Δημοσίευση αίτησης καταχώρισης ονομασίας σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων

(2023/C 199/08)

Η παρούσα δημοσίευση παρέχει το δικαίωμα ένστασης σύμφωνα με το άρθρο 51 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1) εντός τριών μηνών από την ημερομηνία της παρούσας δημοσίευσης.

ΕΝΙΑIΟ EΓΓΡΑΦΟ

«Meso turopoljske svinje»

Αριθ. ΕΕ: PDO-HR-02858 — 2.8.2022

ΠΟΠ (X) ΠΓΕ ( )

1.   Ονομασία/-ες [ΠΟΠ ή ΠΓΕ]

«Meso turopoljske svinje»

2.   Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα

Δημοκρατία της Κροατίας

3.   Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή τροφίμου

3.1.   Τύπος προϊόντος

Κλάση 1.1. Νωπό κρέας (και βρώσιμα παραπροϊόντα σφαγίων)

3.2.   Περιγραφή του προϊόντος για το οποίο ισχύει η ονομασία που αναφέρεται στο σημείο (1)

Το «meso turopoljske svinje» είναι το νωπό κρέας και τα άλλα βρώσιμα μέρη του σφαγίου ευνουχισμένων αρσενικών και θηλυκών της αυτόχθονης φυλής χοίρων Turopolje, οι οποίοι έχουν γεννηθεί, εκτραφεί και σφαγεί εντός της γεωγραφικής περιοχής που ορίζεται στο σημείο 4.

Το προϊόν «meso turopoljske svinje» διατίθεται στο εμπόριο νωπό ή κατεψυγμένο ως ημιμόρια σφαγίων, μέρη ημιμορίων σφαγίων με κόκαλο (αρχικά τεμάχια) και κρέας χωρίς κόκαλα (σε τεμάχια ή σε φέτες, χύμα ή συσκευασμένα).

Η ηλικία των χοίρων κατά τη σφαγή είναι τουλάχιστον 12 μήνες. Μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο τα καθαρισμένα σφάγια των κατηγοριών T1 (χοίροι πάχυνσης) και T2 (χοίροι πάχυνσης με υψηλότερο τελικό βάρος). Το ελάχιστο πάχος του ραχιαίου λίπους, μετρούμενο επί του μέσου γλουτιαίου μυός σύμφωνα με τη μέθοδο ZP (δύο σημεία), πρέπει να είναι 30 mm.

Η τιμή pH του κρέατος (μετρούμενη στο M. longissimus dorsi) βρίσκεται εντός των ορίων της κανονικής ποιότητας για το χοιρινό κρέας (pH1 > 6.0 και pH2 μεταξύ 5.5 και 6.1), με χρώμα κρέατος CIE L * < 50 και CIE a* > 15.

Το προϊόν «meso turopoljske svinje» έχει βαθύτερο και ερυθρότερο χρώμα, συμπαγέστερη μυϊκή υφή και μικρότερη επιφανειακή έκκριση από το χοιρινό κρέας της συνήθους παραγωγής. Ο βαθμός συσσώρευσης λίπους είναι εγγενώς υψηλότερος, ιδίως στο υποδόριο τμήμα και μεταξύ των μυών. Ο ψυχόμενος λιπώδης ιστός είναι σφικτός και λευκού λαμπερού χρώματος.

Όταν καταναλώνεται, το μαγειρεμένο κρέας έχει ελαστική, χυμώδη σύσταση, γεμάτη γεύση και ιδιαίτερο άρωμα από το τετηγμένο λίπος του κρέατος.

3.3.   Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης) και πρώτες ύλες (μόνο για μεταποιημένα προϊόντα)

Κατά τη διάρκεια την περίοδο του θηλασμού, από την ηλικία των 3 εβδομάδων έως περίπου 10 ημέρες μετά τον απογαλακτισμό, τα χοιρίδια μπορούν να τρέφονται με έτοιμο μείγμα ζωοτροφών για θηλάζοντες χοίρους με τουλάχιστον 18 % ακατέργαστες πρωτεΐνες και με τουλάχιστον 16 % ακατέργαστες πρωτεΐνες μέχρι την έναρξη της πάχυνσης. Μετά τον απογαλακτισμό, μέχρι την έναρξη της πάχυνσης, οι σύνθετες ζωοτροφές που παράγονται στην εκμετάλλευση μπορούν επίσης να χρησιμοποιούνται για τη διατροφή των χοιριδίων, η βάση των οποίων (τουλάχιστον 70 %) αποτελείται από σιτηρά (αραβόσιτο, κριθάρι, σιτάρι, τριτικάλ) με συμπλήρωμα πρωτεΐνης και βιταμινικών ανόργανων συστατικών, που είναι απαραίτητο για μια ισορροπημένη διατροφή. Η ποσότητα του σιτηρέσιου που χορηγείται στα χοιρίδια είναι συγκεκριμένη και πρέπει να τους παρέχεται ανά πάσα στιγμή επαρκής ποσότητα πόσιμου νερού. Κατά την εκτροφή, τα χοιρίδια πρέπει να έχουν πρόσβαση σε χονδροειδείς χορτονομές.

Η πάχυνση ξεκινά από την ηλικία των 4 έως 6 μηνών. Οι χοίροι προς πάχυνση τρέφονται με μείγμα χόρτου και άλλων φυσικών πηγών διατροφής που διατίθενται τοπικά (βότανα, καρπούς δένδρων, άγριους καρπούς, ρίζες, κονδύλους, μανιτάρια, έντομα, σκώληκες, σαλιγκάρια, κελύφη κ.λπ.), που βρίσκουν με βόσκηση και εξόρυξη, καθώς και με ημερήσια συμπληρωματική διατροφή για τη συμπλήρωση της πάχυνσης. Τουλάχιστον το 75 % του συμπυκνωμένου συμπληρώματος πρέπει να αποτελείται από σιτηρά, με πρωτεϊνούχο και βιταμινούχο συμπλήρωμα μετά ιχνοστοιχείων, το οποίο είναι απαραίτητο για μια ισορροπημένη διατροφή (τουλάχιστον 12 % ακατέργαστες πρωτεΐνες). Η μέγιστη ημερήσια πρόσληψη των εν λόγω ζωοτροφών περιορίζεται στο 2 % του ζώντος βάρους του ζώου ή, κατ’ εξαίρεση, στο 3 % σε περίπτωση φυσικών καταστροφών (ξηρασίες, πλημμύρες, χαλαζόπτωση κ.λπ.) όταν δεν είναι δυνατή η βόσκηση. Στους χοίρους πάχυνσης πρέπει να διατίθενται συμπληρωματικές χονδροειδείς χορτονομές: νωπή μηδική και σανός μηδικής, μείγμα τριφυλλιού/χόρτου, ενσιρωμένος σανός, κολοκύθα, γογγύλι, κράμβη, πατάτες, τσουκνίδα, φρούτα και λαχανικά, πίτυρο σιταριού και πολτός τεύτλων.

Όλες οι ζωοτροφές — εκτός από τις ζωοτροφές για τις οποίες δεν μπορεί να παραχθεί επαρκής ποσότητα (πρωτεΐνες, ανόργανα συστατικά και συμπληρώματα βιταμινών) λόγω τοπικών περιορισμών ή οι οποίες δεν μπορούν να αντληθούν τοπικά λόγω φυσικών καταστροφών — πρέπει να προέρχονται από τη γεωγραφική περιοχή παραγωγής. Κατ’ εξαίρεση, σε περίπτωση φυσικών καταστροφών (ξηρασίες, πλημμύρες, χαλαζόπτωση) που εμποδίζουν την παραγωγή των απαραίτητων ζωοτροφών στην οριοθετημένη περιοχή, ο ίδιος τύπος ζωοτροφών μπορεί να προέρχεται από άλλες περιοχές, για τις οποίες ο ιδιοκτήτης πρέπει να παρέχει αποδεικτικά στοιχεία. Η μέγιστη ποσότητα ζωοτροφών που μπορεί να προέρχεται εκτός της γεωγραφικής περιοχής που αναφέρεται στο σημείο 4 δεν πρέπει να υπερβαίνει το 50 % της ξηράς ουσίας σε ετήσια βάση.

3.4.   Συγκεκριμένα στάδια της παραγωγής που πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής

Όλα τα στάδια της παραγωγής του «Meso turopoljske svinje», συμπεριλαμβανομένων του τοκετού, της εκτροφής, της πάχυνσης και της σφαγής των χοίρων, πρέπει να εκτελούνται εντός της γεωγραφικής περιοχής που αναφέρεται στο σημείο 4.

Κατ’ εξαίρεση, τα ζώα αναπαραγωγής μπορούν να προέρχονται εκτός της οριοθετημένης περιοχής, εάν υπάρχουν δικαιολογημένες ζωοτεχνικές απαιτήσεις (π.χ. ανανέωση ζωικού κεφαλαίου).

Όλες οι καταχωρισμένες ή εγκεκριμένες εγκαταστάσεις που συμμετέχουν στην αλυσίδα παραγωγής του «Meso turopoljske svinje» (αγροκτήματα και σφαγεία) πρέπει να βρίσκονται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.

3.5.   Ειδικοί κανόνες σχετικά με τον τεμαχισμό σε φέτες, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ. του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Το προϊόν «meso turopoljske svinje» μπορεί να πωλείται ως διατηρημένο με απλή ψύξη (νωπό) ή κατεψυγμένο κρέας, σε τεμάχια ή σε φέτες, χύμα ή συσκευασμένο.

3.6.   Ειδικοί κανόνες σχετικά με την επισήμανση του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Όταν διατίθενται στην αγορά υπό μορφή ημιμορίων σφαγίων και πρωτευόντων τεμαχίων, καθώς και για όλα τα είδη λιανικής συσκευασίας, η ετικέτα του προϊόντος πρέπει να περιλαμβάνει, εκτός από τις ενδείξεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία, την ονομασία προέλευσης και το κοινό σύμβολο για το «Meso turopoljske svinje».

Απεικόνιση του κοινού συμβόλου:

Όλοι οι χρήστες της ονομασίας προέλευσης «Meso turopoljske svinje» που διαθέτουν στην αγορά προϊόν σύμφωνο με τις προδιαγραφές προϊόντος έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν το κοινό σύμβολο υπό τους ίδιους όρους.

4.   Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής

Η περιοχή παραγωγής του «Meso turopoljske svinje» περιορίζεται στην περιοχή της ηπειρωτικής Κροατίας, η οποία αποτελείται από 13 κομητείες και την πόλη του Ζάγκρεμπ. Βρίσκεται αποκλειστικά εντός των διοικητικών ορίων των πόλεων και των δήμων των ακόλουθων κομητειών: Ζάγκρεμπ, Sisak-Moslavina, Varaždin, Vukovar-Syrmia, Osijek-Baranja, Slavonski Brod-Posavina, Požega-Slavonia, Virovitica-Podravina, Bjelovar-Bilogora, Koprivnica-Križevci, Meļimurje, Krapina-Zagorje, Karlovac, και η πόλη Ζάγκρεμπ.

5.   Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή

Ιδιαιτερότητα της γεωγραφικής περιοχής

Η φυλή χοίρων Turopolje προέρχεται από την περιοχή Turopolje, η οποία, όσον αφορά το ανάγλυφο και τη γεωγραφία, είναι μια πεδιάδα που βρίσκεται σε προσχωσιγενή πλάκα μεταξύ Posavina (πεδινές περιοχές κατά μήκος του ποταμού Sava) στα βόρεια και Vukomerić Hills (μικρή, επίπεδη ορεινή περιοχή) στα νότια. Η πεδιάδα Turopolje διασχίζεται από τον ποταμό Odra και τους παραποτάμους του, οι οποίοι κατακλύζουν τακτικά τις εκθλίψεις λόγω της στεγανότητας του γύρω εδάφους (βαριά αργιλοασβεστώδη εδάφη) στα υψηλά επίπεδα των υδάτων της άνοιξης και του φθινοπώρου.

Οι σημαντικότερες φυτοκοινωνίες στην περιοχή αυτή περιλαμβάνουν ευρωπαϊκή δρυ (Quercus robur) και υγροί λειμώνες με χόρτο (Deschampsietum caespitosae).

Όπως και το μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής Κροατίας, η περιοχή αυτή έχει μετρίως θερμό, υγρό κλίμα. Η μέση ετήσια θερμοκρασία του αέρα είναι 10,2 °C, οι ετήσιες βροχοπτώσεις είναι 893 mm και η μέση σχετική υγρασία είναι 78,6 %. Η μέση θερμοκρασία του αέρα κατά την περίοδο βλάστησης (Απρίλιος-Σεπτέμβριος) είναι 16,7 °C. Για τη δασική βλάστηση, είναι σημαντικό οι βροχοπτώσεις να κατανέμονται ομοιόμορφα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με ποσοστό πάνω από το 50 % των βροχοπτώσεων κατά τη διάρκεια της περιόδου βλάστησης. Οι βροχοπτώσεις βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο τον χειμώνα. Παρόμοια χαρακτηριστικά όσον αφορά το κλίμα και το ανάγλυφο, τα οποία διαμορφώνουν τις μεγάλες δασωμένες εκτάσεις και τους βοσκότοπους στις πλημμυροπεδιάδες κατά μήκος των ποταμών απαντούν και σε άλλες περιοχές της ηπειρωτικής Κροατίας, στις οποίες έχει εξαπλωθεί η εκτροφή του χοίρου Turopolje.

Η αφθονία των δασών, ιδίως από βελανιδιές, τα πολυάριθμα υδατορεύματα και το εύκρατο κλίμα της Turopolje ευνόησαν προ πολλού την ανάπτυξη της χοιροτροφίας. Εδώ και αιώνες, η εκτροφή χοίρων Turopolje είναι σημαντική για τη διαβίωση των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι από αμνημονεύτων χρόνων είναι εξαιρετικοί εκτροφείς χοίρων. Η μακρά παράδοση της χοιροτροφίας στην περιοχή αυτή αποδεικνύεται από πλούσιο γραπτό υλικό — ιδίως διάφορα διατάγματα, αποφάσεις και αρχεία που αναφέρουν φημισμένους χοιροτρόφους και τις συνθήκες εκτροφής χοίρων στο δάσος, ρυθμίζουν τα τέλη πάχυνσης ή επιβάλλουν κυρώσεις σε περίπτωση κλοπής χοίρων — το οποίο έχει εντοπιστεί στα δημοτικά μητρώα, στα ιστορικά αρχεία και σε άλλες τοπικές λογοτεχνικές πηγές που χρονολογούνται από το 1352.

Κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, η περιοχή εκτροφής του χοίρου Turopolje επεκτάθηκε από το Turopolje προς το Sisak και το Draganić και αργότερα σε ένα τμήμα της Σλαβονίας και της Podravina που εκτείνεται μέχρι τα ουγγρικά σύνορα, καθιστώντας τον χοίρο Turopolje την πιο διαδεδομένη φυλή χοίρων στην Κροατία. Για παράδειγμα, το 1921 εκτρέφονταν περίπου 85 000 χοίροι Turopolje, ορισμένοι εκ των οποίων προορίζονταν για εξαγωγή.

Με τη μετάβαση από την εκτατική στην εντατική χοιροτροφία στα μέσα του 20ού αιώνα, η φυλή χοίρων Turopolje έχασε την οικονομική της σημασία και κινδύνεψε να εξαλειφθεί. Η αναβίωση της αναπαραγωγής ξεκίνησε το 1996, όταν η φυλή συμπεριλήφθηκε στο κρατικό πρόγραμμα ανανέωσης και επιτόπιας προστασίας.

Λόγω των χαμηλότερων χαρακτηριστικών παραγωγής του σε σύγκριση με άλλες φυλές, οι αυτόχθονες χοίροι Turopolje είναι σπάνιοι σήμερα και εκτρέφονται σχεδόν αποκλειστικά εντός της γεωγραφικής περιοχής που ορίζεται στο σημείο 4. Στην περιοχή αυτή, η χοιροτροφία εξακολουθεί να ακολουθεί την παραδοσιακή τοπική τεχνική χαμηλών εισροών, η οποία αναπτύχθηκε στο παρελθόν, με εκτροφή των χοίρων Turopolje σε ένα οικοσύστημα υγροτοπικών δασών και υγρών λειμώνων. Στο πλαίσιο αυτού του τύπου εκτροφής χοίρων, οι χοίροι αναπτύσσονται με αργό ρυθμό, κινούνται ελεύθερα και τρέφονται με χόρτο και άλλες φυσικές πηγές διατροφής (βότανα, βελανίδια και άλλα φρούτα δένδρων, άγριους καρπούς, ρίζες, κονδύλους, μανιτάρια, έντομα, σκώληκες, σαλιγκάρια, κελύφη κ.λπ.), τα οποία βρίσκουν μόνοι τους με βόσκηση και εξόρυξη, καθώς και με ελάχιστη προσθήκη συμπυκνωμένων ζωοτροφών.

Η τεχνική χαμηλών εισροών για την εκτροφή χοίρων Turopolje στο ύπαιθρο είναι μοναδική στη γεωγραφική περιοχή που ορίζεται στο σημείο 4, όπου εφαρμόζεται εδώ και αιώνες. Εκτός της γεωγραφικής περιοχής, η εκτροφή χοίρων είναι πιο εντατική, με μεγαλύτερο ποσοστό μείγματος ζωοτροφών στη διατροφή, μικρή κίνηση και έλλειψη φυσικών πηγών διατροφής, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά τα χαρακτηριστικά του κρέατος των χοίρων Turopolje, ιδίως το χρώμα και τη δομή, καθώς και τη γεύση και το άρωμα του κρέατος τους.

Ιδιαιτερότητα του προϊόντος

Ο χοίρος Turopolje θεωρείται ότι εμφανίστηκε στις αρχές του Μεσαίωνα μέσω της διασταύρωσης ενός τοπικά εξημερωμένου χοίρου του οποίου η αρχική μορφή ήταν ο μεσογειακός αγριόχοιρος (Sus mediterraneus) με χοίρο της φυλής Šiška, απευθείας απόγονο του ευρωπαϊκού αγριόχοιρου (Sus scrofa ferus), τον οποίο έφεραν στην περιοχή αυτή οι νεοαφιχθείσες σλαβικές φυλές. Οι χοίροι που προέκυψαν ήταν προσαρμόσιμοι αι ανθεκτικοί στις καιρικές συνθήκες και στις ασθένειες, και εντάχθηκαν πλήρως στο οικοσύστημα της Turopolje. Η φυλή αναπτύχθηκε τοπικά, χωρίς σημαντική εξωτερική επιρροή, και ως εκ τούτου σήμερα η φυλή Turopolje παρουσιάζει σαφείς γενετικές διαφορές από τις φυλές χοίρων της άμεσης και της ευρύτερης γειτονίας.

Οι χοίροι πάχυνσης της φυλής Turopolje χαρακτηρίζονται από βραδύτερο ρυθμό ανάπτυξης και μικρότερο σφάγιο με χαμηλότερο ποσοστό κρέατος από άλλες φυλές χοίρων, ενώ η συσσώρευση λίπους, ιδίως στο υποδόριο τμήμα και μεταξύ των μυών, είναι σημαντικά υψηλότερη. (Karolyi et al., 2019: Turopolje Pig. Σε: European Local Pig Breeds — Diversity and Performance (European Local Pig Breeds — Diversity and Performance). Μελέτη του έργου TREASURE (M. ČandekPotokar, R. Nieto Linan (επιμέλεια), IntechnOpen, σ. 271-274).

Λόγω της μεγαλύτερης ηλικίας τους κατά τη σφαγή και της εντονότερης σωματικής άσκησης στο ύπαιθρο, το κρέας των χοίρων έχει βαθύτερο, ερυθρότερο χρώμα, συμπαγέστερη μυϊκή υφή και μικρότερη επιφανειακή έκκριση από το χοιρινό κρέας συνήθους παραγωγής, και δεν εμφανίζει χαρακτηριστικά ανοιχτόχρωμου, μαλακού και εξιδρωματικού κρέατος που εμφανίζονται συχνά σε ευαίσθητους στο άγχος γονότυπους λόγω γονιδιακών μεταλλάξεων, οι οποίες δεν έχουν καταγραφεί στις εν λόγω φυλές. Τούτο επιβεβαιώνεται από μελέτες που έχουν δείξει ότι το pH του κρέατος (μετρούμενο στο M. longissimus dorsi) βρίσκεται εντός των ορίων της κανονικής ποιότητας για το χοιρινό κρέας (pH1 > 6.0 και pH2 μεταξύ 5.5 και 6.1), με χρώμα κρέατος CIE L* < 50 και CIE a* > 15.

Το κρέας του χοίρου Turopolje ανέκαθεν το εκτιμούσαν ιδιαίτερα και συχνά θεωρείται ανώτερο από το κρέας άλλων φυλών χοίρων· Ο Ritzoffy (1931) αποδίδει την υψηλότερη ποιότητα, τις λεπτότερες ίνες και το χαρακτηριστικό χρώμα και γεύση του κρέατος του χοίρου Turopolje στην επίδραση του μεσογειακού αίματος. Πρόσφατες επιστημονικές μελέτες επιβεβαίωσαν τη λεπτότητα (μικρότερη διάμετρος) των μυϊκών ινών στο κρέας του χοίρου Turopolje σε σύγκριση με τις βιομηχανικές διασταυρώσεις φυλών χοίρειου κρέατος (Dikić et al., 2010: Βιολογικά χαρακτηριστικά της φυλής χοίρων Turopolje ως παράγοντες ανανέωσης και διατήρησης του πληθυσμού. Stočarstvo 64 (2 – 4), σ. 86).

Το ενδιαφέρον του κοινού για τους χοίρους της Turopolje διατηρείται μέχρι σήμερα, όπως αποδεικνύεται από πολυάριθμα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Έρευνα σχετικά με τις προτιμήσεις των καταναλωτών επιβεβαίωσε ότι οι Κροάτες καταναλωτές είναι σε γενικές γραμμές εξοικειωμένοι με τον χοίρο Turopolje (89,5 % των ερωτηθέντων) και αναγνωρίζουν την ποιότητα του κρέατος και των προϊόντων του, ενώ σχεδόν οι μισοί από όσους απάντησαν συνολικά (47 %) και οι περισσότεροι από όσους απάντησαν σε τοπικό επίπεδο (55-57 %) τα θεωρούν καλύτερα από το κρέας και τα προϊόντα των σύγχρονων φυλών χοίρων (παράρτημα 5.4, Cerjak 2019: Znanje i Preferencije potrošača prema turopoljskoj svinji i proizvodima od turopoljske svinje [Γνώση και προτιμήσεις των καταναλωτών για τον χοίρο Turopolje και τα προϊόντα του], Γεωπονικό Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ, σ. 1-40).

Αιτιώδης σχέση μεταξύ της γεωγραφικής περιοχής και του προϊόντος

Η προστασία του προϊόντος «Meso turopoljske svinje» βασίζεται στην ιδιαίτερη ποιότητα του κρέατος που προκύπτει από τη γενετική βάση, από τον τρόπο εκτροφής και διατροφής των χοίρων και από την ηλικία των χοίρων κατά τη σφαγή.

Η γεωγραφία και το ανάγλυφο, καθώς και οι κλιματολογικοί και βιοτικοί παράγοντες των οικοσυστημάτων των πεδινών δασών Pokuplje και Posavina ευνόησαν την πρώιμη ανάπτυξη της χοιροτροφίας στην περιοχή Turopolje, της οποίας οι κάτοικοι ήταν εξαιρετικοί χοιροτρόφοι από αμνημονεύτων χρόνων. Ο χοίρος Turopolje, μια από τις παλαιότερες φυλές χοίρων της Ευρώπης, αναπτύχθηκε χωρίς σημαντική εξωτερική επιρροή, για μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο η συνεχής αλληλεπίδραση γονότυπου και περιβάλλοντος έδωσε στη φυλή τη δυνατότητα να προσαρμοστεί και να αξιοποιήσει τους φυσικούς πόρους της περιοχής. Οι χοίροι, ανθεκτικοί στις καιρικές συνθήκες και στις ασθένειες, με περιορισμένες ανάγκες και ικανοί να βρίσκουν μόνοι τους τροφή, ανέκαθεν ήταν σε θέση να επιβιώσουν στο ύπαιθρο, και γι’ αυτόν τον λόγο περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος του έτους με βόσκηση στο δάσος, όπου είχαν ως κύρια πηγή τροφής τους το χόρτο και τα βελανίδια, ικανοποιώντας τις ανάγκες τους σε πρωτεΐνες με εξόρυξη. Αυτή η τεχνική χαμηλών εισροών (τροφή και στεγαστική ικανότητα) με πλήρη χρήση των φυσικών πόρων διατηρείται μέχρι σήμερα στην εκτροφή της εν λόγω φυλής.

Η μέθοδος αναπαραγωγής, η οποία περιλαμβάνει την ελεύθερη βόσκηση στα δάση και στους βοσκοτόπους και τη σίτιση με φυσικές πηγές τροφής, και τα χαρακτηριστικά της φυλής, όπως η στιβαρότητα, η αργή αύξηση βάρους και η ικανότητα αντισταθμιστικής ανάπτυξης και συσσώρευσης λίπους, σε συνδυασμό με την απουσία εντατικής επιλογής ή οποιασδήποτε σημαντικής διασταύρωσης, διαμόρφωσαν τα χαρακτηριστικά ανάπτυξης του χοίρου Turopolje, τα οποία επηρεάζουν άμεσα την ανάπτυξη των ιστών του σώματος και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του «Meso turopoljske svinje». Το γεγονός ότι οι χοίροι παραμένουν στο ύπαιθρο, η εντονότερη μυϊκή τους δραστηριότητα, σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη ηλικία των χοίρων πάχυνσης κατά τη σφαγή, οδηγεί σε υψηλότερη συσσώρευση χρωστικών στους μύες, προσδίδοντας στο κρέας βαθύτερο και ερυθρότερο χρώμα. Το χρώμα του κρέατος και του λαρδιού είναι επίσης πιο βιώσιμο, λόγω της μεγαλύτερης ποικιλίας επιλογών τροφής και της πρόσληψης φυσικών αντιοξειδωτικών και άλλων ουσιών που συμβάλλουν στη σταθεροποίηση του ιστού. Η μικρότερη διάμετρος των μυϊκών ινών προσδίδει στο κρέας λεπτότερη υφή. Το κρέας είναι επίσης συμπαγές και χωρίς επιφανειακή έκκριση. Ταυτόχρονα, η αντισταθμιστική ανάπτυξη με πλούσια σε ενέργεια διατροφή στα τελικά στάδια αναπαραγωγής κατά τη φθινοπωρινή περίοδο μετά την ασθενέστερη ανάπτυξη την άνοιξη και το καλοκαίρι οδηγεί σε ταχεία ανάπτυξη λιπώδους ιστού σε φυλές με χαμηλό δυναμικό μυϊκής ανάπτυξης, όπως ο χοίρος Turopolje. Ως εκ τούτου, το κρέας του χοίρου Turopolje παρουσιάζει εγγενώς υψηλότερο βαθμό συσσώρευσης λίπους, ιδίως στο υποδόριο τμήμα και μεταξύ των μυών, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, κατά την κατανάλωση, το μαγειρεμένο κρέας έχει ελαστική, χυμώδη σύσταση, γεμάτη γεύση και ιδιαίτερο άρωμα από το τετηγμένο λίπος του κρέατος.

Λόγω της εκτροφής στο ύπαιθρο και της ποιότητας του κρέατος, οι περισσότεροι σύγχρονοι καταναλωτές, ιδίως οι τοπικοί, θεωρούν ότι το κρέας του χοίρου Turopolje είναι ανώτερο και έχει υψηλότερη αγοραία αξία από το σύνηθες χοιρινό κρέας.

Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών

https://poljoprivreda.gov.hr/UserDocsImages/dokumenti/hrana/proizvodi_u_postupku_zastite-zoi-zozp-zts/Specifikacija_Meso_turopoljske%20svinje.pdf

---

(1)  ΕΕ L 343 της 14.12.2012, σ. 1.