19.9.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 249/16

(1)

Με την επιστολή της 5ης Νοεμβρίου 2012 (1), και κατόπιν συζητήσεων προ της κοινοποίησης, η Αρχή έλαβε αίτηση της νορβηγικής κυβέρνησης για την έκδοση απόφασης που θα καθορίζει τη δυνατότητα εφαρμογής του άρθρου 30 παράγραφος 1 της οδηγίας 2004/17/ΕΚ στις πετρελαϊκές δραστηριότητες στη νορβηγική ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα (εφεξής «ΝΗΥ»). Με την επιστολή της 25ης Ιανουαρίου 2013, η Αρχή ζήτησε από τη νορβηγική κυβέρνηση να διαβιβάσει πρόσθετες πληροφορίες (2). Η νορβηγική κυβέρνηση απέστειλε απαντητική επιστολή στην Αρχή με ημερομηνία 15 Φεβρουαρίου 2013 (3). Η κοινοποίηση και η απάντηση της νορβηγικής κυβέρνησης συζητήθηκαν μέσω τηλεφωνικής διάσκεψης στις 4 Μαρτίου 2013 (4). Με τις επιστολές της Αρχής της 22ας Μαρτίου 2013, πραγματοποιήθηκε διαβούλευση με την συμβουλευτική επιτροπή για τις δημόσιες συμβάσεις της ΕΖΕΣ και ζητήθηκε η γνώμη της μέσω γραπτής διαδικασίας (5). Κατόπιν καταμέτρησης των ψήφων των μελών της, η συμβουλευτική επιτροπή για τις δημόσιες συμβάσεις της ΕΖΕΣ εξέδωσε θετική γνώμη επί του σχεδίου απόφασης της Αρχής στις 16 Απριλίου 2013 (6).

(2)

Το αίτημα της νορβηγικής κυβέρνησης αφορά την αναζήτηση και την παραγωγή αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου στη ΝΗΥ, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης (δηλαδή της δημιουργίας επαρκούς υποδομής για μελλοντική παραγωγή, όπως (εξεδρών πετρελαίου, δικτύων αγωγών, τερματικών σταθμών κ.λπ.). Η νορβηγική κυβέρνηση περιέγραψε στο αίτημά της τρεις δραστηριότητες:

(3)

Πρόθεση του άρθρου 30 παράγραφος 1 της οδηγίας 2004/17/ΕΚ είναι να δοθεί η δυνατότητα εξαίρεσης από τις απαιτήσεις των κανόνων περί δημόσιων προμηθειών στις περιπτώσεις που οι συμμετέχοντες σε μια αγορά λειτουργούν κατά τρόπο ανταγωνιστικό. Το άρθρο 30 παράγραφος 1 προβλέπει ότι:

«Οι συμβάσεις που προορίζονται να επιτρέψουν την άσκηση δραστηριότητας οριζόμενης στα άρθρα 3 έως 7 δεν υπόκεινται στην παρούσα οδηγία, εάν η δραστηριότητα, στο κράτος μέλος όπου ασκείται, είναι απευθείας εκτεθειμένη στον ανταγωνισμό σε αγορές στις οποίες η πρόσβαση δεν είναι περιορισμένη.»

(4)

Το άρθρο 30 παράγραφος 1 της οδηγίας θέτει δύο απαιτήσεις που πρέπει αμφότερες να πληρούνται ώστε να μπορεί η Αρχή να εκδώσει θετική απόφαση σχετικά με αίτημα εξαίρεσης βάσει του άρθρου 30 παράγραφος 4, λαμβανομένου υπόψη του άρθρου 30 παράγραφος 6 της οδηγίας.

(5)

Η πρώτη απαίτηση του άρθρου 30 παράγραφος 1 της οδηγίας 2004/17/ΕΚ είναι ότι η δραστηριότητα πρέπει να ασκείται σε αγορά στην οποία η πρόσβαση δεν είναι περιορισμένη. Στο άρθρο 30 παράγραφος 3 της οδηγίας προβλέπεται ότι: «η πρόσβαση σε μια αγορά θεωρείται ότι δεν περιορίζεται εάν το κράτος μέλος έχει ενσωματώσει και εφαρμόσει τις διατάξεις της κοινοτικής νομοθεσίας που αναφέρονται στο παράρτημα ΧΙ». Στο παράρτημα ΧΙ της οδηγίας αναφέρονται αρκετές οδηγίες.

(6)

Μεταξύ των αναφερόμενων στο παράρτημα ΧΙ οδηγιών είναι η οδηγία 94/22/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 1994, για τους όρους χορήγησης και χρήσης των αδειών αναζήτησης, εξερεύνησης και παραγωγής υδρογονανθράκων (7), η οποία ενσωματώθηκε στο δίκαιο του ΕΟΧ το 1995 και αναφέρεται στο σημείο 12 του παραρτήματος IV της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

(7)

Μεταξύ των οδηγιών που αναφέρονται στο παράρτημα ΧΙ είναι και η οδηγία 98/30/ΕΚ. Η οδηγία αυτή αντικαταστάθηκε από την οδηγία 2003/55/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2003, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου και την κατάργηση της οδηγίας 98/30/ΕΚ. Η οδηγία αυτή ενσωματώθηκε στο δίκαιο του ΕΟΧ το 2005 και αναφέρεται στο σημείο 23 του παραρτήματος IV της συμφωνίας για τον ΕΟΧ (8).

(8)

Παρομοίως, η πρόσβαση στην αγορά θεωρείται ότι δεν είναι περιορισμένη εάν το νορβηγικό κράτος έχει ενσωματώσει και εφαρμόσει καταλλήλως τις πράξεις που αναφέρονται στα σημεία 12 και 23 του παραρτήματος IV της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, τα οποία αναφέρονται στις οδηγίες 94/22/ΕΚ και 2003/55/ΕΚ, αντιστοίχως (9).

(9)

Η δεύτερη απαίτηση του άρθρου 30 παράγραφος 1 της οδηγίας 2004/17/ΕΚ είναι ότι η δραστηριότητα, στη χώρα της ΕΖΕΣ στην οποία ασκείται, πρέπει να είναι απευθείας εκτεθειμένη στον ανταγωνισμό. Το εάν μια δραστηριότητα είναι απευθείας εκτεθειμένη στον ανταγωνισμό πρέπει να αποφασίζεται βάσει «κριτηρίων τα οποία είναι σύμφωνα με τις διατάξεις περί ανταγωνισμού της συνθήκης ΕΚ, όπως τα χαρακτηριστικά των συγκεκριμένων αγαθών ή υπηρεσιών, η ύπαρξη εναλλακτικών αγαθών ή υπηρεσιών, οι τιμές και η πραγματική ή δυνητική παρουσία περισσότερων του ενός προμηθευτών των εν λόγω αγαθών ή παρόχων των εν λόγω υπηρεσιών» (10).

(10)

Η ύπαρξη απευθείας έκθεσης στον ανταγωνισμό πρέπει να αξιολογείται βάσει διαφόρων δεικτών, κανένας εκ των οποίων δεν είναι καθοριστικός από μόνος του. Όσον αφορά τις αγορές στις οποίες αναφέρεται η οδηγία αυτή, το μερίδιο αγοράς των βασικών παραγόντων μιας δεδομένης αγοράς συνιστά κριτήριο το οποίο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Ένα άλλο κριτήριο είναι ο βαθμός συγκέντρωσης στις αγορές αυτές (11). Η απευθείας έκθεση στον ανταγωνισμό αξιολογείται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, λαμβανομένων υπόψη των ειδικών χαρακτηριστικών του σχετικού τομέα. Δεδομένου ότι ποικίλουν οι προϋποθέσεις για τις διάφορες δραστηριότητες που αποτελούν αντικείμενο της παρούσας απόφασης, πραγματοποιείται χωριστή αξιολόγηση για κάθε σχετική δραστηριότητα ή αγορά.

(11)

Η παρούσα απόφαση λαμβάνεται αποκλειστικά για το σκοπό της χορήγησης εξαίρεσης σύμφωνα με το άρθρο 30 της οδηγίας 2004/17/ΕΚ και με την επιφύλαξη της εφαρμογής των κανόνων περί ανταγωνισμού.

(12)

Ο Νόμος περί Πετρελαίου της Νορβηγίας (12) αποτελεί την υποκείμενη νομική βάση του συστήματος αδειοδότησης πετρελαϊκών δραστηριοτήτων στη ΝΗΥ. Ο νόμος και οι κανονισμοί περί πετρελαίου ρυθμίζουν τη χορήγηση αδειών για την αναζήτηση και παραγωγή αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου στη ΝΗΥ. Το Νορβηγικό Υπουργείο Πετρελαίου και Ενέργειας ανακοινώνει τα οικόπεδα για τα οποία οι εταιρείες μπορούν να υποβάλουν αίτηση για χορήγηση άδειας. Η άδεια παραγωγής χορηγείται από το Βασιλιά και το Συμβούλιο του Κράτους από κοινού. Οι άδειες παραγωγής χορηγούνται βάσει πραγματικών και αντικειμενικών κριτηρίων (13). Συνήθως, άδεια παραγωγής χορηγείται σε όμιλο εταιρειών, στον οποίο μία εταιρεία διορίζεται ως φορέας εκμετάλλευσης υπεύθυνος για την καθημερινή διαχείριση της άδειας.

(13)

Στη Νορβηγία υπάρχουν δύο τύποι γύρων αδειοδότησης: (i) οι γύροι αδειοδότησης που καλύπτουν πρώιμες περιοχές στη ΝΗΥ (αριθμημένοι γύροι αδειοδότησης)· και (ii) οι χορηγήσεις αδειών σε προκαθορισμένες περιοχές (Awards in Predefined Areas) (γύροι ΑΠΠ) που καλύπτουν ώριμες περιοχές. Οι δύο τύποι γύρων αδειοδότησης είναι οι ίδιοι, εκτός από τον τρόπο με τον οποίο ξεκινούν. Οι γύροι αδειοδότησης ΑΠΠ διενεργούνται κάθε χρόνο και καλύπτουν έκταση στη ΝΗΥ που θεωρείται ώριμη (δηλαδή της οποίας η γεωλογία είναι γνωστή) (14). Αριθμημένοι γύροι αδειοδότησης διενεργούνται (κατά μέσο όρο) κάθε δεύτερο έτος και καλύπτουν πρώιμες περιοχές (δηλαδή περιοχές των οποίων η γεωλογία είναι ελάχιστα γνωστή) (15). Τους αριθμημένους γύρους αδειοδότησης ξεκινά το Νορβηγικό Υπουργείο Πετρελαίου και Ενέργειας, το οποίο καλεί τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη ΝΗΥ να κατονομάσουν περιοχές (οικόπεδα) τις οποίες επιθυμούν να συμπεριλαμβάνονται στον επόμενο γύρο αδειοδότησης. Οι νομικοί όροι (νόμοι, κανονισμοί, έγγραφα αδειοδότησης) που διέπουν τους δύο τύπους γύρων αδειοδότησης είναι ακριβώς οι ίδιοι. Η νορβηγική κυβέρνηση ενημέρωσε την Αρχή ότι οι δραστηριότητες εξερεύνησης που διενεργούνται στο πλαίσιο των δύο τύπων γύρων αδειοδότησης είναι επίσης οι ίδιες.

(14)

Στους γύρους αδειοδότησης, επιλέξιμες πετρελαϊκές εταιρείες υποβάλλουν αίτηση για άδειες παραγωγής, δηλαδή για το αποκλειστικό δικαίωμα διεξαγωγής πετρελαϊκών δραστηριοτήτων στη ΝΗΥ. Όπως ορίζεται στην ενότητα 1-6 στοιχείο γ) του νορβηγικού νόμου περί πετρελαίου, οι πετρελαϊκές δραστηριότητες περιλαμβάνουν «κάθε δραστηριότητα που σχετίζεται με υποθαλάσσια κοιτάσματα πετρελαίου, συμπεριλαμβανομένης της εξερεύνησης, των ερευνητικών γεωτρήσεων, της παραγωγής, της μεταφοράς, της χρήσης και του παροπλισμού, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού τέτοιων δραστηριοτήτων, χωρίς να περιλαμβάνεται, ωστόσο, η μεταφορά χύδην πετρελαίου με πλοία». Συνεπώς, στους γύρους αδειοδότησης, οι εταιρείες αιτούνται αποκλειστικού δικαιώματος αναζήτησης και παραγωγής αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου που ενδέχεται να ανακαλυφθεί στην περιοχή που καλύπτει η άδεια παραγωγής.

(15)

Όταν πραγματοποιείται ανακάλυψη αργού πετρελαίου ή/και φυσικού αερίου, οι κάτοχοι άδειας, εάν αποφασίσουν την ανάπτυξη του κοιτάσματος, υποχρεούνται να υποβάλουν σχέδιο ανάπτυξης και εκμετάλλευσης (ΣΑΕ) του κοιτάσματος προς το νορβηγικό Υπουργείο Πετρελαίου και Ενέργειας προς έγκριση (16). Η έγκριση του ΣΑΕ παρέχει στους κατόχους άδειας το αποκλειστικό δικαίωμα έναρξης της ανάπτυξης και, στη συνέχεια, παραγωγής. Το παραγόμενο πετρέλαιο αποτελεί περιουσία του συγκεκριμένου κατόχου άδειας.

(16)

Οι εταιρείες που κατέχουν άδεια στη ΝΗΥ ποικίλουν από μεγάλες διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες έως πολύ μικρές πετρελαϊκές εταιρείες, πολλές από τις οποίες είναι νεοεισερχόμενες στη ΝΗΥ τα τελευταία 10 περίπου χρόνια.

(17)

Οι ακόλουθοι πίνακες έχουν διαβιβαστεί από τη νορβηγική κυβέρνηση και παρουσιάζουν τις δραστηριότητες στη ΝΗΥ όσον αφορά τις νέες άδειες παραγωγής που έχουν χορηγηθεί, την έκταση για την οποία έχουν δοθεί άδειες και τον αριθμό των εταιρειών στη ΝΗΥ (17).

Νέες άδειες που έχουν χορηγηθεί:

Έκταση για την οποία έχουν χορηγηθεί άδειες:

Αριθμός εταιρειών στη ΝΗΥ:

(18)

Το αίτημα της νορβηγικής κυβέρνησης για εξαίρεση βάσει του άρθρου 30 της οδηγίας 2004/17/ΕΚ καλύπτει τρεις διακριτές δραστηριότητες στη ΝΗΥ: α) την αναζήτηση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου· β) την παραγωγή αργού πετρελαίου· και την παραγωγή φυσικού αερίου. Η Αρχή εξέτασε τις τρεις δραστηριότητες ξεχωριστά (18).

(19)

Η «παραγωγή» για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης θεωρείται ότι περιλαμβάνει την «ανάπτυξη» (δηλαδή τη δημιουργία επαρκούς υποδομής για παραγωγή, όπως εξέδρων πετρελαίου, αγωγών, τερματικών σταθμών κ.λπ.). Η μεταφορά του φυσικού αερίου από τη ΝΗΥ στην αγορά μέσω του προς τα ανάντη δικτύου αγωγών δεν αποτελεί μέρος της παρούσας απόφασης.

(20)

Η οδηγία 94/22/ΕΚ (εφεξής «οδηγία για την αδειοδότηση) ενσωματώθηκε στο σημείο 12 του παραρτήματος IV της συμφωνίας για τον ΕΟΧ μέσω απόφασης της μεικτής επιτροπής αριθ. 19/1995, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Σεπτεμβρίου 1995.

(21)

Η νορβηγική κυβέρνηση κοινοποίησε στην Αρχή τη μεταφορά της οδηγίας αυτής στο εθνικό δίκαιο στις 18 Μαρτίου 1996. Διενεργήθηκε αξιολόγηση της συμμόρφωσης από την Αρχή, κατόπιν της οποίας η Νορβηγία πραγματοποίησε αρκετές τροποποιήσεις στη νομοθεσία της. Μετά την πραγματοποίηση των τροποποιήσεων αυτών, η Αρχή θεώρησε ότι η Νορβηγία είχε ενσωματώσει ορθώς την οδηγία για την αδειοδότηση.

(22)

Η οδηγία 2003/55/ΕΚ (εφεξής «οδηγία για το φυσικό αέριο») ενσωματώθηκε στο σημείο 23 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ με την απόφαση της μεικτής επιτροπής αριθ. 146/2005/ΕΚ στις 2 Δεκεμβρίου 2005. Η οδηγία τέθηκε σε ισχύ για τα κράτη μέλη της ΕΖΕΣ του ΕΟΧ την 1η Ιουνίου 2007.

(23)

Η νορβηγική κυβέρνηση κοινοποίησε τη μερική ενσωμάτωση της οδηγίας για το φυσικό αέριο στις 4 Ιουνίου 2007 και την πλήρη ενσωμάτωσή της στις 19 Φεβρουαρίου 2008. Διενεργήθηκε αντιστοίχως αξιολόγηση της συμμόρφωσης από την Αρχή για τη συγκεκριμένη οδηγία. Κατόπιν ορισμένων τροποποιήσεων στην εθνική νομοθεσία της Νορβηγίας, η Αρχή θεώρησε ότι η Νορβηγία είχε ενσωματώσει σωστά την οδηγία για το φυσικό αέριο.

(24)

Βάσει των πληροφοριών που παρουσιάζονται στην παρούσα ενότητα και για τους σκοπούς της παρούσας, θεωρείται ότι το νορβηγικό κράτος έχει ενσωματώσει και εφαρμόσει σωστά τις αναφερόμενες στα σημεία 12 και 23 του παραρτήματος IV της συμφωνίας για τον ΕΟΧ πράξεις, δηλαδή τις οδηγίες 94/22/ΕΚ και 2003/55/ΕΚ, αντιστοίχως.

(25)

Συνεπώς και σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο του άρθρου 30 παράγραφος 3 της οδηγίας 2004/17/ΕΚ, δεν θεωρείται ότι η πρόσβαση στην αγορά στην επικράτεια της Νορβηγίας, συμπεριλαμβανομένης της ΝΗΥ, είναι περιορισμένη.

(26)

Όπως εξηγείται ανωτέρω, η Αρχή θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να εξεταστεί εάν οι σχετικοί τομείς εκτίθενται απευθείας στον ανταγωνισμό. Για το σκοπό αυτό, εξέτασε τα αποδεικτικά στοιχεία που υπέβαλε η νορβηγική κυβέρνηση και τα συμπλήρωσε με αποδεικτικά στοιχεία διαθέσιμα στη δημόσια σφαίρα, όπου ήταν απαραίτητο.

(27)

Η αναζήτηση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου συνίσταται στην εξεύρεση νέων αποθεμάτων πόρων υδρογονανθράκων. Η παραγωγή περιλαμβάνει τόσο τη δημιουργία επαρκούς υποδομής για την παραγωγή όσο και την εκμετάλλευση των πόρων. Η αναζήτηση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου αποτελεί μια σχετική αγορά προϊόντων η οποία είναι χωριστή από τις αγορές παραγωγής αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο ορισμός αυτός βασίζεται στο γεγονός ότι δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί εξαρχής εάν η αναζήτηση θα οδηγήσει σε ανακάλυψη αργού πετρελαίου ή φυσικού αερίου. Η νορβηγική κυβέρνηση επιβεβαίωσε ότι αυτό ισχύει τόσο για τους αριθμημένους γύρους αδειοδότησης όσο και για τους γύρους αδειοδότησης ΑΠΠ. Ο συγκεκριμένος ορισμός της αγοράς συμφωνεί επίσης με την πρακτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (19).

(28)

Η εξερεύνηση πρώιμων και ώριμων περιοχών διενεργείται από εταιρείες του ίδιου τύπου και οι δραστηριότητες βασίζονται σε τεχνολογία του ίδιου τύπου (δηλαδή, ανεξάρτητα από τον τύπο του γύρου αδειοδότησης). Παρόλο που η γεωλογία είναι καλύτερα γνωστή στους γύρους αδειοδότησης ΑΠΠ, οι πετρελαϊκές εταιρείες δεν γνωρίζουν ακριβώς εάν υπάρχει πετρέλαιο ή εάν μια πιθανή ανακάλυψη ενδέχεται να αφορά πετρέλαιο ή φυσικό αέριο ή και τα δύο. Ως εκ τούτου, η Αρχή θεωρεί ότι η σχετική αγορά είναι η αναζήτηση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου, η οποία περιλαμβάνει δραστηριότητες εξερεύνησης διενεργούμενες τόσο στο πλαίσιο των αριθμημένων γύρων αδειοδότησης όσο και στο πλαίσιο των γύρων αδειοδότησης ΑΠΠ.

(29)

Οι εταιρείες που διενεργούν δραστηριότητες εξερεύνησης συνήθως δεν περιορίζουν τις δραστηριότητές τους σε μια ιδιαίτερη γεωγραφική περιοχή. Αντίθετα, οι περισσότερες έχουν παρουσία σε παγκόσμιο επίπεδο. Στις αποφάσεις της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει συνεχώς ότι το γεωγραφικό πεδίο της αγοράς εξερεύνησης είναι παγκόσμιο (20). Η νορβηγική κυβέρνηση συμφωνεί με τον ορισμό της γεωγραφικής αγοράς από την Επιτροπή. Η Αρχή θεωρεί ότι η σχετική γεωγραφική αγορά είναι παγκόσμια.

(30)

Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2011 – 2013, 50 εταιρείες περίπου έχουν λάβει καθεστώς κατόχου άδειας σχετικά με άδειες παραγωγής και, επομένως, συμμετέχουν σε δραστηριότητες εξερεύνησης στη ΝΗΥ (21).

(31)

Τα μερίδια αγοράς των φορέων εκμετάλλευσης που δραστηριοποιούνται στον τομέα της εξερεύνησης υπολογίζονται συνήθως με αναφορά σε δύο μεταβλητές: τα αποδεδειγμένα αποθέματα και την αναμενόμενη παραγωγή (22).

(32)

Τα παγκόσμια αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου το 2011 ανέρχονταν σε 1 652,6 δισεκατομμύρια βαρέλια ενώ το αντίστοιχο στοιχείο για το φυσικό αέριο ήταν 208,4 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ή περίπου 1 310,8 δισεκατομμύρια βαρέλια ισοδυνάμων πετρελαίου (23). Στο τέλος του 2011, τα αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου στη Νορβηγία ανέρχονταν σε 6.900 εκατομμύρια βαρέλια, ήτοι σε ποσοστό 0,4% των παγκόσμιων αποθεμάτων (24). Τα αποδεδειγμένα αποθέματα φυσικού αερίου στη Νορβηγία το 2011 ανέρχονταν σε 2,1 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, που αντιστοιχούν σε ποσοστό 1% των παγκόσμιων αποθεμάτων (25). Καμία από τις πέντε μεγαλύτερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη ΝΗΥ δεν έχει μερίδιο στα παγκόσμια αποθέματα που να υπερβαίνει το 1% (26).

(33)

Η νορβηγική κυβέρνηση δεν διαθέτει πληροφορίες για τα παγκόσμια μερίδια αγοράς των πέντε μεγαλύτερων εταιρειών στη ΝΗΥ, υπολογιζόμενα όσον αφορά την αναμενόμενη παραγωγή. Ωστόσο, είναι εύλογο να θεωρείται ότι υπάρχει άμεσος συσχετισμός μεταξύ των αποδεδειγμένων αποθεμάτων αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου και της αναμενόμενης μελλοντικής παραγωγής (27). Βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών, τα παγκόσμια μερίδια αγοράς των μεγαλύτερων εταιρειών στη ΝΗΥ, υπολογιζόμενα σε όρους αναμενόμενης παραγωγής, δεν είναι πιθανό, σε καμία περίπτωση, να οδηγήσουν σε αλλαγή της αξιολόγησης της Αρχής.

(34)

Επιπλέον, η Αρχή έχει εξετάσει πληροφορίες για τον αριθμό αιτήσεων για γύρους αδειοδότησης για τη ΝΗΥ και νεοεισερχόμενες εταιρείες στην αγορά της ΝΗΥ. Τα στοιχεία που έχουν ληφθεί από τη νορβηγική κυβέρνηση σχετικά με τη χορήγηση αδειών στους τρεις τελευταίους γύρους αδειοδότησης για τη ΝΗΥ (που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 2011-2012) δείχνουν ότι ο αριθμός των αιτήσεων αφορά έως εννέα εταιρείες για κάθε άδεια που έχει ανακοινωθεί. Κατά την περίοδο 2008-2012, άδειες παραγωγής χορηγήθηκαν σε 13 νεοεισερχόμενες εταιρείες στη ΝΗΥ. Επομένως, ο αριθμός των εταιρειών που έχουν λάβει άδεια στη ΝΗΥ είναι σημαντικός (28).

(35)

Βάσει των ανωτέρω στοιχείων, ο βαθμός συγκέντρωσης στην παγκόσμια αγορά αναζήτησης αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου πρέπει να χαρακτηριστεί χαμηλός. Είναι πιθανό οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αγορά αυτή να αντιμετωπίζουν σημαντική ανταγωνιστική πίεση. Τίποτα δεν υποδηλώνει ότι ο τομέας δεν λειτουργεί βάσει των όρων της αγοράς. Επομένως, η Αρχή συμπεραίνει ότι η αγορά αναζήτησης αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι απευθείας εκτεθειμένη στον ανταγωνισμό κατά την έννοια της οδηγίας 2004/17/ΕΚ.

(36)

Το αργό πετρέλαιο αποτελεί παγκόσμιο εμπόρευμα και η τιμή του καθορίζεται παγκοσμίως βάσει προσφοράς και ζήτησης. Σύμφωνα με την πάγια πρακτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (29), η ανάπτυξη και η παραγωγή αργού πετρελαίου αποτελούν μια ξεχωριστή αγορά προϊόντων, το γεωγραφικό πεδίο της οποίας είναι παγκόσμιο. Η νορβηγική κυβέρνηση συμφωνεί με το συγκεκριμένο ορισμό της αγοράς (30). Η Αρχή διατηρεί τον ίδιο ορισμό της αγοράς για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης.

(37)

Όταν πραγματοποιείται ανακάλυψη αργού πετρελαίου (ή φυσικού αερίου), οι κάτοχοι άδειας, εάν αποφασίσουν να αναπτύξουν το κοίτασμα, υποχρεούνται να υποβάλουν σχέδιο ανάπτυξης και εκμετάλλευσης (εφεξής «ΣΑΕ») του κοιτάσματος στο νορβηγικό Υπουργείο Πετρελαίου και Ενέργειας προς έγκριση. Τα κοιτάσματα στη ΝΗΥ που κυρίως παράγουν πετρέλαιο (31) και για τα οποία έχουν υποβληθεί και εγκριθεί ΣΑΕ κατά την τελευταία πενταετία είναι τα εξής:

(38)

Επομένως, έχουν εγκριθεί ΣΑΕ για την παραγωγή πετρελαίου που καλύπτουν συνολικά 20 εταιρείες κατά την περίοδο 2008 – 2012. Επίσης, ένα ΣΑΕ που καλύπτει τρεις νεοεισερχόμενες εταιρείες έγινε δεκτό από το Υπουργείο Πετρελαίου και Ενέργειας το 2010 (32).

(39)

Πέραν των νορβηγικών κρατικών εταιρειών, ο κατάλογος δείχνει ότι οι κάτοχοι άδειας είναι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, καθώς και μικρότερες εταιρείες. Η νορβηγική κυβέρνηση διαβίβασε ότι οι περισσότερες πετρελαϊκές εταιρείες στη ΝΗΥ αποτελούν μέρος επιχειρήσεων με διαφοροποιημένο παγκόσμιο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο. Συνεπώς, το παραγόμενο πετρέλαιο πωλείται σε σημαντικό βαθμό σε συνδεδεμένες εταιρείες. Ωστόσο, περισσότερο από το ένα ήμισυ της παραγωγής πωλείται στην αγορά άμεσης παράδοσης. Στο ακόλουθο διάγραμμα παρουσιάζεται ο όγκος πωλήσεων αργού πετρελαίου το 2009 από τη ΝΗΥ.

Όγκος πωλήσεων αργού πετρελαίου το 2009 από τη ΝΗΥ:

(40)

Η συνολική ημερήσια παραγωγή αργού πετρελαίου παγκοσμίως ανήλθε το 2011 σε 83 576 χιλιάδες βαρέλια. Το 2011, παράγονταν συνολικά 2 039 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα στη Νορβηγία. Η παραγωγή αυτή αντιστοιχεί στο 2,3% της παγκόσμιας παραγωγής (33).

(41)

Όσον αφορά την παραγωγή αργού πετρελαίου στη ΝΗΥ, η Statoil κατείχε το υψηλότερο μερίδιο το 2011. Άλλες εταιρείες παραγωγής στη ΝΗΥ ήταν, μεταξύ άλλων, μεγάλες διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες, όπως η ExxonMobil, η Total, η ConocoPhillips, η Marathon, η Shell, η BP και η Eni. Καμία από τις εταιρείες αυτές δεν κατείχε μερίδιο αγοράς στην παγκόσμια αγορά παραγωγής πετρελαίου το 2011 άνω του 3 % (34). Επομένως, ο συνολικός βαθμός συγκέντρωσης στη σχετική αγορά ήταν χαμηλός.

(42)

Στις αποφάσεις της βάσει της οδηγίας 2004/17/ΕΚ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θεωρήσει ότι η παγκοσμιοποιημένη αγορά παραγωγής πετρελαίου χαρακτηρίζεται από έντονο ανταγωνισμό μεταξύ ενός ορισμένου αριθμού παραγόντων της αγοράς (35). Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια.

(43)

Βάσει των ανωτέρω στοιχείων, η Αρχή συμπεραίνει ότι τίποτα δεν υποδηλώνει ότι ο τομέας δεν λειτουργεί σύμφωνα με τους όρους της αγοράς και, επομένως, η αγορά ανάπτυξης και παραγωγής αργού πετρελαίου είναι απευθείας εκτεθειμένη στον ανταγωνισμό κατά την έννοια της οδηγίας 2004/17/ΕΚ.

(44)

Η αγορά ανάπτυξης, παραγωγής και χονδρικής πώλησης φυσικού αερίου έχει εξεταστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του κανονισμού της ΕΕ για τις συγχωνεύσεις (36) σε ορισμένες αποφάσεις στις οποίες έχει θεωρήσει ότι υπάρχει μόνο μία αγορά προμήθειας φυσικού αερίου προς τα ανάντη (που περιλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη και την παραγωγή φυσικού αερίου) σε πελάτες στον ΕΟΧ (δηλαδή, φυσικού αερίου παραγόμενου στα κοιτάσματα φυσικού αερίου και πωλούμενου σε πελάτες, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών κατεστημένων, στον ΕΟΧ) (37).

(45)

Το φυσικό αέριο μπορεί να μεταφερθεί μέσω ανάντη αγωγών φυσικού αερίου ή με πλοία υπό μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου (εφεξής «ΥΦΑ»). Οι εξαγωγές φυσικού αερίου από τη Νορβηγία το 2012 ήταν περίπου 112 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, εκ των οποίων 107 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ήταν φυσικό αέριο μέσω σωληναγωγών και 5 ήταν φυσικό αέριο το οποίο εξήχθη ως ΥΦΑ (38).

(46)

Η νορβηγική κυβέρνηση διαβίβασε ότι οι προμήθειες ΥΦΑ μπορούν να αντικατασταθούν από φυσικό αέριο μέσω σωληναγωγών και είναι απευθείας ανταγωνιστικές του φυσικού αερίου μέσω σωληναγωγών. Μόλις το ΥΦΑ επαναφερθεί σε αέρια κατάσταση, μπορεί να εισαχθεί στο δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου εναλλακτικά προς το φυσικό αέριο που παρέχεται μέσω αγωγών από τα προς τα ανάντη κοιτάσματα. Αναφέρεται ως παράδειγμα η τοποθεσία Zeebrugge στο Βέλγιο: μόλις το φυσικό αέριο μέσω σωληναγωγών από τη ΝΗΥ περάσει από τον τερματικό σταθμό εκφόρτωσης και επαναφερθεί σε αέρια κατάσταση το ΥΦΑ στον τερματικό σταθμό ΥΦΑ στο Zeebrugge, οι δύο πηγές φυσικού αερίου μπορούν να υποκαταστήσουν η μία την άλλη απόλυτα. Παρόλο που δεν υπάρχουν υποδομές επαναεριοποίησης σε όλα τα κράτη του ΕΟΧ, οι δυνατότητες επαναεριοποίησης αναπτύσσονται με έντονους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια. Οι δυναμικότητες επαναεριοποίησης στον ΕΟΧ είναι περίπου 200 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Με την επέκταση του δικτύου αγωγών, το ΥΦΑ καθίσταται διαθέσιμο σε έναν αυξανόμενο αριθμό πελατών στον ΕΟΧ.

(47)

Στις πρόσφατες αποφάσεις της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αφήσει ανοικτό το ερώτημα εάν θα πρέπει οι προμήθειες φυσικού αερίου υπό μορφή ΥΦΑ να διακρίνονται από τις προμήθειες φυσικού αερίου μέσω σωληναγωγών (39).

(48)

Για το σκοπό της παρούσας απόφασης, η Αρχή θεωρεί ότι το ερώτημα για το εάν θα πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ του φυσικού αερίου που μεταφέρεται μέσω σωληναγωγών και του ΥΦΑ μπορεί να παραμείνει αντιστοίχως ανοικτό.

(49)

Υπάρχουν χωριστά δίκτυα προς τα κατάντη για τη διανομή φυσικού αερίου ΥΘΔ και φυσικού αερίου ΧΘΔ και οι τελικοί χρήστες είναι συνδεδεμένοι με το κατάλληλο δίκτυο για την προμήθειά του φυσικού αερίου. Το φυσικό αέριο ΥΘΔ μπορεί να μετατραπεί σε φυσικό αέριο ΧΘΔ και αντιστρόφως. Οι νορβηγικές εταιρείες παραγωγής φυσικού αερίου προμηθεύουν φυσικό αέριο ΥΘΔ.

(50)

Η νορβηγική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το επίπεδο δυνατότητας υποκατάστασης μεταξύ φυσικού αερίου ΧΘΔ και ΥΘΔ υποδηλώνει ότι τα προϊόντα αυτά εμπίπτουν στην ίδια αγορά προμήθειας φυσικού αερίου από άποψη προμήθειας προς τα ανάντη. Υποστηρίζει επίσης ότι η προμήθεια φυσικού αερίου ΧΘΔ αποτελεί σχετικά μικρό μέρος της συνολικής προμήθειας φυσικού αερίου στον ΕΟΧ: περίπου 10%.

(51)

Για το σκοπό της παρούσας απόφασης, η Αρχή θεωρεί ότι το ερώτημα για το εάν θα πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ φυσικού αερίου ΥΘΔ και ΧΘΔ μπορεί να παραμείνει ανοικτό.

(52)

Όσον αφορά τον ορισμό της αγοράς προϊόντων, για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, η Αρχή θεωρεί ότι υπάρχει μία αγορά ανάντη προμήθειας φυσικού αερίου (η οποία περιλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη και την παραγωγή φυσικού αερίου). Τα ερωτήματα εάν το ΥΦΑ ή το φυσικό αέριο ΧΘΔ περιλαμβάνονται στη σχετική αγορά προϊόντων δεν είναι σημαντικά για την έκβαση της παρούσας απόφασης.

(53)

Η νορβηγική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι τρεις οδηγίες για την αγορά φυσικού αερίου έχουν δημιουργήσει μια απελευθερωμένη και ολοκληρωμένη αγορά φυσικού αερίου στη Βορειοδυτική Ευρώπη. Στόχος της ΕΕ είναι η πλήρης ολοκλήρωση των αγορών έως το 2014. Δεδομένης της ενιαίας αγοράς φυσικού αερίου, η νορβηγική κυβέρνηση είναι της άποψης ότι δεν είναι σημαντική η εξέταση των μεριδίων αγοράς των επιμέρους κρατών του ΕΟΧ. Μόλις το φυσικό αέριο φτάσει στα σύνορα της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς, υποστηρίζεται ότι θα ρεύσει ελεύθερα όπου χρειάζεται σύμφωνα με τις πηγές προσφοράς και ζήτησης.

(54)

Ποσοστό περίπου 70% των εξαγωγών φυσικού αερίου μέσω σωληναγωγών από τη ΝΗΥ μεταφέρθηκε σε τερματικούς σταθμούς παραλαβής στη Γερμανία και το ΗΒ, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό μεταφέρθηκε σε τερματικούς σταθμούς στο Βέλγιο και τη Γαλλία. Το φυσικό αέριο μέσω σωληναγωγών από τη Νορβηγία πωλείται μέσω συνδέσεων αγωγών και συμφωνιών ανταλλαγής σε έναν πρόσθετο αριθμό κρατών του ΕΟΧ: σε περισσότερα από 10 κράτη του ΕΟΧ συνολικά. Περίπου τα δύο τρίτα της παραγωγής ΥΦΑ από τη ΝΗΥ πωλούνται ιστορικά στον ΕΟΧ. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν το σύνολο του νορβηγικού φυσικού αερίου εξάγεται στον ΕΟΧ.

(55)

Επιπλέον, η νορβηγική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι αγοραστές φυσικού αερίου στον ΕΟΧ έχουν στη διάθεσή τους διάφορες πηγές προμήθειας. Στις πηγές αυτές περιλαμβάνεται φυσικό αέριο από την ΕΕ (συνήθως τη Δανία, τις Κάτω Χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο) ή από γειτονικές χώρες (συνήθως τη Ρωσία, την Αλγερία και τη Λιβύη, καθώς και τη Νορβηγία) ή από πιο μακρινές χώρες (για παράδειγμα, τις χώρες της Μέσης Ανατολής ή τη Νιγηρία, με μορφή ΥΦΑ).

(56)

Η νορβηγική κυβέρνηση υποστηρίζει επίσης ότι η ρευστότητα στους κόμβους στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ηπειρωτική Ευρώπη αυξάνεται συνεχώς και ότι η διαμόρφωση των τιμών στους διάφορους κόμβους δείχνει ότι έχει επιτευχθεί σημαντικό επίπεδο ολοκλήρωσης.

(57)

Όσον αφορά τον ορισμό της γεωγραφικής αγοράς, οι προηγούμενες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βάσει του κανονισμού της ΕΕ για τις συγχωνεύσεις κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι η αγορά πιθανότατα περιλαμβάνει τον ΕΟΧ, καθώς και τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία και την Αλγερία, αλλά έχουν αφήσει ανοικτό το ζήτημα του ορισμού της γεωγραφικής αγοράς. Στην απόφαση για τη συγχώνευση μεταξύ της Statoil και της Hydro, η Επιτροπή δεν θεώρησε απαραίτητο να αποφασίσει εάν η κατάλληλη σχετική γεωγραφική αγορά που έπρεπε να ληφθεί υπόψη ήταν: (i) ο ΕΟΧ· (ii) μια περιοχή που περιλαμβάνει τις χώρες του ΕΟΧ στις οποίες πωλείται φυσικό αέριο από τη ΝΗΥ (απευθείας μέσω αγωγών ή μέσω συμφωνιών ανταλλαγής)· ή (iii) κάθε μεμονωμένη χώρα στην οποία τα συμβαλλόμενα μέρη πωλούν φυσικό αέριο (40). Ανεξαρτήτως του γεωγραφικού ορισμού που λαμβάνεται υπόψη, η συγκέντρωση αυτή δεν εγείρει προβληματισμό σχετικά με τον ανταγωνισμό στην αγορά προς τα ανάντη προμήθειας φυσικού αερίου.

(58)

Για το σκοπό της παρούσας απόφασης και για τους λόγους που εκτίθενται κατωτέρω, η Αρχή θεωρεί ότι δεν είναι απαραίτητο να αποφασίσει για το ακριβές γεωγραφικό πεδίο της αγοράς φυσικού αερίου. Στο πλαίσιο οποιασδήποτε εύλογης οριοθέτησης της γεωγραφικής αγοράς, η Αρχή θεωρεί ότι ο σχετικός τομέας είναι απευθείας εκτεθειμένος στον ανταγωνισμό.

(59)

Όταν πραγματοποιείται ανακάλυψη φυσικού αερίου (ή αργού πετρελαίου), οι κάτοχοι άδειας, εάν αποφασίσουν να αναπτύξουν το κοίτασμα, υποχρεούνται να υποβάλουν σχέδιο ανάπτυξης και εκμετάλλευσης (εφεξής «ΣΑΕ») του κοιτάσματος στο νορβηγικό Υπουργείο Πετρελαίου και Ενέργειας προς έγκριση. Τα κοιτάσματα που παράγουν κυρίως φυσικό αέριο στη ΝΗΥ (41) και για τα οποία έχουν υποβληθεί και εγκριθεί ΣΑΕ κατά την τελευταία πενταετία είναι τα εξής:

(60)

ΣΑΕ για την παραγωγή φυσικού αερίου που καλύπτουν συνολικά 14 εταιρείες εγκρίθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου 2008 – 2012. ΣΑΕ που καλύπτουν τρεις νεοεισερχόμενες εταιρείες εγκρίθηκαν κατά την περίοδο 2009 – 2011 (42). Περισσότερες από 25 εταιρείες στη ΝΗΥ εξάγουν φυσικό αέριο στον ΕΟΧ (43).

(61)

Το 2011, η παραγωγή φυσικού αερίου στη Νορβηγία ανήλθε σε 101,4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, τα οποία αντιστοιχούν σε ποσοστό 3,1% της παγκόσμιας παραγωγής (44). Περισσότερο από το 95% της παραγωγής στη ΝΗΥ εξάγεται στον ΕΟΧ μέσω αγωγών φυσικού αερίου σε έξι σημεία εκφόρτωσης σε τέσσερις χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Βέλγιο και Γαλλία) (45). Περίπου 1,4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (λιγότερο από 2%) του φυσικού αερίου που παρήχθη στη ΝΗΥ καταναλώθηκε εγχώρια στη Νορβηγία.

(62)

Υπάρχουν ορισμένες ανεξάρτητες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή φυσικού αερίου στη ΝΗΥ. Επίσης, νέες εταιρείες εγκρίνονται ως κάτοχοι άδειας. Οι πέντε μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής φυσικού αερίου στη ΝΗΥ, μετρούμενες σε όρους ετήσιου επιπέδου παραγωγής, είναι οι εξής: Petoro, Statoil, Exxon Mobil, Total και Shell. Η Statoil είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής φυσικού αερίου στη ΝΗΥ. Το συνδυασμένο μερίδιο συνολικής παραγωγής φυσικού αερίου των τριών μεγαλύτερων εταιρειών παραγωγής φυσικού αερίου στη ΝΗΥ δεν υπερβαίνει το 50% (46).

(63)

Τα κράτη μέλη της ΕΕ καταναλώνουν περίπου 500 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου κατ’ έτος. Σύμφωνα με τον οργανισμό Eurogas (47), το 2011, οι προμήθειες φυσικού αερίου από τα κράτη μέλη της ΕΕ αντιστοιχούσαν στο 33% των συνολικών καθαρών προμηθειών, και ακολουθούσαν η Ρωσία (24%), η Νορβηγία (19%) (48) και η Αλγερία (9%), όσον αφορά παραδόσεις τόσο μέσω σωληναγωγών όσο και υπό μορφή ΥΦΑ. Άλλες πηγές από διαφορετικά μέρη του κόσμου αντιστοιχούν στο υπόλοιπο ποσοστό 15%.

(64)

Όλοι οι κάτοχοι άδειας στη ΝΗΥ είναι υπεύθυνοι για την πώληση του δικού τους φυσικού αερίου. Οι εταιρείες παραγωγής στη ΝΗΥ έχουν συνάψει συμφωνίες πώλησης με αγοραστές σε διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ. Το μερίδιο της συνολικής κατανάλωσης φυσικού αερίου που προήλθε από νορβηγικό φυσικό αέριο το 2011 σε καθένα από τα έξι κράτη μέλη της ΕΕ που εισάγουν το περισσότερο φυσικό αέριο από τη ΝΗΥ ήταν ως εξής (49):

(65)

Η Statoil είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου στον ΕΟΧ μετά τη Gazprom με μερίδιο περίπου 20% (50) της συνολικής κατανάλωσης του ΕΟΧ. Όπως φαίνεται στον κάτωθι πίνακα, στα κύρια κράτη μέλη του ΕΟΧ στα οποία παρέχεται νορβηγικό φυσικό αέριο, οι προμηθευτές από τη ΝΗΥ αντιμετωπίζουν τον ανταγωνισμό προμηθευτών που προμηθεύονται φυσικό αέριο από άλλες γεωγραφικές περιοχές. Κατά συνέπεια, οι αγοραστές σε επίπεδο χονδρικής σε αυτά τα κράτη μέλη του ΕΟΧ έχουν στη διάθεσή τους πηγές προμήθειας φυσικού αερίου εναλλακτικές της ΝΗΥ. Αυτό καθίσταται περαιτέρω σαφές από τα στατιστικά στοιχεία της Eurogas (πίνακας κατωτέρω) που δείχνουν ότι, πέραν του νορβηγικού φυσικού αερίου, τα κράτη μέλη της ΕΕ έλαβαν προμήθειες φυσικού αερίου από εγχώρια παραγωγή, τη Ρωσία, την Αλγερία, το Κατάρ και άλλες πηγές:

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΤΗΣ EUROGAS ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΕ ΤΟ 2011 (51)

(66)

Όσον αφορά τα κράτη μέλη της ΕΕ με το μεγαλύτερο μερίδιο φυσικού αερίου από τη Νορβηγία, υπάρχουν εναλλακτικές πηγές προμήθειας. Ορισμένες από τις εναλλακτικές αυτές είναι:

(67)

Οι αγοραστές σε επίπεδο χονδρικής πρέπει να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις πληρωμής δεσμευτικών ποσοτήτων ανεξαρτήτως παραλαβής τους βάσει των σχετικών μακροπρόθεσμων συμβάσεων πώλησης με προμηθευτές νορβηγικού φυσικού αερίου. Μόλις οι δεσμεύσεις αυτές εκπληρωθούν, οι αγοραστές χονδρικής μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα εναλλακτικές πηγές προμήθειας, όπως φυσικό αέριο άμεσης παράδοσης μέσω σωληναγωγών ή ΥΦΑ άμεσης παράδοσης ή μπορούν να αυξήσουν τους όγκους που λαμβάνουν βάσει μακροπρόθεσμων συμβάσεων με άλλους προμηθευτές. Οι πιο πρόσφατες συμβάσεις έχουν συνήθως βραχύτερη διάρκεια. Όπως υποστηρίζει η νορβηγική κυβέρνηση, η αγορά άμεσης παράδοσης καθίσταται όλο και πιο σημαντική λόγω της αύξησης της ρευστότητας στους κόμβους στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ηπειρωτική Ευρώπη. Επιπροσθέτως, στην ΕΕ, οι δυνατότητες επαναεριοποίησης έχουν υπερδιπλασιαστεί κατά την τελευταία πενταετία. Το 2011, το 25% των καθαρών εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ ήταν εισαγωγές ΥΦΑ στα ακόλουθα κράτη μέλη της ΕΕ:

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΥΦΑ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΤΗΣ EUROGAS ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΕ ΤΟ 2011 (56)

(68)

Οι ανταγωνιστικές πιέσεις στην αγορά φυσικού αερίου προέρχονται επίσης από την ύπαρξη προϊόντων εναλλακτικών του φυσικού αερίου (όπως ο άνθρακας ή οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας).

(69)

Όλοι οι σημαντικοί αγωγοί μεταφοράς φυσικού αερίου από τη ΝΗΥ στην ηπειρωτική Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο ανήκουν στη Gassled (57). Την πρόσβαση στο ανάντη δίκτυο αγωγών διαχειρίζεται η Gassco AS, εταιρεία που ανήκει πλήρως στο νορβηγικό κράτος. Η Gassco AS δεν κατέχει μερίδια ή χωρητικότητα στο ανάντη δίκτυο αγωγών και δρα ανεξάρτητα κατά τη χορήγηση πρόσβασης σε δωρεάν χωρητικότητα. Το σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου είναι ουδέτερο για όλους τους παράγοντες της αγοράς που πρέπει να μεταφέρουν φυσικό αέριο. Οι εταιρείες παραγωγής και οι επιλέξιμοι χρήστες έχουν δικαίωμα πρόσβασης στο σύστημα υπό αντικειμενικούς, διαφανείς και χωρίς διακρίσεις όρους. Οι χρήστες έχουν πρόσβαση σε χωρητικότητα στο σύστημα βάσει των αναγκών τους για μεταφορά φυσικού αερίου (58). Επομένως, οι υφιστάμενοι και οι μελλοντικοί φορείς εκμετάλλευσης στη ΝΗΥ μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση στο ανάντη δίκτυο αγωγών και να προμηθεύσουν φυσικό αέριο σε πελάτες ανταγωνιζόμενοι άλλους φορείς εκμετάλλευσης στη ΝΗΥ.

(70)

Βάσει των ανωτέρω στοιχείων, η Αρχή θεωρεί ότι τίποτα δεν υποδηλώνει ότι ο τομέας δεν λειτουργεί σύμφωνα με τους όρους της αγοράς και η παραγωγή φυσικού αερίου στη ΝΗΥ είναι, επομένως, απευθείας εκτεθειμένη στον ανταγωνισμό κατά την έννοια της οδηγίας 2004/17/ΕΚ.

(71)

Η Αρχή θεωρεί ότι οι ακόλουθες δραστηριότητες στη Νορβηγία και, ιδίως, στη νορβηγική υφαλοκρηπίδα, είναι απευθείας εκτεθειμένες στον ανταγωνισμό κατά την έννοια του άρθρου 30 παράγραφος 1 της οδηγίας 2004/17/ΕΚ.

(72)

Εφόσον θεωρείται ότι πληρούται η προϋπόθεση της χωρίς περιορισμούς πρόσβασης στην αγορά, η οδηγία 2004/17/ΕΚ δεν πρέπει να εφαρμόζεται όταν οι αναθέτουσες αρχές συνάπτουν συμβάσεις που έχουν σκοπό να επιτρέψουν την παροχή των υπηρεσιών οι οποίες παρατίθενται στα στοιχεία α), β) και γ) των αιτιολογικών σκέψεων 2 και 71 της παρούσας απόφασης στη Νορβηγία και ιδίως στη νορβηγική υφαλοκρηπίδα.

(73)

Όπως προκύπτει από τις πληροφορίες που διαβίβασε η νορβηγική κυβέρνηση, η παρούσα απόφαση βασίζεται στη νομική και πραγματική κατάσταση κατά το Μάρτιο του 2013. Δύναται να αναθεωρηθεί εφόσον, λόγω σημαντικών μεταβολών στη νομική ή στην πραγματική κατάσταση, δεν πληρούνται πλέον οι όροι εφαρμογής του άρθρου 30 παράγραφος 1 της οδηγίας 2004/17/ΕΚ,

α)

αναζήτηση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου·

β)

παραγωγή αργού πετρελαίου· και

γ)

παραγωγή φυσικού αερίου.

Μονάδες

terawatt hour (ακαθάριστη θερμογόνος δύναμη).

Σημείωση

Τα αριθμητικά στοιχεία αποτελούν βέλτιστες εκτιμήσεις διαθέσιμες κατά το χρόνο δημοσίευσης.

Μονάδες: