1

Με την υπό κρίση αίτηση αναιρέσεως, το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) ζητεί την αναίρεση της απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 16ης Μαρτίου 2022, Nowhere κατά EUIPO – Ye (APE TEES) (T‑281/21, στο εξής: αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, EU:T:2022:139), με την οποία το Γενικό Δικαστήριο, αφενός, ακύρωσε την απόφαση του δευτέρου τμήματος προσφυγών του EUIPO, της 10ης Φεβρουαρίου 2021 (υπόθεση R 2474/2017‑2), σχετικά με διαδικασία ανακοπής μεταξύ της Nowhere Co. Ltd και του J. Ye, και, αφετέρου, απέρριψε την προσφυγή της Nowhere κατά τα λοιπά.

2

Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου στις 22 Φεβρουαρίου 2023, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ζήτησε να παρέμβει στην υπόθεση C‑337/22 P προς στήριξη των αιτημάτων του EUIPO. Ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου έκανε δεκτό το αίτημα αυτό με απόφαση της 21ης Μαρτίου 2023.

3

Με έγγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου στις 27 Φεβρουαρίου 2023, η International Trademark Association (INTA), βάσει του άρθρου 40, δεύτερο εδάφιο, του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του άρθρου 129 του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου, ζήτησε να παρέμβει στην υπόθεση C‑337/22 P προς στήριξη των αιτημάτων του EUIPO.

4

Με έγγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου την 1η Μαρτίου 2023, το EUIPO ενημέρωσε το Δικαστήριο ότι δεν επρόκειτο να υποβάλει παρατηρήσεις επί της αιτήσεως παρεμβάσεως της INTA.

5

Με έγγραφο που κατέθεσε στις 16 Μαρτίου 2023, η Nowhere δήλωσε ότι επαφίεται στην κρίση του Δικαστηρίου σχετικά με το ζήτημα αν πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση παρεμβάσεως της INTA.

6

Σύμφωνα με το άρθρο 40, δεύτερο εδάφιο, του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάθε πρόσωπο που έχει συμφέρον στην επίλυση της διαφοράς που έχει υποβληθεί στο Δικαστήριο, πλην των διαφορών μεταξύ κρατών μελών, μεταξύ θεσμικών οργάνων της Ένωσης ή μεταξύ κρατών μελών, αφενός, και θεσμικών οργάνων της Ένωσης, αφετέρου, δικαιούται να παρέμβει στη διαφορά αυτή.

7

Κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, η έννοια του «συμφέροντος στην επίλυση διαφοράς», κατά την εν λόγω διάταξη, πρέπει να ορίζεται με γνώμονα το αντικείμενο της διαφοράς και να νοείται ως άμεσο και ενεστώς συμφέρον στην έκβαση των αιτημάτων αυτών καθεαυτά και όχι ως συμφέρον σε σχέση με τους προβαλλόμενους λόγους ή επιχειρήματα. Πράγματι, ο όρος «επίλυση της διαφοράς» παραπέμπει στη ζητούμενη τελική κρίση, όπως αυτή θα αποτυπωθεί στο διατακτικό της προς έκδοση αποφάσεως (διάταξη του Προέδρου του Δικαστηρίου της 10ης Μαρτίου 2023, Illumina κατά Επιτροπής, C‑611/22 P, EU:C:2023:205, σκέψη 6 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

8

Συναφώς, πρέπει ιδίως να εξετάζεται αν ο αιτών την παρέμβαση θίγεται άμεσα από την προσβαλλόμενη πράξη και αν είναι βέβαιο το συμφέρον του στην έκβαση της επίδικης διαφοράς. Το συμφέρον στην επίλυση της διαφοράς μπορεί καταρχήν να θεωρείται αρκούντως άμεσο μόνον όταν η επίλυση αυτή μπορεί να μεταβάλει τη νομική θέση του αιτούντος την παρέμβαση (διάταξη του Προέδρου του Δικαστηρίου της 10ης Μαρτίου 2023, Illumina κατά Επιτροπής, C‑611/22 P, EU:C:2023:205, σκέψη 7 και εκεί μνημονευομένη νομολογία).

9

Ωστόσο, προκύπτει από πάγια νομολογία του Δικαστηρίου ότι μπορεί να επιτραπεί η παρέμβαση σε αντιπροσωπευτική επαγγελματική ένωση η οποία έχει ως σκοπό την προστασία των συμφερόντων των μελών της, όταν στο πλαίσιο της διαφοράς ανακύπτουν ζητήματα αρχής που δύνανται να επηρεάσουν τα εν λόγω συμφέροντα (βλ., μεταξύ άλλων, διάταξη του Προέδρου του Δικαστηρίου της 12ης Ιανουαρίου 2018, Société des produits Nestlé κ.λπ. κατά Mondelez UK Holdings & Services, C‑84/17 P, C‑85/17 P και C‑95/17 P, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2018:16, σκέψη 6 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία). Ως εκ τούτου, πρέπει να θεωρηθεί ότι η απαίτηση να έχει η επαγγελματική ένωση άμεσο και ενεστώς συμφέρον στην επίλυση της διαφοράς πληρούται όταν η ένωση αυτή αποδεικνύει ότι βρίσκεται σε τέτοια κατάσταση, και τούτο ανεξάρτητα από το ζήτημα εάν η επίλυση της διαφοράς δύναται να μεταβάλει αυτή καθεαυτήν τη νομική θέση της ενώσεως (πρβλ. διάταξη του Προέδρου του Δικαστηρίου της 10ης Μαρτίου 2023, Illumina κατά Επιτροπής, C‑611/22 P, EU:C:2023:205, σκέψη 8 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

10

Πράγματι, μια τέτοια ευρεία ερμηνεία του δικαιώματος παρεμβάσεως προς όφελος των αντιπροσωπευτικών ενώσεων σκοπεί στο να καθίσταται δυνατή η καλύτερη εκτίμηση του πλαισίου στο οποίο εντάσσονται οι υποθέσεις που υποβάλλονται στην κρίση των δικαστηρίων της Ένωσης και συγχρόνως να αποφεύγεται η πληθώρα ατομικών παρεμβάσεων οι οποίες θα διατάρασσαν την αποτελεσματικότητα και την ομαλή διεξαγωγή της δίκης. Ως εκ τούτου, η παρέμβαση μιας τέτοιας ένωσης παρέχει συνολική θεώρηση των συλλογικών συμφερόντων των μελών της τα οποία προασπίζει και τα οποία επηρεάζονται από ένα ζήτημα αρχής από το οποίο εξαρτάται η επίλυση της διαφοράς (πρβλ. διάταξη του Προέδρου του Δικαστηρίου της 10ης Μαρτίου 2023, Illumina κατά Επιτροπής, C‑611/22 P, EU:C:2023:205, σκέψη 9 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

11

Ως εκ τούτου, σύμφωνα με την υπομνησθείσα στη σκέψη 9 της παρούσας διάταξης νομολογία, μπορεί να επιτραπεί σε επαγγελματική ένωση να παρέμβει σε μια υπόθεση, πρώτον, εάν είναι αντιπροσωπευτική ενός σημαντικού αριθμού φυσικών ή νομικών προσώπων που ασκούν τη δραστηριότητά τους στον τομέα που αφορά η διαφορά, δεύτερον, εάν η προστασία των συμφερόντων των μελών της περιλαμβάνεται στους σκοπούς της, τρίτον, εάν στην υπόθεση είναι πιθανό να ανακύψουν ζητήματα αρχής που επηρεάζουν την οικεία δραστηριότητα και, τέλος, τέταρτον, εάν η απόφαση που πρόκειται να εκδοθεί μπορεί να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό τα συλλογικά συμφέροντα των μελών της (πρβλ. διάταξη του Προέδρου του Δικαστηρίου της 10ης Μαρτίου 2023, Illumina κατά Επιτροπής, C‑611/22 P, EU:C:2023:205, σκέψη 10 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

12

Υπό το πρίσμα αυτών των προϋποθέσεων πρέπει να εξεταστεί η αίτηση παρεμβάσεως που υπέβαλε η INTA.

13

Πρώτον, από την αίτηση παρεμβάσεως προκύπτει ότι η INTA είναι μη κερδοσκοπική ένωση με έδρα τη Νέα Υόρκη (Ηνωμένες Πολιτείες), έχουσα νομική προσωπικότητα. Συγκεντρώνει υπό την αιγίδα της δικαιούχους σημάτων, συμπεριλαμβανομένων των σημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και επαγγελματίες του δικαίου των σημάτων από όλο τον κόσμο. Μεταξύ των μελών της περιλαμβάνονται περισσότεροι από 6000 οργανισμοί από όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, καθώς και πάροχοι υπηρεσιών στον τομέα του δικαίου των σημάτων ή ενώσεις επιχειρήσεων από τα 27 κράτη μέλη. Η INTA έχει επομένως τα χαρακτηριστικά μιας αντιπροσωπευτικής επαγγελματικής ένωσης.

14

Δεύτερον, από την αίτηση παρεμβάσεως και τα συνημμένα σ’ αυτήν έγγραφα προκύπτει ότι καταστατικός σκοπός της INTA είναι, μεταξύ άλλων, η προώθηση των εμπορικών σημάτων και άλλων συμπληρωματικών δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, η τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και η ενθάρρυνση της καινοτομίας, η προστασία των συμφερόντων του κοινού μέσω της ορθής χρήσης των εμπορικών σημάτων και μέσω της συμβολής στην εξέλιξη της νομοθεσίας και των διεθνών συνθηκών σχετικά με τα εμπορικά σήματα και τον αθέμιτο ανταγωνισμό σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς και, τέλος, η προώθηση των συμφερόντων των μελών της κατά τη χρήση των εμπορικών τους σημάτων. Εξάλλου, από την αίτηση προκύπτει επίσης ότι η INTA έχει καθεστώς παρατηρητή στον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΠΟΔΙ) από το 1979 και συνεργάζεται με το EUIPO, μετέχοντας, μεταξύ άλλων, σε συνεδριάσεις ομάδων χρηστών του EUIPO και σε κοινές συνεδριάσεις μεταξύ EUIPO και INTA σχετικά με τις πρακτικές των γραφείων εμπορικών σημάτων.

15

Εξάλλου, η επίδικη διαφορά αφορά το δίκαιο των σημάτων και, ως εκ τούτου, συνδέεται με τον καταστατικό σκοπό της INTA, ο οποίος είναι η προαγωγή των συμφερόντων των μελών της κατά τη χρήση των σημάτων τους.

16

Τρίτον, αφενός, πρέπει να σημειωθεί ότι η παρούσα υπόθεση, που αφορά αναίρεση κατά της αναιρεσιβαλλόμενης απόφασης που ακύρωσε την απόφαση του δευτέρου τμήματος προσφυγών του EUIPO, της 10ης Φεβρουαρίου 2021, με την οποία το τμήμα αυτό απέρριψε ανακοπή που στηρίχθηκε σε προγενέστερα δικαιώματα που προστατεύονταν στο Ηνωμένο Βασίλειο, με την αιτιολογία, κατ’ ουσίαν, ότι ο ανακόπτων δεν μπορούσε πλέον να στηριχθεί στο δίκαιο του κράτους αυτού μετά την αποχώρησή του από την Ένωση, εγείρει το ζήτημα ποια ημερομηνία και ποιες περιστάσεις είναι κρίσιμες για την εκτίμηση του συμφέροντος του δικαιούχου προς ευδοκίμηση ανακοπής στηριζόμενης σε τέτοια προγενέστερα δικαιώματα κατά αίτησης καταχώρισης σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς επίσης και για την εκτίμηση της υποχρέωσης του EUIPO να λάβει υπόψη τα εν λόγω προγενέστερα δικαιώματα. Αφετέρου, η παρούσα υπόθεση εγείρει το γενικότερο ζήτημα των συνεπειών που έχει η εξαφάνιση ex nunc του προγενέστερου δικαιώματος, διαρκούσης διαδικασίας ανακοπής ή κήρυξης ακυρότητας ενώπιον του EUIPO, επί της έκβασης της εν λόγω διαδικασίας (πρβλ. διάταξη της 16ης Νοεμβρίου 2022, EUIPO κατά Nowhere, C‑337/22 P, EU:C:2022:908, σκέψη 34).

17

Πρόκειται για ζητήματα αρχής που άπτονται, ιδίως, της απαίτησης ύπαρξης έννομου συμφέροντος για την άσκηση προσφυγής και για τη συνέχιση της διαδικασίας στο πλαίσιο διοικητικών διαδικασιών σχετικών με τα σήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με τις αρχές της εδαφικότητας του σήματος και του ενιαίου χαρακτήρα του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, τα εν λόγω ζητήματα αρχής αφορούν όχι μόνο τις συνέπειες της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ένωση επί των εν λόγω σημάτων, αλλά και σε όλες τις περιπτώσεις, συχνές στον τομέα της διανοητικής ιδιοκτησίας, εξαφάνισης προγενέστερου δικαιώματος διαρκούσης της διοικητικής διαδικασίας, ιδίως σε περίπτωση έκπτωσης από δικαίωμα επί του σήματος ή λήξης της ισχύος του δικαιώματος αυτού (πρβλ. διάταξη της 16ης Νοεμβρίου 2022, EUIPO κατά Nowhere, C‑337/22 P, EU:C:2022:908, σκέψεις 37 έως 39).

18

Συνεπώς, τα ζητήματα αυτά έχουν σημασία τόσο για τους χρήστες του συστήματος σημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και για τα εθνικά δικαστήρια (πρβλ. διάταξη της 16ης Νοεμβρίου 2022, EUIPO κατά Nowhere, C‑337/22 P, EU:C:2022:908, σκέψη 38), καθόσον ένα τέτοιο σύστημα αποσκοπεί στο να επιτρέψει στις επιχειρήσεις να ασκούν ανεμπόδιστα την οικονομική τους δραστηριότητα στο σύνολο της εσωτερικής αγοράς (πρβλ. απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου 2012, Leno Merken, C‑149/11, EU:C:2012:816, σκέψη 40).

19

Κατά συνέπεια, η παρούσα υπόθεση εγείρει ζητήματα αρχής που ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργία του συστήματος σημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του οποίου τα μέλη της INTA είναι χρήστες.

20

Τέταρτον, υπό το πρίσμα των εκτιμήσεων που διατυπώνονται στις σκέψεις 16 έως 19 της παρούσας διάταξης, πρέπει να επισημανθεί ότι τα συμφέροντα των μελών της INTA είναι δυνατόν να επηρεαστούν σημαντικά από την απόφαση που θα εκδοθεί, ιδίως, όπως η INTA υποστηρίζει κατ’ ουσίαν στην αίτηση παρεμβάσεώς της, ενόψει του γεγονότος ότι το Δικαστήριο ενδέχεται να αποφανθεί, με την απόφαση αυτή, επί του ζητήματος ποια ημερομηνία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για να προσδιοριστεί αν ένα προγενέστερο δικαίωμα προστατεύεται από το δίκαιο της Ένωσης και μπορεί, επομένως, να προβληθεί προς στήριξη ανακοπής κατά της καταχώρισης σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

21

Από το σύνολο των ανωτέρω προκύπτει ότι η INTA απέδειξε επαρκώς κατά νόμον ότι έχει άμεσο και ενεστώς συμφέρον για την έκβαση των αιτημάτων του EUIPO περί αναιρέσεως της αναιρεσιβαλλόμενης απόφασης και, συνεπώς, συμφέρον για την επίλυση της διαφοράς που υποβλήθηκε στο Δικαστήριο στο πλαίσιο της παρούσας αναιρέσεως, κατά την έννοια του άρθρου 40, δεύτερο εδάφιο, του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

22

Δεδομένου ότι η αίτηση παρεμβάσεως έγινε δεκτή, όλα τα διαδικαστικά έγγραφα που έχουν επιδοθεί στους διαδίκους θα κοινοποιηθούν στην INTA, σύμφωνα με το άρθρο 131, παράγραφος 3, του Κανονισμού Διαδικασίας, το οποίο εφαρμόζεται στην αναιρετική διαδικασία δυνάμει του άρθρου 190, παράγραφος 1, του Κανονισμού, ελλείψει αιτήματος των διαδίκων να εξαιρεθούν ορισμένα στοιχεία ή έγγραφα από την κοινοποίηση αυτή.

23

Δεδομένου ότι η υπό κρίση αίτηση υποβλήθηκε εντός της προθεσμίας του ενός μηνός που προβλέπει το άρθρο 190, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, η INTA θα έχει τη δυνατότητα, σύμφωνα με το άρθρο 132, παράγραφος 1, του Κανονισμού Διαδικασίας, το οποίο εφαρμόζεται στην αναιρετική διαδικασία δυνάμει του άρθρου 190, παράγραφος 1, του Κανονισμού, να υποβάλει υπόμνημα παρεμβάσεως εντός ενός μηνός από την κοινοποίηση που μνημονεύθηκε στην προηγούμενη σκέψη.

24

Τέλος, η INTA θα έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει προφορικά τις παρατηρήσεις της, εάν διεξαχθεί επ’ ακροατηρίου συζήτηση.

25

Κατά το άρθρο 137 του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου, το οποίο εφαρμόζεται στην αναιρετική διαδικασία δυνάμει του άρθρου του 184, παράγραφος 1, το Δικαστήριο αποφασίζει για τα έξοδα με την απόφαση ή τη διάταξη που περατώνει τη δίκη.

26

Εν προκειμένω, δεδομένου ότι η αίτηση παρεμβάσεως της INTA έγινε δεκτή, το Δικαστήριο επιφυλάσσεται ως προς τα δικαστικά έξοδα που αφορούν την παρέμβασή της.

Για τους λόγους αυτούς, ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου διατάσσει: