It-Trattat ta' Ruma (KEE)

SOMMARJU TA’:

Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ekonomika Ewropea (Trattat tal-KEE)

X’INHU L-GĦAN TAT-TRATTAT?

• Dan stabbilixxa l-Komunità Ekonomika Ewropea (KEE) li laqqgħet flimkien lil 6 pajjiżi (il-Belġju, il-Ġermanja, Franza, l-Italja, il-Lussemburgu u n-Netherlands) biex jaħdmu favur l-integrazzjoni u t-tkabbir ekonomiku permezz tan-negozju.
• Dan ħoloq suq komuni bbażat fuq il-moviment liberu ta':
  • oġġetti
  • nies
  • servizzi
  • kapital.
• Dan ġie ffirmat b'mod parallel ma' trattat ieħor li stabbilixxa l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika (Euratom).
• It-trattat ta' Ruma ġie emendat diversi drabi u llum jissejjaħ it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea.

PUNTI EWLENIN

Objettivi

• L-objettiv tal-KEE u tas-suq komuni kien li:
  • jittrasformaw il-kundizzjonijiet tal-kummerċ u l-produzzjoni fuq it-territorju tas-6 membri tagħhom u
  • jservu bħala pass lejn l-unifikazzjoni politika aktar fil-qrib tal-Ewropa.

Għanijiet speċifiċi

Il-firmatarji qablu li:

• jibnu l-pedamenti ta' “unjoni dejjem eqreb” fost il-popli Ewropej;
• jiżguraw il-progress ekonomiku u soċjali tal-pajjiżi tagħhom b'azzjoni konġunta biex jiġi eliminat il-kummerċ u ostakoli oħra bejniethom;
• itejbu l-kundizzjonijiet tal-ħajja u tax-xogħol taċ-ċittadini tagħhom;
• jiżguraw kummerċ bilanċjat u kompetizzjoni ġusta;
• inaqqsu d-differenzi ekonomiċi u soċjali bejn id-diversi reġjuni tal-KEE;
• gradwalment jabolixxu r-restrizzjonijiet fuq il-kummerċ internazzjonali permezz ta' politika ta' kummerċ komuni;
• jirrispettaw il-prinċipji tal-Karta tan-NU;
• jgħaqqdu r-riżorsi tagħhom biex jippreservaw u jsaħħu l-paċi u l-libertà u jistiednu lill-popli l-oħra tal-Ewropa li għandhom dan l-ideal biex jissieħbu magħhom f'dawn l-isforzi.

Suq komuni

It-trattat:

• jistabbilixxi suq komuni, li fih il-pajjiżi firmatarji jaqblu biex gradwalment jallijnaw il-politiki ekonomiċi tagħhom;
• joħloq żona ekonomika unika b'kompetizzjoni ħielsa bejn il-kumpaniji. Dan jistabbilixxi l-bażi għall-approssimazzjoni tal-kundizzjonijiet li jirregolaw il-kummerċ fi prodotti u servizzi lil hinn minn dawk diġà koperti minn trattati oħrajn (it-Trattat tal-Komunità Ewropea tal-Faħam u l-Azzar (KESE) u Euratom);
• jipprojbixxi b'mod wiesa' ftehimiet restrittivi u sussidji tal-gvern li jistgħu jaffettwaw il-kummerċ bejn 6 pajjiżi;
• jinkludi l-pajjiżi u t-territorji extra-Ewropej tas-6 membri f'dawn l-arranġamenti u l-unjoni doganali, biex jiġi promoss l-iżvilupp ekonomiku u soċjali tagħhom.

L-unjoni doganali

• It-trattat abolixxa kwoti (jiġifieri limiti fuq l-importazzjonijiet) u dazji doganali bejn is-6 firmatarji tiegħu.
• Dan stabbilixxa tariffa esterna komuni fuq importazzjonijiet minn barra l-KEE, li tieħu post it-tariffi preċedenti tal-istati differenti.
• L-unjoni doganali kienet akkumpanjata minn politika kummerċjali komuni. Din il-politika, ġestita fil-livell tal-KEE u li m'għadhiex fil-livell nazzjonali, tiddistingwi l-unjoni doganali minn sempliċiment assoċjazzjoni ta' kummerċ ħieles.

Politiki konġunti

• It-trattat stabbilixxa ċerti politiki mill-bidu bħala politiki konġunti fost il-pajjiżi membri, inkluż:
  • politika agrikola komuni (l-Artikoli 38 sa 47)
  • politika kummerċjali komuni (l-Artikoli 110 sa 116)
  • politika tat-trasport (l-Artikoli 74 sa 84).
• F'każ ta' bżonn, dan ippermetta l-ħolqien ta' politiki konġunti oħrajn. Wara l-1972, il-KEE stabbilixxiet azzjoni konġunta fl-oqsma tal- politika ambjentali, reġjonali, soċjali u industrijali.
• Dawn il-politiki ġew akkumpanjati mill-ħolqien ta:
  • Fond Soċjali Ewropew, biex jitjiebu l-opportunitajiet tax-xogħol għall-ħaddiema u biex jogħla l-istandard tal-għajxien tagħhom.
  • Bank Ewropew tal-Investiment (BEI), biex jiffaċilita l-espansjoni ekonomika tal-KEE billi joħloq finanzjament tal-investiment.

Istituzzjonijiet

• It-trattat stabbilixxa istituzzjonijiet u mekkaniżmi tat-teħid tad-deċiżjonijiet li jagħmluha possibbli li jiġu espressi kemm l-interessi nazzjonali kif ukoll viżjoni konġunta.
• L-istituzzjonijiet ewlenin kienu:
  • il-Kunsill tal-Minsitri,
  • il-Kummissjoni,
  • l-Assemblea Parlamentari (li wara saret il-Parlament Ewropew),
  • il-Qorti tal-Ġustizzja.
• L-ewwel 3 jirċievu pariri fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet mill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali.

META APPLIKA T-TRATTAT?

Iffirmat fil-25 ta' Marzu 1957, dan beda japplika mill-1 ta' Jannar 1958.

SFOND

Għal aktar tagħrif, ara:

• L-Ewwel Trattati (Parlament Ewropew)
• Storja tal-UE (Kunsill Ewropew)
• Trattati tal-UE (Kummissjoni Ewropea)
• Ħarsa ġenerali tat-trattati (EUR-Lex).

DOKUMENT EWLIENI

Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ekonomika Ewropea (mhux ippubblikat f'Il-Ġurnal Uffiċjali)

L-emendi suċċessivi għat-trattat ġew inkorporati fit-test bażiku. Din il-verżjoni konsolidata hija biss bħala referenza.

l-aħħar aġġornament 14.03.2017