ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 5.7.2023

COM(2023) 420 final

2023/0234(COD)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

{SEC(2023) 420 final} - {SWD(2023) 420 final} - {SWD(2023) 421 final} - {SWD(2023) 422 final}

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 1 και το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία 2 ζητείται ενισχυμένη και ταχύτερη δράση της ΕΕ και των κρατών μελών για τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας των τομέων της κλωστοϋφαντουργίας και των τροφίμων, καθότι αντιπροσωπεύουν τομείς υψηλής έντασης πόρων, με αποτέλεσμα να προκαλούνται σημαντικές αρνητικές περιβαλλοντικές εξωγενείς επιδράσεις στις περιπτώσεις που τα χρηματοδοτικά και τεχνολογικά κενά παρεμποδίζουν την πρόοδο προς τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία και την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Τα τρόφιμα και τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι ο πρώτος και ο τέταρτος τομέας με την υψηλότερη ένταση πόρων αντίστοιχα 3 και δεν συμμορφώνονται πλήρως με τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ για τη διαχείριση των αποβλήτων που ορίζονται στην ιεράρχηση των αποβλήτων, οι οποίες απαιτούν να τίθεται σε προτεραιότητα η πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων και έπειτα η προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση. Λαμβανομένων υπόψη των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν, με την παρούσα πρόταση για την τροποποίηση της οδηγίας-πλαισίου για τα απόβλητα (στο εξής: ΟΠΑ) 4 δίνεται έμφαση σε δύο τομείς υψηλής έντασης πόρων: κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τρόφιμα, με τους εξής γενικούς στόχους: 

–να μειωθούν οι περιβαλλοντικές και κλιματικές επιπτώσεις, να βελτιωθεί η ποιότητα του περιβάλλοντος και η δημόσια υγεία η οποία συνδέεται με τη διαχείριση των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων,

–να μειωθούν οι περιβαλλοντικές και κλιματικές επιπτώσεις των συστημάτων τροφίμων που συνδέονται με την παραγωγή αποβλήτων τροφίμων. Η πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων θα συμβάλει επίσης στην επισιτιστική ασφάλεια.

Απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων

Παρά το γεγονός ότι η πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων αποτελεί βασικό στόχο της ΟΠΑ και των προσπαθειών εφαρμογής σε εθνικό επίπεδο, μεταξύ άλλων από ιδιωτικούς φορείς, η γενική παραγωγή αποβλήτων εξακολουθεί να αυξάνεται και μπορεί να παρατηρηθεί μόνο μια «σχετική αποσύνδεση» της παραγωγής αποβλήτων από την οικονομική ανάπτυξη 5 . Αυτή η τάση για τα συνολικά απόβλητα παρατηρείται και για τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργίας. Επιδεινώνεται, ωστόσο, από την αποκαλούμενη «γρήγορη μόδα», η οποία χαρακτηρίζεται από τη διάθεση συχνότερων κολεξιόν μόδας στην αγορά 6 με προϊόντα χαμηλής τιμής που δεν ενσωματώνουν τις περιβαλλοντικές εξωγενείς επιδράσεις 7 , ενθαρρύνουν τους πελάτες να ψωνίζουν παρορμητικά και παρέχουν κίνητρα για την αγορά μεγαλύτερων ποσοτήτων ρούχων 8 . Αυτή η αυξανόμενη κατανάλωση κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων οδηγεί σε αύξηση του όγκου των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργίας. Σύμφωνα με μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (στο εξής: JRC) που βρίσκεται σε εξέλιξη 9 , τα συνολικά απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, τα οποία καλύπτουν τα είδη ένδυσης και υπόδησης, τα οικιακά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα τεχνικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, καθώς και τα απόβλητα που έπονται της βιομηχανικής παραγωγής και προηγούνται της κατανάλωσης, ανήλθαν το 2019 σε 12,6 εκατομμύρια τόνους (μεγατόνους) (10,9 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων μετά την κατανάλωση και 1,7 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων μετά τη βιομηχανική παραγωγή και πριν από την κατανάλωση). Τα απορρίμματα ειδών ένδυσης και υπόδησης ανήλθαν σε 5,2 μεγατόνους, ποσότητα που ισοδυναμεί με 12 κιλά ανά άτομο ετησίως στην ΕΕ.

Σύμφωνα με μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) 10 , επί του παρόντος περίπου το 78 % των απορριμμάτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μετά την κατανάλωση που καλύπτουν είδη ένδυσης και υπόδησης, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης και τεχνικά υφάσματα δεν συλλέγονται χωριστά και καταλήγουν σε μεικτά οικιακά απόβλητα, τα οποία προορίζονται για αποτέφρωση ή υγειονομική ταφή. Αυτή η μη αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων διαχείριση των αποβλήτων δεν συνάδει με την ιεράρχηση των αποβλήτων και οδηγεί σε βλάβη στο περιβάλλον στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες μέσω υπερβολικών επιπέδων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κατανάλωσης νερού, ρύπανσης και χρήσης γης. Από τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που συλλέγονται χωριστά, τα οποία αντιπροσωπεύουν μόλις το 22 % των απορριμμάτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που παράγονται μετά την κατανάλωση, περίπου το 32 % ανακυκλώνεται εντός της ΕΕ (περίπου το 20 % εκτός ΕΕ) και περίπου το 8 % επαναχρησιμοποιείται εντός της ΕΕ (περίπου 38 % εκτός ΕΕ), ενώ τα υπόλοιπα εξάγονται. 

Η υποχρέωση χωριστής συλλογής για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα που προβλέπεται στην ΟΠΑ αρχίζει να ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2025. Σύμφωνα με πληροφορίες από τα κράτη μέλη, εκτιμάται ότι τα συστήματα χωριστής συλλογής και οι υποδομές διαλογής και ανακύκλωσης είναι απίθανο να είναι έτοιμες να διαχειριστούν τις αναμενόμενες πρόσθετες ποσότητες που πρόκειται να συλλεχθούν. Η διαλογή αναμένεται να πραγματοποιηθεί στα περισσότερα κράτη μέλη κοντά στα σημεία συλλογής αποβλήτων και σε μεγαλύτερη κλίμακα σε εκείνα όπου οι συνθήκες της αγοράς είναι ευνοϊκές (π.χ. χαμηλότερο κόστος διαχείρισης αποβλήτων, υφιστάμενες αναβαθμίσιμες υποδομές και δεξιότητες, εγγύτητα σε κόμβους και λιμένες ανακύκλωσης/παραγωγής). Η ανακύκλωση δεν αναμένεται να πραγματοποιηθεί σε όλες τις χώρες και είναι πιθανό να εντοπίζεται σε περιοχές κοντά στα κέντρα παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και στις υφιστάμενες βάσεις υποδομών.

Ο τομέας της κλωστοϋφαντουργίας συνεπάγεται υψηλή ένταση πόρων. Όσον αφορά τόσο την παραγωγή πρώτων υλών όσο και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, οι περισσότερες από τις πιέσεις και τις επιπτώσεις που σχετίζονται με την κατανάλωση ειδών ένδυσης, υπόδησης και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων οικιακής χρήσης στην ΕΕ υφίστανται σε άλλες περιοχές του κόσμου. Ωστόσο, ενώ οι περισσότερες περιβαλλοντικές πιέσεις της κατανάλωσης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στην ΕΕ ασκούνται σε τρίτες χώρες 11 , επηρεάζουν επίσης την ΕΕ λόγω του παγκόσμιου αντικτύπου τους. Ο ΕΟΠ εκτιμά ότι για την παραγωγή ειδών ένδυσης, κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και ειδών υπόδησης που καταναλώθηκαν στην ΕΕ το 2020, το 80 % των πρωτογενών πρώτων υλών, το 88 % του νερού και το 92 % της χρησιμοποιούμενης γης και το 73 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου πραγματοποιήθηκαν εκτός της ΕΕ. Για παράδειγμα, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αποτελούν παγκόσμιο φαινόμενο και δεν περιορίζονται σε συγκεκριμένα όρια ή περιοχές. Επιπλέον, σχεδόν 13 εκατομμύρια εργαζόμενοι ισοδύναμου πλήρους απασχόλησης απασχολούνταν παγκοσμίως στην αλυσίδα εφοδιασμού 12 . Ως εκ τούτου, η πρόληψη, η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του τομέα. 

Επιπλέον, το κόστος διαχείρισης αποβλήτων μεταχειρισμένων ενδυμάτων και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων οικιακής χρήσης δεν ενσωματώνεται στην τιμή των νέων προϊόντων. Κατά μέσο όρο, το κόστος συλλογής και επεξεργασίας θα ισοδυναμούσε με περίπου 12 λεπτά ανά τεμάχιο. Ωστόσο, οι εν λόγω δαπάνες ποικίλλουν ανάλογα με το είδος του τεμαχίου, καθόσον η διαχείριση όσων περιλαμβάνουν συνδυασμό ειδών κλωστοϋφαντουργικών ινών και η συμπερίληψη παρεμποδιστών (για παράδειγμα κουμπιών και φερμουάρ) κοστίζει περισσότερο και όσα περιλαμβάνουν έναν μόνο τύπο ίνας χωρίς παρεμποδιστές, όπως τα μπλουζάκια, κοστίζουν λιγότερο. Δεδομένου του μεγάλου όγκου αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που διατίθενται επί του παρόντος σε υπολειμματικά απόβλητα, δεν ενσωματώνονται επίσης το κόστος της διάθεσης και οι περιβαλλοντικές εξωγενείς επιδράσεις της εν λόγω διάθεσης, συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών από την αποτέφρωση και την υγειονομική ταφή. Άλλες εξωγενείς επιδράσεις περιλαμβάνουν κυρίως τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργίας που εξάγονται σε τρίτες χώρες και συγκαλύπτονται ως προοριζόμενα για επαναχρησιμοποίηση, ιδίως σε σχέση με εξαγόμενα υφάσματα χωρίς διαλογή, σημαντικό μέρος των οποίων καταλήγει σε (παράνομους) χώρους υγειονομικής ταφής. 

Οι κατακερματισμένοι ορισμοί των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων οδηγούν σε διοικητικό φόρτο και δημιουργούν φραγμούς στις διασυνοριακές μεταφορές. Τα διαφορετικά πολιτικά και κανονιστικά μηνύματα σε κάθε κράτος μέλος και τα κενά πληροφόρησης (π.χ. σχετικά με την ποιότητα των πρώτων υλών) παρεμποδίζουν την κλιμάκωση της βιομηχανίας ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης και διαταράσσουν τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά, πέραν της πολυπλοκότητας στην ανακύκλωση κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων λόγω των διαφορετικών συνθέσεων των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Αυτό εμποδίζει όχι μόνο τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία στον τομέα των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, αλλά και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και προστιθέμενης αξίας στην ΕΕ. Η ανεπαρκής υποδομή διαλογής και ανακύκλωσης είναι πιθανό να οδηγήσει σε μη επεξεργασία κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων, ακόμη και μετά την έναρξη ισχύος της υποχρέωσης χωριστής συλλογής. Η μεταποίηση χαμηλής προστιθέμενης αξίας πραγματοποιείται κυρίως σε τρίτες χώρες. Η παραγωγή και η διάθεση εισαγόμενων αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων έχουν σημαντικές αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις σε τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο 13 . 

Ως εκ τούτου, ειδικοί στόχοι της παρούσας πρότασης όσον αφορά τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων είναι η βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σύμφωνα με την «ιεράρχηση των αποβλήτων» 14 που προβλέπεται στην ΟΠΑ, δίνοντας προτεραιότητα στην πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων, στην προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων έναντι άλλων επιλογών ανάκτησης και διάθεσης και στην εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει». Το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία 15 και η στρατηγική της ΕΕ για βιώσιμα και κυκλικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα (στο εξής: στρατηγική για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα) 16 απαιτεί ενισχυμένη και ταχύτερη δράση της ΕΕ και των κρατών μελών για την πρόληψη της σπατάλης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και τη βελτίωση της κυκλικότητας των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, καθόσον πρόκειται για τομέα υψηλής έντασης πόρων που προκαλεί σημαντικές αρνητικές περιβαλλοντικές εξωγενείς επιδράσεις, όταν τα χρηματοδοτικά και τεχνολογικά κενά παρεμποδίζουν την πρόοδο προς τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία.  

Δημιουργία αποβλήτων τροφίμων

Η δημιουργία αποβλήτων τροφίμων είναι μία από τις μεγαλύτερες πηγές αναποτελεσματικότητας στην αγροδιατροφική αλυσίδα. Ειδικότερα, έχει αρνητικές περιβαλλοντικές και κλιματικές επιπτώσεις. Η κατανάλωση τροφίμων είναι ο κύριος παράγοντας που συμβάλλει στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις 17 και στο αποτύπωμα βιοποικιλότητας 18 της κατανάλωσης στην ΕΕ.  

Όταν απορρίπτονται τρόφιμα, κάθε ενσωματωμένη ενέργεια και πόρος, καθώς και οι περιβαλλοντικές τους συνέπειες, όπως οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου —που συσσωρεύονται κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας— εξακολουθούν να επέρχονται χωρίς κανένα όφελος για την ανθρώπινη διατροφή. Η επεξεργασία, η μεταφορά και το μαγείρεμα των τροφίμων που στη συνέχεια σπαταλιούνται στο στάδιο της κατανάλωσης έχουν μεγαλύτερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο από τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα που χάνονται στο αγρόκτημα. Οι 58,5 μεγατόνοι απορριμμάτων τροφίμων που δημιουργήθηκαν στην ΕΕ το 2020 19 προκάλεσαν εκπομπές 252 εκατομμυρίων τόνων ισοδύναμου CO2 20 . Αυτό αντιστοιχεί στο 16 % των συνολικών επιπτώσεων των αερίων του θερμοκηπίου που προκύπτουν από το σύστημα τροφίμων της ΕΕ. Η δημιουργία αποβλήτων τροφίμων ασκεί επίσης περιττή πίεση στους περιορισμένους φυσικούς πόρους. Για παράδειγμα, η ποσότητα νερού που καταναλώνεται για την παραγωγή τροφίμων που τελικά σπαταλιούνται αποτιμάται σε 342 δισεκατομμύρια m3 ισοδυνάμου νερού 21 , που αντιστοιχεί στο 12 % του συνολικού αντικτύπου της παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων στην ΕΕ. Τα απόβλητα τροφίμων ευθύνονται επίσης για το 16 % των επιπτώσεων στο έδαφος που προκαλούνται από δραστηριότητες χρήσης γης 22 , ενώ οι επιπτώσεις στον θαλάσσιο ευτροφισμό αποτελούν το 15 % του συνόλου 23 24 . 

Όσον αφορά τις οικονομικές συνέπειες, τα 58,5 μεγατόνοι αποβλήτων τροφίμων έχουν σχετική αγοραία αξία που εκτιμάται σε 132 δισ. EUR 25 . Το εν λόγω κόστος περιλαμβάνει απώλεια πόρων από τους υπευθύνους επιχειρήσεων τροφίμων σε κάθε στάδιο της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, αλλά και περιττές δαπάνες από τα νοικοκυριά. Επιπλέον, το κόστος συλλογής και επεξεργασίας των αποβλήτων τροφίμων εκτιμάται σε επιπλέον 9,3 δισ. EUR 26 . 

Η σπατάλη τροφίμων έχει σημαντικές κοινωνικές συνέπειες. Οδηγεί σε περιττές δαπάνες πόρων που θα μπορούσαν να διατεθούν διαφορετικά. Το μέσο μερίδιο των δαπανών για τρόφιμα (αγροδιατροφικές και επισιτιστικές υπηρεσίες) επί των συνολικών δαπανών των νοικοκυριών στην ΕΕ είναι περίπου 19 % 27 . Η σπατάλη τροφίμων που είναι κατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση —αντί της αναδιανομής τους σε όσους τα έχουν ανάγκη, μεταξύ άλλων μέσω δωρεάς τροφίμων— αποτελεί επίσης χαμένη ευκαιρία υπό το πρίσμα των αυξανόμενων προκλήσεων για την επισιτιστική ασφάλεια. Μολονότι στην Ευρώπη διασφαλίζεται η διαθεσιμότητα τροφίμων, η οικονομική προσιτότητα των τροφίμων αποτελεί πηγή ανησυχίας για έναν αυξανόμενο αριθμό πολιτών της ΕΕ: 32,6 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να εξασφαλίσουν ένα γεύμα με κρέας, ψάρι, κοτόπουλο ή χορτοφαγικό ισοδύναμο κάθε δεύτερη ημέρα 28 . Τέλος, για πολλούς καταναλωτές, η σπατάλη τροφίμων έχει σημαντική δεοντολογική διάσταση 29 . 

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεσμεύτηκαν να επιτύχουν τον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης (στο εξής: ΣΒΑ) 12.3 για τη μείωση κατά το ήμισυ των κατά κεφαλήν αποβλήτων τροφίμων παγκοσμίως σε επίπεδο λιανικής και καταναλωτή και τη μείωση των απωλειών τροφίμων κατά μήκος των αλυσίδων παραγωγής και εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένων των απωλειών μετά τη συγκομιδή, έως το 2030. 

Η ΕΕ έχει εφαρμόσει ειδικό σχέδιο δράσης για τη μείωση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων, το οποίο περιλαμβάνει τόσο ρυθμιστικές όσο και μη ρυθμιστικές δράσεις, αρχικά στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης του 2015 για την κυκλική οικονομία και, από το 2020, στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» 30 . Με τον τρόπο αυτό, η Επιτροπή αποσκοπεί όχι μόνο στον καθορισμό σαφών υποχρεώσεων για τα κράτη μέλη όσον αφορά τη μείωση της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων, αλλά και στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος πολιτικής που θα στηρίζει τα κράτη μέλη στην ανάληψη αποτελεσματικής δράσης.  

Η ΟΠΑ, όπως αναθεωρήθηκε το 2018, απαιτεί από τα κράτη μέλη να καταρτίσουν ειδικά προγράμματα πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων. Απαιτεί από τα κράτη μέλη να μειώσουν τη δημιουργία αποβλήτων τροφίμων σε κάθε στάδιο της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, να παρακολουθούν τα επίπεδα της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων και να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται. Το 2019 η Επιτροπή ενέκρινε μια κοινή μεθοδολογία μέτρησης των αποβλήτων τροφίμων 31 , ώστε να χρησιμοποιηθεί ως βάση για την παρακολούθηση των αποβλήτων τροφίμων σε επίπεδο ΕΕ.  

Για να στηρίξει τα κράτη μέλη στην ανάληψη δράσης, η Επιτροπή έχει αναλάβει, από το 2015, πρωτοβουλίες για την αποσαφήνιση και την εναρμόνιση της σχετικής νομοθεσίας (π.χ. έγκριση κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τη δωρεά τροφίμων 32 , ακολουθούμενες από τροποποιήσεις των κανόνων υγιεινής των τροφίμων για τη διευκόλυνση ασφαλών πρακτικών δωρεάς τροφίμων, καθώς και κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σχετικά με τη χρήση τροφίμων που δεν προορίζονται πλέον για ανθρώπινη κατανάλωση 33 ). Η Επιτροπή έχει επίσης δημιουργήσει, από το 2016, μια πολυμερή πλατφόρμα, την πλατφόρμα της ΕΕ για την απώλεια και τη σπατάλη τροφίμων 34 , προκειμένου να στηρίξει όλους τους παράγοντες στον καθορισμό μέτρων για την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την αξιολόγηση της προόδου. Έχει επίσης εγκρίνει τα δικά της παραδοτέα (π.χ. συστάσεις για δράση στον τομέα της πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων 35 ) και έχει στηρίξει τις εργασίες που αναλαμβάνονται σε επίπεδο ΕΕ για τη βελτίωση των πρακτικών  επισήμανσης ημερομηνίας 36 . Η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και λύσεων για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων σε ολόκληρη την ΕΕ διευκολύνεται επίσης μέσω του ψηφιακού κόμβου της ΕΕ για την πρόληψη της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων 37 . Το πιλοτικό έργο RESTwithEU 38 αξιολογεί και συνιστά ψηφιακά εργαλεία για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων στον κλάδο της εστίασης. Η υποστήριξη της αλλαγής συμπεριφοράς των καταναλωτών αντιμετωπίζεται από ειδική υποομάδα της πλατφόρμας και μια συλλογή βέλτιστων πρακτικών, η οποία αναπτύχθηκε από ένα πιλοτικό έργο της ΕΕ, το ευρωπαϊκό φόρουμ για τη σπατάλη τροφίμων από τους καταναλωτές, θα είναι διαθέσιμη έως το τέλος Ιουνίου 2023. Προκειμένου να ενισχυθεί η βάση τεκμηρίωσης για την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων, το Κοινό Κέντρο Ερευνών διενεργεί αξιολογήσεις της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων για την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων 39 , οι οποίες υποστηρίζονται από ένα πλαίσιο αξιολόγησης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους φορείς. Οι προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος-πλαισίου της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζων 2020» 40 και του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» 41 προσφέρουν νέες ευκαιρίες έρευνας και καινοτομίας για την αντιμετώπιση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων. Άλλα χρηματοδοτικά μέσα για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων περιλαμβάνουν το πρόγραμμα LIFE και το πρόγραμμα Interreg Europe . Στο πλαίσιο του προγράμματος για την ενιαία αγορά, η Επιτροπή διαθέτει επίσης επιχορηγήσεις για τη στήριξη των κρατών μελών και των ενδιαφερόμενων μερών 42 στη βελτίωση της μέτρησης της σπατάλης τροφίμων και της υλοποίησης δράσεων για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για την Υγεία και τον Ψηφιακό Τομέα (HADEA). 

Πολλοί υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων έχουν λάβει σημαντικά μέτρα για τη μείωση της παραγωγής αποβλήτων τροφίμων και τη βελτίωση της αποδοτικής χρήσης των πόρων. Στο πλαίσιο του κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ για υπεύθυνες επιχειρηματικές και εμπορικές πρακτικές στον τομέα των τροφίμων 43 , οι μεταποιητές τροφίμων και οι έμποροι λιανικής πώλησής τους έχουν αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων στις δραστηριότητές τους και κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού. 

Παρά τις εν λόγω δράσεις και την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις και τις συνέπειες των αποβλήτων τροφίμων, τις πολιτικές δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών και τα μέτρα της ΕΕ που εφαρμόστηκαν μετά το σχέδιο δράσης του 2015 για την κυκλική οικονομία, η παραγωγή αποβλήτων τροφίμων δεν μειώνεται επαρκώς ώστε να σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην επίτευξη του ΣΒΑ 12.3. Στην ΕΕ, παρά τις υφιστάμενες νομικές υποχρεώσεις της ΟΠΑ και τις υποστηρικτικές δραστηριότητες της Επιτροπής, τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα στα κράτη μέλη είναι ετερόκλητα και δεν έχουν οδηγήσει σε σημαντική μείωση των επιπέδων αποβλήτων τροφίμων.  

Ως εκ τούτου, ο καθορισμός στόχων αποτελεί αναγκαίο επόμενο βήμα. Οι ειδικοί στόχοι της παρούσας πρότασης είναι: πρώτον, να ανατεθεί σαφής ευθύνη στα κράτη μέλη για την επίσπευση της μείωσης των αποβλήτων τροφίμων κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων και στα νοικοκυριά, στις αντίστοιχες επικράτειές τους, και, ως εκ τούτου, να συμβάλουν ουσιαστικά στην επίτευξη του ΣΒΑ 12.3· και δεύτερον, να εξασφαλιστεί επαρκής και συνεπής ανταπόκριση από όλα τα κράτη μέλη για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων, ανάλογη με εκείνη των πρωτοπόρων.

Αυτό θα πρέπει να οδηγήσει κάθε κράτος μέλος να αναλάβει φιλόδοξη δράση —εφαρμόζοντας τα πλέον αποτελεσματικά μέτρα, προσαρμοσμένα στη συγκεκριμένη εθνική του κατάσταση— και με στόχο τη στήριξη της αλλαγής συμπεριφοράς των καταναλωτών, καθώς και την ενίσχυση του συντονισμού των δράσεων μεταξύ φορέων σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα των τροφίμων, καθώς και με άλλους σχετικούς φορείς (π.χ. πανεπιστήμια, ΜΚΟ, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, φορείς της κοινωνικής οικονομίας κ.λπ.).

Επιπλέον, μετά τη Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης, η σπατάλη τροφίμων επιλέχθηκε ως το πρώτο θέμα των ομάδων διαβούλευσης Ευρωπαίων πολιτών. Οι συστάσεις της ομάδας πολιτών θα στηρίξουν το έργο της Επιτροπής και θα στηρίξουν τα κράτη μέλη στον σχεδιασμό εθνικών στρατηγικών και σχεδίων δράσης για την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων.

•Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

•Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

•Αναλογικότητα

•Επιλογή της νομικής πράξης

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Εκ των υστέρων αξιολογήσεις

Δεν πραγματοποιήθηκαν εκ των υστέρων αξιολογήσεις, δεδομένου ότι η τελευταία τροποποίηση της ΟΠΑ πραγματοποιήθηκε μόλις το 2018. Ως εκ τούτου, θα ήταν άκαιρο να πραγματοποιηθεί εκ των υστέρων αξιολόγηση των πρόσφατων τροποποιήσεων που δεν έχουν ακόμη αναπτύξει πλήρως τα αποτελέσματά τους. Επιπλέον, στην ΟΠΑ προβλέπονται ειδικές ρήτρες επανεξέτασης για συγκεκριμένες ροές αποβλήτων, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναλύσεις των επιπτώσεων των κείμενων διατάξεων.

•Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Ομάδες πολιτών 

Σε συνέχεια της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης, η Επιτροπή ανακοίνωσε μια «νέα γενιά» ομάδων πολιτών με στόχο τη διαβούλευση με τυχαία επιλεγμένους πολίτες πριν από ορισμένες βασικές προτάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η σπατάλη τροφίμων επιλέχθηκε μεταξύ των τριών πρώτων θεματικών ενοτήτων που εξετάστηκαν από τους πολίτες (μαζί με τους ψηφιακούς κόσμους και τη μαθησιακή κινητικότητα), ενώ η ομάδα συνεδρίασε τρεις φορές από τον Δεκέμβριο του 2022 έως τον Φεβρουάριο του 2023. Μολονότι η ομάδα πολιτών δεν συμμετείχε στις δραστηριότητες διαβούλευσης που διοργανώθηκαν για τους σκοπούς της προετοιμασίας της νομοθετικής πρότασης, οι συστάσεις των πολιτών 60 θα συνεχίσουν να στηρίζουν το έργο της Επιτροπής σχετικά με την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων και έχουν ληφθεί υπόψη κατά την κατάρτιση της παρούσας νομοθετικής πρότασης. Οι συστάσεις των πολιτών θα χρησιμεύσουν επίσης ως οδηγός που θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους στόχους της παρούσας πρότασης για τη μείωση της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων. 

Στις 23 συστάσεις των πολιτών δίνεται έμφαση στην ανάγκη μιας ευρείας προσέγγισης των συστημάτων τροφίμων, εμπλέκοντας όλους τους παράγοντες και ενισχύοντας τη συνεργασία σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων. Αυτή η ολοκληρωμένη προσέγγιση παρουσιάζεται στις τρεις θεματικές ενότητες τις οποίες πραγματεύονται οι συστάσεις της ομάδας: 1) συνεργασία στην αλυσίδα αξίας των τροφίμων: από το αγρόκτημα στο πιάτο· 2) πρωτοβουλίες επιχειρήσεων τροφίμων· και 3) στήριξη της αλλαγής συμπεριφοράς των καταναλωτών.

Οι συστάσεις των πολιτών αντικατοπτρίζουν τις τρεις κύριες γραμμές δράσης, οι οποίες πρέπει να αναληφθούν από τα κράτη μέλη προκειμένου να επιταχυνθεί η μείωση της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων σε εθνικό επίπεδο και να επιτευχθούν οι μελλοντικοί στόχοι. Το γενικό κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων που ορίζεται στην ΟΠΑ, καθώς και τα υποστηρικτικά μέτρα που λαμβάνονται σε επίπεδο ΕΕ, θα βασίζονται επίσης στις συστάσεις και θα στηρίζουν τα κράτη μέλη στην επίτευξη των μελλοντικών στόχων.

•Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

Η Επιτροπή ανέθεσε μια εξωτερική μελέτη για τη στήριξη της εν λόγω εκτίμησης των επιπτώσεων των επιλογών πολιτικής για την αναθεώρηση της ΟΠΑ το 2023 — Ειδική σύμβαση αριθ. 090202/2021/861277/ENV.B.3. Υποστηρίχθηκε επίσης από διάφορους εμπειρογνώμονες και μελέτες τεχνικής βοήθειας που απαριθμούνται στο παράρτημα της εκτίμησης των επιπτώσεων.

–Το Κοινό Κέντρο Ερευνών συνέβαλε σημαντικά σε επιστημονικό επίπεδο με την εκπόνηση δύο εκθέσεων με αναλύσεις, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη της εκτίμησης των επιπτώσεων της αναθεώρησης της ΟΠΑ, ιδίως όσον αφορά τη σκοπιμότητα του καθορισμού στόχων για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων:

–Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κοινό Κέντρο Ερευνών: Setting the scene for an EU initiative on food waste reduction targets (Διαμόρφωση του πλαισίου για μια πρωτοβουλία της ΕΕ σχετικά με τους στόχους μείωσης των αποβλήτων τροφίμων), 2023 62  

–Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κοινό Κέντρο Ερευνών: Assessing the economic, social and environmental impacts of food waste reduction targets. A model-based analysis (Αξιολόγηση των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων των στόχων μείωσης των αποβλήτων τροφίμων. Ανάλυση βάσει μοντέλου), 2023 63  

–Στις 25 Οκτωβρίου 2022 η Eurostat δημοσίευσε την πρώτη ειδική στατιστική παρακολούθηση της ποσότητας των αποβλήτων τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υποστηριζόμενη από πρόσθετες εξηγήσεις σχετικά με τα στοιχεία για τις ποσότητες αποβλήτων τροφίμων στην ΕΕ. Η περιγραφή και η ερμηνεία των στοιχείων, καθώς και η μεθοδολογία, διατίθενται στην ιστοσελίδα της Eurostat «Statistics Explained» για τη σπατάλη τροφίμων 64 . Τα στοιχεία επικαιροποιήθηκαν τελευταία φορά τον Μάρτιο του 2023.

•Εκτίμηση επιπτώσεων

–Επιλογή 1 — Υποστήριξη των κρατών μελών στην εφαρμογή και την επιβολή των κείμενων διατάξεων μέσω πιο εναρμονισμένης εφαρμογής ορισμών, προσεγγίσεων για τη χωριστή συλλογή και καταλογισμού της ευθύνης για τη διαχείριση των αποβλήτων, με την έκδοση μη δεσμευτικών κατευθυντήριων γραμμών, συστάσεων και την άσκηση των υφιστάμενων εντολών της Επιτροπής για παράγωγο δίκαιο, τη βελτίωση των υφιστάμενων πλατφορμών καθοδήγησης και ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η εν λόγω επιλογή αντιμετωπίζει όλους τους παράγοντες που προκαλούν προβλήματα και τους δύο ειδικούς στόχους, παρότι ο αντίκτυπος της είναι πιθανώς μειωμένος λόγω της φύσης των μέτρων τα οποία περιορίζονται σε μη δεσμευτικές πράξεις. 

–Επιλογή 2 — Καθορισμός πρόσθετων δεσμευτικών κανονιστικών απαιτήσεων για τη βελτίωση των επιδόσεων διαχείρισης των αποβλήτων σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων μέσω στοχευμένης τροποποίησης της ΟΠΑ. Σκοπός των τροποποιήσεων είναι η δημιουργία νέων λειτουργικών υποχρεώσεων για τα κράτη μέλη, τους παραγωγούς κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και τους φορείς διαχείρισης αποβλήτων. Με αυτές θα αποσαφηνιστούν και θα εναρμονιστούν οι ορισμοί σε επίπεδο ΕΕ, θα αποσαφηνιστεί το πεδίο εφαρμογής των υφιστάμενων υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων για τη βελτίωση της αξιοπιστίας των δεδομένων, θα αποσαφηνιστεί το πεδίο εφαρμογής των υποχρεώσεων χωριστής συλλογής και θα εισαχθούν νέες λειτουργικές υποχρεώσεις για τους φορείς εκμετάλλευσης αποβλήτων, ώστε να διασφαλίζεται η διαλογή για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση. Το εμβληματικό μέτρο αυτής της επιλογής είναι η θέσπιση εντολής προς τα κράτη μέλη να θεσπίσουν εθνικά συστήματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και να εναρμονίσουν το πεδίο εφαρμογής, τους στόχους και τα βασικά οργανωτικά και επιχειρησιακά χαρακτηριστικά της. Η εν λόγω επιλογή καλύπτει όλους τους παράγοντες που προκαλούν προβλήματα και τους δύο ειδικούς στόχους. 

–Επιλογή 3 — Πρόβλεψη στόχων επιδόσεων διαχείρισης αποβλήτων σε επίπεδο ΕΕ. Η εν λόγω επιλογή συνεπάγεται τροποποίηση της ΟΠΑ για τη θέσπιση δεσμευτικών στόχων όσον αφορά τις επιδόσεις διαχείρισης αποβλήτων, ώστε να καταστεί λειτουργική η ιεράρχηση των αποβλήτων για τα κράτη μέλη και τους οικονομικούς φορείς. Η εναρμόνιση των πεδίων εφαρμογής και των ορισμών θα αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος του ορισμού του στόχου της ΟΠΑ και των επακόλουθων εκτελεστικών πράξεων που θα καθορίζουν λεπτομερέστερους κανόνες σχετικά με τη μεθοδολογία υπολογισμού για κάθε στόχο. Η εν λόγω επιλογή αφορά τόσο ειδικούς στόχους όσο και όλους τους παράγοντες που προκαλούν προβλήματα, μολονότι δεν θα οδηγήσει σε επίπεδο εναρμόνισης όπως προβλέπεται στην επιλογή 2, δεδομένου ότι αφήνει τις αποφάσεις σχετικά με τα μέσα για την επίτευξη των επιπέδων επιδόσεων στα κράτη μέλη. Δεδομένου ότι τα τρέχοντα στοιχεία για την παραγωγή αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων δεν είναι επαρκώς αξιόπιστα, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στην αποσπασματική αντίληψη του αν τα συλλεγόμενα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι απόβλητα και του πεδίου εφαρμογής των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που καλύπτονται κατά την εφαρμογή από τα κράτη μέλη, στην εκτίμηση των επιπτώσεων εξηγείται η σκοπιμότητα του μηχανισμού μέσω του οποίου θα μπορούσαν να τεθούν στόχοι στο μέλλον και οι επιπτώσεις της εν λόγω διαδικασίας (και όχι τα πραγματικά επίπεδα των στόχων). Όσον αφορά τον καθορισμό στόχου για τη συλλογή, παρουσιάζεται λεπτομερέστερη αξιολόγηση με βάση έναν ενδιάμεσο στόχο μεσαίου επιπέδου φιλοδοξίας. Το μέτρο 3.6 αφορά συγκεκριμένα τον καθορισμό στόχου συλλογής 50 % για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα: Με την επίτευξη του στόχου θα βελτιωθεί το ποσοστό χωριστής συλλογής για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, με αποτέλεσμα την αύξηση των ποσοστών επαναχρησιμοποίησης, των ποσοστών ανακύκλωσης και των ποσοστών μείωσης της διάθεσης, αλλά θα επιβληθεί και διοικητικός φόρτος, και η υφιστάμενη υποχρέωση χωριστής συλλογής του 2025 ενδέχεται να έχει παρόμοιο αντίκτυπο στο ποσοστό χωριστής συλλογής. Υπάρχει επίσης μεγάλη ανομοιογένεια μεταξύ των προβλεπόμενων ποσοστών μεταξύ των κρατών μελών, γεγονός που ενδέχεται να δυσχεράνει τον καθορισμό στόχου σε αυτό το στάδιο.

–Στόχος για την πρωτογενή παραγωγή — κανένας στόχος,  

–Στόχος για την επεξεργασία και τη μεταποίηση — 10 %,  

–Στόχος για τα στάδια λιανικής πώλησης και κατανάλωσης — 15 % 

–Στόχος για την πρωτογενή παραγωγή — κανένας στόχος,  

–Στόχος για την επεξεργασία και τη μεταποίηση — 10 %,  

–Στόχος για τα στάδια λιανικής πώλησης και κατανάλωσης — 30 % 

–Στόχος για την πρωτογενή παραγωγή — 10 %,  

–Στόχος για την επεξεργασία και τη μεταποίηση — 25 %,  

–Στόχος για τα στάδια λιανικής πώλησης και κατανάλωσης — 50 % 

Οι μετρήσιμες κοινωνικές επιπτώσεις συνδέονται στενά με τις οικονομικές επιπτώσεις και παρουσιάζουν παρόμοιο μοτίβο. Όσο μεγαλύτερη είναι η μείωση των αποβλήτων τροφίμων, τόσο καλύτερες είναι οι επιδόσεις των επιλογών όσον αφορά την οικονομική προσιτότητα των τροφίμων και την εξοικονόμηση πόρων από τα νοικοκυριά. Από την άλλη πλευρά, το μέγεθος των αρνητικών επιπτώσεων στην απασχόληση στον αγροδιατροφικό τομέα αυξάνεται από την επιλογή 1 έως την επιλογή 3 οι οποίες, ωστόσο, αναμένεται να αντισταθμιστούν μέσω νέων περιγραμμάτων θέσεων εργασίας στον τομέα των τροφίμων και κερδών σε άλλους οικονομικούς τομείς.

Ο αντίκτυπος στις ΜΜΕ αναμένεται να είναι περιορισμένος. Η πρωτοβουλία επικεντρώνεται στον καθορισμό στόχων μείωσης των αποβλήτων τροφίμων για τα κράτη μέλη και δεν θα ισχύει για μεμονωμένες επιχειρήσεις. Ενώ οι αρχές των κρατών μελών πιθανότατα θα συνεργαστούν με όλους τους παράγοντες της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, οι δράσεις που έχουν παρατηρηθεί μέχρι στιγμής σε χώρες που έχουν αναλάβει συντονισμένες δράσεις για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων επικεντρώνονται σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις και σε εθελοντικά μέτρα που ενθαρρύνουν τη συμμετοχή στην πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων με τη στήριξη κρατικής χρηματοδότησης. Κατά τη διαδικασία διαβούλευσης, οι ΜΜΕ δεν ανέμεναν ότι θα προκύψουν άμεσα προβλήματα από την εν λόγω πρωτοβουλία, παρότι διατήρησαν επιφυλάξεις όσον αφορά τα πιθανά μελλοντικά μέτρα υλοποίησης από τα κράτη μέλη.

Στον τομέα των αποβλήτων τροφίμων, μετά από σύγκριση των οικονομικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων, αλλά και της τεχνικής σκοπιμότητας των προτεινόμενων επιλογών, η προτιμώμενη επιλογή είναι η επιλογή 2. Η εν λόγω επιλογή αναμένεται να είναι αποτελεσματική ως προς την παροχή ισχυρής πολιτικής ώθησης στα κράτη μέλη, προκειμένου να αναλάβουν δράση για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων σε εθνικό επίπεδο και την επίτευξη σημαντικών περιβαλλοντικών οφελών, ενώ παράλληλα θα είναι αναλογική και εφικτή. Ως εκ τούτου, ο καθορισμός νομικά δεσμευτικών στόχων μείωσης των αποβλήτων τροφίμων θα πρέπει να ακολουθεί μια σταδιακή προσέγγιση, ξεκινώντας από ένα επίπεδο χαμηλότερο από εκείνο που έχει καθοριστεί στο πλαίσιο του ΣΒΑ, με σκοπό να διασφαλιστεί η συνεπής ανταπόκριση των κρατών μελών και η απτή πρόοδος προς την επίτευξη του στόχου 12.3. Η ενδιάμεση επανεξέταση της προόδου που σημειώνουν τα κράτη μέλη, με βάση την ετήσια παρακολούθηση των επιπέδων αποβλήτων τροφίμων, θα καταστήσει δυνατή την πιθανή προσαρμογή των στόχων με σκοπό την ενίσχυση της συμβολής της Ένωσης και την περαιτέρω ευθυγράμμιση με τον ΣΒΑ 12.3, καθώς και την παροχή κατευθύνσεων για περαιτέρω πρόοδο μετά το 2030.

•Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου

•Θεμελιώδη δικαιώματα

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

2023/0234 (COD)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 67 ,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών 68 ,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία 69 απαιτούν ενισχυμένη και ταχύτερη δράση της Ένωσης και των κρατών μελών ώστε να διασφαλιστεί η περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα των τομέων της κλωστοϋφαντουργίας και των τροφίμων, καθόσον αντιπροσωπεύουν τομείς υψηλής έντασης πόρων που προκαλούν σημαντικές αρνητικές περιβαλλοντικές εξωγενείς επιδράσεις. Στους εν λόγω τομείς, τα χρηματοδοτικά και τεχνολογικά κενά παρεμποδίζουν την πρόοδο προς τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία και την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Οι τομείς των τροφίμων και των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων είναι ο πρώτος και ο τέταρτος τομέας με την υψηλότερη ένταση πόρων αντίστοιχα 70 και δεν συμμορφώνονται πλήρως με τις θεμελιώδεις ενωσιακές αρχές για τη διαχείριση των αποβλήτων που ορίζονται στην ιεράρχηση των αποβλήτων, με τις οποίες απαιτείται να τίθεται σε προτεραιότητα η πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων και έπειτα η προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση. Οι εν λόγω προκλήσεις απαιτούν συστημικές λύσεις με προσέγγιση βάσει του κύκλου ζωής.

(2)Σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για βιώσιμα και κυκλικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα 71 ,, απαιτούνται σημαντικές αλλαγές για την απομάκρυνση από τον επί του παρόντος κυρίαρχο γραμμικό τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονται, παράγονται, χρησιμοποιούνται και απορρίπτονται κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, με ιδιαίτερη ανάγκη περιορισμού της γρήγορης μόδας. Στην εν λόγω στρατηγική κρίνεται σημαντικό να καταστούν οι παραγωγοί υπεύθυνοι για τα απόβλητα που δημιουργούν τα προϊόντα τους και αναφέρεται στη θέσπιση εναρμονισμένων ενωσιακών κανόνων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα με οικολογική διαφοροποίηση των τελών. Προβλέπεται ότι ο βασικός στόχος των εν λόγω κανόνων είναι να δημιουργηθεί μια οικονομία για τη συλλογή, τη διαλογή, την επαναχρησιμοποίηση, την προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση, καθώς και να παρακινηθούν οι παραγωγοί, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα προϊόντα τους σχεδιάζονται σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικότητας. Για τον σκοπό αυτό, προβλέπεται ότι σημαντικό μερίδιο των συνεισφορών των παραγωγών στα προγράμματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού πρέπει να αφιερώνεται σε μέτρα πρόληψης της παραγωγής αποβλήτων και στην προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση. Υποστηρίζεται επίσης η ανάγκη για ενισχυμένες και πιο καινοτόμες προσεγγίσεις για τη βιώσιμη διαχείριση των βιολογικών πόρων, ώστε να αυξηθεί η κυκλικότητα και η αξιοποίηση των αποβλήτων τροφίμων και η επαναχρησιμοποίηση των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων βιολογικής προέλευσης.

(3)Συνεκτιμώντας τις αρνητικές επιπτώσεις των αποβλήτων τροφίμων, τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να λάβουν μέτρα για την προώθηση της πρόληψης και της μείωσης των αποβλήτων τροφίμων σύμφωνα με την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (στο εξής: ΟΗΕ) στις 25 Σεπτεμβρίου 2015, και ιδίως σύμφωνα με τον στόχο της για μείωση κατά το ήμισυ των κατά κεφαλήν αποβλήτων τροφίμων σε επίπεδο λιανικής πώλησης και καταναλωτή και για μείωση των απωλειών τροφίμων κατά μήκος των αλυσίδων παραγωγής και εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένων των απωλειών μετά τη συγκομιδή, έως το 2030. Τα εν λόγω μέτρα αποσκοπούσαν στην πρόληψη και μείωση της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων κατά την πρωτογενή παραγωγή, την επεξεργασία και τη μεταποίηση, στο λιανικό εμπόριο και σε άλλες μορφές διανομής τροφίμων, στην εστίαση και σε υπηρεσίες σίτισης, καθώς και στα νοικοκυριά.

(4)Σε συνέχεια της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης, η Επιτροπή δεσμεύτηκε να δώσει τη δυνατότητα στις ομάδες πολιτών να διαβουλεύονται και να διατυπώνουν συστάσεις ενόψει ορισμένων βασικών προτάσεων. Στο πλαίσιο αυτό, συγκλήθηκε ομάδα Ευρωπαίων πολιτών, από τον Δεκέμβριο του 2022 έως τον Φεβρουάριο του 2023, για την κατάρτιση καταλόγου συστάσεων 72 σχετικά με τον τρόπο κλιμάκωσης των δράσεων για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων στην Ένωση. Δεδομένου ότι τα νοικοκυριά είναι υπεύθυνα για πάνω από το ήμισυ των αποβλήτων τροφίμων που παράγονται στην Ένωση, οι απόψεις των πολιτών σχετικά με την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Οι πολίτες πρότειναν τρεις βασικούς άξονες δράσης, μεταξύ των οποίων η ενίσχυση της συνεργασίας στην αξιακή αλυσίδα των τροφίμων, οι πρωτοβουλίες επιχειρήσεων τροφίμων και η στήριξη της αλλαγής συμπεριφοράς των καταναλωτών. Οι συστάσεις της ομάδας θα συνεχίσουν να λειτουργούν υποστηρικτικά στο συνολικό πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής σχετικά με την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων και μπορούν να χρησιμεύσουν ως οδηγός για να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους στόχους μείωσης των αποβλήτων τροφίμων.

(5)Με την οδηγία 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 73 εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2006/12/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 74 το διοξείδιο του άνθρακα που δεσμεύεται και μεταφέρεται για σκοπούς αποθήκευσης σε γεωλογικούς σχηματισμούς και αποθηκεύεται σε γεωλογικούς σχηματισμούς δυνάμει των απαιτήσεων της οδηγίας 2006/12/ΕΚ. Ωστόσο, η διάταξη της οδηγίας 2009/31/ΕΚ για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/12/ΕΚ δεν ενσωματώθηκε στην οδηγία 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 75 , με την οποία καταργήθηκε η οδηγία 2006/12/ΕΚ. Ως εκ τούτου, για λόγους ασφάλειας δικαίου, στην παρούσα οδηγία ενσωματώνονται οι τροποποιήσεις της οδηγίας 2009/31/ΕΚ σχετικά με την εξαίρεση από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2008/98/ΕΚ του διοξειδίου του άνθρακα που δεσμεύεται και μεταφέρεται για σκοπούς αποθήκευσης σε γεωλογικούς σχηματισμούς και αποθηκεύεται σε γεωλογικούς σχηματισμούς.

(6)Οι ορισμοί των παραγωγών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των διαδικτυακών πλατφορμών και των οργανώσεων ευθύνης των παραγωγών που συνδέονται με την εφαρμογή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα πρέπει να συμπεριληφθούν στην οδηγία 2008/98/ΕΚ, ώστε να αποσαφηνιστεί το πεδίο εφαρμογής αυτών των εννοιών και των συναφών υποχρεώσεων.

(7)Τα κράτη μέλη έχουν έως ένα βαθμό αναπτύξει υλικά και πραγματοποιήσει εκστρατείες με στόχο την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων για τους καταναλωτές και τους υπευθύνους επιχειρήσεων τροφίμων· ωστόσο, τα εν λόγω μέτρα επικεντρώνονται κυρίως στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και όχι στην πρόκληση αλλαγής συμπεριφοράς. Προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό μείωσης των αποβλήτων τροφίμων και να διασφαλιστεί η πρόοδος με την πάροδο του χρόνου, πρέπει να αναπτυχθούν παρεμβάσεις αλλαγής συμπεριφοράς, προσαρμοσμένες στις ειδικές καταστάσεις και ανάγκες των κρατών μελών, και να ενσωματωθούν πλήρως στα εθνικά προγράμματα πρόληψης της σπατάλης τροφίμων. Θα πρέπει επίσης να αναδειχθεί η σημασία των περιφερειακών κυκλικών λύσεων, μεταξύ άλλων των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και της συμμετοχής των πολιτών, καθώς και της προσαρμογής σε συγκεκριμένες περιφερειακές ανάγκες, όπως οι εξόχως απόκεντρες περιοχές ή τα νησιά.

(8)Παρά την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις και τις συνέπειες των αποβλήτων τροφίμων, τις πολιτικές δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν σε επίπεδο Ένωσης και κρατών μελών και τα ενωσιακά μέτρα που εφαρμόστηκαν μετά το σχέδιο δράσης του 2015 για την κυκλική οικονομία, η παραγωγή αποβλήτων τροφίμων δεν μειώνεται επαρκώς ώστε να σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην επίτευξη του στόχου 12.3 του Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (στο εξής: ΣΒΑ) 12. Για να εξασφαλιστεί σημαντική συμβολή στην επίτευξη του στόχου ΣΒΑ 12.3, τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενισχυθούν ώστε να σημειωθεί πρόοδος στην εφαρμογή της παρούσας οδηγίας και άλλων κατάλληλων μέτρων για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων.

(9)Για να επιτευχθούν βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα και να δοθεί στους υπευθύνους επιχειρήσεων τροφίμων, στους καταναλωτές και στις δημόσιες αρχές η αναγκαία προοπτική μακροπρόθεσμα, θα πρέπει να καθοριστούν ποσοτικοί στόχοι για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων, οι οποίοι θα πρέπει να επιτευχθούν από τα κράτη μέλη έως το 2030.

(10)Έχοντας υπόψη τη δέσμευση της Ένωσης για την επίτευξη του φιλόδοξου στόχου ΣΒΑ 12.3, ο καθορισμός στόχων μείωσης των αποβλήτων τροφίμων από τα κράτη μέλη έως το 2030 θα πρέπει να αποτελέσει ισχυρή ώθηση πολιτικής για την ανάληψη δράσης και τη διασφάλιση σημαντικής συμβολής στην επίτευξη των παγκόσμιων στόχων. Ωστόσο, δεδομένου του νομικά δεσμευτικού χαρακτήρα των εν λόγω στόχων, θα πρέπει να είναι αναλογικοί και εφικτοί και να λαμβάνουν υπόψη τον ρόλο των διαφόρων παραγόντων στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, καθώς και την ικανότητά τους (ιδίως των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων). Ως εκ τούτου, ο καθορισμός νομικά δεσμευτικών στόχων θα πρέπει να ακολουθεί μια σταδιακή προσέγγιση, ξεκινώντας από ένα επίπεδο χαμηλότερο από εκείνο που έχει καθοριστεί στο πλαίσιο του ΣΒΑ, με σκοπό να διασφαλιστεί η συνεπής ανταπόκριση των κρατών μελών και η απτή πρόοδος προς την επίτευξη του στόχου 12.3.

(11)Η μείωση των αποβλήτων τροφίμων στα στάδια της παραγωγής και της κατανάλωσης απαιτεί διαφορετικές προσεγγίσεις και μέτρα και περιλαμβάνει διάφορες ομάδες ενδιαφερομένων. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να προταθεί ένας στόχος για το στάδιο της επεξεργασίας και της μεταποίησης και ένας άλλος για τη λιανική πώληση και άλλες μορφές διανομής τροφίμων, την εστίαση και τις υπηρεσίες σίτισης, καθώς και για τα νοικοκυριά.

(12)Λαμβάνοντας υπόψη την αλληλεξάρτηση μεταξύ των σταδίων διανομής και κατανάλωσης στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, ιδίως την επίδραση των πρακτικών λιανικής στη συμπεριφορά των καταναλωτών και τη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης τροφίμων εντός και εκτός κατοικίας, είναι σκόπιμο να καθοριστεί ένας κοινός στόχος για αυτά τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων. Ο καθορισμός χωριστών στόχων για καθένα από αυτά τα στάδια θα συνεπαγόταν πρόσθετη, περιττή πολυπλοκότητα και θα περιόριζε την ευελιξία των κρατών μελών όσον αφορά την εστίαση στα συγκεκριμένα πεδία προβληματισμού τους. Προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο ένας κοινός στόχος να συνεπάγεται υπερβολική επιβάρυνση για ορισμένους φορείς εκμετάλλευσης, θα συνιστάται στα κράτη μέλη να συνεκτιμούν την αρχή της αναλογικότητας κατά τη θέσπιση μέτρων για την επίτευξη του κοινού στόχου. 

(13)Οι δημογραφικές αλλαγές έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ποσότητα των τροφίμων που καταναλώνονται και στην ποσότητα των αποβλήτων τροφίμων που δημιουργούνται. Ως εκ τούτου, ένας κοινός στόχος μείωσης των αποβλήτων τροφίμων, ο οποίος θα ισχύει για το λιανικό εμπόριο και άλλες μορφές διανομής τροφίμων, για την εστίαση και τις υπηρεσιών σίτισης, καθώς και για τα νοικοκυριά, θα πρέπει να εκφράζεται ως ποσοστιαία μεταβολή των κατά κεφαλήν επιπέδων αποβλήτων τροφίμων, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι μεταβολές του πληθυσμού.

(14)Με βάση την εναρμονισμένη μεθοδολογία που ορίζεται στην κατ’ εξουσιοδότηση απόφαση (ΕΕ) 2019/1597 της Επιτροπής 76 , το πρώτο έτος για το οποίο συλλέχθηκαν στοιχεία σχετικά με τα επίπεδα αποβλήτων τροφίμων ήταν το 2020. Ως εκ τούτου, το έτος 2020 θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως γραμμή βάσης για τον καθορισμό στόχων μείωσης των αποβλήτων τροφίμων. Για τα κράτη μέλη, τα οποία μπορούν να αποδείξουν ότι διενήργησαν μετρήσεις αποβλήτων τροφίμων πριν από το 2020, χρησιμοποιώντας μεθόδους που συνάδουν με την κατ’ εξουσιοδότηση απόφαση (ΕΕ) 2019/1597, θα πρέπει να επιτρέπεται η χρήση προγενέστερης γραμμής βάσης.

(15)Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η σταδιακή προσέγγιση για την επίτευξη του παγκόσμιου στόχου αποδίδει, τα επίπεδα που έχουν καθοριστεί για τους νομικά δεσμευτικούς στόχους για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων θα πρέπει να επανεξεταστούν και να αναθεωρηθούν, κατά περίπτωση, για να ληφθεί υπόψη η πρόοδος που σημείωσαν τα κράτη μέλη με την πάροδο του χρόνου. Αυτό θα καταστήσει δυνατή την πιθανή προσαρμογή των στόχων με σκοπό την ενίσχυση της συνεισφοράς της Ένωσης και την περαιτέρω ευθυγράμμιση με τον ΣΒΑ 12.3, ο οποίος θα πρέπει να επιτευχθεί έως το 2030 και την παροχή κατευθύνσεων για περαιτέρω πρόοδο μετά την ημερομηνία αυτή.

(16)Προκειμένου να εξασφαλιστεί καλύτερη, πιο έγκαιρη και πιο ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων που σχετίζονται με την πρόληψη των αποβλήτων τροφίμων, να προβλεφθούν τυχόν αδυναμίες στην εφαρμογή και να καταστεί δυνατή η ανάληψη δράσης πριν από τις προθεσμίες για την επίτευξη των στόχων, το σύστημα των εκθέσεων έγκαιρης προειδοποίησης, που θεσπίστηκε το 2018, θα πρέπει να επεκταθεί ώστε να καλύπτει τους στόχους μείωσης των αποβλήτων τροφίμων.

(17)Σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», όπως αναφέρεται στο άρθρο 191 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: ΣΛΕΕ), είναι σημαντικό οι παραγωγοί που διαθέτουν στην αγορά της Ένωσης ορισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης, να αναλάβουν την ευθύνη για τη διαχείρισή τους στο τέλος του κύκλου ζωής τους, καθώς και για την παράταση της διάρκειας ζωής τους μέσω της διάθεσης στην αγορά μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης για επαναχρησιμοποίηση. Για την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», είναι σκόπιμο να θεσπιστούν οι υποχρεώσεις διαχείρισης των παραγωγών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης, στους οποίους περιλαμβάνεται κάθε κατασκευαστής, εισαγωγέας ή διανομέας που, ανεξάρτητα από τη χρησιμοποιούμενη τεχνική πώλησης, συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως σύμβασης όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 7) της οδηγίας 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 77 , διαθέτει στην αγορά για πρώτη φορά τα εν λόγω προϊόντα στην επικράτεια ενός κράτους μέλους σε επαγγελματική βάση και υπό τη δική του επωνυμία ή εμπορικό σήμα. Από το πεδίο εφαρμογής των παραγωγών που καλύπτονται από τη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού θα πρέπει να εξαιρούνται οι πολύ μικρές επιχειρήσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι πωλητές που παράγουν εξατομικευμένα προϊόντα λόγω του μειωμένου ρόλου τους στην αγορά κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, καθώς και όσοι διαθέτουν στην αγορά μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης ή τέτοιου είδους προϊόντα που προέρχονται από μεταχειρισμένα προϊόντα ή απόβλητα των εν λόγω προϊόντων, με σκοπό τη στήριξη της επαναχρησιμοποίησης, μεταξύ άλλων μέσω επισκευής, ανακαίνισης και αναβάθμισης του κύκλου ζωής, με τις οποίες αλλάζουν ορισμένες λειτουργίες του αρχικού προϊόντος, εντός της Ένωσης.

(18)Υπάρχουν μεγάλες διαφορές στον τρόπο με τον οποίο καθιερώνεται ή σχεδιάζεται να καθιερωθεί χωριστή συλλογή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, είτε μέσω προγραμμάτων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού είτε μέσω άλλων προσεγγίσεων. Όταν εξετάζονται προγράμματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, υπάρχουν επίσης μεγάλες διαφορές, όπως όσον αφορά τα προϊόντα στο πεδίο εφαρμογής τους και την ευθύνη των παραγωγών, καθώς και τα μοντέλα διακυβέρνησης. Συνεπώς, οι κανόνες σχετικά με τη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού που ορίζονται στην οδηγία 2008/98/ΕΚ θα πρέπει να εφαρμόζονται κατά κανόνα στα προγράμματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για τους παραγωγούς κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης. Ωστόσο, θα πρέπει να συμπληρωθούν με περαιτέρω ειδικές διατάξεις σχετικά με τα χαρακτηριστικά του τομέα της κλωστοϋφαντουργίας, ιδίως το υψηλό μερίδιο των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (στο εξής: ΜΜΕ) μεταξύ των παραγωγών, τον ρόλο των κοινωνικών επιχειρήσεων και τη σημασία της επαναχρησιμοποίησης για την αύξηση της βιωσιμότητας της αξιακής αλυσίδας των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Θα πρέπει επίσης να είναι πιο λεπτομερείς και εναρμονισμένοι, ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία μιας κατακερματισμένης αγοράς που θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στον τομέα, ιδίως στις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τις ΜΜΕ, για τη συλλογή, την επεξεργασία και την ανακύκλωση, καθώς και να παρασχεθούν σαφή κίνητρα για βιώσιμο σχεδιασμό και πολιτικές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και να διευκολυνθούν οι αγορές δευτερογενών πρώτων υλών. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να εξετάσουν το ενδεχόμενο έγκρισης πολλαπλών οργανώσεων ευθύνης των παραγωγών, δεδομένου ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των εν λόγω οργανώσεων ευθύνης των παραγωγών μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερα οφέλη για τους καταναλωτές, να αυξήσει την καινοτομία, να μειώσει το κόστος, να βελτιώσει τα ποσοστά συλλογής και να αυξήσει τις επιλογές των παραγωγών που επιθυμούν να συνάψουν σύμβαση με τις εν λόγω οργανώσεις.

(19)Τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης και τα ενδύματα αποτελούν το μεγαλύτερο μερίδιο της κατανάλωσης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στην Ένωση και τη μεγαλύτερη πηγή ανάδειξης μη βιώσιμων προτύπων υπερπαραγωγής και υπερκατανάλωσης. Τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης και τα είδη ένδυσης αποτελούν επίσης το επίκεντρο όλων των υφιστάμενων συστημάτων χωριστής συλλογής στα κράτη μέλη, μαζί με άλλα είδη ένδυσης, αξεσουάρ και υποδήματα μετά την κατανάλωση που δεν αποτελούνται κυρίως από κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Ως εκ τούτου, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης και άλλα είδη ένδυσης, τα συμπληρώματα ένδυσης και τα υποδήματα θα πρέπει να καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής του καθιερωμένου συστήματος διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού. Προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια δικαίου για τους παραγωγούς όσον αφορά τα προϊόντα που υπόκεινται στη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού, τα προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής θα πρέπει να προσδιορίζονται με αναφορά στους κωδικούς της συνδυασμένης ονοματολογίας δυνάμει του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου 78 .

(20)Ο τομέας της κλωστοϋφαντουργίας συνεπάγεται υψηλή ένταση πόρων. Ενώ, όσον αφορά τόσο την παραγωγή πρώτων υλών όσο και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, οι περισσότερες από τις πιέσεις και τις επιπτώσεις που σχετίζονται με την κατανάλωση ειδών ένδυσης, υπόδησης και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων οικιακής χρήσης στην Ένωση παρατηρούνται σε τρίτες χώρες, επηρεάζουν επίσης την Ένωση λόγω των παγκόσμιων επιπτώσεών τους στο κλίμα και το περιβάλλον. Ως εκ τούτου, η πρόληψη, η προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του παγκόσμιου περιβαλλοντικού αποτυπώματος του τομέα, συμπεριλαμβανομένης της Ένωσης. Επιπλέον, η τρέχουσα μη αποδοτική διαχείριση των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων όσον αφορά τους πόρους δεν συνάδει με την ιεράρχηση των αποβλήτων και προκαλεί περιβαλλοντική ζημία τόσο στην Ένωση όσο και σε τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων μέσω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την αποτέφρωση και την υγειονομική ταφή.

(21)Σκοπός της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης είναι να διασφαλιστεί υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και της υγείας στην Ένωση, να δημιουργηθεί μια οικονομία για τη συλλογή, τη διαλογή, την επαναχρησιμοποίηση, την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση, ιδίως την ανακύκλωση από ίνα σε ίνα, καθώς και κίνητρα για τους παραγωγούς, προκειμένου να διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα τους σχεδιάζονται σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικότητας. Οι παραγωγοί κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και ειδών υπόδησης θα πρέπει να χρηματοδοτούν το κόστος συλλογής, διαλογής για επαναχρησιμοποίηση, προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση, καθώς και το κόστος της ανακύκλωσης και άλλης επεξεργασίας των μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και υποδημάτων που συλλέγονται, συμπεριλαμβανομένων των μη πωληθέντων καταναλωτικών προϊόντων που θεωρούνται απόβλητα τα οποία παραδόθηκαν στην επικράτεια των κρατών μελών μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας τροποποιητικής οδηγίας, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι υποχρεώσεις διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού δεν εφαρμόζονται αναδρομικά και συμμορφώνονται με την αρχή της ασφάλειας δικαίου. Οι εν λόγω παραγωγοί θα πρέπει επίσης να χρηματοδοτούν το κόστος διεξαγωγής ερευνών σχετικά με τη σύνθεση των μεικτών συλλεγόμενων αστικών αποβλήτων, τη στήριξη της έρευνας και της ανάπτυξης στο τομέα των τεχνολογιών διαλογής και ανακύκλωσης, την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τη χωριστή συλλογή, επαναχρησιμοποίηση και άλλη επεξεργασία, καθώς και την παροχή πληροφοριών στους τελικούς χρήστες σχετικά με τον αντίκτυπο και τη βιώσιμη διαχείριση των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.

(22)Οι παραγωγοί θα πρέπει να είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία συστημάτων συλλογής για τη συλλογή όλων των μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης, και για τη διασφάλιση ότι στη συνέχεια υποβάλλονται σε διαλογή για επαναχρησιμοποίηση, προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση, ώστε να μεγιστοποιηθεί η διαθεσιμότητα μεταχειρισμένων ενδυμάτων και υποδημάτων και να μειωθούν οι όγκοι για τύπους επεξεργασίας αποβλήτων που είναι χαμηλότεροι στην ιεράρχηση των αποβλήτων. Η διασφάλιση ότι τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα μπορούν να χρησιμοποιηθούν, και χρησιμοποιούνται αλλά και επαναχρησιμοποιούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για τη σημαντική μείωση των επιπτώσεών τους στο κλίμα και το περιβάλλον. Αυτό θα δώσει επίσης τη δυνατότητα βιώσιμων και κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων, όπως η επαναχρησιμοποίηση, η ενοικίαση και η επισκευή, οι υπηρεσίες επιστροφής και το λιανικό εμπόριο μεταχειρισμένων ειδών, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται νέες πράσινες ποιοτικές θέσεις εργασίας και ευκαιρίες εξοικονόμησης κόστους για τους πολίτες. Είναι απαραίτητο οι παραγωγοί να αναλάβουν την ευθύνη για τα απόβλητα που δημιουργούν τα προϊόντα τους, ώστε να αποσυνδεθεί η παραγωγή αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων από την ανάπτυξη του τομέα. Ως εκ τούτου, οι παραγωγοί θα πρέπει επίσης να είναι υπεύθυνοι για την ανακύκλωση, ιδίως, δίνοντας προτεραιότητα στην επέκταση της ανακύκλωσης από ίνα σε ίνα και σε άλλες εργασίες ανάκτησης και διάθεσης.

(23)Οι παραγωγοί και οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν την επέκταση της ανακύκλωσης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, ιδίως την ανακύκλωση από ίνα σε ίνα, ώστε να καταστεί δυνατή η ανακύκλωση μεγαλύτερης ποικιλίας υλικών και να δημιουργηθεί μια πηγή πρώτων υλών για την παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στην Ένωση. Είναι επίσης σημαντικό οι παραγωγοί να στηρίξουν οικονομικά την έρευνα και την καινοτομία σχετικά με τις τεχνολογικές εξελίξεις στις λύσεις αυτόματης διαλογής και διαλογής ανάλογα με τη σύνθεση που παρέχουν τη δυνατότητα διαχωρισμού και ανακύκλωσης των μεικτών υλικών και απολύμανσης των αποβλήτων, ώστε να καταστούν δυνατές υψηλής ποιότητας λύσεις ανακύκλωσης από ίνα σε ίνα και η αύξηση της περιεκτικότητας σε ανακυκλωμένες ίνες. Για να διευκολυνθεί η συμμόρφωση με την παρούσα οδηγία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι οικονομικοί φορείς του τομέα της κλωστοϋφαντουργίας, ιδίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, έχουν στη διάθεσή τους πληροφορίες και βοήθεια, η οποία θα πρέπει να λαμβάνει τη μορφή καθοδήγησης, χρηματοδοτικής στήριξης, πρόσβασης σε χρηματοδότηση, εξειδικευμένου υλικού διαχείρισης και κατάρτισης του προσωπικού και οργανωτικής και τεχνικής βοήθειας. Εάν η στήριξη χρηματοδοτείται από κρατικούς πόρους, ακόμη και όταν χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από εισφορές που επιβάλλονται από τη δημόσια αρχή και επιβαρύνουν τις οικείες επιχειρήσεις, μπορεί να συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ· σε περιπτώσεις τέτοιου είδους, τα κράτη μέλη οφείλουν να διασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις. Η κινητοποίηση ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων στην κυκλικότητα και την απαλλαγή του τομέα της κλωστοϋφαντουργίας από τις ανθρακούχες εκπομπές αποτελεί επίσης το επίκεντρο διαφόρων χρηματοδοτικών προγραμμάτων και χαρτών πορείας της Ένωσης, όπως οι κόμβοι κυκλικότητας και οι ειδικές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη». Είναι επίσης αναγκαίο να αξιολογηθεί περαιτέρω η σκοπιμότητα του καθορισμού ενωσιακών στόχων για την ανακύκλωση κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων με σκοπό τη στήριξη και την προώθηση της τεχνολογικής ανάπτυξης και των επενδύσεων σε υποδομές ανακύκλωσης, καθώς και της ώθησης για οικολογικό σχεδιασμό για ανακύκλωση.

(24)Τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης θα πρέπει να συλλέγονται χωριστά από άλλες ροές αποβλήτων, όπως μέταλλα, χαρτί και χαρτόνι, γυαλί, πλαστικά, ξύλο και βιολογικά απόβλητα από την 1η Ιανουαρίου 2025, ώστε να διατηρηθεί η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης υψηλής ποιότητας. Λαμβανομένων υπόψη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και της απώλειας υλικών λόγω του ότι τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων δεν συλλέγονται χωριστά και, κατά συνέπεια, δεν υποβάλλονται σε επεξεργασία με περιβαλλοντικά ορθό τρόπο, το δίκτυο συλλογής των μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και των προϊόντων υπόδησης θα πρέπει να καλύπτει ολόκληρη την επικράτεια των κρατών μελών, μεταξύ άλλων τις εξόχως απόκεντρες περιοχές, να βρίσκεται κοντά στον τελικό χρήστη και να μην στοχεύει περιοχές και προϊόντα μόνο σε περιπτώσεις που η συλλογή είναι επικερδής. Το δίκτυο συλλογής θα πρέπει να οργανωθεί σε συνεργασία με άλλους φορείς που δραστηριοποιούνται στους τομείς της διαχείρισης αποβλήτων και της επαναχρησιμοποίησης, όπως οι δήμοι και οι κοινωνικές επιχειρήσεις. Λαμβανομένων υπόψη των σημαντικών περιβαλλοντικών και κλιματικών οφελών που συνδέονται με την επαναχρησιμοποίηση, πρωταρχικός και δευτερεύων σκοπός του δικτύου συλλογής θα πρέπει να είναι η συλλογή επαναχρησιμοποιήσιμων και ανακυκλώσιμων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης. Δεδομένου ότι ο καταναλωτής δεν είναι εκπαιδευμένος προκειμένου να διακρίνει μεταξύ επαναχρησιμοποιήσιμων και ανακυκλώσιμων αντικειμένων, τα συστήματα συλλογής θα πρέπει, μεταξύ άλλων και για λόγους αποδοτικότητας της εφοδιαστικής, να προβλέπουν τα δοχεία συλλογής που συλλέγουν τόσο τα μεταχειρισμένα αντικείμενα όσο και τα απόβλητα μαζί. Τα υψηλά ποσοστά συλλογής θα οδηγήσουν σε υψηλές επιδόσεις επαναχρησιμοποίησης και σε ποιοτική ανακύκλωση στις αλυσίδες εφοδιασμού κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, θα ενισχύσουν τη χρήση ποιοτικών δευτερογενών πρώτων υλών και θα στηρίξουν τον επενδυτικό σχεδιασμό στις υποδομές διαλογής και επεξεργασίας κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Προκειμένου να επαληθευτεί και να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του δικτύου συλλογής και των ενημερωτικών εκστρατειών, θα πρέπει να διενεργούνται τακτικές έρευνες σύνθεσης τουλάχιστον σε επίπεδο NUTS 2 σχετικά με τα μεικτά αστικά απόβλητα που συλλέγονται για να προσδιοριστεί η ποσότητα των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και υποδημάτων σε αυτά. Επιπλέον, οι πληροφορίες σχετικά με τις επιδόσεις των συστημάτων χωριστής συλλογής και το ετήσιο ποσοστό χωριστής συλλογής που επιτυγχάνεται θα πρέπει να υπολογίζονται και να δημοσιοποιούνται ετησίως από τις οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών.

(25)Λαμβάνοντας υπόψη τον καίριο ρόλο των κοινωνικών επιχειρήσεων και των φορέων της κοινωνικής οικονομίας στα υφιστάμενα συστήματα συλλογής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και τις δυνατότητές τους να δημιουργήσουν τοπικά, βιώσιμα, συμμετοχικά και χωρίς αποκλεισμούς επιχειρηματικά μοντέλα και ποιοτικές θέσεις εργασίας στην Ένωση, σύμφωνα με τους στόχους του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την κοινωνική οικονομία 79 , η θέσπιση προγραμμάτων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού θα πρέπει να διατηρήσει και να στηρίξει τις δραστηριότητες των κοινωνικών επιχειρήσεων και των φορέων της κοινωνικής οικονομίας που συμμετέχουν στη διαχείριση των μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω οντότητες θα πρέπει να θεωρούνται εταίροι στα συστήματα χωριστής συλλογής που στηρίζουν την επέκταση της επαναχρησιμοποίησης και της επισκευής και δημιουργούν ποιοτικές θέσεις εργασίας για όλους και ιδίως για τις ευάλωτες ομάδες.

(26)Οι παραγωγοί και οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά ενημερώνοντας τους τελικούς χρήστες, ιδίως στους καταναλωτές, ότι τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και υποδημάτων θα πρέπει να συλλέγονται χωριστά, ότι υπάρχουν διαθέσιμα συστήματα συλλογής και ότι οι τελικοί χρήστες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της πρόληψης της παραγωγής αποβλήτων και της περιβαλλοντικά βέλτιστης διαχείρισης των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν τη διαθεσιμότητα ρυθμίσεων επαναχρησιμοποίησης για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και είδη υπόδησης και τα περιβαλλοντικά οφέλη της βιώσιμης κατανάλωσης και τις περιβαλλοντικές, υγειονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της βιομηχανίας κλωστοϋφαντουργικών ειδών ένδυσης. Οι τελικοί χρήστες θα πρέπει επίσης να ενημερώνονται σχετικά με τον σημαντικό ρόλο τους στην πραγματοποίηση τεκμηριωμένων, υπεύθυνων και βιώσιμων επιλογών κατανάλωσης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και στη διασφάλιση της περιβαλλοντικά βέλτιστης διαχείρισης των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και υποδημάτων. Οι εν λόγω απαιτήσεις πληροφόρησης ισχύουν επιπλέον των απαιτήσεων για την παροχή πληροφοριών στους τελικούς χρήστες σε σχέση με τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα που προβλέπονται στον κανονισμό σχετικά με τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα 80 και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1007/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 81 . Στο πλαίσιο της κοινοποίησης πληροφοριών σε όλους τους τελικούς χρήστες θα πρέπει να γίνεται χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών πληροφοριών. Οι πληροφορίες θα πρέπει να παρέχονται τόσο με κλασικά μέσα, όπως αφίσες σε εσωτερικούς και υπαίθριους χώρους και εκστρατείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όσο και με πιο καινοτόμα μέσα, όπως η ηλεκτρονική πρόσβαση σε ιστότοπους μέσω κωδικών QR.

(27)Προκειμένου να αυξηθεί η κυκλικότητα και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και να μειωθούν οι δυσμενείς επιπτώσεις στο κλίμα και το περιβάλλον, ο κανονισμός .../... [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί ο αύξων αριθμός και τα θεσμικά όργανα για τον κανονισμό σχετικά με τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα και να συμπληρωθεί η υποσημείωση] 82  θα αναπτύξει δεσμευτικές απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων με τις οποίες, ανάλογα με το τι θα αποδειχθεί επωφελές από την εκτίμηση των επιπτώσεων για την αύξηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, θα ρυθμιστεί η ανθεκτικότητα, η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης, η δυνατότητα επισκευής και η ανακυκλωσιμότητα των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων από ίνα σε ίνα, καθώς και η υποχρεωτική περιεκτικότητα των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σε ανακυκλωμένες ίνες. Θα ρυθμίσει επίσης την παρουσία ουσιών που προκαλούν ανησυχία, ώστε να καταστεί δυνατή η ελαχιστοποίηση και η παρακολούθησή τους με σκοπό τη μείωση της παραγωγής αποβλήτων και τη βελτίωση της ανακύκλωσης, καθώς και την πρόληψη και τη μείωση των συνθετικών ινών που εκλύονται στο περιβάλλον με σκοπό τη σημαντική μείωση της απελευθέρωσης μικροπλαστικών. Ταυτόχρονα, η διαφοροποίηση των τελών διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού είναι ένα αποτελεσματικό οικονομικό μέσο για την παροχή κινήτρων για τον σχεδιασμό πιο βιώσιμων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, που οδηγεί σε βελτιωμένο κυκλικό σχεδιασμό. Προκειμένου να παρασχεθεί ισχυρό κίνητρο για τον οικολογικό σχεδιασμό, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τους στόχους της εσωτερικής αγοράς και τη σύνθεση του τομέα της κλωστοϋφαντουργίας που αποτελείται κυρίως από ΜΜΕ, είναι αναγκαίο να εναρμονιστούν τα κριτήρια για τη διαφοροποίηση των τελών διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού με βάση τις πλέον συναφείς παραμέτρους οικολογικού σχεδιασμού, ώστε να καταστεί δυνατή η επεξεργασία των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων. Η διαφοροποίηση των τελών σύμφωνα με τα κριτήρια οικολογικού σχεδιασμού θα πρέπει να βασίζεται στις απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού και στις μεθοδολογίες μέτρησής τους που εγκρίνονται για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα δυνάμει του κανονισμού σχετικά με τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα ή άλλων νομοθετικών πράξεων της Ένωσης που θεσπίζουν εναρμονισμένα κριτήρια βιωσιμότητας και μεθόδους μέτρησης για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και μόνο όταν αυτές εγκρίνονται. Είναι σκόπιμο να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή προκειμένου να θεσπίσει εναρμονισμένους κανόνες για τη διαφοροποίηση των τελών, για να διασφαλιστεί η ευθυγράμμιση των κριτηρίων διαφοροποίησης των τελών με τις εν λόγω απαιτήσεις για τα προϊόντα.

(28)Για να παρακολουθείται αν οι παραγωγοί εκπληρώνουν τις οικονομικές και οργανωτικές υποχρεώσεις τους για διασφάλιση της διαχείρισης των μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και των προϊόντων υπόδησης που διαθέτουν για πρώτη φορά στην αγορά στην επικράτεια ενός κράτους μέλους, είναι απαραίτητο κάθε κράτος μέλος να δημιουργήσει και να διαχειρίζεται ένα μητρώο παραγωγών, στο οποίο οι παραγωγοί θα είναι υποχρεωμένοι να εγγράφονται. Οι απαιτήσεις και ο μορφότυπος καταχώρισης θα πρέπει να είναι εναρμονισμένα στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό σε ολόκληρη την Ένωση, ώστε να διευκολύνεται η καταχώριση, ιδίως όταν οι παραγωγοί διαθέτουν για πρώτη φορά στην αγορά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης σε διαφορετικά κράτη μέλη. Οι πληροφορίες στο μητρώο θα πρέπει να είναι προσβάσιμες στις οντότητες που διαδραματίζουν ρόλο στην επαλήθευση της συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού και την επιβολή τους.

(29)Δεδομένου ότι ο τομέας της κλωστοϋφαντουργίας αποτελείται κατά 99 % από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, η εφαρμογή ενός συστήματος διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης θα πρέπει να αποσκοπεί στη μείωση όσο το δυνατόν περισσότερο του διοικητικού φόρτου. Ως εκ τούτου, η εκπλήρωση των διευρυμένων υποχρεώσεων του παραγωγού θα πρέπει να ασκείται συλλογικά μέσω οργανώσεων ευθύνης των παραγωγών που αναλαμβάνουν την ευθύνη εξ ονόματός τους. Οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών θα πρέπει να υπόκεινται σε αδειοδότηση από τα κράτη μέλη και θα πρέπει να τεκμηριώνουν, μεταξύ άλλων, ότι διαθέτουν τα οικονομικά μέσα για να καλύψουν το κόστος το οποίο συνεπάγεται η διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού και ότι εκπληρώνουν την εν λόγω ευθύνη.

(30)Το άρθρο 30 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 83 υποχρεώνει ορισμένους παρόχους επιγραμμικών πλατφορμών που δίνουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να συνάπτουν εξ αποστάσεως συμβάσεις με παραγωγούς οι οποίοι προσφέρουν κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης σε καταναλωτές που βρίσκονται στην Ένωση, προτού επιτρέψουν σε έναν παραγωγό να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες τους, να λαμβάνουν ορισμένες πληροφορίες ταυτοποίησης από τον εν λόγω παραγωγό και αυτοπιστοποίηση από τον παραγωγό, ο οποίος δεσμεύεται να προσφέρει μόνο προϊόντα ή υπηρεσίες που συμμορφώνονται με τους ισχύοντες κανόνες του ενωσιακού δικαίου. Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική επιβολή των υποχρεώσεων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι οι πάροχοι επιγραμμικών πλατφορμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κεφαλαίου 3 τμήμα 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065 θα πρέπει να λαμβάνουν από τους εν λόγω παραγωγούς πληροφορίες σχετικά με την καταχώριση στο μητρώο παραγωγών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, το οποίο τα κράτη μέλη υποχρεούνται να συστήσουν δυνάμει της παρούσας οδηγίας, καθώς και τον/τους αριθμό/-ούς καταχώρισης του παραγωγού στο εν λόγω μητρώο, και αυτοπιστοποίηση από τον παραγωγό που δεσμεύεται να προσφέρει μόνο κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που συνδέονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης για τα οποία ισχύουν οι απαιτήσεις διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού που ορίζονται στην παρούσα οδηγία. Οι κανόνες επιβολής που προβλέπονται στο κεφάλαιο IV του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065 εφαρμόζονται στους παρόχους των εν λόγω πλατφορμών σε σχέση με τους εν λόγω κανόνες ιχνηλασιμότητας.

(31)Προκειμένου να διασφαλιστεί η επεξεργασία των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων που ορίζεται στην οδηγία 2008/98/ΕΚ, οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι όλα τα χωριστά συλλεγόμενα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και είδη υπόδησης υπόκεινται σε εργασίες διαλογής που παράγουν τόσο είδη κατάλληλα για επαναχρησιμοποίηση, τα οποία ανταποκρίνονται στις ανάγκες των αγορών μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων υποδοχής, όσο και των αγορών πρώτων υλών ανακύκλωσης σε ενωσιακό και παγκόσμιο επίπεδο. Δεδομένων των μεγαλύτερων περιβαλλοντικών οφελών που συνδέονται με την παράταση της διάρκειας ζωής των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, η επαναχρησιμοποίηση θα πρέπει να αποτελεί τον κύριο στόχο των εργασιών διαλογής, ακολουθούμενων από τη διαλογή για ανακύκλωση, όταν τα είδη αξιολογούνται επαγγελματικά ως μη επαναχρησιμοποιήσιμα. Οι εν λόγω απαιτήσεις διαλογής θα πρέπει να αναπτυχθούν από την Επιτροπή κατά προτεραιότητα στο πλαίσιο των εναρμονισμένων ενωσιακών κριτηρίων αποχαρακτηρισμού των αποβλήτων για τα επαναχρησιμοποιήσιμα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα ανακυκλωμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων της αρχικής διαλογής που μπορεί να πραγματοποιηθεί στο σημείο συλλογής. Τα εν λόγω εναρμονισμένα κριτήρια θα πρέπει να αποφέρουν συνέπεια και υψηλή ποιότητα στα συλλεγόμενα κλάσματα, καθώς και στις ροές υλικών για τη διαλογή, τις εργασίες ανάκτησης αποβλήτων και τις δευτερογενείς πρώτες ύλες σε διασυνοριακό επίπεδο, γεγονός που με τη σειρά του αναμένεται να διευκολύνει την επέκταση των αξιακών αλυσίδων επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης. Τα μεταχειρισμένα ρούχα που έχουν αξιολογηθεί επαγγελματικά ως κατάλληλα για επαναχρησιμοποίηση από τους φορείς επαναχρησιμοποίησης ή τις κοινωνικές επιχειρήσεις και τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας στο σημείο συλλογής από τους τελικούς χρήστες δεν θα πρέπει να θεωρούνται απόβλητα. Σε περίπτωση που η επαναχρησιμοποίηση ή η ανακύκλωση δεν είναι τεχνικά εφικτή, θα πρέπει να συνεχιστεί η εφαρμογή της ιεράρχησης των αποβλήτων, αποφεύγοντας, στο μέτρο του δυνατού, την υγειονομική ταφή, ιδίως των βιοαποδομήσιμων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που αποτελούν πηγή εκπομπών μεθανίου, και εφαρμόζοντας ανάκτηση ενέργειας κατά την αποτέφρωση.

(32)Οι εξαγωγές μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων εκτός της ΕΕ αυξάνονται σταθερά, καθόσον οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς επαναχρησιμοποίησης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μετά την κατανάλωση που παράγονται στην ΕΕ. Δεδομένης της σημαντικής αύξησης των συλλεγόμενων αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μετά την καθιέρωση της χωριστής συλλογής έως το 2025, είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι προσπάθειες για την καταπολέμηση των παράνομων μεταφορών αποβλήτων σε τρίτες χώρες, τα οποία είναι συγκαλυμμένα ως μη απόβλητα, με σκοπό την εξασφάλιση υψηλής προστασίας του περιβάλλοντος. Δυνάμει του κανονισμού.../... [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθούν τα θεσμικά όργανα και ο αύξων αριθμός, και να συμπληρωθεί η υποσημείωση για τον κανονισμό σχετικά με τη μεταφορά αποβλήτων] 84 και ενόψει του στόχου να διασφαλιστεί η βιώσιμη διαχείριση των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μετά την κατανάλωση και να αντιμετωπιστούν οι παράνομες μεταφορές αποβλήτων, θα πρέπει να προβλεφθεί ότι όλα τα χωριστά συλλεγόμενα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης υποβάλλονται σε εργασία διαλογής πριν από τη μεταφορά τους. Επιπλέον, θα πρέπει να προβλεφθεί ότι όλα τα χωριστά συλλεγόμενα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά είδη, τα είδη που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα είδη υπόδησης θεωρούνται απόβλητα και υπόκεινται στη νομοθεσία της Ένωσης για τα απόβλητα, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών αποβλήτων, έως ότου υποβληθούν σε εργασία διαλογής από εκπαιδευμένο φορέα διαλογής για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση. Η διαλογή θα πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με τις εναρμονισμένες απαιτήσεις διαλογής που παρέχουν υψηλής ποιότητας επαναχρησιμοποιήσιμο κλάσμα που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των αγορών μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων υποδοχής στην ΕΕ και παγκοσμίως και με τη θέσπιση κριτηρίων για τη διάκριση μεταξύ μεταχειρισμένων αγαθών και αποβλήτων. Οι αποστολές μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης θα πρέπει να συνοδεύονται από πληροφορίες που αποδεικνύουν ότι τα εν λόγω είδη αποτελούν προϊόν εργασίας διαλογής ή προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ότι τα είδη είναι κατάλληλα για επαναχρησιμοποίηση.

(33)Προκειμένου τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους στόχους που ορίζονται στην παρούσα οδηγία, θα πρέπει να αναθεωρήσουν τα προγράμματά τους για την πρόληψη των αποβλήτων τροφίμων, ώστε να συμπεριλάβουν νέα μέτρα στα οποία θα συμμετέχουν πολλοί εταίροι από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, με συντονισμένες δράσεις προσαρμοσμένες για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων κομβικών σημείων, καθώς και στάσεων και συμπεριφορών που οδηγούν σε απόβλητα τροφίμων. Κατά την προετοιμασία των εν λόγω προγραμμάτων, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να εμπνευστούν από τις συστάσεις της ομάδας πολιτών για τα απόβλητα τροφίμων.

(34)Η σαφής λογοδοσία και διακυβέρνηση των μέτρων πρόληψης των αποβλήτων τροφίμων είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διασφάλιση αποτελεσματικού συντονισμού της δράσης για την προώθηση των αλλαγών και την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στην παρούσα οδηγία. Λόγω του κοινού θεματολογίου μεταξύ πολλών αρχών και της ποικιλίας των ενδιαφερόμενων μερών που συμμετέχουν στην καταπολέμηση των αποβλήτων τροφίμων στα κράτη μέλη, είναι αναγκαίο να οριστεί αρμόδια αρχή επιφορτισμένη με τον συνολικό συντονισμό των δράσεων σε εθνικό επίπεδο.

(35)Ο βαθμός λεπτομέρειας των πληροφοριών σχετικά με τη διαχείριση των δημοτικών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μετά την κατανάλωση σε επίπεδο Ένωσης θα πρέπει να βελτιωθεί για την αποτελεσματικότερη παρακολούθηση της επαναχρησιμοποίησης των προϊόντων, συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης και της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, μεταξύ άλλων ενόψει του πιθανού καθορισμού στόχων επιδόσεων στο μέλλον. Η επαναχρησιμοποίηση και η προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση αποτελούν βασικές ροές δεδομένων για την παρακολούθηση της αποσύνδεσης της παραγωγής αποβλήτων από την οικονομική ανάπτυξη και της μετάβασης προς μια βιώσιμη, συμπεριληπτική και κυκλική οικονομία. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω ροές δεδομένων θα πρέπει να τελούν υπό τη διαχείριση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.

(36)Η εξουσιοδότηση για την έκδοση κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που προβλέπεται στο άρθρο 9 παράγραφος 8 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ όσον αφορά κοινή μεθοδολογία και ελάχιστες απαιτήσεις ποιότητας για την ομοιόμορφη μέτρηση των επιπέδων αποβλήτων τροφίμων θα πρέπει να μεταφερθεί, με μικρές προσαρμογές, σε νέο άρθρο που αφορά ειδικά την πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων τροφίμων.

(37)Προκειμένου να ευθυγραμμιστούν οι κωδικοί της συνδυασμένης ονοματολογίας που απαριθμούνται στην οδηγία 2008/98/ΕΚ με τους κωδικούς που απαριθμούνται στο παράρτημα 1 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις τροποποιήσεις του παραρτήματος IVγ της οδηγίας 2008/98/ΕΚ. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, οι οποίες να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου. Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα συγχρόνως με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(38)Προκειμένου να διασφαλιστούν ενιαίοι όροι για την εφαρμογή της οδηγίας 2008/98/ΕΚ, θα πρέπει να ανατεθούν εκτελεστικές αρμοδιότητες στην Επιτροπή σχετικά με έναν εναρμονισμένο μορφότυπο για την καταχώριση στο μητρώο με βάση τις απαιτήσεις πληροφόρησης που ορίζονται στο άρθρο 22β παράγραφος 4, τα κριτήρια διαφοροποίησης των τελών για την εφαρμογή του άρθρου 22γ παράγραφος 3 στοιχείο α) και μια μεθοδολογία για τον υπολογισμό και την επαλήθευση του ποσοστού χωριστής συλλογής που αναφέρεται στο άρθρο 22γ παράγραφος 6 στοιχείο γ). Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 85 .

(39)Κατά συνέπεια, η οδηγία 2008/98/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(40)Δεδομένου ότι οι στόχοι της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας της διαχείρισης των αποβλήτων τροφίμων και των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και η διασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά, δεν είναι δυνατό να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη και μπορούν, λόγω της κλίμακάς τους και των αποτελεσμάτων τους, να επιτευχθούν μόνο σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας όπως διατυπώνεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχου σχετικά με την επικουρικότητα,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Τροποποιήσεις

Η οδηγία 2008/98/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

(1)στο άρθρο 2 παράγραφος 1, το στοιχείο α) αντικαθίσταται με το κείμενο που ακολουθεί:

«α) τα αέρια απόβλητα που εκλύονται στην ατμόσφαιρα και το διοξείδιο του άνθρακα το οποίο δεσμεύεται και μεταφέρεται για αποθήκευση σε γεωλογικούς σχηματισμούς και το οποίο αποθηκεύεται σε γεωλογικούς σχηματισμούς σύμφωνα με την οδηγία 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου*·

* Οδηγία 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, σχετικά με την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς και για την τροποποίηση της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2000/60/ΕΚ, 2001/80/ΕΚ, 2004/35/ΕΚ, 2006/12/ΕΚ και 2008/1/ΕΚ, και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 (ΕΕ L 140 της 5.6.2009, σ. 114).»·

(2)στο άρθρο 3, προστίθενται τα σημεία που ακολουθούν:

«4β. “παραγωγός κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ”: κάθε κατασκευαστής, εισαγωγέας ή διανομέας ή άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο, εξαιρουμένων εκείνων που προμηθεύουν στην αγορά μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, καθώς και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ και προέρχονται από τέτοιου είδους μεταχειρισμένα προϊόντα ή απόβλητα ή μέρη αυτών, επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερα από 10 άτομα και των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών και το σύνολο του ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 2 εκατ. EUR και αυτοαπασχολούμενοι ράφτες που παράγουν εξατομικευμένα προϊόντα, οι οποίοι, ανεξάρτητα από τη χρησιμοποιούμενη τεχνική πωλήσεων, μεταξύ άλλων μέσω εξ αποστάσεως συμβάσεων, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 7) της οδηγίας 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου *, τα οποία:

α) είναι εγκατεστημένα σε κράτος μέλος και κατασκευάζουν κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ με τη δική τους επωνυμία ή εμπορικό σήμα, ή αναθέτουν τον σχεδιασμό ή την κατασκευή τους και τα προμηθεύουν για πρώτη φορά με τη δική τους επωνυμία ή εμπορικό σήμα στην επικράτεια του εν λόγω κράτους μέλους·

β) είναι εγκατεστημένα σε κράτος μέλος και μεταπωλούν στην επικράτεια του εν λόγω κράτους μέλους, με τη δική τους επωνυμία ή εμπορικό σήμα, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, τα οποία κατασκευάζονται από άλλους παραγωγούς που αναφέρονται στο στοιχείο α), στα οποία δεν αναγράφεται η επωνυμία, η εμπορική επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του κατασκευαστή·

γ) είναι εγκατεστημένα σε κράτος μέλος και προμηθεύουν για πρώτη φορά σε αυτό το κράτος μέλος σε επαγγελματική βάση κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, προερχόμενα από άλλο κράτος μέλος ή από τρίτη χώρα· ή

δ) πωλούν κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ απευθείας στους τελικούς χρήστες μέσω εξ αποστάσεως επικοινωνίας, μεταξύ άλλων σε μονάδες νοικοκυριών ή πλην αυτών, σε ένα κράτος μέλος και είναι εγκατεστημένα σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτη χώρα·

4γ. “κυκλοφορία στην αγορά”: κάθε προσφορά προϊόντος για διανομή ή χρήση στην αγορά της Ένωσης στο πλαίσιο εμπορικής δραστηριότητας, είτε επί πληρωμή είτε δωρεάν·

4δ. “οργάνωση ευθύνης των παραγωγών”: νομική οντότητα που οργανώνει οικονομικά ή επιχειρησιακά την εκπλήρωση των υποχρεώσεων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού εξ ονόματος παραγωγών·

4ε. “επιγραμμική πλατφόρμα”: επιγραμμική πλατφόρμα όπως ορίζεται στο άρθρο 3 σημείο i) του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου**·

4στ. “καταναλωτής”: φυσικό πρόσωπο που ενεργεί για σκοπούς που δεν εντάσσονται στην εμπορική, επιχειρηματική, βιοτεχνική ή επαγγελματική του δραστηριότητα·

* Οδηγία 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με τα δικαιώματα των καταναλωτών, την τροποποίηση της οδηγίας 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου και της οδηγίας 1999/44/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση της οδηγίας 85/577/ΕΟΚ του Συμβουλίου και της οδηγίας 97/7/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 64).

** Κανονισμός (ΕΕ) 2022/2065 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Οκτωβρίου 2022, σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών και την τροποποίηση της οδηγίας 2000/31/ΕΚ (ΕΕ L 277 της 27.10.2022, σ. 1).»·

(3)στο άρθρο 9 παράγραφος 1, τα στοιχεία ζ) και η) απαλείφονται, και στο άρθρο 9 απαλείφονται οι παράγραφοι 5, 6 και 8·

(4)προστίθεται το άρθρο 9α που ακολουθεί:

«Άρθρο 9α

Πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων τροφίμων

1.Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων τροφίμων κατά την πρωτογενή παραγωγή, την επεξεργασία και τη μεταποίηση, στο λιανικό εμπόριο και σε άλλες μορφές διανομής τροφίμων, στην εστίαση και σε υπηρεσίες σίτισης, καθώς και στα νοικοκυριά. Τα εν λόγω μέτρα περιλαμβάνουν:

α)ανάπτυξη και υποστήριξη παρεμβάσεων αλλαγής συμπεριφοράς για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων, και ενημερωτικές εκστρατείες για την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με την πρόληψη των αποβλήτων τροφίμων·

β)εντοπισμό και αντιμετώπιση των ανεπαρκειών στη λειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων και στήριξη της συνεργασίας μεταξύ όλων των παραγόντων, διασφαλίζοντας παράλληλα τη δίκαιη κατανομή του κόστους και των οφελών των μέτρων πρόληψης·

γ)ενθάρρυνση της δωρεάς τροφίμων και άλλου είδους αναδιανομών προς ανθρώπινη κατανάλωση, προτεραιότητα στην ανθρώπινη χρήση παρά στη χρήση για ζωοτροφές και τη μετατροπή σε μη εδώδιμα προϊόντα·

δ)στήριξη της κατάρτισης και της ανάπτυξης δεξιοτήτων, καθώς και διευκόλυνση της πρόσβασης σε ευκαιρίες χρηματοδότησης, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας.

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι όλοι οι σχετικοί παράγοντες της αλυσίδας εφοδιασμού συμμετέχουν αναλογικά προς την ικανότητα και τον ρόλο τους στην πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων τροφίμων κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη δυσανάλογων επιπτώσεων στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

2.Τα κράτη μέλη παρακολουθούν και αξιολογούν την εφαρμογή των μέτρων τους για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων, συμπεριλαμβανομένης της συμμόρφωσης με τους στόχους μείωσης των τροφίμων που αναφέρονται στην παράγραφο 4, μετρώντας τα επίπεδα των αποβλήτων τροφίμων με βάση τη μεθοδολογία που καθορίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 3.

3.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 38α για τη συμπλήρωση της παρούσας οδηγίας όσον αφορά τον καθορισμό κοινής μεθοδολογίας και ελάχιστων απαιτήσεων ποιότητας για την ομοιόμορφη μέτρηση των επιπέδων αποβλήτων τροφίμων.

4.Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία και κατάλληλα μέτρα για την επίτευξη, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030, των εξής στόχων μείωσης των αποβλήτων τροφίμων σε εθνικό επίπεδο:

α)μείωση κατά 10 % των αποβλήτων τροφίμων κατά την επεξεργασία και τη μεταποίηση σε σύγκριση με την ποσότητα που παρήχθη το 2020·

β)μείωση της παραγωγής των κατά κεφαλήν αποβλήτων τροφίμων, από κοινού στο λιανικό εμπόριο και σε άλλες μορφές διανομής τροφίμων, στην εστίαση και σε υπηρεσίες σίτισης, καθώς και στα νοικοκυριά, κατά 30 % σε σύγκριση με την ποσότητα που παρήχθη το 2020.

5.Όταν ένα κράτος μέλος μπορεί να παράσχει στοιχεία για ένα έτος αναφοράς πριν από το 2020, τα οποία έχουν συλλεχθεί με τη χρήση μεθόδων συγκρίσιμων με τη μεθοδολογία και τις ελάχιστες απαιτήσεις ποιότητας για την ομοιόμορφη μέτρηση των επιπέδων αποβλήτων τροφίμων, όπως ορίζεται στην κατ’ εξουσιοδότηση απόφαση (ΕΕ) 2019/1597 της Επιτροπής, μπορεί να χρησιμοποιηθεί προηγούμενο έτος αναφοράς. Το κράτος μέλος κοινοποιεί στην Επιτροπή και τα άλλα κράτη μέλη την πρόθεσή του να χρησιμοποιήσει προηγούμενο έτος αναφοράς εντός 18 μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας και παρέχει στην Επιτροπή τα δεδομένα και τις μεθόδους μέτρησης που χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή τους.

6.Όταν η Επιτροπή θεωρεί ότι τα δεδομένα δεν πληρούν τους όρους της παραγράφου 5, εκδίδει, εντός 6 μηνών από την παραλαβή κοινοποίησης σύμφωνα με την παράγραφο 5, απόφαση με την οποία ζητάει από το κράτος μέλος είτε να χρησιμοποιήσει το 2020 είτε ένα έτος διαφορετικό από εκείνο που προτείνει το κράτος μέλος ως έτος αναφοράς.

7.Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2027, η Επιτροπή επανεξετάζει τους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν έως το 2030, οι οποίοι ορίζονται στην παράγραφο 4, με σκοπό, κατά περίπτωση, να τροποποιηθούν και/ή να επεκταθούν σε άλλα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων και να εξεταστεί το ενδεχόμενο καθορισμού νέων στόχων μετά το 2030. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, συνοδευόμενη, εφόσον κρίνεται σκόπιμο, από νομοθετική πρόταση.»·

(5)στο άρθρο 11 παράγραφος 1, η τρίτη περίοδος αντικαθίσταται ως εξής:

«Με την επιφύλαξη του άρθρου 10 παράγραφοι 2 και 3, τα κράτη μέλη καθιερώνουν χωριστή συλλογή τουλάχιστον για το χαρτί, το μέταλλο, το πλαστικό και το γυαλί.»·

(6)στο άρθρο 11β η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το εξής κείμενο:

«1. Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, καταρτίζει εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί ως προς την επίτευξη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 9α παράγραφος 4, το άρθρο 11 παράγραφος 2 στοιχεία γ), δ) και ε) και το άρθρο 11 παράγραφος 3 το αργότερο τρία έτη πριν από τη λήξη κάθε προθεσμίας που ορίζεται στις εν λόγω διατάξεις.»·

(7)προστίθενται τα κάτωθι άρθρα 22α έως 22δ:

«Άρθρο 22α

Καθεστώς διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι παραγωγοί έχουν διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης, τα ενδύματα, τα συμπληρώματα ένδυσης και τα υποδήματα, τα ενδύματα και τα συμπληρώματα ένδυσης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ (στο εξής: κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης) τα οποία διαθέτουν στην αγορά για πρώτη φορά στην επικράτεια κράτους μέλους, σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 8α.

2.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 38α για την τροποποίηση του παραρτήματος IVγ της παρούσας οδηγίας, προκειμένου να ευθυγραμμιστούν οι κωδικοί της συνδυασμένης ονοματολογίας που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ της παρούσας οδηγίας με τους κωδικούς που απαριθμούνται στο παράρτημα 1 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου*.

3.Τα κράτη μέλη καθορίζουν με σαφήνεια τους ρόλους και τις αρμοδιότητες των σχετικών φορέων που συμμετέχουν στην εφαρμογή, την παρακολούθηση και την επαλήθευση του συστήματος διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού που αναφέρεται στην παράγραφο 1.

4.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι παραγωγοί κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ καλύπτουν το κόστος των εξής:

α)της συλλογής μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ και της επακόλουθης διαχείρισης των αποβλήτων που συνεπάγεται τα εξής:

1)τη συλλογή των εν λόγω μεταχειρισμένων προϊόντων για επαναχρησιμοποίηση και τη χωριστή συλλογή αποβλήτων για προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση σύμφωνα με τα άρθρα 22γ και 22δ,

2)τη μεταφορά των συλλεγόμενων φορτίων που αναφέρονται στο σημείο 1) για επακόλουθη διαλογή για επαναχρησιμοποίηση, για προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και για εργασίες ανακύκλωσης σύμφωνα με το άρθρο 22δ,

3)τη διαλογή, την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και άλλες εργασίες ανάκτησης και τη διάθεση των συλλεγόμενων φορτίων που αναφέρονται στο σημείο 1),

4)τη συλλογή, μεταφορά και επεξεργασία που αναφέρονται στα σημεία 1) και 2) των αποβλήτων που παράγονται από κοινωνικές επιχειρήσεις και άλλους φορείς εκμετάλλευσης μη αποβλήτων που αποτελούν μέρος του συστήματος συλλογής που αναφέρεται στο άρθρο 22γ παράγραφοι 5 και 11·

β)της διενέργειας έρευνας σύνθεσης των συλλεγόμενων μεικτών αστικών αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 22δ παράγραφος 6·

γ)της παροχής πληροφοριών σχετικά με τη βιώσιμη κατανάλωση, την πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων, την επαναχρησιμοποίηση, την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση, άλλες μορφές ανάκτησης και διάθεσης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και προϊόντων υπόδησης σύμφωνα με το άρθρο 22γ παράγραφοι 13, 14 και 17·

δ)της συλλογής δεδομένων και της υποβολής εκθέσεων στις αρμόδιες αρχές σύμφωνα με το άρθρο 37·

ε)της στήριξης της έρευνας και της ανάπτυξης για τη βελτίωση των διαδικασιών διαλογής και ανακύκλωσης, ιδίως ενόψει της επέκτασης της ανακύκλωση από ίνα σε ίνα, με την επιφύλαξη των κανόνων της Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις.

5.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι παραγωγοί κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων σχετικών με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ καλύπτουν τις δαπάνες που αναφέρονται στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου σε σχέση με τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, τα οποία εναποτίθενται στα σημεία συλλογής που καθορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 22γ παράγραφοι 5 και 11, όταν τα εν λόγω προϊόντα κατέστησαν διαθέσιμα στην αγορά για πρώτη φορά εντός της επικράτειας κράτους μέλους μετά τις [Υπηρεσία Εκδόσεων: να συμπληρωθεί η ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας τροποποιητικής οδηγίας].

6.Το κόστος που πρέπει να καλύπτεται, βάσει της παραγράφου 4, δεν υπερβαίνει το κόστος που απαιτείται για την παροχή των υπηρεσιών που αναφέρονται στην εν λόγω παράγραφο με οικονομικά αποδοτικό τρόπο και καθορίζεται με διαφάνεια μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών.

7.Για τους σκοπούς της συμμόρφωσης με το άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχεία δ) και ε) του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι πάροχοι επιγραμμικών πλατφορμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κεφαλαίου 3 τμήμα 4 του εν λόγω κανονισμού, που δίνουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να συνάπτουν εξ αποστάσεως συμβάσεις με παραγωγούς οι οποίοι προσφέρουν προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, εξασφαλίζουν ότι οι καταναλωτές που βρίσκονται στην Ένωση λαμβάνουν τις εξής πληροφορίες από τους παραγωγούς:

α)πληροφορίες σχετικά με την καταχώριση των παραγωγών στο μητρώο που αναφέρεται στο άρθρο 22β, στο κράτος μέλος όπου βρίσκονται οι καταναλωτές, και τον ή τους αριθμούς καταχώρισης του παραγωγού στο εν λόγω μητρώο·

β)αυτοπιστοποίηση από τον παραγωγό, με την οποία δεσμεύεται να παρέχει μόνο κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IV για τα οποία οι απαιτήσεις διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 4 του παρόντος άρθρου και στο άρθρο 22γ παράγραφος 1 τηρούνται στο κράτος μέλος στο οποίο βρίσκονται οι καταναλωτές.

8.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα προγράμματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού που προβλέπονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου έχουν θεσπιστεί έως τις [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί ημερομηνία τριάντα μήνες μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας τροποποιητικής οδηγίας] σύμφωνα με τα άρθρα 8, 8α και 22α έως 22δ.

Άρθρο 22β

Μητρώο παραγωγών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και υποδημάτων

1.Τα κράτη μέλη καταρτίζουν μητρώο παραγωγών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης των εν λόγω παραγωγών με το άρθρο 22α και το άρθρο 22γ παράγραφος 1.

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το μητρώο παρέχει συνδέσμους προς άλλα εθνικά μητρώα για τη διευκόλυνση της καταχώρισης των παραγωγών σε όλα τα κράτη μέλη.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι παραγωγοί υποχρεούνται να εγγραφούν στο μητρώο που αναφέρεται στην παράγραφο 1. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη απαιτούν από τους παραγωγούς να υποβάλουν αίτηση καταχώρισης σε κάθε κράτος μέλος στην αγορά του οποίου διαθέτουν για πρώτη φορά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ.

3.Τα κράτη μέλη επιτρέπουν στους παραγωγούς να διαθέτουν για πρώτη φορά στην αγορά εντός της επικράτειάς τους τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, μόνον εφόσον οι ίδιοι ή, σε περίπτωση εξουσιοδότησης, οι εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποί τους για τη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού είναι εγγεγραμμένοι στο εν λόγω κράτος μέλος.

4.Η αίτηση καταχώρισης περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:

α)το όνομα, το εμπορικό σήμα και τις εμπορικές επωνυμίες (κατά περίπτωση) υπό τα οποία δραστηριοποιείται ο παραγωγός στο κράτος μέλος καθώς και τη διεύθυνση του παραγωγού, συμπεριλαμβανομένων του ταχυδρομικού κώδικα και του τόπου, της οδού και του αριθμού, τη χώρα, τον αριθμό τηλεφώνου, εάν υπάρχει, τη διαδικτυακή διεύθυνση και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, καθώς και το όνομα ενός ενιαίου σημείου επαφής·

β)τον εθνικό αναγνωριστικό κωδικό του παραγωγού, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού εμπορικού μητρώου ή του αντίστοιχου αριθμού επίσημης καταχώρισης, καθώς και τον ενωσιακό ή εθνικό αριθμό φορολογικού μητρώου·

γ)τους κωδικούς συνδυασμένης ονοματολογίας των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και των προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, τα οποία ο παραγωγός προτίθεται να καταστήσει διαθέσιμα στην αγορά για πρώτη φορά εντός της επικράτειας του εν λόγω κράτους μέλους·

δ)το όνομα, τον ταχυδρομικό κώδικα, τον τόπο, την οδό και τον αριθμό, τη χώρα, τον αριθμό τηλεφώνου, τη διαδικτυακή διεύθυνση, τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τον εθνικό κωδικό ταυτοποίησης της οργάνωσης ευθύνης του παραγωγού, τον αριθμό εμπορικού μητρώου ή ισοδύναμο επίσημο αριθμό καταχώρισης, τον ενωσιακό ή εθνικό αριθμό φορολογικού μητρώου της οργάνωσης ευθύνης των παραγωγών και την εντολή του εκπροσωπούμενου παραγωγού·

ε)δήλωση του παραγωγού ή της οργάνωσης ευθύνης των παραγωγών, στην οποία αναφέρεται ότι οι παρεχόμενες πληροφορίες είναι αληθείς.

5.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από το παρόν άρθρο μπορούν να εκπληρώνονται από οργάνωση ευθύνης των παραγωγών για λογαριασμό του παραγωγού.

Εάν ένας παραγωγός έχει ορίσει οργάνωση ευθύνης των παραγωγών, οι υποχρεώσεις δυνάμει του παρόντος άρθρου εκπληρώνονται τηρουμένων των αναλογιών από την εν λόγω οργάνωση, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά από το κράτος μέλος.

6.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αρμόδια αρχή:

α)λαμβάνει αιτήσεις για την εγγραφή των παραγωγών που αναφέρονται στην παράγραφο 2 μέσω ενός ηλεκτρονικού συστήματος επεξεργασίας δεδομένων, οι λεπτομέρειες του οποίου είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο των αρμόδιων αρχών·

β)προβαίνει σε καταχωρίσεις και παρέχει αριθμό καταχώρισης το αργότερο εντός 12 εβδομάδων από την παροχή των πληροφοριών που προβλέπονται στην παράγραφο 4·

γ)δύναται να καθορίζει τις λεπτομέρειες όσον αφορά τις απαιτήσεις και τη διαδικασία εγγραφής χωρίς να προσθέτει ουσιαστικές απαιτήσεις σε αυτές που ορίζονται στην παράγραφο 4·

δ)δύναται να επιβάλλει αναλογικές χρεώσεις βάσει κόστους στους παραγωγούς για την επεξεργασία των αιτήσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 2.

7.Η αρμόδια αρχή μπορεί να αρνηθεί ή να ανακαλέσει την καταχώριση του παραγωγού όταν οι πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 4 και τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα δεν παρέχονται ή δεν επαρκούν, ή όταν ο παραγωγός δεν πληροί πλέον τις απαιτήσεις της παραγράφου 4 στοιχείο δ).

8.Τα κράτη μέλη απαιτούν από τον παραγωγό ή, κατά περίπτωση, από την οργάνωση ευθύνης των παραγωγών να κοινοποιεί στην αρμόδια αρχή, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, τυχόν αλλαγές στις πληροφορίες που περιέχονται στην καταχώριση σύμφωνα με την παράγραφο 4 στοιχείο δ), καθώς και τυχόν οριστική παύση όσον αφορά τη διαθεσιμότητα στην αγορά για πρώτη φορά εντός της επικράτειας του κράτους μέλους των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των υποδημάτων που αναφέρονται στην καταχώριση. Ο παραγωγός διαγράφεται από το μητρώο παραγωγών αν παύσει να υπάρχει.

9.Όταν τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο μητρώο παραγωγών δεν είναι δημοσίως διαθέσιμα, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι παρέχεται δωρεάν πρόσβαση στο μητρώο στους παρόχους επιγραμμικών πλατφορμών που δίνουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να συνάπτουν εξ αποστάσεως συμβάσεις με παραγωγούς.

10.Η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό του εναρμονισμένου μορφότυπου καταχώρισης στο μητρώο με βάση τις απαιτήσεις πληροφοριών που ορίζονται στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 39 παράγραφος 2.

Άρθρο 22γ

Οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι παραγωγοί κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ ορίζουν οργάνωση ευθύνης των παραγωγών για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού που ορίζονται στο άρθρο 22α εξ ονόματός τους.

2.Τα κράτη μέλη απαιτούν από τις οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών που προτίθενται να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού εξ ονόματος των παραγωγών σύμφωνα με το άρθρο 8α παράγραφος 3, τα άρθρα 22α, 22β, 22δ, καθώς και το παρόν άρθρο, να λαμβάνουν άδεια από αρμόδια αρχή.

3.Τα κράτη μέλη απαιτούν από τις οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών να διασφαλίζουν ότι οι χρηματοδοτικές συνεισφορές που τους καταβάλλονται από τους παραγωγούς κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ:

α)βασίζονται στο βάρος των σχετικών προϊόντων και, για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα που απαριθμούνται στο μέρος 1 του παραρτήματος IVγ, διαμορφώνονται με βάση τις απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού που εγκρίνονται δυνάμει του κανονισμού .../... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί ο αύξων αριθμός του κανονισμού για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα, όταν εκδοθεί]**, που είναι οι πλέον συναφείς για την πρόληψη των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και την επεξεργασία των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων και τις αντίστοιχες μεθοδολογίες μέτρησης για τα κριτήρια που θεσπίζονται σύμφωνα με τον εν λόγω κανονισμό ή βάσει άλλης ενωσιακής νομοθεσίας για τη θέσπιση εναρμονισμένων κριτηρίων βιωσιμότητας και μεθόδων μέτρησης για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, και που διασφαλίζουν τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της κυκλικότητας των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων·

β)προσαρμόζονται ώστε να λαμβάνονται υπόψη τυχόν έσοδα των οργανώσεων ευθύνης των παραγωγών από την επαναχρησιμοποίηση, την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση ή από την αξία των δευτερογενών πρώτων υλών από ανακυκλωμένα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων·

γ)εξασφαλίζουν ίση μεταχείριση των παραγωγών ανεξάρτητα από την καταγωγή ή το μέγεθός τους, χωρίς να επιβαρύνουν δυσανάλογα τους παραγωγούς, μεταξύ άλλων τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μικρών ποσοτήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ.

4.Αν κρίνεται αναγκαίο για να αποφευχθεί η στρέβλωση της εσωτερικής αγοράς και να διασφαλιστεί η συνοχή με τις απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού που θεσπίζονται δυνάμει του άρθρου 4 σε συνδυασμό με το άρθρο 5 του κανονισμού .../... [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί ο αύξων αριθμός του κανονισμού για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα, όταν εγκριθεί], η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό των κριτηρίων διαφοροποίησης των τελών για την εφαρμογή της παραγράφου 3 στοιχείο α) του παρόντος άρθρου. Η εν λόγω εκτελεστική πράξη δεν αφορά τον ακριβή καθορισμό του επιπέδου των συνεισφορών και εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 39 παράγραφος 2 της παρούσας οδηγίας.

5.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών θεσπίζουν σύστημα χωριστής συλλογής για τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία, και τα προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ και τα απόβλητα αυτών, ανεξάρτητα από τη φύση, την υλική σύνθεση, την κατάσταση, την ονομασία, την εμπορική επωνυμία, το εμπορικό σήμα ή την προέλευσή τους, στην επικράτεια κράτους μέλους στο οποίο καθιστούν τα εν λόγω προϊόντα διαθέσιμα στην αγορά για πρώτη φορά. Το σύστημα χωριστής συλλογής:

α)προσφέρει τη συλλογή των εν λόγω μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης στις οντότητες που αναφέρονται στην παράγραφο 6 στοιχείο α) και προβλέπει τις απαραίτητες πρακτικές ρυθμίσεις για τη συλλογή και τη μεταφορά των εν λόγω μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης, συμπεριλαμβανομένης της δωρεάν παροχής κατάλληλων περιεκτών συλλογής και μεταφοράς στα συνδεδεμένα σημεία συλλογής (στο εξής: συνδεδεμένα σημεία συλλογής)·

β)εξασφαλίζει τη δωρεάν συλλογή των εν λόγω μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που συλλέγονται στα συνδεδεμένα σημεία συλλογής, με συχνότητα ανάλογη προς την καλυπτόμενη περιοχή και τον όγκο των εν λόγω μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και προϊόντων υπόδησης και των αποβλήτων αυτών που συνήθως συλλέγονται μέσω των εν λόγω σημείων συλλογής·

γ)διασφαλίζει τη δωρεάν συλλογή αποβλήτων τα οποία παράγονται από κοινωνικές επιχειρήσεις και άλλους φορείς που δεν παράγουν απόβλητα από αυτά τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης που συλλέγονται μέσω των συνδεδεμένων σημείων συλλογής.

Κάθε συντονισμός μεταξύ των οργανώσεων ευθύνης των παραγωγών εξακολουθεί να υπόκειται στους κανόνες ανταγωνισμού της Ένωσης.

6.Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε το σύστημα συλλογής που μνημονεύεται στην παράγραφο 5:

α)αποτελείται από σημεία συλλογής που συστήνονται από τις οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών και τους φορείς διαχείρισης αποβλήτων για λογαριασμό τους, σε συνεργασία με έναν ή περισσότερους από τους κάτωθι: κοινωνικές επιχειρήσεις και φορείς της κοινωνικής οικονομίας, διανομείς, δημόσιες αρχές ή τρίτα μέρη που διενεργούν τη συλλογή για λογαριασμό τους μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, καθώς και άλλα σημεία εθελοντικής συλλογής·

β)καλύπτει ολόκληρη την επικράτεια του κράτους μέλους, λαμβανομένων υπόψη του μεγέθους και της πυκνότητας του πληθυσμού, του αναμενόμενου όγκου των μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και των προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, της προσβασιμότητας και της εγγύτητας στους τελικούς χρήστες, χωρίς να περιορίζεται σε περιοχές όπου η συλλογή και η επακόλουθη διαχείριση των εν λόγω προϊόντων είναι επικερδής·

γ)διατηρεί σταθερή αύξηση του ποσοστού χωριστής συλλογής για την επίτευξη τεχνικά εφικτών επιπέδων λαμβάνοντας υπόψη τις ορθές πρακτικές.

7.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το ποσοστό συλλογής που αναφέρεται στην παράγραφο 6 στοιχείο γ) υπολογίζεται σύμφωνα με τις παραγράφους 8 και 9.

8.Το ποσοστό χωριστής συλλογής που αναφέρεται στην παράγραφο 6 στοιχείο γ) υπολογίζεται ως το ποσοστό που προκύπτει από τη διαίρεση του βάρους των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και των προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, τα οποία συλλέγονται σύμφωνα με την παράγραφο 5 σε ένα δεδομένο ημερολογιακό έτος σε ένα κράτος μέλος, διά του βάρους των εν λόγω αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που παράγονται και συλλέγονται ως μεικτά αστικά απόβλητα.

9.Η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό της μεθοδολογίας για τον υπολογισμό και την επαλήθευση του ποσοστού χωριστής συλλογής που μνημονεύεται στην παράγραφο 6 στοιχείο γ) του παρόντος άρθρου. Αυτή η εκτελεστική πράξη εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που μνημονεύεται στο άρθρο 39 παράγραφος 2.

10.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών δεν επιτρέπεται να αρνούνται τη συμμετοχή των κοινωνικών επιχειρήσεων και άλλων φορέων επαναχρησιμοποίησης στο σύστημα χωριστής συλλογής που θεσπίζεται δυνάμει της παραγράφου 5.

11.Με την επιφύλαξη της παραγράφου 5 στοιχεία α) και β) και της παραγράφου 6 στοιχείο α), τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι επιτρέπεται στις κοινωνικές επιχειρήσεις να διατηρούν και να διαχειρίζονται τα δικά τους σημεία χωριστής συλλογής και ότι τυγχάνουν ίσης ή προτιμησιακής μεταχείρισης στην τοποθεσία των σημείων χωριστής συλλογής. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις και οι οντότητες της κοινωνικής οικονομίας που αποτελούν μέρος των συνδεδεμένων σημείων συλλογής σύμφωνα με την παράγραφο 6 στοιχείο α) δεν υποχρεούνται να παραδίδουν στην οργάνωση ευθύνης των παραγωγών τα συλλεγόμενα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ.

12.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα σημεία συλλογής που δημιουργούνται σύμφωνα με τις παραγράφους 5, 6 και 11 δεν υπόκεινται στις απαιτήσεις καταχώρισης ή αδειοδότησης της παρούσας οδηγίας.

13.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, εκτός από τις πληροφορίες που αναφέρονται στο άρθρο 8α παράγραφος 2, οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών θέτουν στη διάθεση των τελικών χρηστών, ιδίως των καταναλωτών, τις εξής πληροφορίες σχετικά με τη βιώσιμη κατανάλωση, την επαναχρησιμοποίηση και τη διαχείριση του τέλους του κύκλου ζωής των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των υποδημάτων όσον αφορά τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, τα οποία οι παραγωγοί διαθέτουν στην επικράτεια ενός κράτους μέλους:

α)τον ρόλο των καταναλωτών στην πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων τυχόν βέλτιστων πρακτικών, ιδίως με την προώθηση βιώσιμων προτύπων κατανάλωσης και την προώθηση της καλής φροντίδας των προϊόντων κατά τη χρήση τους·

β)σχέδια επαναχρησιμοποίησης και επισκευής για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και είδη υπόδησης·

γ)τον ρόλο των καταναλωτών στη χωριστή συλλογή μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και υποδημάτων και αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και υποδημάτων·

δ)τον αντίκτυπο στο περιβάλλον, την ανθρώπινη υγεία, καθώς και στα κοινωνικά και ανθρώπινα δικαιώματα της παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, ιδίως των πρακτικών γρήγορης μόδας και της κατανάλωσης, της ανακύκλωσης και άλλων μορφών ανάκτησης και διάθεσης και της ακατάλληλης απόρριψης αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και υποδημάτων, όπως η δημιουργία απορριμμάτων ή η απόρριψη μεικτών αστικών αποβλήτων.

14.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η οργάνωση ευθύνης των παραγωγών παρέχει τις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 13 σε τακτική βάση, ότι οι πληροφορίες είναι επικαιροποιημένες και παρέχονται μέσω:

α)ιστότοπου ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου επικοινωνίας·

β)ενημέρωσης σε δημόσιους χώρους·

γ)εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκστρατειών·

δ)σήμανσης σε γλώσσα ή γλώσσες εύκολα κατανοητές από τους χρήστες και τους καταναλωτές.

15.Όταν, σε ένα κράτος μέλος, πολλές οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών εξουσιοδοτούνται να εκπληρώνουν υποχρεώσεις διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για λογαριασμό των παραγωγών, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι καλύπτουν ολόκληρη την επικράτεια του κράτους μέλους του συστήματος χωριστής συλλογής για τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ. Τα κράτη μέλη αναθέτουν στην αρμόδια αρχή ή σε ανεξάρτητο τρίτο την επίβλεψη της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων από τις οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών συντονισμένα και σύμφωνα με τους ενωσιακούς κανόνες ανταγωνισμού.

16.Τα κράτη μέλη απαιτούν από τις οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών να διασφαλίζουν την εμπιστευτικότητα των δεδομένων που έχουν στην κατοχή τους όσον αφορά αποκλειστικές πληροφορίες ή πληροφορίες που αποδίδονται απευθείας σε μεμονωμένους παραγωγούς ή στους εξουσιοδοτημένους αντιπροσώπους τους.

17.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών δημοσιεύουν στους δικτυακούς τόπους τους, επιπλέον των πληροφοριών που αναφέρονται στο άρθρο 8α παράγραφος 3 στοιχείο ε):

α)τουλάχιστον κάθε έτος, με την επιφύλαξη του εμπορικού και βιομηχανικού απορρήτου, τα στοιχεία σχετικά με την ποσότητα των προϊόντων που διατίθενται στην αγορά, το ποσοστό χωριστής συλλογής των μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και των προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, συμπεριλαμβανομένων των εν λόγω μη πωληθέντων προϊόντων, τα ποσοστά επαναχρησιμοποίησης, προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωσης, προσδιορίζοντας χωριστά το ποσοστό ανακύκλωσης από ίνα σε ίνα, που επιτυγχάνονται από την οργάνωση ευθύνης των παραγωγών, και τα ποσοστά άλλων ανακτήσεων, διάθεσης και εξαγωγών·

β)πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία επιλογής των φορέων διαχείρισης αποβλήτων που επιλέγονται σύμφωνα με την παράγραφο 18.

18.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών προβλέπουν διαδικασία επιλογής χωρίς διακρίσεις, βάσει διαφανών κριτηρίων ανάθεσης, χωρίς να επιβαρύνονται δυσανάλογα οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις για την προμήθεια υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων από τους φορείς διαχείρισης αποβλήτων που αναφέρονται στην παράγραφο 6 στοιχείο α) και από τους φορείς διαχείρισης αποβλήτων για την εκτέλεση επακόλουθης επεξεργασίας αποβλήτων.

19.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών απαιτούν την υποβολή στοιχείων από τους παραγωγούς σχετικά με τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, τα οποία διατίθενται στην αγορά σε ετήσια βάση.

Άρθρο 22δ

Διαχείριση αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων

1.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν, έως την 1η Ιανουαρίου 2025 και με την επιφύλαξη του άρθρου 10 παράγραφοι 2 και 3, τη χωριστή συλλογή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων για επαναχρησιμοποίηση, προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι υποδομές και οι εργασίες συλλογής, φόρτωσης και εκφόρτωσης, μεταφοράς και αποθήκευσης, καθώς και άλλου χειρισμού των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, μεταξύ άλλων και σε μεταγενέστερες εργασίες διαλογής και επεξεργασίας, προστατεύονται από τις καιρικές συνθήκες και άλλες πηγές μόλυνσης για την πρόληψη ζημιών και διασταυρούμενης μόλυνσης των συλλεγόμενων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Τα χωριστά συλλεγόμενα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων υποβάλλονται σε έλεγχο διαλογής στο χωριστό σημείο συλλογής για τον εντοπισμό και την απομάκρυνση μη στοχευόμενων στοιχείων ή υλικών ή ουσιών που αποτελούν πηγή μόλυνσης.

3.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία, και τα προϊόντα υπόδησης, που συλλέγονται χωριστά σύμφωνα με το άρθρο 22γ παράγραφος 5 θεωρούνται απόβλητα κατά τη συλλογή.

Όσον αφορά τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα εκτός από τα προϊόντα που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, καθώς και τα μη πωληθέντα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα προϊόντα που σχετίζονται με τα εμπορεύματα και τα υποδήματα που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα διάφορα κλάσματα κλωστοϋφαντουργικών υλικών και κλωστοϋφαντουργικών ειδών διατηρούνται χωριστά στο σημείο παραγωγής αποβλήτων, όταν ο διαχωρισμός αυτός διευκολύνει την επακόλουθη επαναχρησιμοποίηση, προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση, συμπεριλαμβανομένης της ανακύκλωσης από ίνα σε ίνα, εφόσον το επιτρέπει η τεχνολογική πρόοδος.

4.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, τα προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία, και τα προϊόντα υπόδησης, που συλλέγονται χωριστά σύμφωνα με το άρθρο 22γ παράγραφος 5, υπόκεινται σε εργασίες διαλογής ώστε να διασφαλίζεται η επεξεργασία σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων που ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1.

5.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εργασίες διαλογής των μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και των προϊόντων υπόδησης, που συλλέγονται χωριστά σύμφωνα με το άρθρο 22γ παράγραφος 5, συμμορφώνονται με τις εξής απαιτήσεις:

α)η εργασία διαλογής συνίσταται στην παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων για επαναχρησιμοποίηση και προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση·

β)με τις εργασίες διαλογής για επαναχρησιμοποίηση διαχωρίζονται τα κλωστοϋφαντουργικά είδη σε κατάλληλο βαθμό λεπτομέρειας, διαχωρίζοντας τα κλάσματα που είναι κατάλληλα για άμεση επαναχρησιμοποίηση από εκείνα που πρόκειται να υποβληθούν σε περαιτέρω εργασίες προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση, με στόχο συγκεκριμένη αγορά επαναχρησιμοποίησης, εφαρμόζοντας επικαιροποιημένα κριτήρια διαλογής σχετικά με την αγορά υποδοχής·

γ)τα είδη που αξιολογούνται ως ακατάλληλα για επαναχρησιμοποίηση υποβάλλονται σε διαλογή για ανακύκλωση και, εφόσον το επιτρέπει η τεχνολογική πρόοδος, ειδικά για ανακύκλωση από ίνα σε ίνα·

δ)τα αποτελέσματα των εργασιών διαλογής και των επακόλουθων εργασιών ανάκτησης που προορίζονται για επαναχρησιμοποίηση πληρούν τα κριτήρια για να παύσουν να θεωρούνται απόβλητα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 6.

6.Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 και στη συνέχεια ανά 5 έτη, τα κράτη μέλη διενεργούν έρευνα σύνθεσης των συλλεγόμενων μεικτών αστικών αποβλήτων προκειμένου να προσδιορίσουν το ποσοστό των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που περιέχουν. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, βάσει των πληροφοριών που λαμβάνουν, οι αρμόδιες αρχές μπορούν να απαιτούν από τις οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών να λαμβάνουν διορθωτικά μέτρα, προκειμένου να αυξήσουν το δίκτυο των σημείων συλλογής τους και να πραγματοποιούν ενημερωτικές εκστρατείες σύμφωνα με το άρθρο 22γ παράγραφοι 13 και 14.

7.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, προκειμένου να γίνεται διάκριση μεταξύ μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, οι μεταφορές μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης, για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι είναι απόβλητα, μπορούν να επιθεωρούνται από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών ως προς τη συμμόρφωση με τις ελάχιστες απαιτήσεις που ορίζονται στις παραγράφους 8 και 9 για τις μεταφορές μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ και να παρακολουθούνται αναλόγως.

8.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι αποστολές μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που οργανώνονται σε επαγγελματική βάση συμμορφώνονται με τις ελάχιστες απαιτήσεις τήρησης αρχείων που ορίζονται στην παράγραφο 9 και συνοδεύονται τουλάχιστον από τα εξής στοιχεία:

α)αντίγραφο του τιμολογίου και της σύμβασης σχετικά με την πώληση ή τη μεταβίβαση της κυριότητας των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και των προϊόντων υπόδησης, στο οποίο αναφέρεται ότι προορίζονται για άμεση επαναχρησιμοποίηση και ότι είναι κατάλληλα για άμεση επαναχρησιμοποίηση· 

β)αποδεικτικά στοιχεία για προηγούμενη εργασία διαλογής που πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με το παρόν άρθρο και, εφόσον υπάρχουν, τα κριτήρια που θεσπίζονται δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 2, υπό μορφή αντιγράφου των αρχείων για κάθε δέσιμο εντός του φορτίου και πρωτοκόλλου που περιέχει όλες τις πληροφορίες καταγραφής σύμφωνα με την παράγραφο 9·

γ)δήλωση του φυσικού ή νομικού προσώπου που έχει στην κατοχή του μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία ή προϊόντα υπόδησης, το οποίο οργανώνει, σε επαγγελματική βάση, τη μεταφορά μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης, σύμφωνα με την οποία κανένα από τα υλικά του φορτίου δεν είναι απόβλητο, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 στοιχείο 1)·  

δ)ενδεδειγμένη προστασία από ζημίες κατά τη μεταφορά, τη φόρτωση και την εκφόρτωση, ιδίως με τη δέουσα συσκευασία και την κατάλληλη τοποθέτηση του φορτίου σε στοίβες. 

9.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι αποστολές μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης συμμορφώνονται με τις εξής ελάχιστες απαιτήσεις τήρησης αρχείων:

α)το αρχείο των εργασιών διαλογής ή προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση στερεώνεται με ασφάλεια αλλά όχι μόνιμα στη συσκευασία·

β)    το αρχείο περιέχει τα εξής στοιχεία:

1)περιγραφή του είδους ή των ειδών που περιέχονται στο δέμα, η οποία αντικατοπτρίζει τον πλέον λεπτομερή βαθμό διαλογής που έχουν υποστεί τα κλωστοϋφαντουργικά είδη κατά τις εργασίες διαλογής ή προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση, όπως είδος ρουχισμού, μέγεθος, χρώμα, φύλο, σύνθεση υλικού,

2)το όνομα και τη διεύθυνση της εταιρείας που είναι υπεύθυνη για την τελική διαλογή ή την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση.

10.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, όταν οι αρμόδιες αρχές ενός κράτους μέλους διαπιστώνουν ότι μια σκοπούμενη αποστολή μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και υποδημάτων αποτελείται από απόβλητα, το κόστος των κατάλληλων αναλύσεων, επιθεωρήσεων και αποθήκευσης των μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και των υποδημάτων για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι αποτελούν απόβλητα, μπορεί να επιβαρύνει τους παραγωγούς κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, προϊόντων που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντων υπόδησης που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, τα τρίτα μέρη που ενεργούν για λογαριασμό τους ή άλλα πρόσωπα που οργανώνουν τη μεταφορά.

* Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ L 256 της 7.9.1987, σ. 1).

** Κανονισμός …/… (ΕΕ …..σ. ) [Υπηρεσία Εκδόσεων: να συμπληρωθούν τα στοιχεία δημοσίευσης του κανονισμού για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα]»·

(8)στο άρθρο 29, η παράγραφος 2α απαλείφεται·

(9)προστίθεται το άρθρο 29α που ακολουθεί:

«Άρθρο 29α

Προγράμματα για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων

1.Έως τις [να συμπληρωθεί η ημερομηνία δύο έτη μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας τροποποιητικής οδηγίας], τα κράτη μέλη επανεξετάζουν και προσαρμόζουν τα προγράμματά τους για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων, με σκοπό την επίτευξη των στόχων που προβλέπονται στο άρθρο 9α παράγραφος 4. Τα εν λόγω προγράμματα περιλαμβάνουν τουλάχιστον τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 9 παράγραφος 1 και το άρθρο 9α παράγραφος 1 και, κατά περίπτωση, τα μέτρα που απαριθμούνται στα παραρτήματα IV και IVα.

2.Κάθε κράτος μέλος ορίζει τις αρμόδιες αρχές που είναι υπεύθυνες για τον συντονισμό των μέτρων μείωσης των αποβλήτων τροφίμων που εφαρμόζονται για την επίτευξη του στόχου που ορίζεται στο άρθρο 9α παράγραφος 4 και ενημερώνει σχετικά την Επιτροπή έως τις [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί η ημερομηνία εντός τριών μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας τροποποιητικής οδηγίας]. Η Επιτροπή δημοσιεύει στη συνέχεια τα εν λόγω στοιχεία στον σχετικό ιστότοπο της ΕΕ.»·

(10)το άρθρο 37 τροποποιείται ως εξής:

(a)στην παράγραφο 3, το πρώτο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Τα κράτη μέλη υποβάλλουν ετησίως στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος τα δεδομένα σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 9 παράγραφος 4 και τα δεδομένα που αναφέρονται στο άρθρο 22γ παράγραφος 17 στοιχείο α). Τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να υποβάλουν ποσοτικά στοιχεία σχετικά με την επαναχρησιμοποίηση κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων δυνάμει του άρθρου 9 παράγραφος 4. Τα κράτη μέλη υποβάλλουν ετησίως στην Επιτροπή τα στοιχεία σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 9α παράγραφος 2.»·

(b)η παράγραφος 7 αντικαθίσταται από το εξής κείμενο:

«7. Η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις με τις οποίες καθορίζει τον μορφότυπο για την υποβολή των στοιχείων που αναφέρονται στις παραγράφους 1, 3, 4 και 5 του παρόντος άρθρου. Για τους σκοπούς της υποβολής στοιχείων σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 11 παράγραφος 2 στοιχεία α) και β), τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τον μορφότυπο που καθορίζεται στην εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής, της 18ης Απριλίου 2012, περί καθορισμού ερωτηματολογίου για τις εκθέσεις των κρατών μελών σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα απόβλητα. Για τους σκοπούς της υποβολής στοιχείων σχετικά με τα απόβλητα τροφίμων, κατά την ανάπτυξη του μορφότυπου υποβολής λαμβάνεται υπόψη η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε δυνάμει του άρθρου 9α παράγραφος 3. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 39 παράγραφος 2 της παρούσας οδηγίας.»·

(11)το άρθρο 38 τροποποιείται ως εξής:

(a)οι παράγραφοι 2 και 3 αντικαθίστανται από το εξής κείμενο:

«2. Η προβλεπόμενη στο άρθρο 7 παράγραφος 1, στο άρθρο 9α παράγραφος 3, στο άρθρο 11α παράγραφος 10, στο άρθρο 27 παράγραφος 1, στο άρθρο 27 παράγραφος 4, στο άρθρο 38 παράγραφος 2 και στο άρθρο 38 παράγραφος 3 εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή για περίοδο πέντε ετών από τις 4 Ιουλίου 2018. Η εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που αναφέρεται στο άρθρο 22α παράγραφος 2 ανατίθεται στην Επιτροπή για περίοδο πέντε ετών από [Υπηρεσία Εκδόσεων: να εισαχθεί η ημερομηνία δεκαοκτώ μήνες μετά την έναρξη ισχύος της τροποποιητικής οδηγίας]. Η Επιτροπή συντάσσει έκθεση σε σχέση με την εξουσιοδότηση το αργότερο εννέα μήνες πριν από τη λήξη της περιόδου των πέντε ετών. Η εξουσιοδότηση ανανεώνεται σιωπηρά για περιόδους ίδιας διάρκειας, εκτός αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο προβάλουν αντιρρήσεις σχετικά με την εν λόγω παράταση το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη της κάθε περιόδου.

3. Η εξουσιοδότηση που μνημονεύεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1, στο άρθρο 9α παράγραφος 3, στο άρθρο 11α παράγραφος 10, στο άρθρο 22α παράγραφος 2, στο άρθρο 27 παράγραφος 1, στο άρθρο 27 παράγραφος 4, στο άρθρο 38 παράγραφος 2 και στο άρθρο 38 παράγραφος 3 μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης τερματίζει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτήν. Δεν θίγει το κύρος των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που ισχύουν ήδη.»·

(b)η παράγραφος 6 αντικαθίσταται από το εξής κείμενο:

«6. Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 7 παράγραφος 1, του άρθρου 9α παράγραφος 3, του άρθρου 11α παράγραφος 10, του άρθρου 22α παράγραφος 2, του άρθρου 27 παράγραφος 1, του άρθρου 27 παράγραφος 4, του άρθρου 38 παράγραφος 2 και του άρθρου 38 παράγραφος 3 αρχίζει να ισχύει μόνο εάν δεν έχουν αντιταχθεί σε αυτή ούτε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ούτε το Συμβούλιο εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ή εάν, πριν από την παρέλευση εν λόγω χρονικού διαστήματος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν σκοπεύουν να προβάλουν αντίρρηση. Η εν λόγω προθεσμία παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.»·

(12)προστίθεται το παράρτημα IVγ όπως ορίζεται στο παράρτημα της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 2

Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο

1.Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία το αργότερο έως την [Υπηρεσία Εκδόσεων: να εισαχθεί ημερομηνία δώδεκα μήνες μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας τροποποιητικής οδηγίας]. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων.

Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, αναφέρονται στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια αναφορά κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Τα κράτη μέλη καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η αναφορά.

2.Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των βασικών διατάξεων του εθνικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που καλύπτει η παρούσα οδηγία.

Άρθρο 3

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 4

Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες,

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά:

1.4.Στόχοι

1.4.1.Γενικοί στόχοι

1.4.2.Ειδικοί στόχοι

1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

1.5.5.Αξιολόγηση των διαφόρων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.7.Προβλεπόμενες μέθοδοι εκτέλεσης του προϋπολογισμού

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο)

2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

3.2.Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις

3.2.2.Εκτιμώμενο αποτέλεσμα που χρηματοδοτείται με επιχειρησιακές πιστώσεις

3.2.3.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις

3.2.3.1.Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

3.2.4.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

3.2.5.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής 

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά:

 νέα δράση 

 νέα δράση έπειτα από δοκιμαστικό σχέδιο / προπαρασκευαστική ενέργεια 86  

 την παράταση υφιστάμενης δράσης 

 συγχώνευση ή αναπροσανατολισμό μίας ή περισσότερων δράσεων προς άλλη/νέα δράση 

1.4.Στόχοι

1.4.1.Γενικοί στόχοι

1.4.2.Ειδικοί στόχοι

1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις

Να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που θα πρέπει να έχει η πρόταση/πρωτοβουλία όσον αφορά τους στοχοθετημένους δικαιούχους / τις στοχοθετημένες ομάδες.

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

Να προσδιοριστούν οι δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου και των επιτευγμάτων.

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

1.5.5.Αξιολόγηση των διαφόρων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

 περιορισμένη διάρκεια

–    με ισχύ από [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ έως [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ

–    Δημοσιονομικές επιπτώσεις από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις πληρωμών.

 απεριόριστη διάρκεια

–Περίοδος σταδιακής εφαρμογής από το 2024 έως το 2028,

–και στη συνέχεια πλήρης εφαρμογή.

1.7.Προβλεπόμενες μέθοδοι εκτέλεσης του προϋπολογισμού 87

 Άμεση διαχείριση από την Επιτροπή

– από τις υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού της στις αντιπροσωπείες της Ένωσης

–    από τους εκτελεστικούς οργανισμούς

 Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη

 Έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης του προϋπολογισμού:

– σε τρίτες χώρες ή οργανισμούς που αυτές έχουν ορίσει

– σε διεθνείς οργανισμούς και στις οργανώσεις τους (να προσδιοριστούν)

– στην ΕΤΕπ και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων

– στους οργανισμούς που αναφέρονται στα άρθρα 70 και 71 του δημοσιονομικού κανονισμού

– σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου

– σε οργανισμούς που διέπονται από ιδιωτικό δίκαιο και έχουν αποστολή δημόσιας υπηρεσίας, στον βαθμό που παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

– σε οργανισμούς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο κράτους μέλους, στους οποίους έχει ανατεθεί η εκτέλεση σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και οι οποίοι παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

– σε οργανισμούς ή πρόσωπα επιφορτισμένα με την εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων στην ΚΕΠΠΑ δυνάμει του τίτλου V της ΣΕΕ και τα οποία προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη.

–Αν αναφέρονται περισσότεροι του ενός τρόποι διαχείρισης, να διευκρινιστούν στο τμήμα «Παρατηρήσεις».

Παρατηρήσεις

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

Να προσδιοριστούν η συχνότητα και οι όροι.

2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο)

2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας

Να προσδιοριστούν τα ισχύοντα ή τα προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας, π.χ. στη στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης.

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

·Υφιστάμενες γραμμές του προϋπολογισμού

Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού

·Νέες γραμμές του προϋπολογισμού, των οποίων έχει ζητηθεί η δημιουργία

Ά.Α.

3.2.Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις

–    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων

–    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Αυτό το τμήμα θα πρέπει να συμπληρωθεί με «στοιχεία διοικητικού χαρακτήρα του προϋπολογισμού» τα οποία θα εισαχθούν, πρώτα, στο παράρτημα του νομοθετικού δημοσιονομικού δελτίου (παράρτημα 5 της απόφασης της Επιτροπής σχετικά με τους εσωτερικούς κανόνες για την εκτέλεση του τμήματος του γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορά την Επιτροπή), που τηλεφορτώνεται στο DECIDE για διυπηρεσιακή διαβούλευση.

Οι δαπάνες της ΓΔ ENV απορρέουν από τη διαδικασία συναπόφασης και την εφαρμογή, καθώς και από τις διάφορες εκτελεστικές πράξεις που προτείνονται στο πλαίσιο των προτεινόμενων τροποποιήσεων.  

Το υπάρχον προσωπικό (0,75 ΙΠΑ, AD) θα απασχολείται πλήρως για τη διαπραγμάτευση και τη γενική εφαρμογή της τροποποιημένης οδηγίας και για τις διάφορες προπαρασκευαστικές εργασίες και τη σύνταξη των εκτελεστικών πράξεων σύμφωνα με τις προθεσμίες που προτείνονται στην τροποποίηση. Το τελευταίο θα απαιτήσει 0,33 ΙΠΑ (AD). 

Απαιτούνται 3 επιπλέον συμβασιούχοι υπάλληλοι (3 ΣΥ) για την εκτέλεση των τεχνικών εργασιών, μεταξύ άλλων για τα εξής: 

— Εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό του εναρμονισμένου μορφότυπου για την καταχώριση στο μητρώο 

— Πιθανές κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την τροποποίηση των κωδικών της συνδυασμένης ονοματολογίας που απαριθμούνται στο παράρτημα IVγ, ώστε να ευθυγραμμιστούν με τους κωδικούς που απαριθμούνται στο παράρτημα 1 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου και να διασφαλιστεί η ασφάλεια δικαίου για τα προϊόντα που καλύπτονται από τη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού 

— Πιθανή εκτελεστική πράξη για τον καθορισμό κριτηρίων για τις οργανώσεις ευθύνης των παραγωγών όσον αφορά τις χρηματοδοτικές εισφορές που τους καταβάλλονται από τους παραγωγούς 

— Εκτελεστική πράξη για τον καθορισμό της μεθοδολογίας για τον υπολογισμό και την επαλήθευση του ποσοστού χωριστής συλλογής 

— Εκτελεστικές πράξεις που εκδίδονται δυνάμει της παραγράφου 37 του παρόντος άρθρου για τον καθορισμό του μορφότυπου για την υποβολή των δεδομένων που προβλέπονται στην παράγραφο 1 με σκοπό την προσαρμογή τους στις απαιτήσεις που ορίζονται στην παράγραφο 3 του εν λόγω άρθρου.

Οι δαπάνες της ΓΔ SANTE απορρέουν από τη διαδικασία συναπόφασης και την παρακολούθηση των επιδόσεων σε όλα τα κράτη μέλη. Αντικατοπτρίζουν το υπάρχον προσωπικό (AD).

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία) 

3.2.2.Εκτιμώμενο αποτέλεσμα που χρηματοδοτείται με επιχειρησιακές πιστώσεις

Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

3.2.3.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στο ανθρώπινο δυναμικό και τις διοικητικές πιστώσεις

Εκτιμώμενες ανάγκες σε διοικητικές πιστώσεις στην Επιτροπή

–    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα.

–    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)  

Οι απαιτούμενες πιστώσεις για ανθρώπινους πόρους και άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα θα καλυφθούν από τις πιστώσεις της ΓΔ που έχουν ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχουν ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ και οι οποίες θα συμπληρωθούν, κατά περίπτωση, με πρόσθετα κονδύλια που ενδέχεται να χορηγηθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

3.2.3.3.Εκτιμώμενες απαιτήσεις σε ανθρώπινο δυναμικό στην Επιτροπή 

–    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων  

–    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω: 

XX είναι ο σχετικός τομέας πολιτικής ή ο σχετικός τίτλος του προϋπολογισμού.

Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους θα καλυφθούν από το προσωπικό της ΓΔ που έχει ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχει ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ και το οποίο θα συμπληρωθεί, εάν χρειαστεί, από πρόσθετους πόρους που μπορεί να διατεθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων:

3.2.4.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

–    μπορεί να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου με ανακατανομή εντός του οικείου τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ).

–    συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση του αδιάθετου περιθωρίου στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα του ΠΔΠ και/ή τη χρήση ειδικών μηχανισμών, όπως ορίζεται στον κανονισμό για το ΠΔΠ.

–    συνεπάγεται την αναθεώρηση του ΠΔΠ.

3.2.5.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

–    δεν προβλέπει συγχρηματοδότηση από τρίτους

–    προβλέπει τη συγχρηματοδότηση από τρίτους που εκτιμάται παρακάτω:

Πιστώσεις σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα

–    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις στα έσοδα.

–    Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που περιγράφονται κατωτέρω:

    στους ιδίους πόρους

    στα λοιπά έσοδα

Να αναφερθεί αν τα έσοδα προορίζονται για γραμμές δαπανών     

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Ως προς τα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστούν οι γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται.

Άλλες παρατηρήσεις (π.χ. μέθοδος/τύπος για τον υπολογισμό των επιπτώσεων στα έσοδα ή τυχόν άλλες πληροφορίες).

(1)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» [COM(2019) 640 final].

(2)    Ένα νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία — Για μια πιο καθαρή και πιο ανταγωνιστική Ευρώπη [COM(2020) 98 final της 11.3.2020].

(3)     EU Transition Pathways (Διαδρομές μετάβασης της ΕΕ) (europa.eu) .

(4)    ΕΕ L 312 της 22.11.2008, σ. 3.

(5)    Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, Waste prevention in Europe (Πρόληψη των αποβλήτων στην Ευρώπη), 2021,  Waste prevention in Europe — European Environment Agency (Πρόληψη των αποβλήτων στην Ευρώπη — Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος) (europa.eu) .

(6)    Lai, O., What is fast fashion (Τι είναι η γρήγορη μόδα;), Earth.org, 2021,  https://earth.org/what-is-fast-fashion .

(7)    Εργαστήριο με ενδιαφερόμενα μέρη.

(8)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κοινό Κέντρο Ερευνών, 2021,  https://data.europa.eu/doi/10.2760/858144 .

(9)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κοινό Κέντρο Ερευνών. Techno-scientific assessment of the management options for used and waste textiles (Τεχνολογική και επιστημονική αξιολόγηση των επιλογών διαχείρισης για τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων). 2023 (σε εξέλιξη).

(10)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κοινό Κέντρο Ερευνών. Techno-scientific assessment of the management options for used and waste textiles (Τεχνολογική και επιστημονική αξιολόγηση των επιλογών διαχείρισης για τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων). 2023 (σε εξέλιξη).

(11)    Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, 2019.

(12)    ΕΟΠ. Textiles and the environment: the role of design in Europe’s circular economy (Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και περιβάλλον: ο ρόλος του σχεδιασμού στην κυκλική οικονομία της Ευρώπης) (2022). Διατίθεται στην ακόλουθη διεύθυνση: https://www.eea.europa.eu/publications/textiles-and-the-environment-the

(13)    Ellen Mac Arthur Foundation, 2017, https://ellenmacarthurfoundation.org/a-new-textiles-economy.

(14)    Η ιεράρχηση των αποβλήτων αποτελεί κεντρική έννοια της ΟΠΑ, η οποία καθορίζει σειρά προτίμησης για τη διαχείριση και τη διάθεση των αποβλήτων: πρώτα πρόληψη (συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης), ακολουθούμενη από εργασίες διαχείρισης αποβλήτων: προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση, την ανάκτηση και τη διάθεση. Τίθεται σε λειτουργία μέσω ειδικών κανόνων και στόχων επιδόσεων, όπως ο καθορισμός υποχρεώσεων χωριστής συλλογής και στόχων για την πρόληψη, την ανακύκλωση ή την εκτροπή από την υγειονομική ταφή.

(15)    COM(2020) 98 final.

(16)    COM(2022) 141 final.

(17)    Sanye Mengual, E. και Sala, S., 2023. Consumption Footprint and Domestic Footprint: assessing the environmental impacts of EU consumption, European Commission (Αποτύπωμα κατανάλωσης και οικιακό αποτύπωμα: εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της κατανάλωσης στην ΕΕ). 

(18)    Sanyé-Mengual, E., Biganzoli, F., Valente, A., Pfister, S., και Sala, S. (2023). What are the main environmental impacts and products contributing to the biodiversity footprint of EU consumption? A comparison of life cycle impact assessment methods and models (Ποιες είναι οι κύριες περιβαλλοντικές επιπτώσεις και ποια προϊόντα συμβάλλουν στο αποτύπωμα βιοποικιλότητας της κατανάλωσης στην ΕΕ; Σύγκριση μεθόδων και μοντέλων εκτίμησης επιπτώσεων κύκλου ζωής).

(19)     https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/env_wasfw/default/table?lang=en

(20)    Υπολογίζεται με τη χρήση της μεθοδολογίας αποτυπώματος κατανάλωσης, όπως παρουσιάζεται στο: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κοινό Κέντρο Ερευνών, Sanyé Mengual, E., Sala, S., Consumption footprint and domestic footprint: assessing the environmental impacts of EU consumption and production: life cycle assessment to support the European Green Deal (Αποτύπωμα κατανάλωσης και οικιακό αποτύπωμα: εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της κατανάλωσης και της παραγωγής στην ΕΕ: αξιολόγηση του κύκλου ζωής για τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας), Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2023, https://data.europa.eu/doi/10.2760/218540.

(21)    Ένα m³-παγκόσμιο ισοδύναμο αντιπροσωπεύει ένα κυβικό μέτρο που καταναλώνεται κατά μέσο όρο στον κόσμο. Ο μέσος όρος αναφέρεται σε σταθμισμένο ως προς την κατανάλωση μέσο όρο και, ως εκ τούτου, αντιπροσωπεύει τις τοποθεσίες όπου καταναλώνεται σήμερα νερό.

(22)    Αξιολογήθηκε λαμβανομένων υπόψη των επιπτώσεων σε τέσσερις ιδιότητες του εδάφους: βιοτική παραγωγή, αντοχή στη διάβρωση, αναπλήρωση των υπόγειων υδάτων και μηχανική διήθηση, όπως παρουσιάζονται στο: De Laurentiis, V., Secchi, M., Bos, U., Horn, R., Laurent, A. και Sala, S., Soil quality index: Exploring options for a comprehensive assessment of land use impacts in LCA (Δείκτης ποιότητας εδάφους: Διερεύνηση επιλογών για μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση των επιπτώσεων των χρήσεων γης στην ΑΚΖ), Journal of Cleaner Production, 215, σ. 63-74, 2019.

(23)    Το αποτύπωμα κατανάλωσης καλύπτει τις 16 κατηγορίες επιπτώσεων του περιβαλλοντικού αποτυπώματος (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2021), συμπεριλαμβανομένου του ευτροφισμού γλυκών υδάτων που προκαλείται κυρίως από τις εκπομπές φωσφόρου.

(24)    ΕΕ L 471 της 30.12.2021, σ. 1.

(25)    Eurostat, 2022 (βλ. σημείωση 92, σ. 32).

(26)    Manfredi, S., και Cristobal, J., Towards more sustainable management of European food waste: Methodological approach and numerical application (Προς μια πιο βιώσιμη διαχείριση της ευρωπαϊκής σπατάλης τροφίμων: Μεθοδολογική προσέγγιση και αριθμητική εφαρμογή). Waste Management and Research, 34(9), 957–968, 2016, https://doi.org/10.1177/0734242X16652965.

(27)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, EU agriculture outlook for markets, income and environment 2022-2032 (Γεωργικές προοπτικές της ΕΕ για τις αγορές, το εισόδημα και το περιβάλλον 2022-2032), Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2023, σ. 43. https://data.europa.eu/doi/10.2762/29222. Σημείωση: πολύ μικρή διακύμανση (κάτω του 1 %), λόγω της ελαφρώς διαφορετικής γραμμή βάσης MAGNET (Modular Applied General Equilibrium Tool — εφαρμοσμένο εργαλείο τμηματικής δομής για τη γενική ισορροπία) που χρησιμοποιήθηκε.

(28)    Eurostat, Οκτώβριος 2022. Living conditions in Europe - material deprivation and economic strain - Statistics Explained (Συνθήκες διαβίωσης στην Ευρώπη — Υλική στέρηση και οικονομική πίεση — Επεξήγηση στατιστικών στοιχείων).

(29)    Η ανάγκη διασφάλισης της πρόσβασης σε τρόφιμα και της αλληλεγγύης στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων τονίζεται επίσης στις συστάσεις της ομάδας Ευρωπαίων πολιτών σε σχέση με τη σπατάλη τροφίμων. Για το πλήρες σύνολο των συστάσεων, βλ. παράρτημα 16 της έκθεσης εκτίμησης των επιπτώσεων.

(30)    COM(2020) 381 final.

(31)    ΕΕ L 248 της 27.9.2019, σ. 77.

(32)    ΕΕ C 361 της 25.10.2017, σ. 1.

(33)    ΕΕ C 133 της 16.4.2018, σ. 2.

(34)    https://food.ec.europa.eu/safety/food-waste/eu-actions-against-food-waste/eu-platform-food-losses-and-food-waste_el

(35)    https://food.ec.europa.eu/system/files/2021-05/fs_eu-actions_action_platform_key-rcmnd_en.pdf

(36)    https://food.ec.europa.eu/safety/food-waste/eu-actions-against-food-waste/date-marking-and-food-waste-prevention_el

(37)    https://ec.europa.eu/food/safety/food_waste/eu-food-loss-waste-prevention-hub/eu-member-state-page/show/FI

(38)    https://restwith.eu/

(39)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κοινό Κέντρο Ερευνών, Caldeira, C., Sala, S., De Laurentiis, V., Assessment of food waste prevention actions. Development of an evaluation framework to assess the performance of food waste prevention actions (Αξιολόγηση των δράσεων πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων. Ανάπτυξη πλαισίου αξιολόγησης για την αξιολόγηση των επιδόσεων των δράσεων πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων), Υπηρεσία Εκδόσεων, 2019. 

(40)    Βλ. έργα  CHORIZO  και  ToNoWaste .

(41)    Βλ. έργα  FOLOU  and  WASTELESS .

(42)    Παράδειγμα:  HaDEA 2022 call for proposals to help stakeholders take action on fighting food waste (Πρόσκληση υποβολής προτάσεων HaDEA 2022 για παροχή συνδρομής στα ενδιαφερόμενα μέρη, προκειμένου να αναλάβουν δράση για την καταπολέμηση της σπατάλης τροφίμων) .

(43)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ασφάλεια των τροφίμων, Κώδικας δεοντολογίας της ΕΕ για υπεύθυνες επιχειρηματικές και εμπορικές πρακτικές στον τομέα των τροφίμων, 2021.

(44)    COM(2022) 66 final.

(45)    COM(2021) 709 final.

(46)    COM(2022) 142 final.

(47)    ΕΕ L 272 της 18.10.2011, σ. 1.

(48)    ΕΕ L 396 της 30.12.2006, σ. 1.

(49)    COM(2020) 562 final.

(50)    COM(2012) 060 final.

(51)    https://op.europa.eu/el/publication-detail/-/publication/404a8144-8892-11ec-8c40-01aa75ed71a1

(52)     https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-15441-2022-INIT/el/pdf

(53)    SWD(2023)4 final, Drivers of food security (Μοχλοί της επισιτιστικής ασφάλειας).

(54)    ΕΕ C 326 της 26.10.2012, σ. 47. 

(55)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Πείτε την άποψή σας, Δημοσιευμένες πρωτοβουλίες, Περιβαλλοντικές επιπτώσεις της διαχείρισης αποβλήτων — Αναθεώρηση του ενωσιακού πλαισίου για τα απόβλητα, https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/13225-Environmental-impact-of-waste-management-revision-of-EU-waste-framework_el .

(56)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Πείτε την άποψή σας, Δημοσιευμένες πρωτοβουλίες, Σπατάλη τροφίμων — στόχοι μείωσης, https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/13223-Food-waste-reduction-targets_el .

(57)    Στην πρωτοβουλία Περιβαλλοντικές επιπτώσεις της διαχείρισης αποβλήτων — Αναθεώρηση του ενωσιακού πλαισίου για τα απόβλητα (europa.eu)  αναφέρονται 198, διότι πρόκειται για επικάλυψη από το φόρουμ ΑΗΗΕ.

(58)    Όλες οι απαντήσεις που λήφθηκαν θεωρήθηκαν έγκυρες. 

(59)    Ο μεγάλος αριθμός απαντησάντων από το Βέλγιο θεωρείται ότι οφείλεται στο γεγονός ότι οι Βρυξέλλες φιλοξενούν πολλές από τις οργανώσεις που εκπροσωπούν διαφορετικές ομάδες συμφερόντων ενώπιον των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, όπως βιομηχανικές ενώσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις και οργανώσεις καταναλωτών κ.λπ.

(60)    Ομάδα Ευρωπαίων Πολιτών για τη σπατάλη τροφίμων, Τελικές συστάσεις , Φεβρουάριος 2023.

(61)     Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κοινό Κέντρο Ερευνών. Circular economy perspectives in the EU Textile sector (Προοπτικές της κυκλικής οικονομίας στον τομέα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων της ΕΕ). 2021 και Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κοινό Κέντρο Ερευνών. Techno-scientific assessment of the management options for used and waste textiles (Τεχνολογική και επιστημονική αξιολόγηση των επιλογών διαχείρισης για τα μεταχειρισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα απόβλητα κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων). 2023 (σε εξέλιξη).

(62)    De Laurentiis, V, Mancini, L, Casonato, C, Boysen-Urban, K, De Jong, B, M’Barek, R, Sanyé Mengual, E, Sala, S. Setting the scene for an EU initiative on food waste reduction targets (Διαμόρφωση του πλαισίου για μια πρωτοβουλία της ΕΕ σχετικά με τους στόχους μείωσης των αποβλήτων τροφίμων). Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2023, doi: 10.2760/13859, JRC133967.

(63)    De Jong B, Boysen-Urban K, De Laurentiis V, Philippidis G, Bartelings H, Mancini L, Biganzoli F, Sanyé Mengual E, Sala S, Lasarte-López J, Rokicki B, M’barek R. Assessing the economic, social and environmental impacts of food waste reduction targets. A model-based analysis (Αξιολόγηση των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων των στόχων μείωσης των αποβλήτων τροφίμων. Ανάλυση βάσει μοντέλου). Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2023, doi:10.2760/77251, JRC133971.

(64)     https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Food_waste_and_food_waste_prevention_-_estimates . Η βάση δεδομένων φέρει κωδικό (env_wasfw) στον ιστότοπο της Eurostat.

(65)    Για μια επισκόπηση των διαύλων μέσω των οποίων η ανταγωνιστικότητα επηρεάζεται από την κυκλική οικονομία, βλ. Flachenecker, F. (2018) The causal impact of material productivity on macroeconomic competitiveness in the EU (Ο αιτιώδης αντίκτυπος της παραγωγικότητας των υλικών στη μακροοικονομική ανταγωνιστικότητα στην ΕΕ). Environmental Economics and Policy Studies 20, 17–46. https://doi.org/10.1007/s10018-016-0180-3 και Flachenecker, F., Kornejew, M. (2019) The causal impact of material productivity on microeconomic competitiveness and environmental performance in the EU (Ο αιτιώδης αντίκτυπος της παραγωγικότητας των υλικών στην μικροοικονομική ανταγωνιστικότητα και τις περιβαλλοντικές επιδόσεις στην ΕΕ). Environmental Economics and Policy Studies 21, 87–122. https://doi.org/10.1007/s10018-018-0223-z .

(66)    COM(2014) 397 final.

(67)    ΕΕ C  της , σ. .

(68)    ΕΕ C  της , σ. .

(69)    COM(2020) 98 final της 11ης Μαρτίου 2020.

(70)    EU Transition Pathways (Διαδρομές μετάβασης της ΕΕ) (europa.eu).

(71)    COM(2022) 141 final της 30ής Μαρτίου 2022.

(72)    Για τον πλήρη κατάλογο των συστάσεων, βλ. παράρτημα 16 της έκθεσης εκτίμησης των επιπτώσεων.

(73)    ΕΕ L 140 της 5.6.2009, σ. 114.

(74)    ΕΕ L 114 της 27.4.2006, σ. 9.

(75)    ΕΕ L 312 της 22.11.2008, σ. 3.

(76)    Κατ’ εξουσιοδότηση απόφαση (ΕΕ) 2019/1597 της Επιτροπής, της 3ης Μαΐου 2019, για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τη θέσπιση κοινής μεθοδολογίας και ελάχιστων απαιτήσεων ποιότητας για την ομοιόμορφη μέτρηση των επιπέδων αποβλήτων τροφίμων (ΕΕ L 248 της 27.9.2019, σ. 77).

(77)    Οδηγία 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με τα δικαιώματα των καταναλωτών, την τροποποίηση της οδηγίας 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου και της οδηγίας 1999/44/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση της οδηγίας 85/577/ΕΟΚ του Συμβουλίου και της οδηγίας 97/7/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 64).

(78)    ΕΕ L 256 της 7.9.1987, σ. 1.

(79)    COM(2021) 778 final της 9ης Δεκεμβρίου 2021.

(80)    ΕΕ να προστεθεί ο αριθμός αναφοράς μόλις εγκριθεί.

(81)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1007/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Σεπτεμβρίου 2011, για τις ονομασίες των υφανσίμων ινών και τη συναφή επισήμανση και τη σήμανση της σύνθεσης των ινών των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και την κατάργηση της οδηγίας 73/44/EOK του Συμβουλίου και των οδηγιών 96/73/ΕΚ και 2008/121/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 272 της 18.10.2011, σ. 1).

(82)    ΕΕ να προστεθεί ο αριθμός αναφοράς μόλις εγκριθεί.

(83)    ΕΕ L 277 της 27.10.2022, σ. 1.

(84)    ΕΕ να προστεθεί ο αριθμός αναφοράς μόλις εγκριθεί.

(85)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).

(86)    Όπως αναφέρεται στο άρθρο 58 παράγραφος 2 στοιχείο α) ή β) του δημοσιονομικού κανονισμού.

(87)    Οι λεπτομέρειες σχετικά με τις μεθόδους εκτέλεσης του προϋπολογισμού, καθώς και οι παραπομπές στον δημοσιονομικό κανονισμό, είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο BUDGpedia: https://myintracomm.ec.europa.eu/corp/budget/financial-rules/budget-implementation/Pages/implementation-methods.aspx

(88)    ΔΠ = Διαχωριζόμενες πιστώσεις / ΜΔΠ = Μη διαχωριζόμενες πιστώσεις.

(89)    ΕΖΕΣ: Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών.

(90)    Υποψήφιες χώρες και, κατά περίπτωση, δυνάμει υποψήφια μέλη των Δυτικών Βαλκανίων.

(91)    Τα αποτελέσματα είναι τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που θα παρασχεθούν (π.χ.: αριθμός ανταλλαγών φοιτητών που θα χρηματοδοτηθούν, αριθμός χλμ. οδών που θα κατασκευαστούν κ.λπ.).

(92)    Όπως περιγράφεται στο σημείο 1.4.2. «Ειδικοί στόχοι…».

(93)    Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.

(94)    Επιμέρους ανώτατο όριο εξωτερικού προσωπικού που καλύπτεται από επιχειρησιακές πιστώσεις (πρώην γραμμές «BA»).

(95)    Το έτος N είναι το έτος έναρξης εφαρμογής της πρότασης/πρωτοβουλίας. Να αντικατασταθεί το «N» με το αναμενόμενο πρώτο έτος εφαρμογής (για παράδειγμα: 2021). Το ίδιο και για τα επόμενα έτη.

(96)    Όσον αφορά τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους (δασμούς, εισφορές ζάχαρης), τα αναγραφόμενα ποσά πρέπει να είναι καθαρά ποσά, δηλ. τα ακαθάριστα ποσά μετά την αφαίρεση του 20 % για έξοδα είσπραξης.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 5.7.2023

COM(2023) 420 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

της

οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα

{SEC(2023) 420 final} - {SWD(2023) 420 final} - {SWD(2023) 421 final} - {SWD(2023) 422 final}

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IVγ

Προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για ορισμένα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, προϊόντα που σχετίζονται με την κλωστοϋφαντουργία και προϊόντα υπόδησης 

Μέρος 1

Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης και κλωστοϋφαντουργικά είδη ένδυσης και συμπληρώματα του ενδύματος που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 22α

Μέρος 2

Υποδήματα και ενδύματα και συμπληρώματα του ενδύματος των οποίων η βασική σύνθεση δεν αποτελείται από κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα κατά την έννοια του άρθρου 22α