An Coinbhinsiún Custaim maidir le hiompar idirnáisiúnta earraí faoi carnets TIR (Coinbhinsiún TIR)

 

ACHOIMRE AR:

Cinneadh 2009/477/CE lena bhfoilsítear téacs an Choinbhinsiúin Custaim maidir le hiompar idirnáisiúnta earraí faoi carnets TIR

CAD IS AIDHM LEIS AN GCINNEADH?

• Le Córas TIR (Transports Internationaux Routiers, Iompar Idirnáisiúnta ar Bhóithre) is féidir earraí a iompar le hidirghabháil íosta ó riaracháin chustaim ar an mbealach agus tugann sé rochtain réasúnta simplí ar na ráthaíochtaí riachtanacha.
• Leis an gcinneadh, comhdhlúthaítear téacs an Choinbhinsiúin Custaim um iompar idirnáisiúnta earraí a chumhdaítear le carnets TIR, lena n-ionchorpraítear na leasuithe uile ar Choinbhinsiún TIR bunaidh ó foilsíodh é in 1975.

PRÍOMHPHOINTÍ

Tá gach Ballstát den Aontas Eorpach (AE), agus an tAontas féin, ina pháirtí conarthach i gCoinbhinsiún TIR 1975. Meastar gur críoch aonair é an tAontas chun críocha TIR.

Ní fhéadfar TIR a úsáid in AE ach amháin i gcás ina dtosaíonn nó ina gcríochnaíonn gluaiseacht earraí i dtír nach tír AE í, nó i gcás ina dtéann gluaiseacht earraí laistigh den Aontas trí thír nach tír AE í, agus:

• de réir feithicil bhóthair, cónasc feithiclí nó coimeádáin, gan aon athluchtú idirmheánach;
• thar theorainn náisiúnta amháin nó níos mó idir an oifig custaim imeachta agus an oifig custaim chinn scríbe;
• go páirteach ar a laghad de bhóthar (is féidir an córas TIR a chur ar fionraí ar feadh ré na céime neamhbhóthair);
• arna ráthú ag comhlachais údaraithe; agus
• clúdaithe ag carnet TIR oifigiúil.

Prionsabail

Earraí arna n-iompar faoi nós imeachta TIR:

• gan a bheith faoi réir dleachtanna ar allmhairí nó ar onnmhairí agus íocaíochtaí cánach ag oifigí custaim ar an mbealach;
• níor chóir go scrúdódh oifigí custaim iad de ghnáth ar an mbealach má tá siad i bhfeithiclí nó i gcoimeádáin shéalaithe;
• féadfar iad a scrúdú, áfach, i gcásanna eisceachtúla chun mí-úsáid a chosc, go háirithe i gcás ina bhfuil amhras ar údaráis chustaim go bhfuil neamhrialtacht ann.

CarnetsTIR

Údaraíonn na húdaráis chustaim nó údaráis inniúla eile comhlachais carnets TIR a eisiúint agus gníomhú mar ráthóirí. Ní mór na nithe seo a leanas a bheith ag na comhlachais:

• go bhfuil siad bunaithe ar feadh bliana ar a laghad sa tír eisiúna;
• cruthúnas ar sheasamh fónta airgeadais agus ar chumas na n-oibleagáidí a chomhlíonadh;
• nach ndearna siad aon chion tromchúiseach ná aon chion arís agus arís eile i gcoinne na reachtaíochta custaim nó cánach.

Ní fhéadfar carnet TIR a eisiúint ach do dhaoine aonair a bhfuil na nithe seo a leanas acu:

• taithí chruthaithe nó cumas cruthaithe maidir le gabháil d’iompar idirnáisiúnta rialta;
• seasamh fónta airgeadais;
• gan aon chionta tromchúiseacha ná cionta arís agus arís eile i gcoinne na reachtaíochta custaim ná cánach;
• eolas cruthaithe ar Choinbhinsiún TIR.

Earraí a iompar faoi carnet TIR

Níor cheart earraí a iompar ach amháin i bhfeithiclí ceadaithe nó i gcoimeádáin cheadaithe a chomhlíonann ceanglais tógála agus trealaimh. Féadfaidh páirtithe diúltú aitheantas a thabhairt do bhailíocht fhormheas feithiclí bóthair nó coimeádán nach gcomhlíonann na coinníollacha sin, ach ní mór dóibh moill tráchta a sheachaint i gcás mionfhabhtanna nach bhfuil aon bhaol smuigleála ag baint leo.

Faoin nós imeachta TIR:

• níl aon doiciméid speisialta custaim ag teastáil chun feithicil bhóthair nó coimeádán bóthair a allmhairiú go sealadach;
• ní mór pláta dronuilleogach inscríofa “TIR” a thaispeáint chun tosaigh agus ar chúl;
• déanfar carnet TIR aonair a tharraingt suas do gach feithicil nó coimeádán (nó do chónasc arna luchtú ar fheithicil bhóthair amháin nó ar chónasc feithiclí);
• níl na carnets bailí ach d’aon turas amháin;
• féadfaidh suas le hocht n-oifig chustaim imeachta agus cinn scríbe a bheith i gceist le hiompar TIR;
• ní mór d’údaráis chustaim na tíre imeachta iad féin a shásamh maidir le cruinneas lastliosta na n-earraí;
• ag oifigí custaim ar an mbealach agus ag an gceann scríbe, ní mór an fheithicil bhóthair (agus a hualach) a tháirgeadh lena carnet TIR chun críocha rialaithe;
• de ghnáth, ní mór d’oifigí custaim glacadh le séalaí slána a chuireann páirtithe conarthacha eile i bhfeidhm, ach féadfaidh siad a séalaí féin a chur leo.

Ach amháin i gcásanna speisialta, ní fhéadfaidh údaráis chustaim a cheangal ar fheithiclí:

• a thionlacan ar chostas na n-iompróirí ar chríoch a dtíre; nó
• a scrúdú ar an mbealach.

Leagtar amach sa choinbhinsiún nósanna imeachta i gcás ina ndéantar na séalaí custaim a bhriseadh ar an mbealach nó i gcás ina scriostar nó ina ndéantar damáiste d’aon earraí gan na séalaí a bhriseadh.

Baineann coinníollacha speisialta le hiompar earraí troma nó téagartha.

Neamhrialtachtaí

I gcás aon sárú ar an gcoinbhinsiún:

• dlífear pionóis arna bhforordú ag dlí na tíre ina ndearnadh an cion a chur ar an gciontóir;
• tá sé de cheart ag gach páirtí conarthach aon duine atá ciontach i gcion tromchúiseach nó i gcionta a dhéantar arís agus arís eile i gcoinne na ndlíthe custaim is infheidhme maidir le hiompar idirnáisiúnta earraí a eisiamh, go sealadach nó go buan.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN CHINNIDH?

Tá an cinneadh i bhfeidhm ón 26 Meitheamh 2009.

CÚLRA

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

• An méid a dhéanaimid — TIR (an tAontas Idirnáisiúnta um Iompar de Bhóthar)
• TIR (transports internationaux routiers, iompar idirnáisiúnta ar bhóithre) (an Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Cinneadh 2009/477/CE ón gComhairle an 28 Bealtaine 2009 lena bhfoilsítear i bhfoirm chomhdhlúite téacs an Choinbhinsiúin Custaim um iompar idirnáisiúnta earraí faoi chumhdach carnets TIR (Coinbhinsiún TIR) an 14 Samhain 1975 arna leasú ón dáta sin (IO L 165, 26.6.2009, lgh. 1-94).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Threoir 2009/477/CE a chorprú isteach sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2015/2447 ón gCoimisiún an 24 Samhain 2015 lena leagtar síos rialacha mionsonraithe maidir le cur chun feidhme forálacha áirithe de Rialachán (AE) Uimh. 952/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle lena leagtar síos Cód Custaim an Aontais (IO L 343, 29.12.2015, lgh. 558-893).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán Tarmligthe (AE) 2015/2446 ón gCoimisiún an 28 Iúil 2015 lena bhforlíontar Rialachán (AE) Uimh. 952/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le rialacha mionsonraithe maidir le forálacha áirithe de Chód Custaim an Aontais (IO L 343, 29.12.2015, lgh. 1-557).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (AE) Uimh. 952/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 9 Deireadh Fómhair 2013 lena leagtar síos Cód Custam an Aontais (athmhúnlú) (IO L 269, 10.10.2013, lgh. 1-101).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 08.08.2022