14.4.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 133/17

Εισηγητής:

ο κ. Daniel MAREELS

1.1.

Με δεδομένο ότι η ανάκαμψη των οικονομιών στην Ευρώπη παραμένει αργή και εύθραυστη και το επίπεδο των επενδύσεων χαμηλό, το ζητούμενο είναι να δοθεί προτεραιότητα στην αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων πόρων για την επίτευξη μιας υγιούς και σταθερής οικονομικής ανάκαμψης σε ένα πιο ενοποιημένο περιβάλλον. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η ένωση κεφαλαιαγορών μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου αυτού και, ως εκ τούτου, χαιρετίζει το «Σχέδιο Δράσης για την Οικοδόμηση Ένωσης Κεφαλαιαγορών».

1.2.

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τους στόχους του σχεδίου δράσης. Το ζητούμενο είναι να κινητοποιηθούν κεφάλαια στην Ευρώπη και να διοχετευτούν σε όλες τις επιχειρήσεις, στις υποδομές και σε βιώσιμα μακρόπνοα σχέδια με θετικό αντίκτυπο στην απασχόληση. Οι επενδυτές χρειάζονται καλύτερη προστασία, περισσότερες ευκαιρίες.

1.3.

Η διεύρυνση και διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης είναι στοιχεία που έχουν καθοριστική σημασία για την αύξηση των επενδύσεων και της ανάπτυξης, καθώς και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Αυτό πρέπει να γίνει σε μία ενιαία κεφαλαιαγορά. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εναρμόνιση και ενοποίηση των κανόνων. Για τον λόγο αυτό, είναι αναγκαίο όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν, να εφαρμόσουν και να επιτηρούν τα διάφορα μέτρα του σχεδίου δράσης με τον ίδιο τρόπο.

1.4.

Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, η επιτυχία της ένωσης κεφαλαιαγορών θα εξαρτηθεί από τον συνδυασμό των καλύτερων στοιχείων της τρέχουσας κατάστασης και τη μεγιστοποίηση των νέων ευκαιριών. Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εύκολη, αποτελεσματική και διαφοροποιημένη πρόσβαση στη χρηματοδότηση, στην πιο ομοιόμορφη κατανομή των κεφαλαίων και στη μείωση του κόστους κεφαλαίου. Χρειάζονται εγγυήσεις στο πεδίο της διεθνούς ανταγωνιστικότητας και ελκυστικότητας.

1.5.

Η τραπεζική χρηματοδότηση θα συνεχίσει να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στη χρηματοδότηση της οικονομίας. Οι τράπεζες έχουν έναν σημαντικό ρόλο όχι μόνο ως πιστωτικά ιδρύματα, αλλά και ως ενδιάμεσοι στις κεφαλαιαγορές. Η ΕΟΚΕ είναι της γνώμης ότι πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω ορισμένες νέες αγορές, συμπεριλαμβανομένων των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς έτσι μπορεί να προκύψει αύξηση των πιστώσεων προς τις ΜΜΕ.

1.6.

Η ΕΟΚΕ ενδιαφέρεται όλως ιδιαιτέρως για τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, που αποτελούν την καρδιά της ευρωπαϊκής οικονομίας και είναι ζωτικής σημασίας για την απασχόληση. Ωστόσο, διατυπώνει σοβαρά ερωτηματικά ως προς την καταλληλότητα και την αποτελεσματικότητα της ένωσης κεφαλαιαγορών για τις ΜΜΕ.

1.6.1.

Για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις η πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές είναι γενικά δύσκολη. Θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τους διαύλους χρηματοδότησης που είναι οι πιο κατάλληλοι γι’ αυτές. Θα πρέπει, συνεπώς, να διασφαλιστεί το ευρύτερο δυνατό φάσμα χρηματοδοτικών δομών και δυνατοτήτων και η ευρύτερη δυνατή διαφοροποίηση του οικονομικού οικοσυστήματος.

1.6.2.

Όσον αφορά την κλασική χρηματοδότηση, η οποία πρέπει να υποστηριχθεί περαιτέρω, ιδίως όσον αφορά τις εγγυήσεις, αξιοσημείωτα επίσης είναι και τα εθνικά της χαρακτηριστικά. Οι αξιόπιστες δομές δεν πρέπει να τεθούν υπό αμφισβήτηση από την ένωση κεφαλαιαγορών. Ο δημοσιονομικός κανονισμός πρέπει να λαμβάνει καλύτερα υπόψη τα αξιόπιστα εθνικά χαρακτηριστικά στο μέλλον, έτσι ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο ο δανεισμός των περιφερειακών ΜΜΕ.

1.6.3.

Εξάλλου, πρέπει να διερευνηθούν όλες οι υπόλοιπες χρήσιμες εναλλακτικές λύσεις και, όπου είναι δυνατόν, να αναπτυχθούν άλλα μέσα, όπως το σχέδιο Juncker. Ο ρόλος της ΕΤΕπ μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω σε σχέση με τα μέσα (π.χ. συστήματα εγγυήσεων) για τη χρηματοδότηση της οικονομίας (1). Οι προτάσεις για τις τιτλοποιήσεις STS (2) είναι επίσης ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

1.6.4.

Για τις άλλες ΜΜΕ, η πρόσβαση στην κεφαλαιαγορά πρέπει να είναι εξίσου αποτελεσματική όπως για όλες τις επιχειρήσεις. Η χρηματοδότηση θα πρέπει να είναι φθηνότερη και με λιγότερο κόστος. Θα πρέπει πλέον να εξαλειφθεί το ιδιαίτερα ανασταλτικό υφιστάμενο έλλειμμα πληροφόρησης και το πλαίσιο να καταστεί πιο φιλικό προς τις ΜΜΕ. Για τον σκοπό αυτό θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πηγή έμπνευσης οι υφιστάμενες «βέλτιστες πρακτικές».

1.7.

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η ένωση κεφαλαιαγορών πρέπει να έχει ως προτεραιότητα την οικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην ΕΕ. Η επέκταση και διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης σε μια ενιαία αγορά θα επιφέρει έναν υγιή επιμερισμό των κινδύνων και οι ευρωπαϊκές οικονομίες πρέπει να γίνουν πιο ισχυρές και πιο ανθεκτικές στους κλυδωνισμούς.

1.8.

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι πρέπει να θεσπιστεί ένα κατάλληλο ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο το οποίο να προσφέρει στις κεφαλαιαγορές κάθε ευκαιρία ανάπτυξης και να συγκρατεί τους αδύναμους παίκτες από πράξεις όπως είναι η ανάληψη υπερβολικών ή δυσανάλογων κινδύνων. Το νέο σύστημα θα πρέπει να είναι ανθεκτικό έναντι των δυσμενών επιπτώσεων ενδεχόμενων νέων κρίσεων. Αυτό συνεπάγεται επίσης μεγαλύτερη σύγκλιση και συνεργασία στον τομέα της μικρο- και μακρο-προληπτικής εποπτείας, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

1.9.

Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα θα πρέπει επίσης να συμπεριληφθεί σε αυτό το πλαίσιο και να τεθεί υπό έλεγχο ο κίνδυνος του ρυθμιστικού αρμπιτράζ. Είναι επίσης σημαντικό να ισχύουν οι ίδιοι όροι ανταγωνισμού για όλους τους παρόχους παρόμοιων χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων στις αγορές, ενώ θα πρέπει να γενικευτεί η τήρηση της αρχής «ίδιοι κίνδυνοι, ίδιοι κανόνες».

1.10.

Οι κεφαλαιαγορές προσφέρουν επίσης νέες ευκαιρίες για τους επενδυτές. Η ΕΟΚΕ θεωρεί θετικό το στοιχείο αυτό, υπό την προϋπόθεση ότι θα προβλεφτεί ένα κατάλληλο πλαίσιο που να παρέχει καλύτερη προστασία. Ως εκ τούτου, είναι επιθυμητή η περαιτέρω απλοποίηση, η διαφάνεια και η συγκρισιμότητα των χρηματοοικονομικών μέσων και των πληροφοριών στο πεδίο αυτό, πράγμα από το οποίο μπορούν να επωφεληθούν και οι επιχειρήσεις που αναζητούν χρηματοδότηση. Ακόμη, χρειάζονται περισσότερες προσπάθειες στο πεδίο της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης.

1.11.

Όσον αφορά την υλοποίηση του σχεδίου δράσης, η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την ακολουθούμενη «από κάτω προς τα πάνω» και «βήμα προς βήμα» προσέγγιση, πιστεύει όμως ταυτόχρονα ότι οι προσπάθειες θα πρέπει να συνεχιστούν χωρίς άλλη καθυστέρηση, με την αξιοποίηση της δυναμικής και της υποστήριξης που έχουν προκύψει μετά την έκδοση της πράσινης βίβλου. Τονίζει επίσης ότι η δημιουργία ένωσης κεφαλαιαγορών αποτελεί σημαντικό έργο κατά το οποίο τα πάντα θα εξαρτηθούν από τις λεπτομέρειες και τις παρεχόμενες εγγυήσεις. Επιπλέον, η ευκολότερη πρόσβαση σε δανεισμό σίγουρα δεν αποτελεί πρόβλημα σε όλα τα κράτη μέλη, και η χαλάρωση της προσφοράς δεν μπορεί ποτέ να λύσει ένα πρόβλημα από την πλευρά της ζήτησης. Ως εκ τούτου, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να μη θεωρούμε ότι η ένωση κεφαλαιαγορών προσφέρει τη λύση για όλα τα προβλήματα της ΕΕ.

1.12.

Η πρόκληση είναι πλέον η απαρέγκλιτη τήρηση των στόχων και η τακτική πρόοδος. Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ανησυχία ότι θα χρειαστεί καιρός για να επιτευχθεί το τελικό αποτέλεσμα, όχι μόνο λόγω του μεγάλου αριθμού των «δομικών στοιχείων» του σχεδίου, αλλά και επειδή οι μεγάλες εθνικές διαφορές δεν θα εξαφανιστούν αμέσως. Τάσσεται δε υπέρ της διενέργειας τακτικών ενδιάμεσων αξιολογήσεων, στις οποίες θα προσφέρει με προθυμία τη συνεργασία της.

2.1.

Για την επίτευξη των απόλυτων προτεραιοτήτων της, δηλαδή την ανάπτυξη, την απασχόληση και τις επενδύσεις, η Επιτροπή Juncker, από την ανάληψη των καθηκόντων της, επεξεργάστηκε ένα «επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη». Αυτό περιλαμβάνει τρεις συνιστώσες, μία εκ των οποίων σχετίζεται με τη «δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις επενδύσεις» (3). Η προοδευτική οικοδόμηση της ένωσης κεφαλαιαγορών, παράλληλα με την ενιαία ψηφιακή αγορά και την ενεργειακή ένωση, είναι ένας από τους κύριους στόχους της τρίτης συνιστώσας.

2.1.1.

Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2015 η Επιτροπή δημοσίευσε το «Σχέδιο Δράσης για την Οικοδόμηση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών» (4), μετά από διαβούλευση για την πράσινη βίβλο με ευρεία συμμετοχή ενδιαφερόμενων μερών καθώς και της ΕΟΚΕ (5). Στο σχέδιο δράσης περιλαμβάνονται δομικά στοιχεία για την οικοδόμηση μιας εύρυθμης και ολοκληρωμένης ένωσης κεφαλαιαγορών το 2019, η οποία θα περιλαμβάνει όλα τα κράτη μέλη.

2.1.2.

Αυτά τα 33 δομικά στοιχεία, τα οποία θα γνωστοποιηθούν σε διάφορες χρονικές στιγμές, αφορούν στην ουσία τα ακόλουθα πεδία και θέματα (6):

2.1.3.

Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης, αυτά τα δομικά στοιχεία συμβάλλουν το καθένα χωριστά στην υλοποίηση των στόχων που έχουν τεθεί ενώ, ταυτόχρονα, έχουν και σημαντικές σωρευτικές επιδράσεις.

2.2.

Με την οικοδόμηση της προτεινόμενης ένωσης κεφαλαιαγορών επιδιώκονται πολλαπλοί στόχοι, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης των δεσμών μεταξύ αποταμίευσης και ανάπτυξης.

2.2.1.

Η ένωση κεφαλαιαγορών πρέπει να επεκτείνει τις πηγές χρηματοδότησης στην Ευρώπη και εκτός τραπεζικού δανεισμού, αναθέτοντας μεγαλύτερο ρόλο στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Πρόκειται, συνεπώς, για μια διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης της οικονομίας με την επίκληση μη τραπεζικών πηγών. Η ένωση κεφαλαιαγορών πρέπει να συμβάλει στην κινητοποίηση κεφαλαίων στην Ευρώπη και στη διοχέτευση αυτών σε όλες τις επιχειρήσεις, στις υποδομές και σε βιώσιμα μακρόπνοα σχέδια.

2.2.2.

Σκοπός της ένωσης κεφαλαιαγορών είναι η εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Η οικοδόμησή της θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη και ισχυρότερη χρηματοοικονομική ολοκλήρωση και στην ενίσχυση του ανταγωνισμού. Οι κεφαλαιαγορές θα επωφεληθούν από τις επιδράσεις του μεγέθους της ενιαίας αγοράς και, ταυτόχρονα, θα ενισχυθεί η ρευστότητα και η ανταγωνιστικότητά τους.

2.2.2.1.

Η ένωση κεφαλαιαγορών θα πρέπει να συμβάλει στην ανάπτυξη και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Με τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση από την πλευρά των επιχειρήσεων, η ένωση αυτή θα υποστηρίξει την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η διαφοροποίηση των κινδύνων θα ενισχύσει τη σταθερότητα του συστήματος.

2.2.3.

Οι πολίτες και οι καταναλωτές θα αποκομίσουν επίσης σημαντικά οφέλη, μεταξύ άλλων μέσω των πρόσθετων επενδύσεων και επενδυτικών ευκαιριών που θα προκύψουν.

3.1.

Η δρομολόγηση του σχεδίου δράσης θα πρέπει να χαιρετιστεί. Όχι μόνο επειδή το σχέδιο δράσης κυκλοφόρησε μόλις έξι μήνες μετά την πράσινη βίβλο, αλλά, ακόμη περισσότερο, επειδή δίνει προτεραιότητα σε κάθε προσπάθεια που μπορεί να αναζωογονήσει την οικονομία, με τη διεύρυνση και τη βελτίωση της χρηματοδότησης της οικονομίας, δίνοντας έτσι νέα ώθηση στην ανάπτυξη και την αξιοπρεπή απασχόληση.

3.2.

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τους στόχους του σχεδίου δράσης και τους τομείς προτεραιότητας που έχουν προταθεί, οι οποίοι είναι οι ακόλουθοι:

Είναι σημαντικό να συγκεντρωθούν οι πολλές προσπάθειες που απαιτούνται για την οικοδόμηση της ένωσης κεφαλαιαγορών στο ίδιο σχέδιο, αλλά και να υπάρχει σαφής βούληση να συζητηθούν και προθυμία να αρθούν τα εμπόδια για την περαιτέρω ανάπτυξη του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος.

3.3.

Ο στόχος της διαφοροποίησης των πηγών χρηματοδότησης δεν πρέπει να αποβεί εις βάρος του τραπεζικού συστήματος. Οι τράπεζες και η χρηματοπιστωτική αγορά βαδίζουν χέρι χέρι και πρέπει να θεωρούνται συμπληρωματικές. Οι τράπεζες διαδραματίζουν παρεμπιπτόντως και ρόλο μεσολαβητή στις κεφαλαιαγορές.

3.3.1.

Μία από τις προτεραιότητες του σχεδίου δράσης είναι να αυξήσει την ικανότητα των τραπεζών να δανείζουν χρήματα στην οικονομία. Τα «μη εξυπηρετούμενα δάνεια» (7) εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχία στην ΕΕ και καθηλώνουν κεφάλαια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη χορήγηση περισσότερων δανείων. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η Επιτροπή πρέπει να αναλάβει δράση προκειμένου να απελευθερωθεί δυναμικότητα στους ισολογισμούς των τραπεζών, με την ενθάρρυνση της τιτλοποίησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τη δημιουργία αγορών για «απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία». Ο δανεισμός από τις τράπεζες μπορεί να ανοίξει αν αναπτυχθούν ή αναζωογονηθούν —εφόσον υπάρχουν— οι αγορές «τραπεζικών χρεών προβληματικών επιχειρήσεων».

3.4.

Οι βαθιές, πλήρεις ρευστότητας και αποτελεσματικές κεφαλαιαγορές μπορούν να προσφέρουν οφέλη σε όλους τους φορείς και τους παράγοντες που εμπερικλείουν.

3.4.1.

Ως εκ τούτου, οι κεφαλαιαγορές μπορεί να διευκολύνουν τις επιχειρήσεις που αναζητούν χρηματοδότηση να αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση σε κεφάλαια και να οδηγήσουν σε βελτίωση των συνθηκών και, ως εκ τούτου, μείωση του κόστους κεφαλαίου με την αύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ των επενδυτών. Η χρηματοδότηση διασφαλίζεται, επίσης, καλύτερα σε δυσχερείς περιόδους, εφόσον τώρα οι κεφαλαιαγορές είναι καλύτερα σε θέση να αντιμετωπίσουν ένα αβέβαιο περιβάλλον και πιο ριψοκίνδυνα σχέδια.

3.4.2.

Οι αγορές κρατικών ομολόγων είναι πολύ σημαντικές ενόψει της αξιολόγησης των διαφόρων κινδύνων. Ως εκ τούτου, η κεφαλαιαγορά απαιτεί την ενοποίηση των εν λόγω αγορών. Αυτό υποστηρίζει επίσης τη σύγκλιση του κόστους κεφαλαίου των ιδιωτικών εκδοτών. Επομένως, οι κατάλληλες ενέργειες σε αυτό τον τομέα είναι ευπρόσδεκτες.

3.4.3.

Η υλοποίηση της ένωσης κεφαλαιαγορών θα είναι επιτυχής μόνο όταν τα δομικά στοιχεία της είναι αρκετά ισχυρά και αξιόπιστα. Το θέμα είναι να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες του υφιστάμενου χρηματοδοτικού περιβάλλοντος και ταυτόχρονα να δημιουργηθούν αρκετές νέες ευκαιρίες και δυνατότητες χρηματοδότησης. Το αποτέλεσμα θα πρέπει επίσης να προσφέρει εγγυήσεις για τη διεθνή ανταγωνιστικότητα και ελκυστικότητα.

3.4.4.

Η πρόκληση είναι μεγάλη, ειδικά όσον αφορά τις ΜΜΕ. Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα φτάσουν τα χρήματα σε αυτές. Θα είναι δύσκολο για τις ΜΜΕ να αποκτήσουν πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, τις δυνατότητες και τα μέσα χρηματοδότησης, και να τις αξιοποιήσουν με καλό τρόπο. Συχνά αντιμετωπίζουν επίσης «έλλειμμα πληροφόρησης» που κάνει τα πράγματα δυσκολότερα για αυτές (8). Συνεπώς, το νέο πλαίσιο θα πρέπει να αξιολογηθεί με βάση τη φιλικότητά του έναντι των ΜΜΕ.

3.4.5.

Οι επιχειρήσεις και οι ΜΜΕ, ιδίως οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες δεν έχουν πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν ανά πάσα στιγμή τους διαύλους χρηματοδότησης που είναι οι πλέον κατάλληλοι για αυτές. Συνεπώς, για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, το ζητούμενο είναι η ευρύτερη δυνατή διαφοροποίηση του χρηματοδοτικού οικοσυστήματος, έτσι ώστε αυτές να έχουν στη διάθεσή τους το ευρύτερο δυνατό φάσμα χρηματοδοτικών δομών και δυνατοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδοτικής μίσθωσης. Θα πρέπει να εξεταστούν όλες οι εναλλακτικές λύσεις. Θα πρέπει να αναζητηθούν λύσεις όχι μόνο στον τραπεζικό χώρο και στην αγορά, αλλά και στο εξωτερικό. Το σχέδιο Juncker είναι ήδη μια καλή αρχή. Παράλληλα, θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο να αναλάβει η ΕΤΕπ έναν πιο ενεργό ρόλο στον τομέα αυτό (άμεσα ή έμμεσα, π.χ. καθεστώτα εγγυήσεων).

3.4.6.

Για τους ιδιώτες και τους θεσμικούς επενδυτές θα προκύψουν πρόσθετες ευκαιρίες επενδύσεων. Το ευρύτερο φάσμα των χρηματοοικονομικών προϊόντων θα τους επιτρέψει να εξετάσουν περισσότερο τους επενδυτικούς σκοπούς τους, να δώσουν προσοχή στη διαφοροποίηση και τη διαχείριση του κινδύνου, και να βελτιώσουν για τον εαυτό τους τη σχέση κινδύνου-απόδοσης.

3.4.7.

Οι ιδιώτες και οι θεσμικοί επενδυτές δικαιούνται επαρκούς προστασίας. Για τον σκοπό αυτό χρειάζεται οπωσδήποτε ένα κατάλληλο πλαίσιο προστασίας, καθώς και μια σειρά από άλλες προσπάθειες, π.χ. σχετικά με τη χρηματοοικονομική εκπαίδευση, και περισσότερη και καλύτερη ενημέρωση. Ουσιαστικά, μπορεί να επιδιωχθεί μεγαλύτερη απλούστευση, διαφάνεια και συγκρισιμότητα των χρηματοοικονομικών μέσων στην αγορά, έτσι ώστε να ωφελούνται όλοι όσοι αναζητούν χρηματοδότηση.

3.5.

Για να υπάρξει πραγματικά μια ενιαία αγορά, πρέπει να εξαλειφθούν όχι μόνο τα διασυνοριακά εμπόδια και ο κατακερματισμός αλλά και να προληφθεί η δημιουργία νέων εμποδίων. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί ύψιστη σημασία στη μέγιστη εναρμόνιση και την ομοιομορφία των κανόνων, με ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή των μέσων που χρησιμοποιούνται. Για τον λόγο αυτό, είναι αναγκαίο όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν, να εφαρμόσουν και να επιτηρούν τα διάφορα μέτρα του σχεδίου δράσης με τον ίδιο τρόπο.

3.6.

Η ένωση κεφαλαιαγορών πρέπει να ενισχύσει τη σταθερότητα και την αντοχή των ευρωπαϊκών οικονομιών. Το στοίχημα είναι η οικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην ΕΕ. Ως εκ τούτου, χρειάζεται το κατάλληλο κανονιστικό πλαίσιο. Σε αυτό, τα ισχυρά στοιχεία της ένωσης κεφαλαιαγορών, όπως ο υγιής επιμερισμός και η διασπορά του κινδύνου, πρέπει να μπορούν να αναπτυχθούν με τον κατάλληλο τρόπο και οι αδυναμίες να ελέγχονται σθεναρά. Το σύνολο του χρηματοπιστωτικού συστήματος πρέπει να γίνει πιο ανθεκτικό σε ενδεχόμενες νέες κρίσεις. Ανάλογα με την περίπτωση, οι συνέπειες αυτών των κρίσεων πρέπει να αντιμετωπίζονται πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ακρίβεια.

3.7.

Για λόγους που σχετίζονται όχι μόνο με τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν αλλά και με την οικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα, πρέπει να προβλεφθεί σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο η κατάλληλη μικρο- και μακρο-προληπτική εποπτεία των σχετικών τμημάτων των κεφαλαιαγορών. Οι νέοι δίαυλοι χρηματοδότησης θα πρέπει να διέπονται από την αρχή «ίδιοι κίνδυνοι, ίδιοι κανόνες».

3.8.

Πρέπει να αντιμετωπιστεί το λεγόμενο σκιώδες τραπεζικό σύστημα. Η ΕΟΚΕ έχει ζητήσει στο παρελθόν να συμπεριληφθεί το σύστημα αυτό στο ρυθμιστικό πλαίσιο (9) και έχει δηλώσει ότι θα πρέπει να αποφεύγεται ο κίνδυνος του ρυθμιστικού αρμπιτράζ (10). Κατά τη γνώμη της, δεν θα πρέπει να επιτρέπεται «η σκιώδης τραπεζική», δηλαδή οι σκιώδεις τράπεζες θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους ίδιους κανόνες και τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας όπως και τα άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (11). Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την ΕΟΚΕ, πρέπει να αναγνωριστεί ότι το σκιώδες τραπεζικό σύστημα είναι και αυτό ένας πρόσθετος εναλλακτικός δίαυλος χρηματοδότησης, που μπορεί να είναι χρήσιμος για την πραγματική οικονομία (12).

3.9.

Όσον αφορά την εφαρμογή του σχεδίου δράσης, η ακολουθούμενη προσέγγιση «από τη βάση προς την κορυφή» και «βήμα προς βήμα» πρέπει να στηριχθεί, επειδή επιτρέπει την αξιοποίηση των εισροών που προέρχονται από τους παράγοντες της αγοράς, την ιεράρχηση προτεραιοτήτων καθώς και συνδυασμούς βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων πρωτοβουλιών και μέτρων.

3.10.

Είναι σημαντικό πλέον να αξιοποιηθούν η δυναμική και η ευρεία υποστήριξη που έχουν προκύψει για την οικοδόμηση μιας ένωσης κεφαλαιαγορών, με την ευκαιρία της δημόσιας διαβούλευσης για την πράσινη βίβλο, και να επιτευχθούν σύντομα συγκεκριμένα αποτελέσματα.

3.11.

Την ερχόμενη περίοδο, το ζητούμενο θα είναι πραγματικά η σθεναρή παρακολούθηση των στόχων και η επίτευξη τακτικής προόδου. Είναι σημαντικό να επιτευχθούν συγκεκριμένα και θετικά αποτελέσματα σε όλους τους τομείς στους οποίους αναφέρεται το σχέδιο. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται η πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο του σχεδίου δράσης και να προχωρήσει σε καθολική αξιολόγηση το 2017, εφόσον ενδέχεται να χρειαστούν πρόσθετα μέτρα και προσαρμογές στο χρονοδιάγραμμα.

3.12.

Μπορεί να τεθούν ερωτηματικά σχετικά με το αν το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της ένωσης κεφαλαιαγορών έως το 2019 είναι ρεαλιστικό και εφικτό. Πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες και υπάρχουν φόβοι ότι οι υφιστάμενες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών ούτε θα αρθούν τόσο εύκολα ούτε θα εξαφανιστούν. Τα διάφορα στοιχεία του σχεδίου δράσης μπορούν μόνο να θέσουν ένα καλό θεμέλιο, είναι όμως η αγορά που θα καθορίσει την επιτυχία ή την αποτυχία της ένωσης κεφαλαιαγορών.