EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52020DC0324

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Προετοιμασία για αλλαγές Ανακοίνωση σχετικά με την ετοιμότητα κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου

COM/2020/324 final

Βρυξέλλες, 9.7.2020

COM(2020) 324 final

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Προετοιμασία για αλλαγές


Ανακοίνωση σχετικά με την ετοιμότητα κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου

μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου


Προετοιμασία για αλλαγές

Ανακοίνωση σχετικά με την ετοιμότητα κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου

I.    ΕΙΣΑΓΩΓΗ    

II.    ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΣΗΜΕΙΩΘΟΥΝ ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ    

Α.    Εμπορευματικές συναλλαγές    

Α.1 Τελωνειακές διατυπώσεις, εξακριβώσεις και έλεγχοι    

Α.2 Τελωνειακοί και φορολογικοί κανόνες για τις εισαγωγές και εξαγωγές εμπορευμάτων (δασμοί, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης)    

Α.3 Πιστοποιητικά και εγκρίσεις προϊόντων, απαιτήσεις εγκατάστασης, επισήμανσης και σήμανσης    

Παραδείγματα τομεακής συμμόρφωσης    

Β.    Συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών    

Β.1 Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες    

Β.2 Υπηρεσίες μεταφορών    

Β.3 Οπτικοακουστικές υπηρεσίες    

Β.4 Αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων    

Γ.    Ενέργεια    

Δ.    Μετακινήσεις και τουρισμός    

Έλεγχοι προσώπων    

Άδειες οδήγησης    

Περιαγωγή    

Δικαιώματα των επιβατών    

Ε.    Κινητικότητα και συντονισμός της κοινωνικής ασφάλισης    

ΣΤ.    Εταιρικό δίκαιο και αστικό δίκαιο    

ΣΤ.1. Εταιρείες καταχωρισμένες στο Ηνωμένο Βασίλειο    

ΣΤ.2. Συμβατική παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας    

Ζ.    Άλλες πτυχές: Δικαιώματα επί δεδομένων και δικαιώματα ψηφιακής και διανοητικής ιδιοκτησίας    

Ζ.1. Διανοητική ιδιοκτησία    

Ζ.2. Διαβίβαση και προστασία δεδομένων    

Ζ.3. Όνομα χώρου «.eu»    

Η.    Διεθνείς συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης    

III.    Προετοιμασία για οποιοδήποτε σενάριο    

ΠΛΑΙΣΙΟ: Η συμφωνία αποχώρησης, συμπεριλαμβανομένου του πρωτοκόλλου για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία    

IV.    Συμπέρασμα: Η ετοιμότητα είναι καθοριστικής σημασίας    

I.ΕΙΣΑΓΩΓΗ 

Το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας (στο εξής: Ηνωμένο Βασίλειο) αποχώρησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (στο εξής: ΕΕ) και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (στο εξής: Ευρατόμ) —στο εξής, από κοινού: Ένωση— την 1η Φεβρουαρίου 2020. Την ίδια ημερομηνία τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία αποχώρησης 1 , η οποία συνάφθηκε μεταξύ της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, και η οποία διασφαλίζει την εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, παρέχει ασφάλεια δικαίου σε σημαντικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των πολιτών και του δημοσιονομικού διακανονισμού και αποτρέπει τη δημιουργία σκληρών συνόρων στη νήσο της Ιρλανδίας (βλέπε σχετικό πλαίσιο στο μέρος III).

Ως τρίτη χώρα, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν συμμετέχει πλέον στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης. Δεν εκπροσωπείται στα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της ΕΕ ή άλλα όργανα της Ένωσης.

Ωστόσο, βάσει της συμφωνίας αποχώρησης, το δίκαιο της Ένωσης εξακολουθεί να εφαρμόζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο και εντός αυτού 2 κατά τη διάρκεια «μεταβατικής περιόδου» που λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2020 3 .

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να συμμετέχει στην ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση της ΕΕ και να επωφελείται από τις πολιτικές και τα προγράμματα της Ένωσης, ενώ πρέπει επίσης να συνεχίσει να τηρεί τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διεθνείς συμφωνίες στις οποίες η Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος. Επομένως, η εν λόγω μεταβατική περίοδος προσφέρει μια περίοδο συνέχειας, την οποία η Ένωση αξιοποιεί με σκοπό:

1.να διασφαλίσει την εφαρμογή όλων των αναγκαίων μέτρων και ρυθμίσεων για την υλοποίηση της συμφωνίας αποχώρησης από την 1η Ιανουαρίου 2021·

2.να διαπραγματευτεί συμφωνία νέας εταιρικής σχέσης με το Ηνωμένο Βασίλειο· και

3.να διασφαλίσει την ετοιμότητα για τη λήξη της μεταβατικής περιόδου την 1η Ιανουαρίου 2021, ημερομηνία κατά την οποία το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα συμμετέχει πλέον στην ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση της ΕΕ, ούτε στις πολιτικές και τα προγράμματα της Ένωσης 4 , και δεν θα επωφελείται πλέον ούτε από τις διεθνείς συμφωνίες της Ένωσης. Η επιλογή αυτή επιβεβαιώθηκε από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου στο πλαίσιο της προσέγγισής της στις διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική σχέση της χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία δημοσιεύτηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2020, καθώς και σε μεταγενέστερες δηλώσεις της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου 5 .

Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για μια νέα εταιρική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο, λόγω της έκτακτης κατάστασης που προέκυψε από την πανδημία του κορονοϊού, εκτός από τον πρώτο γύρο των διαπραγματεύσεων, οι επόμενοι τρεις γύροι χρειάστηκε να διεξαχθούν μέσω βιντεοδιάσκεψης. Για τον ίδιο λόγο, το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ του πρώτου και των δύο επόμενων γύρων ήταν μεγαλύτερο σε σχέση με εκείνο που είχε αρχικά προβλεφθεί.

Μέχρι στιγμής έχει σημειωθεί μικρή πρόοδος στις διαπραγματεύσεις. Οι συζητήσεις έχουν πλέον ενταθεί κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου, με τον προγραμματισμό διαπραγματευτικών γύρων και/ή ειδικευμένων συνόδων εργασίας κάθε εβδομάδα από τις 29 Ιουνίου 2020.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις βάσει της εντολής που της ανατέθηκε από το Συμβούλιο τον Φεβρουάριο του 2020 και στηρίχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής δημοσίευσαν λεπτομερές σχέδιο νομικού κειμένου 6 σύμφωνα με την εντολή αυτή. Στόχος μας είναι η σύναψη, έως το τέλος του 2020, μιας φιλόδοξης εταιρικής σχέσης η οποία θα καλύπτει όλους τους τομείς που έχουν συμφωνηθεί με το Ηνωμένο Βασίλειο στην πολιτική διακήρυξη 7 . Η εν λόγω διακήρυξη εγκρίθηκε από όλους τους ηγέτες της ΕΕ και από τον πρωθυπουργό κ. Johnson στις 17 Οκτωβρίου 2019.

Ωστόσο, ακόμη και αν η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο συνάψουν, έως το τέλος του 2020, μια φιλόδοξη εταιρική σχέση η οποία θα καλύπτει όλους τους τομείς που έχουν συμφωνηθεί στην πολιτική διακήρυξη, η εν λόγω συμφωνία θα δημιουργήσει μια σχέση η οποία θα είναι πολύ διαφορετική από τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου τόσο στην ενιαία αγορά 8 και την τελωνειακή ένωση της ΕΕ όσο και στον τομέα του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων κατανάλωσης.

Αναπόφευκτα, το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα συμμετέχει πλέον στις πολιτικές της Ένωσης μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου θα δημιουργήσει φραγμούς τόσο στις συναλλαγές εμπορευμάτων και υπηρεσιών όσο και στη διασυνοριακή κινητικότητα και τις ανταλλαγές που δεν υπάρχουν επί του παρόντος. Αυτό θα συμβεί και προς τις δύο κατευθύνσεις, δηλαδή τόσο από το Ηνωμένο Βασίλειο προς την Ένωση όσο και από την Ένωση προς το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι δημόσιες διοικήσεις, οι επιχειρήσεις, οι πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη και από τις δύο πλευρές θα επηρεαστούν και, συνεπώς, πρέπει να προετοιμαστούν.

Λόγω των επιλογών της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου ως προς τη μελλοντική σχέση και τη μη παράταση της μεταβατικής περιόδου, αυτές οι αναπόφευκτες διαταράξεις θα σημειωθούν από την 1η Ιανουαρίου 2021, με κίνδυνο να ενταθούν οι πιέσεις που ασκούνται ήδη στις επιχειρήσεις λόγω της έξαρσης της νόσου COVID-19.

Είναι σημαντικό όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να λάβουν γνώση της κατάστασης αυτής και να μεριμνήσουν ώστε να είναι προετοιμασμένα για αυτές τις εκτενείς και ριζικές αλλαγές, οι οποίες θα επέλθουν σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου. Δεν υπάρχουν περιθώρια για εφησυχασμό ή για αναβολή της λήψης μέτρων ετοιμότητας και προσαρμογής με βάση την εκτίμηση ότι μια συμφωνία θα διασφαλίσει τη συνέχεια, διότι πολλές αλλαγές θα είναι αναπόφευκτες.

Σκοπός της παρούσας ανακοίνωσης δεν είναι σε καμία περίπτωση να προδικάσει το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων ούτε να εξετάσει οι πιθανές επιπτώσεις της μη επίτευξης συμφωνίας για μια μελλοντική εταιρική σχέση. Αντιθέτως, στόχος είναι να αναδειχθούν οι κύριοι τομείς αναπόφευκτων αλλαγών και να διευκολυνθεί η ετοιμότητα και η προετοιμασία των πολιτών, των δημόσιων διοικήσεων, των επιχειρήσεων και όλων των άλλων ενδιαφερόμενων μερών για αυτές τις αναπόφευκτες διαταράξεις.

Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο αναθεώρησης των σχεδίων ετοιμότητας που διαθέτουν. Παρότι τα σχέδια αυτά είχαν καταρτιστεί για τον κίνδυνο αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση χωρίς συμφωνία αποχώρησης —σενάριο που δεν υλοποιήθηκε—, μέρος των σχετικών εργασιών θα εξακολουθεί να είναι απολύτως συναφές για τις αλλαγές κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

Σ’ αυτό το πνεύμα, η Επιτροπή επανεξετάζει επίσης και τις 102 ανακοινώσεις προς τα ενδιαφερόμενα μέρη τις οποίες δημοσίευσε κατά τη φάση των διαπραγματεύσεων για την αποχώρηση, οι περισσότερες από τις οποίες εξακολουθούν να είναι συναφείς για τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Μέχρι στιγμής, οι 51 από τις εν λόγω ανακοινώσεις έχουν επικαιροποιηθεί ώστε να αντανακλούν τις αλλαγές που θα επέλθουν κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, ενώ περαιτέρω επικαιροποιήσεις θα δημοσιευτούν σύντομα. Σχετικός κατάλογος παρατίθεται στο παράρτημα Ι της παρούσας ανακοίνωσης.

II.ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΣΗΜΕΙΩΘΟΥΝ ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

Στην παρούσα ενότητα παρέχεται επισκόπηση των κύριων τομέων στους οποίους θα επέλθουν αλλαγές σε κάθε περίπτωση με τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, είτε επιτευχθεί συμφωνία για μελλοντική εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου είτε όχι.

Οι αλλαγές που περιγράφονται στην παρούσα ενότητα θα προκύψουν αυτομάτως από το γεγονός ότι, από την 1η Ιανουαρίου 2021, η μεταβατική περίοδος που επιτρέπει την προσωρινή συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση της ΕΕ θα λήξει, θέτοντας με τον τρόπο αυτό τέλος στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών. Η αποχώρηση από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση θα έχει ως συνέπεια πρόσθετους φραγμούς στις εμπορικές συναλλαγές και τη διασυνοριακή κινητικότητα των προσώπων, και θα απαιτηθούν επίσης προσαρμογές τόσο από την πλευρά της Ένωσης όσο και από την πλευρά του Ηνωμένου Βασιλείου. Με την αποχώρησή του από την Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί επίσης από όλες τις διεθνείς συμφωνίες της Ένωσης, αυτοδικαίως και εκ του νόμου.

Εάν δεν το έχουν πράξει ακόμη, οι δημόσιες διοικήσεις, οι επιχειρήσεις και οι πολίτες εντός της Ένωσης πρέπει να λάβουν επειγόντως όλα τα αναγκαία μέτρα ετοιμότητας ώστε να προετοιμαστούν για τις αλλαγές αυτές προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί στο μέτρο του δυνατού το κόστος των διαταράξεων.

1.Εμπορευματικές συναλλαγές 9  

Οι αλλαγές που περιγράφονται στις κατωτέρω υποενότητες δεν θα ισχύουν για τις συναλλαγές μεταξύ της ΕΕ και της Βόρειας Ιρλανδίας, όπου το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της συμφωνίας αποχώρησης, θα εφαρμόζεται από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, παράλληλα με κάθε συμφωνία μελλοντικής εταιρικής σχέσης. 10

Σύμφωνα με το εν λόγω πρωτόκολλο, οι κανόνες της Ένωσης που αφορούν τα εμπορεύματα (συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών κανόνων, δηλαδή των κανόνων για τους έμμεσους φόρους, και των μη φορολογικών κανόνων) και ο ενωσιακός τελωνειακός κώδικας θα εξακολουθήσουν επίσης να εφαρμόζονται στη Βόρεια Ιρλανδία και εντός αυτής (για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε πλαίσιο στο μέρος III).

Α.1 Τελωνειακές διατυπώσεις, εξακριβώσεις και έλεγχοι

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί μέρος της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχουν επί του παρόντος τελωνειακές διατυπώσεις για τα εμπορεύματα που διακινούνται μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ένωσης.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα αποτελεί πλέον μέρος της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ. Επομένως, οι τελωνειακές διατυπώσεις που απαιτούνται δυνάμει του δικαίου της Ένωσης θα ισχύουν για όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης από το Ηνωμένο Βασίλειο ή που εξέρχονται από το εν λόγω τελωνειακό έδαφος προς το Ηνωμένο Βασίλειο.

Αυτό θα συμβεί ακόμη και αν δημιουργηθεί φιλόδοξη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών με το Ηνωμένο Βασίλειο, στην οποία θα προβλέπονται μηδενικοί δασμοί και μηδενικές ποσοστώσεις επί των εμπορευμάτων, με τελωνειακή και κανονιστική συνεργασία.

Από την πλευρά της ΕΕ, οι τελωνειακές αρχές θα διενεργούν ελέγχους βάσει του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα, σύμφωνα με το κοινό σύστημα βάσει κινδύνων που εφαρμόζεται σε οποιαδήποτε άλλα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης όσον αφορά την κυκλοφορία των εμπορευμάτων στο πλαίσιο των σχέσεων με τρίτες χώρες. Οι έλεγχοι αυτοί αναμένεται να έχουν ως αποτέλεσμα αύξηση του διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις και μεγαλύτερους χρόνους παράδοσης στις αλυσίδες υλικοτεχνικού εφοδιασμού.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι επιχειρήσεις της ΕΕ που επιθυμούν να εισάγουν ή να εξάγουν εμπορεύματα από ή προς το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να μεριμνούν ώστε να διαθέτουν αριθμό καταχώρισης και αναγνώρισης οικονομικών φορέων (EORI) 11 για τη διεκπεραίωση των τελωνειακών διατυπώσεων. Επιπλέον, οι αριθμοί EORI που αποδίδονται από το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είναι πλέον έγκυροι στην Ένωση. Οι επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο και επιθυμούν να εισάγουν εμπορεύματα στην Ένωση θα πρέπει να λάβουν αριθμό EORI της ΕΕ ή να ορίσουν τελωνειακό αντιπρόσωπο στην Ένωση, κατά περίπτωση. Επιπλέον, από την 1η Ιανουαρίου 2021 δεν θα είναι πλέον έγκυρες στην Ένωση οι άδειες εγκεκριμένων οικονομικών φορέων ή άλλες άδειες που εκδίδονται από το Ηνωμένο Βασίλειο. Σε περίπτωση που οι οικονομικοί φορείς επιθυμούν να λάβουν άδειες ΕΕ, πρέπει να υποβάλουν αίτηση για τη χορήγησή τους σε κράτος μέλος της ΕΕ.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Οι επιχειρήσεις της ΕΕ πρέπει να εξοικειωθούν με τις διατυπώσεις και τις διαδικασίες σχετικά με τη διενέργεια εμπορικών συναλλαγών με το Ηνωμένο Βασίλειο ως τρίτη χώρα από την 1η Ιανουαρίου 2021. Θα πρέπει επίσης να συνεκτιμήσουν τις αυξημένες διοικητικές υποχρεώσεις και τα δυνητικά μεγαλύτερα χρονικά πλαίσια που θα προκύπτουν από τις εν λόγω διατυπώσεις και διαδικασίες. Η εξέλιξη αυτή μπορεί να συνεπάγεται σημαντικές αλλαγές στην οργάνωση των υφιστάμενων αλυσίδων εφοδιασμού. Οι επιχειρήσεις είναι υπεύθυνες να αξιολογήσουν τις αναγκαίες ενέργειες ενόψει των αλλαγών αυτών, λαμβανομένης υπόψη της μεμονωμένης κατάστασής τους.

Οι διοικητικές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ έχουν προετοιμάσει τα σημαντικότερα σημεία διέλευσης των συνόρων και έχουν αναπτύξει λύσεις για τη διασφάλιση της εφαρμογής του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα σε αυτό το πλαίσιο. Όπου κρίνεται αναγκαίο, θα πρέπει να συνεχίσουν να εφαρμόζουν και να βελτιστοποιούν τις εν λόγω επιλογές και να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την αύξηση της ευαισθητοποίησης μεταξύ των επιχειρήσεων, στοχεύοντας ειδικότερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) 12 .

Α.2 Τελωνειακοί και φορολογικοί κανόνες για τις εισαγωγές και εξαγωγές εμπορευμάτων (δασμοί, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης)

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί μέρος της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ και μέρος του εδάφους εφαρμογής του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων κατανάλωσης της ΕΕ.

Συνεπώς, δεν εφαρμόζονται δασμοί ούτε ποσοστώσεις επί των εμπορευμάτων που αποτελούν αντικείμενο συναλλαγών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχουν λόγοι για την απόδειξη της καταγωγής των εν λόγω εμπορευμάτων.

Επιπλέον, το καθεστώς που ισχύει για τους φόρους (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης) είναι το καθεστώς που ισχύει για τις ενδοενωσιακές εμπορικές συναλλαγές, γεγονός που σημαίνει ότι δεν απαιτούνται αντίστοιχοι έλεγχοι στα σύνορα μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ένωσης.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 θα πρέπει να αποδεικνύεται ο χαρακτήρας καταγόμενου προϊόντος των εμπορευμάτων που διακινούνται, ώστε να μπορούν ναυ υπαχθούν σε προτιμησιακή μεταχείριση στο πλαίσιο μιας πιθανής μελλοντικής συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Τα εμπορεύματα που δεν πληρούν τις απαιτήσεις καταγωγής θα υπόκεινται στην επιβολή τελωνειακών δασμών, ακόμη και αν τεθεί σε εφαρμογή μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου εμπορική συμφωνία μηδενικών δασμών και μηδενικών ποσοστώσεων. Θα επηρεαστούν επίσης οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ της ΕΕ και των προτιμησιακών εταίρων της, δεδομένου ότι το περιεχόμενο Ηνωμένου Βασιλείου (τόσο από πλευράς υλών όσο και εργασιών μεταποίησης) θα καταστεί «μη καταγόμενο» βάσει των προτιμησιακών καθεστώτων συναλλαγών της Ένωσης για τον προσδιορισμό της προτιμησιακής καταγωγής εμπορευμάτων στα οποία είναι ενσωματωμένο περιεχόμενο Ηνωμένου Βασιλείου. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι εξαγωγείς της ΕΕ πρέπει να επαναξιολογήσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους. Ενδέχεται να πρέπει να μετεγκαταστήσουν την παραγωγή ή να αλλάξουν προμηθευτές για ορισμένες εισροές προκειμένου να συνεχίσουν να επωφελούνται από τα προτιμησιακά καθεστώτα συναλλαγών της Ένωσης με τους υφιστάμενους προτιμησιακούς εταίρους της Ένωσης. Οι ενωσιακοί εισαγωγείς που διεκδικούν προτιμησιακή μεταχείριση στην ΕΕ θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι ο εξαγωγέας τρίτης χώρας είναι σε θέση να αποδείξει ότι τα εμπορεύματα πληρούν τις απαιτήσεις σχετικά με την προτιμησιακή καταγωγή μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Είναι σκόπιμο να επισημανθεί ότι, προκειμένου να διατηρήσουν τον χαρακτήρα προτιμησιακής καταγωγής τους, τα εμπορεύματα θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις διατάξεις περί απευθείας μεταφοράς / μη διενέργειας εργασιών που περιέχονται στα προτιμησιακά καθεστώτα της ΕΕ εάν διέρχονται από ή κάνουν στάση στο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου.

Επιπλέον, θα οφείλεται φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) κατά την εισαγωγή των εμπορευμάτων που εισέρχονται στο έδαφος εφαρμογής του ΦΠΑ της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το Ηνωμένο Βασίλειο, με τον συντελεστή που ισχύει για τις προμήθειες των ίδιων εμπορευμάτων εντός της Ένωσης. Τα εμπορεύματα που εξάγονται από την Ένωση προς το Ηνωμένο Βασίλειο θα απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ εάν αποστέλλονται ή μεταφέρονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως θα συνέβαινε και στην περίπτωση οποιουδήποτε άλλου προορισμού εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στις περιπτώσεις αυτές, ο προμηθευτής των εξαγόμενων εμπορευμάτων πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει ότι τα εμπορεύματα έχουν εξέλθει από την Ένωση.

Όσον αφορά οποιαδήποτε εισαγωγή από τρίτες χώρες στην Ένωση, θα οφείλονται ειδικοί φόροι κατανάλωσης για εμπορεύματα που υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης (οινοπνευματώδη ποτά, προϊόντα καπνού κ.λπ.) κατά την εισαγωγή στην Ένωση και θα είναι καταβλητέοι κατά τη διάθεση των εμπορευμάτων στην αγορά. Στο μέλλον, οι εισαγωγές από το Ηνωμένο Βασίλειο ενδέχεται επίσης να υπόκεινται σε δασμούς αντιντάμπινγκ, αντισταθμιστικά μέτρα ή μέτρα διασφάλισης στο πλαίσιο της πολιτικής εμπορικής άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Οι έμποροι θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδεικνύουν τον χαρακτήρα καταγόμενου προϊόντος των εμπορευμάτων που αποτελούν αντικείμενο συναλλαγών ώστε τα εμπορεύματα αυτά να δικαιούνται προτιμησιακή μεταχείριση στο πλαίσιο μιας πιθανής μελλοντικής συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Τα εμπορεύματα που δεν πληρούν τις απαιτήσεις καταγωγής δεν θα επωφελούνται από τα εν λόγω προτιμησιακά εμπορικά καθεστώτα.

Οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα πρέπει επίσης να είναι προετοιμασμένες να αρχίσουν να αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε περιεχόμενο Ηνωμένου Βασιλείου (εισροές και διαδικασίες) ως «μη καταγόμενο» στο πλαίσιο των συναλλαγών με τις υφιστάμενες χώρες-προτιμησιακούς εταίρους της Ένωσης, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι εξαγωγές τους μπορούν να συνεχίσουν να επωφελούνται από την προτιμησιακή μεταχείριση που επιφυλάσσουν οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της Ένωσης, σε κάθε περίπτωση από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και έπειτα 13 . Το περιεχόμενο Ηνωμένου Βασιλείου το οποίο είναι ενσωματωμένο σε εμπορεύματα που αποκτώνται σε τρίτες χώρες, με τις οποίες η Ένωση διαθέτει προτιμησιακά καθεστώτα συναλλαγών, και εισάγονται στην Ένωση, θα είναι επίσης «μη καταγόμενο».. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποτελεί στο εξής τρίτη χώρα για τους σκοπούς του κανόνα περί απευθείας μεταφοράς / μη διενέργειας εργασιών και οι επιχειρήσεις θα πρέπει να προσαρμόσουν αναλόγως την εφοδιαστική τους.

Επιπλέον, οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα πρέπει να εξοικειωθούν με τις σχετικές διαδικασίες ΦΠΑ και να προετοιμαστούν για την εφαρμογή τους. Όπου κρίνεται σκόπιμο, θα πρέπει να συνεκτιμήσουν τις αυξημένες διοικητικές υποχρεώσεις και τις δυνητικές καθυστερήσεις. Η εξέλιξη αυτή μπορεί να συνεπάγεται σημαντικές αλλαγές στην οργάνωση των υφιστάμενων αλυσίδων εφοδιασμού και των λογιστικών διαδικασιών.

Οι διοικήσεις των κρατών μελών της ΕΕ θα πρέπει να είναι προετοιμασμένες για την πρόσθετη επιβάρυνση που δημιουργούν οι εν λόγω αλλαγές, από πλευράς τόσο στελέχωσης προσωπικού όσο και κατάρτισης, και να εντείνουν τις προσπάθειες ευαισθητοποίησης, στοχεύοντας ιδίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Α.3 Πιστοποιητικά και εγκρίσεις προϊόντων, απαιτήσεις εγκατάστασης, επισήμανσης και σήμανσης

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στην ενιαία αγορά, συμπεριλαμβανομένης της ενιαίας αγοράς για τα εμπορεύματα. Τα εμπορεύματα μπορούν να αποτελούν αντικείμενο ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου χωρίς να υπόκεινται σε ελέγχους, χάρη στην ύπαρξη ενός ενιαίου ενωσιακού κανονιστικού πλαισίου για τη διάθεση εμπορευμάτων στην αγορά, που περιλαμβάνει εναρμονισμένους τεχνικούς κανόνες, πρότυπα ασφάλειας και περιβαλλοντικά πρότυπα και αμοιβαία αναγνώριση. Τα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ, όπως οι οργανισμοί της ΕΕ, επιβλέπουν την εύρυθμη λειτουργία του πλαισίου αυτού.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 η Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποτελούν πλέον δύο χωριστούς κανονιστικούς και νομικούς χώρους.

Αυτό σημαίνει ότι όλα τα προϊόντα που εξάγονται από την Ένωση προς το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες και τα πρότυπα του Ηνωμένου Βασιλείου και θα υπόκεινται σε όλους τους εφαρμοστέους ελέγχους και εξακριβώσεις συμμόρφωσης με τις κανονιστικές διατάξεις που αφορούν τις εισαγωγές. Ομοίως, όλα τα προϊόντα που εισάγονται από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ένωση θα πρέπει να συμμορφώνονται τους κανόνες και τα πρότυπα της Ένωσης και θα υπόκεινται σε όλους τους εφαρμοστέους ελέγχους και εξακριβώσεις συμμόρφωσης με τις κανονιστικές διατάξεις επί των εισαγωγών για σκοπούς ασφάλειας, υγείας και άλλους σκοπούς δημόσιας τάξης.

Οι επιχειρήσεις της ΕΕ που επί του παρόντος διανέμουν προϊόντα τα οποία προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταστούν εξαγωγείς ή εισαγωγείς για τα προϊόντα που διαθέτουν στην αγορά της Ένωσης. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που υπέχει ένας εξαγωγέας ή εισαγωγέας σύμφωνα με τους εφαρμοστέους κανόνες της Ένωσης.

Όσον αφορά την έγκριση και την πιστοποίηση προϊόντων, από την πλευρά της Ένωσης:

·Πιστοποιητικά ή εγκρίσεις που εκδίδονται από αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου ή από οργανισμούς που είναι εγκατεστημένοι στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα ισχύουν πλέον με σκοπό τη διάθεση προϊόντων στην αγορά της Ένωσης. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι ένα μηχανοκίνητο όχημα με έγκριση τύπου οχήματος που εκδόθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί πλέον να διατεθεί πλέον στην αγορά της Ένωσης. Σε περίπτωση που, βάσει της νομοθεσίας της Ένωσης, απαιτείται πιστοποίηση από κοινοποιημένο οργανισμό της ΕΕ —π.χ. για ορισμένα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, μηχανήματα, μέσα ατομικής προστασίας ή δομικά υλικά—, δεν θα επιτρέπεται πλέον η διάθεση στην αγορά της Ένωσης πιστοποιημένων προϊόντων από οργανισμούς που είναι εγκατεστημένοι στο Ηνωμένο Βασίλειο.

·Σε περίπτωση που, βάσει της νομοθεσίας της Ένωσης, απαιτείται καταχώριση προϊόντων σε βάσεις δεδομένων, η καταχώριση αυτή μπορεί να πρέπει να πραγματοποιείται από εισαγωγέα στην Ένωση ή από εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο του κατασκευαστή του Ηνωμένου Βασιλείου 14 .

·Σε περίπτωση που στη νομοθεσία της Ένωσης προβλέπεται απαίτηση εγκατάστασης στην Ένωση για ορισμένους οικονομικούς φορείς ή άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα (π.χ. εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι κατασκευαστών τρίτων χωρών ή «υπεύθυνοι» κανονιστικής συμμόρφωσης), η εγκατάσταση στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα αναγνωρίζεται πλέον στην Ένωση, Αυτό σημαίνει ότι είτε θα είναι απαραίτητη η μετεγκατάσταση του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου / υπευθύνου από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ένωση είτε θα πρέπει να οριστεί νέος εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος / υπεύθυνος ο οποίος είναι εγκατεστημένος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

·Σημάνσεις ή επισημάνσεις εμπορευμάτων που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης, και παραπέμπουν σε φορείς ή πρόσωπα που είναι εγκατεστημένα στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν θα πληρούν πλέον τις απαιτήσεις επισήμανσης της Ένωσης.

Τέλος, στις συναλλαγές με το Ηνωμένο Βασίλειο θα εφαρμόζονται οι κανόνες της Ένωσης που απαγορεύουν ή περιορίζουν ορισμένες εισαγωγές/εξαγωγές εμπορευμάτων 15 για λόγους δημόσιας τάξης, όπως η προστασία της υγείας, της ασφάλειας και του περιβάλλοντος, όπως ισχύει για οποιαδήποτε τρίτη χώρα.

Παραδείγματα τομεακής συμμόρφωσης

Χημικά προϊόντα

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι κανόνες της Ένωσης για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) 16 δεν θα εφαρμόζονται πλέον στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Καταχωρίσεις που τηρούνται από κατασκευαστές και παραγωγούς οι οποίοι είναι εγκατεστημένοι στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είναι πλέον έγκυρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι οντότητες αυτές θα πρέπει να βεβαιώνονται ότι οι ουσίες τους είναι καταχωρισμένες σε παρασκευαστή ή εισαγωγέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή να διορίζουν «αποκλειστικό αντιπρόσωπο» στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως καταχωρίζοντα για την ουσία.

Οι μεταγενέστεροι χρήστες θα πρέπει να ελέγχουν αν οι ουσίες που χρησιμοποιούν είναι καταχωρισμένες από καταχωρίζοντα εγκατεστημένο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει:

·να προσαρμόσουν αναλόγως την αλυσίδα εφοδιασμού τους (δηλ. προσδιορίζοντας εναλλακτικό προμηθευτή)·

·να ελέγξουν αν ο καταχωρίζων του Ηνωμένου Βασιλείου με τον οποίο συνεργάζονται σχεδιάζει να διορίσει «αποκλειστικό αντιπρόσωπο» στην Ευρωπαϊκή Ένωση· ή

·να καταχωρίσουν την ουσία ως εισαγωγείς.

Προϊόντα στον τομέα της υγείας (ιατροτεχνολογικά προϊόντα και φάρμακα για ανθρώπινη ή κτηνιατρική χρήση)

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποχωρήσει από το κανονιστικό σύστημα της Ένωσης για τα φάρμακα και τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα.

Κατά συνέπεια:

·όλοι οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας πρέπει να είναι εγκατεστημένοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

·οι χώροι δοκιμών και έγκρισης παρτίδων θα πρέπει να βρίσκονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

·τα ειδικευμένα πρόσωπα τα οποία είναι υπεύθυνα για τη φαρμακοεπαγρύπνηση και την έγκριση παρτίδων (συμπεριλαμβανομένων των δοκιμαζόμενων φαρμάκων) θα πρέπει να είναι εγκατεστημένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

·κάθε κλινική δοκιμή που εγκρίνεται στην Ένωση θα πρέπει να έχει χορηγό ή νόμιμο εκπρόσωπο εγκατεστημένο στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

·οι πληροφορίες και η επισήμανση θα πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις της Ένωσης, μεταξύ άλλων όσον αφορά την από κοινού επισήμανση (co-labelling) φαρμάκων σύμφωνα με τους όρους της άδειας κυκλοφορίας που χορηγείται στο Ηνωμένο Βασίλειο·

·η πιστοποίηση των ιατροτεχνολογικών προϊόντων θα πρέπει να πραγματοποιείται από κοινοποιημένους οργανισμούς που είναι εγκατεστημένοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Οι επιχειρήσεις που διαθέτουν εμπορεύματα στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να βεβαιώνονται ότι τηρούν όλους τους σχετικούς κανόνες του Ηνωμένου Βασιλείου από την 1η Ιανουαρίου 2021.

Όσον αφορά τις διαδικασίες έγκρισης και πιστοποίησης, παρά το γεγονός ότι θα έπρεπε να έχουν ληφθεί προπαρασκευαστικά μέτρα ήδη από το 2019, οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα πρέπει να ελέγχουν επιμελώς τη συμμόρφωση πολύ πριν από την 1η Ιανουαρίου 2021.

Οι διοικήσεις των κρατών μελών της ΕΕ θα πρέπει να κλιμακώσουν τις ενέργειες αύξησης της ευαισθητοποίησης, στοχεύοντας ειδικότερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

2.Συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στην ενιαία αγορά της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ενιαίας αγοράς υπηρεσιών. Επομένως, οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου επωφελούνται από την ελευθερία εγκατάστασης και από τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών σε οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ. Ευνοούνται από ένα κοινό κανονιστικό και εποπτικό περιβάλλον, το οποίο πλαισιώνει τα πιθανά μέτρα που μπορούν να λάβουν οι εθνικές αρχές. Το περιβάλλον αυτό επιτρέπει επίσης στους παρόχους υπηρεσιών να επωφελούνται από ένα προηγμένο σύστημα αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων.

Επιπλέον, σε ορισμένους τομείς που ρυθμίζονται σε επίπεδο Ένωσης, η διασυνοριακή ανταλλαγή υπηρεσιών ευνοείται από την προσέγγιση της χώρας καταγωγής ή από την έννοια του «μηχανισμού διαβατηρίου» («passporting»), γεγονός που σημαίνει ότι η έγκριση που χορηγείται από ένα κράτος μέλος βάσει των κανόνων της Ένωσης αρκεί για την πρόσβαση σε ολόκληρη την ενιαία αγορά της Ένωσης λόγω της εναρμόνισης προτύπων, τεχνικών κανόνων, καθώς και κανονιστικών και εποπτικών πλαισίων. Οι αρχές αυτές αποτελούν τη βάση της ελεύθερης κυκλοφορίας ορισμένων υπηρεσιών μεταξύ των χωρών της ΕΕ, για παράδειγμα, στους τομείς των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, των οπτικοακουστικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών μεταφορών.

Από την 1 Ιανουαρίου 2021 φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο που δραστηριοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα επωφελούνται πλέον από την ελευθερία εγκατάστασης και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, όπως προβλέπονται στις Συνθήκες της Ένωσης,.

Οι εγκρίσεις που χορηγούνται από αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς της ΕΕ δεν θα ισχύουν πλέον στην Ένωση από την 1η Ιανουαρίου 2021. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τους τομείς των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, των μεταφορών, των οπτικοακουστικών μέσων και των υπηρεσιών ενέργειας.

Προκειμένου να έχουν πρόσβαση στην αγορά της Ένωσης, οι πάροχοι υπηρεσιών του Ηνωμένου Βασιλείου και οι επαγγελματίες που είναι εγκατεστημένοι στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να επιδεικνύουν συμμόρφωση προς τυχόν κανόνες, διαδικασίες και/ή εγκρίσεις που επιβάλλουν προϋποθέσεις για την παροχή υπηρεσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση από αλλοδαπούς και/ή εταιρείες εγκατεστημένες εκτός της Ένωσης 17 . Οι εν λόγω απαιτήσεις ενδέχεται να καθορίζονται από το δίκαιο της Ένωσης ή, συνηθέστερα, από εθνικά καθεστώτα, αλλά θα υπάγονται σε προϋποθέσεις με βάση τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της γενικής συμφωνίας για τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, καθώς και στο πλαίσιο της συμφωνίας για τη μελλοντική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ομοίως, οι πάροχοι υπηρεσιών της ΕΕ και οι επαγγελματίες που είναι εγκατεστημένοι στην Ένωση και δραστηριοποιούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να επιδεικνύουν συμμόρφωση προς όλους τους σχετικούς κανόνες του Ηνωμένου Βασιλείου.

Β.1 Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στην ενιαία αγορά της ΕΕ συμπεριλαμβανομένης της ενιαίας αγοράς χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Συνεπώς, επί του παρόντος η παροχή χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών από το Ηνωμένο Βασίλειο προς την ΕΕ επιτρέπεται με τη χρήση ενιαίας άδειας ή «διαβατηρίου» ανά σχετικό τομέα χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, που χορηγείται από τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι επιχειρήσεις της Ένωσης μπορούν να χρησιμοποιούν τα «διαβατήρια» του κράτους καταγωγής τους για την παροχή χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών προς το Ηνωμένο Βασίλειο και εντός αυτού.

Από την 1 Ιανουαρίου 2021 δεν θα ισχύουν πλέον οι άδειες για την παροχή υπηρεσιών από το Ηνωμένο Βασίλειο σε ολόκληρη την ΕΕ. Η παροχή χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών από το Ηνωμένο Βασίλειο προς την ΕΕ θα είναι δυνατή με την επιφύλαξη των συναφών κανόνων του οικείου κράτους μέλους σχετικά με τρίτες χώρες. Οι επιχειρήσεις, οι τράπεζες ή οι επενδυτές της Ένωσης που βασίζονται επί του παρόντος στις εν λόγω υπηρεσίες θα πρέπει να γνωρίζουν την αλλαγή αυτή και να προετοιμαστούν αναλόγως. Οι φορείς παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών της ΕΕ που ασκούν δραστηριότητες στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να είναι επίσης προετοιμασμένοι για την συμμόρφωση με όλους τους συναφείς κανόνες του Ηνωμένου Βασιλείου. 

Σύμφωνα με τα πλαίσια ισοδυναμίας που προβλέπονται σε ορισμένες νομικές πράξεις της Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τη δυνατότητα να διευκολύνει συγκεκριμένες αλληλεπιδράσεις μεταξύ των χρηματοοικονομικών συστημάτων της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, αναγνωρίζοντας ότι τα συναφή κανονιστικά και εποπτικά καθεστώτα του Ηνωμένου Βασιλείου είναι ισοδύναμα με τις αντίστοιχες νομοθετικές διατάξεις και τις απαιτήσεις της Ένωσης. Περιορισμένος μόνο αριθμός αυτών των ισοδυναμιών επιτρέπουν στις επιχειρήσεις τρίτων χωρών να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε πελάτες της ΕΕ. Στα παραδείγματα περιλαμβάνονται οι τομείς των κεντρικών αποθετηρίων αξιών και των κεντρικών αντισυμβαλλομένων (CCP). Ειδικά για τις επιχειρήσεις παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, στα μέσα του 2021 θα τεθεί σε ισχύ ένα νέο, βελτιωμένο πλαίσιο ισοδυναμίας. Στους περισσότερους τομείς, όπως η ασφάλιση, ο δανεισμός από εμπορικές τράπεζες ή η αποδοχή καταθέσεων, η ισοδυναμία δεν επιτρέπει σε εταιρείες τρίτων χωρών να παρέχουν υπηρεσίες στην ΕΕ, αλλά παρέχει σε εταιρείες της ΕΕ απαλλαγές ως προς την εποπτεία ή τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων.

Στις αποφάσεις ισοδυναμίας της Ένωσης δεν αναπαράγονται τα οφέλη της ενιαίας αγοράς για το Ηνωμένο Βασίλειο, δεδομένου ότι οι υποχρεώσεις και οι διασφαλίσεις του οικοσυστήματος της ενιαίας αγοράς της ΕΕ θα πάψουν να εφαρμόζονται για το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι αποφάσεις ισοδυναμίας μπορούν να ανακληθούν μονομερώς ανά πάσα στιγμή, ιδίως εάν τα πλαίσια των τρίτων χωρών παρουσιάσουν αποκλίσεις και δεν πληρούνται πλέον οι προϋποθέσεις ισοδυναμίας.

Λαμβανομένου υπόψη ότι τα πλαίσια ισοδυναμίας της Ένωσης είναι μονομερή, ούτε οι αξιολογήσεις της ισοδυναμίας ούτε οι πιθανές αποφάσεις για τη χορήγηση ισοδυναμίας αποτελούν μέρος των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο. Λόγω της υφιστάμενης διασυνδεσιμότητας μεταξύ της αγοράς της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου, κατά την αξιολόγηση της ισοδυναμίας, η Επιτροπή οφείλει να έχει βαθιά επίγνωση των κινδύνων για την ΕΕ όσον αφορά τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τη διαφάνεια της αγοράς, την ακεραιότητα της αγοράς, την προστασία των επενδυτών και τη διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού. Επιπλέον, δεδομένου ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε την πρόθεσή της να αποκλίνει από τα κανονιστικά και εποπτικά πλαίσια της Ένωσης στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών μετά τη μεταβατική περίοδο, η Επιτροπή οφείλει να αξιολογήσει την ισοδυναμία του Ηνωμένου Βασιλείου σε κάθε τομέα σε μελλοντοστραφή βάση.

Στην πολιτική διακήρυξη για τη μελλοντική σχέση 18 αναφέρεται ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο θα προσπαθήσουν να ολοκληρώσουν τις αντίστοιχες αξιολογήσεις όσον αφορά τη μεταξύ τους ισοδυναμία πριν από τα τέλη Ιουνίου του 2020 19 . Η Επιτροπή διαβίβασε στο Ηνωμένο Βασίλειο ερωτηματολόγια τα οποία καλύπτουν 28 τομείς ισοδυναμίας. Έως τα τέλη Ιουνίου είχαν επιστραφεί μόνο 4 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια. Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή δεν ήταν σε θέση να ολοκληρώσει τις αξιολογήσεις της όσον αφορά την ισοδυναμία έως τα τέλη Ιουνίου. Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις αξιολογήσεις βάσει των περαιτέρω απαντήσεων που παραλαμβάνει επί του παρόντος. Από τις αξιολογήσεις ενδέχεται να προκύψουν, σε κάθε τομέα, αποφάσεις ισοδυναμίας ή μη ισοδυναμίας. Η Επιτροπή θα λάβει αποφάσεις βάσει συνολικής αξιολόγησης, μεταξύ άλλων και του συμφέροντος της ΕΕ.

Σε ορισμένους τομείς, η Επιτροπή δεν κίνησε διαδικασία αξιολόγησης, είτε επειδή είχαν εκδοθεί ήδη αποφάσεις ισοδυναμίας 20 είτε επειδή, λόγου χάρη, το νομικό πλαίσιο της ΕΕ δεν έχει τεθεί ακόμη σε πλήρη εφαρμογή. Όσον αφορά τους τομείς της δεύτερης περίπτωσης 21 , η Επιτροπή δεν θα εκδώσει απόφαση ισοδυναμίας σε βραχυπρόθεσμο ή μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

Βάσει ανάλυσης που εκπόνησε σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Ενιαία Συμβούλιο Εξυγίανσης και τις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές, καθώς και βάσει των προπαρασκευαστικών εργασιών που πραγματοποίησαν επιχειρήσεις χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, η Επιτροπή προσδιόρισε μόνο έναν τομέα ο οποίος ενδέχεται να παρουσιάζει κινδύνους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, και συγκεκριμένα τον τομέα των κεντρικών αντισυμβαλλομένων (CCP) παραγώγων. Ως εκ τούτου, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πιθανοί κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο έκδοσης απόφασης ισοδυναμίας ορισμένου χρόνου για το Ηνωμένο Βασίλειο στον συγκεκριμένο τομέα.

Η εν λόγω απόφαση ορισμένου χρόνου θα επιτρέψει, αφενός, στους CCP που είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ να αναπτύξουν περαιτέρω τις ικανότητές τους όσον αφορά την εκκαθάριση συναφών συναλλαγών σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και, αφετέρου, στα εκκαθαριστικά μέλη της ΕΕ να λάβουν και να εφαρμόσουν τα απαιτούμενα μέτρα, μεταξύ άλλων μειώνοντας το συστημικό τους άνοιγμα στις υποδομές της αγοράς του Ηνωμένου Βασιλείου.

Για τους σκοπούς της βελτίωσης της εποπτείας και της κανονιστικής ρύθμισης των δραστηριοτήτων εκκαθάρισης που είναι συστημικής σημασίας για την Ένωση, η ΕΕ εφαρμόζει επί του παρόντος τον κανονισμό EMIR 2.2. Η Επιτροπή βρίσκεται επί του παρόντος στο στάδιο της θέσπισης των εκτελεστικών μέτρων με τα οποία θα προσδιοριστεί ο βαθμός συστημικού κινδύνου των CCP τρίτων χωρών, καθώς και των απαιτούμενων μέτρων για την ενίσχυση της εποπτείας των εν λόγω CCP, ενώ εξετάζει επίσης την πιθανή ανάγκη λήψης περαιτέρω μέτρων για τον μετριασμό των κινδύνων αυτών.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Οι ασφαλιστικοί φορείς, οι τράπεζες, οι επιχειρήσεις επενδύσεων, οι τόποι διαπραγμάτευσης και άλλοι φορείς παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών θα πρέπει να οριστικοποιήσουν και να θέσουν σε εφαρμογή τα προπαρασκευαστικά μέτρα τους το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, ώστε να είναι έτοιμοι για τις αλλαγές που θα επέλθουν σε κάθε περίπτωση, μεταξύ άλλων οπουδήποτε στον τομέα τους δεν έχει ληφθεί απόφαση ισοδυναμίας ούτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι επιχειρήσεις, οι τράπεζες ή οι επενδυτές της Ένωσης που βασίζονται επί του παρόντος σε παρόχους υπηρεσιών του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να εξετάσουν πώς η εξέλιξη αυτή μπορεί να επηρεάσει τις δραστηριότητές τους και να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να είναι προετοιμασμένοι για όλα τα πιθανά σενάρια. Οι φορείς παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών της ΕΕ που ασκούν δραστηριότητες στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να είναι επίσης προετοιμασμένοι για την συμμόρφωση με όλους τους συναφείς κανόνες του Ηνωμένου Βασιλείου. Τα εκκαθαριστικά μέλη της ΕΕ των CCP του Ηνωμένου Βασιλείου και οι πελάτες τους θα πρέπει να λάβουν ενεργά μέτρα ώστε να προετοιμαστούν για όλα τα σενάρια, μεταξύ άλλων μειώνοντας το συστημικό τους άνοιγμα στις υποδομές της αγοράς του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι ενωσιακές και εθνικές εποπτικές και ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να συνεχίσουν τον διάλογό τους με τα ενδιαφερόμενα μέρη ώστε να διασφαλιστεί η λήψη όλων των απαιτούμενων μέτρων ετοιμότητας έως το τέλος του 2020.

Β.2 Υπηρεσίες μεταφορών

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στην ενιαία αγορά, συμπεριλαμβανομένης της ενιαίας αγοράς των υπηρεσιών μεταφορών. Συνεπώς, οι σιδηροδρομικές υπηρεσίες, οι υπηρεσίες αερομεταφορών και οι οδικές εμπορευματικές μεταφορές μπορούν να εκτελούνται επί του παρόντος σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση με τη χρήση μίας ενιαίας άδειας, η οποία χορηγείται από ένα κράτος μέλος. Η κατάσταση αυτή ευνοεί επίσης τους μεταφορείς της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου δεν θα μπορούν πλέον να παρέχουν υπηρεσίες μεταφορών εντός της Ένωσης στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς. Οι δυνατότητες και οι προϋποθέσεις παροχής υπηρεσιών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου από μεταφορείς της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από τις διαπραγματεύσεις σχετικά με τη μελλοντική σχέση μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου στον τομέα των μεταφορών.

Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι άδειες που χορηγούνται σε σιδηροδρομικές επιχειρήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είναι πλέον έγκυρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ τα πιστοποιητικά ή οι άδειες που χορηγούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο σε μηχανοδηγούς δεν θα είναι πλέον έγκυρες για τον χειρισμό μηχανών έλξης και αμαξοστοιχιών στο σιδηροδρομικό δίκτυο της ΕΕ.

Οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή το Ηνωμένο Βασίλειο που παρέχουν διασυνοριακές υπηρεσίες μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να πληρούν τις νομικές απαιτήσεις που ισχύουν τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό αφορά την άδεια και το πιστοποιητικό ασφάλειας για τη σιδηροδρομική επιχείρηση, τις εγκρίσεις τροχαίου υλικού και τις άδειες προσωπικού (μηχανοδηγοί). Επομένως, τα οικεία ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να διασφαλίσουν ότι διαθέτουν έγκυρες άδειες στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τα τμήματα των διασυνοριακών υπηρεσιών που βρίσκονται στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και έγκυρες άδειες στο Ηνωμένο Βασίλειο για τα τμήματα των διασυνοριακών υπηρεσιών που βρίσκονται στο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου.

Σε κάθε περίπτωση, από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι αερομεταφορείς οι οποίοι είναι κάτοχοι αδειών λειτουργίας που έχουν χορηγηθεί από την αρχή αδειοδότησης του Ηνωμένου Βασιλείου για την αεροπορική μεταφορά επιβατών, ταχυδρομείου και/ή εμπορευμάτων για εμπορικούς σκοπούς δεν θα μπορούν πλέον να παρέχουν υπηρεσίες αεροπορικών μεταφορών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι αερομεταφορείς και οι κάτοχοι πιστοποιητικών ασφάλειας πτήσεων θα πρέπει να διασφαλίζουν και να επιβεβαιώνουν τη συμμόρφωσή προς τις απαιτήσεις της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων περί κύριας εγκατάστασης των αεροπορικών εταιρειών και πλειοψηφικής συμμετοχής και ελέγχου της ΕΕ, καθώς και του κεκτημένου της Ένωσης στον τομέα της αεροπορικής ασφάλειας.

Τέλος, σε κάθε περίπτωση, από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι οδικοί μεταφορείς που είναι εγκατεστημένοι στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είναι πλέον κάτοχοι κοινοτικής άδειας. Συνεπώς, δεν θα επωφελούνται πλέον από τα δικαιώματα αυτόματης πρόσβασης στην ενιαία αγορά που συνεπάγεται η εν λόγω άδεια, και κυρίως το δικαίωμα των μεταφορέων της ΕΕ να εξυπηρετούν δρομολόγια και να μεταφέρουν εμπορεύματα σε ολόκληρη την Ένωση.

Τα δικαιώματα αμοιβαίας πρόσβασης που θα έχουν οι μεταφορείς της ΕΕ και οι μεταφορείς του Ηνωμένου Βασιλείου στις αντίστοιχες αγορές τους θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Ελλείψει συμφωνίας, οι περιορισμένες ποσοστώσεις που είναι ήδη διαθέσιμες στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης Υπουργών Μεταφορών (ECMT) θα είναι διαθέσιμες στους μεταφορείς της ΕΕ για την εξυπηρέτηση δρομολογίων προς το Ηνωμένο Βασίλειο και στους μεταφορείς του Ηνωμένου Βασιλείου για την εξυπηρέτηση δρομολογίων προς την ΕΕ.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Όλες οι μεταφορικές εταιρείες που ασκούν δραστηριότητες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου πρέπει να διασφαλίζουν αντιστοίχως τη συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις πιστοποίησης της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου από την 1η Ιανουαρίου 2021.

Τα δικαιώματα πρόσβασης για τις αεροπορικές και οδικές μεταφορές μεταξύ της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Σε κάθε περίπτωση, οι μεταφορείς θα επηρεαστούν από τις αλλαγές στις διατυπώσεις που απαιτούνται για τη διέλευση των συνόρων μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ 22 . Πέραν των ειδικών ανά τομέα κανόνων για τις μεταφορές, οι διοικητικές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ θα πρέπει να κλιμακώσουν τις ενέργειες ευαισθητοποίηση, στοχεύοντας ειδικότερα στον τρόπο με τον οποίο οι διατυπώσεις στα σύνορα θα επηρεάσουν τη μελλοντική λειτουργία των φορέων παροχής υπηρεσιών μεταφορών και εφοδιαστικής, καθώς και τους επιβάτες και τους μεθοριακούς εργαζόμενους. Αυτό περιλαμβάνει επίσης τους συνοριακούς ελέγχους προσώπων, οι οποίοι αφορούν την επαλήθευση των απαιτήσεων εισόδου και διαμονής, τη σφράγιση των διαβατηρίων και τις υποχρεώσεις θεώρησης, κατά περίπτωση.

Β.3 Οπτικοακουστικές υπηρεσίες

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στην ενιαία αγορά στον τομέα των οπτικοακουστικών υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, ισχύει επί του παρόντος η αρχή της χώρας καταγωγής, σύμφωνα με την οποία κάθε πάροχος υπηρεσιών που είναι εγκατεστημένος σε κράτος μέλος και τηρεί τους κανόνες της εθνικής ρυθμιστικής αρχής του εν λόγω κράτους επωφελείται από τον κανόνα της ελευθερίας λήψης και μπορεί να μεταδίδει περιεχόμενο σε οποιοδήποτε άλλο κράτος μέλος, χωρίς να υποχρεούται να ζητήσει έγκριση από το εν λόγω άλλο κράτος μέλος.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα μπορούν πλέον να επωφελούνται από την αρχή της χώρας καταγωγής της οδηγίας για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων.

Κατά συνέπεια, οι πάροχοι υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων που είναι εγκατεστημένοι στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να τηρούν όλους ανεξαιρέτως τους κανόνες του αντίστοιχου κράτους μέλους στο οποίο θα επιθυμούν να παράσχουν τις υπηρεσίες τους.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Οι πάροχοι υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων που είναι εγκατεστημένοι στο Ηνωμένο Βασίλειο και παρέχουν υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να λάβουν τα απαιτούμενα μέτρα για τη διασφάλιση της συμμόρφωσής τους με καθένα από τα εθνικά καθεστώτα στα οποία σκοπεύουν να παράσχουν υπηρεσίες. Οι φορείς παροχής υπηρεσιών της ΕΕ που επιθυμούν να παράσχουν υπηρεσίες στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες του Ηνωμένου Βασιλείου.

Β.4 Αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στην ενιαία αγορά της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας εγκατάστασης, της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου και οι πολίτες της ΕΕ στους οποίους έχουν επί του παρόντος αναγνωριστεί επαγγελματικά προσόντα στο Ηνωμένο Βασίλειο επωφελούνται από καθεστώς απλουστευμένης —σε ορισμένες περιπτώσεις αυτόματης— αναγνώρισης σε άλλες χώρες της ΕΕ, το οποίο επιτρέπει σε επαγγελματίες, όπως γιατροί, νοσηλευτές, οδοντίατροι, φαρμακοποιοί, κτηνίατροι, δικηγόροι, αρχιτέκτονες ή μηχανικοί, να κυκλοφορούν και να παρέχουν υπηρεσίες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα καλύπτεται πλέον από τους κανόνες της Ένωσης για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων που αποκτώνται σε κράτη μέλη της ΕΕ από το Ηνωμένο Βασίλειο θα διέπεται από το δίκαιο του Ηνωμένου Βασιλείου.

Από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου, ανεξάρτητα από τον τόπο κτήσης των επαγγελματικών τους προσόντων, και οι πολίτες της ΕΕ με επαγγελματικά προσόντα που έχουν αποκτηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να μεριμνούν για την αναγνώρισή τους στο αντίστοιχο κράτος μέλος βάσει των κανόνων της χώρας για τους υπηκόους τρίτων χωρών και/ή τα επαγγελματικά προσόντα τρίτων χωρών 23 .

Συμβουλές προς τα πρόσωπα, τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα θα πρέπει να επιδιώξουν την αναγνώριση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των επαγγελματικών προσόντων που απέκτησαν στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν από την 1η Ιανουαρίου 2021, ώστε να είναι προετοιμασμένα για τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Στις αποφάσεις των επιχειρήσεων θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι από τον Ιανουάριο του 2021, μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, η εν λόγω αναγνώριση θα πραγματοποιείται στο αντίστοιχο κράτος μέλος βάσει των κανόνων της συγκεκριμένης χώρας για τους υπηκόους τρίτων χωρών και/ή τα επαγγελματικά προσόντα τρίτων χωρών.

3.Ενέργεια

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στην ολοκληρωμένη αγορά ενέργειας της Ένωσης. Ως εκ τούτου, η διαχείριση των συναλλαγών ενεργειακών προϊόντων μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου μέσω διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου πραγματοποιείται επί του παρόντος μέσω ειδικών προς τον σκοπό αυτόν πλατφορμών της Ένωσης.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021, παρότι θα εξακολουθεί ασφαλώς να είναι δυνατή η χρήση διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα συμμετέχει πλέον στις ειδικές πλατφόρμες της Ένωσης. Αντ’ αυτού, θα χρησιμοποιούνται εναλλακτικές εφεδρικές λύσεις για τις εμπορικές συναλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διασυνδέσεων με τη Μεγάλη Βρετανία 24 . Οι λύσεις αυτές αναμένεται να καταστήσουν δυνατή τη συνέχιση των εμπορικών συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας, αν και όχι στο ίδιο επίπεδο αποτελεσματικότητας με το αντίστοιχο επίπεδο της σημερινής ενιαίας αγοράς.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Οι επιχειρήσεις και οι διοικητικές αρχές των κρατών μελών θα πρέπει να λάβουν υπόψη ότι, από τον Ιανουάριο του 2021, η διαχείριση των εμπορικών συναλλαγών μέσω διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας με τη Μεγάλη Βρετανία δεν θα πραγματοποιείται μέσω των πλατφορμών της Ένωσης και οι εν λόγω συναλλαγές θα αποτελούν πλέον ενεργειακές ροές τρίτων χωρών. Τα ενδιαφερόμενα μέρη θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο λήψης αναγκαίων μέτρων για την προσαρμογή τους στο νέο κανονιστικό περιβάλλον.

4.Μετακινήσεις και τουρισμός

Έλεγχοι προσώπων 25

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου θα αντιμετωπίζονται ως πολίτες της Ένωσης. Επομένως, οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου μπορούν επί του παρόντος να κυκλοφορούν ελεύθερα κατά την είσοδό τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον χώρο Σένγκεν.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου που ταξιδεύουν προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον χώρο Σένγκεν θα αντιμετωπίζονται ως υπήκοοι τρίτων χωρών και, κατά συνέπεια, θα υπάγονται σε διεξοδικούς ελέγχους στα σύνορα του χώρου Σένγκεν. Αυτό σημαίνει ότι η πρόθεση διαμονής στην επικράτεια κρατών μελών της ΕΕ δεν μπορεί να έχει διάρκεια άνω των 90 ημερών εντός οποιασδήποτε περιόδου 180 ημερών και οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις εισόδου για τους υπηκόους τρίτων χωρών. Επίσης, δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν τις λωρίδες για επιβάτες ΕΕ/ΕΟΧ/Ελβετίας, οι οποίες προορίζονται για πρόσωπα που έχουν το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας κατά τη διέλευση των συνόρων.

Υποχρεώσεις θεώρησης

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου θα αντιμετωπίζονται ως πολίτες της Ένωσης. Ως εκ τούτου, δεν υπόκεινται σε υποχρεώσεις θεώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως κατά τη διέλευση των συνόρων του χώρου Σένγκεν.

Με πρόσφατα νομοθετικά μέτρα ετοιμότητας της ΕΕ έχει διασφαλιστεί ότι, από την 1η Ιανουαρίου 2021, οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου θα εξακολουθούν να απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης κατά τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για διαμονή βραχείας διάρκειας (έως και 90 ημέρες εντός οποιασδήποτε περιόδου 180 ημερών). Η εν λόγω απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης δεν προβλέπει το δικαίωμα εργασίας στην Ένωση και υπόκειται στον μηχανισμό αμοιβαιότητας που ισχύει για τρίτες χώρες, δηλαδή μπορεί να ανασταλεί εάν οι πολίτες της Ένωσης πάψουν να έχουν πρόσβαση χωρίς υποχρέωση θεώρησης για διαμονή βραχείας διάρκειας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι κανόνες για τη θεώρηση θα αλλάξουν επίσης για ορισμένους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τις μετακινήσεις τους προς την Ένωση. Για παράδειγμα, από την 1η Ιανουαρίου 2021 τα έγγραφα διαμονής του Ηνωμένου Βασιλείου δεν θα απαλλάσσουν πλέον τον κάτοχό τους από τις υποχρεώσεις θεώρησης διέλευσης από αερολιμένα στην Ένωση, ενώ οι μαθητές που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα επωφελούνται πλέον αυτομάτως από την πρόσβαση στην Ένωση χωρίς υποχρέωση θεώρησης στο πλαίσιο σχολικών εκδρομών.

Μετακινήσεις με ζώα συντροφιάς

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, οι ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να χρησιμοποιούν το «διαβατήριο ζώων συντροφιάς» της ΕΕ ώστε να διευκολύνεται η μετακίνησή τους προς την Ευρωπαϊκή Ένωση μαζί με τα ζώα τους.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 το διαβατήριο ζώων συντροφιάς της ΕΕ που έχει εκδοθεί για ιδιοκτήτη ζώου συντροφιάς που είναι κάτοικος του Ηνωμένου Βασιλείου δεν θα αποτελεί πλέον έγκυρο έγγραφο για μετακινήσεις με ζώα συντροφιάς από το Ηνωμένο Βασίλειο προς οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ. Οι απαιτήσεις για τα ζώα συντροφιάς που θα συνοδεύουν πρόσωπα τα οποία ταξιδεύουν από το Ηνωμένο Βασίλειο στο μέλλον θα καθοριστούν από την Ένωση.

Άδειες οδήγησης

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου εφαρμόζεται το δίκαιο της Ένωσης σχετικά με την αναγνώριση των αδειών οδήγησης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά συνέπεια, οι κάτοχοι αδειών οδήγησης που έχουν εκδοθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν επί του παρόντος να συνεχίσουν να οδηγούν στην ΕΕ χωρίς επιπλέον έγγραφα.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι άδειες οδήγησης που έχουν εκδοθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα αναγνωρίζονται πλέον αμοιβαία βάσει του δικαίου της Ένωσης. Η αναγνώριση των αδειών οδήγησης που έχουν εκδοθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο θα ρυθμιστεί σε επίπεδο κρατών μελών. Στα κράτη μέλη που είναι συμβαλλόμενα μέρη της σύμβασης της Γενεύης του 1949 για την οδική κυκλοφορία θα ισχύει η εν λόγω σύμβαση. Για περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να επικοινωνούν με την αρμόδια αρχή του οικείου κράτους μέλους.

Περιαγωγή

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου το δίκαιο της Ένωσης για την περιαγωγή εφαρμόζεται όσον αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο. Ως εκ τούτου, ο κανονισμός για τη διασφάλιση της περιαγωγής χωρίς πρόσθετες χρεώσεις ισχύει επί του παρόντος και στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 η πρόσβαση των καταναλωτών του Ηνωμένου Βασιλείου σε υπηρεσίες περιαγωγής με χρέωση εσωτερικού στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα διασφαλίζεται πλέον από το δίκαιο της Ένωσης· αντιστοίχως, δεν θα διασφαλίζεται ούτε για τους καταναλωτές της Ένωσης που ταξιδεύουν στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ως εκ τούτου, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στην ΕΕ θα μπορούν να επιβάλλουν στους πελάτες πρόσθετο τέλος υπηρεσιών περιαγωγής.

Δικαιώματα των επιβατών

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το δίκαιο της Ένωσης σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών που ταξιδεύουν με αεροπλάνο, τρένο, λεωφορείο, πούλμαν ή πλοίο, συμπεριλαμβανομένης της παροχής βοήθειας σε επιβάτες με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα, θα εξακολουθεί να ισχύει για τους επιβάτες που ταξιδεύουν από το Ηνωμένο Βασίλειο προς κράτος μέλος της ΕΕ, ανεξάρτητα από το αν ο μεταφορέας είναι μεταφορέας του Ηνωμένου Βασιλείου ή της ΕΕ.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 θα επηρεαστεί το επίπεδο προστασίας των επιβατών που ταξιδεύουν μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Ανάλογα με τον τρόπο μεταφοράς, οι επιβάτες ενδέχεται να μην προστατεύονται πλέον από τα δικαιώματα των επιβατών της ΕΕ όταν ταξιδεύουν προς ή από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Συμβουλές προς τα πρόσωπα, τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Τα πρόσωπα που ταξιδεύουν θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις αλλαγές που αφορούν τους συνοριακούς ελέγχους, τις υποχρεώσεις θεώρησης, τα διαβατήρια των ζώων συντροφιάς, τις άδειες οδήγησης και τα τέλη περιαγωγής όταν ταξιδεύουν από και προς το Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι επιχειρήσεις που παρέχουν ταξιδιωτικές υπηρεσίες θα πρέπει να εξοικειωθούν με τις αλλαγές και είναι πιθανό να χρειαστεί να προσαρμόσουν τις διαδικασίες τους αναλόγως.

Οι εθνικές αρχές θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι υπάρχει επαρκές διαθέσιμο προσωπικό στα σημεία συνοριακής διέλευσης, και εφόσον είναι απαραίτητο, να προσαρμόσουν τις υποδομές. Θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι οι επιβάτες και οι ταξιδιώτες είναι άρτια ενημερωμένοι για τυχόν αλλαγές στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις τους.

5.Κινητικότητα και συντονισμός της κοινωνικής ασφάλισης

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου εξακολουθούν να επωφελούνται από την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων στην Ένωση. Οι πολίτες της ΕΕ μπορούν επίσης να ασκούν το δικαίωμά τους ελεύθερης κυκλοφορίας για να εργαστούν, να σπουδάσουν, να ασκήσουν επιχειρηματική δραστηριότητα ή να ζήσουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσης, όλοι οι κανόνες της Ένωσης για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης ισχύουν και —σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας αποχώρησης— θα συνεχίσουν να ισχύουν, ακόμη και μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, ως προς πρόσωπα που βρίσκονται σε διασυνοριακή κατάσταση στην οποία εμπλέκονται το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Η συμφωνία αποχώρησης προστατεύει επίσης τα δικαιώματα διαμονής και εργασίας τόσο των πολιτών της ΕΕ που διαμένουν νόμιμα στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και των υπηκόων του Ηνωμένου Βασιλείου που διαμένουν νόμιμα σε κράτος μέλος της ΕΕ κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, καθώς και των μελών των οικογενειών τους 26 .

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 παύει η ελεύθερη κυκλοφορία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου. Το γεγονός αυτό θα έχει επιπτώσεις στη διευκόλυνση της κινητικότητας για όλους τους πολίτες της ΕΕ που δεν απολαύουν των δικαιωμάτων που απονέμει η συμφωνία αποχώρησης και επιθυμούν να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο για μεγαλύτερο διάστημα, είτε ως σπουδαστές, εργαζόμενοι ή συνταξιούχοι ή για τα μέλη της οικογένειάς τους. Όλες οι μετακινήσεις τους προς το Ηνωμένο Βασίλειο θα διέπονται από τη νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου περί μετανάστευσης. Οι εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου που επιθυμούν να προσλάβουν πολίτες της ΕΕ θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες του Ηνωμένου Βασιλείου που δεν εφαρμόζονται σήμερα στο πλαίσιο του ενωσιακού καθεστώτος. Όλες οι μετακινήσεις προς την ΕΕ υπηκόων του Ηνωμένου Βασιλείου που δεν απολαύουν των δικαιωμάτων που απονέμει η συμφωνία αποχώρησης θα διέπονται από τους κανόνες περί μετανάστευσης της Ένωσης και των κρατών μελών. Οι εταιρείες της ΕΕ που επιθυμούν να προσλάβουν υπηκόους του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους οικείους κανόνες της Ένωσης και των αντίστοιχων κρατών μελών για τους υπηκόους τρίτων χωρών.

Όσον αφορά τους πολίτες της ΕΕ που θα ασκούν κάποια μορφή κινητικότητας στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος του Ηνωμένου Βασιλείου, θα πάψει να υφίσταται ο ισχύων συντονισμός των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης που προβλέπεται από τους κανονισμούς της Ένωσης. Το ίδιο θα ισχύει και για τους υπηκόους του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ, εκτός εάν καλύπτονται από ειδικούς κανόνες της Ένωσης που αφορούν τους υπηκόους τρίτων χωρών. Δεν θα παρέχεται η ίδια εκτενής διασυνοριακή προστασία ως προς την κοινωνική ασφάλιση όπως με βάση τους ισχύοντες κανόνες της Ένωσης, δεδομένου ότι οι κανόνες της Ένωσης δεν θα εφαρμόζονται πλέον. Ακόμη και στο πλαίσιο μελλοντικής συμφωνίας εταιρικής σχέσης με το Ηνωμένο Βασίλειο, θα μπορούσαν δυνητικά να διασφαλιστούν ορισμένα μόνο δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης. Οι ακριβείς όροι που θα ισχύουν εξαρτώνται από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με τη μελλοντική εταιρική σχέση, για παράδειγμα όσον αφορά το κόστος υγειονομικής περίθαλψης ή τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα.

6.Εταιρικό δίκαιο και αστικό δίκαιο

ΣΤ.1. Εταιρείες καταχωρισμένες στο Ηνωμένο Βασίλειο

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στην ενιαία αγορά, η οποία περιλαμβάνει τη θεμελιώδη ελευθερία εγκατάστασης. Ως εκ τούτου, μια εταιρεία μπορεί επί του παρόντος να είναι καταχωρισμένη στο Ηνωμένο Βασίλειο και η κεντρική διοίκηση ή η κύρια εγκατάστασή της να βρίσκεται σε κράτος μέλος της ΕΕ.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι εταιρείες που έχουν συσταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο θα θεωρούνται εταιρείες τρίτης χώρας και δεν θα αναγνωρίζονται αυτομάτως δυνάμει του άρθρου 54 της ΣΛΕΕ. Η αναγνώρισή τους θα διέπεται από τις διατάξεις του εθνικού δικαίου για τις εταιρείες που έχουν συσταθεί σε τρίτες χώρες.

Τα υποκαταστήματα εταιρειών του Ηνωμένου Βασιλείου σε κράτη μέλη της ΕΕ θα αποτελούν υποκαταστήματα εταιρειών τρίτης χώρας. Οι θυγατρικές εταιρειών του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ένωση είναι, καταρχήν, εταιρείες της ΕΕ και θα εξακολουθούν να καλύπτονται από το σύνολο των σχετικών διατάξεων της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Σε περίπτωση που εταιρείες οι οποίες έχουν συσταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο επιθυμούν να μετατραπούν σε εταιρείες της ΕΕ, θα πρέπει να προβούν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για τη σύστασή τους σε κράτος μέλος της ΕΕ.

ΣΤ.2. Συμβατική παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει σε στοιχεία του ευρωπαϊκού χώρου αστικής δικαιοσύνης 27 . Κατά συνέπεια, οι αποφάσεις τόσο σε αστικές όσο και σε εμπορικές υποθέσεις που εκδίδονται από δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου είναι επί του παρόντος άμεσα εκτελεστές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην πράξη, οι εμπορικές συμβάσεις ορίζουν συχνά ως αρμόδια τα δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου για την εκδίκαση τυχόν διαφορών.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 δεν θα εφαρμόζονται πλέον οι κανόνες της Ένωσης που διευκολύνουν τη διασυνοριακή αναγνώριση και εκτέλεση των αποφάσεων στην ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου 28 . Σε περίπτωση που το Ηνωμένο Βασίλειο προσχωρήσει στη σύμβαση της Χάγης του 2005 για τις συμφωνίες παρέκτασης της δικαιοδοσίας με δική του πρωτοβουλία μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, η εν λόγω σύμβαση θα εφαρμόζεται μόνο για την αναγνώριση και εκτέλεση των αποφάσεων που εκδίδονται από δικαστήρια που έχουν οριστεί σε συμφωνίες παρέκτασης αποκλειστικής δικαιοδοσίας οι οποίες θα συνάπτονται μετά την προσχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου στην εν λόγω σύμβαση. Ως εκ τούτου, η αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων δικαστηρίων του Ηνωμένου Βασιλείου θα διέπεται προς το παρόν από τους εθνικούς κανόνες του κράτους μέλους στο οποίο επιδιώκεται η αναγνώριση/εκτέλεση.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Συνιστάται σε όλες τις επιχειρήσεις να λαμβάνουν υπόψη την κατάσταση αυτή κατά την αξιολόγηση των συμβατικών επιλογών παρέκτασης διεθνούς δικαιοδοσίας.

Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι αποφάσεις που εκδίδονται από δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να μην είναι πλέον άμεσα εκτελεστές στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε σύγκριση με τη σημερινή κατάσταση.

7.Άλλες πτυχές: Δικαιώματα επί δεδομένων και δικαιώματα ψηφιακής και διανοητικής ιδιοκτησίας

Ζ.1. Διανοητική ιδιοκτησία

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στην ενιαία αγορά της ΕΕ. Ως εκ τούτου, ο κάτοχος δικαιώματος διανοητικής ιδιοκτησίας, π.χ. σήματος της ΕΕ, δεν μπορεί επί του παρόντος να επικαλεστεί το εν λόγω σήμα για να αντιταχθεί στην αποστολή εμπορευμάτων από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό την προϋπόθεση ότι τα εμπορεύματα έχουν διατεθεί στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου υπό το συγκεκριμένο σήμα από τον δικαιούχο ή με τη συναίνεσή του («αρχή της ανάλωσης» των δικαιωμάτων που απορρέουν από το δικαίωμα διανοητικής ιδιοκτησίας), και αντιστρόφως.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι έμποροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα μπορούν πλέον να επικαλούνται την αρχή της ανάλωσης έναντι δικαιούχων όταν προμηθεύονται προϊόντα από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο παράλληλο εμπόριο από το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να επανεξετάσουν τις επιχειρηματικές τους συμφωνίες.

Επιπλέον, από την 1η Ιανουαρίου 2021, μολονότι τα υφιστάμενα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας ενιαίου χαρακτήρα της ΕΕ (σήματα της ΕΕ, κοινοτικά σχέδια ή υποδείγματα, κοινοτικά δικαιώματα επί φυτικών ποικιλιών και γεωγραφικές ενδείξεις) εξακολουθούν να προστατεύονται βάσει της συμφωνίας αποχώρησης, τυχόν νέα δικαιώματα της ΕΕ ενιαίου χαρακτήρα θα έχουν περιορισμένο πεδίο εδαφικής εφαρμογής, δεδομένου ότι δεν θα ισχύουν πλέον στο Ηνωμένο Βασίλειο 29 .

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Τα ενδιαφερόμενα μέρη θα πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας των μελλοντικών δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, εφόσον αυτό κρίνεται σκόπιμο.

Ζ.2. Διαβίβαση και προστασία δεδομένων

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύεται από τη νομοθεσία της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων. Κατά συνέπεια, τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα μπορούν επί του παρόντος να διαβιβάζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς περιορισμούς.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 θα είναι δυνατή η συνέχιση της διαβίβασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προς το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά θα πρέπει να συμμορφώνεται με τους ειδικούς κανόνες και εγγυήσεις της Ένωσης σχετικά με τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε τρίτες χώρες, όπως προβλέπεται στον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων (ΓΚΠΔ) 30 της ΕΕ ή στην οδηγία για την προστασία των δεδομένων στο πλαίσιο της επιβολής του νόμου 31 .

Ειδικότερα, στο κεφάλαιο V του ΓΚΠΔ προβλέπονται διάφορα εργαλεία τα οποία διασφαλίζουν ότι, κατά τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προς τρίτες χώρες, δεν υπονομεύεται το επίπεδο προστασίας των φυσικών προσώπων που διασφαλίζεται στην Ένωση. Μεταξύ αυτών των εργαλείων, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να εκδώσει μονομερή απόφαση επάρκειας, βάσει του άρθρου 45 του γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων, εάν κρίνει ότι η τρίτη χώρα προσφέρει επαρκές επίπεδο προστασίας των δεδομένων.

Όπως υπογραμμίζεται στην πολιτική διακήρυξη 32 , η ΕΕ θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να ολοκληρώσει την εκτίμηση του καθεστώτος του Ηνωμένου Βασιλείου έως το τέλος του 2020, με την προοπτική ενδεχόμενης έκδοσης απόφασης εάν το Ηνωμένο Βασίλειο πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις. Η Επιτροπή διενεργεί επί του παρόντος την εν λόγω εκτίμηση και έχει πραγματοποιήσει σειρά τεχνικών συνεδριάσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο, προκειμένου να συγκεντρώσει πληροφορίες που θα συμβάλουν στη διαδικασία. Από την πλευρά του Ηνωμένου Βασιλείου, ο νόμος του περί προστασίας δεδομένων έχει αποδώσει επάρκεια στα κράτη μέλη της EΕ έως το τέλος του 2024, η οποία θα πρέπει να επανεξεταστεί πριν από τη συγκεκριμένη ημερομηνία.

Συμβουλές προς τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις των κρατών μελών

Οι επιχειρήσεις και οι δημόσιες διοικήσεις θα πρέπει να λάβουν τα απαιτούμενα μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι κάθε διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προς το Ηνωμένο Βασίλειο είναι σύμφωνη με τη νομοθεσία της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων, ανεξάρτητα από το σενάριο βάσει του οποίου θα ληφθεί απόφαση επάρκειας από την ΕΕ όσον αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο. Η συμμόρφωση μπορεί να επιτευχθεί με τη θέσπιση κατάλληλων εγγυήσεων, όπως προβλέπεται από τον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων δεσμευτικών εταιρικών κανόνων, ή μέσω ειδικών παρεκκλίσεων.

Ζ.3. Όνομα χώρου «.eu»

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου εφαρμόζεται το δίκαιο της Ένωσης για τα ονόματα χώρου «.eu» ανώτατου επιπέδου όσον αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στο Ηνωμένο Βασίλειο και οι πολίτες και κάτοικοι του Ηνωμένου Βασιλείου εξακολουθούν να έχουν δικαίωμα να καταχωρίζουν και να διατηρούν όνομα χώρου «.eu».

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά όχι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και οι κάτοικοι του Ηνωμένου Βασιλείου που δεν είναι πολίτες της ΕΕ, δεν θα έχουν πλέον δικαίωμα να καταχωρίζουν και να διατηρούν ονόματα χώρου «.eu».

Εάν τα εν λόγω πρόσωπα δεν μπορούν να αποδείξουν ότι εξακολουθούν να έχουν το δικαίωμα να διατηρούν όνομα χώρου «.eu», το όνομα χώρου τους θα ανακληθεί 33 μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Ωστόσο, οι πολίτες της ΕΕ που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούν να τηρούν ή να καταχωρίζουν νέα ονόματα χώρου «.eu», ακόμη και μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

8.Διεθνείς συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να δεσμεύεται από τις διεθνείς συμφωνίες που έχει συνάψει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ενημερώσει τους διεθνείς εταίρους της ότι, κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο τυγχάνει μεταχείρισης κράτος μέλος για τους σκοπούς των εν λόγω συμφωνιών.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021 το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα καλύπτεται πλέον από τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί από την Ένωση ή από κράτη μέλη που ενεργούν εξ ονόματος της Ένωσης ή από κοινού από την Ένωση και τα κράτη μέλη της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ενημερώσει τους διεθνείς εταίρους της σχετικά με τις συνέπειες της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση μέσω ρηματικής διακοίνωσης που απεστάλη μετά την υπογραφή της συμφωνίας αποχώρησης 34 .

Κατά συνέπεια, το Ηνωμένο Βασίλειο, συμπεριλαμβανομένων των υπηκόων και των οικονομικών φορέων του, δεν θα μπορεί πλέον να επωφελείται από τις πολλές εκατοντάδες διεθνείς συμφωνίες της Ένωσης, όπως οι συμφωνίες ελευθέρων συναλλαγών, οι συμφωνίες αμοιβαίας αναγνώρισης, οι κτηνιατρικές συμφωνίες ή οι διμερείς συμφωνίες σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές ή την ασφάλεια της αεροπορίας. Οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στην ΕΕ θα εξακολουθήσουν ασφαλώς να επωφελούνται από όλες τις υφιστάμενες διεθνείς συμφωνίες της Ένωσης.

Αυτό δεν θίγει το καθεστώς του Ηνωμένου Βασιλείου σε σχέση με πολυμερείς συμφωνίες των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο είναι αυτόνομα μέρος. Για παράδειγμα, το Ηνωμένο Βασίλειο θα παραμείνει αυτόνομα μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και θα καλύπτεται από τις σχετικές συμβάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, κυρίως σε σχέση με τις παραχωρήσεις και τις δεσμεύσεις του όσον αφορά τις συναλλαγές στους τομείς των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών ή τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας.


III. Προετοιμασία για οποιοδήποτε σενάριο

Οι αλλαγές που περιγράφονται στο μέρος ΙΙ της παρούσας ανακοίνωσης θα επέλθουν σε κάθε περίπτωση, είτε η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο καταλήξουν σε συμφωνία για μια φιλόδοξη νέα εταιρική σχέση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 είτε όχι.

Ωστόσο, είναι σαφές ότι σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία, θα προκληθούν διαταράξεις των οποίων οι προεκτάσεις θα είναι πολύ μεγαλύτερες από τις αλλαγές που περιγράφονται στο μέρος ΙΙ. Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία, θα ισχύουν οι δασμοί «πλέον ευνοούμενου κράτους» της κάθε πλευράς για τις εξαγωγές από την άλλη πλευρά· αυτό σημαίνει ότι τα εμπορεύματα που εισάγονται από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ένωση θα υπάγονται στο κοινό δασμολόγιο της ΕΕ, ενώ τα εμπορεύματα που εισάγονται από την Ένωση στο Ηνωμένο Βασίλειο θα υπάγονται στους δασμούς του Ηνωμένου Βασιλείου 35 .

Η παρούσα ανακοίνωση δεν επιδιώκει να προδικάσει το αποτέλεσμα των υπό εξέλιξη διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε αυτό το πλαίσιο, εστιάζει κυρίως σε ζητήματα τα οποία δεν αποτελούν επί του παρόντος αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι αυτό αφήνει σημαντικά περιθώρια αβεβαιότητας για τις δημόσιες διοικήσεις, τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας. Παράδειγμα της αβεβαιότητας αυτής αποτελεί το ερώτημα σχετικά με το τι θα συμβεί σε περίπτωση πιθανής συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στα προγράμματα Erasmus+ και «Ορίζων Ευρώπη» από τον Ιανουάριο του 2021. Μόνο το αποτέλεσμα των υπό εξέλιξη διαπραγματεύσεων μπορεί να άρει αυτή την αβεβαιότητα.

Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία για μια νέα εταιρική σχέση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, οι συνέπειες θα είναι σημαντικές. Ωστόσο, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το σενάριο αποχώρησης χωρίς συμφωνία σχετικά με τη μελλοντική σχέση θα διαφέρει από το σενάριο αποχώρησης χωρίς συμφωνία κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων σχετικά με την αποχώρηση του Ηνωμένου βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και τούτο για διάφορους λόγους:

1.Πρώτον, η συμφωνία αποχώρησης παρέχει ασφάλεια δικαίου σε διάφορους σημαντικούς τομείς στους οποίους η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση έχει δημιουργήσει αβεβαιότητα. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, ο δημοσιονομικός διακανονισμός, ο προσδιορισμός νομικά λειτουργικής λύσης για την αποφυγή της δημιουργίας σκληρών συνόρων στη νήσο της Ιρλανδίας, η συνέχιση της προστασίας του αποθέματος δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας ενιαίου χαρακτήρα της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων γεωγραφικών ενδείξεων), καθώς και οι προβλέψεις για τη εύτακτη εκκαθάριση όλων των υπό εξέλιξη διαδικασιών μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου (βλέπε πλαίσιο).

2.Δεύτερον, η μεταβατική περίοδος που ορίζεται στη συμφωνία αποχώρησης παρέχει στα ενδιαφερόμενα μέρη πρόσθετο, αν και περιορισμένο, χρόνο ώστε να προετοιμαστούν για οποιοδήποτε σενάριο, συμπεριλαμβανομένου του σεναρίου μη επίτευξης συμφωνίας για μελλοντική εταιρική σχέση έως την 1η Ιανουαρίου 2021.

3.Τρίτον, ένας περιορισμένος αριθμός νομοθετικών μέτρων της Ένωσης που θεσπίστηκαν το 2019 με στόχο την προετοιμασία για οποιοδήποτε σενάριο όσον αφορά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, θα παραμείνουν σε ισχύ ή θα τεθούν σε εφαρμογή κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, την καταχώριση του Ηνωμένου Βασιλείου στον κατάλογο τρίτων χωρών των οποίων οι υπήκοοι εξαιρούνται από την υποχρέωση θεώρησης για βραχεία παραμονή, καθώς και την κατανομή των δασμολογικών ποσοστώσεων της ΕΕ στο πλαίσιο του ΠΟΕ μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου.  

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω, η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά την κατάσταση και θα προσπαθήσει να προστατεύσει τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των πολιτών της και της οικονομίας της υπό οποιοδήποτε σενάριο.

ΠΛΑΙΣΙΟ: Η συμφωνία αποχώρησης, συμπεριλαμβανομένου του πρωτοκόλλου για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία

Η συμφωνία αποχώρησης που συνάφθηκε μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2020.

Περιλαμβάνει λεπτομερείς διατάξεις που αποσκοπούν στον περιορισμό των επιπτώσεων της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και από την ενιαία αγορά της και την τελωνειακή ένωση, ιδίως στους ακόλουθους τομείς:

Δικαιώματα των πολιτών: Η συμφωνία αποχώρησης προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ που διαμένουν νόμιμα. βάσει του δικαίου της Ένωσης, στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, καθώς και τα δικαιώματα των υπηκόων του Ηνωμένου Βασιλείου που διαμένουν νόμιμα, βάσει του δικαίου της Ένωσης, σε κράτος μέλος της EΕ την ίδια χρονική στιγμή, καθώς και των μελών της οικογένειάς τους, να συνεχίσουν να ζουν, να σπουδάζουν και να εργάζονται στα αντίστοιχα κράτη υποδοχής τους 36 .

Δημοσιονομικός διακανονισμός: Η συμφωνία αποχώρησης προβλέπει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα τηρήσουν όλες τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και τις δεσμεύσεις που θα οδηγήσουν στην υλοποίηση πραγματικών δαπανών μετά το 2020 37 .

Πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία /  και τη Βόρεια Ιρλανδία: Το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία θα τεθεί σε ισχύ κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και αποτελεί μια σταθερή λύση, η οποία θα συνεχίσει να εφαρμόζεται παράλληλα με οποιαδήποτε συμφωνία για τη μελλοντική εταιρική σχέση, με την επιφύλαξη της μελλοντικής συναίνεσης της Συνέλευσης της Βόρειας Ιρλανδίας για τη συνέχιση της εφαρμογής του.

Παρέχει μια νομικά λειτουργική λύση με την οποία αποφεύγεται η δημιουργία σκληρών συνόρων στη νήσο της Ιρλανδίας, προστατεύεται η οικονομία ολόκληρης της νήσου και η συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής (Συμφωνία του Μπέλφαστ) σε όλες τις διαστάσεις της, και διαφυλάσσεται η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, καθώς και η εσωτερική αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου.

Σύμφωνα με το εν λόγω πρωτόκολλο, η Βόρεια Ιρλανδία θα παραμείνει ευθυγραμμισμένη με περιορισμένο σύνολο κανόνων της Ένωσης, ιδίως όσον αφορά τα εμπορεύματα, ενώ θα ισχύουν παράλληλα ο ενωσιακός τελωνειακός κώδικας και οι κανόνες περί ΦΠΑ και ειδικών φόρων κατανάλωσης για όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία ή εξέρχονται απ’ αυτήν. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται οι τελωνειακές εξακριβώσεις και έλεγχοι στη νήσο της Ιρλανδίας.

Οι εξακριβώσεις και οι έλεγχοι θα πραγματοποιούνται στα εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, σε τρόφιμα και ζώντα ζώα, ώστε να διασφαλίζεται η τήρηση των υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών απαιτήσεων. Όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται προς τη Βόρεια Ιρλανδία ή εξέρχονται απ’ αυτήν θα πρέπει να συμμορφώνονται πλήρως με τους κανόνες και τα πρότυπα της Ένωσης.

Οι τελωνειακοί δασμοί της ΕΕ θα ισχύουν για τα εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία, εκτός εάν η μικτή επιτροπή ορίσει πλαίσιο προϋποθέσεων υπό τις οποίες θεωρείται ότι δεν υπάρχει κίνδυνος να εισέλθουν τα συγκεκριμένα εμπορεύματα στην ενιαία αγορά της ΕΕ. Βάσει του εν λόγω πλαισίου, δεν θα καταβάλλονται δασμοί εάν μπορεί να αποδειχθεί ότι δεν υπάρχει κίνδυνος να εισέλθουν στην ενιαία αγορά της ΕΕ τα εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι τελωνειακές διατυπώσεις και διαδικασίες της Ένωσης θα εφαρμόζονται για τα εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από περιοχές εκτός της ΕΕ ή για τα εμπορεύματα που εξάγονται από τη Βόρεια Ιρλανδία.

Οι κανόνες της ΕΕ για τον ΦΠΑ και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης εφαρμόζονται για τα εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία (ή εξέρχονται από αυτή) από (ή προς) το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ζητήματα διαχωρισμού: Η συμφωνία αποχώρησης διασφαλίζει επίσης την εύτακτη εκκαθάριση των υφιστάμενων συμφωνιών όσον αφορά ζητήματα που βρίσκονται σε εξέλιξη κατά τη χρονική στιγμή της αποχώρησης:

·επιτρέπει, όσον αφορά τα εμπορεύματα που έχουν διατεθεί στην αγορά πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, τη συνέχιση της περαιτέρω διάθεσής τους στην αγορά της ΕΕ ή του Ηνωμένου Βασιλείου έως ότου φτάσουν στον τελικό χρήστη τους, χωρίς να απαιτείται εκ νέου πιστοποίηση, εκ νέου σήμανση ή τροποποιήσεις των προϊόντων·

·προβλέπει διαδικασίες για τη διαχείριση και τη διακοπή υπό εξέλιξη ενδοενωσιακής κυκλοφορίας εμπορευμάτων, εν εξελίξει τελωνειακών καθεστώτων, καθώς και ζητημάτων που αφορούν τον ΦΠΑ και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης·

·προστατεύει το υφιστάμενο καθεστώς για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας ενιαίου χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένου του υφιστάμενου αποθέματος των γεωγραφικών ενδείξεων της ΕΕ·

·εκκαθαρίζει τις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και διασφαλίζει τα δικαιώματα όσων επηρεάζονται από τις διαδικασίες δυνάμει του δικαίου της Ένωσης·

·περιλαμβάνει διατάξεις για την εκκαθάριση της υπό εξέλιξη αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις·

·περιλαμβάνει διατάξεις για την εκκαθάριση διοικητικών και δικαστικών διαδικασιών (π.χ. κρατικές ενισχύσεις και διαδικασίες επί παραβάσει)·

·εξετάζει τη χρήση δεδομένων και πληροφοριών που ανταλλάχθηκαν πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και διασφαλίζει ότι τα δεδομένα που έχουν διαβιβαστεί πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου εξακολουθούν να προστατεύονται βάσει των αρχών και των διατάξεων που προβλέπονται στο δίκαιο της Ένωσης·

·προβλέπει την αποσύνδεση του Ηνωμένου Βασιλείου από δίκτυα, πληροφοριακά συστήματα και βάσεις δεδομένων που έχουν δημιουργηθεί βάσει του δικαίου της Ένωσης κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, ιδίως από τα δίκτυα στα οποία έχουν δυνατότητα πρόσβασης μόνο τα κράτη μέλη της Ένωσης ή οι συνδεδεμένες χώρες Σένγκεν·

·εξετάζει το θέμα της εν εξελίξει δικαστικής συνεργασίας σε εμπορικές υποθέσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η δυνατότητα επίκλησης των δικαστικών αποφάσεων·

·εξετάζει όλα τα ζητήματα που αφορούν την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρατόμ.

Όσον αφορά την υλοποίηση της συμφωνίας αποχώρησης, έχει συσταθεί η μικτή επιτροπή, η οποία επιβλέπει την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης. Στην εν λόγω επιτροπή συμπροεδρεύουν ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Maroš Šefčovič και ο Καγκελάριος του Δουκάτου του Λάνκαστερ κ. Michael Gove και έχει συνεδριάσει δύο φορές (μέσω τηλεδιάσκεψης), στις 30 Μαρτίου και στις 12 Ιουνίου 2020. Οι ειδικές επιτροπές για το Γιβραλτάρ, τα δικαιώματα των πολιτών, τις δημοσιονομικές διατάξεις, τις Περιοχές Κυρίαρχων Βάσεων στην Κύπρο και το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία έχουν ξεκινήσει τις εργασίες τους.



IV.Συμπέρασμα: Η ετοιμότητα είναι καθοριστικής σημασίας

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την επίτευξη μιας φιλόδοξης μελλοντικής συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ωστόσο, από την παρούσα ανακοίνωση προκύπτει ότι, ακόμη και σε περίπτωση σύναψης της πλέον φιλόδοξης μελλοντικής εταιρικής σχέσης —με βάση τις οδηγίες διαπραγμάτευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια νέα εταιρική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο 38 , οι οποίες εκδόθηκαν στις 25 Φεβρουαρίου 2020, και με βάση το σχέδιο κειμένου της συμφωνίας για τη νέα εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου 39 , το οποίο δημοσιεύτηκε στις 17 Μαρτίου 2020—, από την 1η Ιανουαρίου 2021 θα υπάρξουν εκτεταμένες και αυτόματες αλλαγές και συνέπειες για τους πολίτες, τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις, τις δημόσιες διοικήσεις, τους επενδυτές, τους σπουδαστές και τους ερευνητές.

Αυτές οι αλλαγές είναι αναπόφευκτες —ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των υπό εξέλιξη διαπραγματεύσεων— λόγω της απόφασης του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση. Η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών, όπως προβλέπεται από το δίκαιο της Ένωσης, θα πάψει να ισχύει κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Η εξέλιξη αυτή θα έχει εκτεταμένες επιπτώσεις, ιδίως για τις διασυνοριακές συναλλαγές στους τομείς των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών, καθώς και για την κινητικότητα των προσώπων.

Η Επιτροπή καλεί επομένως όλες τις δημόσιες διοικήσεις, τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη να διασφαλίσουν ότι έχουν προετοιμαστεί για αυτές τις αναπόφευκτες αλλαγές. Σε περίπτωση που δεν ληφθούν σχετικά προπαρασκευαστικά μέτρα, θα αυξηθεί ο αρνητικός αντίκτυπος και το κόστος των εργασιών τους κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

Απόκειται εντέλει στις επιχειρήσεις και σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη να πραγματοποιήσουν τη δική τους εκτίμηση κινδύνου και να λάβουν τα δικά τους μέτρα ετοιμότητας βάσει της ατομικής τους κατάστασης, ωστόσο κανείς δεν θα πρέπει να υποτιμήσει τις προκλήσεις στον τομέα της εφοδιαστικής που θα προκύψουν από την 1η Ιανουαρίου 2021, επιπλέον των αλλαγών νομικής φύσης περιγράφονται στην παρούσα ανακοίνωση.

Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να συνεχίσουν τις δραστηριότητες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σε εθνικό επίπεδο, με τις οποίες θα ενθαρρύνονται οι δημόσιες διοικήσεις, οι πολίτες, οι επιχειρήσεις και τα ενδιαφερόμενα μέρη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα ετοιμότητας. Αυτές οι προσπάθειες θα πρέπει να προσαρμοστούν ανάλογα με την κατάσταση των ενδιαφερόμενων μερών στα επιμέρους κράτη μέλη. Κατά τους προσεχείς μήνες η Επιτροπή θα συνεργαστεί με όλα τα κράτη μέλη προκειμένου να επανεξετάσει το επίπεδο ετοιμότητάς τους ως προς όλες τις πτυχές, καθώς και να διευκολύνει τις προσπάθειες ευαισθητοποίησης που καταβάλλουν οι δημόσιες διοικήσεις έναντι των οικείων ενδιαφερόμενων μερών.

Τα ενδιαφερόμενα μέρη καλούνται επίσης να ανατρέξουν εκ νέου στις ανακοινώσεις που δημοσιεύτηκαν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο δυνάμει του άρθρου 50, καθώς και να συμβουλεύονται τις ιστοσελίδες της Επιτροπής που αφορούν την ετοιμότητα για περαιτέρω επικαιροποιήσεις προηγούμενων ανακοινώσεων ετοιμότητας. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί με όλες τις σχετικές ενώσεις ενδιαφερόμενων μερών ώστε να επιστήσει την προσοχή τους σε αυτές τις πληροφορίες.

Τέλος, η Επιτροπή καλεί όλες τις εθνικές και ευρωπαϊκές καταναλωτικές, επιχειρηματικές και εμπορικές ενώσεις να διασφαλίσουν ότι τα μέλη τους είναι πλήρως ενημερωμένα για τις αλλαγές που θα επέλθουν, ανεξάρτητα από τη μελλοντική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο.



Παράρτημα 1: Κατάλογος επικαιροποιημένων ανακοινώσεων σχετικά με την ετοιμότητα για τη λήξη της μεταβατικής περιόδου

Οι 59 ανακοινώσεις ετοιμότητας που παρατίθενται κατωτέρω έχουν δημοσιευτεί από τις 16 Μαρτίου 2020 με στόχο να στηριχθούν οι προετοιμασίες των ενδιαφερόμενων μερών για τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Είναι διαθέσιμες στη διεύθυνση: https://ec.europa.eu/info/european-union-and-united-kingdom-forging-new-partnership/future-partnership/getting-ready-end-transition-period_el  

Ο κατάλογος αυτός θα συνεχίσει να επικαιροποιείται σε τακτική βάση εφόσον δημοσιεύονται νέες ανακοινώσεις.

·Αεροπορικές μεταφορές

·Αναπαραγωγή ζώων (ζωοτεχνία)

·Μεταφορά ζώων

·Διαχείριση περιουσιακών στοιχείων

·Υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων

·Αεροπορική προστασία και προστασία στη θάλασσα

·Ασφάλεια πτήσεων

·Τραπεζικές υπηρεσίες και υπηρεσίες πληρωμών

·Βιοκτόνα προϊόντα

·Κανονισμός για τα χημικά προϊόντα στο πλαίσιο του REACH

·Κλινικές δοκιμές

·Εταιρικό δίκαιο

·Προστασία καταναλωτών και δικαιώματα επιβατών

·Πνευματική ιδιοκτησία

·Καλλυντικά προϊόντα

·Οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας

·Προστασία δεδομένων

·Ηλεκτρονικό εμπόριο

·Ηλεκτρονική υπογραφή (ηλεκτρονική ταυτοποίηση και υπηρεσίες εμπιστοσύνης για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές)

·Ηλεκτρονικές επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένης της περιαγωγής

·Σύστημα εμπορίας εκπομπών

·Ονόματα χώρου «.eu»

·Οικολογικό σήμα της ΕΕ

·Ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων

·Ειδικοί φόροι κατανάλωσης

·Ανάλωση των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας

·Ζωοτροφές

·Νομοθεσία για τα τρόφιμα

·Γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί

·Γεωγραφικός αποκλεισμός

·Γεωγραφικές ενδείξεις

·Ορθή εργαστηριακή πρακτική (ΟΕΠ)

·Βιομηχανικά προϊόντα

·«Χωροκατακτητικά ξένα είδη»

·Θαλάσσιες μεταφορές

·Φάρμακα (για ανθρώπινη χρήση, κτηνιατρικά)

·Διακινήσεις ζώντων ζώων

·Φυσικά μεταλλικά νερά

·Διαδικτυακές αγορές με επακόλουθη παράδοση δέματος

·Βιολογικά προϊόντα

·Υγεία των φυτών

·Φυτοπροστατευτικά προϊόντα

·Φυτικό αναπαραγωγικό υλικό

·Δικαιώματα επί φυτικών ποικιλιών

·Απαγορεύσεις και περιορισμοί εισαγωγών/εξαγωγών (συμπεριλαμβανομένων των αδειών εισαγωγής/εξαγωγής)

·Προστασία των ζώων κατά τη θανάτωσή τους

·Είδη πυροτεχνίας

·Σιδηροδρομικές μεταφορές

·Σκάφη αναψυχής και ατομικά σκάφη

·Ασφάλεια δικτύων και πληροφοριακών συστημάτων

·Ανακύκλωση πλοίων

·Ουσίες ανθρώπινης προέλευσης (αίμα, ιστοί και κύτταρα, όργανα)

·Συμπληρωματικά πιστοποιητικά προστασίας για φάρμακα και για φυτοπροστατευτικά προϊόντα

·Προϊόντα καπνού

·Εμπορικά σήματα και σχέδια ή υποδείγματα

·Mεταφερόμενος εξοπλισμός υπό πίεση

·Φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ — Εμπορεύματα)

·Φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ — Υπηρεσίες)

·Μεταφορές αποβλήτων



   

(1)

 Συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (ΕΕ L 29 της 31.1.2020, σ. 7) (στο εξής: συμφωνία αποχώρησης).

(2)

Με την επιφύλαξη ορισμένων εξαιρέσεων που προβλέπονται στο άρθρο 127 της συμφωνίας αποχώρησης, καμία από τις οποίες δεν είναι συναφής στο πλαίσιο της παρούσας ανακοίνωσης.

(3)

Σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 1 της συμφωνίας αποχώρησης, προβλέπεται η δυνατότητα παράτασης αυτής της μεταβατικής περιόδου μία φορά, κατ' ανώτατο όριο ένα ή δύο έτη, με την έκδοση κοινής απόφασης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο πριν από την 1η Ιουλίου 2020. Το Ηνωμένο Βασίλειο αρνήθηκε τη λήψη σχετικής απόφασης και ως εκ τούτου η μεταβατική περίοδος θα λήξει αυτοδικαίως στις 31 Δεκεμβρίου 2020.

(4)

Εξαιρουμένων εκείνων που διέπονται από το άρθρο 138 της συμφωνίας αποχώρησης και την πολιτική διακήρυξη (PEACE PLUS).

(5)

Κυβέρνηση της Αυτής Μεγαλειότητας, «The Future Relationship with the Union: The UK’s Approach to Negotiations», 27 Φεβρουαρίου 2020.

(6)

Σχέδιο κειμένου της συμφωνίας για τη νέα εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 17 Μαρτίου 2020, βλέπε: https://ec.europa.eu/info/publications/draft-text-agreement-new-partnership-united-kingdom_en

(7)

Αναθεωρημένο κείμενο της πολιτικής διακήρυξης για τον καθορισμό του πλαισίου της μελλοντικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως συμφωνήθηκε σε επίπεδο διαπραγματευτών στις 17 Οκτωβρίου 2019 (ΕΕ C 34 της 31.1.2020, σ. 1-16).

(8)

 Ειδικότερα, μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών δεν προβλέπει έννοιες της εσωτερικής αγοράς (στον τομέα των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών) όπως η αμοιβαία αναγνώριση, η «αρχή της χώρας καταγωγής» και η εναρμόνιση. Στο πλαίσιο μιας συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών υπάρχουν τελωνειακές διατυπώσεις και έλεγχοι, μεταξύ άλλων όσον αφορά την καταγωγή των εμπορευμάτων και των εισροών τους, καθώς και απαγορεύσεις και περιορισμοί για τις εισαγωγές και τις εξαγωγές.

(9)

 Η συμφωνία αποχώρησης επιτρέπει τα εμπορεύματα που έχουν διατεθεί στην αγορά πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου να συνεχίσουν να καθίστανται διαθέσιμα στην αγορά της ΕΕ ή του Ηνωμένου Βασιλείου έως ότου φτάσουν στον τελικό χρήστη τους, χωρίς να απαιτείται εκ νέου πιστοποίηση, επισήμανση ή τροποποίηση των προϊόντων.

(10)

Με την επιφύλαξη ότι, τέσσερα έτη μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, η Συνέλευση της Βόρειας Ιρλανδίας θα συναινέσει ως προς τη συνέχιση της εφαρμογής του πρωτοκόλλου.

(11)

Οι αριθμοί EORI είναι αριθμοί αναγνώρισης τους οποίους πρέπει να χρησιμοποιούν όλες οι επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα που επιθυμούν να ασκούν εμπορικές συναλλαγές εκτός της ΕΕ για τους σκοπούς ταυτοποίησης σε όλα τα τελωνειακά καθεστώτα και τις τελωνειακές διατυπώσεις και, γενικότερα, κατά την ανταλλαγή πληροφοριών με τις τελωνειακές υπηρεσίες.

(12)

Κατά τη διάρκεια της φάσης αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, η Επιτροπή και οι εθνικές τελωνειακές αρχές έχουν καταστήσει ήδη διαθέσιμο σημαντικό αριθμό ανακοινώσεων με λεπτομερείς πληροφορίες ως προς τον τρόπο λειτουργίας των νέων τελωνειακών συνόρων μεταξύ της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου.

(13)

Θα πρέπει να προσαρμοστούν αναλόγως οι δηλώσεις προμηθευτών, συμπεριλαμβανομένων των δηλώσεων τακτικών προμηθευτών.

(14)

Για παράδειγμα, στην περίπτωση της ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων προϊόντων για την ενεργειακή επισήμανση (EPREL).

(15)

Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν τα απόβλητα, τα πυροβόλα όπλα, τα «είδη διπλής χρήσης», τα δείγματα ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση και ορισμένες επικίνδυνες χημικές ουσίες.

(16)

 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ΕΕ L 396 της 30.12.2006, σ. 1).

(17)

 Συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων για τους μετανάστες και τις θεωρήσεις, κατά περίπτωση.

(18)

 Βλέπε μέρος IV με τίτλο «Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες» του αναθεωρημένου κειμένου της πολιτικής διακήρυξης για τον καθορισμό του πλαισίου της μελλοντικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως συμφωνήθηκε σε επίπεδο διαπραγματευτών στις 17 Οκτωβρίου 2019 (ΕΕ C 34 της 31.1.2020, σ. 1).

(19)

COM(2019) 349 final. Ανακοίνωση της Επιτροπής, Ισοδυναμία στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.

(20)

Τομείς στους οποίους έχει εκδοθεί ήδη απόφαση:

- Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 648/2012 για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών (κανονισμός EMIR), όπως έχει τροποποιηθεί· άρθρο 1 παράγραφος 6 — εξαίρεση κεντρικών τραπεζών και δημόσιων φορέων

- Κανονισμός (ΕΕ) 2015/2365 περί διαφάνειας των συναλλαγών χρηματοδότησης τίτλων και επαναχρησιμοποίησης (κανονισμός SFTR)· άρθρο 2 παράγραφος 4 — εξαίρεση κεντρικών τραπεζών

- Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 600/2014 για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (κανονισμός MIFIR)· άρθρο 1 παράγραφος 9 — εξαίρεση κεντρικών τραπεζών

- Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 596/2014 για την κατάχρηση της αγοράς (κανονισμός για την κατάχρηση της αγοράς)· άρθρο 6 παράγραφος 5 — απαλλαγή κεντρικών τραπεζών και δημόσιων φορέων

(21)

 - Οδηγία 2004/109/ΕΚ — οδηγία για τη διαφάνεια — λογιστικά πρότυπα· άρθρο 23 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο σημείο ii) — γενικές απαιτήσεις διαφάνειας

- Οδηγία 2006/43/ΕΚ για τους υποχρεωτικούς ελέγχους των ετήσιων και των ενοποιημένων λογαριασμών· άρθρο 45 παράγραφος 6 — ισοδυναμία των προτύπων και απαιτήσεων της τρίτης χώρας με τα διεθνή ελεγκτικά πρότυπα

- Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 600/2014 για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (κανονισμός MIFIR)· άρθρο 33 παράγραφος 2 — παράγωγα: υποχρεώσεις εκτέλεσης και εκκαθάρισης συναλλαγών· άρθρο 38 παράγραφος 3 — πρόσβαση σε τόπους διαπραγμάτευσης τρίτων χωρών και CCP· άρθρο 47 παράγραφος 1 — επιχειρήσεις παροχής επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες σε επαγγελματίες πελάτες και επιλέξιμους αντισυμβαλλόμενους στην ΕΕ

– Οδηγία 2014/65/ΕΕ για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και την τροποποίηση της οδηγίας 2002/92/ΕΚ και της οδηγίας 2011/61/ΕΕ (οδηγία MiFID 2 – αναδιατύπωση)· άρθρο 25 παράγραφος 4 στοιχείο α) — ρυθμιζόμενες αγορές για τους σκοπούς της διευκόλυνσης της διάθεσης στην ΕΕ ορισμένων χρηματοπιστωτικών μέσων

– κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 596/2014 για την κατάχρηση της αγοράς (κανονισμός για την κατάχρηση της αγοράς)· άρθρο 6 παράγραφος 6 — απαλλαγή για τις δραστηριότητες κλιματικής πολιτικής

– Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 236/2012 για τις ανοικτές πωλήσεις και ορισμένες πτυχές των συμβολαίων ανταλλαγής πιστωτικής αθέτησης (κανονισμός SSR)·

άρθρο 17 παράγραφος 2 — εξαιρέσεις για δραστηριότητες ειδικής διαπραγμάτευσης

– Κανονισμός (EE) 2017/1129, της 14ης Ιουνίου 2017, σχετικά με το ενημερωτικό δελτίο που πρέπει να δημοσιεύεται κατά τη δημόσια προσφορά κινητών αξιών ή κατά την εισαγωγή κινητών αξιών προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά και την κατάργηση της οδηγίας 2003/71/ΕΚ· άρθρο 29 παράγραφος 3 — κανόνες για το ενημερωτικό δελτίο

(22)

Με εξαίρεση τη Βόρεια Ιρλανδία, η οποία, σύμφωνα με το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία, θα εξακολουθήσει να εναρμονίζεται με περιορισμένο σύνολο κανόνων της Ένωσης ώστε να αποφεύγονται οι τελωνειακές εξακριβώσεις και έλεγχοι στη νήσο της Ιρλανδίας.

(23)

 Ωστόσο, τα πρόσωπα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του μέρους II της συμφωνίας αποχώρησης θα επωφελούνται από την εφαρμογή των κανόνων της ενιαίας αγοράς της ΕΕ όσον αφορά τις διαδικασίες αναγνώρισης που θα ισχύουν στις 31 Δεκεμβρίου 2020.

(24)

 Αυτό δεν ισχύει για τις διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Ιρλανδίας, δεδομένου ότι βάσει του άρθρου 9 της συμφωνίας αποχώρησης, η Βόρεια Ιρλανδία θα εξακολουθήσει να συμμετέχει στην ολοκληρωμένη ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη τη νήσο της Ιρλανδίας.

(25)

Η παρούσα ενότητα (έλεγχοι προσώπων) δεν ισχύει για τις μετακινήσεις μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ιρλανδίας, δεδομένου ότι, με βάση το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία μπορούν να συνεχίσουν να συνομολογούν ρυθμίσεις μεταξύ τους σχετικά με την κυκλοφορία των προσώπων μεταξύ των εδαφών τους («Κοινή Ταξιδιωτική Περιοχή»), με πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων των φυσικών προσώπων που απονέμει το δίκαιο της Ένωσης.

(26)

Οι πολίτες της Ένωσης, εξαιρουμένων των πολιτών της Ένωσης ιρλανδικής ιθαγένειας, θα πρέπει να υποβάλλουν αίτηση για να αποκτήσουν καθεστώς εγκατεστημένου ή δυνάμει εγκατεστημένου προσώπου βάσει του προγράμματος εγκατάστασης πολιτών της Ένωσης, το οποίο διατηρεί το Ηνωμένο Βασίλειο.

(27)

Παρότι το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να εφαρμόζει την πολιτική της Ένωσης σε θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων κατά τη μεταβατική περίοδο, έχει ασκήσει το δικαίωμα να μη συμμετέχει στον συγκεκριμένο τομέα και δεν επέλεξε ποτέ να συμμετάσχει σε όλες τις πράξεις στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις.

(28)

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, από την 1η Ιανουαρίου 2021, η πλατφόρμα ηλεκτρονικής επίλυσης διαφορών (ΗΕΔ) της ΕΕ δεν θα είναι πλέον διαθέσιμη για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών μεταξύ καταναλωτών που διαμένουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εμπόρων που είναι εγκατεστημένοι στο Ηνωμένο Βασίλειο.

(29)

Τα υφιστάμενα δικαιώματα ενιαίου χαρακτήρα διαφυλάσσονται στο Ηνωμένο Βασίλειο βάσει των άρθρων 54 και 57 της συμφωνίας αποχώρησης, με τη μετατροπή τους σε δικαιώματα του Ηνωμένου Βασιλείου.

(30)

Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?qid=1594051658864&uri=CELEX%3A32016R0679

(31)

Οδηγία (ΕΕ) 2016/680, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A32016L0680  

(32)

Βλέπε μέρος ΙΙ με τίτλο «Προστασία των δεδομένων» του αναθεωρημένου κειμένου της πολιτικής διακήρυξης για τον καθορισμό του πλαισίου της μελλοντικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως συμφωνήθηκε σε επίπεδο διαπραγματευτών στις 17 Οκτωβρίου 2019 (ΕΕ C 34 της 31.1.2020, σ. 1).

(33)

Τα ονόματα χώρου που ανακαλούνται παύουν πλέον να λειτουργούν. Δεν μπορούν πλέον να υποστηρίξουν ενεργητικές υπηρεσίες, όπως ιστότοποι ή διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

(34)

  https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/model-note-verbale-international-partners_en.pdf  

(35)

Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δημοσιεύσει πληροφορίες σχετικά με το νέο γενικό δασμολόγιό που θα ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2021 και για τα εμπορεύματα της ΕΕ σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία για τη μελλοντική σχέση μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου. https://www.gov.uk/guidance/uk-tariffs-from-1-january-2021

(36)

Για λεπτομερείς πληροφορίες, βλέπε έγγραφο καθοδήγησης της Επιτροπής (2020/C 173/01) σχετικά με το δεύτερο μέρος της συμφωνίας αποχώρησης,

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/ELL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020XC0520(05)&from=ELN  

(37)

 Το άρθρο 138 της συμφωνίας αποχώρησης προβλέπει ότι, όσον αφορά την υλοποίηση των προγραμμάτων και των δραστηριοτήτων της Ένωσης για τα οποία έχουν αναληφθεί υποχρεώσεις βάσει του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2014-2020 ή προηγούμενων δημοσιονομικών προοπτικών, το εφαρμοστέο δίκαιο της Ένωσης εξακολουθεί να εφαρμόζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2020 έως την περάτωση των εν λόγω προγραμμάτων και δραστηριοτήτων της Ένωσης. Η συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου σε μελλοντικά προγράμματα εξαρτάται από τη συμφωνία νέας εταιρικής σχέσης, εκτός εάν το πρόγραμμα επιτρέπει κατ’ εξαίρεση τη συμμετοχή τρίτων χωρών και των οντοτήτων τους χωρίς να απαιτείται συμφωνία.

(38)

  https://www.consilium.europa.eu/media/42736/st05870-ad01re03-en20.pdf

(39)

Σχέδιο κειμένου της συμφωνίας για τη νέα εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 17 Μαρτίου 2020, βλέπε: https://ec.europa.eu/info/publications/draft-text-agreement-new-partnership-united-kingdom_en

Top