92002E3217

ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ P-3217/02

υποβολή: Arlene McCarthy (PSE) προς την Επιτροπή

(7 Νοεμβρίου 2002)

Θέμα: Πολιτική ανταγωνισμού και εταιρείες συλλογικής διαχείρισης

Λαμβάνονταςπόψη ότι η πολιτική ανταγωνισμού της ΕΕ αναγνωρίζει το ρόλο που παίζουν οι εταιρείες διαχείρισης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στην προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των μελών τους, δεν εκτιμά η Επιτροπή ότι στην περίπτωση του Διεθνούς Γραφείου Εταιρειών Διαχείρισης Δικαιωμάτων Μηχανικής Εγγραφής και Αναπαραγωγής (BIEM) ο καθορισμός συντελεστών συγγραφικών δικαιωμάτων σε επίπεδο ΕΕ, διαφορετικών από αυτούς που εφαρμόζονται στην Ιαπωνία ή στο Ηνωμένο Βασίλειο, συνιστά κατάχρηση δεσποζούσης θέσεως·

Δεν εκτιμά η Επιτροπή ότι η εκμετάλλευση αυτών των αποκλειστικών δικαιωμάτων διαχείρισης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας γίνεται κατά τρόπο που περιορίζει τον ανταγωνισμό, συμβάλλει σε αθέμιτες εμπορικές συναλλαγές και πρακτικές και ζημιώνει τον καταναλωτή·

Τι μέτρα λαμβάνει η Επιτροπή προκειμένου να διερευνήσει τη χρήση τέτοιων πρακτικών από το BIEM;

Δεν συμφωνεί η Επιτροπή ότι,πό το φως των τεχνολογικών και των εμπορικών εξελίξεων ιδίως στον τομέα της ψηφιακής διανομής, οι πρακτικές και πράξεις των εταιρειών συλλογικής διαχείρισης πρέπει να καταστούν πιο διαφανείς για τον προσδιορισμό της προέλευσης, του προορισμού και του αντικειμένου των εφαρμοζόμενων δικαιωμάτων, σύμφωνα με την πολιτική ανταγωνισμού της ΕΕ·

Απάντηση του κυρίου Monti εξ ονόματος της Επιτροπής

(9 Δεκεμβρίου 2002)

Η επιβολή διαφορετικών δικαιωμάτων δημιουργού στην Ένωση δεν συνιστά κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης κατά την έννοια του άρθρου 82 της συνθήκης ΕΚ παρά μόνο στην περίπτωση στην οποία ταψηλότερα δικαιώματα θεωρούνταιπερβολικά και στην περίπτωση στην οποία οι διαφορές δεν δικαιολογούνται από αντικειμενικούς λόγους. Κατά συνέπεια, δεν είναι δυνατόν να στοιχειοθετηθεί μια κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης κατά γενικό και αόριστο τρόπο από το γεγονός και μόνο της ύπαρξης διαφορετικών δικαιωμάτων δημιουργού χωρίς να ληφθούνπόψη τα ιδιαίτερα στοιχεία κάθεπόθεσης. Όπως αποφάνθηκε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στις αποφάσεις Tournier και Lucazeau: το άρθρο 82 (πρώην άρθρο 86) της Συνθήκης πρέπει να ερμηνευτεί κατά την έννοια ότι μια εθνική επιχείρηση διαχείρισης δικαιωμάτων του

δημιουργού κατέχουσα δεσπόζουσα θέση σε σημαντικό τμήμα της κοινής αγοράς επιβάλλει μη δίκαιους όρους συναλλαγής όταν τα δικαιώματα που επιβάλλει στις δισκοθήκες είναι αισθητάψηλότερα από τα επιβαλλόμενα στα άλλα κράτη μέλη, εφόσον η σύγκριση του ύψους των τιμολογίων έγινε με την ίδια βάση. Δεν συμβαίνει το ίδιο αν η εν λόγω εταιρεία δικαιωμάτων του δημιουργού είναι σε θέση να δικαιολογήσει μια τέτοια απόκλιση βασιζόμενη σε αντικειμενικές και κρίσιμες διαφορές μεταξύ της διαχείρισης των δικαιωμάτων του δημιουργού στο οικείο κράτος μέλος και της διαχείρισης στα άλλα κράτη μέλη.

Η Επιτροπή, όπως και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, θεώρησε στο παρελθόν, σε συγκεκριμένεςποθέσεις, ορισμένες συμπεριφορές επιχειρήσεων συλλογικής διαχείρισης ως περιοριστικές του ανταγωνισμού. Όμως, αναγνωρίζεται κατά γενικό κανόνα ότι οι εν λόγω επιχειρήσεις παίζουν ένα σπουδαίο ρόλο στη διαχείριση των δικαιωμάτων δημιουργού και συναφών τους δικαιωμάτων, ιδίως γιατί είναι σε θέση να προσφέρουν στα μέλη τους και στους χρήστες τον μηχανισμό ενός και μοναδικού ταμείου που διευκολύνει σημαντικά την πρόσβαση στις δημιουργίες και σε άλλα προστατευόμενα έργα. Κατά συνέπεια δεν είναι δυνατόν ναποστηριχθεί ότι η δραστηριότητα, αυτή καθαυτή, των εταιρειών συλλογικής διαχείρισης είναι περιοριστική του ανταγωνισμού. Ένα τέτοιο συμπέρασμα δεν μπορεί να προκύψει παρά κατόπιν έρευνας επ' ευκαιρία μιας σύμπραξης ή μιας συγκεκριμένης συμπεριφοράς.

Η Επιτροπή δεν έχει κινήσει, αυτεπάγγελτα, έρευνα όσον αφορά το BIEM. Ωστόσο, πρόσφατα τηςποβλήθηκε καταγγελία εναντίον του BIEM. Η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε προκαταρκτικό στάδιο και η Επιτροπή δεν έχει ακόμη λάβει θέση όσον αφορά την καταγγελία.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι, ιδίωςπό το πρίσμα της τεχνολογικής και εμπορικής εξέλιξης στην ψηφιακή διανομή, οι πρακτικές των εταιρειών συλλογικής διαχείρισης θα έπρεπε να είναι διαφανείς σε ό,τι αφορά την εκμετάλλευση των δικαιωμάτων δημιουργού και συναφών τους δικαιωμάτων στο Διαδίκτυο. Η θέση αυτή έχει εκφραστεί σαφώς στην πρόσφατη απόφαση Simulcasting της 8ης Οκτωβρίου 2002 (υπόθεση COMP/C2/38 104). Το κείμενο αυτής της απόφασης είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο της Επιτροπής: http://europa.eu.int/comm/competition/antitrust/cases/decisions/38014/en.pdf.

Εξάλλου, επειδή ο ανταγωνισμός είναι άμεσα συνδεδεμένος με τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς, η Επιτροπή επιθυμεί να δηλώσει στο Αξιότιμο Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι η ίδια ασχολείται με το ζήτημα της διαχείρισης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, ιδίως της συλλογική διαχείρισης, εδώ και πολλά έτη. Η Επιτροπή, η οποία είναι της γνώμης ότι η συλλογική διαχείριση πρέπει να είναι πλήρως αποτελεσματική στα πλαίσια της εσωτερικής αγοράς, συντάσσει τώρα μια ανακοίνωση σχετικά με τη διαχείριση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Η ανακοίνωση αυτή θα εκθέσει την ανάλυση της κατάστασης αυτού του τομέα, τις ερωτήσεις που τέθηκαν και τις απαντήσεις που μπορούν να δοθούν.