31971L0318

Id-Direttiva tal-Kunsill

tas-26 ta’ Lulju 1971

dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri fir-rigward ta’ meters tal-volum tal-gass

(71/318/KEE)

IL-KUNSILL TAL-KOMUNITAJIET EWROPEJ,

Wara li kkunsidra t-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ekonomika Ewropea, u partikolarment l-Artikolu 100 tiegħu,

Wara li kkunsidra l-proposta mill-Kummissjoni,

Wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Parlament Ewropew [1],

Wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali [2],

Billi fl-Istati Membri l-kostruzzjoni u l-metodu ta’ kontroll ta’ meters tal-volum tal-gass huma soġġetti għal dispożizzjonijiet obbligatorji li jvarjaw minn Stat Membru wieħed għall-ieħor u konsegwentement ifixklu l-kummerċ ta’ dawn l-istrumenti; billi huwa għalhekk meħtieġ li jkun hemm approssimazzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet;

Billi d-Direttiva tal-Kunsill tas-26 ta’ Lulju 1971 [3] dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar dispożizzjonijiet kemm għal strumenti ta’ kejl u għal metodi ta’ kontroll metroloġiku stabbiliet il-proċeduri ta’ l-approvazzjoni tat-tip tal-KEE u tal-verifika inizjali tal-KEE; billi, bi qbil ma’ dik id-Direttiva, l-ħtiġiet tekniċi għad-disinn u l-funzjonament ta’ meters tal-volum tal-gass għandhom ikunu stabbiliti;

ADOTTA DIN ID-DIRETTIVA:

Artikolu 1

Din id-Direttiva tapplika għall-meters tal-volum tal-gass li ġejjin:

1. Meters volumetriċi:

- meters b’ħitan deformabbli;

- meters b’pistuni rotanti.

2. Meters mhux volumetriċi:

- meters b’turbini.

Artikolu 2

Dawk il-meters li jista’ jkollhom il-marki u s-simboli tal-KEE huma deskritti fl-Anness ta’ din id-Direttiva. Għandhom ikunu soġġetti għall-approvazzjoni tat-tip tal-KEE u għandhom ikunu sottomessi għal verifika inizjali tal-KEE.

Artikolu 3

L-ebda Stat Membru ma jista jirrifjuta, jipprojbixxi, jew jirrestrinġi it-tqegħid fis-suq jew id-dħul fis-servizz ta’ meters tal-volum tal-gass li jkollhom is-simbolu ta’ l-approvazzjoni tat-tip tal-KEE u l-marka tal-verifika inizjali tal-KEE.

Artikolu 4

1. L-Istati Membri għandhom idaħħlu fis-seħħ il-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi meħtieġa sabiex jikkonformaw ma’ din id-Direttiva fi żmien tmintax il-xahar min-notifika tagħha, u għandhom minnufih jinfurmaw lill-Kummissjoni b’dan.

2. L-Istati Membri għandhom jassiguraw li t-test tad-dispożizzjonijiet ewlenija tal-liġi nazzjonali li huma jaddottaw fil-qasam kopert b’din id-Direttiva jkun komunikat lill-Kummissjoni.

Artikolu 5

Din id-Direttiva hija indirizzata lill-Istati Membri.

Magħmula fi Brussel, fis-26 ta’ Lulju 1971.

Għall-Kunsill

Il-President

A. Moro

[1] ĠU C 65, tal-5.6.1970, p. 30.

[2] ĠU C 131, tad-29.10.1970, p. 7.

[3] ĠU L 202, tas-6.9.1971, p. 1.

--------------------------------------------------

ANNESS

KAPITOLU I

A. DEFINIZZJONI TA’ ĊERTI TERMINI UŻATI FL-ANNESS

1. Medda ta’ tagħbija

Il-medda ta’ tagħbija ta’ meter tal-gass hija limitata bil-massimu tan-nixxija Qmax u l-minimu tan-nixxija Qmin.

2. Volum ċikliku ta’ meter volumetriku

"Volum ċikliku V ta’ meter volumetriku" tfisser il-volum ta’ gass korrispondenti għal ċiklu ta’ operazjoni tal-meter, jiġifieri l-ammont kollu taċ-ċaqliq tal-komponenti li jiċċaqilqu tal-meter li fit-tmiem tiegħu dawn il-komponenti kollha ħlief l-indikatur u t-trasmissjonijiet intermedjarji jirritornaw, għall-ewwel darba, fil-pożizzjoni oriġinali tagħhom.

Huwa kalkolat bil-multiplikazzjoni tal-valur tal-volum rappreżentat b’revoluzjoni sħiħa ta’ l-element ta’ kontroll, b’relattività tat-trasmissjoni tal-mezz tal-kejl lejn il-counter ta’ l-indiċi.

3. Pressa operattiva u pressa ta’ riferenza

3.1. Pressa operattiva

Il-pressa operattiva ta’ meter tal-gass hija d-differenza bejn il-pressa tal-gass fid-dħul tal-meter u l-pressa atmosferika.

3.2. Pressa ta’ riferenza

Il-pressa ta’ riferenza pr ta’ meter tal-gass hija l-pressa tal-ġass li għalih il-volum indikat ta’ gass ikun relatat.

Il-vitien ta’ pressa għal kejl tal-pressa ta’ riferenza hija stipulata fil-Kapitolu III.

4. Assorbiment ta’ pressa

L-assorbiment ta’ pressa mill-meter tal-gass hija d-differenza bejn il-pressjonijiet imkejla fid-dħul u fil-ħruġ ta’ l-meter waqt it-tnixxija tal-gass.

5. Il-kostanti ta’ l-apparat tal-ħruġ

Il-kostanti ta’ l-apparat tal-ħruġ hi l-valur tal-volum rappreżentat b’dawra sħiħa tal-fus ta’ dan l-apparat; dan il-valur huwa kkalkolat bil-multiplikazzjoni tal-valur tal-volum rappreżentat b’dawra sħiħa fl-element tal-kontroll bir-relattività tat-trasmissjoni tal-counter ta’ l-indiċi ta’ dan il-fus.

B. DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI GĦAL METERS TAL-VOLUM TAL-GASS

1. Ġenerali

1.1. Il-Kapitolu I ta’ dan l-Anness jistipula d-dispożizzjonijiet ġenerali li għandhom ikunu sodisfatti mill-meters tal-volum tal-gass kollha koperti bl-Artikolu 1 ta’ din id-Direttiva.

1.2. Il-Kapitoli II u III ta’ dan l-Anness jistipulaw id-dispożizzjonijiet speċjali li jirrigwardjaw il-meters konċernati.

2. Kostruzzjoni

2.1. Materjali

Il-meters għandhom ikunu manufatturati minn materjali solidi ta’ rassa nterna baxxa, li ftit jinbidlu bl-età, li huma ta’ reżistenza suffiċjenti għal korruzzjoni u l-ħbit mid-diversi gassijiet li huma normalment iddistribwiti minn jew b’xi kondensati tagħhom.

2.2. Sodizza tal-meters

L-oqsfa tal-meters għandhom ikunu sodi kontra l-ħruġ ta’ gass meta jkun qiegħed jopera bi pressa massima.

2.3. Protezzjoni kontra interferenza

Il-meters għandhom ikunu kostruwiti hekk li xi interferenza li tista taffettwa l-eżattezza tal-kejl tkun impossibli mingħajr ma ssir ħsara għal marki ta’ verifika u siġilli protettivi.

2.4. Direzzjoni tat-tnixxija tal-gass

Għal meters li l-mezzi indikaturi tagħhom jiffunzjonaw pożittivament biss f’direzzjoni waħda tat-tnixxija, din id-direzzjoni għandha tkun indikata bi vleġġa.

Din il-vleġġa m’hiex meħtieġa jekk id-direzzjoni tan-nixxija tal-ġass tkun iffissata mill-kostruzzjoni.

2.5. Propjetajiet metroloġiċi

Fi tnixxija ekwivalenti għal Qmaxmeter għandu jkun jista jopera kontinwament għal ħin stipulat fil-Kapitoli II ta’ III mingħajr bidla fil-prestazzjoni metroloġika tiegħu lil hinn mill-limiti speċifikati f’dawn il-kapitoli.

3. Mezzi addizzjonali

3.1. Meters jistgħu ikunu mgħammra b’mezzi addizzjonali (għal korrezzjoni, rikordjar, indikazzjoni supplementari, eċċ.); iż-żieda tagħhom hija soġġetta għal proċedura ta’ approvazzjoni tat-tip KEE.

3.2. Meters jistgħu ikunu mgħammra b’apparat tal-ħruġ li topera indikatur li jkun jista jinqala’, mezz ta’ ħlas bil-quddiem, jew xi mezz ieħor li jkun kumplementari jew addizzjonali.

3.2.1. Meta dawn il-kontrolli ma jkunux użati, it-tarf liberu ta’ l-apparat għandu jkun protett b’tapp jew arranġament simili li jista jkun issiġġilat.

3.2.2. Fil-każ ta’ meta dan l-apparat ta’ ħruġ ikun fus, dan għandu jkollu indikazzjoni tal-valur tal-kostanti tiegħu fil-għamla ta’: "1 rev =… m³" (jew dm³).

3.3. Meters jistgħu ikunu mgħammra b’ġeneraturi tal-polz inkorporati.

Il-ħruġ ta’ dawn il-ġeneraturi għandu jkollhom indikazzjoni tal-valur korrispondenti ta’ intervall ta’ polz wieħed fil-għamla ta’: "1 polz =… m³" (jew dm³).

4. Iskrizzjonijiet

4.1. Kull meter għandu jkollu, miġbura flimkien jew fuq il-pjanċa tal-wiċċ tal-mezz li jindika jew fuq pjanċa speċjali, l-iskrizzjonijiet li ġejjin:

(a) in-numru ta’ l-approvazzjoni tat- tip tal-meter

(b) il-marka ta’ identifikazzjoni jew l-isem tal-manifattur

(ċ) in-numru u s-sena tal-manufattura tal-meter

(d) id-desinjazzjoni tad-daqs tal-meter: din għandha l-għamla ta’ G kapitali segwita b’numru li huwa stipulat fil-Kapitoli II u III

(e) in-nixxija massima espressa bħala: Qmax =… m3/h

(f) in-nixxija minima espressa bħala: Qmin =… m3/h (jew dm3/h)

(g) il-pressa operattiva massima espressa bħala:

Pmax… MN/m2 (jew N/m2), jew Pmax… bar (jew… mbar)

(h) għal meters volumetriċi, il-valur nominali tal-volum ċikliku espress bħala:

V =… m3 (jew dm3).

Dawn l-iskrizzjonijiet għandhom ikunu direttament viżibbli, jinqraw mingħajr tbatija, u ma jitħassrux f’kundizzjonijiet normali ta’ l-użu tal-meter.

4.2. Is-servizz metroloġiku li joħroġ l-approvazzjoni tat-tip jista jiddeċidi l-każi li fihom in-natura tal-gass għandha wkoll tkun speċifikata fuq il-pjanċa tat-tabella.

4.3. Il-meter jista jkollu desinjazzjoni kummerċjali, numru serjali speċjali, l-isem tad-distributur tal-gass, marka li tindika li jkun konformi ma’ standard Ewropew, u indikazzjoni li tirrigwardja xi tiswijiet magħmula. Sakemm ma jkunx espressament awtorizzat, kull indikazzjoni jew iskrizzjoni oħra hija ipprojbita.

5. Counter u element ta’ kontroll

5.1. Counter

5.1.1. Il-counters għandhom ikunu f’għamla ta’ rota ċatta; b’dankollu, l-aħħar element jista’ jkun eżentat minn din ir-regola. Ir-roti ċatti għandhom ikunu kalibrati f’metri kubi jew multipli deċimali jew sub-multipli tal-metru kubu. Is-simbolu m3 għandu jkun immarkat fuq il-pjanċa ta’ l-indiċi.

5.1.1.1. Ir-roti ċatti li jindikaw is-sub-multipli ta’ metru kubu jekk fornuti għandhom ikunu kjarament identifikabbli mir-roti ċatti l-oħra, u separati minnhom b’punt deċimali li jkun immarkat ċar.

5.1.1.2. Fil-każi meta l-aħħar rota ċatta tkun figurata f’multipli deċimali ta’ metru kubu, il-pjanċa ta’ l-indiċi għandha tkun immarkata b’wieħed minn:

(a) wieħed jew aktar żero fissi kif xieraq wara l-aħħar rota ċatta; jew

(b) l-indikazzjoni "× 10, × 100, × 1000 eċċ." b’tali manjera li l-qari dejjem isir f’metri kubi.

5.1.2. Il-counter għandu jkollu biżżejjed roti ċatti numerati biex indikaw il-volum ta’ gass li joħroġ f’elf siegħa ta’ funzjonament b’rata massima bl-approssimazzjoni ta’ unità waħda ta’ l-aħħar rota ċatta.

5.2. Element ta’ kontroll

5.2.1. Meters għandhom ikunu iddisinjati b’tali mod li l-verifika tista ssir b’eżattezza suffiċjenti. Għal dan l-iskop huma għandhom jinkorporaw fid-disinn tagħhom element ta’ kontroll jew apparati oħra li jippermettu konnessjoni ma’ unità portabbli ta’ kontroll.

5.2.2. L-element ta’ kontroll integrat jista’ jkun l-aħħar element tal-counter f’waħda minn dawn iż-żewġ għamliet li ġejjin:

(a) rota ċatta li ddur kontinwament li jkollha skala bi gradi;

(b) vleġġa li tgħaddi fuq wiċċ fiss li jkollu skala gradwata jew disk li jkollu skala gradwata li timxi lil hinn mill-marka fissa ta’ riferenza.

5.2.3. Fuq l-iskali iggradwati ta’ dawn l-elementi ta’ kontroll, l-unità tal-gradwazzjoni għandhom ikunu indikati ċari u mingħajr ambigwità f’m3 jew sub-multipli deċimali ta’ m3; il-bidu ta’ l-iskala għandu jkun indikat bil-figura żero.

5.2.3.1. L-intervall bejn diviżjonijiet fl-iskala għandhom ikunu konsistenti ma’ tul l-iskala u mhux anqas minn 1 millimetru.

5.2.3.2. Il-valur tad-diviżjonijiet ta’ l-iskala għandhom ikunu fl-għamla ta’ 1 × 10n, 2 × 10n, jew 5 × 10n m3, n ikun sħieħ pożittiv jew numru negattiv jew żero.

5.2.3.3. Il-linji ta’ gradwazzjoni għandhom ikunu rqaq u uniformi. Fil-każi li fihom id-diviżjoni tkun fil-għamla ta’ 1 × 10n or 2 × 10n m3, il-linji kollha li jirrapreżentaw multipli ta’ 5, u fil-każ ta’ diviżjoni fil-għamla ta’ 5 × 10n m3, il-linji kollha jirrappreżentaw multipli ta’ 2, għandhom ikunu murija b’aktar tul.

5.2.4. Il-vleġġa jew il-marka ta’ riferenza għandha tkun irqieqa biżżejjed li tippermetti qari faċli.

5.3. Dijametri tar-roti ċatti u ta’ l-uċuħ

Id-dijametri tar-roti ċatti għandhom ikunu mill-anqas 16 millimetri.

Id-dijametru ta’ skali iggradwati msemmija fil-Kapitolu I B 5.2.2. b għandhom ikunu mill-anqas 32 millimetri.

5.4. Qari tal-counter

Il-counter għandu jkun hekk iddisinjat li jkun jista jinqara b’juxtaposition sempliċi tal-figuri.

5.5. Avanz ta’ figuri

L-avanz b’figura waħda f’xi parti ta’ indiċi għandu jkun komplut waqt li l-figura immedjatament fl-iskala aktar baxxa li tmiss tiddeskrivi l-aħħar wieħed minn għaxra tal-korsa tagħha.

5.6. Tneħħija tal-counter

Il-meters għandhom ikunu hekk iddisinjati li l-counter jista’ jkun imneħħi b’faċilità waqt li jkunu eżaminati.

6. Żbalji massimi permissibbli

6.1. L-iżbalji fil-kejl huma espressi bħala valur relattiv bil-medja, bħala perċentwali, tad-differenza bejn il-volum indikat u tal-volum attwalment mgħoddi mill-meter, mall-volum ta’ l-aħħar.

6.2. Dawn l-iżbalji jirrelataw għall-kejl ta’ volumi ta’ arja li jkollhom riferenza ta’ densità ta’ 1.2 kg/m3. F’kundizzjonijiet atmosferiċi normali l-arja ambjentali waqt test fil-laboratorju għandha tkun meqjusa li tissodisfa din il-kundizzjoni.

6.3. L-iżbalji massimi permissibbli huma speċifikati fil-Kapitoli II u III; huma validi għad-direzzjoni awtoriżżata tan-nixxija.

7. Assorbiment ta’ pressjoni

7.1. Valuri massimi permissibbli

Il-valuri massimi permissibbli ta’ assorbiment ta’ pressjoni huma speċifikati fil-Kapitoli II u III.

8. Applikazzjoni tal-marki ta’ verifika u siġilli

8.1. Skop

L-applikazzjoni tal-marki u siġilli ta’ verifika inizjali tal-KEE fuq meter tal-gass jiċċertifikaw biss li l-meter jissodisfa l-ħtiġiet ta’ din id-Direttiva.

8.2. Lokà

8.2.1. Il-lok tal-marki għandu jkunu magħżul b’tali mod li meta l-parti siġillata tkun maħtuta dan jirriżulta fid-distruzzjoni tal-marki.

8.2.2. Meta l-iskrizzjonijiet imsemmija fil-punt 4.1. tal-Kapitolu I B ikunu fuq pjanċa ta’ tabella speċjali, waħda mill-marki għandha tkun imwaħħla b’tali mod li din jiġrilha l-ħsara jekk il-pjanċa speċjali tkun imneħħija.

8.2.3. Lok għandu jkun ipprovdut b’marki u siġilli ta’ verifika:

(a) fuq il-pjanċi kollha li jkollhom skrizzjoni meħtieġa b’dan l-Anness;

(b) fuq il-partijiet kollha tal-kaxxa li ma jistgħux b’mod ieħor ikunu protetti kontra interferenza li faċli taffettwa l-eżattezza tal-kejl.

9. Approvazzjoni tat-Tip u verifika inizjali tal-KEE

9.1. Approvazzjoni tat-Tip tal-KEE

9.1.1. It-talba għal approvazzjoni tat-tip ta’ meter għandha tinkludi dawn id-dokumenti, li jakkumpanjaw it-tip ippreżentat:

- deskrizzjoni tal-meter li għalih l-approvazzjoni tkun mitluba;

- disinn perspettiv jew ritratt ta’ dan il-meter;

- pjanta ta’ l-assemblaġġ tal-meter kollu kemm hu, supplimentata jekk meħtieġa b’disinji dettaljati;

- lista tal-partijiet u l-informazzjoni l-oħra kollha meqjusa bħala meħtieġa mis-servizzi metroloġiċi konċernati;

- pjanta li turi il-loka ta’ marki ta’ verifika u għas-siġilli protettivi;

- dikjarazzjoni li tispeċifika li l-meters manufatturati b’konformita mat-tip jilħqu l-ħtiġiet għal sigurtà, partikolarment dawk li jikkonċernaw il-pressa massima operattiva kif indikata fuq il-pjanċa (badge plate).

9.2. Verifikazjoni inizjali tal-KEE

9.2.1. Meters sottomessi għal verifika inizjali tal-KEE għandhom ikunu fi stat li jaħdmu tajjeb. Jekk il-meters għandhom ikunu użati ma’ apparat addizjonali operat b’apparat tal-ħruġ, dawn l-aċċessorji għandhom ikunu ġew konnessi matul l-eżami sakemm konnessjoni aktar tard ma tkunx ġiet espressament awtoriżżata.

10. Marki u siġilli ta’ verifika

Meters li jkunu għaddew b’suċċess minn testijiet ta’ verifika:

- għandhom ikunu ipprovduti b’marka ta’ verifika;

- għandhom jingħataw siġilli fil-lokalitajiet ipprovduti għal protezzjoni ta’ ċerti komponenti kontra tbagħbis li jista jaffettwa l-karatteristiċi tal-meter.

KAPITOLU II

DISPOŻIZZJONIJIET LI JIRRIGWARDJAW METERS TAL-VOLUM TAL-GASS B’ĦITAN DEFORMABBLI

1. Qasam ta’ applikazzjoni

Dan il-Kapitolu japplika, flimkien mad-dispożizzjonijiet tal-Kapitolu I, għal meters tal-gass li fihom il-kejl ta’ gass li jgħaddi minnhom ikun effetwat permezz ta’ sezzjonijiet ta’ kejl b’ħitan deformabbli.

2. Medda ta’ kapaċità u desinjazzjoni

2.1. Din it-tabella li ġejja tagħti l-valuri awtoriżżati għal nixxija massima, il-limiti għolja jikkorrispondu man-nixxija minima, u l-valuri minimi ta’ volumi ċikliċi, jikkorrispondu għad-desinjazzjoni (G) tal-meters:

G | Qmax m3/h | Qmin m3/h (valur massimu) | V dm3 (valur minimu) |

1,6 | 2,5 | 0,016 | 0,7 |

2,5 | 4 | 0,025 | 1,2 |

4 | 6 | 0,040 | 2,0 |

6 | 10 | 0,060 | 3,5 |

10 | 16 | 0,100 | 6,0 |

16 | 25 | 0,160 | 10 |

25 | 40 | 0,250 | 18 |

40 | 65 | 0,400 | 30 |

65 | 100 | 0,650 | 55 |

100 | 160 | 1,000 | 100 |

160 | 250 | 1,600 | 200 |

250 | 400 | 2,500 | 400 |

400 | 650 | 4,000 | 900 |

650 | 1000 | 6,500 | 2000 |

2.2. Jekk għal tip ta’ meter il-valur ta’ Qmin ikun aktar baxx min-numru mgħoti fit-tabella ta’ dettal 2.1 ta’ dan il-Kapitolu, il-valur numeriku ta’ dan il-Qmin għandu jkun espress b’numru fil-kolonna 3 ta’ din it-tabella jew b’sub-multipli deċimali ta’ dan in-numru.

2.3. Meters li jkollhom volum ċikliku anqas minn dak il-valur mgħoti fit-tabella ta’ dettal 2.1 ta’ dan il-Kapitolu jista jkun approvat basta li l-mudell jissodisfa l-ħtiġiet tat-test ta’ durabilità msemmi f’dan il-kuntest fil-punt 7.2.5 ta’ dan il-Kapitolu.

3. Dettalji ta’ kostruzzjoni

3.1. Għal kull wieħed mill-meters id-differenza bejn il-valur ikkalkolat tal-volum V ċikliku u tal-valur ta’ dan il-volum speċifikat fuq l-meter m’għandux jeċċedi 5 % ta’ dan ta’ l-aħħar.

3.2. Meters G 1,6 sa G 6 inklussivi jistgħu ikunu ipprovduti b’apparat biex ma jħallix l-operat tal-counter meta l-gass jimxi f’direzzjoni mhix-awtoriżżata.

4. Element ta’ kontroll

4.1. Għal meters G 1,6 sa G 6 inklussivi l-element tal-kontroll huwa manufatturat kif indikat fil-punt 5.2.2. tal-Kapitolu I. Għal meters G 10 sa G 650 inklussivi l-element tal-kontroll huwa:

- jew manufatturati fil-punt 5.2.2. tal- Kapitolu I;

- jew li jkun jista’ jinqala’.

4.2. Meta l-element ta’ kontroll ikun manufatturat bħala fil-punt 5.2.2 tal-Kapitolu I B il-valur tat-tqassim ta’ iskala ta’ l-element u l-gradwazzjoni tiegħu għandhom jissodisfaw il-ħtiġiet tat-tip kif muri f’din it-tabella:

meterDesinjazzjoni tal- | Il-valur massimu ta’ l-iskala | Murija fi |

| | | | |

G | 1.6 | to G | 6 | inc. | 0,2 dm3 | 1 dm3 |

G | 10 | to G | 65 | inc. | 2 dm3 | 10 dm3 |

G | 100 | to G | 650 | inc. | 20 dm3 | 100 dm3 |

4.3. Għal meters li fihom l-element ta’ kontroll ikun manufatturat bħala fil-punt 5.2.2. tal-Kapitolu I B, id-devjazzjoni tipika għal serje ta’ mill-anqas tletin kejl suċċessiv, imwettaq f’nixxija fil-qawwa ta’ 0,1 Qmax, u permezz ta’ l-istess kundizzjonijiet, ta’ volum ta’ arja speċifikata hawn taħt għandha teċċedi il-valuri f’din it-tabella:

meterDesinjazzjoni tal- | Volum ta’ arja li għandha tkun imkejla | Il-massimi permissibbli ta’ devjazzjoni tipika |

| | | | |

G | 1,6 | to G | 4 | inc. | 20 V | 0,2 dm3 |

G | 6 | | | | 10 V | 0,2 dm3 |

G | 10 | to G | 65 | inc. | 10 V | 2 dm3 |

G | 100 | to G | 650 | inc. | 5 V | 20 dm3 |

5. Żbalji massimi permissibbli

5.1. Dispożizzjonijiet Ġenerali

5.1.1. Il-massimu ta’ żbalji permissibbli, posittivi jew negattivi, huma mogħtija f’din it-tabella:

Tnixxija Q | Massimu permissibbli ta’ żball fil-verifika inizjali tal-KEE |

| | | |

| Qmin≤ Q < | 2 | Qmin | 3 % |

2 | Qmin≤ Q ≤ | | Qmax | 2 % |

5.1.2. Fil-verifika inizjali tal-KEE l-iżbalji ta’ meter għal tnixxija Q bejn 2 Qmin u Qmax m’għandiex teċċedi 1 % jekk dawn ikunu kollha ta’ l-istess disinn.

6. Assorbiment ta’ pressjoni

6.1. Assorbiment totali ta’ pressjoni

Il-pressjoni totali assorbita bit-tnixxija ta’ arja ta’ densità 1,2 kg/m3 f’rata ta’ tnixxija ugwali għal Qmax m’għandiex teċċedi il-medja:

meterDesinjazzjoni tal- | Il-valur massimu permissibbli fil-medja tal-pressjoni totali ta’ assorbiment f’verifika inizjali tal-KEE. |

| | | | | N/m2 | mbar |

G | 1,6 | to G | 10 | inc. | 200 | 2 |

G | 16 | to G | 40 | inc. | 300 | 3 |

G | 65 | to G | 650 | inc. | 400 | 4 |

6.2. Assorbiment ta’ pressjoni mekkanika

L-assorbiment ta’ pressjoni mekkanika, jiġiefiri l-assorbiment ta’ pressjoni b’nixxija ta’ arja ta’ densità 1,2 kg/m3 f’nixxija ta’ bejn Qmin u 2 Qmin m’għandiex teċċedi:

meterDesinjazzjoni tal- | Il-valur massimu permissibbli fil-medja tal-pressjoni totali ta’ assorbiment f’verifika inizjali tal-KEE. |

| | | | | N/m2 | mbar |

G | 1,5 | to G | 40 | inc. | 60 | 0,6 |

G | 65 | to G | 650 | inc. | 100 | 1,0 |

Dawn il-valuri ta’ hawn fuq jirrigwardjaw il-massimu ta’ l-assorbiment tal-pressjoni mekkanika.

6.3. Dispożizzjoni speċjali

Għal meters li dwarhom il-pressjoni ta’ l-operat jeċċedi 0,1 MN/m2 (1 bar) id-dispożizzjonijiet tal-punt 6.2 ta’ dan il-Kapitolu rigward l-assorbiment ta’ pressjoni mekkanika huwa applikabbli, imma l-assorbiment tal-pressjoni totali msemmija fil-punt 6.1 ta’ dan il-Kapitolu ta’ dawn il-meters mhux meħud f’konsiderazzjoni.

7. Approvazzjoni tat-Tip tal-KEE

7.1. Flimkien mat-tip kampjun l-applikant għandu inizjalment iqiegħed għad-dispożizzjoni ta’ l-awtorità kompetenti tnejn sa sitt meters kampjun aktar manufatturati bi qbil ma’ l-istess tip ta’ kampjun.

In-numru għandu jkun imqassam matul diversi qisien G fuq it-talba ta’ l-awtorità kompetenti jekk l-applikazzjoni għall-approvazzjoni tkopri meters ta’ diversi qisien.

Jekk ir-riżultati tat-testijiet ma jkunux kompletament sodisfaċenti aktar meters kampjun jistgħu jiġu rikjesti.

7.1.1. Deroga minn din id-dispożizzjoni tista’ titħalla filli l-meters kampjun ikunu mqiegħda għad-dispożizzjoni ta’ l-awtorità kompetenti f’data aktar tard. B’dankollu, id-deċiżjoni li tirrigwardja l-approvazjoni ta’ tip m’għandiex tittieħed sakemm il-kampjuni kollha jkunu ġew eżaminati.

7.1.2. Il-meters kampjun għandhom jibqgħu l-propjetà ta’ l-applikant u għandhom jingħataw lura lilu wara li l-approvazzjoni tat-tip tkun ingħatat.

7.2. L-eżami

7.2.1. It-tip kampjun u l-meter kampjun għandhom jissodisfaw il-ħtiġiet tal-Kapitolu I u il-punti 2, 3, 4, 5 u 6 ta’ dan il-Kapitolu.

7.2.2. B’żieda, matul medda ta’ tnixxija d-differenza bejn l-iżbalji massimi u minimi bħala funzjoni tan-nixxija tar-rata Q m’għandiex teċċedi 3 % għal kull meter.

7.2.3. It-tip kampjun u l-meters kampjun għandhom ikunu soġġetti għal test ta’ durabilità. It-test ikun imwettaq:

7.2.3.1. Għal meters G 1,6 sa G 10 inklussivi: Fil-massimu tal-kapaċità tal-meter u bl-arja: b’dankollu, għal meters li fihom il-pjanċa tat-tabella tispeċifika il-gass li għandu jkun imkejjel, it-test jista jkun magħmul kollu jew parzjalment b’dan il-gass.

7.2.3.2. Għal meters G 16 sa G 650 inklussivi: sakemm ikun possibbli fil-kapaċità massima tal-meter bl-arja jew bil-gass.

7.2.4. It-tul tat-test ta’ durabilità għal meters li dwarhom il-volum ċikliku jkun ugwali għal, jew akbar mill-valuri msemmija fit-Tabella tal-punt 2.1 ta’ dan il-Kapitolu għandu jkun:

7.2.4.1. Għal meters G 1.6 sa G 10 inklussivi: 1000 siegħa. It-test jista’ jkun interrott imma għandu jkun imwettaq kompletament fi żmien sittin jum.

7.2.4.2. Għal meters G 16 sa G 650 inklussivi: hekk li kull meter ikejjel miżura ta’ volum ta’ arja jew gass korrispondenti għal operat ta’ 1000 siegħa fl-operat massimu tal-meter; it-test għandu jkun imwettaq fi żmien perijodu ta’ sitt xhur.

7.2.5. Għal meters li l-volum ċikliku tagħhom ikun anqas mill-valuri speċifikati fit-tabella tal-punt 2.1 ta’ dan il-Kapitolu, it-tul tat-test ta’ durabilità għandu jkun ta’ tul ta’ 2000 siegha u għandu jitwettaq fuq numru akbar ta’ meters milli hemm speċifikat fil-punt 7.1 ta’ dan il-Kapitolu, skond id-deskrizzjoni tal-meter u tal-karatteristiċi ġenerali tiegħu.

7.2.6. Wara t-test ta’ durabilità, il-meters għandhom jissodisfaw dawn il-ħtiġiet:

(a) matul il-medda, id-differenza bejn l-iżball massimu u minimu bħala funzjoni tan-nixxija Q m’għandiex teċċedi għal kull meter, valur ta’ 4 %;

(b) f’l-ebda punt l-iżbalji m’għandhom ikunu ta’ aktar minn 1,5 % akbar mill-massimu jew anqas mill-minimu tal l-iżball inizjali;

(ċ) l-assorbiment tal-pressa mekkanika m’għandiex tkun żdiedet b’aktar minn 20 N/m2 (0,2 mbar);

(d) il-meters li dwarhom il-pressa operattiva tkun akbar minn 0,1 MN/m2 (1 bar), id-differenza bejn l-iżball fir-rata tan-nixxija 0,5 Qmax u l-iżball fir-rata tan-nixxija Qmax m’għandiex tkun żdiedet b’aktar minn 1 %.

7.3. Modifikazzjoni ta’ mudell diġa approvat

Jekk it-talba għal approvazzjoni tikkonċerna modifika ta’ mudell diġa approvat, is-servizz metroloġiku li jkun approva il-mudell ewlieni għandu jiddeċiedi, skond in-natura tal-modifika, jekk u sa liema limitu id-dispożizzjonijiet tal-punti 7.1, 7.2.3, 7.2.4 u 7.2.5 ta’ dan il-Kapitolu huma applikabbli.

8. Verifika inizjali tal-KEE

8.1. Testijiet għal eżattezza

Meter ikun meqjus li jkun jissodisfa l-ħtiġiet li jikkonċernaw il-massimu permissibbli ta’ żbalji jekk dawn il-ħtiġiet ikunu milħuqa kollha f’dawn ir-rati ta’ tnixxija:

(a) fi tnixxija ta’ rata bejn Qmin u 2 Qmin;

(b) fi tnixxija ta’ rata fl-ordni ta’ 1/5 Qmax;

(ċ) fi tnixxija ta’ rata ta’ Qmax;

(d) tr-rata ta’tnixxija 0,50 Qmax għal meters li joperaw bi pressjoni aktar minn 0,1 MN/m2 (1 bar).

Jekk l-eżami jkun imwettaq f’kundizzjonijiet differenti, l-garanziji għandhom ikunu mill-anqas ugwali għal dawk akkwistati bit-testijiet imsemmija hawn fuq.

KAPITOLU III

DISPOŻIZZJONIJIET LI JIRRIGWARDJAW METERS TAL-GASS B’PISTUNI ROTANTI JEW TURBINI

1. Qasam ta’ applikazzjoni

Il-kapitolu preżenti japplika, flimkien mad-dispożizzjonijiet tal-Kapitolu I, għal:

1.1. Meters tal-gass b’pistuni rotanti

- li fihom il-kejl tal-gass li jkun għadda tkun effetwat permezz ta’ sezzjonijiet ta’ kejl b’ħitan rotanti.

1.2. Meters tal-gass b’turbini

- li fihom in-nixxija mill-fuq tal-gass iddawwar rota ta’ turbina u n-numru ta’ dawriet tar-rota jirrappreżentaw il-volum ta’ gass li jkun għadda.

2. Medda ta’ kapaċatijiet

2.1. Meters tal-gass għandhom ikollhom biss il-medda murija f’din it-tabella li tikkorrispondi fid-desinjazzjoni (G):

Desinjazzjoni G | Qmax m3/h | Medda |

Żgħirq | Medja | Kbira |

Qmin m3/h | Qmin m3/h | Qmin m3/h |

40 | 65 | 13 | 6 | 3 |

65 | 100 | 20 | 10 | 5 |

100 | 160 | 32 | 16 | 8 |

160 | 250 | 50 | 25 | 13 |

250 | 400 | 80 | 40 | 20 |

400 | 650 | 130 | 65 | 32 |

650 | 1000 | 200 | 100 | 50 |

1000 | 1600 | 320 | 160 | 80 |

u multipli deċimali ta’ l-aħħar ħames linji.

3. Dettalji ta’ kostruzzjoni

3.1. Meters b’pistuni rotanti

3.1.1. Meters għandhom jinkludu kemm dawk tal-bidu u wkoll dawk ta’ l-aħħar ta’ vitien ta’ pressjoni statika ta 3 sa 5 millimetri dijametru biex jippermettu kejl tal-waqa tal-pressjoni: il-pressjoni mkejla bil-bidu għandha tikkostitwixxi l-pressjoni ta’ riferenza.

3.1.2. Il-meters jistgħu jinkorporaw arranġament manwali għad-dawrien tal-pistuni basta li dan ma jkunx jista jkun użat b’tali mod hekk li jfixkel l-operat korrett tal-meter.

3.1.3. Il-bobini tal-fus tal-pistuni rotanti ta’ l-meters ta’ daqsijiet G160 u aktar jistgħu ikunu kostruwiti b’tali mod hekk li jipprovdi aċċess għalihom mingħajr ma jkisser is-siġilli protettivi.

3.2. Meters b’ turbini

3.2.1. Il-meters għandhom jinkorporaw vitien ta’ pressa li jippermetti, jekk meħtieġ indirettament, id-determinazzjoni tal-pressa immedjatament fil-bidu tar-rota tat-turbina bħala pressa ta’ riferenza.

3.2.1.1. Jekk ikun hemm apparat għal kontroll tan-nixxija ta’ gass fil-bidu tar-rota, il-meter jista’ jinkorpora, kif ukoll il-vitien tal-pressa meħtieġa bil-punt 3.2.1 ta’ dan il-Kapitolu, vitien oħra ta’ pressa immedjetament qabel il-kontroll li jippermetti d-determinazzjoni tal-waqa tal-pressa matul l-apparat ta’ kontroll.

3.3. Vitien ta’ Pressjoni

3.3.1. Dawn il-vitien ta’ pressjoni għandhom ikunu fornuti b’meżżi biex ikunu jistgħu jingħalqu.

3.3.2. Il-vitien ta’ pressjoni għal riferenza ta’ pressa għandhom ikunu immarkati ċari u b’żebgha li ma titħassarax bl-ittri "pr" u l-vitien l-oħra tal-pressa bl-ittra "p".

4. Element ta’ kontroll

4.1. Fl-applikazzjoni tad-diposizzjonijiet tal-punti 5.1.1.2 (a) u (b) tal- Kapitolu I B, il-valur massimu ta’ l-unità ta’ skala l-element tal-kontrollt-għandu jkun:

għal G | 40 | u G | 65 | | 0,002m3 |

għal G | 100 | u G | 650 | u daqsijiet intermedji | 0,02m3 |

għal G | 1000 | u G | 6500 | u daqsijiet intermedji | 0,2m3 |

għal G | 10000 | u 'l fuq | | 2,0m3 |

4.2. L-iskala ta’ l-element tal-kontroll għandha tkun innumerata:

għal G | 40 | u G | 65, | kull | 0,01m3 |

għal G | 100 | u G | 650 | u daqsijiet intermedji kull | 0,1m3 |

għal G | 1000 | u G | 6500 | u daqsijiet intermedji kull | 1,0m3 |

għal G | 10000 | u ’l fuq, kull | 10,0m3 |

5. Żbalji massimi permissibbli

5.1. Il-massimu ta’ żbalji permissibli, posittivi jew negattivi, huma mogħtija f’din it-tabella:

Tnixxija Q m3/h | L-iżball massimu permissibbli fil-verifika inizjali tal-KEE |

Qmin≤ Q < 0,2 Qmax | 2 % |

0.2 Qmax≤ Q ≤ Qmax | 1 % |

5.2. L-iżbalji m’għandhomx kollha jeċċedu nofs il-massimu permissibbli ta’ żball jekk kollha jkunu ta’ l-istess sinjal.

6. Approvazzjoni tat-Tip tal-KEE

6.1. Flimkien mat-tip kampjun l-applikant għandu inizjalment iqiegħed għad-dispożizzjoni ta’ l-awtorità kompetenti tnejn sa sitt meters kampjun aktar manifatturati bi qbil ma’ l-istess tip kampjun.

Fuq it-talba ta’ l-awtorità kompetenti dan in-numru għandu jkun imxerred matul diversi qisien G fil-każ ta’ talba għal approvazzjoni li tkopri qisien differenti ta’ meters.

Jekk ir-riżultati tat-testijiet ma jkunux kompletament sodisfaċenti aktar kampjuni jistgħu jiġu mitluba.

6.1.1. Deroga minn din id-dispożizzjoni tista titħalla filli l-meters kampjun jkunu mqiegħda għad-dispożizzjoni ta’ l-awtorità kompetenti f’data aktar tard. B’dana kollu, id-deċiżjoni li tirrigwardja l-approvazjoni ta’ tip m’għandiex tittieħed sakemm il-kampjuni kollha jkunu ġew eżaminati.

6.1.2. Il-meters kampjun għandhom jibqgħu il-propjetà ta’ l-applikant u għandhom jingħataw l-ura lilu wara l-approvazzjoni tat-tip tkun ingħatat.

6.2. Eżami

6.2.1. L-eżami għandu jinkludi partikolarment id-determinazzjoni ta’ l-iżbalji ta’ kull meter, b’test b’arja ta’ densità 1,2 kg/m3. Kull riżultat ta’ test għandu jkun meqjus f’konsiderazzjoni separata.

6.2.1.1. Il-kurva ta’ l-iżball ta’ kull wieħed mill-meters għandha tibqa fil-medda mogħtija fil-limiti tal-massimi permissibbli ta’ żbalji ta’ verifika inizjali tal-KEE matul il-medda għal rati ta’ tnixxija li għalihom l-approvazzjoni tkun mitluba.

6.2.1.2. Id-differenza bejn il-valur massimu u l-valur minimu ta l-iżbalji għall kull wieħed mill-meters m’għandux jeċċedi 1 % fuq medda minn 0,5 Qmax sa Qmax.

6.2.2. Il-meters għandhom imbagħad ikunu soġġetti għal test ta’ durabilità b’arja u gass.

6.2.2.1. Sakemm ikun possibbli t-test ta’ durabilità għandu jitwettaq fil-kapaċità massima tal-meter. Il-perijodu ta’ operat għandu jkun tali li kull meter ikejjel volum ta’ arja u gass korrispondenti għal operat ta’ 1000 siegħa fil-kapaċità massima tiegħu, mingħajr dan il-perijodu totali ta’ test ma jeċċedi sitt xhur.

6.2.2.2. Wara dan it-test ta’ durabilità, il-meters għandhom ikunu eżaminati għal darb’ohra b’arja ta’ densità ta’ 1,2 kg/m3 billi jintuża l-isstess apparat normali bħal fit-test li hemm riferenza dwaru fil-punt 6.2.1. ta’ dan il-Kapitolu.

F’dawn il-kondizzjonijiet ta’ testijiet:

(a) Il-valuri ta’ l-iżbalji determinati fin-nixxija speċifikata fil-punt 7.1 ta’ dan il-Kapitolu għal kull meter (bl-eċċezzjoni ta’ mhux aktar minn wieħed) m’għandiex tiddifferixxi b’aktar minn 1 % mill-iżbalji misjuba fit-test li hemm riferenza dwarhom fil-punt 6.21 ta’ dan il-Kapitolu;

(b) id-differenza bejn il-valur massimu u l-valur minimu tal-kurva ta’ l-iżball m’għandux jeċċedi, għal kull wieħed mill-meters (bl-eċċezjoni ta’ mhux aktar minn wieħed) 1,5 % fuq il-medda 0,5 Qmax sa Qmax.

7. Verifika Inizjali tal-KEE

7.1. Testijiet għal eżattezza

Meter ikun meqjus li jkun jissodisfa l-ħtiġiet li jikkonċernaw il-massimu permissibbli ta’ żbalji jekk il-ħtiġiet ikunu milħuqa kollha f’dawn ir-rati ta’ tnixxija:

(a) Għal meters b’pistuni rotanti:

Qmin, 1,5 Qmin, 0,25 Qmax, 0,5 Qmax u Qmax;

(b) Għal meters b’turbini:

Qmin, 1,5 Qmin, 3 Qmin, 0,25 Qmax, 0,5 Qmax u Qmax.

Jekk l-eżami tkun imwettqa f’kundizzjonijiet differenti, l-garanziji għandhom ikunu mill-anqas ugwali għal dawk akkwistati bit-testijiet imsemmija hawn fuq.

7.2. Il-valuri speċifikati fil-punt 7.1 ta’ dan il-Kapitolu jistgħu ivarjaw bi ± 5 %.

--------------------------------------------------