30.12.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 324/12

1.1

Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής με σκοπό τον εκσυγχρονισμό των κανόνων που ισχύουν για τον ορισμό, την περιγραφή και την παρουσίαση των αλκοολούχων ποτών και ιδιαιτέρως τις αλλαγές που προτείνονται για το σύστημα «Γεωγραφικής Ένδειξης» (ΓΕ), βάσει αιτήσεων που υποβάλλονται από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, καθώς και την προτεινόμενη διαδικασία για οποιαδήποτε τροποποίηση του νέου κανονισμού.

1.2

Η ΕΟΚΕ δεν συμφωνεί με την κατηγοριοποίηση που προτείνεται στο σχέδιο, διότι μπορεί να προκαλέσει παρανοήσεις.

1.3

Η αναγραφή των συστατικών για τα αλκοολούχα ποτά γίνεται δεκτή, υπό τον όρο ότι θα ισχύει για όλα τα οινοπνευματώδη.

1.4

Οι «δείκτες γνησιότητας» (ΔΓ) έχουν μεγάλη σημασία για την καταπολέμηση της απάτης και της απομίμησης προϊόντων και γι' αυτό πρέπει να συμπεριληφθούν στο σχέδιο διατάξεις σχετικά με τη χρήση τους.

1.5

Ο ορισμός της βότκας είναι ιδιαίτερα προβληματικός, ιδίως σε ό,τι αφορά τις πρώτες ύλες παρασκευής της. Η ΕΟΚΕ προτείνει να περιοριστούν οι πρώτες ύλες στα σιτηρά, την πατάτα και τη μελάσα ζαχαρότευτλων, έτσι ώστε να μην είναι απαραίτητη η αναγραφή στην επισήμανση των πρώτων υλών που χρησιμοποιήθηκαν.

2.1

Οι κανόνες που ισχύουν για τον ορισμό, τον χαρακτηρισμό και την παρουσίαση των αλκοολούχων ποτών περιέχονται στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1576/89 του Συμβουλίου (1) και τον κανονισμό της Επιτροπής αριθ. 1014/90 (2). Αυτοί οι κανόνες αποδείχτηκαν επιτυχείς νομοθετικές ρυθμίσεις για τον κλάδο των αλκοολούχων ποτών. Ωστόσο, είναι πλέον αναγκαίο να διασαφηνισθούν ορισμένα σημεία και να συνυπολογισθούν οι εξελίξεις που μεσολάβησαν από την εποχή της θεσπίσεως των εν λόγω κανόνων. Για το σκοπό αυτό καταρτίστηκε η παρούσα πρόταση κανονισμού.

2.2

Με την παρούσα πρόταση επιδιώκεται η περαιτέρω διασαφήνιση των ισχυόντων κανονισμών (υποσημειώσεις 1 και 2 παρακάτω), η προσαρμογή στις νέες τεχνικές απαιτήσεις και η συνεκτίμηση πρόσθετων παραγόντων, όπως οι απαιτήσεις του ΠΟΕ. Ένας άλλος στόχος είναι η διαφύλαξη της καλής φήμης που έχουν αποκτήσει τα αλκοολούχα ποτά της ΕΕ και η απαραίτητη ενημέρωση των καταναλωτών.

3.1

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) επικροτεί την παρούσα πρόταση, που αποσκοπεί στην τροποποίηση και τον εκσυγχρονισμό της τρέχουσας νομοθεσίας και επισημαίνει ότι έχουν διενεργηθεί εκτενείς διαβουλεύσεις με την οργάνωση που εκπροσωπεί τους παραγωγούς αλκοολούχων ποτών σε επίπεδο ΕΕ, (3) η οποία υποστηρίζει επίσης αυτήν την πρωτοβουλία.

3.2

Ειδικότερα, η ΕΟΚΕ επικροτεί τις αλλαγές που υιοθετούνται προκειμένου να ευθυγραμμιστεί το σύστημα Γεωγραφικών Ενδείξεων με τις απαιτήσεις του ΠΟΕ και την πρόταση σχετικά με την υιοθέτηση μιας απλής και διαφανούς διαδικασίας τροποποίησης του προτεινόμενου κανονισμού.

3.3

Το γεγονός ότι ο νέος κανονισμός πρόκειται να αντικαταστήσει δύο υφιστάμενους κανονισμούς θα πρέπει να διασαφηνιστεί ρητώς στην πρώτη παράγραφο της εισαγωγικής αιτιολογικής σκέψης με συμπληρωματική αναφορά στον κανονισμό 1014/90 πέραν από την υπάρχουσα αναφορά στον κανονισμό 1576/89, οι οποίοι καταργούνται και αντικαθίστανται από τον νέο κανονισμό.

3.4

Ο κλάδος των αλκοολούχων ποτών διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην οικονομία της Ένωσης· το μερίδιό του στις εξαγωγές ανέρχεται σε 5 δισεκατομμύρια ευρώ κατ' έτος (4), απασχολεί άμεσα περίπου 50.000 άτομα (και έμμεσα περίπου πενταπλάσια), ενώ οι σχετικές ετήσιες επενδύσεις κεφαλαίου υπερβαίνουν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Είναι επίσης βασικός πελάτης των γεωργικών προϊόντων της ΕΕ. Πριν από την τελευταία διεύρυνση, ο κλάδος της βιομηχανίας απορροφούσε 2 εκατομμύρια τόνους σιτηρών, 2,5 εκατομμύρια τόνους ζαχαρότευτλων, 300.000 τόνους φρούτων και 16 εκατομμύρια εκατόλιτρα οίνου ετησίως· αυτά τα στοιχεία πρέπει να επικαιροποιηθούν για την ΕΕ-25. Μετά την τελευταία διεύρυνση και την προσχώρηση δέκα νέων κρατών μελών, πρέπει να συμπεριληφθούν και τα γεώμηλα: κάθε χρόνο χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη για την παρασκευή οινοπνευματωδών ποτών περίπου 100.000 τόνοι γεωμήλων.

3.5

Σήμερα, η βιομηχανία οινοπνευματωδών ποτών της ΕΕ είναι η πλέον ανταγωνιστική παγκοσμίως και οι μεταβολές που εφαρμόζονται δεν πρέπει να επιφέρουν απώλεια αυτού του πλεονεκτήματος. Έχει ζωτική σημασία για τον εν λόγω κλάδο η διατήρηση της εξαιρετικής του φήμης και της ικανότητάς του να συνεχίζει να καινοτομεί.

3.6

Είναι σημαντικό οι αλλαγές που υιοθετούνται στο πλαίσιο της ενοποίησης και επικαιροποίησης των υφιστάμενων κανονισμών να μην οδηγήσουν σε καμία απώλεια των βασικών αρχών που περιέχονται στους εν λόγω κανονισμούς. Σχετικά με αυτό, οι τρέχουσες διατάξεις για την επισήμανση είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Λεπτομερείς παρατηρήσεις όσον αφορά τις εν λόγω διατάξεις περιέχονται στο παράρτημα I.

3.7

Οι επιμέρους ορισμοί των αλκοολούχων ποτών είναι περίπλοκοι και η ΕΟΚΕ θα τους εξετάσει μόνον σε περίπτωση που κρίνεται απαραίτητο.

4.1

Στην πρόταση καθορίζεται ο διαχωρισμός των αλκοολούχων ποτών σε «κατηγορίες»· προτείνεται η ταξινόμηση όλων των αλκοολούχων ποτών στις εξής κατηγορίες «Α» (αποστάγματα), «Β» (ειδικά αλκοολούχα ποτά) και «Γ» (άλλα αλκοολούχα ποτά). Δεν είναι σαφές για ποιο λόγο κρίνεται αναγκαίος αυτός ο διαχωρισμός σε κατηγορίες· ωστόσο, θεωρείται ότι υπάρχει ο κίνδυνος σύγχυσης, καθότι ορισμένα ποτά μπορούν να ταξινομηθούν σε περισσότερες από μία κατηγορίες, ανάλογα με τη μέθοδο παραγωγής τους. Η ΕΟΚΕ σημειώνει επίσης ότι στην αιτιολογική έκθεση γίνεται αναφορά στην κατηγορία «Α» ως μια «κλειστή ομάδα αλκοολούχων ποτών» στην οποία ανήκουν «μόνον οι καθαρότερες μορφές αυτών των προϊόντων». Αυτό θα μπορούσε να υπονοεί ότι άλλες κατηγορίες δεν είναι καθαρές, ενώ στόχος του κανονισμού είναι να διασφαλιστεί ότι όλα τα αλκοολούχα ποτά που παράγονται στην ΕΕ διαθέτουν εξαιρετική φήμη.

4.2

Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι η προτεινόμενη ταξινόμηση δεν συνεπάγεται κανένα έννομο αποτέλεσμα· ωστόσο, πιστεύει ότι ο προτεινόμενος διαχωρισμός σε κατηγορίες δεν θα βοηθήσει τους καταναλωτές ή άλλους ενδιαφερόμενους παράγοντες. Ούτε κρίνεται αναγκαίος για τη δομική συνοχή του υπό συζήτηση εγγράφου. Η ΕΟΚΕ συνιστά ο καθορισμός κατηγοριών να συνοδεύεται από τη δέουσα στοιχειοθέτηση. Επιπλέον, διατυπώνει τους προβληματισμούς της σχετικά με τις πραγματικές περιγραφές που χρησιμοποιούνται για την κάθε κατηγορία.

4.3

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ανησυχία ότι η εν λόγω ταξινόμηση σε κατηγορίες θα μπορούσε να αποτελέσει βάση για την εισαγωγή διακρίσεων μεταξύ των διαφόρων αλκοολούχων ποτών, ενδεχομένως σε ό,τι αφορά την επισήμανση ή τη φορολογία τους. Η ΕΟΚΕ αντιτίθεται σε τέτοιες διακρίσεις.

4.4

Μέχρι σήμερα, η συζήτηση (5) έχει δείξει ότι η ταξινόμηση που προτείνεται είναι αμφιλεγόμενη και, κατά συνέπεια, μάλλον θα τροποποιηθεί. Εάν συμβεί αυτό, πρέπει να προβλεφθούν ορισμένες αλλαγές για να ληφθούν εν γένει υπόψη οι διάφορες παραδοσιακές πρακτικές. Επίσης, κρίνεται αναγκαία η περαιτέρω επεξεργασία του παραρτήματος ΙΙ της πρότασης. ώστε να προσδιοριστούν με πιο σαφή τρόπο ποιες πρακτικές επιτρέπονται για ποια προϊόντα.

5.1

Η ΕΟΚΕ δεν γνωρίζει να έχει υποβληθεί κανένα αίτημα από τις οργανώσεις των καταναλωτών σχετικά με τον τομέα των οινοπνευματωδών ποτών. Το βασικό τους μέλημα ασφαλώς είναι ότι τα οινοπνευματώδη ποτά πρέπει να διαθέτουν πολύ υψηλή ποιότητα και να είναι ασφαλής η κατανάλωσή τους (όταν καταναλώνονται κατά τον δέοντα τρόπο).

5.2

Το ζήτημα του καταλόγου των συστατικών δεν περιλαμβάνεται στην πρόταση της Επιτροπής και η ΕΟΚΕ το επικροτεί αυτό, επειδή θεωρεί άσκοπη και μη ρεαλιστική την απαρίθμησή τους τη δεδομένη χρονική στιγμή. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ θα υποστήριζε την απαρίθμηση των συστατικών, εάν εφαρμοζόταν για όλα τα αλκοολούχα ποτά με την ίδια μέθοδο και ο κατάλογος συντασσόταν κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να έχει αξία για τον καταναλωτή.

6.1

Η ΕΟΚΕ επικροτεί τη διασαφήνιση των κανόνων για τις «γεωγραφικές ενδείξεις» (ΓΕ), όπως αυτοί εφαρμόζονται για τα αλκοολούχα ποτά. Θα ήταν σκόπιμο να οριστεί ρητώς ότι οι αιτήσεις για τις γεωγραφικές ενδείξεις μπορούν να υποβάλλονται μόνο στην Επιτροπή από τα κράτη μέλη ή, εάν συντρέχει περίπτωση, από τις αρχές τρίτων χωρών.

6.2

Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή προκειμένου να αποφευχθεί η θέσπιση ΓΕ για μεγάλο αριθμό προϊόντων, εφόσον στόχο αποτελεί η περαιτέρω αναγνώριση της μείζονος αξίας των ΓΕ.

6.3

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι διατάξεις του άρθρου 5, βάσει των οποίων τα κράτη μέλη δύνανται να θεσπίζουν και να εφαρμόζουν κανόνες αυστηρότερους από αυτούς που είναι απαραίτητοι δυνάμει του νέου κανονισμού, θα εφαρμόζονται πρωτίστως σε προϊόντα για τα οποία έχουν συμφωνηθεί συγκεκριμένες ΓΕ. Ωστόσο, κρίνεται σκόπιμο να διασαφηνιστεί εάν το ανωτέρω άρθρο θα μπορούσε να ισχύσει για όλα τα προϊόντα (είτε διαθέτουν ΓΕ είτε όχι).

7.1

Πρέπει να διευκρινιστούν επακριβώς οι έννοιες «αρωματικές ουσίες» και «αρτύματα» (6) και ποια διεργασία αντιστοιχεί σε ποια προϊόντα. Επί του παρόντος φαίνεται να επικρατεί σύγχυση στην πρόταση κανονισμού.

7.2

Ενδεχομένως να είναι απαραίτητοι μερικοί ακόμη ορισμοί για κάποια πρόσθετα αρωματισμένα αλκοολούχα ποτά. Αυτό θα πρέπει να εξεταστεί.

7.3

Στην περίπτωση της γλύκανσης η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει την ανάγκη να διασαφηνιστεί η θέση σχετικά με την «στρογγυλοποίηση», όπου προστίθεται ένας περιορισμένος αριθμός συγκεκριμένων γλυκαντικών ουσιών για την προσαρμογή της γεύσης του τελικού προϊόντος.

8.1

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής να συμπεριληφθούν οι επιμέρους ορισμοί των αλκοολούχων ποτών σε παράρτημα και, στη συνέχεια, να είναι δυνατή η τροποποίησή τους, κατόπιν συμφωνίας στο πλαίσιο της διαχειριστικής επιτροπής για τα αλκοολούχα ποτά, χωρίς να τίθεται προς συζήτηση το πλήρες κείμενο του κανονισμού. Κατ' αυτόν τον τρόπο οι κανονισμοί θα συμβάλλουν στην προώθηση της καινοτομίας.

8.2

Πρέπει να υπάρξει μέριμνα, ώστε να μην επιτραπούν αλλαγές στους ορισμούς μεμονωμένων αλκοολούχων ποτών στο παράρτημα ΙΙ της πρότασης της Επιτροπής, για παράδειγμα, για περίοδο πέντε ετών μετά την έναρξη της ισχύος του νέου κανονισμού, ούτως ώστε να μεσολαβήσει μια περίοδος σταθερότητας.

9.1

Στην πρόταση δεν εξετάζεται το ζήτημα των δεικτών γνησιότητας. Αυτό θα πρέπει να γίνει. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Οινοπνευματωδών Ποτών (CEPS) συνιστά ότι οι ΔΓ θα πρέπει να είναι ύλες κατάλληλες για τρόφιμα και οι περιεκτικότητές τους σε ένα προϊόν δεν πρέπει να ξεπερνούν το 0,1 % του βάρους κατ' όγκο, ενώ δεν πρέπει να προσδίδουν σε αυτό το προϊόν κανένα διακριτό χαρακτηριστικό. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει αυτήν την πρόταση.

9.2

Η σημασία των δεικτών γνησιότητας αυξάνεται όλο και περισσότερο στο πλαίσιο της καταπολέμησης της απάτης και των προϊόντων παραποίησης/απομίμησης. Οι ΔΓ χρησιμοποιούνται και για άλλα προϊόντα εκτός των αλκοολούχων ποτών, ωστόσο, είναι σημαντικό να γίνεται χρήση τους κατόπιν συμφωνίας των παραγωγών των αλκοολούχων ποτών στο πλαίσιο της παρούσας πρότασης.

10.1

Αν και η ΕΟΚΕ δεν προτίθεται να εξετάσει εμπεριστατωμένα τους ορισμούς των προϊόντων, ωστόσο, η περίπτωση της βότκας παρουσιάζει ειδική δυσκολία, όπως κατέδειξε το Συμβούλιο «Γεωργία και αλιεία» της 20ής Φεβρουαρίου (7). Για τον λόγο αυτό, η ΕΟΚΕ εξέτασε την ανωτέρω περίπτωση προκειμένου να αποφασίσει εάν μπορεί να διατυπώσει θέση για την οποία μπορεί να επιτευχθεί συναίνεση.

10.2

Η ΕΟΚΕ εξετάζει την περίπτωση της βότκας στο παράρτημα II της γνωμοδότησής της και συμπεραίνει ότι συντρέχει λόγος για τον μερικό περιορισμό των πρώτων υλών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βότκας (στα σιτηρά, τα γεώμηλα και τη μελάσα ζαχαρότευτλων). Ο στόχος πρέπει να είναι η καλύτερη προστασία αυτής της σημαντικής κατηγορίας, ώστε οι εμπορικοί φορείς να έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν και να αναπτύξουν τη φήμη και το κύρος του. Συγχρόνως, θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για τα προϊόντα που δεν θα μπορούν πλέον να φέρουν την επωνυμία «βότκα». Για τα προϊόντα αυτά θα πρέπει να προβλεφθεί μεταβατική περίοδος 3 ετών περίπου από την ημερομηνία της συμφωνίας για τον νέο κανονισμό, ώστε να τροποποιηθεί η κατηγορία στην οποία κατατάσσονται και να προσαρμοσθεί η εμπορική τους προώθηση.