An Coinbhinsiún maidir le Breithiúnais Eachtracha in Ábhair Shibhialta nó Tráchtála a Aithint agus a Fhorghníomhú (Coinbhinsiún HHCCH 2019 maidir le Breithiúnais)

 

ACHOIMRE AR:

An Coinbhinsiún maidir le Breithiúnais Eachtracha in Ábhair Shibhialta nó Tráchtála a Aithint agus a Fhorghníomhú

Cinneadh (AE) 2022/1206 maidir le haontachas an Aontais Eorpaigh leis an gCoinbhinsiún maidir le Breithiúnais Eachtracha in Ábhair Shibhialta nó Tráchtála a Aithint agus a Fhorghníomhú

CAD IS AIDHM LEIS AN GCOINBHINSIÚN AGUS LEIS AN GCINNEADH?

• Trí chaighdeán íosta a sholáthar maidir le scaipeadh breithiúnas eachtrach in ábhair shibhialta agus thráchtála i measc na dtíortha is páirtithe sa choinbhinsiún, cuireann an coinbhinsiún rochtain ar cheartas chun cinn do chách agus éascaíonn sé trádáil idirnáisiúnta, infheistíocht agus soghluaisteacht trí na rioscaí agus na costais a bhaineann le dlíthíocht trasteorann a laghdú.
• Cuirtear ar chumas shaoránaigh agus ghnólachtaí an Aontais Eorpaigh (AE) leis rialuithe ó chúirt san Aontas Eorpach a aithint agus a fhorfheidhmiú i dtíortha nach tíortha den Aontas Eorpach iad agus atá ina bpáirtithe sa choinbhinsiún freisin.
• Áirithítear leis freisin nach n–aithneofar agus nach bhforfheidhmeofar breithiúnais ó thíortha nach tíortha den Aontas Eorpach iad ach amháin i gcás ina n–urramaítear bunphrionsabail dhlí an Aontais.
• Leis an gcinneadh, déantar aontachas an Aontais leis an gcoinbhinsiún a fhormheas.

PRÍOMHPHOINTÍ

Breithiúnais a aithint i ndlí an Aontais

Roimh an gcoinbhinsiún sin, bhí roinnt ionstraimí glactha ag AE cheana féin maidir le breithiúnais in ábhair shibhialta agus thráchtála a aithint:

• rialachán I na Bruiséile maidir le scaipeadh breithiúnas idir Ballstáit AE i measc nithe eile — Rialachán (AE) Uimh. 1215/2012 (féach achoimre);
• Coinbhinsiún Lugano arna shíniú leis an Íoslainn, leis an Iorua agus leis an Eilvéis (féach achoimre);
• Coinbhinsiún maidir le Roghnú Cúirte (féach an achoimre).

Raon feidhme

• Tá feidhm ag an gcoinbhinsiún seo maidir le haithint agus forghníomhú breithiúnas in ábhair shibhialta nó thráchtála ach ní bhaineann sé, go háirithe, le hábhair ioncaim, custaim ná riaracháin.
• Tá ábhair eisiata eile liostaithe in Airteagal 2 den choinbhinsiún.
• Ina theannta sin, rinne AE cur i bhfeidhm an choinbhinsiúin maidir le léasanna neamhchónaithe (tionóntachtaí) ar mhaoin dhochorraithe atá suite san AE a eisiamh le dearbhú.

Aithint agus forfheidhmiú

• Ní mór breithiúnas a thagann faoi raon feidhme an choinbhinsiúin agus a thug cúirt de chuid páirtí amháin sa choinbhinsiún (stát tionscnaimh) a aithint agus a fhorghníomhú i stát eile (stát iarrtha).
• Soláthraíonn an coinbhinsiún íoschaighdeán maidir le scaipeadh breithiúnas i measc na bpáirtithe sa choinbhinsiún. Ní chuirtear cosc leis an gcoinbhinsiún ar a pháirtithe conarthacha breithiúnais eile nach dtagann faoi raon feidhme an choinbhinsiúin a aithint agus a fhorfheidhmiú faoin dlí náisiúnta chomh maith, ach amháin i gcásanna arna sainiú in Airteagal 6 den choinbhinsiún.
• Faoi Choinbhinsiún HCCH 2019 maidir le Breithiúnais, tá breithiúnas inaitheanta agus infhorfheidhmithe i bpáirtithe conarthacha eile más cúirt a bhí inniúil i gcomhréir le hAirteagal 5 den choinbhinsiún a thug é.
• Ní fhéadfar breithiúnas a aithint ach amháin má tá éifeacht aige sa stát tionscnaimh, agus ní fhéadfar é a fhorghníomhú ach amháin má tá sé infhorghníomhaithe sa stát tionscnaimh.
• Ní fhéadfar aithint nó forghníomhú a dhiúltú ach amháin ar na forais a shonraítear sa choinbhinsiún. Áirítear orthu sin, mar shampla, an méid seo a leanas maidir leis an mbreithiúnas:
  • a fuarthas trí chalaois; nó
  • go bhfuil sé ar neamhréir le breithiúnas arna thabhairt ag cúirt de chuid an stáit iarrtha i ndíospóid idir na páirtithe céanna.
• Ceanglaítear ar an bpáirtí a bhfuil aithint nó iarratas ar fhorghníomhú á lorg aige doiciméid áirithe a thabhairt ar aird, lena n-áirítear cóip iomlán dheimhnithe den bhreithiúnas (mura bhfuil na doiciméid i dteanga an stáit is faighteoir iarrata, ní mór aistriúchán deimhnithe a bheith in éineacht leo).
• Tá an nós imeachta maidir le haithint, dearbhú infhorghníomhaitheachta nó clárú le haghaidh forfheidhmiú, agus forfheidhmiú an bhreithiúnais, faoi rialú ag dlí an stáit is faighteoir iarrata mura bhforáiltear a mhalairt sa choinbhinsiún. Ní féidir le cúirt an stáit iarrtha aithint nó forghníomhú breithiúnais a dhiúltú ar an mbonn gur cheart aithint nó forghníomhú a iarraidh i stát eile.

DÁTA TEACHT I BHFEIDHM

Tháinig an coinbhinsiún i bhfeidhm an Dé Céadaoin 01 Meán Fómhair 2023.

CÚLRA

Tá rogha an diúltaithe ag Éirinn agus ag an Danmhairg as limistéar na saoirse, na slándála agus an cheartais faoi Phrótacal Uimh. 21 agus Prótacal Uimh. 22 atá i gceangal le conarthaí an Aontais.

• Tar éis di rogha a dhéanamh cloí le Rialachán (AE) Uimh. 1215/2012, tá Éire faoi cheangal ag an gcoinbhinsiún seo.
• Níl an Danmhairg faoi cheangal ag an gcoinbhinsiún agus níl sí faoi réir a chur i bhfeidhm.

Le haghaidh tuilleadh faisnéise féach:

• Comhar breithiúnach (An Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHDHOICIMÉID

Coinbhinsiún maidir le Breithiúnais Eachtracha in Ábhair Shibhialta nó Tráchtála a Aithint agus a Fhorghníomhú (IO L 187, 14.7.2022, lgh. 4–15).

Cinneadh (AE) 2022/1206 ón gComhairle an 12 Iúil 2022 maidir le haontachas an Aontais Eorpaigh leis an gCoinbhinsiún maidir le Breithiúnais Eachtracha in Ábhair Shibhialta nó Tráchtála a Aithint agus a Fhorghníomhú (IO L 187, 14.7.2022, lgh. 1–3).

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) Uimh. 1215/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 12 Nollaig 2012 maidir le dlínse agus aithint agus forghníomhú breithiúnas in ábhair shibhialta agus tráchtála (athmhúnlú) (IO L 351, 20.12.2012, lgh. 1–32).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) Uimh. 1215/2012 a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Coinbhinsiún maidir le dlínse agus maidir le haithint agus forghníomhú breithiúnas in ábhair shibhialta agus thráchtála (IO L 147, 10.6.2009, lgh. 5–43).

Féach an leagan comhdhlúite.

Cinneadh 2009/397/CE ón gComhairle an 26 Feabhra 2009 maidir le síniú, thar ceann an Aontais Eorpaigh, an Choinbhinsiúin um Chomhaontuithe maidir le Roghnú Cúirte (IO L 133, 29.5.2009, lgh. 1–13).

Cinneadh 2014/887/AE ón gComhairle an 4 Nollaig 2014 maidir le faomhadh, thar ceann an Aontais Eorpaigh, Choinbhinsiún na Háige an 30 Meitheamh 2005 um Chomhaontuithe maidir le Roghnú Cúirte (IO L 353, 10.12.2014, lgh. 5–8).

Nuashonraithe 08.09.2023