Cuireadh ar bun faoin gconradh Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa (CEE) lenar tugadh le chéile sé thír (an Bheilg, an Fhrainc, an Ghearmáin, an Iodáil, an Ísiltír agus Lucsamburg) chun oibriú i dtreo comhtháthú agus fás eacnamaíoch, trí bhíthin na trádála.
Cruthaíodh leis cómhargadh ar bhonn shaorghluaiseacht na nithe seo a leanas:
- earraí,
- daoine,
- seirbhísí,
- caipiteal.
Síníodh é an tráth céanna le conradh eile faoinar bunaíodh an Comhphobal Eorpach d’Fhuinneamh Adamhach (Euratom).
Rinneadh Conradh na Róimhe a leasú roinnt uaireanta, agus anois tugtar an Conradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh air.

PRÍOMHPHOINTÍ

Aidhmeanna

Ba é aidhm CEE agus an chómhargaidh:
- na dálaí trádála agus táirgthe a athrú ó bhonn ar chríoch a shé bhall, agus
- a bheith ina chéim i dtreo aontú polaitiúil níos dlúithe a dhéanamh ar an Eoraip.

Spriocanna sonracha

Chomhaontaigh na sínitheoirí an méid seo a leanas a dhéanamh:

na fothaí a leagan síos d’aontas buandlúite idir pobail na hEorpa
ascnamh eacnamaíoch agus sóisialta a dtíortha a áirithiú le comhghníomhaíocht chun na bacainní trádála agus na bacainní eile eatarthu a dhíchur;
feabhas a chur ar dhálaí maireachtála agus oibre a gcuid saoránach;
trádáil chothromúil agus iomaíocht chóir a áirithiú;
na difríochtaí eacnamaíocha agus sóisialta idir réigiúin éagsúla CEE a laghdú;
srianta ar an trádáil idirnáisiúnta a dhíothú de réir a chéile trí chomhbheartas trádála;
cloí le prionsabail Chairt na Náisiún Aontaithe;
a n-acmhainní a chomhthiomsú d’fhonn an tsíocháin agus an tsaoirse a chaomhnú agus a neartú agus a ghairm ar na pobail eile san Eoraip a pháirtíonn a mbarrshamhail luí isteach leis na hiarrachtaí sin.

An cómhargadh

Déantar an méid seo a leanas sa chonradh:

bunaítear cómhargadh, ina gcomhaontaíonn na tíortha a shínigh é a mbeartais eacnamaíocha a ailíniú de réir a chéile;
cruthaítear limistéar eacnamaíoch aonair ina bhfuil saor-iomaíocht idir cuideachtaí. Leagtar síos ann an bunús le haghaidh comhchuibhiú a dhéanamh ar na coinníollacha lena rialaítear an trádáil i dtáirgí agus seirbhísí de bhreis orthu siúd atá clúdaithe cheana féin ag na conarthaí eile (an Comhphobal Eorpach do Ghual agus Chruach (ECSC) agus Euratom);
cuirtear cosc ginearálta ar chomhaontuithe sriantacha agus ar fhóirdheontais rialtais a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do thrádáil idir na sé thír;
áirítear tíortha agus críocha thar lear na sé bhall sna socruithe sin agus san aontas custaim, d’fhonn a bhforbairt eacnamaíoch agus shóisialta a chur chun cinn.

An tAontas Custaim

Faoin gconradh, rinneadh cuótaí (i.e. uasteorainneacha ar allmhairí) agus dleachtanna custaim idir na sé shínitheoir a dhíothú.
Bunaíodh faoi comhtharaif eachtrach ar allmhairí ó áit lasmuigh de CEE, a cuireadh in ionad na dtaraifí a bhí ag na stáit éagsúla roimhe sin.
Bhí comhbheartas trádála ag gabháil leis an aontas custaim. Leis an mbeartas sin, atá á bhainistiú ar leibhéal CEE agus nach mbainistítear a thuilleadh ar an leibhéal náisiúnta, déantar idirdhealú idir an t-aontas custaim agus rud nach bhfuil ann ach comhlachas saorthrádála.

Comhbheartais

Sa chonradh, bunaíodh beartais áirithe ón tús mar chomhbheartais i measc na mballstát, lena n-áirítear:
- comhbheartas talmhaíochta (Airteagal 38 go hAirteagal 47)
- comhbheartas trádála (Airteagal 110 go hAirteagal 116)
- beartas iompair (Airteagal 74 go hAirteagal 84).
Ceadaíodh faoi go gcruthófaí comhbheartais eile, dá mba ghá. Tar éis 1972, bhunaigh CEE gníomhaíocht chomhpháirteach i réimsí an bheartais comhshaoil, an bheartais réigiúnaigh, an bheartais shóisialta agus an bheartais thionsclaíoch.
Ag gabháil leis na beartais sin, bunaíodh iad seo a leanas:
- Ciste Sóisialta na hEorpa, chun feabhas a chur ar dheiseanna fostaíochta d’oibrithe agus chun feabhas a chur ar a gcaighdeán maireachtála
- Banc Eorpach Infheistíochta (BEI), chun forleathnú eacnamaíoch CEE a éascú trí chistiú infheistíochta a chur ar bun.

Institiúidí

Faoin gconradh, bunaíodh institiúidí agus sásraí cinnteoireachta a fhágann gur féidir leasanna náisiúnta agus comhfhís araon a chur in iúl.
Ba iad seo a leanas na príomhinstitiúidí:
- Comhairle na nAirí,
- an Coimisiún,
- an Tionól Parlaiminteach (a tháinig chun bheith ina Pharlaimint na hEorpa ní ba dhéanaí),
- an Chúirt Bhreithiúnais.
Cuireann an Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta comhairle ar na chéad trí institiúid sin le linn an phróisis cinnteoireachta.