(1)

Στον τίτλο III κεφάλαιο 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 προβλέπεται η χορήγηση ενίσχυσης για γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον («πράσινη ενίσχυση»). Στις εν λόγω πρακτικές περιλαμβάνονται η διαφοροποίηση των καλλιεργειών και οι περιοχές οικολογικής εστίασης. Περαιτέρω κανόνες σχετικά με τις εν λόγω πρακτικές καθορίζονται στο κεφάλαιο 3 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 639/2014 της Επιτροπής (2).

(2)

Σύμφωνα με το άρθρο 44 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, για τους σκοπούς της διαφοροποίησης των καλλιεργειών, η γη υπό αγρανάπαυση θεωρείται διαφορετική καλλιέργεια από τα αγρωστώδη ή άλλα ποώδη κτηνοτροφικά φυτά. Αυτό συνεπάγεται ότι η γη που έχει βοσκηθεί ή στην οποία έχει πραγματοποιηθεί συγκομιδή για σκοπούς παραγωγής δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί γη υπό αγρανάπαυση.

(3)

Σύμφωνα με το άρθρο 45 παράγραφος 2 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 639/2014, γη υπό αγρανάπαυση είναι δυνατόν να χαρακτηριστεί περιοχή οικολογικής εστίασης για τους σκοπούς του άρθρου 46 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, εφόσον δεν χρησιμοποιείται για γεωργική παραγωγή.

(4)

Σύμφωνα με το άρθρο 45 παράγραφος 9 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 639/2014, οι εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες ή η φυτοκάλυψη δύνανται να χαρακτηριστούν περιοχές οικολογικής εστίασης για τους σκοπούς του άρθρου 46 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 εφόσον διαμορφώθηκαν με σπορά μείγματος ειδών καλλιέργειας και υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι όροι που ορίζονται στο άρθρο 46 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013. Τα κράτη μέλη πρέπει να καταρτίσουν κατάλογο των μειγμάτων ειδών καλλιέργειας που θα χρησιμοποιούνται και να καθορίσουν σε εθνικό, περιφερειακό, υποπεριφερειακό επίπεδο ή σε επίπεδο εκμετάλλευσης την περίοδο κατά την οποία πρέπει να υφίστανται εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη στις εκτάσεις που έχουν χαρακτηριστεί περιοχές οικολογικής εστίασης. Η περίοδος αυτή δεν μπορεί να είναι μικρότερη από οκτώ εβδομάδες. Επιπρόσθετα, οι εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη δεν περιλαμβάνουν εκτάσεις με χειμερινές καλλιέργειες οι οποίες σπέρνονται το φθινόπωρο και συνήθως χρησιμοποιούνται για συγκομιδή ή βοσκή.

(5)

Το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία έχουν αποφασίσει ότι οι εκτάσεις γης υπό αγρανάπαυση οι οποίες πληρούν τα κριτήρια που καθορίζονται στο άρθρο 45 παράγραφος 2 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 639/2014 και οι εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη οι οποίες συμμορφώνονται με το άρθρο 45 παράγραφος 9 του εν λόγω κανονισμού μπορούν να θεωρηθούν περιοχές οικολογικής εστίασης σύμφωνα με το άρθρο 46 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχεία α) και θ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.

(6)

Το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι η σοβαρή ξηρασία που βίωσαν την άνοιξη και το καλοκαίρι είχε σωρευτικές επιπτώσεις σε βάρος της γεωργικής δραστηριότητας, ασκώντας πίεση στις αποδόσεις των φυτών που χρησιμοποιούνται για ζωοτροφή, ιδίως στους λειμώνες και στους βοσκοτόπους.

(7)

Η σοβαρή ξηρασία προκάλεσε έλλειψη σε χορτονομές στους κλάδους της κτηνοτροφίας και εμπόδισε τη συγκέντρωση αποθεμάτων. Οι εξελίξεις αυτές προκάλεσαν ανησυχίες, ιδίως λόγω του οφειλόμενου στην ελλειμματική παραγωγή αυξανόμενου κόστους, το οποίο θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων.

(8)

Προκειμένου οι γεωργοί στις πληγείσες περιοχές να μπορέσουν να αξιοποιήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις διαθέσιμες εκτάσεις τους για τη διατροφή των ζώων, το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία ζήτησαν να τους επιτραπεί να παρεκκλίνουν από ορισμένους όρους που σχετίζονται με την πράσινη ενίσχυση όσον αφορά τη γη υπό αγρανάπαυση η οποία δηλώθηκε ότι πληροί τις απαιτήσεις σχετικά με τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών ή τις περιοχές οικολογικής εστίασης, σύμφωνα με το άρθρο 44 παράγραφος 4 και το άρθρο 46 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, αντίστοιχα.

(9)

Για τους ίδιους λόγους, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Λιθουανία και η Πολωνία ζήτησαν να τους επιτραπεί να παρεκκλίνουν από ορισμένους όρους που σχετίζονται με την πράσινη ενίσχυση όσον αφορά εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη οι οποίες δηλώθηκαν ότι πληρούν τις απαιτήσεις των περιοχών οικολογικής εστίασης, σύμφωνα με το άρθρο 46 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχείο θ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.

(10)

Επιπλέον, ορισμένοι γεωργοί στη Γαλλία, τη Λιθουανία και την Πολωνία δεν μπόρεσαν να σπείρουν εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη έγκαιρα λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών που κατέστησαν το έδαφος ακατάλληλο για προπαρασκευαστικές εργασίες. Κατά συνέπεια, εάν δεν μειωθεί η διάρκεια της περιόδου κατά την οποία πρέπει να υφίστανται εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες, θα δυσκολευτούν να υλοποιήσουν το πρόγραμμα καλλιεργειών τους, ιδίως εάν στη συνέχεια σκοπεύουν να σπείρουν χειμερινή καλλιέργεια. Εάν περάσει αυτή η βέλτιστη χρονική στιγμή, οι γεωργοί ενδέχεται να αναγκαστούν να σπείρουν τις χειμερινές καλλιέργειες υπό δυσμενείς συνθήκες, γεγονός που θα έθετε σε κίνδυνο τη μελλοντική απόδοση των εν λόγω καλλιεργειών.

(11)

Λαμβανομένης υπόψη της σοβαρότητας της ξηρασίας και των συνεπειών της στις πληγείσες περιοχές το 2019, είναι σκόπιμο να προβλεφθούν παρεκκλίσεις από το άρθρο 44 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 όσον αφορά τη γη υπό αγρανάπαυση για τον σκοπό της διαφοροποίησης των καλλιεργειών, από το άρθρο 45 παράγραφος 2 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 639/2014 όσον αφορά τη γη υπό αγρανάπαυση για τον χαρακτηρισμό ως περιοχής οικολογικής εστίασης σύμφωνα με το άρθρο 46 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, καθώς και από το άρθρο 45 παράγραφος 9 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 639/2014 όσον αφορά τις εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη για τον χαρακτηρισμό ως περιοχών οικολογικής εστίασης σύμφωνα με το άρθρο 46 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχείο θ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.

(12)

Ωστόσο, για να είναι σύμφωνη με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο άρθρο 69 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, η παρούσα απόφαση θα πρέπει να προβλέπει παρεκκλίσεις από τις υποχρεώσεις σχετικά με τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών και τις περιοχές οικολογικής εστίασης μόνο στον βαθμό και για το χρονικό διάστημα που είναι απολύτως αναγκαίο. Για τον λόγο αυτό, οι παρεκκλίσεις που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση θα πρέπει να ισχύουν για γεωργούς που είναι εγκατεστημένοι σε περιοχές οι οποίες έχουν αναγνωριστεί επίσημα από τις αρμόδιες αρχές των οικείων κρατών μελών ως πληγείσες από την εν λόγω ξηρασία, η οποία προκάλεσε σημαντική έλλειψη πόρων ζωοτροφών. Θα πρέπει να καθοριστούν και περαιτέρω όροι για τη στόχευση της παρέκκλισης.

(13)

Λαμβανομένων υπόψη της διαθεσιμότητας άλλων μέσων και των ειδικών χαρακτηριστικών των πληγεισών περιοχών, συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων γεωργικών συστημάτων και των χρήσεων γης, το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αποφασίσουν ποιες από τις εν λόγω παρεκκλίσεις ισχύουν στις πληγείσες περιοχές και σε ποιο βαθμό, εφόσον πληρούνται οι όροι που ορίζονται στην παρούσα απόφαση. Κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με την εφαρμογή των παρεκκλίσεων στις πληγείσες περιοχές, τα εν λόγω κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν δεόντως υπόψη τους στόχους των γεωργικών πρακτικών που είναι επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον και, ειδικότερα, την ανάγκη επαρκούς προστασίας της ποιότητας του εδάφους και της ποιότητας των φυσικών πόρων και της βιοποικιλότητας, ιδίως κατά τις πιο ευαίσθητες περιόδους για την ανθοφορία και τα φωλεοποιά πτηνά.

(14)

Για να εξασφαλιστεί ότι οι παρεκκλίσεις που επιτρέπονται από την παρούσα απόφαση είναι αποτελεσματικές, το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία θα πρέπει να λάβουν τις αποφάσεις τους εντός 14 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της παρούσας απόφασης και θα πρέπει να κοινοποιήσουν τις αποφάσεις τους στην Επιτροπή εντός 7 ημερών από την ημερομηνία λήψης.

(15)

Για να είναι σε θέση η Επιτροπή να παρακολουθεί την ορθή εφαρμογή των σχετικών κανόνων και τις επιπτώσεις των παρεκκλίσεων, το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία θα πρέπει να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό των καλυπτόμενων εκταρίων, ώστε να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις των παρεκκλίσεων στους περιβαλλοντικούς στόχους της διαφοροποίησης των καλλιεργειών και των περιοχών οικολογικής εστίασης που θεσπίστηκαν με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1307/2013. Οι εν λόγω πληροφορίες θα πρέπει να τεθούν στη διάθεση της Επιτροπής έως τις 15 Δεκεμβρίου 2019, με χρήση των υφιστάμενων μέσων διαχείρισης. Έως την ίδια ημερομηνία, το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία θα πρέπει να υποβάλουν στην Επιτροπή εκτίμηση των επιπτώσεων της παρέκκλισης στο περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και τους στόχους για το κλίμα που συνδέονται με τις περιοχές οικολογικής εστίασης, τις εμβόλιμες καλλιέργειες και τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών και να παράσχουν, κατά περίπτωση, περιγραφή των μέτρων μετριασμού τυχόν αρνητικών επιπτώσεων που εντοπίστηκαν.

(16)

Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής άμεσων ενισχύσεων,