttiva 2014/24/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar l-akkwist pubbliku (ĠU L 94, 28.3.2014, p. 65)."

(**)  Direttiva 2014/23/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar l-għoti ta’ kuntratti ta’ konċessjoni (ĠU L 94, 28.3.2014, p. 1)”;"

(2)

Fl-Artikolu 2a, il-paragrafu 2 għandu jiġi emendat kif ġej:

(3)

l-Artikolu 2b, huwa emendat kif ġej:

(4)

Fl-Artikolu 2c, il-kliem “Direttiva 2004/18/KE” għandhom jinbidlu bil-kliem “Direttiva 2014/24/UE jew Direttiva 2014/23/UE”;

(5)

L-Artikolu 2d għandu jiġi emendat kif ġej:

(6)

Fl-Artikolu 2f(1), il-punt (a) għandu jinbidel b’dan li ġej:

(7)

Fl-Artikolu 3, il-paragrafu 1 għandu jinbidel b’dan li ġej:

“1.   Il-Kummissjoni tista’ tinvoka l-proċedura prevista fil-paragrafi 2 sa 5 meta, qabel ma jiġi konkluż kuntratt, tqis li sar ksur serju tal-liġi tal-Unjoni fil-qasam tal-akkwist pubbliku matul il-proċedura ta’ għoti ta’ kuntratt li jaqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2014/24/UE jew id-Direttiva 2014/23/UE.”.

(1)

Fl-Artikolu 1, il-paragrafu 1 għandu jinbidel b’dan li ġej:

“1.   Din id-Direttiva tapplika għal kuntratti msemmija fid-Direttiva 2014/25/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (***), sakemm tali kuntratti ma jkunux esklużi skont l-Artikoli 18 sa 24, 27 sa 30, 34 jew 55 ta’ dik id-Direttiva.

Il-kuntratti fit-tifsira ta’ din id-Direttiva jinkludu kuntratti ta’ provvista, ta’ xogħol u ta’ servizzi, konċessjonijiet ta’ xogħlijiet u servizzi, ftehim qafas u sistemi dinamiċi ta’ xiri.

Din id-Direttiva tapplika wkoll għal konċessjonijiet mogħtija minn entitajiet kontraenti, imsemmija fid-Direttiva 2014/23/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (****) ta’..dwar l-għoti ta’ kuntratti ta’ konċessjoni sakemm dawn il-kuntratti ma jkunux esklużi skont l-Artikoli 10, 12, 13, 14, 16, 17, u 25 ta’ dik id-Direttiva.

L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa sabiex jiżguraw illi, rigward kuntratti li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2014/25/UE jew id-Direttiva 2014/23/UE, deċiżjonijiet meħuda mill-awtoritajiet kontraenti jistgħu jiġu riveduti b’mod effettiv u, b’mod partikolari, malajr kemm jista’ jkun f’konformità mal-kondizzjonijiet stabbiliti fl-Artikoli 2 sa 2f ta’ din id-Direttiva, fuq il-bażi li tali deċiżjonijiet jiksru l-liġi tal-Unjoni fil-qasam tal-akkwist pubbliku jew ir-regoli nazzjonali li jittrasponu dik il-liġi.

(***)  Direttiva 2014/25/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar l-akkwist minn entitajiet li joperaw fis-setturi tal-ilma, l-enerġija, it-trasport u postali (ĠU L 94, 28.3.2014, p. 243)."

(****)  Direttiva 2014/23/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar l-għoti ta’ kuntratt ta’ konċessjoni (ĠU L 94, 28.3.2014, p. 1).”;"

(2)

L-Artikolu 2a, il-paragrafu 2 għandu jiġi emendat kif ġej:

(3)

l-Artikolu 2b huwa emendat kif ġej:

(4)

Fl-Artikolu 2c, il-kliem “Direttiva 2004/17/KE” għandhom jinbidlu bil-kliem “Direttiva 2014/25/UE jew Direttiva 2014/23/UE”

(5)

L-Artikolu 2d għandu jiġi emendat kif ġej:

(6)

Fl-Artikolu 2f(1), il-punt (a) għandu jinbidel b’dan li ġej:

(7)

fl-Artikolu 8, il-paragrafu 1 huwa mibdul b’dan li ġej:

“1.   Il-Kummissjoni tista’tinvoka l-proċedura prevista fil-paragrafi 2 sa 5 meta, qabel ma jiġi konkluż kuntratt, tqis li sar ksur serju tal-liġi tal-Unjoni fil-qasam tal-akkwist matul il-proċedura ta’ għoti ta’ kuntratt li jaqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2014/25/UE jew id-Direttiva 2014/23/UE, jew f’relazzjoni mal-Artikolu 26(1) tad-Direttiva 2014/25/UE fil-każ ta’ entitajiet kontraenti li għalihom tapplika dik id-dispożizzjoni”.