(1)

Is uirlis riachtanach Córas Faisnéise Schengen (SIS) chun ardleibhéal slándála a choimeád laistigh de limistéar saoirse, slándála agus ceartais an Aontais trí thacú le comhar eagraíochtúil idir na húdaráis náisiúnta inniúla, go háirithe gardaí teorann, na póilíní, údaráis chustaim, údaráis inimirce, agus údaráis atá freagrach as cionta coiriúla a chosc, a bhrath, a imscrúdú nó a ionchúiseamh nó pionóis choiriúla a fhorghníomhú. Is é atá i Rialachán (AE) 2018/1862 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (2) an bunús dlí le haghaidh SIS i leith ábhair a thagann faoi raon feidhme Chaibidlí 4 agus 5 de Theideal V de Chuid a Trí den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE).

(2)

I bhfoláirimh SIS, tá faisnéis maidir le duine nó ábhar áirithe chomh maith le treoracha do na húdaráis maidir lena bhfuil le déanamh nuair a aimsítear an duine sin nó an t-ábhar sin. Cuirtear foláirimh maidir le daoine agus ábhair arna n-iontráil in SIS ar fáil, i bhfíor-am, go díreach d’úsáideoirí deiridh uile údaráis náisiúnta inniúla na mBallstát atá údaraithe SIS a chuardach de bhun Rialachán (AE) 2018/1862. Tá Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh i ndáil le Comhar i bhForfheidhmiú an Dlí (Europol), a bunaíodh le Rialachán (AE) 2016/794 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3), comhaltaí náisiúnta Ghníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chomhar Ceartais Choiriúil (Eurojust), a bunaíodh le Rialachán (AE) 2018/1727 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4), agus foirne an Gharda Teorann agus Cósta Eorpaigh, a bunaíodh le Rialachán (AE) 2019/1896 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5), údaraithe freisin rochtain a fháil ar shonraí in SIS agus sonraí in SIS a chuardach de bhun a sainorduithe faoi seach agus i gcomhréir le Rialachán (AE) 2018/1862.

(3)

Tá ról tábhachtach ag Europol sa chomhrac in aghaidh na coireachta tromchúisí agus na sceimhlitheoireachta trí anailísí agus measúnuithe ar bhagairtí a sholáthar chun tacú le himscrúduithe arna ndéanamh ag údaráis náisiúnta inniúla. Comhlíonann Europol an ról sin freisin trí bhíthin SIS a úsáid agus faisnéis fhorlíontach a mhalartú leis na Ballstáit maidir le foláirimh SIS. Ba cheart an comhrac in aghaidh na coireachta tromchúisí agus na sceimhlitheoireachta a bheith faoi réir comhordú leanúnach i measc na mBallstát maidir le próiseáil sonraí agus maidir le foláirimh a iontráil in SIS.

(4)

I bhfianaise chineál domhanda na coireachta tromchúisí agus na sceimhlitheoireachta, tá an fhaisnéis a fhaigheann tríú tíortha agus eagraíochtaí idirnáisiúnta faoi dhéantóirí coireachta tromchúisí agus sceimhlitheoireachta agus daoine a bhfuil drochamhras fúthu go bhfuil coireacht thromchúiseach agus sceimhlitheoireacht á ndéanamh acu ag éirí níos ábhartha do shlándáil inmheánach an Aontais. Ní chomhroinntear cuid den fhaisnéis sin, go háirithe i gcás inar náisiúnach tríú tír an duine lena mbaineann, ach le Europol, a phróiseálann an fhaisnéis agus a chomhroinneann toradh a chuid anailísí leis na Ballstáit.

(5)

Admhaítear go forleathan an gá oibríochtúil atá le faisnéis fhíoraithe arna soláthar ag tríú tír a chur ar fáil d’oifigigh thúslíne, go háirithe do ghardaí teorann agus póilíní. Mar sin féin, ní bhíonn rochtain i gcónaí ag na húsáideoirí deiridh ábhartha sna Ballstáit ar an bhfaisnéis luachmhar sin toisc, i measc cúiseanna eile, nach mbíonn sé ar a gcumas ag na Ballstáit i gcónaí foláirimh a iontráil in SIS ar bhonn faisnéis den sórt sin i ngeall ar an dlí náisiúnta.

(6)

Chun an bhearna a líonadh i dtaca le comhroinnt faisnéise maidir leis an gcoireacht thromchúiseach agus an sceimhlitheoireacht, go háirithe maidir le trodaithe eachtracha sceimhlitheoireachta, i gcás inar ríthábhachtach é faireachán a dhéanamh ar a ngluaiseachtaí, is gá a áirithiú, ar thogra ó Europol, gur féidir le Ballstáit foláirimh faisnéise a iontráil in SIS maidir le náisiúnaigh tríú tír chun leas an Aontais, chun an fhaisnéis sin a sholáthraíonn tríú tíortha agus eagraíochtaí idirnáisiúnta a chur ar fáil, go díreach agus i bhfíor-am, d’oifigigh thúslíne sna Ballstáit.

(7)

Chuige sin, ba cheart catagóir shonrach foláireamh faisnéise maidir le náisiúnaigh tríú tír chun leas an Aontais (“foláirimh faisnéise”) a chruthú in SIS. Ba cheart do na Ballstáit foláirimh faisnéise den sórt sin a iontráil in SIS faoina rogha féin agus faoi réir fíorú agus anailís a bheith déanta acu ar an togra ó Europol chun leas an Aontais maidir le náisiúnaigh tríú tír, chun úsáideoirí deiridh atá i mbun cuardaigh in SIS a chur ar an eolas go bhfuil drochamhras ann go bhfuil an duine lena mbaineann bainteach le cion coiriúil a bhfuil Europol inniúil ina leith, agus chun gur féidir leis na Ballstáit agus Europol dearbhú a fháil gur aimsíodh an duine is ábhar don fholáirimh faisnéise agus tuilleadh faisnéise a fháil i gcomhréir le Rialachán (AE) 2018/1862, arna leasú leis an Rialachán seo.

(8)

An Ballstát ar mhol Europol dó foláireamh faisnéise a iontráil, chun gur féidir leis an mBallstát sin a mheas an bhfuil cás ar leith leordhóthanach, ábhartha agus tábhachtach go leor le gur gá an foláireamh faisnéise sin a iontráil in SIS, agus chun iontaofacht fhoinse na faisnéise agus cruinneas na faisnéise faoin duine lena mbaineann a dhearbhú, ba cheart do Europol an fhaisnéis uile atá ina sheilbh maidir leis an gcás a chomhroinnt, seachas faisnéis ar léir go bhfuarthas í agus sárú á dhéanamh ar chearta an duine. An toradh ar chros-seiceáil a dhéanamh ar na sonraí i mbunachair sonraí Europol, faisnéis a bhaineann le cruinneas agus iontaofacht na sonraí agus an anailís a dhéanann Europol ar cibé acu atá nó nach bhfuil forais leordhóthanacha ann lena mheas go ndearna an duine lena mbaineann cion coiriúil a bhfuil Europol inniúil ina leith, nó gur ghlac an duine sin páirt i gcion coiriúil den sórt sin, nó go bhfuil sé beartaithe ag an duine sin cion coiriúil den sórt sin a dhéanamh, ba cheart do Europol an méid sin, go háirithe, a chomhroinnt.

(9)

Ba cheart do Europol na Ballstáit a chur ar an eolas gan mhoill i gcás ina bhfuil sonraí ábhartha breise nó modhnaithe aige i ndáil lena thogra foláireamh faisnéise a iontráil in SIS nó fianaise a thugann le tuiscint go bhfuil na sonraí a áirítear ina thogra mícheart go fíorasach nó gur stóráladh go neamhdhleathach iad, chun dlíthiúlacht, iomláine agus cruinneas shonraí SIS a áirithiú. Ba cheart do Europol sonraí breise nó modhnaithe i ndáil le foláireamh faisnéise a iontráladh in SIS ar thogra uaidh a tharchur chuig an mBallstát eisiúna gan mhoill chun a cheadú don Bhallstát eisiúna an foláireamh faisnéise a chomhlánú nó a mhodhnú. Ba cheart do Europol gníomhú, go háirithe, má thagann sé ar an eolas go raibh an fhaisnéis a fuarthas ó údaráis tríú tír nó eagraíochta idirnáisiúnta mícheart nó gur cuireadh in iúl do Europol í chun críoch neamhdhleathach, mar shampla más rud é go raibh cúiseanna polaitiúla le comhroinnt na faisnéise faoin duine.

(10)

Ba cheart feidhm a bheith ag Rialacháin (AE) 2016/794 agus (AE) 2018/1725 (6) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le próiseáil sonraí pearsanta a dhéanann Europol agus a fhreagrachtaí faoin Rialachán seo á gcomhlíonadh aige.

(11)

Níor cheart go mbeadh tionchar ag na hullmhúcháin do chur chun feidhme foláireamh faisnéise ar úsáid SIS.

(12)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóirí an Rialacháin seo, eadhon bunú agus rialáil catagóire foláirimh ar leith a iontrálann Ballstáit in SIS ar thogra ó Europol chun leas an Aontais chun faisnéis a mhalartú faoi dhaoine a bhfuil baint acu leis an gcoireacht thromchúiseach nó leis an sceimhlitheoireacht, a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr chineál na gcuspóirí sin, gur fearr is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta mar a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach (CAE). I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a ghnóthú.

(13)

Leis an Rialachán seo, urramaítear go hiomlán cearta bunúsacha agus comhlíontar na prionsabail a chumhdaítear i gCairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh (“an Chairt”) agus in CAE. Go háirithe, urramaítear go hiomlán leis an Rialachán seo cosaint sonraí pearsanta i gcomhréir le hAirteagal 16 CFAE, Airteagal 8 den Chairt agus na rialacha cosanta sonraí is infheidhme. Féachtar leis an Rialachán seo freisin le timpeallacht shábháilte a áirithiú do gach duine a chónaíonn ar chríoch an Aontais.

(14)

I gcomhréir le hAirteagail 1 agus 2 de Phrótacal Uimh. 22 maidir le seasamh na Danmhairge atá i gceangal le CAE agus CFAE, níl an Danmhairg rannpháirteach i nglacadh an Rialacháin seo agus níl sí faoi cheangal aige ná faoi réir a chur i bhfeidhm. Ós rud é go gcuireann an Rialachán seo le acquis Schengen, cinnfidh an Danmhairg, i gcomhréir le hAirteagal 4 den Phrótacal sin, laistigh de thréimhse 6 mhí tar éis don Chomhairle cinneadh a dhéanamh ar an Rialachán seo, an gcuirfidh sí chun feidhme ina dlí náisiúnta é.

(15)

Tá Éire rannpháirteach sa Rialachán seo i gcomhréir le hAirteagal 5(1) de Phrótacal Uimh. 19 maidir le acquis Schengen arna lánpháirtiú i gcreat an Aontais Eorpaigh, atá i gceangal le CAE agus CFAE, agus i gcomhréir le hAirteagal 6(2) de Chinneadh 2002/192/CE ón gComhairle (7) agus Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2020/1745 ón gComhairle (8).

(16)

Maidir leis an Íoslainn agus leis an Iorua, is é atá sa Rialachán seo forbairt ar fhorálacha acquis Schengen de réir bhrí an Chomhaontaithe arna thabhairt i gcrích ag Comhairle an Aontais Eorpaigh agus Poblacht na hÍoslainne agus Ríocht na hIorua maidir le comhlachas an dá thír sin le acquis Schengen a chur chun feidhme, a chur i bhfeidhm agus a fhorbairt (9), ar forálacha iad a thagann faoi réim an réimse dá dtagraítear in Airteagal 1, pointe (G), de Chinneadh 1999/437/CE ón gComhairle (10).

(17)

Maidir leis an Eilvéis, is é atá sa Rialachán seo forbairt ar fhorálacha acquis Schengen de réir bhrí an Chomhaontaithe arna thabhairt i gcrích idir an tAontas Eorpach, an Comhphobal Eorpach agus Cónaidhm na hEilvéise maidir le comhlachas Chónaidhm na hEilvéise le acquis Schengen a chur chun feidhme, a chur i bhfeidhm agus a fhorbairt (11), ar forálacha iad a thagann faoi réim an réimse dá dtagraítear in Airteagal 1, pointe (G), de Chinneadh 1999/437/CE, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 3 de Chinneadh 2008/149/CGB ón gComhairle (12).

(18)

Maidir le Lichtinstéin, is é atá sa Rialachán seo forbairt ar fhorálacha acquis Schengen de réir bhrí an Phrótacail idir an tAontas Eorpach, an Comhphobal Eorpach, Cónaidhm na hEilvéise agus Prionsacht Lichtinstéin i ndáil le haontachas Phrionsacht Lichtinstéin leis an gComhaontú idir an tAontas Eorpach, an Comhphobal Eorpach agus Cónaidhm na hEilvéise maidir le comhlachas Chónaidhm na hEilvéise le acquis Schengen a chur chun feidhme, a chur i bhfeidhm agus a fhorbairt (13), ar forálacha iad a thagann faoi réim an réimse dá dtagraítear in Airteagal 1, pointe (G), de Chinneadh 1999/437/CE, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 3 de Chinneadh 2011/349/AE ón gComhairle (14).

(19)

Maidir leis an mBulgáir agus leis an Rómáin, is é atá sa Rialachán seo gníomh atá ag cur le acquis Schengen nó atá gaolmhar leis ar dhóigh eile, de réir bhrí Airteagal 4(2) d’Ionstraim Aontachais 2005, agus ba cheart é a léamh i gcomhar le Cinntí 2010/365/AE (15) agus (AE) 2018/934 (16) ón gComhairle.

(20)

Maidir leis an gCróit, is é atá sa Rialachán seo gníomh atá ag cur le acquis Schengen nó atá gaolmhar leis ar dhóigh eile, de réir bhrí Airteagal 4(2) d’Ionstraim Aontachais 2011 agus ba cheart é a léamh i gcomhar le Cinneadh (AE) 2017/733 ón gComhairle (17).

(21)

Maidir leis an gCipir, is é atá sa Rialachán seo gníomh atá ag cur le acquis Schengen nó atá gaolmhar leis ar dhóigh eile, de réir bhrí Airteagal 3(2) d’Ionstraim Aontachais 2003.

(22)

Chuathas i gcomhairle leis an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí i gcomhréir le hAirteagal 41(2) de Rialachán (AE) 2018/1725.

(23)

Ba cheart, dá bhrí sin, Rialachán (AE) 2018/1862 a leasú dá réir sin,