This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52004AR0080
Draft opinion of the Committee of the Regions on the ‘Proposal for a Council Decision establishing the European Refugee Fund for the period 2005-2010’
Γνωμοδότηση της Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την «Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες για την περίοδο 2005-2010»
Γνωμοδότηση της Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την «Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες για την περίοδο 2005-2010»
ΕΕ C 318 της 22.12.2004, p. 30–36
(ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, SK, SL, FI, SV)
22.12.2004 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 318/30 |
Γνωμοδότηση της Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την «Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες για την περίοδο 2005-2010»
(2004/C 318/10)
Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ
έχοντας υπόψη την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες για την περίοδο 2005-2010 (COM(2004) 102 τελικό· 2004/0032 CNS),
έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου της ΕΕ, της 23ης Φεβρουαρίου 2004, σύμφωνα με το άρθρο 265, παράγραφος 1 της ΣΕΚ, να ζητήσει τη γνωμοδότηση της ΕΤΠ για το θέμα αυτό,
έχοντας υπόψη την απόφαση του Προέδρου της, της 6ης Νοεμβρίου 2003, να αναθέσει στην επιτροπή «Εξωτερικές Σχέσεις» την κατάρτιση της σχετικής γνωμοδότησης,
έχοντας υπόψη τη Συνθήκη περί ιδρύσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και ιδίως το άρθρο 63, παράγραφος 2 β),
έχοντας υπόψη τη γνωμοδότησή της, σχετικά με την «Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες» (COM(1999) 686 τελικό — 1999/0274 CNS, CdR 80/2000 τελικό (1)),
έχοντας υπόψη τη γνωμοδότησή της, σχετικά με την «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, της Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Μετανάστευση, ένταξη και απασχόληση» (COM(2003) 336 τελικό, CdR 223/2003 τελικό (2)),
έχοντας υπόψη άλλες γνωμοδοτήσεις της σχετικά με τους πρόσφυγες (CdR 90/2001 τελικό (3), CdR 214/2001 τελικό (4), CdR 93/2002 τελικό (5), CdR 249/2003 τελικό (6),
έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησης που υιοθέτησε η επιτροπή «Εξωτερικές σχέσεις» στις 4 Μαΐου 2004 (έγγρ. CdR 80/2004 rev.1), με εισηγητή τον Δήμαρχο του Närpiö Gustav SKUTHÄLLA (FI/ELDR),
ΕΚΤΙΜΑ:
1) |
ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τους Πρόσφυγες θα πρέπει, κατά τη δεύτερη φάση του, να αποτελέσει το αποτελεσματικότερο και σημαντικότερο μέσο για την υλοποίηση των βασικών στόχων που έχουν τεθεί — κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των κρατών μελών και εφαρμογή κοινής πολιτικής ασύλου σε όλα τα κράτη μέλη, |
2) |
ότι για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί είναι απαραίτητο να χορηγηθούν στο ταμείο επαρκείς πόροι καθ' όλη τη διάρκεια της φάσης εκτέλεσης προκειμένου να ληφθούν υπόψη η διεύρυνση της Κοινότητας και οι ανάγκες των νέων κρατών μελών· |
κατά την 55η σύνοδο ολομέλειάς της, της 16ης και 17ης Ιουνίου 2004, (συνεδρίαση της 17ης Ιουνίου) υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση.
1. Θέσεις της Επιτροπής των Περιφερειών
Η Επιτροπή των Περιφερειών
1.1 |
επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής με την επιφύλαξη των τροπολογιών που ακολουθούν, |
1.2 |
εκτιμά το έργο που επιτέλεσε η Επιτροπή σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες, τους δήμους, τις ενώσεις, τους ίδιους τους πρόσφυγες καθώς και με άλλους φορείς για την επίτευξη των στόχων της πρώτης φάσης του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες, |
1.3 |
εκτιμά το έργο της Επιτροπής σε ό,τι αφορά τη διατύπωση της νέας πρότασης και θεωρεί ότι ελήφθησαν υπόψη σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα της πρώτης φάσης και οι εκτιμήσεις των διαφόρων φορέων, |
1.4 |
θεωρεί ορθή την πρόταση για την αρχή κατανομής των ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών, |
1.5 |
εκτιμά, ότι οι σταθεροί πόροι που διατίθενται για την τεχνική και διοικητική βοήθεια για την εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων στα κράτη μέλη αποτελούν την ελάχιστη δυνατή υποστήριξη προκειμένου να διασφαλιστεί σε όλα τα κράτη μέλη η συμμετοχή στο πρόγραμμα και η ανάπτυξη των συστημάτων τους σε ενιαία ευρωπαϊκή κλίμακα· επισημαίνει επίσης ότι ιδιαίτερα οι τοπικοί φορείς των κρατών μελών που συμμετείχαν στην πρώτη φάση του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες χρειάζονται περαιτέρω κατάρτιση και επιμόρφωση για την εκτέλεση υψηλού επιπέδου σχεδίων, |
1.6 |
θεωρεί σημαντικό να διασφαλιστεί ότι όλα τα άτομα που απολαύουν διεθνούς προστασίας στα κράτη μέλη θα έχουν πρόσβαση στις δράσεις του Ταμείου ανεξαρτήτως του εθνικού συστήματος του κράτους υποδοχής· Θεωρεί δε εξίσου σημαντικό, κατά την εφαρμογή του προγράμματος να ληφθούν ιδιαιτέρως υπόψη οι ανάγκες των ευάλωτων ομάδων προσφύγων. Σε όλες τις ευάλωτες ομάδες υπάρχουν για παράδειγμα μη συνοδευόμενοι ανήλικοι, γυναίκες μόνες ή ανύπαντρες μητέρες (γυναίκες που αντιμετωπίζουν κινδύνους), θύματα βασανισμών ή βιασμών, θύματα σωματεμπορίας ή άλλων μορφών σεξουαλικών κακοποιήσεων, πρόσωπα τα οποία χρήζουν ειδικής ιατρικής περίθαλψης, |
1.7 |
υποστηρίζει τον τρόπο που προτείνει η Επιτροπή να εξεταστεί σφαιρικά η πολιτική ασύλου ούτως ώστε στις δράσεις του Ταμείου αυτού να λαμβάνονται υπόψη οι τοπικές, περιφερειακές και εθνικές συνθήκες, η στήριξη και η βελτίωση των συνθηκών των αιτούντων άσυλο καθώς και η προώθηση της ένταξης και του επαναπατρισμού, |
1.8 |
θεωρεί σημαντική τη χρηματοδότηση όχι μόνον των εθνικών δράσεων αλλά και των κοινοτικών καθώς και των έκτακτων μέτρων. Οι κοινοτικές δράσεις μπορούν να εξελιχθούν σε στρατηγικό ευρωπαϊκό μέσο σχεδιασμού και ανάπτυξης, εάν χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη εκτενών και αλληλοσυμπληρούμενων σχεδίων σε πολιτικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Απαιτείται η διάθεση επαρκών πόρων στο Ταμείο για τις κοινοτικές δράσεις, λαμβανομένης υπόψη της συμπληρωματικότητάς τους και της διαφάνειας της εφαρμογής τους, |
1.9 |
επισημαίνει, ότι τις συνέπειες της υποδοχής των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων υφίστανται πρωτίστως οι κοινότητες που τους υποδέχονται σε τοπικό επίπεδο, και προτρέπει τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να συμμετέχουν στη λήψη των αποφάσεων σχετικά με την υποδοχή και την ένταξη στις κοινότητές τους. |
1.10. |
τονίζει ότι η προώθηση της ένταξης αποτελεί καθοριστικής σημασίας παράγοντα της ευρωπαϊκής πολιτικής ασύλου και για τους πρόσφυγες που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και ότι η επιτυχία της είναι σημαντική για την ισόρροπη ανάπτυξη μελλοντικά των τοπικών κοινοτήτων, |
1.11. |
υπογραμμίζει το δικαίωμα όλων για εθελοντική, ασφαλή και αξιοπρεπή επιστροφή στη χώρα καταγωγής, |
1.12. |
στηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να βελτιώσει το στρατηγικό σχεδιασμό του προγράμματος μέσω πολυετούς προγραμματισμού, |
1.13. |
επισημαίνει ότι ο στρατηγικός σχεδιασμός πρέπει να πραγματοποιηθεί με διαφάνεια και με πραγματική σύμπραξη της Επιτροπής και των κρατών μελών, είτε πρόκειται για ενέργειες των κρατών μελών, είτε για κοινοτικές δράσεις, είτε για έκτακτα μέτρα, |
1.14. |
υπογραμμίζει ιδίως, ότι οι τοπικοί και περιφερειακοί φορείς διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο όσον αφορά την ανάληψη των ευθυνών για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων και για την υλοποίηση των μέτρων που προωθούν τον επαναπατρισμό τους· για το λόγο αυτό, εκφράζει τη λύπη της που η Επιτροπή στην πρότασή της δεν περιλαμβάνει την ευρεία διαβούλευση των τοπικών και των περιφερειακών αρχών κατά το σχεδιασμό του προγράμματος και κατά τη λήψη αποφάσεων για τη χρηματοδότησή του. Ειδικότερα, στην πρόταση δεν διασφαλίζεται η δυνατότητα συμμετοχής στις κοινοτικές δράσεις των τοπικών και των περιφερειακών φορέων ως πηγής βέλτιστων πρακτικών. |
2. Οι συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών
Σύσταση 1
Αιτιολογική σκέψη 4
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Είναι σημαντικό να βελτιωθούν οι όροι υποδοχής, εφόσον δεν έχουν φτάσει ακόμη σε ικανοποιητικό επίπεδο. Ιδιαίτερα όταν ο αριθμός των αιτούντων άσυλο είναι μεγάλος, και όταν τούτο δεν παρέχεται πάντα σε άτομα ευάλωτων ομάδων οπότε και δεν αναγνωρίζονται οι ειδικές τους ανάγκες. Ένας ορισμός για όσους εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία θα διευκολύνει την αναγνώριση των ευάλωτων ατόμων. Χάρη στις ενισχύσεις, στη μέριμνα και σε άλλες ειδικές διατάξεις είναι δυνατή η παροχή ασύλου στα άτομα αυτά κατά την στιγμή που το χρειάζονται, η διευκόλυνσή τους στην ένταξη και ο ενδεχόμενος επαναπατρισμός τους.
Σύσταση 2
Αιτιολογική σκέψη 8
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τους Πρόσφυγες σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να υποστηρίζει την επιστροφή εάν δεν εξασφαλιστεί ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί με ασφάλεια και με σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σύσταση 3
Αιτιολογική σκέψη 15
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Σε κάθε περίπτωση η εφαρμογή των ενεργειών πρέπει να είναι διαφανής.
Σύσταση 4
Άρθρο 4, σημείο 1 δ) (νέο)
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||
|
|
Αιτιολογία
Είναι συνεπώς σκόπιμο στη χρηματοδότηση του προγράμματος να λαμβάνεται υπόψη ο εκούσιος επαναπατρισμός των ατόμων στα οποία έχει απαγορευτεί η διαδικασία ασύλου, και όχι μόνο των ατόμων των οποίων ακόμη εκκρεμεί η αίτηση.
Σύσταση 5
Άρθρο 4, σημείο 3
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Το ύψιστο συμφέρον των παιδιών ορίζεται σε διεθνείς συμβάσεις, και για το λόγο αυτό προτείνεται να προβάλλεται με σαφήνεια στην παρούσα πρόταση. Ένας ορισμός για όσους εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία θα διευκολύνει την αναγνώριση των ευάλωτων ατόμων. Ο προτεινόμενος κατάλογος συμπίπτει για παράδειγμα με τον κατάλογο που χρησιμοποιεί η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Σύσταση 6
Άρθρο 6
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
Μπορούν να τύχουν της στήριξης του Ταμείου οι ενέργειες που αφορούν την ένταξη στην κοινωνία του κράτους μέλους διαμονής των ατόμων που αναφέρονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β), καθώς και των μελών της οικογενείας τους και ιδίως |
Μπορούν να τύχουν της στήριξης του Ταμείου οι ενέργειες που αφορούν την ένταξη στην κοινωνία του κράτους μέλους διαμονής των ατόμων που αναφέρονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β), καθώς και των μελών της οικογενείας τους και ιδίως για παράδειγμα |
Αιτιολογία
Οι δείκτες σχετικά με την ένταξη δεν έχουν καθοριστεί ομοιόμορφα ούτε με ενιαία κριτήρια. Για το λόγο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι οι ενέργειες που αναφέρονται είναι μόνο παραδείγματα που προωθούν την ένταξη.
Σύσταση 7
Άρθρο 6 3η παύλα (νέο)
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||
|
|
Αιτιολογία
Η γλώσσα αποτελεί σημαντικό μέσο για την ενεργό ένταξη στην τοπική κοινωνία και κοινότητα, και η σημασία της πρέπει να τονιστεί. Η γλώσσα διδάσκεται με πολλούς τρόπους και συνδέεται άμεσα με τον πολιτισμό, και η υποστήριξή της δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο στην εκπαίδευση.
Σύσταση 8
Άρθρο 6, 6η παύλα
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Τα μέσα των τοπικών και των περιφερειακών αρχών που συνδέονται με την ένταξη αφορούν κυρίως την οργάνωση των δημόσιων υπηρεσιών. Στην οργάνωση των υπηρεσιών αυτών πρέπει να ληφθούν υπόψη η πρόσβαση, ο μη αποκλεισμός των προσφύγων καθώς και οι ειδικές τους ανάγκες. Κατά συνέπεια ο καθοριστικής σημασίας ρόλος τους πρέπει να διαχωριστεί από άλλες τοπικές δράσεις. Με τροπολογία αυτή αποσαφηνίζεται η αρχική διατύπωση του κειμένου το οποίο χωρίζεται σε δύο μέρη (συστάσεις 8 και 9).
Σύσταση 9
Άρθρο 6, 7η παύλα (νέο)
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||
|
|
Αιτιολογία
Η έννοια της ένταξης έχει διττή σημασία, αφενός ένταξη στην κοινότητα και γενικότερα ένταξη στην κοινωνία των πολιτών και αφετέρου, ένταξη του ατόμου μέσω του διαλόγου και της αλληλεπίδρασης πράγμα που θέλει να επισημάνει η τροπολογία. Εξάλλου πρέπει να τονιστεί και η ίδια ευθύνη των προσφύγων για την ένταξή τους στη νέα κοινότητα.
Σύσταση 10
Άρθρο 8 σημείο 2 (νέο) (το υφιστάμενο 2 μεταφέρεται στη θέση 3)
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||
|
|
Αιτιολογία
Φαίνεται ότι η πρόταση για τον καθορισμό των κοινοτικών δράσεων που θα λάβουν ενισχύσεις συμπεριλαμβάνει και την ενίσχυση από φορείς της κεντρικής διοίκησης ή από ευρωπαϊκούς φορείς. Συχνά ωστόσο οι βέλτιστες πρακτικές και τα καινοτόμα πειραματικά σχέδια ξεκινούν και εφαρμόζονται σε τοπικό επίπεδο. Για το λόγο αυτό πρέπει να διασφαλιστεί ότι στην εφαρμογή των σχεδίων θα συμμετέχουν οι τοπικοί και περιφερειακοί φορείς.
Σύσταση 11
Άρθρο 9 σημείο 2 δ)
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Με τη σημερινή διατύπωση δεν είναι σαφές εάν στη λήψη των αποφάσεων για το δικαίωμα διαμονής των ατόμων αυτών συμπεριλαμβάνονται και δράσεις που επιδέχονται ενισχύσεων. Ωστόσο η λήψη των αποφάσεων αποτελεί καθοριστικής σημασίας στοιχείο για την εφαρμογή των έκτακτων μέτρων και των επακόλουθων δαπανών.
Σύσταση 12
Άρθρο 12, σημείο 4
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Η εκπλήρωση των καθηκόντων πρέπει να γίνεται με διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα.
Σύσταση 13
Άρθρο 12, σημείο 4 α)
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών και την ανάληψη ευθυνών σφαιρικού χαρακτήρα, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν καθοριστικής σημασίας ρόλο για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες. Ειδικότερα τα κράτη μέλη δεν μπορούν να προβούν στη χάραξη ή στην άσκηση πολιτικής για την υποδοχή προσφύγων ή των αιτούντων άσυλο χωρίς τη συνεργασία των αρχών αυτών. Στην απόφαση πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι αρμόδιες αρχές θα προβούν στην προετοιμασία του προγράμματος σε συνεργασία με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές.
Σύσταση 14
Άρθρο 12, εδάφιο 4, σημείο γ)
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
διοργάνωση των διαδικασιών επιλογής και ανάθεσης των συγχρηματοδοτήσεων από το Ταμείο, τηρουμένων των αρχών της διαφάνειας, της ισότητας μεταχείρισης και της μη σώρευσης |
διοργάνωση των διαδικασιών επιλογής και ανάθεσης των συγχρηματοδοτήσεων από το Ταμείο, τηρουμένων των αρχών της διαφάνειας, της ισότητας μεταχείρισης και της μη σώρευσης καθώς με τη συνεκτίμηση της κατάστασης και των αναγκών που υφίστανται στο συγκεκριμένο κράτος μέλος. Επιπλέον, κατά την επιλογή των σχεδίων θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η αποτελεσματικότητα του κόστους, εφόσον ληφθούν ταυτόχρονα υπόψη κριτήρια όπως ο αριθμός των ενδιαφερόμενων προσώπων, η επαγγελματική τους πείρα και κατάρτιση, η αξιοπιστία των οργανώσεων ή των ενδεχομένως συνεργαζόμενων οργανώσεων που υποβάλλουν αίτηση χρηματοδότησης |
Αιτιολογία
Το άρθρο 9, εδάφιο 3 της Απόφασης του Συμβουλίου της 28ης Σεπτεμβρίου 2000 σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους πρόσφυγες (ΕΕ L 252 της 6.10.2000, σ. 12 επ.) [ΕΤΠ I] έχει επιβεβαιωθεί στην πράξη και επομένως θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο ΕΤΠ ΙΙ. Οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει, ιδιαίτερα κατά την επιλογή των σχεδίων, να εφαρμόζουν και στο μέλλον κριτήρια όπως η κατάσταση που επικρατεί στην περιφέρεια ή στην οργανωτική οντότητα αλλά και η ανάγκες που υφίστανται. Σε αυτό μπορούν να ανταποκριθούν οι περιφερειακές και τοπικές συντονιστικές αρχές, όχι όμως εξωτερικοί εμπειρογνώμονες.
Σύσταση 15
Άρθρο 22, εδάφιο 2
Πρόταση της Επιτροπής |
Τροπολογία της ΕΤΠ |
||||
|
|
Αιτιολογία
Προκειμένου να μην επιβαρυνθούν υπερβολικά οι κρατικοί προϋπολογισμοί αλλά και οι πόροι που διαθέτουν οι συμμετέχοντες εταίροι (ΜΚΟ, κ.ά), θα πρέπει, στο πλαίσιο των πληρωμών προς τα κράτη μέλη, να ισχύουν λιγότερο αυστηρά κριτήρια για την προχρηματοδότηση.
Βρυξέλλες 17 Ιουνίου 2004.
Ο Πρόεδρος
της Επιτροπής των Περιφερειών
Peter STRAUB
(1) ΕΕ C 317 της 6.11.2000, σ. 4.
(2) ΕΕ C 109 της 30.4.2004, σ. 46.
(3) ΕΕ C 19 της 22.1.2002, σ. 20.
(4) ΕΕ C 107 της 3.5.2002, σ. 85.
(5) ΕΕ C 278 της 14.11.2002, σ. 44.
(6) ΕΕ C 23 της 27.1.2004, σ. 30.