51994PC0068(01)

Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση ειδικού προγράμματος έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης στον τομέα των τηλεματικών εφαρμογών κοινού ενδιαφέροντος (1994-1998) (94/C 228/01) (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) COM(94) 68 τελικό - 94/0079(CNS)

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 30 Μαρτίου 1994)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδίως το άρθρο 130 Θ παράγραφος 4,

την πρόταση της Επιτροπής,

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,

Εκτιμώντας:

ότι το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με την απόφασή τους . . ./. . ./ΕΟΚ, θέσπισαν το τέταρτο πρόγραμμα-πλαίσιο κοινοτικών ενεργειών έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης (καλούμενων στο εξής Ε & ΤΑ) για τη χρονική περίοδο 1994-1998, στο οποίο καθορίζονται, μεταξύ άλλων, οι δραστηριότητες που πρέπει να αναληφθούν στον τομέα των τηλεματικών εφαρμογών κοινού ενδιαφέροντος 7 ότι η παρούσα απόφαση βασίζεται στην αιτιολόγηση που εκτίθεται στο προοίμιο της παραπάνω απόφασης 7

ότι το άρθρο 130 Θ παράγραφος 3 προβλέπει ότι το πρόγραμμα-πλαίσιο εφαρμόζεται μέσω ειδικών προγραμμάτων, τα οποία εντάσσονται σε καθεμία από τις δράσεις που το απαρτίζουν 7 ότι σε κάθε ειδικό πρόγραμμα προσδιορίζεται ο τρόπος εκτέλεσής του, καθορίζεται η διάρκειά του και προβλέπονται τα μέσα που κρίνονται απαραίτητα 7

ότι το παρόν πρόγραμμα θα υλοποιηθεί κυρίως με ενέργειες επιμερισμένων δαπανών, συντονισμένες ενέργειες, προπαρασκευαστικά και συνοδευτικά μέτρα καθώς και μέτρα στήριξης 7

ότι, σύμφωνα με το άρθρο 130 Θ παράγραφος 3, πρέπει να εκτιμηθούν τα χρηματοδοτικά μέσα που απαιτούνται για την εκτέλεση του παρόντος ειδικού προγράμματος 7 ότι τα οριστικά ποσά καθορίζονται από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή ανάλογα με τη σχετική προτεραιότητα, η οποία αποδίδεται στον τομέα που αποτελεί αντικείμενο του παρόντος προγράμματος εντός της πρώτης δράσης του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου 7

ότι η απόφαση 94/. . ./ΕΟΚ (τέταρτο πρόγραμμα-πλαίσιο) προβλέπει ότι ο μέγιστος συνολικός προϋπολογισμός του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου θα επανεξεταστεί το αργότερο στις 30 Ιουνίου 1996 με προοπτική να προσαυξηθεί 7 ότι, ως αποτέλεσμα αυτής της επανεξέτασης, ενδέχεται να αυξηθεί και το ποσό που κρίνεται αναγκαίο για την εκτέλεση του παρόντος προγράμματος 7

ότι το παρόν πρόγραμμα μπορεί να συνεισφέρει αισθητά στην ανάκαμψη της οικονομικής ανάπτυξης, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και στην ανάπτυξη της απασχόλησης στην Κοινότητα, όπως αναφέρεται στο Λευκό Βιβλίο για την «Ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση» (1) 7

ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών στις 10 και 11 Δεκεμβρίου 1993, βάσει του Λευκού Βιβλίου για την «Ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση», αποφάσισε να εφαρμόσει πρόγραμμα δράσης στηριζόμενο σε συγκεκριμένα μέτρα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και κρατών μελών, ιδίως στον τομέα των υποδομών των πληροφοριών και των νέων τηλεματικών εφαρμογών 7

ότι η ανάπτυξη και η εγκατάσταση νέων γενεών τηλεματικών συστημάτων και υπηρεσιών είναι απαραίτητες για την εφαρμογή κοινοτικών πολιτικών, ιδίως για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, για την αποτελεσματικότητα της συνεργασίας μεταξύ ευρωπαίων ερευνητών και για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας 7

ότι οι τηλεματικές εφαρμογές συνεισφέρουν στη βελτίωση της ποιότητας και της οικονομικής αποδοτικότητας των υπηρεσιών κοινής ωφελείας, στη βελτίωση της πρόσβασης στις πηγές της γνώσεως και των συνθηκών ζωής των πολιτών 7 ότι παροτρύνουν τη δημιουργία και την ανταλλαγή ηλεκτρονικών πληροφοριών σε όλες τις γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης 7

ότι είναι απαραίτητο οι χρήστες να συμμετέχουν σε όλες τις φάσεις των έργων Ε & ΤΑ, προκειμένου να εκφράζουν τις ανάγκες τους και να είναι κατηρτισμένοι στη χρήση των αποτελεσμάτων 7

ότι το περιεχόμενο του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου κοινοτικών ενεργειών Ε & ΤΑ καθορίστηκε με βάση την αρχή της επικουρικότητας 7 ότι στο παρόν ειδικό πρόγραμμα προσδιορίζεται το περιεχόμενο των δραστηριοτήτων που πρέπει να αναληφθούν σύμφωνα με την αρχή αυτή στον τομέα των τηλεματικών εφαρμογών κοινού ενδιαφέροντος 7

ότι η απόφαση 94/. . ./ΕΟΚ (τέταρτο πρόγραμμα-πλαίσιο) προβλέπει ότι η κοινοτική δράση δικαιολογείται εφόσον, μεταξύ άλλων, η έρευνα συμβάλλει στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής της Κοινότητας καθώς και στην προώθηση της αρμονικής ανάπτυξης στο σύνολό της, χωρίς να θίγεται ο στόχος της επιστημονικής και τεχνικής ποιότητας 7 ότι το παρόν πρόγραμμα θεωρείται ότι συντελεί στην επίτευξη αυτών των σκοπών 7

ότι το παρόν πρόγραμμα και η υλοποίησή του συμβάλλουν στην ενίσχυση της συνέργειας τόσο μεταξύ των δραστηριοτήτων Ε & ΤΑ που αναπτύσσουν στον τομέα των τηλεματικών εφαρμογών κοινού ενδιαφέροντος τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια και οι επιχειρήσεις, ιδίως οι μικρομεσαίες, των κρατών μελών, όσο και μεταξύ αυτών και των αντίστοιχων κοινοτικών δραστηριοτήτων Ε & ΤΑ 7

ότι στο παρόν ειδικό πρόγραμμα έχουν εφαρμογή οι κανόνες συμμετοχής των επιχειρήσεων, ερευνητικών κέντρων (συμπεριλαμβανομένου του ΚΚΕρ) και πανεπιστημίων καθώς και οι κανόνες για τη διάδοση των αποτελεσμάτων της έρευνας, οι οποίοι καθορίζονται με τα μέτρα που προβλέπει το άρθρο 130 Ι 7

ότι, για την εφαρμογή του παρόντος προγράμματος, είναι δυνατόν να αποδειχθούν σκόπιμες, εκτός από τη σύνδεση με αυτό των χωρών που καλύπτονται από τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ), και δραστηριότητες διεθνούς συνεργασίας με άλλες τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς σύμφωνα με το άρθρο 130 Μ 7

ότι η εφαρμογή του παρόντος προγράμματος περιλαμβάνει επίσης δραστηριότητες για τη διάδοση και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της Ε & ΤΑ, ιδίως προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και, ειδικότερα, εκείνες που εδρεύουν στα κράτη μέλη ή στις περιφέρειες με τη μικρότερη συμμετοχή στο πρόγραμμα καθώς και δραστηριότητες για την τόνωση της κινητικότητας και της επιμόρφωσης των ερευνητών, που θα αναπτυχθούν εντός του παρόντος προγράμματος και κατά το μέτρο που θα απαιτήσει η σωστή εκτέλεσή του 7

ότι για την εφαρμογή του παρόντος προγράμματος είναι αναγκαίο να προβλεφθούν μέτρα με σκοπό να διευκολυνθεί η συμμετοχή των ΜΜΕ, κυρίως με τεχνολογική παρότρυνση 7

ότι πρέπει να εκτιμηθούν οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις καθώς και οι ενδεχόμενοι τεχνολογικοί κίνδυνοι των δραστηριοτήτων που θα καλύψει το παρόν πρόγραμμα 7

ότι πρέπει αφενός να εξετάζεται διαρκώς και συστηματικώς η πρόοδος της εφαρμογής του παρόντος προγράμματος για να είναι δυνατή η προσαρμογή του, κατά περίπτωση, στις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις στο συγκεκριμένο τομέα 7 αφετέρου πρέπει να διενεργηθεί σε εύθετο χρόνο ανεξάρτητη αξιολόγηση των επιτευγμάτων του προγράμματος με σκοπό να συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία εκτίμησης που θα είναι απαραίτητα κατά τον καθορισμό των στόχων του πέμπτου προγράμματος-πλαισίου Ε & ΤΑ 7 ότι τέλος, όταν περατωθεί το πρόγραμμα αυτό, πρέπει να διενεργηθεί η τελική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του σε σχέση με τους στόχους που καθορίζονται στην παρούσα απόφαση 7

ότι το ΚΚΕρ δύναται να συμμετάσχει στις έμμεσες ενέργειες που καλύπτονται από το παρόν πρόγραμμα 7

ότι ζητήθηκε σχετικά η γνώμη της Επιτροπής Επιστημονικής και Τεχνικής Έρευνας (Crest),

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Θεσπίζεται ειδικό πρόγραμμα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης στον τομέα των τηλεματικών εφαρμογών κοινού ενδιαφέροντος, για τη χρονική περίοδο από (ημερομη νία έγκρισης του παρόντος προγράμματος) έως 31 Δεκεμβρίου 1998, το οποίο ορίζεται στο παράρτημα Ι.

Άρθρο 2

1. Το ποσό που κρίνεται αναγκαίο για την εκτέλεση του προγράμματος ανέρχεται σε 843 εκατ. Ecu, συμπεριλαμβανομένου ποσοστού 10,3 % για τις δαπάνες προσωπικού και διοικητικής λειτουργίας.

2. Στο παράρτημα ΙΙ παρατίθεται ενδεικτική κατανομή του ποσού αυτού.

3. Το προαναφερόμενο ποσό, που κρίνεται αναγκαίο για την εκτέλεση του προγράμματος, ενδέχεται να αυξηθεί ως αποτέλεσμα της απόφασης που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 3 της απόφασης 94/. . ./ΕΟΚ και σύμφωνα με αυτήν.

4. Οι διαθέσιμες πιστώσεις για κάθε οικονομικό έτος καθορίζονται από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή σύμφωνα με τις επιστημονικές και τεχνολογικές προτεραιότητες που έχουν καθοριστεί από το τέταρτο πρόγραμμα-πλαίσιο.

Άρθρο 3

Οι λεπτομέρειες της εκτέλεσης του παρόντος προγράμματος, πλην των αναφερομένων στο άρθρο 5, προσδιορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ.

Άρθρο 4

1. Η Επιτροπή, επικουρούμενη καταλλήλως από ανεξάρτητους εξωτερικούς εμπειρογνώμονες, εξετάζει διαρκώς και συστηματικώς την πρόοδο της εφαρμογής του παρόντος προγράμματος σε σχέση με τους στόχους που αναφέρονται στο παράρτημα Ι. Εκτιμά συγκεκριμένα κατά πόσον οι στόχοι, οι προτεραιότητες και τα χρηματοδοτικά μέσα ακολουθούν πάντοτε την εξέλιξη της κατάστασης. Με βάση τα αποτελέσματα αυτής της εξέτασης, υποβάλλει ενδεχομένως προτάσεις για την προσαρμογή ή τη συμπλήρωση αυτού του προγράμματος.

2. Ως συμβολή στη γενική αξιολόγηση των κοινοτικών δραστηριοτήτων που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 2 της απόφασης για τη θέσπιση του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου, η Επιτροπή αναθέτει, σε εύθετο χρόνο, σε ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες να αξιολογήσουν τις δραστηριότητες που θα αναληφθούν στον ή στους τομείς, τους οποίους καλύπτει άμεσα το παρόν πρόγραμμα, καθώς και τη διαχείρισή τους κατά την πενταετία που έχει προηγηθεί της αξιολόγησης αυτής.

3. Μετά τη λήξη του παρόντος προγράμματος, η Επιτροπή αναθέτει σε ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες την τελική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του σε σχέση με τους στόχους που καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου και στο παράρτημα Ι της παρούσας απόφασης. Η έκθεση τελικής αξιολόγησης διαβιβάζεται στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή.

Άρθρο 5

1. Η Επιτροπή καταρτίζει πρόγραμμα εργασιών σύμφωνα με τους στόχους που αναφέρονται στο παράρτημα Ι και το αναπροσαρμόζει κατά περίπτωση. Στο εν λόγω πρό-γραμμα καθορίζονται λεπτομερώς οι επιστημονικοί και τεχνολογικοί στόχοι και προσδιορίζονται τα στάδια εφαρμογής του ειδικού προγράμματος καθώς και η προβλεπόμενη χρηματοδότηση για κάθε μέσο εκτέλεσης.

Το πρόγραμμα εργασιών είναι επίσης δυνατόν να προβλέπει, κατά περίπτωση, ειδικά μέσα για τη βελτίωση της αλληλεπίδρασης με τις προπαρασκευαστικές φάσεις ορισμένων έργων του πλαισίου Eureka.

2. Η Επιτροπή καταρτίζει προκηρύξεις για την υποβολή προτάσεων έργων με βάση το πρόγραμμα εργασιών.

Άρθρο 6

1. Υπεύθυνη για την εκτέλεση του προγράμματος είναι η Επιτροπή.

2. Στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1, η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή η οποία απαρτίζεται από αντιπροσώπους των κρατών μελών και της οποίας προεδρεύει ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής.

Ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής υποβάλλει στην επιτροπή σχέδιο των μέτρων που πρόκειται να ληφθούν. Η επιτροπή γνωμοδοτεί επί του σχεδίου αυτού, εντός προθεσμίας την οποία μπορεί να καθορίζει ο πρόεδρος σε συνάρτηση προς το επείγον του εν λόγω θέματος. Η γνώμη εκδίδεται σύμφωνα με την πλειοψηφία που προβλέπεται στο άρθρο 148 παράγραφος 2 της συνθήκης, για την έγκριση αποφάσεων, τις οποίες το Συμβούλιο καλείται να λαμβάνει κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής. Κατά τις ψηφοφορίες στην επιτροπή, οι ψήφοι των αντιπροσώπων των κρατών μελών επηρεάζονται από τη στάθμιση η οποία ορίζεται στο προαναφερθέν άρθρο. Ο πρόεδρος δεν συμμετέχει στην ψηφοφορία.

Η Επιτροπή εγκρίνει τα προβλεπόμενα μέτρα εφόσον συμμορφώνονται προς τη γνώμη της επιτροπής.

Όταν τα προβλεπόμενα μέτρα δεν συμμορφώνονται προς τη γνώμη της επιτροπής ή ελλείψει γνώμης, η Επιτροπή υποβάλλει χωρίς καθυστέρηση στο Συμβούλιο πρόταση σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Το Συμβούλιο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία.

Εάν, μετά παρέλευση προθεσμίας ενός μηνός, υπολογιζομένης από την υποβολή του θέματος στο Συμβούλιο, αυτό δεν έχει λάβει απόφαση, τα προτεινόμενα μέτρα εγκρίνονται από την Επιτροπή.

Άρθρο 7

1. Η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 εφαρμόζεται στις εξής περιπτώσεις:

- στη θέσπιση και στην ενημέρωση του προγράμματος εργασίας που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1,

- στην αξιολόγηση των έργων Ε & ΤΑ που προτείνονται για κοινοτική χρηματοδότηση, καθώς και του κατ' εκτίμηση ποσού της εν λόγω χρηματοδότησης ανά έργο, όταν αυτό υπερβαίνει τα 2 εκατ. Ecu,

- στα μέτρα που πρόκειται να ληφθούν όσον αφορά την αξιολόγηση του προγράμματος,

- σε οποιαδήποτε προσαρμογή της ενδεικτικής κατανομής του ποσού που εμφαίνεται στο παράρτημα ΙΙ, η οποία δεν αποτέλεσε το αντικείμενο δημοσιονομικής απόφασης.

2. Σε κάθε συνεδρίαση της επιτροπής, η Επιτροπή την ενημερώνει σχετικά με την εξέλιξη της εφαρμογής του συνόλου του προγράμματος.

Άρθρο 8

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται, κατά την έννοια του άρθρου 228 παράγραφος 1, να έρχεται σε διαπραγματεύσεις για τη σύναψη διεθνών συμφωνιών με ευρωπαϊκές τρίτες χώρες, με σκοπό τη σύνδεσή τους με το σύνολο του προγράμματος ή μέρος του.

Άρθρο 9

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

(1) COM(93) 700 τελικό της 5. 12. 1993.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Το παρόν ειδικό πρόγραμμα αντικατοπτρίζει απόλυτα τις κατευθύνσεις του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου, του οποίου εφαρμόζει τα κριτήρια επιλογής και διασαφηνίζει τους επιστημονικούς και τεχνολογικούς στόχους.

Η παράγραφος 1.Α του παραρτήματος ΙΙΙ, πρώτη δράση του εν λόγω προγράμματος-πλαισίου, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος προγράμματος.

Εισαγωγή

Η Ε & ΤΑ που διεξάγεται στο πλαίσιο του ειδικού προγράμματος για τις τηλεματικές εφαρμογές δίνει έμφαση στην εκκολαπτόμενη υποδομή των πληροφοριών και των επικοινωνιών, που θα αποτελέσει το νευρικό σύστημα της μελλοντικής κοινωνίας των πληροφοριών. Οι προτεινόμενες περιοχές Ε & ΤΑ είναι εκείνες που θα συνεισφέρουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη της υποδομής αυτής, λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης επιλεκτικότητας και επικέντρωσης των προσπαθειών αφενός και του στόχου που αφορά τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του συνόλου της βιομηχανίας, την κατάσταση της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ποιότητα ζωής αφετέρου.

Οι τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών (ΤΠΕ), οι οποίες εξελίσσονται με ταχύ ρυθμό και συνεχώς, είναι σε θέση, όταν συνδυάζονται στο πλαίσιο συνόλων συχνά πολύπλοκων, να προσφέρουν σε διάφορες κατηγορίες χρηστών, ιδίως στις δημόσιες υπηρεσίες και τους ιδιώτες, ευρύ φάσμα νέων προϊόντων και υπηρεσιών που ανταποκρίνονται σε θεμελιώδεις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες. Ως «τηλεματικές εφαρμογές» νοείται το σύνολο των συστημάτων (υλικό και λογισμικό) και υπηρεσιών (τηλε-κατάρτιση, τηλε-εργασία, τηλε-ιατρική, τηλε-διαχείριση της οδικής ή εναέριας κυκλοφορίας, κ.λπ.) που απορρέει από τον εν λόγω συνδυασμό.

Η έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη (Ε & ΤΑ) σχετικά με τις τηλεματικές εφαρμογές επιτρέπει τη δημιουργία σχέσεων μεταξύ των επιτεύξεων των ΤΠΕ και των αναγκών των χρηστών. Κατ' αυτό τον τρόπο συμβάλλει στην εξέλιξη των τηλεματικών συστημάτων και υπηρεσιών συναρτήσει της τεχνολογίας, διευκολύνοντας, ταυτόχρονα, τη χρήση τους. Οι επιπτώσεις της έρευνας αυτής ενδέχεται να είναι σημαντικές, στο βαθμό που οι προτεινόμενες τηλεματικές λύσεις είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των χρηστών και που λαμβάνεται υπόψη η ανάγκη διαλειτουργικότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Πράγματι, η επιτυχής διάδοση της τηλεματικής στην Ευρώπη θα διασφαλίσει τη βελτίωση των συνθηκών ζωής και εργασίας των Ευρωπαίων, θα βελτιώσει την οργάνωση των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων και των δημοσίων διοικήσεων, θα προσδώσει νέα δυναμική στην ανάπτυξη που θα ευνοήσει την απασχόληση - λόγω των νέων προϊόντων και υπηρεσιών - θα εδραιώσει την εσωτερική αγορά και θα ενισχύσει την οικονομική και κοινωνική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εξάλλου, βασιζόμενη στα αποτελέσματα άλλων ερευνητικών προγραμμάτων για τις ΤΠΕ, η κοινοτική Ε & ΤΑ σχετικά με τις νέες τηλεματικές εφαρμογές γενικού ενδιαφέροντος (πρόγραμμα Telematique) θα συμβάλει, κατ' αυτό τον τρόπο, στην αξιοποίηση των δαπανών στις οποίες έχει ήδη προβεί η Κοινότητα στο πλαίσιο προγραμμάτων όπως το Esprit ή το Race.

Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών, στις 10 και 11 Δεκεμβρίου 1993, βάσει του Λευκού Βιβλίου για τη μεσοπρόθεσμη στρατηγική υπέρ της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της απασχόλησης, υπογράμμισε τη σημασία των νέων τηλεματικών εφαρμογών για τις επενδύσεις και για την απασχόληση, σε τομείς όπως η τηλε-εργασία και οι τηλε-υπηρεσίες για την εκπαίδευση και την κατάρτιση, η υγεία ή οι μεταφορές.

Ι. ΠΛΑΙΣΙΟ

Το πρόγραμμα Telematique πρόκειται να επιδιώξει δύο στόχους. Ο πρώτος, ήδη παραδοσιακός, είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και η παρότρυνση της δημιουργίας θέσεων εργασίας, χάρις στην ανάπτυξη νέων τηλεματικών συστημάτων και υπηρεσιών, σε τομείς όπως η τηλε-εργασία και οι τηλε-υπηρεσίες 7 ο άλλος, ο οποίος έχει πρόσφατα εισαχθεί στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφορά την προαγωγή εκείνων των ερευνητικών δράσεων που είναι απαραίτητες για τις υπόλοιπες κοινές πολιτικές. Δεδομένης της φύσεως του προγράμματος, το οποίο πρέπει να προσανατολιστεί προς τους χρήστες, ο νέος αυτός στόχος πρόκειται επίσης να θεωρηθεί στόχος προτεραιότητας.

Η αναληφθείσα Ε & ΤΑ θα βασιστεί στην εμπειρία από το τρίτο πρόγραμμα-πλαίσιο. Δίνεται προτεραιότητα σε τρεις νέους προσανατολισμούς. Κατά πρώτο λόγο, η έμφαση θα δοθεί όχι στην «τηλεματική δεδομένων» αλλά στη νέα «τηλεματική πολλών μέσων», η οποία περιλαμβάνει το σύνολο των κατανεμημένων και διαλογικών εφαρμογών πολλών μέσων. Κατά δεύτερο λόγο, θα δοθεί ιδιαίτερη σημασία στις ανάγκες των χρηστών. Τέλος θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην αναζήτηση λύσεων ανεκτού κόστους. Οι τρεις νέοι αυτοί προσανατολισμοί ισχύουν όχι μόνο για το πρόγραμμα στο σύνολό του, αλλά, επίσης, για καθένα από τα έργα που το απαρτίζουν.

Προσανατολισμοί σχετικά με την εκτέλεση των έργων

Κατά γενικό κανόνα, για κάθε έργο πρέπει να ακολουθηθεί διαδικασία η οποία περιλαμβάνει πέντε φάσεις, ενώ θα υπάρξει στενή συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους χρήστες σε όλα τα στάδια του έργου.

Κατ' αρχάς, θα δοθεί προτεραιότητα στον ορισμό των ειδικών αναγκών των χρηστών, είτε αυτές έχουν διατυπωθεί είτε όχι. Οι χρήστες περιλαμβάνουν ευρύ φάσμα οργανισμών, όπως οι δημόσιες διοικήσεις ή οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν την τηλε-εργασία, αλλά και πολλές κατηγορίες προσώπων, όπως οι ερευνητές, οι βιβλιοθηκάριοι, το ιατρικό προσωπικό, οι ελεγκτές της εναερίου κυκλοφορίας, οι ανάπηροι οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν σταθμούς πολλών μέσων σε δίκτυο.

Δεύτερον, οι ανάγκες αυτές θα οδηγήσουν, από τηλεματικής απόψεως, στον ορισμό συνόλου λειτουργικών προδιαγραφών οι οποίες πρέπει να ανταποκρίνονται στις κοινές απαιτήσεις των ενδιαφερομένων χρηστών, περιλαμβανομένων εκείνων που αφορούν την ασφάλεια και την εμπιστευτικότητα των δεδομένων. Οι προδιαγραφές αυτές πρέπει, επίσης, να διασφαλίσουν τη διαλειτουργικότητα του εξοπλισμού και των τηλεματικών υπηρεσιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τρίτον, βάσει των ανωτέρω, θα δημιουργηθούν μονάδες επίδειξης, προ-ανταγωνιστικού, προ-τυποποιητικού και προ-νομοθετικού χαρακτήρα, στο πλαίσιο δραστηριότητας Ε & ΤΑ στόχος της οποίας είναι η ενοποίηση τεσσάρων τύπων στοιχείων.

Τα τρία πρώτα είναι γενικής φύσεως: πρόκειται για γενικά δίκτυα (π.χ. τα δίκτυα επικοινωνίας υψηλών ταχυτήτων, είτε οπτικών ινών είτε δορυφορικά), γενικό εξοπλισμό (σταθμούς εργασίας πολλών μέσων, φορητά μέσα αποθήκευσης και επεξεργασίας δεδομένων, κ.λπ.), γενικές υπηρεσίες (π.χ. το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο πολλών μέσων, η τηλε-πρόσβαση σε δεδομένα ή σε γνώσεις, οι δυνατότητες διαλογικής προσομοίωσης και τα ιδεατά περιβάλλοντα).

Η τέταρτη οικογένεια στοιχείων καλύπτει τα ειδικά υλικά και λογισμικά. Τα τελευταία αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο ειδικής δραστηριότητας Ε & ΤΑ στο πλαίσιο του υπόψη έργου, ούτως ώστε η αναπτυσσόμενη εφαρμογή να ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες των χρηστών. Ωστόσο, για να διασφαλιστεί η οικονομική αποδοτικότητα της εν λόγω ολοκλήρωσης συστημάτων, κρίνεται ότι πρέπει να μεγιστοποιηθεί η προσφυγή στους τρεις γενικούς τύπους στοιχείων που είναι το αποτέλεσμα άλλων ερευνητικών προγραμμάτων, ιδίως του Race και του Esprit. Θα δημιουργηθεί, συνεπώς, στενή σχέση μεταξύ του συνόλου των τριών πρώτων ειδικών προγραμμάτων του προγράμματος-πλαισίου (1994-1998). Επιπλέον, το ίδιο θα συμβεί με τους φορείς εκμετάλλευσης των δημόσιων και ιδιωτικών δικτύων τηλεπικοινωνιών, τους φορείς παροχής υπηρεσιών, και τις εταιρείες στον τομέα της ηλεκτρονικής και της πληροφορικής.

Τέταρτον, θα ελεγχθεί η καταλληλότητα αυτών των μονάδων επίδειξης υπό πραγματικές συνθήκες από αντιπροσωπευτικές ομάδες χρηστών, εμπλέκοντας σε μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι στο παρελθόν τους αρμόδιους δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς, προκειμένου να διευκολυνθεί η εκ των υστέρων διάδοση των νέων τηλεματικών αυτών εφαρμογών. Οι δοκιμές αυτές ελέγχου της καταλληλότητας δεν θα αποκλείουν ανασκοπήσεις, είτε για να αναθεωρηθούν οι λειτουργικές προδιαγραφές που επελέγησαν σε προγενέστερα στάδια, είτε για να ολοκληρωθούν οι εργασίες Ε & ΤΑ σχετικά με τα ειδικής φύσεως δομικά μέρη, είτε, ακόμη, για να επανεξεταστούν οι στόχοι των ανάντη ερευνητικών προγραμμάτων σχετικά με τις ΤΠΕ.

Τέλος, με το πέρας της επαναληπτικής αυτής διαδικασίας, οι επικυρωθείσες εφαρμογές θα συνοδεύονται από πρόγραμμα αξιοποίησης των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων, από συστάσεις προς τα ινστιτούτα τυποποίησης και τους νομοθετικούς φορείς, και από πρακτικό οδηγό για την επιτυχημένη υλοποίηση των νέων αυτών τηλεματικών εφαρμογών.

Οι εργασίες Ε & ΤΑ που διεξάγονται στο πλαίσιο των έργων πρέπει να λαμβάνουν υπόψη στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τους περιορισμούς χρήσεως των εφαρμογών από άτομα με ειδικές ανάγκες και ηλικιωμένα, που αποτελούν περίπου το 1/4 του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προς το σκοπό αυτό, οι εργασίες Ε & ΤΑ πρέπει να φροντίζουν ώστε οι αναπτυσσόμενες εφαρμογές να μπορούν να εξελίσσονται κατά τρόπον ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες αυτών των κατηγοριών χρηστών, υπό τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις κόστους και αποτελέσματος.

Κατευθυντήριοι άξονες σχετικά με την εκτέλεση του συνόλου του προγράμματος Telematique

Θα συνεχιστεί η προσπάθεια να ληφθούν περισσότερο υπόψη οι ανάγκες των χρηστών και να επιτευχθούν αποδοτικότερες, από οικονομικής απόψεως, λύσεις κατά την εκτέλεση του συνόλου του προγράμματος. Ιδίως, θα αποφευχθούν οι δαπανηρές επαναλήψεις ερευνητικών προσπαθειών και θα επιδιωχθεί η μέγιστη χρησιμοποίηση κοινών στοιχείων σε εφαρμογές οι οποίες είναι παρόμοιες αλλά αφορούν διαφορετικούς τομείς Ε & ΤΑ. Οι πτυχές αυτές συνοχής του συνόλου και οικονομικής αποδοτικότητας αποτελούν το λόγο ύπαρξης του ειδικού πολυθεματικού τηλεματικού ερευνητικού προγράμματος.

Η διαδικασία που ακολουθήθηκε κατά την εκτέλεση του τρίτου προγράμματος δράσης ήταν, κυρίως, εμπειρική. Σε κάθε θεματικό τομέα υπήρξαν συχνές συναντήσεις κατακόρυφου συντονιστικού χαρακτήρα μεταξύ υπευθύνων των έργων, οι οποίες διαμόρφωσαν το πλαίσιο ανταλλαγής πληροφοριών, γεγονός που συνέβαλε στην αποφυγή της επαναλήψεως προσπαθειών κατά την ανάπτυξη των μονάδων επίδειξης. Επίσης, οι ανταλλαγές εμπειριών, μεταξύ υπευθύνων των έργων, κατά τις δοκιμές ελέγχου της καταλληλότητας με αντιπροσωπευτικές ομάδες χρηστών έχουν διευκολύνει τη σύνταξη πρακτικών συστάσεων προς οργανισμούς οι οποίοι πρέπει να εισάγουν τις νέες αυτές τηλεματικές εφαρμογές.

Η πραγματιστική αυτή προσέγγιση θα εξακολουθήσει να ισχύει. Θα βελτιωθεί με τη διοργάνωση οριζοντίων συντονιστικών συναντήσεων στις οποίες θα συμμετέχουν αρμόδιοι έργων από διάφορους τομείς στο πλαίσιο των οποίων μελετώνται παρεμφερή θέματα, όπως η ανάπτυξη της τηλε-εργασίας (για ερευνητές, ιατρούς ή δημόσιους υπαλλήλους, σε αγροτικό ή αστικό περιβάλλον), οι διεπαφές ανθρώπου-μηχανής και οι εργονομικές πτυχές ή ακόμη η βελτίωση των διευρωπαϊκών τηλεματικών δικτύων και υπηρεσιών (είτε οι χρήστες είναι ερευνητές, είτε δημόσιες διοικήσεις, είτε τράπεζες οργάνων, ή οργανισμοί ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας).

Εξάλλου, η εμπειρική αυτή διαδικασία θα ενισχυθεί με την έρευνα σχετικά με την τηλεματική τεχνολογία η οποία θα αναληφθεί στο πλαίσιο οριζοντίων δραστηριοτήτων Ε & ΤΑ.

Τέλος, θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο συντονισμό της κοινοτικής αυτής δράσεως έρευνας με τα αντίστοιχα προγράμματα που διεξάγονται σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο (Eureka, ESA, Eurocontrol κ.λπ.).

Συνολικά, το πρόγραμμα Telematique, διασφαλίζοντας την ανάπτυξη τηλεματικών συστημάτων και υπηρεσιών, προσαρμοσμένων στις ανάγκες των χρηστών και αποδοτικών από τεχνικής και οικονομικής απόψεως, θα συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας καθώς και στην τόνωση και αξιοποίηση των επενδύσεων που είναι απαραίτητες προκειμένου να αποκτήσει η Ευρώπη αποτελεσματική υποδομή πληροφοριών και επικοινωνιών (infostructure - πληροφοριακή υποδομή).

Οι δραστηριότητες θα αφορούν εννέα κατακόρυφους τομείς εφαρμογής που κινούνται γύρω από τρεις μεγάλες περιοχές:

- Η τηλεματική για την απασχόληση και τη βελτίωση των συνθηκών ζωής: αστικές και αγροτικές ζώνες, ηλικιωμένα άτομα ή άτομα με ειδικές ανάγκες, προστασία του περιβάλλοντος.

- Η τηλεματική για τη γνώση: ερευνητές, βιβλιοθήκες, εκπαίδευση και κατάρτιση.

- Η τηλεματική για τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας: μεταφορές, υγειονομική περίθαλψη, δημόσια διοίκηση.

Ένας τέταρτος τομέας συγκεντρώνει τις οριζόντιες δραστηριότητες Ε & ΤΑ που αφορούν την τηλεματική τεχνολογία, την τεχνολογία των πληροφοριών και τη γλωσσική τεχνολογία, οι οποίες πρόκειται να διεξαχθούν προκειμένου να στηρίξουν και να ενισχύσουν τις τομεακές δραστηριότητες.

Το κεντρικό αυτό μέτρο πρόκειται να συμπληρωθεί με συνοδευτικά μέτρα που αφορούν τη διεθνή συνεργασία, τη διάδοση των αποτελεσμάτων και την κατάρτιση των ερευνητών και των χρηστών.

Πρόκειται να εφαρμοστούν μέτρα τεχνολογικής παρότρυνσης, στηριζόμενα σε πριμοδοτήσεις σκοπιμότητας, προκειμένου να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν τη συμμετοχή των ΜΜΕ.

ΙΙ. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Περιοχή 1 - Τηλεματική για τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας

Η πληροφοριακή ευρωπαϊκή υποδομή μπορεί, επίσης, να συμβάλει στην εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και των νέων υποχρεώσεων που προκύπτουν από τη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για την επίτευξη του στόχου αυτού απαιτούνται νέες τηλεματικές υπηρεσίες. Η έρευνα θα επικεντρωθεί σε τρεις τομείς μεγάλης πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής σημασίας: τις δημόσιες διοικήσεις, την υγειονομική περίθαλψη, τις μεταφορές. Θα βασιστεί σε προηγούμενες κοινοτικές δραστηριότητες που έχουν αναληφθεί στους τομείς αυτούς.

Δημόσιες διοικήσεις

Τα συστήματα επεξεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των δημοσίων διοικήσεων θα υλοποιηθούν μέσω του προγράμματος TNA/IDA (Telematics Network for Administration/Interchange of Data between Administrations). Για τα τηλεματικά δίκτυα των δημοσίων διοικήσεων (ΤΝΑ) έχει προετοιμασθεί σύνολο κατευθυντηρίων αξόνων. Η μετάφρασή τους σε μελέτες σκοπιμότητας και σε πειραματικά έργα εκτελείται στο πλαίσιο της πολυετούς κοινοτικής δράσης IDA. Ως εκ τούτου, κρίνεται ότι οι δράσεις έρευνας, ανάπτυξης και επίδειξης πρέπει να στηρίζονται εξαρχής στο πρόγραμμα TNA/IDA προκειμένου τα τεχνολογικά επιτεύγματα στον τομέα της τηλεματικής πολλών μέσων να τεθούν αργότερα στη διάθεση των δημοσίων διοικήσεων.

Στόχος

Στόχος είναι να δοθεί η δυνατότητα στις δημόσιες διοικήσεις να εφαρμόσουν έγκαιρα τα σχετικά αποτελέσματα της τηλεματικής έρευνας, ούτως ώστε να βελτιώσουν γρήγορα και οικονομικά την αποτελεσματικότητα των δημοσίων υπηρεσιών σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Οι δημόσιες διοικήσεις θα μπορέσουν να εισάγουν νέα τηλεματικά συστήματα και υπηρεσίες, εξορθολογίζοντας τις υπάρχουσες υποδομές και αξιοποιώντας τις ήδη πραγματοποιηθείσες επενδύσεις, προκειμένου να βελτιώσουν την εξυπηρέτηση των πολιτών. Οι δράσεις αυτές Ε & ΤΑ θα επιτρέψουν, επίσης, την κατάρτιση και την προαγωγή ανοικτών προτύπων, χρησιμοποιήσιμων στις προδιαγραφές των κρατικών προμηθειών σχετικά με τις τηλεματικές εφαρμογές.

Φύση των εργασιών

Θα αντιμετωπισθούν δύο πτυχές. Η πρώτη αφορά τη δημιουργία τηλεματικών εφαρμογών που διευκολύνουν τις ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ των δημοσίων διοικήσεων. Οι εργασίες αυτές θα θέσουν τις νέες τεχνολογίες στην υπηρεσία διοικητικών τομέων οι οποίοι αποκτούν στρατηγική σημασία από την άποψη της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και της εφαρμογής της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα μπορέσουν να καλύψουν θέματα όπως η μεταφορά εικόνων (προκειμένου, π.χ., να ενημερώνονται γρήγορα οι υδρογραφικοί ή γεωγραφικοί χάρτες οι οποίοι είναι απαραίτητοι για την τηλεδιαχείριση της θαλάσσιας ή οδικής κυκλοφορίας), ή η χρήση από τις δημόσιες διοικήσεις συστημάτων πολλών μέσων και τηλεσυνεδριάσεων (για να διασφαλιστεί, π.χ., η τηλε-εργασία μεταξύ των εθνικών δημοσίων διοικήσεων και της κοινοτικής διοίκησης και να αποφευχθεί, κατ' αυτό τον τρόπο, η συγκέντρωση στις Βρυξέλλες μέσων μετάφρασης και διερμηνείας), ή η ανάπτυξη τεκμηριακών εξυπηρετητών πολλαπλών μέσων για τις δημόσιες συμβάσεις και τη ρύθμιση.

Θα δοθεί, επίσης, μεγάλη σημασία στη μεθοδολογία υλοποίησης των τηλεματικών εφαρμογών. Για να διασφαλιστούν αποτελεσματικές και ασφαλείς συνδέσεις μεταξύ των δημοσίων διοικήσεων, η έρευνα θα λάβει υπόψη τις εργασίες που έχουν ήδη εκπονηθεί σχετικά με την ασφάλεια των δημόσιων τηλεοπτικών δικτύων - ιδίως στους τομείς των χρηματοπιστωτικών, οικονομικών και κοινωνικών στατιστικών -, με τις επιπτώσεις των γλωσσικών διαφορών, με τη χρήση των ηλεκτρονικών υπογραφών, και με τις νομικές συνέπειες της μεταφοράς δεδομένων μεταξύ κρατών. Οι εργασίες θα περιλάβουν, επίσης, τη δημιουργία κατάλληλων μεθόδων και εργαλείων για την ανάλυση των επιδόσεων και της ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρονται στις δημόσιες διοικήσεις.

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πειραματικά έργα

Οι δοκιμές ελέγχου της καταλληλότητας, προκειμένου να διευκολύνουν την ταχεία εισαγωγή των νέων τηλεματικών λύσεων και, ενδεχομένως, την ακόλουθη προσαρμογή της εσωτερικής δομής των δημοσίων διοικήσεων, θα αφορούν τις προηγμένες τηλεματικές υπηρεσίες οι οποίες θα τεθούν στη διάθεση των δημοσίων διοικήσεων ανάλογα με τις υπάρχουσες ανάγκες. Στις εργασίες θα εμπλακούν οι επιχειρήσεις του τομέα της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών καθώς και οι ενδιαφερόμενες δημόσιες υπηρεσίες. Οι εργασίες αυτές, συμβάλλοντας άμεσα στον έλεγχο καταλληλότητας των λύσεων που προτείνονται στο πλαίσιο του προγράμματος, θα ανοίξουν το δρόμο για την ταχεία διάδοση των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων και, συνεπώς, για την αξιοποίηση, από τις δημόσιες διοικήσεις, της τεχνολογικής προόδου.

Υγειονομική περίθαλψη

Τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν μια διπλή πρόκληση. Αφενός πρέπει να μειωθούν οι λειτουργικές τους δαπάνες, ενώ, ταυτόχρονα, θα προσφέρουν σε κάθε πολίτη ισότιμη και ασφαλή πρόσβαση, ανεξαρτήτως τόπου και χρόνου, στην υγειονομική περίθαλψη. Αφετέρου ο ιατρικός κλάδος πρέπει να αντιμετωπίσει την ταχεία εξέλιξη των γνώσεων και την αύξουσα πολυπλοκότητα των καθηκόντων του. Οι εργασίες που εκτελούνται υπό την αιγίδα του τρίτου προγράμματος-πλαισίου έχουν δείξει ότι η τηλεματική είναι δυνατόν να συμβάλει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών.

Στόχος

Στόχος της δράσης αυτής είναι η παράταση της εν λόγω έρευνας, διασφαλίζοντας στο σύνολο των φορέων του συστήματος υγείας την πρόσβαση σε τηλεματικές υπηρεσίες ευρωπαϊκής κλίμακας. Πρόκειται για την ενθάρρυνση της εισαγωγής νέων εφαρμογών που κάνουν χρήση της πλήρους σειράς των διαθεσίμων ή αναδυομένων τεχνολογιών, με έμφαση στα εργαλεία πολλαπλών μέσων. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ορθότητα και την ποιότητα των ιατρικών δεδομένων, καθώς και στην εμπιστευτικότητα, στη συνεκτικότητα και την ασφάλειά τους. Θα διασφαλισθεί ο στενός συντονισμός με το ειδικό πρόγραμμα έρευνας στον τομέα της βιοϊατρικής και της υγείας και με τις κοινοτικές δραστηριότητες σχετικά με τη δημόσια υγεία, ιδίως τα προγράμματα «Η Ευρώπη κατά του καρκίνου» και «Η Ευρώπη κατά του AIDS».

Φύση των εργασιών

Θα αναληφθούν πρωτοβουλίες σε τέσσερις τομείς. Ο πρώτος αφορά το σύνολο του ιατρικού φακέλου πολλαπλών μέσων των ασθενών, ιδίως όσον αφορά τις «ιατρικές απεικονίσεις», τη μηχανογράφηση και διαβίβασή του, σε δομημένη και τυποποιημένη μορφή, μεταξύ διαφορετικών ινστιτούτων και κέντρων υγείας (νοσοκομείων, εξειδικευμένων ιατρών, γενικών ιατρών, εργαστηρίων ιατρικών αναλύσεων, υπηρεσιών των οργανισμών κοινωνικών ασφαλίσεων, κ.λπ.).

Ο ορισμός, σε ευρωπαϊκή κλίμακα, ενός τυποποιημένου φορητού ιατρικού φακέλου που θα επιτρέπει την αποθήκευση δεδομένων καθώς και εικόνων θα καλύπτεται επίσης στο πλαίσιο συντονισμού μεταξύ όλων των παραγόντων και των μελλοντικών χρηστών. Οι εργασίες αυτές θα συμβάλουν, κατ' αυτό τον τρόπο, στη δημιουργία ενός ασφαλούς και ομογενούς συστήματος ιατρικής περίθαλψης για όλους τους πολίτες, τόσο σε τοπικό και περιφερειακό όσο και σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο.

Δεύτερον, θα επιδιωχθεί η ενίσχυση των πόρων που τίθενται στη διάθεση των ιατρικών ειδικοτήτων στον τομέα της διαγνωστικής και της θεραπευτικής και η βελτίωση της διαχείρισης των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, χάρις στην ανάπτυξη τηλεματικών εφαρμογών. Κατ' αυτό τον τρόπο, οι ιατροί θα μπορούν να ανακοινώνουν και να ανταλλάσσουν μεταξύ τους πληροφορίες σχετικά με ασθενείς ή επίσης να ζητούν τη γνώμη συναδέλφων τους. Στόχος των εργασιών Ε & ΤΑ είναι αφενός η αυτοματοποίηση ορισμένων διαδικασιών διάγνωσης, τα αποτελέσματα των οποίων είναι δυνατόν να ανακοινώνονται και να σχολιάζονται άμεσα μέσω των τηλεματικών δικτύων, και αφετέρου η ενοποίηση των συστημάτων πληροφορίας των νοσοκομείων, του διαγνωστικού εξοπλισμού, των έμπειρων συστημάτων και των ειδικών συστημάτων μετάδοσης των ιατρικών απεικονίσεων. Η διαλειτουργικότητα, η συμβατότητα και ο βαθμιδωτός χαρακτήρας του εξοπλισμού θα διασφαλιστεί με την έμφαση που θα δοθεί στην αρχιτεκτονική ανοικτών συστημάτων, στη δυνατότητα μεταφοράς δεδομένων και στα εναρμονισμένα μέσα σύνδεσης με τα τηλεματικά δίκτυα.

Εξάλλου, θα αξιοποιηθεί η ταχεία πρόοδος στον τομέα της διαλογικής προσομοίωσης και του ιδεατού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη «ιδεατών» οργάνων, με στόχο είτε την κατάρτιση είτε την προετοιμασία χειρουργικών επεμβάσεων 7 για παράδειγμα, η δημιουργία πρωτοτύπου ιδεατού εγκεφάλου θα αποτελέσει σημαντική συμβολή στη διεθνή προσπάθεια που έχει αναληφθεί κατά τη διάρκεια της «δεκαετίας του εγκεφάλου». Οι ερευνητικές εργασίες θα αφορούν επίσης την ιατρική τηλεβοήθεια, με τη χρήση τεχνικών ιδεατού περιβάλλοντος («τηλε-παρουσία»).

Τέλος, θα αναπτυχθούν τηλεματικές εφαρμογές με στόχο τη διευκόλυνση της διαχείρισης των ιατρικών πόρων, τον έλεγχο της ποιότητας της περίθαλψης, την επεξεργασία και την επικοινωνία επιδημιολογικών δεδομένων, και την εφαρμογή προγραμμάτων επιτήρησης και συναγερμού.

Τρίτον, οι εργασίες Ε & ΤΑ θα αφορούν την τηλε-ιατρική προκειμένου να διασφαλιστεί ικανοποιητικό επίπεδο ιατρικής περίθαλψης για απομονωμένους ασθενείς και να καταστούν δυνατές οι τηλε-διασκέψεις μεταξύ απομακρυσμένων ιατρών για δύσκολες περιπτώσεις. Νέες τηλεματικές υπηρεσίες, που βασίζονται στη διαλογική επικοινωνία πολλών μέσων, θα θέσουν άμεσα στη διάθεση των ασθενών που ευρίσκονται σε ζώνες μακράν των αστικών κέντρων ή σε νήσους, τις διαγνωστικές και θεραπευτικές ικανότητες των εξειδικευμένων κέντρων στον τομέα της διαγνωστικής ή της θεραπευτικής.

Για να επιτευχθεί αυτό, κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη τηλεματικών εφαρμογών οι οποίες διασφαλίζουν τις ανταλλαγές βιολογικών σημάτων και κινούμενων εικόνων μέσω επίγειων ευρυζωνικών δικτύων ή δορυφόρων. Θα καταστούν, επίσης, δυνατές οι τηλε-διαγνώσεις, όπως η ερμηνεία ιατρικών εξετάσεων, ή θα διασφαλιστεί η τηλε-επιτήρηση θεραπειών όπως η αιμοκάθαρση, με πλήρη ασφάλεια. Οι τηλεματικές αυτές εφαρμογές θα διευρυνθούν και θα προσαρμοσθούν για την παρακολούθηση ασθενών κατ' οίκον ή θυμάτων σοβαρών ατυχημάτων, ακόμη και στο σημείο που συμβαίνουν.

Τέλος, θα αναπτυχθούν τηλεματικές εφαρμογές για τη στήριξη κοινοτικών δραστηριοτήτων πρόβλεψης ασθενειών, προκειμένου να τίθενται στη διάθεση του ιατρικού προσωπικού και των πολιτών οι κατάλληλες για τον καθένα πληροφορίες σχετικά με τις μεθόδους πρόληψης και διάγνωσης των σημαντικών ασθενειών.

Δοκιμές ελέγχου της καταλληλότητας και πρότυπα πειραματικά έργα

Οι δοκιμές ελέγχου της καταλληλότητας θα διενεργηθούν σε στενή συνεργασία με το σύνολο των φορέων του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης. Θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ενσωμάτωση των τοπικών φορέων υγειονομικής περίθαλψης στα περιφερειακά, εθνικά και διευρωπαϊκά τηλεματικά συστήματα. Η σύνδεση αυτή σε δίκτυα θα πραγματοποιηθεί κατά προτεραιότητα με τη διασύνδεση ευρωπαϊκών νησίδων αναφοράς και αριστείας.

Μεταφορές

Το τρίτο πρόγραμμα-πλαίσιο, χάρις σε δοκιμές και σε πειραματικά έργα, έδειξε ότι τα τηλεματικά συστήματα και υπηρεσίες είναι δυνατόν να συμβάλουν στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, στη βελτίωση της κινητικότητας προσώπων και εμπορευμάτων, καθώς και στην ασφάλεια των οδικών μεταφορών, στη μείωση των οχλήσεων, στην καλύτερη διατήρηση του περιβάλλοντος, δηλαδή να συνεισφέρουν στην επίτευξη των γενικών στόχων της κοινής πολιτικής των μεταφορών.

Στόχοι

Το πρόγραμμα Telematique θα συνεχίσει και θα παγιώσει την έρευνα σχετικά με την τηλεματική των οδικών μεταφορών και η κοινοτική προσπάθεια Ε & ΤΑ θα επεκταθεί στα άλλα μέσα μεταφορών, ιδίως στις εναέριες μεταφορές, προκειμένου να συμβάλει σε μεγαλύτερο βαθμό στην επίτευξη των αναφερθέντων στόχων της κοινής πολιτικής μεταφορών, ενισχύοντας ταυτόχρονα την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Θα διασφαλισθεί ο στενός συντονισμός με τις ερευνητικές δραστηριότητες που αφορούν τις μεταφορές οι οποίες διεξάγονται στο πλαίσιο άλλων ειδικών προγραμμάτων: «βιομηχανικές τεχνολογίες», «καθαρές και αποδοτικές ενεργειακές τεχνολογίες» και «μεταφορές».

Φύση των εργασιών

Οι δραστηριότητες Ε & ΤΑ θα καλύψουν το σύνολο της τηλεματικής αλυσίδας που εφαρμόζεται στις μεταφορές, από τη συλλογή και την επεξεργασία των δεδομένων μέχρι το στάδιο της αποστολής, της μετάδοσης και της παραλαβής των δεδομένων αυτών. Πρόκειται για τη διασφάλιση βιομηχανικής συνεκτικότητας του συνόλου των διαφορετικών αυτών στοιχείων, για την επεξεργασία συμβατών προδιαγραφών και διεπαφών, καθώς και κοινών συστάσεων χρήσεως, που επιτρέπουν την παροχή εγγυήσεων όσον αφορά τη διασύνδεση των δικτύων και τη διαλειτουργικότητα των εξοπλισμών και των υπηρεσιών. Θα ληφθούν επίσης υπόψη ζητήματα που αφορούν τη θέση σε λειτουργία των τηλεματικών αυτών εφαρμογών.

Οι εργασίες Ε & ΤΑ θα φροντίσουν ιδιαίτερα να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες των χρηστών. Εξάλλου, θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην έρευνα κοινών τηλεματικών εργαλείων για τα διάφορα μέσα μεταφορών, και στην ανάπτυξη προηγμένων τηλεματικών εφαρμογών που είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε σημαντικές προόδους όσον αφορά την αποδοτικότητα και την ασφάλεια των μεταφορών. Οι εφαρμογές αυτές θα μπορούν επίσης να κάνουν χρήση τόσο των επιγείων όσο και των δορυφορικών τηλεματικών δικτύων επικοινωνιών και πλοήγησης. Θα εξετασθεί επίσης η επίπτωση των τηλεματικών εφαρμογών στις συνήθειες των ταξιδιωτών, καθώς και στη ζήτηση μετακινήσεων. Τέλος, θα διαμορφωθούν στρατηγικές μετάβασης προκειμένου να καταστεί δυνατή η υλοποίηση των διαφόρων γενεών τηλεματικών συστημάτων.

Σ' ό,τι αφορά τις οδικές μεταφορές, θα συνεχιστεί η ανάπτυξη και η ολοκλήρωση τηλεματικών συστημάτων και υπηρεσιών υψηλών επιδόσεων στον τομέα του ελέγχου της κυκλοφορίας, της διαχείρισης και εκμετάλλευσης μεταφορών επιβατών ή εμπορευμάτων, αστικών και υπεραστικών. Θα είναι απαραίτητα πειραματικά έργα και έργα επίδειξης, στηριζόμενα στα αποτελέσματα του τρίτου προγράμματος-πλαισίου. Πρόκειται να αναληφθούν σε στενή συνεργασία με άλλα σχετικά ειδικά προγράμματα και με τα εθνικά ή ευρωπαϊκά προγράμματα.

Άλλες δράσεις θα επιδιώξουν να συμπληρώσουν και να βελτιώσουν τα βοηθητικά εργαλεία της οδήγησης: προηγμένοι εξοπλισμοί και υπηρεσίες επικοινωνιών και πλοήγησης, συστήματα βελτίωσης της οράσεως, εργαλεία επιτήρησης της συμπεριφοράς του οχήματος, συστήματα προειδοποίησης του οδηγού και βοηθείας στην αποφυγή συγκρούσεων. Η ενοποίηση των συνιστωσών αυτών αναμένεται να προσφέρει τηλεματικές λύσεις για την βοηθούμενη οδήγηση σε αυτοκινητοδρόμους, μεταξύ άλλων προς όφελος, ιδίως, των επαγγελματικών οχημάτων. Ορισμένες από τις τηλεματικές αυτές εφαρμογές είναι επίσης δυνατόν να προσαρμοσθούν για την αστική κυκλοφορία. Οι εργασίες αυτές θα φροντίζουν να λαμβάνουν υπόψη τους οικονομικούς περιορισμούς.

Η ερευνητική προσπάθεια θα αφορά επίσης τις τηλεματικές εφαρμογές που αποβλέπουν στην ενίσχυση των χρηστών του οδικού δικτύου (πληροφορίες για την κατάσταση της κυκλοφορίας προκειμένου να διευκολύνεται η επιλογή του μέσου μεταφοράς, του δρομολογίου, . . .), στην αύξηση της ασφάλειας των χρηστών και στη διευκόλυνση της διαχείρισης της ζητήσεως μετακίνησης.

Οι ερευνητικές αυτές δραστηριότητες θα συνεχίσουν να αποτελούν αντικείμενο συντονισμού με το ειδικό πρόγραμμα «μεταφορών», με το Eureka και με τα συναφή εθνικά ερευνητικά προγράμματα.

Στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρονται στον τελικό χρήστη, θα δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη τηλεματικών εφαρμογών, οι οποίες θα επιτρέψουν τη διαμόρφωση εναρμονισμένου και τελικά ενοποιημένου συστήματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας στην Ευρώπη.

Κατ' αρχάς, θ' αναπτυχθούν τηλεματικές εφαρμογές οι οποίες χρησιμοποιούν τους δορυφόρους και τα προηγμένα δίκτυα επικοινωνίας προκειμένου να βελτιωθεί ο εντοπισμός αεροσκαφών, η επιτήρησή τους καθώς και η πλοήγηση, και για να τελειοποιηθούν τα συστήματα αποφυγής των συγκρούσεων, είτε εν πτήσει είτε στους αερολιμένες, καθώς και τα συστήματα προσγείωσης παντός καιρού.

Δεύτερον, θ' αναληφθούν προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό των σημερινών συστημάτων διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας με την τελειοποίηση του διευρωπαϊκού αεροναυτικού τηλεματικού δικτύου, και τη διευκόλυνση των εργασιών των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας και των πιλότων χάρις στα τηλεματικά εργαλεία πολλών μέσων τα οποία ενοποιούν τα συστήματα συνδρομής στη λήψη αποφάσεων. Θα τύχουν επίσης εκμεταλλεύσεως οι πρόσφατες προόδοι στον τομέα του ιδεατού περιβάλλοντος.

Οι διάφορες αυτές δραστηριότητες θα συντονισθούν με εκείνες που διεξάγονται ήδη στο πλαίσιο των άλλων ειδικών προγραμμάτων που αφορούν την έρευνα σχετικά με τις μεταφορές, από ευρωπαϊκούς οργανισμούς όπως ο Eurocontrol ή η ESA και από εθνικούς οργανισμούς πολιτικής αεροπορίας.

Προκειμένου να διευρυνθεί η χρήση τηλεματικών εργαλείων κοινών σε διαφορετικά μέσα μεταφοράς, πράγμα το οποίο θα μειώσει το κόστος τους, θα αναληφθούν ερευνητικές προσπάθειες στους τομείς των θαλάσσιων, ποτάμιων και σιδηροδρομικών μεταφορών.

Όσον αφορά, ιδίως, τις σιδηροδρομικές μεταφορές, οι εργασίες καλύπτουν αφενός τη νέα γενεά συστημάτων ελέγχου και επικοινωνίας με στόχο την αύξηση του δυναμικού των υποδομών και αφετέρου την πρόσβαση των επιβατών σε υπηρεσίες πολλών μέσων.

Όσον αφορά τις συνδυασμένες μεταφορές, εμπορευμάτων ή επιβατών, θα αναπτυχθούν νέα τηλεματικά συστήματα και υπηρεσίες για τη βελτίωση της ενοποίησης και εκμετάλλευσης του συνόλου του συστήματος μεταφορών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η παροχή πληροφοριών στους ταξιδιώτες και να διευκολυνθεί η επιλογή του καλύτερου πιθανού συνδυασμού μέσων μεταφοράς. Όσον αφορά τις εργασίες σχετικά με τη μεταφορά επιβατών, θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη χρήση των μαζικών μέσων μεταφοράς. Θα αναπτυχθούν επίσης τηλεματικές εφαρμογές για τη βελτιστοποίηση των συνδυασμένων μεταφορών και της διαχείρισής των, γεγονός που θα απαιτήσει, μεταξύ άλλων, τη διερεύνηση των μέσων άμεσων επικοινωνιών με τις σχετικές δημόσιες διοικήσεις.

Θα δοθεί επίσης ιδιαίτερη προσοχή στον έλεγχο των επιπτώσεων των μεταφορών στο περιβάλλον. Θα αναπτυχθούν τηλεματικές εφαρμογές οι οποίες θα επιτρέψουν την εφαρμογή στρατηγικών που αποσκοπούν στη μείωση της ρύπανσης από τα μέσα μεταφοράς και στην ελαχιστοποίηση των κινδύνων που προκύπτουν από τις μετακινήσεις επικίνδυνων ουσιών.

Τέλος, θα χρειασθεί να συμπληρωθούν οι εργασίες αυτές με δραστηριότητες ενοποίησης - στο πλαίσιο των τηλεματικών μεταφορών - συστημάτων γεωγραφικών πληροφοριών (GIS - geographic information systems) προσαρμοσμένων στα διάφορα μέσα μεταφοράς. Αυτά μπορούν να στηρίζονται στα αποτελέσματα του κοινοτικού προγράμματος τόνωσης της αγοράς των πληροφοριών (Impact) και θα συντονίζονται με τις εργασίες που διεξάγονται από το ειδικό πρόγραμμα «Μεταφορές». Εξάλλου, πριν από την έναρξη πειραματικών έργων ελέγχου της καταλληλότητας σε πραγματικές καταστάσεις, είναι ενδεχομένως χρήσιμο να πραγματοποιηθούν εργαστηριακές εξομοιώσεις προς στήριξη των μοντέλων που πρόκειται να αναπτυχθούν, στο πλαίσιο του παρόντος ειδικού προγράμματος.

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πρότυπα πειραματικά έργα

Οι δραστηριότητες αυτές διεξάγονται με ενεργό συμμετοχή των τοπικών ή εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες στον τομέα, και σε στενή συνεργασία με τις δραστηριότητες ελέγχου καταλληλότητας που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο άλλων ειδικών προγραμμάτων που αφορούν την έρευνα για τις μεταφορές. Θα καταστεί δυνατός ο έλεγχος των τεχνικών επιδόσεων, της λειτουργίας και της αποδοχής από τους χρήστες των τηλεματικών λύσεων που προτείνονται για τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας, της ενοποιημένης διαχείρισης της κυκλοφορίας στα αστικά κέντρα και στους αυτοκινητοδρόμους, της βοηθούμενης οδήγησης στον αυτοκινητόδρομο, του αυτομάτου ελέγχου των αμαξοστοιχιών, της διαχείρισης της θαλάσσιας κυκλοφορίας και της διαχείρισης των συνδυασμένων μεταφορών.

Περιοχή 2 - Τηλεματική για τη γνώση

Για τη διευκόλυνση της μετάβασης προς τη νέα κοινωνία της πληροφορίας, η Ευρώπη πρέπει να διαθέτει πληροφοριακή υποδομή η οποία διασφαλίζει την τηλεπρόσβαση, τη διάθεση σε όλους και τη συνεχή ενημέρωση των γνώσεων. Τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια, τα τμήματα κατάρτισης των επιχειρήσεων, οι βιβλιοθήκες και οι εκδοτικοί οίκοι αντιπροσωπεύουν ουσιαστικές κατηγορίες φορέων, όχι μόνον παραγωγών, αλλά και χρηστών γνώσεων. Η έρευνα πρέπει να συνεισφέρει στην ανάπτυξη νέων μεθόδων προσπέλασης, διάδοσης και ενημέρωσης των γνώσεων. Οι εφαρμογές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες τόσο των ατόμων όσο και των επιχειρήσεων και τις δυνατότητες της αγοράς. Οι δραστηριότητες αυτές θα βασισθούν στις σχετικές κοινοτικές δράσεις που έχουν ήδη αναληφθεί στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος-πλαισίου.

Τηλεματική για την έρευνα

Οι ευρωπαίοι ερευνητές έχουν συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες αποτελεσματικών διαύλων ανταλλαγής πληροφοριών. Επιπλέον, τους είναι αναγκαία η τηλεπρόσβαση σε πειραματικές εγκαταστάσεις, σε επιστημονικές βάσεις δεδομένων ή σε υπολογιστές υψηλών επιδόσεων οι οποίοι ευρίσκονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή σε άλλες περιοχές του κόσμου.

Στόχος

Στόχος είναι η ανάπτυξη προηγμένων τηλεματικών εφαρμογών οι οποίες αφενός θα επιτρέψουν στους ευρωπαίους ερευνητές να συνεργαστούν ανεξαρτήτως του πού ευρίσκονται στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφετέρου θα διευκολύνουν την πρόσβαση των χρηστών στα αποτελέσματα της έρευνας. Βεβαίως, υπάρχουν ήδη εθνικά ή ειδικά δίκτυα, αλλά πρέπει να μπορέσουν να επωφεληθούν από την πρόοδο η οποία έχει επιτευχθεί σ' ό,τι αφορά τα δίκτυα υψηλών επιδόσεων, κυρίως, να διασυνδεθούν μέσω ευρωπαϊκών συνδέσμων υψηλής ταχύτητας. Προφανώς, η ερευνητική ευρωπαϊκή πληροφοριακή υποδομή θα αποτελέσει ένα κατ' εξοχήν μέσο συντονισμού των εθνικών προσπαθειών Ε & ΤΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξάλλου, τα αποτελέσματα που θα προκύψουν θα ωφελήσουν επίσης τους τομείς που καλύπτονται από τις άλλες τηλεματικές εφαρμογές.

Φύση των εργασιών

Θα αναζητηθεί η επίλυση των προβλημάτων τα οποία τίθενται από τη συμπεριφορά πολυπλόκων ερευνητικών εμπειριών που διεξάγονται ενδεχομένως σε απομακρυσμένες μεταξύ τους τοποθεσίες και από την εκμετάλλευση μεγάλων δικτύων υπολογιστών τα οποία πρέπει να λειτουργούν σε ανοικτό περιβάλλον με ετερογενή συστήματα, και που πρέπει να χρησιμοποιούν υπηρεσίες επικοινωνιών υψηλής ταχύτητας. Συγκεκριμένα τα θέματα που θα αντιμετωπιστούν είναι η διαλειτουργικότητα των συστημάτων αυτών, η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρονται βάσει των εν λόγω δικτύων, η αξιοπιστία τους, η διαθεσιμότητα και η ασφάλειά τους. Οι ερευνητικοί τομείς θα καλύψουν την αρχιτεκτονική και τα πρωτόκολλα των δικτύων υπολογιστών, καθώς και τη διαχείριση, τον έλεγχο και την προστασία τους. Καλύπτονται τρεις πτυχές.

Κατ' αρχάς, θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον έλεγχο καταλληλότητας των βελτιώσεων που πρέπει να επέλθουν στη διασύνδεση των εθνικών δικτύων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ιδίως στην αύξηση των ταχυτήτων μέχρι τις τιμές που είναι απαραίτητες για τις εφαρμογές οι οποίες προτείνονται από τους χρήστες των εν λόγω δικτύων. Κατά τη διάρκεια των ετών 1994-1998, η ταχύτητα αυτή πρέπει να προσεγγίσει τα 34, κατόπιν τα 155 megabits ανά δευτερόλεπτο. Αυτού του είδους η διασύνδεση κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου να μπορέσει η κοινοτική έρευνα να διατηρήσει τη θέση της στον παγκόσμιο στίβο 7 επίσης, αποτελεί σε μεγάλο βαθμό προϋπόθεση του μέλλοντος της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.

Δεύτερον, οι εργασίες αφορούν τις προηγμένες και κατανεμημένες υπηρεσίες πολλαπλών μέσων που στηρίζουν τη συνεργατική έρευνα, ακαδημαϊκή και βιομηχανική. Πρόκειται, ιδίως, να αναπτυχθούν τηλεματικά εργαλεία τα οποία επιτρέπουν αφενός την πρόσβαση στη γνώση των μεγάλων επιστημονικών δικτύων υπολογιστών του μέλλοντος και αφετέρου την τηλε-συνεργασία χάρις, ιδίως, στον τηλε-έλεγχο των πειραμάτων, την τηλε-εργασία ή την τηλε-διάσκεψη σε επιστημονικό περιβάλλον.

Τέλος, θα τεθούν θέματα διαδικασιών επιλογής, έρευνας και παρουσίασης επιστημονικών πληροφοριών ή αποτελεσμάτων ερευνητικών εργασιών, προκειμένου να καταστούν ευκόλως προσβάσιμα σε χρήστες οι οποίοι επιθυμούν να τα χρησιμοποιήσουν, λαμβάνοντας υπόψη το θέμα των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πρότυπα πειραματικά έργα

Με τους 700 000 επιστήμονες και μηχανικούς, ένα μεγάλο μέρος των οποίων εργάζεται στον τομέα των φυσικών επιστημών, η ερευνητική κοινότητα αποτελεί την ιδεώδη ομάδα χρηστών αιχμής για τον έλεγχο καταλληλότητας των προηγμένων τηλεματικών εφαρμογών, οι οποίες θα αποβούν ενδεχομένως εις όφελος άλλων κατηγοριών χρηστών. Κατ' αυτό τον τρόπο θα τονωθούν επίσης, οι δραστηριότητες τυποποίησης. Οι δοκιμές αυτές ελέγχου καταλληλότητας θα χρειαστούν τα ευρυζωνικά εθνικά δίκτυα, τα οποία διασυνδέονται μεταξύ τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα χρησιμεύσουν, ιδίως, σε ερευνητικές κοινότητες που εμπλέκονται στην πρώτη δράση του τετάρτου προγράμματος-πλαισίου (Ε & ΤΑ σχετικά με τις βιομηχανικές τεχνολογίες, το περιβάλλον, τις βιοεπιστήμες και βιοτεχνολογίες, την ενέργεια, τις τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών).

Θα επιδιωχθεί στενή συνεργασία με πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται σε άλλες περιοχές της υφηλίου, ιδίως στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, προκειμένου να ενισχυθούν οι επιστημονικές σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον υπόλοιπο κόσμο.

Εκπαίδευση και κατάρτιση

Σ' έναν κόσμο που υφίσταται σημαντικές μεταβολές, τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να μετασχηματισθούν προκειμένου να συμβάλουν στην ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Όλες οι επιχειρήσεις, ιδίως οι ΜΜΕ, αντιμετωπίζουν στο εξής την πρόκληση της συνεχούς προσαρμογής των προσόντων του προσωπικού τους. Παράλληλα, ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός φοιτητών και εργαζομένων, ιδίως οι νέες γενεές οι οποίες έχουν την πληροφορική κοινό τόπο ενδιαφερόντων, ζητούν νέες μορφές αρχικής και συνεχούς κατάρτισης προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τους περιορισμούς του καθενός, καθώς και στην εξέλιξη των γνώσεων και της τεχνογνωσίας. Οι εργασίες που αναλαμβάνονται από το τρίτο πρόγραμμα-πλαίσιο απέδειξαν ότι η τηλεματική μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά τα πανεπιστήμια και τα τμήματα κατάρτισης των επιχειρήσεων να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των καιρών.

Στόχος

Στόχος της δράσης αυτής είναι η παράταση της έρευνας και η αξιοποίηση των συνεχών προόδων στον τομέα των επικοινωνιών πολλών μέσων βάσει ευρυζωνικών δικτύων ή δορυφόρου, καθώς και της προόδου στον τομέα της διαλογικής προσομοίωσης ή των ιδεατών περιβαλλόντων, για την αύξηση της διαλογικότητας των προσφερομένων υπηρεσιών, τη διευκόλυνση της τηλεπρόσβασης σε έγγραφα πολλών μέσων και στις αναζητούμενες υπηρεσίες, και την εξατομίκευση των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Θα διασφαλιστεί ο στενός συντονισμός με το νέο ειδικό πρόγραμμα «κοινωνικο-οικονομική έρευνα με συγκεκριμένους στόχους» και την τέταρτη δράση του προγράμματος-πλαισίου σχετικά με την κατάρτιση των ερευνητών, καθώς και με άλλες κοινοτικές δραστηριότητες στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

Φύση των εργασιών

Θα καλυφθούν δύο τομείς. Στον καθένα από αυτούς, θα δοθεί έμφαση στην έρευνα τηλεματικών λύσεων χαμηλού κόστους. Κατ' αρχάς, στη λογική των εργασιών που έχουν ήδη αναληφθεί στο τρίτο πρόγραμμα-πλαίσιο, θα συνεχισθεί η ανάπτυξη και ο έλεγχος καταλληλότητας τηλεματικών υπηρεσιών για την παροχή των οποίων χρησιμοποιείται ο καταλληλότερος συνδυασμός των υπαρχόντων δικτύων επικοινωνίας (δορυφόροι, ISDN, διαλογικά καλωδιακά δίκτυα), μετά την εκπόνηση εμπεριστατωμένης τεχνικο-οικονομικής και παιδαγωγικής μελέτης που διεξάγεται σε επιχειρησιακό πλαίσιο για κάθε τύπο υπηρεσίας και κάθε τύπο χρήστη (πανεπιστήμια και κολέγια, μεγάλες επιχειρήσεις, ΜΜΕ, επιμέρους χρήστες). Η δράση αυτή πρέπει επίσης να φροντίζει ώστε τα ευρωπαϊκά δίκτυα βιβλιοθηκών να μπορούν να διασφαλίζουν την πρόσβαση των χρηστών τηλεκατάρτισης σε ευρεία βάση γνώσεων.

Δεύτερον, θα αναπτυχθεί η νέα γενεά τηλεματικών εφαρμογών που επιτρέπουν την τηλε-διδασκαλία και τη συνεργατική κατάρτιση στο πλαίσιο ομάδων χάρις στη χρησιμοποίηση της τηλεδιάσκεψης, των δικτύων διάσκεψης με τη βοήθεια υπολογιστή και της ηλεκτρονικής διαχείρισης μηνυμάτων πολλών μέσων. Οι εφαρμογές αυτές θα βασιστούν, ιδίως, στην τηλε-σύνταξη, την ομαδική εργασία σε δίκτυο, την πρόσβαση σε κατανεμημένες βάσεις μαθημάτων και στις βιβλιοθήκες πολλών μέσων, στην πρόσβαση σε «ιδεατά εργαστήρια» που επιτρέπουν την πραγματοποίηση πειραμάτων από απόσταση. Αυτό θα καταστήσει απαραίτητες έρευνες για την επεξεργασία τηλεματικών εφαρμογών τηλεκατάρτισης πολλαπλών μέσων, που θα κάνουν χρήση ευρυζωνικών δικτύων και δορυφόρων.

Οι εργασίες θα καλύψουν επίσης την εξατομίκευση της κατάρτισης και νέες μεθόδους μάθησης. Θα καταβληθούν, ιδίως, προσπάθειες για την ενοποίηση των συστημάτων κατάρτισης σε προσωπικούς σταθμούς εργασίας, είτε ανήκουν είτε όχι σ' ένα δίκτυο, για την επαγγελματική κατάρτιση στο χώρο εργασίας. Επίσης, θα διερευνηθούν οι μέθοδοι κατάρτισης εξατομικευμένων διαλογικών εκπαιδευτικών λογισμικών, ιδίως αυτές που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία «ηλεκτρονικών βιβλίων» τα οποία παρέχουν στον οπουδαστή ή στον καταρτιζόμενο υψηλό βαθμό διαλογικότητας και την δυνατότητα να ακολουθεί εξατομικευμένα προγράμματα. Εξάλλου, θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διερεύνηση εξατομικευμένων τηλεματικών λύσεων για την κατάρτιση των ερευνητών στην Ευρώπη. Παράλληλα, θα δοθεί μεγάλη σημασία στη διδασκαλία των γλωσσών, που αποτελούν κρίσιμο θέμα για την Ευρώπη, με τη χρήση, π.χ., τεχνικών φωνητικής αναγνώρισης και φωνητικού ταχυδρομείου. Τέλος, η έρευνα θα καλύψει νέους τρόπους εκπαίδευσης και κατάρτισης τους οποίους καθιστούν δυνατούς οι τεχνικές ιδεατών περιβαλλόντων.

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πειραματικά έργα

Οι προτεινόμενες εφαρμογές θα αξιολογηθούν σε πραγματικές συνθήκες, ενώ θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις πτυχές που αφορούν την τεχνική σκοπιμότητα και τις διαδικασίες υλοποίησης, με έμφαση στις αντιδράσεις των χρηστών, τις εργονομικές πτυχές, την παιδαγωγική αποτελεσματικότητα, την οικονομική βιωσιμότητα, τις επιπτώσεις στην οργάνωση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. Οι αρμόδιες τοπικές, περιφερειακές ή εθνικές αρχές θα συνδέονται στενά με τις δραστηριότητες αυτές.

Οι δοκιμές αυτές ελέγχου της καταλληλότητος θα βασιστούν στα δίκτυα πανεπιστημιακής ή επαγγελματικής κατάρτισης τα οποία απευθύνονται σε εξειδικευμένους επιστήμονες, ιδίως ερευνητές και μηχανικούς, οι οποίοι ακολουθούν προσωπικά ή συλλογικά προγράμματα κατάρτισης, καθώς και σε άλλες κατηγορίες πιθανών χρηστών τους οποίους αφορά η έρευνα που διεξάγεται στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος Telematique, όπως οι βιβλιοθηκάριοι ή οι ιατροί. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον έλεγχο καταλληλότητας των τηλεματικών λύσεων οι οποίες είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των ΜΜΕ. Οι αρμόδιες τοπικές ή εθνικές αρχές θα εμπλακούν σε μεγάλο βαθμό στις δραστηριότητες αυτές. Οι δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας θα επιτρέψουν, επίσης, να συνδεθούν σε δίκτυα τα εκπαιδευτικά κέντρα προκειμένου να καταστεί δυνατή η από κοινού χρήση των πόρων τους. Τα διαφορετικά αυτά πειράματα θα πλαράσχουν, κατ' αυτό τον τρόπο, τη βάση της ευρωπαϊκής προσφοράς υπηρεσιών τηλε-εκπαίδευσης και τηλε-κατάρτισης.

Βιβλιοθήκες

Ο ανεκτίμητος πλούτος των ευρωπαϊκών βιβλιοθηκών παραμένει ανεκμετάλλευτος τη στιγμή που το μέλλον των σύγχρονων κοινωνιών και οικονομιών εξαρτάται σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό από τον έλεγχο των γνώσεων και της διάδοσης της πληροφορίας. Η διαπίστωση αυτή αποκαλύπτει ένα σημαντικό μειονέκτημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κατάσταση αυτή οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στο γεγονός ότι, έως σήμερα, η πλειοψηφία των βιβλιοθηκών δεν αξιοποιεί πλήρως τις δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών και δεν χρησιμοποιεί τα τηλεματικά δίκτυα. Βεβαίως, ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός βιβλιοθηκών υιοθετεί τις προηγμένες τεχνικές εσωτερικής διαχείρισης και αξιοποίησης των πόρων τους (έγγραφα και βιβλία) 7 ωστόσο, δεν κατέστη, ακόμη, δυνατή η ευχερής πρόσβαση στους εν λόγω πόρους ή η ταυτόχρονη εκμετάλλευση των καταλόγων πολλών βιβλιοθηκών. Μόνον ένας μικρός πυρήνας βιβλιοθηκών διαθέτει, προς το παρόν, αξιόλογη εμπειρία στον τομέα της ανάπτυξης και του ελέγχου των τηλεματικών εφαρμογών.

Η ανομοιογενής αυτή κατάσταση στερεί από τους χρήστες των τηλεματικών δικτύων την ευχερή πρόσβαση σε ουσιαστικούς πόρους, τη στιγμή που οι βιβλιοθήκες πρέπει να αποτελούν τους κόμβους της πληροφορίας στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πληροφοριακής υποδομής. Προς το σκοπό αυτό, η έρευνα θα συνεισφέρει στη βελτίωση και στην ανάπτυξη των τηλεματικών επαφών μεταξύ των βιβλιοθηκών, των εκδοτικών οίκων, των ερευνητών, των κολεγίων και των κέντρων κατάρτισης.

Στόχος

Στόχος της εν λόγω δράσης είναι να συμβάλει στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χώρου βιβλιοθηκών, ανοίγοντας αφενός το δρόμο για εφαρμογές στόχος των οποίων είναι να καταστούν οι πόροι των βιβλιοθηκών περισσότερο προσβάσιμοι, και διασφαλίζοντας αφετέρου τη διασύνδεσή τους στην ευρωπαϊκή πληροφοριακή υποδομή.

Προς το σκοπό αυτό, οι αναληφθείσες εργασίες στοχεύουν στη διασφάλιση, σε κοινοτικό επίπεδο, της διασύνδεσης των βιβλιοθηκών που μπορούν να δράσουν ως κεφαλή του δικτύου σε εθνικό επίπεδο, στην υποβοήθηση της εισαγωγής των τηλεματικών εφαρμογών στις λιγότερο προηγμένες, από τεχνολογικής απόψεως, βιβλιοθήκες, καθώς και στην υποστήριξη των προσπαθειών κατάρτισης και ευαισθητοποίησης του προσωπικού των βιβλιοθηκών με την ανταλλαγή εμπειριών και ορθών πρακτικών.

Φύση των εργασιών

Οι εργασίες Ε & ΤΑ θα βασιστούν στα αποτελέσματα της διερευνητικής δράσης που έχει αναληφθεί στο τρίτο πρόγραμμα-πλαίσιο και η οποία επέτρεψε τον ορισμό των κατάλληλων μεθόδων μηχανογράφησης των βιβλιοθηκών και την επεξεργασία συνόλου αρχικών προδιαγραφών για τη διασύνδεσή τους. Οι κύριοι προσανατολισμοί θα είναι δύο.

Ο πρώτος αφορά την ανάπτυξη προηγμένων συστημάτων τα οποία διευκολύνουν την πρόσβαση στους πόρους των βιβλιοθηκών. Θα επιδιωχθεί, ιδίως, η τελειοποίηση των μεθόδων κατάρτισης και ανταλλαγής αυτοματοποιημένων βιβλιογραφιών, καθώς και η δυνατότητα πρόσβασης στους καταλόγους και άλλους πόρους των βιβλιοθηκών, σε απευθείας σύνδεση, μέσω των υπαρχόντων δικτύων. Θα αναπτυχθούν, κατόπιν, ηλεκτρονικά μέσα εισαγωγής, αποθήκευσης και πρόσβασης κατάλληλα για έγγραφα που χαρακτηρίζονται από μεγάλη ποικιλία μορφών. Τέλος, θα αναπτυχθούν οι ηλεκτρονικές τεχνικές αρχειοθέτησης που επιτρέπουν τη διατήρηση και την πρόσβαση σε σπάνια έργα.

Δεύτερον, η Ε & ΤΑ θα καλύψει τη διασύνδεση των βιβλιοθηκών και την ευρωπαϊκή πληροφοριακή υποδομή. Βασικό θέμα των εργασιών αυτών είναι η διασφάλιση της διαλειτουργικότητας των εφαρμογών που σχεδιάζονται για ετερογενή συστήματα. Επίσης, θα επιδιωχθεί η δημιουργία «ιδεατών βιβλιοθηκών» που θα επιτρέψει στους χρήστες την πρόσβαση, από οποιαδήποτε σημείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε σύνολο υπηρεσιών βιβλιοθηκών και άλλων πηγών πληροφορίας που αποτελούν δίκτυο. Τέλος, στόχος είναι η ανάπτυξη ηλεκτρονικών συνδέσεων μεταξύ βιβλιοθηκών διασφαλίζοντας την ταχεία διάθεση εγγράφων από διαφορετικές πηγές (βάσεις δεδομένων, βιβλιοθήκες, εκδότες, άλλοι φορείς τεκμηρίωσης).

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πειραματικά έργα

Στον έλεγχο καταλληλότητας των εργασιών αυτών θα συμμετάσχουν διάφορες κατηγορίες χρηστών, όπως οι ερευνητές, οι φοιτητές και οι επιχειρήσεις, σε συνάρτηση προς τους διάφορους τύπους υπηρεσιών που προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες. Επίσης, θα συμμετάσχουν επιχειρήσεις των κλάδων της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών, βιβλιοθήκες, εκδότες, βιβλιοπωλεία και τελικοί χρήστες. Οι δοκιμές αυτές ελέγχου καταλληλότητας θα συνοδευτούν από μέτρα που στοχεύουν στη προώθηση της τυποποίησης όσον αφορά την ανταλλαγή πόρων βιβλιοθηκών, στη διασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής διάδοσης των αποτελεσμάτων και στη στήριξη των προσπαθειών που απαιτούνται για τη ευαισθητοποίηση και την κατάρτιση του προσωπικού των βιβλιοθηκών στη χρήση της τηλεματικής.

Περιοχή 3 - Τηλεματική για την απασχόληση και τη βελτίωση των συνθηκών ζωής

Αναμένεται ότι τα τηλεματικά συστήματα και οι υπηρεσίες θα βελτιώσουν την κατάσταση της απασχόλησης και τις συνθήκες ζωής των πολιτών, αυξάνοντας την αυτονομία των μειονεκτούντων κοινωνικών στρωμάτων όπως οι ηλικιωμένοι και οι ανάπηροι, βελτιώνοντας τη χωροταξία και διασφαλίζοντας την προστασία του περιβάλλοντος.

Αστικές και αγροτικές ζώνες

Η διερευνητική δράση ORA του τρίτου προγράμματος-πλαισίου απέδειξε ότι οι αγροτικές ζώνες, οι οποίες δεν επωφελούνται οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής υποδομής ελκυστικής για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες, θα μπορούσαν να καλύψουν, εν μέρει, το μειονέκτημα αυτό χάρις στα τηλεματικά συστήματα και υπηρεσίες. Αυτά επιτρέπουν πράγματι τη βελτίωση της ποιότητας της υπηρεσίας, την αξιοποίηση του επαγγελματικού περιβάλλοντος των επιχειρήσεων, τον εμπλουτισμό του πλαισίου ζωής του συνόλου του πληθυσμού και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, χάρις στην τηλε-εργασία. Επιπλέον, αναμένεται ότι θα επωφεληθούν από τις τηλεματικές λύσεις ορισμένες αστικές ζώνες σε δραστηριακή παρακμή ή μειονεκτικές συνοικίες μεγάλων μητροπόλεων που παρουσιάζουν συγκριτικά μειονεκτήματα.

Στόχος

Ο στόχος είναι να επιτευχθεί ο εντοπισμός των νέων οικονομικών δραστηριοτήτων, η ενίσχυση των παραδοσιακών δραστηριοτήτων και η βελτίωση του πλαισίου ζωής, προς όφελος των αγροτικών και των αστικών ζωνών οι οποίες στερούνται των κατάλληλων κοινωνικο-οικονομικών και πολιτιστικών υποδομών. Η υιοθέτηση τηλεματικών λύσεων χάρις στην τηλε-εργασία θα επιτρέψει την εξάσκηση νέων δραστηριοτήτων, την παροχή στις επιχειρήσεις της τηλε-πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες - βάσεις δεδομένων, συντήρηση, βοήθεια, επαγγελματική κατάρτιση - και το άνοιγμα προς τους πληθυσμούς των ζωνών αυτών υπηρεσιών που σήμερα είναι απαραίτητες στον τομέα της ιατρικής της κατάρτισης, του πολιτισμού καθώς και των κοινωνικών υπηρεσιών.

Συνεπώς, αναμένεται ότι θα περιορισθεί η έξοδος προς τους μεγάλους αστικούς πόλους, θα μειωθεί η συμφόρηση των πόλεων και νέοι πληθυσμοί μπορούν να εγκατασταθούν σε αγροτικές ζώνες. Η δράση αυτή θα αποτελέσει αντικείμενο στενού συντονισμού με τις υπόλοιπες κοινοτικές δραστηριότητες και προγράμματα που έχουν θέμα τις διαρθρωτικές πολιτικές, ιδίως στον τομέα της επαγγελματικής κατάρτισης, καθώς και με το ειδικό πρόγραμμα «Ολοκληρωμένη κοινωνικο-οικονομική έρευνα», όσον αφορά τα θέματα του κοινωνικού αποκλεισμού.

Φύση των εργασιών

Οι εργασίες Ε & ΤΑ θα καλύψουν την ανάπτυξη και την προσαρμογή τηλεματικών εφαρμογών για δύο μεγάλους τύπους χρήσης.

Ο πρώτος είναι η τηλε-εργασία, που μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή μέσω της εργασίας κατ' οίκον, οι επιχειρήσεις τηλε-υπηρεσιών, τα εργαστήρια υπεργολαβίας ή τα συνεργατικά δίκτυα επιχειρήσεων. Οι εργασίες θα επικεντρωθούν στη χρησιμοποίηση των τεχνολογιών γενικού χαρακτήρα, όπως οι σταθμοί εργασίας πολλών μέσων, τα εργαλεία διαχείρισης στο πλαίσιο συνεργατικού δικτύου, οι ακουστικές και οπτικές τηλεδιασκέψεις, το σύνολο των διαθέσιμων δικτύων - δημόσια δίκτυα μεταγωγής, ISDN και τα μελλοντικά δίκτυα ευρείας ζώνης. Ο στόχος είναι, ιδίως, να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα των τοπικών επιχειρήσεων, ιδίως εκείνες των ΜΜΕ, των οποίων το επίπεδο οικονομικής απόδοσης είναι καθοριστικό για την απασχόληση.

Ο δεύτερος τομέας δραστηριότητας καλύπτει τις συλλογικές τηλε-υπηρεσίες. Οι πρωτοεμφανιζόμενες τεχνολογίες - κινητό ψηφιακό τηλέφωνο, διαλογικός οπτικός δίσκος, δορυφορικοί σταθμοί πολύ μικρού ανοίγματος (VSAT), διαλογική τηλεόραση - πρόκειται να αποτελέσουν τα εργαλεία που θα δώσουν πρόσβαση στις πληροφορίες φωνής, δεδομένων και εικόνων. Τα άτομα, οι επιχειρήσεις, οι τοπικές ενώσεις και οι δημόσιες διοικήσεις θα μπορούν έτσι να χρησιμοποιούν από απόσταση τράπεζες δεδομένων, να συμβουλεύονται ειδικευμένες βιβλιοθήκες, να χρησιμοποιούν φωνητικά συστήματα επεξεργασίας μηνυμάτων, να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως η τηλε-ιατρική, η οπτικοακουστική, η τηλε-κατάρτιση και οι κοινωνικές υπηρεσίες καθώς και οι υπηρεσίες τουρισμού.

Προκειμένου να συμπληρωθούν οι υφιστάμενες σκοτεινές ζώνες ιδίως λόγω της κακής εδαφικής κάλυψης των καλωδιακών και ερτζιανών δικτύων, θα αναπτυχθούν προσπάθειες για την τελειοποίηση των συστημάτων των ασυρμάτων επικοινωνιών, έτσι ώστε η πρόσβαση στις πληροφορίες και στις υπηρεσίες να είναι γενική. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις δυνατότητες διασύνδεσης και διαλειτουργικότητας των τοπικών δικτύων με τα εθνικά και διεθνή δίκτυα, ιδίως την ευρωπαϊκή υποδομή που πρόκειται τα τεθεί σε εφαρμογή.

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πειραματικά έργα

Οι δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας θα ευνοηθούν από τα ήδη υπάρχοντα δίκτυα εταίρων τα οποία έχουν δημιουργηθεί μέσω της διερευνητικής δράσης ORA, καθώς και τα δίκτυα συνεργασίας μεταξύ ευρωπαϊκών πόλεων (Eurocities, Telecities, κ.λπ.). Θα συντονιστούν με τα πρότυπα πειραματικά έργα που εκτελούνται στο πλαίσιο χωροταξικών προγραμμάτων ορισμένων κρατών μελών ή κοινοτικών προγραμμάτων περιφερειακού χαρακτήρα. Θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη διευκόλυνση της χρήσης τηλεματικών εφαρμογών και στην αποδοχή τους από τους χρήστες.

Ανάπηροι και ηλικιωμένοι

Η διερευνητική δράση Tide απέδειξε ότι οι τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας είναι σε θέση να παράσχουν τις κατάλληλες απαντήσεις στις ειδικές ανάγκες των κοινωνικών αυτών ομάδων.

Στόχος

Στόχος της δράσης αυτής Ε & ΤΑ είναι να θέσει τις τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών στην υπηρεσία των αναπήρων και των ηλικιωμένων, για να αυξήσει την αυτονομία τους και να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής τους, και να διευκολύνει την ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον προσδιορισμό των αναγκών των κοινωνικών αυτών ομάδων, καθώς και στον έλεγχο της καταλληλότητας, από τους χρήστες, των προτεινόμενων εφαρμογών. Τέλος, θα επιδιωχθεί ο στενός συντονισμός με τα υπόλοιπα ειδικά ερευνητικά προγράμματα του τομέα αυτού, όπως το πρόγραμμα «Βιοϊατρική και υγεία» και «Βιομηχανικές τεχνολογίες και τεχνολογίες υλικών», μέσω των οποίων τίθενται, επίσης, τεχνολογίες γενικής φύσεως, όπως η βιοτεχνολογία ή οι τεχνολογίες των νέων υλικών, στην υπηρεσία των αναπήρων και των ηλικιωμένων, καθώς και με το ειδικό πρόγραμμα για την «κοινωνικο-οικονομική έρευνα με συγκεκριμένους στόχους». Θα διασφαλισθεί επίσης στενή σύνδεση με το κοινωνικό πρόγραμμα της Κοινότητας υπέρ των ατόμων με ειδικές ανάγκες (Helios).

Φύση των εργασιών

Οι ερευνητικές εργασίες θα προσανατολιστούν βάσει δύο κυρίων αξόνων: πρόσβαση στις τηλεματικές υπηρεσίες, λειτουργική αποζημίωση. Στην πρώτη περίπτωση, θα επιδιωχθεί να δοθεί στους ηλικιωμένους και τους ανάπηρους, ιδίως σε αυτούς οι οποίοι παρουσιάζουν γνωστικά ή αισθητικά μειονεκτήματα, η δυνατότητα να συμμετάσχουν πλήρως στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Πρόκειται να αναπτυχθεί εξοπλισμός - ιδίως οπτικοακουστικές βοηθητικές διατάξεις - και διεπαφές που θα επιτρέψουν στις κοινωνικές αυτές ομάδες να χρησιμοποιήσουν τις υπάρχουσες τηλεματικές υπηρεσίες και συστήματα, καθώς και εκείνα που ευρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης, που θα διευκολύνουν την πρόσβασή τους στην τηλε-εργασία, στην πληροφορία και στην τηλε-κατάρτιση, ή ακόμη σε πολιτιστικά προγράμματα. Επίσης, θα αναπτυχθούν «ευφυή» συστήματα διαχείρισης του επαγγελματικού ιδιωτικού περιβάλλοντος των κοινωνικών αυτών ομάδων, όπως τηλε-εντολές, συστήματα συναγερμού ή συστήματα προσανατολισμού-πλοήγησης εκτός της κατοικίας. Τέλος, θα αναπτυχθούν κατάλληλα συστήματα κατάρτισης των κοινωνικών αυτών ομάδων στη χρήση του προτεινόμενου εξοπλισμού.

Όσον αφορά τη λειτουργική αποζημίωση, θα αναπτυχθούν εφαρμογές που ενσωματώνουν τις τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας και επιτρέπουν την αποκατάσταση, εν όλω ή εν μέρει, των λειτουργικών ικανοτήτων των αναπήρων ή των ηλικιωμένων. Θα καλυφθούν, ιδίως, συστήματα που βελτιώνουν την κινητικότητα των ατόμων αυτών, τη δυνατότητά τους διαπροσωπικής επικοινωνίας, τη δυνατότητά τους ελέγχου του άμεσου περιβάλλοντος. Οι εργασίες θα βασιστούν στην πρόσφατη πρόοδο στον τομέα των ιδεατών περιβαλλόντων και του τηλεχειρισμού ρομπότ («τηλεπαρουσία»).

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πειραματικά έργα

Τα συστήματα και οι υπηρεσίες που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο της δράσης αυτής θα αποτελέσουν αντικείμενο επίδειξης, σε πραγματικές συνθήκες, της τεχνικής σκοπιμότητας και της λειτουργικής αρτιότητας. Η επαλήθευση των αποτελεσμάτων θα παραγματοποιηθεί με προσφυγή σε δίκτυα κέντρων τεχνολογιών αναπροσαρμογής.

Διερευνητική δράση: Τηλεματική για το περιβάλλον

Θα αναληφθούν, επίσης, διερευνητικές δράσεις οι οποίες θα αξιολογούν το δυναμικό των τηλεματικών λύσεων σε άλλους τομείς μεταξύ των οποίων το περιβάλλον αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα.

Στόχος

Στόχος είναι η διερεύνηση των δυνατοτήτων των τηλεματικών λύσεων για τη διατήρηση και τη βελτίωση του περιβάλλοντος, σε στενή συνεργασία με την αντίστοιχη κοινοτική πολιτική και το ειδικό πρόγραμμα Ε & ΤΑ για το περιβάλλον.

Φύση των εργασιών

Οι ερευνητικές εργασίες θα επικεντρωθούν κατ' αρχάς σε κοινοτικές δράσεις στον τομέα του περιβάλλοντος, που έχουν ήδη αναληφθεί σε άλλα ειδικά προγράμματα έρευνας και που μπορούν να αποτελέσουν τμήμα τηλεματικών λύσεων. Αυτό αφορά ιδιαίτερα τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Παριβάλλοντος και το μελλοντικό κέντρο για την παρατήρηση της γης.

Οι ερευνητικές δραστηριότητες του τομέα αυτού θα δώσουν επίσης ιδιαίτερη προσοχή στα τηλεματικά συστήματα αυτόματης προειδοποίησης και επιτήρησης του βαθμού ατμοσφαιρικής, ποτάμιας και θαλάσσιας ρύπανσης. Θα αναπτυχθούν, επίσης, εφαρμογές οι οποίες επιτρέπουν την επιτήρηση των πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και των χημικών εργοστασίων, τη διαχείριση των φυσικών κινδύνων περιλαμβανομένων των προβλημάτων ερήμωσης, σεισμών και πυρκαγιών των δασών. Οι ερευνητικές εργασίες θα καλύψουν, επίσης, την ανάπτυξη και τη διασύνδεση δικτύων πληροφορίας και κέντρων πρόληψης των διαφόρων αυτών κινδύνων 7 τα εν λόγω κέντρα θα έχουν τη δυνατότητα τηλε-πρόσβασης σε βάσεις δεδομένων οι οποίες ενημερώνονται αυτόματα καθώς και σε συστήματα βοηθείας στη λήψη αποφάσεων. Θα μελετηθεί, επίσης, η επέκταση των δικτύων αυτών προς τις χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πειραματικά έργα

Οι δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας θα διενεργηθούν σε αστικά περιβάλλοντα, σε βιομηχανικές, λιμενικές ζώνες και παράκτιες ζώνες, και σε υδρολογικές λεκάνες οι οποίες είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες, σε στενή συνεργασία με τις αρμόδιες τοπικές ή εθνικές αρχές.

Άλλες διερευνητικές δράσεις

Εφόσον δοθεί η ευκαιρία κατά τη διάρκεια του προγράμματος, μπορούν ενδεχομένως να τεθούν σε εφαρμογή άλλες σχετικές διερευνητικές δράσεις από το 1996 και μετά.

Περιοχή 4 - Οριζόντιες δραστηριόητητες Ε & ΤΑ

Η αποδοχή των τηλεματικών εφαρμογών από τους χρήστες εξαρτάται από πολλούς παράγοντες γενικής φύσεως. Ματαξύ αυτών ιδιαίτερη σημασία έχουν η γλώσσα και η ευκολία χρήσης. Η διάδοση των τηλεματικών υπηρεσιών στην Ευρώπη θα επιβραδυνθεί εάν δεν συνοδεύονται από τη γλώσσα την οποία συνήθως χρησιμοποιούν οι χρήστες. Οι σημαντικοί διαθέσιμοι πόροι τεκμηρίωσης των βάσεων δεδομένων θα μείνουν ανεκμετάλλευτοι εφόσον δεν απλοποιηθούν οι μέθοδοι υποβολής ερωτήσεων. Αποτελεί, συνεπώς, προτεραιότητα η ενσωμάτωση σε τηλεματικά συστήματα 7 γλωσσικών εργαλείων επεξεργασίας και τεχνικών που διευκολύνουν την πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων.

Εξάλλου, το γεγονός ότι η τηλεματική είναι σχετικά πρόσφατος επιστημονικός κλάδος δημιουργεί την ανάγκη ύπαρξης κατάλληλων εργαλείων και μεθόδων ούτως ώστε τα νέα τηλεματικά συστήματα και υπηρεσίες να είναι ευκόλως αφομοιώσιμα από τους χρήστες και να μπορούν να αναπτυχθούν με τον αποτελεσματικότερο τρόπο από τους ερευνητές και τους μηχανικούς.

Τα θέματα αυτά δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά στο πλαίσιο του ενός ή του άλλου τομέα του προγράμματος. Για το λόγο αυτό αποτελούν αντικείμενο οριζοντίων αξόνων δράσης, η δε αντιμετώπισή τους θα έχει ευνοϊκές επιπτώσεις για το σύνολο των τομέων.

Τηλεματική τεχνολογία

Στόχος

Ο στόχος των μελετών και της έρευνας που θα αναληφθούν στο πλαίσιο της δράσης αυτής είναι τριπλός. Κατ' αρχάς, θα επιδιωχθεί η ανάπτυξη εργαλείων και μεθόδων που επιτρέπουν στους ερευνητές και στους μηχανικούς την κατά το δυνατόν αποτελεσματική δημιουργία τηλεματικών εφαρμογών που ενοποιούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον γενικού χαρακτήρα εξοπλισμό, δίκτυα και υπηρεσίες, με υλικό ή λογισμικό ειδικού σκοπού (τεχνολογία των εφαρμογών). Κατόπιν, θα χρειαστεί να προσδιορισθούν και να πραγματοποιηθούν οι μεταβολές που πρέπει να επέλθουν στο περιβάλλον των χρηστών για την επιτυχή εισαγωγή των νέων τηλεματικών υπηρεσιών (τεχνολογία των διεργασιών). Τέλος, θα χρειασθεί να εξετασθούν ζητήματα εγκαρσίας φύσεως, όπως η προστασία των δεδομένων ή τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Οι δραστηριότητες αυτές διεξάγονται σε στενή συνεργασία με τα ειδικά προγράμματα «Τεχνολογίες των πληροφοριών» και «Προηγμένες επικοινωνίες».

Φύση των εργασίων

Σ' ό,τι αφορά την τεχνολογία των διεργασιών και των διαδικασιών, στους τομείς χρήστες που καλύπτονται από το συγκεκριμένο πρόγραμμα (νοσοκομεία, πανεπιστήμια, δημόσιες διοικήσεις, κ.λπ.) θα διενεργηθεί αξιολόγηση των επιπτώσεων και της αποδοχής από τους ενδιαφερόμενους χρήστες των τηλεματικών εφαρμογών, παλαιών ή νέων, όπως η τηλε-εργασία, η τηλε-ιατρική και η τηλε-κατάρτιση. Πρόκειται να διεξαχθούν συγκριτικές μελέτες και έρευνες στους τομείς δραστηριοτήτων που καλύπτονται από το πρόγραμμα Telematique (δημόσιες διοικήσεις, νοσοκομεία, κέντρα ερευνών ή επιχειρήσεις που εισάγουν την τηλε-εργασία, κ.λπ.). Θα επιδιώξουν, ιδίως, απογραφή των διοικητικών διαδικασιών, των πρακτικών διαχείρισης και των μεθόδων οργάνωσης εργασίας στις διάφορες αυτές κατηγορίες οργανισμών, ιδιωτικών ή δημόσιων, πριν και μετά την εφαρμογή των τηλεματικών λύσεων, με στόχο τη σύνταξη λειτουργικών συστάσεων κατά το δυνατόν γενικού χαρακτήρα. Κατ' αυτό τον τρόπο αναμένεται να καταστεί δυνατός ο προσδιορισμός γενικών μεθόδων οι οποίες θα επιτρέψουν αφενός την αναδιαμόρφωση της οργάνωσης των σχετικών τομέων χρηστών, με τους καλύτερους όρους οικονομικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής αποδοχής, και αφετέρου την ανάλυση των πλεονεκτημάτων και των οικονομιών που παρέχουν τα νέα τηλεματικά συστήματα. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις εργονομικές πτυχές ούτως ώστε τα συστήματα αυτά να συμβάλουν στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας.

Οι εργασίες Ε & ΤΑ στον τομέα της τεχνολογίας των εφαρμογών θα επικεντρωθούν σε μεθόδους ενοποίησης των γενικών και ειδικών συνιστωσών, υλικού και λογισμικού, που θα προσδώσουν στις τηλεματικές εραρμογές, οι οποίες αναπτύσσονται στο πλαίσιο διαφόρων τομέων που καλύπτει το παρόν πρόγραμμα, θεμελιώδη χαρακτηριστικά όπως η επαρκής λειτουργικότητα και αξιοπιστία, η μεγάλη ευελιξία χρήσης, εκμετάλλευσης και διαχείρισης, καθώς και η δυνατότητα ενσωμάτωσης ματαγενέστερων τεχνικών επιτευγμάτων. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην έρευνα βαθμιδωτών και γενικού χαρακτήρα λύσεων, καθώς και στα ζητήματα διαλειτουργικότητας (πρωτόκολλα, διεπαφές . . .). Οι εργασίες αυτές θα βασιστούν στα αποτελέσματα και στις υπό εξέλιξη δραστηριότητες προγραμμάτων, όπως εκείνα που αφορούν τις τεχνολογίες των πληροφοριών και τις τηλεπικοινωνίες ή άλλες παρόμοιες πωρτοβουλίες, καθώς και στην εμπειρία που έχει αποκτηθεί κατά τη διάρκεια του προηγουμένου προγράμματος Telematique.

Τέλος, θα εκπονηθούν μελέτες επί του συνόλου των έργων, προκειμένου να εξετάσουν κατά τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο τα οριζόντια ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια και την εμπιστευτικότητα των δεδομένων, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή επίσης τα ζητήματα τυποποίησης.

Οι εργασίες αυτές τηλεματικής τεχνολογίας θα επιτρέψουν την προοδευτική κατάληξη σε ένα όσο το δυνατόν περισσότερο συνεκτικό και ενοποιημένο σύνολο μεθόδων, τεχνικών, εργαλείων ή συστάσεων που θα αποτελέσουν το αντικείμενο μεγάλης διάδοσης προς όλους τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα Telematique και, ακόμα ευρύτερα, στο σύνολο των ερευνητών και των χρηστών τηλεματικών εφαρμογών, μέσω ειδικών δράσεων διάδοσης.

Τεχνολογία του γλωσσικού τομέα

Η γλώσσα αποτελεί το όχημα της επιστημονικής και τεχνικής γνώσης, τη βάση του πολιτισμού, και ουσιαστικό εργαλείο της διοικητικής και εμπορικής επικοινωνίας. Τα τηλεματικά συστήματα χρησιμοποίουν συχνά περιορισμένο λεξιλόγιο, που απέχει από τη συνήθη γλώσσα των χρηστών τους. Η ενσωμάτωση τεχνικών της γλωσσικής τεχνολογίας στα συστήματα πληροφοριών και επικοινωνιών αποκτά καθοριστική σημασία για τη διευκόλυνση της χρήσης και την ευρεία διάδοση των συστημάτων αυτών. Επίσης, τα σύγχρονα εργαλεία επεξεργασίας της ομιλούμενης και γραπτής γλώσσας είναι δυνατόν να συμβάλλουν στην υπέρβαση των γλωσσικών φραγμών οι οποίοι επιβραδύνουν την σε ευρωπαϊκή κλίμακα χρήση των τηλεματικών συστημάτων. Η δράση αυτή θα διευρύνει το ερευνητικό πεδίο που καλύπτει το τρίτο πρόγραμμα-πλαίσιο, δίνοντας έμφαση στην ενοποίηση των γλωσσικών τεχνολογιών σε συγκεκριμένες εφαρμογές (για παράδειγμα στους τομείς της δημόσιας διοίκησης, της υγείας ή της κατάρτισης) και βελτιώνοντας κατά συνεχή τρόπο τις πρακτικές αξιολόγησης. Η δράση αυτή θα στηριχθεί σε άλλες κοινοτικές δράσεις Ε & ΤΑ και θα διεξάγεται σε συντοντισμό με τις γλωσσικές έρευνες που αναλαμβάνονται στα κράτη μέλη και στο πλαίσιο του Eureka.

Στόχος

Στόχος είναι η διευκόλυνση της χρήσης των τηλεματικών εφαρμογών στην Ευρώπη και η ανάπτυξη των δυνατοτήτων επικοινωνίας, με παράλληλο σεβασμό των ευρωπαϊκών γλωσσών, ενσωματώνοντας νέες μεθόδους επεξεργασίας του γραπτού και προφορικού γλωσσικού ιδιώματος.

Προς το σκοπό αυτό, οι προσπάθειες έρευνας και ανάπτυξης θα καλύψουν μεγάλες κατηγορίες τηλεματικών εφαρμογών, όπως τις υπηρεσίες τεκμηρίωσης, περιλαμβανομένων των συστημάτων επεξεργασίας και διαχείρισης εγγράφων, τις τηλε-υπηρεσίες συναλλαγών (π.χ., υπηρεσίες τραπεζικών τηλε-συναλλαγών ή ηλεκτρονικών καταλόγων), και τη διαπροσωπική επικοινωνία, περιλαμβανομένων των υπηρεσιών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλε-συνεδριάσεων.

Φύση των εργασιών

Οι εργασίες Ε & ΤΑ θα προσανατολισθούν γύρω από τρεις άξονες.

Κατ' αρχάς, θα επιδιωχθεί η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων προηγουμένων ερευνητικών προσπαθειών για την ανάπτυξη συστημάτων που διευκολύνουν την ενσωμάτωση των γλωσσικών τεχνολογιών σε πολυτομεακές περιοχές, όπου η επεξεργασία των γλωσσών θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.

Οι εργασίες θα προσανατολιστούν κυρίως στην ανάπτυξη γλωσσικών εργαλειών που βελτιώνουν τη δημιουργία και τη διαχείριση ηλεκτρονικών εγγράφων σε πολλές γλώσσες. Πρόκειται, ιδίως, για προηγμένα πολυγλωσσικά βοηθήματα προς χρήση των συντακτών, για βελτιωμένες τεχνικές σύνταξης πινάκων περιεχομένου και έρευνας εγγράφων τα οποία έχουν συνταχθεί υπό μορφή βιβλίου, και για αυτόματες μεθόδους εξαγωγής και συνδυασμού στοιχείων πληροφορίας που προέρχονται από διαφορετικά αρχεία και βάσεις δεδομένων. Οι εργασίες θα προσανατολισθούν, κατόπιν, στις διεπαφές σε γραπτή και προφορική γλώσσα που επιτρέπουν την προσαρμογή στις ανάγκες χρηστών από διαφορετικά κράτη μέλη των υπηρεσιών συναλλαγής που απευθύνονται στους επαγγελματίες και στο ευρύ κοινό. Εξάλλου, για τη βελτίωση της γλωσσικής ποιότητας της τηλε-εργασίας και του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, θα ανταπτυχθούν τεχνικές μετατροπής του προφορικού λόγου σε γραπτό, και αντιστρόφως, αυτόματης δρομολογήσης μηνυμάτων και πρόσβασης σε πραγματικό χρόνο στην αυτόματη μετάφραση και σε άλλες γλωσσικές υπηρεσίες.

Οι εργασίες θα επικεντρωθούν επίσης στη βελτίωση των εργαλείων, μεθόδων και συστημάτων αυτόματης μετάφρασης και μετάφρασης με τη βοήθεια υπολογιστή, με προοπτική την ενωμάτωσή τους στο περιβάλλον εργασίας του τελικού χρήστη.

Τέλος, θα αναπτυχθούν γλωσσικά εργαλεία και μέθοδοι για τη διευκόλυνση της εκμάθησης γλωσσών.

Δεύτερον, θα επιδιωχθεί η ανάπτυξη και εναρμόνιση γλωσσικών πόρων όπως η ηλεκτρονική γραμματική και το λεξικό. Στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι η διευκόλυνση της φορητότητας των εν λόγω πόρων από ένα μηχανογραφικό σύστημα σε άλλο, προκειμένου να διευρυνθεί η χρήση.

Τέλος, οι ερευνητικές προσπάθειες θα καλύψουν τους τομείς της γλωσσολογίας όπου κρίνεται ότι είναι δυνατόν να δημιουργηθούν εφαρμογές μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες. Η συνέχιση των προσπαθειών αυτών είναι, πράγματι απαραίτητη προκειμένου να προαχθεί ο έλεγχος των γλωσσικών δυσκολιών και να βελτιωθούν οι μέθοδοι πληροφορικής αναλύσεως της γλώσσας. Θα καλυφθούν, ιδίως, τρεις τομείς: η απεικόνιση εννοιών σε διαφορετικές γλώσσες προκειμένου να διευκολυνθεί η πληροφορική ανάλυση κειμένων και ο διάλογος ανθρώπου-μηχανής 7 η χρήση των τεχνολογικών επιτευγμάτων της πληροφορικής για την επεξεργασία της φυσικής γλώσσας 7 οι μέθοδοι αιχμής που εφαρμόζονται στην επεξεργασία της γραπτής και της ομιλούμενης γλώσσας όπως η επεξεργασία ελεύθερου κειμένου, τα προηγμένα συστήματα φωνητικής αναγνώρισης και η αυτόματη ταυτόχρονη διερμηνεία.

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πειραματικά έργα

Θα δρομολογηθούν πειραματικά έργα, που καλύπτουν, ιδίως, τηλεματικές εφαρμογές οι οποίες αναπτύσσονται στο πλαίσιο άλλων τομέων του προγράμματος, προκειμένου να επαληθευθεί η τεχνική σκοπιμότητα, η λειτουργία και η δυνατότητα εφαρμογής των προτεινόμενων γλωσσικών λύσεων. Επίσης, θα καταρτιστούν συγκριτικές μέθοδοι δοκιμών και αντικειμενικά κριτήρια αξιολόγησης των γλωσσικών εργαλείων. Τέλος, θα προταθούν διαδικασίες ελέγχου της ποιότητας των γλωσσικών συστημάτων και υπηρεσιών, ενώ θα συνταχθούν συστάσεις για τους οργανισμούς τυποποίησης.

Τεχνολογία της πληροφορίας

Ο όγκος πληροφοριών που διατηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή και διαδίδονται μέσω τηλεματικών συστημάτων αυξάνουν, από ποσοτικής απόψεως, σημαντικά. Η πρόσβαση στους πόρους αυτούς παραμένει, ωστόσο, δύσκολη, λόγω του αριθμού, της διασποράς και της ετερογένειας των υπηρεσιών των πληροφοριών, γεγονός που οδηγεί στη μερική μόνο αξιοποίηση των τηλεματικών συστημάτων και στην απώλεια της επιλεκτικότητας της πληροφορίας για διαφορετικές κατηγορίες χρηστών. Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών, είναι απαραίτητο να επιταχυνθεί η χρήση των υπηρεσιών πληροφοριών, ενσωματώνοντας τις προηγμένες τηλεματικές εφαρμογές στο χώρο των ηλεκτρονικών εκδόσεων και της πρόσβασης στις πληροφορίες. Οι εργασίες θα εκμεταλλευθούν στο βαθμό του δυνατού τα αποτελέσματα άλλων κοινοτικών προγραμμάτων - για παράδειγμα στον τομέα των τεχνολογιών των πληροφοριών - και θα βασίζονται στις υφιστάμενες προηγμένες τεχνολογίες ή σε εκείνες που βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης.

Στόχος

Στόχος της δράσης είναι να διασφαλίσει την επιλεκτικότερη και ευκολότερη πρόσβαση και την ευχερέστερη χρήση της ηλεκτρονικής πληροφορίας ανεξαρτήτως μορφής, μέσω μεθόδων και συστημάτων που χρησιμοποιούν τις τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας.

Φύση των εργασιών

Οι εργασίες Ε & ΤΑ θα προσεγγίσουν του κύριους κρίκους της αλυσίδας της προστιθέμενης αξίας της ηλεκτρονικής πληροφορίας (παραγωγή, διάδοση, πρόσβαση).

Στον τομέα των ηλεκτρονικών εκδόσεων, η έρευνα θα επικεντρωθεί στις εφαρμογές που επιτρέπουν τη δημιουργία «προϊόντων» της πληροφορίας (π.χ., βάσεις δεδομένων και ηλεκτρονικά χειρόγραφα) που είναι χρησιμοποιήσιμα ανεξαρτήτως του υλικού, του λογισμικού ή των μελετώμενων τρόπων δημοσίευσης, ούτως ώστε να καλυφθούν χωρίς δυσκολίες οι ανάγκες των διαφόρων κατηγοριών χρηστών. Για το σκοπό αυτό, θα αναπτυχθούν προηγμένες εφαρμογές, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στους συντάκτες και τους εκδότες να περιγράψουν τη δομή και τη μορφή της πληροφορίας με γενικό τρόπο ανεξαρτήτως του χρησιμοποιούμενου τεχνολογικού υπόβαθρου. Οι εφαρμογές αυτές αναμένεται να ενσωματωθούν χωρίς πρόβλημα στο σημερινό περιβάλλον των «παραγωγών» της πληροφορίας.

Στον τομέα της διάδοσης της ψηφιακής πληροφορίας, θα δημιουργηθούν νέοι τρόποι παρουσίασης των πληροφοριών, προκειμένου ο χρήστης να είναι σε θέση να ανατρέξει στην πληροφορία την οποία αναζητεί χωρίς να προαπαιτείται γνώση της δομής ή του περιεχομένου των τραπεζών δεδομένων. Οι έρευνες θα καλύψουν, επίσης την ενσωμάτωση σε μία και μόνη υπηρεσία πληροφοριών ετερογενών και κατανεμημένων μεταξύ διαφόρων πηγών (κείμενα, εικόνες, ήχοι). Επίσης, θα στοχεύσουν στην αύξηση του βαθμιδωτού χαρακτήρα συνόλων πληροφοριών στο πλαίσιο μεγάλων κειμένων, χρησιμοποιώντας τις πλέον πρόσφατες μεθοδολογίες ανάπτυξης βάσεων δεδομένων, προκειμένου να βελτιώσουν τις συναλλακτικές και οικονομικές διαστάσεις της διάδοσης των πληροφοριών.

Θα αναπτυχθούν προηγμένες μέθοδοι έρευνας της ψηφιακής πληροφορίας, προκειμένου να βελτιωθεί η πρόσβαση των χρηστών σε αυξανόμενο αριθμό διεσπαρμένων γεωγραφικά και ετερογενών πηγών. Οι μέθοδοι αυτές θα βοηθήσουν το χρήστη στον εντοπισμό των αναζητούμενων πηγών πληροφορίας μέσω βοηθημάτων πλοήγησης σε απευθείας σύνδεση, στη διενέργεια της ίδιας έρευνας σε πολλές τράπεζες δεδομένων με αποφυγή επαναλήψεων, στην ταχεία ενημέρωσή τους σχετικά με το περιεχόμενο των πληροφοριών σε σχέση με συγκεκριμένες έννοιες, στην εξαγωγή πληροφοριών και στην ευχερή χρήση τους στις δικές τους εφαρμογές.

Δοκιμές ελέγχου καταλληλότητας και πρότυπα πειραματικά έργα

Ο έλεγχος καταλληλότητας θα λάβει υπόψη του, μέσω πειραματικών εφαρμογών, τις ανάγκες του συνόλου των ενδιαφερομένων φορέων οι οποίοι ευρίσκονται στην αλυσίδα παραγωγής της πληροφορίας, είτε πρόκειται για νέους χρήστες στον τομέα της πληροφορικής είτε για πρόσωπα ήδη έμπειρα. Θα περιλάβει την ανάπτυξη του ελέγχου ποιότητας και των μετρήσεων των επιδόσεων των συστημάτων πληροφορίας, και θα καταλήξει στην προαγωγή προτύπων σχετικά με μορφές ανταλλαγής πληροφοριών.

Περιοχή 5: Οριζόντιες δράσεις

Οι οριζόντιες δράσεις καλύπτουν ζητήματα τα οποία είναι κοινά σε διάφορες περιοχές του προγράμματος.

Παρατηρητήριο τηλεματικής και επίτευξη συναίνεσης

Θα δημιουργηθεί παρατηρητήριο τηλεματικής για την αξιολόγηση των αναγκών των χρηστών για να εκτιμήσει τις τάσεις της τεχνολογίας και της αγοράς και να καθορίσει μηχανισμούς προκειμένου να επιταχυνθούν οι καινοτομίες προς την κατεύθυνση του χρήστη. Η οικοδόμηση συναίνεσης σε περιοχές δραστηριοτήτων και έργων θα καλύψει πρότυπα και κοινές υποδομές τηλεματικής, οι οποίες θα βοηθήσουν στην επιτάχυνση της ανάπτυξης νέων υπηρεσιών τηλεματικής. Οριζόντιες δραστηριότητες συντονισμού θα προσδιορίσουν τις ανταλλαγές εμπειρίας που καλύπτουν τις περιοχές του προγράμματος.

Θα αναληφθεί επίσης συνεργασία με δραστηριότητες των προγραμμάτων Cost και Eureka στο συνολικό χώρο της τηλεματικής, όπου αυτό είναι σκόπιμο, καθώς και συντονισμός με δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του Κοινωνικού Ταμείου, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων και των Ταμείων Συνοχής.

Διάδοση των αποτελεσμάτων και προαγωγή της τηλεματικής

Οι δραστηριότητες διάδοσης και εκμετάλλευσης των αποτελεσμάτων της έρευνας προσλαμβάνουν ιδιαίτερη σημασία για το πρόγραμμα αυτό, το οποίο απευθύνεται στους χρήστες, επιδιώκοντας, βάσει πειραματικών έργων και δοκιμών ελέγχου καταλληλότητας, να θέσει στη διάθεση των χρηστών καινοτόμες τηλεματικές εφαρμογές, που δημιουργούν θέσεις απασχόλησης, ιδίως εκείνες που προτείνονται στο Λευκό Βιβλίο: τηλε-εργασία και τηλε-υπηρεσίες εφαρμοσμένες στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, στην υγεία ή στις μεταφορές. Οι συνεργασίες που αναπτύσσονται στο πλαίσιο του προγράμματος έχουν ως κύριο αντικείμενο την ενθάρρυνση των απαραίτητων επενδύσεων για τη διάδοση και εκμετάλλευση σε μεγάλη κλίμακα των νέων εφαρμογών. Υπό την προοπτική αυτή, θα στηριχθούν έργα επίδειξης ιδιαίτερα όταν περιλαμβάνουν πολυάριθμες τηλεματικές εφαρμογές, και θα ενθαρρυνθεί η ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ διαφόρων τοποθεσιών επίδειξης. Επιπλέον, θα υποστηριχθεί η διοργάνωση στα κράτη μέλη εργαστηρίων, σεμιναρίων, διαλέξεων και εκθέσεων, με τη βοήθεια του κοινοτικού δικτύου κέντρων και την αξιοποίηση και τη διάδοση της έρευνας. Οι ερευνητικές ομάδες των διαφόρων έργων θα κληθούν να προβλέψουν, από τη δρομολόγηση των εργασιών τους, τον τρόπο συμμετοχής τους στις δράσεις διάδοσης και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων των ερευνητικών τους προσπαθειών στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημαντικό ποσό του προϋπολογισμού που προβλέπεται για το πρόγραμμα (19 εκατ. Ecu), θα αφιερωθεί στον τύπο αυτό δράσεων.

Διεθνής συνεργασία

Θα αναληφθούν διεθνείς δραστηριότητες (διαλέξεις, αποστολές μελέτης, επιδείξεις των αποτελεσμάτων τα οποία είναι δυνατόν να αποτελέσουν αντικείμενο εμπορικής χρήσης) στην πλειοψηφία των ερευνητικών τομέων, όποτε κριθεί ότι υπάρχει αμοιβαίο και ισόρροπο ενδιαφέρον για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως στους τομείς που αναφέρονται στο Λευκό Βιβλίο. Θα δοθεί μεγάλη σημασία στη συνεργασία με τις χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης και τα νέα ανεξάρτητα κράτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης: μελετώνται ανταλλαγές ερευνητών στο πλαίσιο ορισμένων έργων, ενώ θα επιδιωχθεί ο συντονισμός με τις τηλεματικές δραστηριότητες που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο των προγραμμάτων Phare και Tacis ή πρωτοβουλίες που χρηματοδοτούνται από την BERD. Τέλος, θα διασφαλιστεί στενός συντονισμός και, ενδεχομένως, συνεργασία μεταξύ των δραστηριοτήτων κοινοτικής έρευνας που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο του επί μέρους αυτού άξονα δράσεων και άλλων παρόμοιων προγραμμάτων Ε & ΤΑ, εθνικών ή ευρωπαϊκών (ιδίως Cost, Eureka, ESA, Cern, Eurocontrol).

Κατάρτιση

Θα ενθαρρυνθούν οι ανταλλαγές ερευνητών στον τομέα των τηλεματικών εφαρμογών, καθώς και η σύνδεση σε δίκτυα των υπαρχόντων ερευνητικών κέντρων. Εξάλλου, μπορεί επίσης να δοθεί κοινοτική ενίσχυση για την κατάρτιση των χρηστών, καθώς και για ανταλλαγές εμπειριών στον εν λόγω τομέα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ

ΤΡΟΠΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

1. Ο τρόπος χρηματοδοτικής συνεισφοράς της Κοινότητας προβλέπεται στο παράρτημα IV της απόφασης για το τέταρτο πρόγραμμα-πλαίσιο.

Ο τρόπος συμμετοχής των επιχειρήσεων, των ερευνητικών κέντρων και των πανεπιστημίων καθώς και ο τρόπος διάδοσης των αποτελεσμάτων προσδιορίζονται στα μέτρα που προβλέπονται από το άρθρο 130 Ι της συνθήκης.

1.1. Παρ' όλα αυτά, για την εκτέλεση του παρόντος προγράμματος ισχύουν οι ακόλουθες διευκρινίσεις:

α) όλα τα νομικά πρόσωπα που εδρεύουν και ασκούν κανονικά δραστηριότητες Ε & Α

- στην Κοινότητα ή

- σε τρίτη χώρα, που έχει συνδεθεί εξ ολοκλήρου ή εν μέρει με την εφαρμογή του συγκεκριμένου προγράμματος, μετά από συμφωνία μεταξύ αυτής και της Επιτροπής 7

β) το Κοινό Κέντρο Ερευνών.

1.2. Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα, χωρίς χρηματοδοτική ενίσχυση από την Κοινότητα και με την προϋπόθεση ότι η συμμετοχή τους παρουσιάζει ενδιαφέρον για τις κοινοτικές πολιτικές, έχουν:

α) τα νομικά πρόσωπα που εδρεύουν σε χώρα η οποία έχει συνάψει με την Κοινότητα συμφωνία επιστημονικής και τεχνικής συνεργασίας με αντικείμενο ενέργειες καλυπτόμενες από το πρόγραμμα, με την προϋπόθεση ότι η συμμετοχή τους είναι σύμφωνη με τις διατάξεις της εν λόγω συμφωνίας 7

β) τα νομικά πρόσωπα που εδρεύουν σε ευρωπαϊκές χώρες 7

γ) οι διεθνείς οργανισμοί έρευνας.

1.3. Σε κατάλληλες ειδικές περιπτώσεις, η συμμετοχή των ευρωπαϊκών διεθνών οργανισμών μπορεί να χρηματοδοτηθεί με τους ίδιους όρους, όπως η συμμετοχή των κοινοτικών οργανισμών.

2. Το παρόν πρόγραμμα θα υλοποιηθεί με:

2.1. Χρηματοδοτική συνεισφορά της Κοινότητας σε δραστηριότητες Ε & ΤΑ, τις οποίες αναλαμβάνουν τρίτοι ή τα ινστιτούτα του ΚΚΕρ σε σύμπραξη με τρίτους:

α) Ενέργειες επιμερισμένων δαπανών, που κλύπτουν τα εξής:

- τα έργα Ε & ΤΑ που εκτελούνται από επιχειρήσεις, ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια, συμπεριλαμβανομένων των κοινοπραξιών ολοκληρωμένων ενεργειών, που συνενώνουν τους φορείς αυτούς στη μελέτη θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος 7 επιδιώκεται η συμμετοχή δυνητικών χρηστών σε όλα τα στάδια των έργων,

- την τεχνολογική παρότρυνση, η οποία επιδιώκει την ενθάρρυνση και τη διευκόλυνση της συμμετοχής ΜΜΕ, μέσω της χορηγήσεως πριμοδότησης που καλύπτει τη διερευνητική φάση περιλαμβανομένης της αναζήτησης συνεταίρων - μίας δράσεως Ε & ΤΑ και μέσω της συνεργατικής έρευνας. Η χορήγηση της εν λόγω πριμοδότησης πραγματοποιείται μετά από επιλογή σχεδίων προτάσεων που μπορούν να υποβάλλονται ανά πάσα στιγμή,

- την υποστήριξη της χρηματοδότησης υποδομής ή εγκαταστάσεων που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση δοκιμών και μιας συντονιστικής δράσης (ενισχυμένη συντονιστική δραστηριότητα).

β) Συντονισμένες ενέργειες, οι οποίες συνίστανται στο συντονισμό, κυριώς με συντονιστικά δίκτυα, των έργων Ε & ΤΑ που χρηματοδοτούνται ήδη από δημόσιες αρχές ή ιδιωτικούς οργανισμούς. Η συντονισμένη δράση είναι επίσης δυνατόν να χρησιμεύσει στον αναγκαίο συντονισμό για τη λειτουργία των θεματικών δικτύων, τα οποία, μέσω έργων Ε & ΤΑ επιμερισμένων δαπανών (πρβλ. παράγραφο 2.1 στοιχείο α) πρώτη περίπτωση), συνενώνουν κατασκευαστές, χρήστες, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα στην επιδίωξη του ίδιου τεχνολογικού ή βιομηχανικού στόχου.

γ) Ειδικά μέτρα, όπως μέτρα για την προώθηση της τυποποίησης και μέτρα για την εγκατάσταση εργαλείων γενικού προορισμού, που εξυπηρετούν τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια και τις επιχειρήσεις. Η χρηματοδοτική συνεισφορά της Κοινότητας καλύπτει έως και το 100 % του κόστους των μέτρων αυτών.

2.2. Προπαρασκευαστικά και συνοδευτικά μέτρα καθώς και μέτρα στήριξης, που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

- μελέτες για τη στήριξη του παρόντος προγράμματος και την προπαρασκευή πιθανών μελλοντικών ενεργειών,

- συνδιασκέψεις, σεμινάρια, συνέδρια πρακτικής εργασίας ή άλλες επιστημονικές ή τεχνικές συνεδριάσεις, συμπεριλαμβανομένων των συνεδριάσεων που οργανώνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε εθνικό επίπεδο για τη διάδοση και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας, καθώς και των συνεδριάσεων συντονισμού μεταξύ έργων του ιδίου τομέα εφαρμογής (κατακόρυφος συντονισμός) ή μεταξύ έργων που χρησιμοποιούν τα ίδια τεχνικά συστήματα (οριζόντιος συντονισμός),

- χρήση εξωτερικής εμπειρογνωμοσύνης, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε βάσεις επιστημονικών δεδομένων και άλλων τηλεματικών υπηρεσιών, για τη βελτίωση των επικοινωνιών μεταξύ των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, καθώς και μεταξύ των εν λόγω συμμετεχόντων και των εξωτερικών οργανισμών που ενδιαφέρονται για τα αποτελέσματα του προγράμματος,

- επιστημονικές δημοσιεύσεις, όπου συμπεριλαμβάνονται η διάδοση, η προώθηση και η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων (σε συντονισμό με τις αντίστοιχες δραστηριότητες που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της τρίτης δράσης),

- μελέτες για την εκτιμηση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων και των ενδεχόμενων τεχνολογικών κινδύνων που συνδέονται με το σύνολο των έργων του παρόντος προγράμματος. Πρέπει να διασφαλίζεται στενή συνεργασία με το πρόγραμμα «Κοινωνικο - οικονομική έρευνα με συγκεκριμένους στόχους», προκειμένου να διασφαλίζεται βέλτιστη εκμετάλλευση και τελική χρήση των αποτελεσμάτων των εν λόγω μελετών,

- εκπαιδευτικές δραστηριότητες σχετικές με την έρευνα που καλύπτει το πρόγραμμα, προς όφελος τόσο των ερευνητών όσο και των χρηστών των αποτελεσμάτων της έρευνας αυτής,

- ανεξάρτητη αξιολόγηση (συμπεριλαμβάνονται οι μελέτες) της διαχείρισης και των επιτευγμάτων των δραστηριοτήτων του προγράμματος, περιλαμβανομένων των προτάσεων έργων και των ίδιων των έργων,

- μέτρα που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της συμμετοχής επιχειρήσεων και ερευνητικών οργανισμών στο πρόγραμμα, καθώς και την πρόσβασή τους στα αποτελέσματα,

- μέτρα στήριξης της λειτουργίας δικτύων ευαισθητοποίηση και αποκεντρωμένης βοήθειας προς τις ΜΜΕ, σε συντονισμό με τη δράση Ε & ΤΑ «Ευρωδιαχείριση - Έλεγχοι».

Οι δραστηριότητες που αφορούν τη διάδοση και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων που διεξάγονται στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος είναι συμπληρωματικές προς εκείνες που διεξάγονται μέσω της δράσεως 3 και τίθενται σε εφαρμογή σε στενή συνεργασία με αυτήν. Οι εταίροι των έργων Ε & ΤΑ αποτελούν προνομιούχα δίκτυα διάδοσης και αξιοποίησης αποτελεσμάτων. Όπως αναφέρεται ανωτέρω, ενισχύονται μέσω δημοσιεύσεων, συνδιασκέψεων, προωθήσεως των αποτελεσμάτων, μελετών τεχνοοικονομικών δυνατοτήτων, κ.λπ. Προκειμένου να διασφαλίζεται βέλτιστη εκμετάλλευση, οι παράγοντες που είναι δυνατόν να ευνοήσουν ενδεχόμενη χρήση των αποτελεσμάτων πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ήδη από την αρχή και καθ' όλη τη διάρκεια των έργων Ε & ΤΑ.