Frithsheasmhacht in aghaidh ábhair fhrithmhiocróbaigh a chomhrac trí chur chuige ‘aon shláinte’ — moladh ón gComhairle

ACHOIMRE AR:

Moladh ón gComhairle maidir le dlús a chur le gníomhaíochtaí AE chun frithsheasmhacht in aghaidh ábhair fhrithmhiocróbaigh a chomhrac trí chur chuige ‘aon shláinte’

CAD IS AIDHM LEIS AN MOLADH?

Tugann an moladh aghaidh ar Bhallstáit an Aontais Eorpaigh (AE) agus ar an gCoimisiún Eorpach agus tá sé mar aidhm aige frithsheasmhacht in aghaidh ábhair fhrithmhiocróbaigh (AMR)* a chomhrac i gcur chuige “aon shláinte”.
Féachtar leis an moladh úsáid stuama a bhaint as frithmhiocróbaigh amhail antaibheathaigh i sláinte an duine agus sláinte ainmhithe a spreagadh trí shraith beart, agus é mar aidhm leis an riosca go n-éireoidh miocrorgánaigh frithsheasmhach in aghaidh idirghabháil leighis a laghdú.
Is cuid de phacáiste é atá deartha chun reachtaíocht chógaisíochta an AE a athchóiriú.

PRÍOMHPHOINTÍ

Príomhghné den mholadh ná gur saincheist “aon sláinte” é AMR, rud a chiallaíonn go gcuimsíonn sé sláinte an duine, sláinte ainmhithe, sláinte plandaí agus an comhshaol. Mar bhagairt ilghnéitheach trasteorann don tsláinte, ní féidir le hearnáil amháin dul i ngleic le AMR go neamhspleách nó le tíortha aonair amháin.

Spreagann an moladh na Ballstáit chun:

pleananna gníomhaíochta náisiúnta a thabhairt isteach i gcoinne AMR faoi mhí an Mheithimh 2024, bunaithe ar an gcur chuige “aon sláinte”;
feabhas a chur ar fhaireachas agus ar fhaireachán ar AMR agus ar thomhaltas frithmhiocróbach;
cosc agus rialú ionfhabhtaithe a neartú;
an mhaoirseacht fhrithmhiocróbach agus úsáid stuama ábhar frithmhiocróbach a neartú;
bearta náisiúnta iomchuí a ghlacadh chun na spriocanna maidir le AMR agus tomhaltas frithmhiocróbach i sláinte an duine a bhaint amach faoi 2030, ina measc:
- laghdú 20% ar thomhaltas iomlán antaibheathaigh i ndaoine,
- 65% ar a laghad de thomhaltas iomlán na n-antaibheathach a theacht ón ngrúpa “rochtana” antaibheathach mar atá sainmhínithe in aicmiú AWaRe* den Eagraíocht Dhomhanda Sláinte,
- laghdú ar mhinicíocht ionfhabhtuithe sruth na fola le trí phríomh-bhaictéar atá frithsheasmhach in aghaidh antaibheathach.

Fáiltíonn sé roimh ról an Choimisiúin maidir le:

tacú le gníomhaíochtaí múscailte feasachta na mBallstát ar AMR agus iad a chomhlánú, agus tacú leis na Ballstáit in oiliúint leanúnach agus foghlaim ar feadh an tsaoil do ghairmithe atá ag obair in aon earnáil “aon sláinte”;
taighde agus forbairt a chothú, agus dreasachtaí don nuálaíocht agus rochtain ar fhrithmhiocróbaigh agus frithbhearta leighis AMR eile;
comhar ar AMR a mhéadú idir na Ballstáit agus gníomhaireachtaí ábhartha de chuid an AE, amhail an Lárionad Eorpach um Ghalair a Chosc agus a Rialú, an Ghníomhaireacht Eorpach Ceimiceán, an Ghníomhaireacht Eorpach Chomhshaoil, an tÚdarás Eorpach um Shábháilteacht Bia agus an Ghníomhaireacht Leigheasra Eorpach;
tionscnaimh dhomhanda ar AMR a fheabhsú.

CÚLRA

Arna aithint mar cheann de na trí phríomhbhagairt sláinte tosaíochta atá os comhair an AE, is é AMR a tharlaíonn nuair a fhorbraíonn miocrorgánaigh a d’fhéadfadh a bheith contúirteach, amhail baictéir, agus nuair a stopann siad ag freagairt d’antaibheathaigh ar éirigh leo iad a chóireáil roimhe seo. Meastar go bhfaigheann níos mó ná 35,000 duine bás gach bliain san AE mar iarmhairt dhíreach ar ionfhabhtú de bharr baictéir atá frithsheasmhach in aghaidh antaibheathaigh. AMR:

déanann sé ionfhabhtuithe níos deacra a chóireáil;
mar thoradh ar riosca níos airde de ghalar, tinneas tromchúiseach agus bás;
bíonn tionchar aige ar chúram sláinte agus ar tháirgeadh bia; agus
a chuireann isteach ar dhaoine, ar ainmhithe agus ar phlandaí, chomh maith leis an gcomhshaol.

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

Moladh ón gComhairle (An Coimisiún Eorpach)
Plean Gníomhaíochta Sláinte Eorpach a hAon i gcoinne Friotaíocht in aghaidh Ábhair Fhrithmhiocróbaigh (AMR) (An Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHTHÉARMAÍ

Frithsheasmhacht in aghaidh ábhair fhrithmhiocróbaigh. Cumas miocrorgánach maireachtáil nó fás i láthair tiúchana oibreáin fhrithmhiocróbaigh atá leordhóthanach de ghnáth chun an miocrorgánach sin a chosc nó a mharú.

Rangú AWaRe. Is uirlis é rangú AWaRe na hEagraíochta Domhanda Sláinte chun monatóireacht a dhéanamh ar thomhaltas antaibheathach, chun spriocanna a shainiú agus chun monatóireacht a dhéanamh ar éifeachtaí na mbeartas maoirseachta a bhfuil sé mar aidhm acu úsáid antaibheathach a bharrfheabhsú agus srian a chur le frithsheasmhacht in aghaidh ábhair fhrithmhiocróbacha.

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Moladh ón gComhairle maidir le dlús a chur le gníomhaíochtaí an Aontais chun an frithsheasmhacht in aghaidh ábhair fhrithmhiocróbacha a chomhrac trí chur chuige Aon Sláinte Amháin 2023/C 220/01 (IO L 220, 22.6.2023, lgh. 1-20).

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2022/2371 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Samhain 2022 maidir le bagairtí tromchúiseacha trasteorann ar an tsláinte agus lena n-aisghairtear Cinneadh Uimh. 1082/2013/AE (IO L 314, 6.12.2022, lgh. 26–63).

Rialachán (AE) Uimh. 2021/522 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 24 Márta 2021 lena mbunaítear Clár gníomhaíochta an Aontais i réimse na sláinte (“Clár EU4Health”) don tréimhse 2021-2027, agus lena n–aisghairtear Rialachán (AE) 282/2014 (IO L 107, 26.3.2021, lgh. 1–29).

Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig an gComhairle agus chuig Parlaimint na hEorpa — Plean Gníomhaíochta Eorpach um Shláinte amháin i gcoinne Friotaíocht in aghaidh Ábhair Fhrithmhiocróbaigh (COIM(2017) 339 deiridh, 29.6.2017).

Fógra ón gCoimisiún — Treoirlínte an AE maidir le húsáid stuama ábhar frithmhiocróbach i sláinte an duine (IO C 212, 1.7.2017, lgh. 1–12).

Rialachán (AE) 2016/429 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 9 Márta 2016 maidir le galair ainmhithe in–tarchurtha agus lena leasaítear agus lena n-aisghairtear gníomhartha áirithe i réimse na sláinte ainmhithe (“Dlí maidir le Sláinte Ainmhithe”) (IO L 84, 31.3.2016, lgh. 1-208).

Ionchorpraíodh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) 2016/429 sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle — Plean gníomhaíochta i gcoinne na mbagairtí méadaitheacha ón bhFrithsheasmhacht in aghaidh Ábhair Fhrithmhiocróbacha (COIM(2011) 748 deiridh, 15.11.2011).

Moladh ón gComhairle an 9 Meitheamh 2009 maidir le sábháilteacht othar, lena n-áirítear cosc agus rialú ionfhabhtuithe a bhaineann le cúram sláinte (IO C 151, 3.7.2009, lgh. 1–6).

Moladh 2002/77/CE ón gComhairle an 15 Samhain 2001 maidir le húsáid stuama oibreán frithmhiocróbach i míochaine dhaonna (IO L 34, 5.2.2002, lgh. 13–16).

Nuashonraithe 12.06.2024