EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32009R0715

Gréasáin tarchurtha gáis nádúrtha

Gréasáin tarchurtha gáis nádúrtha

 

ACHOIMRE AR:

Rialachán (CE) Uimh. 715/2009 maidir le coinníollacha le haghaidh rochtana ar na gréasáin tarchurtha gáis nádúrtha

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

Leagtar síos ann na rialacha maidir le rochtain ar:

  • Tarchurtha* gáis nádúrtha;
  • stóráil gáis; agus
  • saoráidí gáis nádúrtha leachtaithe.

Tá sé mar aidhm ag na rialacha seo cur i gcoinne bacainní ar iomaíocht i margadh an Aontais Eorpaigh(AE) maidir le gás nádúrtha agus a oibriú réidh a chinntiú.

PRÍOMHPHOINTÍ

Cinntear an méid seo a leanas leis an rialachán:

  • an dóigh a socraítear taraifí (le haghaidh rochtana ar ghréasáin amháin);
  • na seirbhísí a thairgfear;
  • leithdháileadh cumais d’oibreoirí córais tarchurtha (OCTanna)* gáis;
  • riachtanais trédhearcachta (amhail rialacha maidir le foilsiú conas a thagann OCTanna nó údaráis náisiúnta ábhartha ar a gcuid taraifí agus a struchtúr taraife); agus
  • cothromúcháin* agus muirir mhíchothromaíochta ar an margadh.

Deimhniú na n-oibreoirí córais tarchurtha

Ní mór d’údaráis rialála náisiúnta fógra a thabhairt don Choimisiún Eorpach maidir le cinntí a bhaineann le OCT a dheimhniú. Tá 2 mhí ag an gCoimisiún a thuairim a thabhairt don údarás, a ghlacann ansin leis an gcinneadh deiridh maidir le deimhniú an OCT. Foilsítear an cinneadh seo agus tuairim an Choimisiúin araon.

Deimhniú oibreoirí córais stórála

Éilíonn leasú Rialachán (AE) 2022/1032 ar údaráis Bhallstáit’ an AE gach oibreoir láithreáin stórála gáis faoi thalamh a dheimhniú. Tá sé mar aidhm aige seo na rioscaí a d’fhéadfadh a bheith ag tionchar seachtrach ar bhonneagair stórála criticiúla a sheachaint, rud a d’fhéadfadh slándáil sholáthar fuinnimh an AE agus leasanna slándála riachtanacha eile a chur i mbaol. Beidh ar aon oibreoir nach bhfaigheann an deimhniú seo úinéireacht nó rialú saoráidí stórála gáis laistigh den AE a thabhairt suas.

Cruthú an Líonra Eorpach d’Oibreoirí an Chórais Tarchurtha le haghaidh Gáis

B’éigean do OCTanna an gháis na dréacht-reachtanna don Ghníomhaireacht um Chomhar idir Rialálaithe Fuinnimh (ACER), iosta comhaltaí agus dréachtrialacha nós imeachta a chur faoi bhráid an Líonra Eorpach d’Oibreoirí Córais Tarchurtha Gáis (ENTSO-G), liosta comhaltaí agus dréachtrialacha nós imeachta faoin 3 Márta 2011.

Cóid líonra

Ní mór don Choimisiún dul i gcomhairle le ACER agus ENTSOG chun liosta bliantúil de na tosaíochtaí a bhunú chun sraitheanna rialacha ar a dtugtar cóid líonraa fhorbairt. Forbraítear na cóid sin ag baint úsáid as treoirlíne neamhcheangailteach a chuireann ACER isteach chuig an gCoimisiún. Baineann na cóid go sonrach leis an méid seo a leanas:

Tascanna an ENTSO-G

Tá ENTSOG freagrach as glacadh le:

  • uirlisí coiteanna le haghaidh oibriú an ghréasáin;
  • plean forbartha gréasáin 10 mbliana;
  • moltaí le haghaidh comhar teicniúil comhordaithe idir an AE agus OCTanna;
  • clár oibre bliantúil;
  • tuarascáil bhliantúil;
  • ionchais bhliantúla ar sholáthar an tsamhraidh agus an gheimhridh.

Costais agus taraifí

Cinneann na húdaráis rialála taraifí nó modheolaíochtaí lena ríomh. Féadfaidh na Ballstáit cinntí a ghlacadh a bhaineann le taraifí amhail socruithe ceantála a shocrú.

Seirbhísí rochtana tríú páirtí

  • Ní mór do na OCTanna a seirbhísí a thairiscint ar mhodh neamh-idirdhealaitheach do gach úsáideoir gréasáin. Bunaítear rialacha mionsonraithe leithdháilte sa chód líonra ar mheicníochtaí leithdháilte cumais.
  • Ní mór d’oibreoirí saoráidí gáis nádúrtha leachtaithe agus stórála a seirbhísí a thairiscint chomh maith ar bhonn neamh-idirdhealaitheach agus iad a chur in oiriúint d’úsáid gréasán tarchurtha gáis idirnasctha. Féadfaidh na Ballstáit cinneadh a dhéanamh an bhfuil rochtain ar stóráil le rialú nó le caibidlíocht.

Bainistiú ar phlódú

  • Ní foláir nó go mbeidh rochtain ag na rannpháirtithe margaidh uile ar uas-acmhainn líonra agus ar saoráidí stórála agus GNL.
  • Ní mór do TSOanna nósanna imeachta trédhearcacha bainistíochta plódaithe a chleachtadh agus a fhoilsiú a chinntíonn go bhfuil malartuithe trasteorann i ngás ar bhonn neamh-idirdhealaitheach.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá sé i bhfeidhm ón 03 Márta 2011. D’aisghair sé Rialachán (CE) Uimh. 1775/2005 ó 3 Márta 2011.

CÚLRA

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

PRÍOMHTHÉARMAÍ

Tarchurtha. Gás a iompar ó limistéir táirgthe go tomhaltóirí deiridh ag píblíne faoi thalamh.
Oibreoir córais tarchurtha (OCT). Comhlacht a iompraíonn fuinneamh cosúil le gás nádúrtha, go náisiúnta nó go réigiúnach, ag baint úsáide as bonneagar seasta.
Cothromúcháin. Admhálacha agus seachadadh gáis a dhéanamh isteach nó aistarraingtí gáis ó chuideachta atá cothrom. Féadfar cothromú a bhaint amach ar bhonn laethúil, míosúil nó séasúrach, agus déantar measúnú go ginearálta ar phionóis le haghaidh míchothromaíocht iomarcach.
Bainistiú plódaithe. Tagann plódú chun cinn nuair nach leor an córas tarchurtha chun cumhacht a aistriú de réir riachtanais an mhargaidh. Le bainistiú ar phlódú áirithítear go mbaintear úsáid as an gcumhacht atá ar fáil gan srianta an chórais a shárú.

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (CE) Uimh. 715/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Iúil 2009 maidir le coinníollacha le haghaidh rochtana ar na gréasáin gáis nádúrtha agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 1775/2005 Téacs atá ábhartha maidir leis an LEE (IO L 211, 14.8.2009, lgh. 36-54).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán Cur chun Feidhme (CE) Uimh. 715/2009) a chorprú isteach sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2022/1032 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 29 Meitheamh 2022 lena leasaítear Rialacháin (AE) 2017/1938 agus (CE) Uimh. 715/2009 i dtaca le stóráil gáis (Téacs atá ábhartha maidir le LEE) (IO L 173, 30.6.2022, lgh. 17-33).

Rialachán an Choimisiúin (AE) 2017/459 an 16 Márta 2017 ag bunú cód líonra a bhunú maidir le meicníochtaí leithdháilte cumais i gcórais tarchurtha gáis agus Rialachán AE) Uimh 984/2013 (OJ L 72, 17.3.2017, lch. 1-28) a aisghairm.

Rialachán an Choimisiúin (AE) 2017/460 an 16 Márta 2017 ag bunú cód líonra ar struchtúir taraife tarchurtha comhchuibhithe le haghaidh gáis (OJ L 72, 17.3.2017, lch. 29-56).

Rialachán an Choimisiúin (AE) 2015/703 an 30 Aibreán 2015 ag bunú Cód Líonra maidir le rialacha idir-inoibritheachta agus malairte sonraí (OJ L 113, 1.5.2015, lch. 13-26).

Rialachán an Choimisiúin (AE) Uimh. 312/2014 an 26 Márta 2014 ag bunú Cód Líonra maidir le Cothromú Gáis ar Líonraí Tarchurtha (IO L 91, 27.3.2014, lch. 15-35).

Nuashonraithe 31.10.2022

Barr