30.9.2005   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 255/160

(1)

Στα συμπεράσματά του της 5 Ιουνίου 2003 σχετικά με τη βελτίωση του γοήτρου της κοινοτικής ναυτιλίας και την προσέλκυση νέων ανθρώπων στο ναυτικό επάγγελμα, το Συμβούλιο τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης της επαγγελματικής κινητικότητας των ναυτικών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ιδιαίτερη έμφαση στις διαδικασίες αναγνώρισης των πιστοποιητικών ναυτικής ικανότητας με ταυτόχρονη διασφάλιση σχολαστικής συμμόρφωσης προς τις απαιτήσεις της σύμβασης του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) σχετικά με πρότυπα εκπαίδευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών των ναυτικών, 1978 (σύμβαση STCW), στην ενημερωμένη της έκδοση.

(2)

Οι θαλάσσιες μεταφορές αποτελούν έντονα και ταχέως αναπτυσσόμενο τομέα με ιδιαιτέρως διεθνή χαρακτήρα. Συνεπώς, ενόψει της αυξανόμενης έλλειψης ναυτικών της Κοινότητας, η ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης προσωπικού μπορεί να διατηρηθεί αποτελεσματικότερα σε κοινοτικό επίπεδο απ' ό, τι σε εθνικό. Έχει συνεπώς ουσιαστική σημασία να επεκταθεί η κοινή πολιτική μεταφορών στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών έτσι ώστε να διευκολυνθεί η κυκλοφορία των ναυτικών εντός της Κοινότητας.

(3)

Όσον αφορά τα προσόντα των ναυτικών, η Κοινότητα έχει καθορίσει ελάχιστες απαιτήσεις ως προς τη ναυτική εκπαίδευση, την κατάρτιση και πιστοποίηση με την οδηγία 2001/25/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4 Απριλίου 2001, για το ελάχιστο επίπεδο εκπαίδευσης των ναυτικών (3). Η οδηγία αυτή ενσωματώνει στο κοινοτικό δίκαιο τα διεθνή πρότυπα εκπαίδευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών όπως καθορίζονται με τη σύμβαση STCW.

(4)

Η οδηγία 2001/25/ΕΚ προβλέπει ότι οι ναυτικοί πρέπει να κατέχουν πιστοποιητικό ικανότητας που έχει εκδοθεί και θεωρηθεί από την αρμόδια αρχή κράτους μέλους σύμφωνα με τις διατάξεις της εν λόγω οδηγίας και το οποίο παρέχει στον νόμιμο κάτοχό του το δικαίωμα να υπηρετεί σε πλοίο υπό την ιδιότητα και να εκτελεί τα καθήκοντα που απορρέουν από το επίπεδο της ευθύνης που καθορίζονται από την οδηγία αυτή.

(5)

Κατά την οδηγία 2001/25/ΕΚ, η αμοιβαία αναγνώριση μεταξύ των κρατών μελών πιστοποιητικών, κάτοχοι των οποίων είναι ναυτικοί, ανεξαρτήτως του αν είναι υπήκοοι κρατών μελών, διέπεται από τις οδηγίες 89/48/ΕΟΚ (4) και 92/51/ΕΟΚ (5) που συγκροτούν, αντίστοιχα, ένα πρώτο και ένα δεύτερο γενικό σύστημα για την αναγνώριση επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Οι εν λόγω οδηγίες δεν προβλέπουν την αυτόματη αναγνώριση τυπικών προσόντων ναυτικών, δεδομένου ότι οι ναυτικοί πιθανώς να υπόκεινται σε αντισταθμιστικά μέτρα.

(6)

Κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να αναγνωρίζει τα πιστοποιητικά και τα άλλα αποδεικτικά τυπικών προσόντων που εκδόθηκαν από άλλο κράτος μέλος σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 2001/25/ΕΚ. Συνεπώς, κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να επιτρέπει σε ναυτικούς οι οποίοι έχουν αποκτήσει σε άλλο κράτος μέλος το πιστοποιητικό τους ικανότητας, πληρώντας τις απαιτήσεις της εν λόγω οδηγίας, να ασκούν ή να συνεχίζουν την άσκηση του ναυτικού επαγγέλματος για το οποίο έχουν αναγνωρισθεί τα προσόντα τους χωρίς απαιτήσεις επιπλέον εκείνων που προβλέπονται για τους υπηκόους του.

(7)

Δεδομένου ότι η παρούσα οδηγία έχει σκοπό να διευκολύνει την αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών, δεν ρυθμίζει τους όρους πρόσβασης στην απασχόληση.

(8)

Η σύμβαση STCW καθορίζει γλωσσικές απαιτήσεις για τους ναυτικούς. Οι απαιτήσεις αυτές θα πρέπει να εισαχθούν στο κοινοτικό δίκαιο ώστε να διασφαλισθεί η αποτελεσματική επικοινωνία επί των πλοίων και να διευκολυνθεί η ελεύθερη κυκλοφορία των ναυτικών εντός της Κοινότητας.

(9)

Σήμερα η διάδοση δολίως αποκτηθέντων πιστοποιητικών ικανότητας ναυτικών εγκυμονεί σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια στη θάλασσα και την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι κάτοχοι δολίως αποκτηθέντων πιστοποιητικών ικανότητας δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις πιστοποίησης της σύμβασης STCW. Οι ναυτικοί αυτοί εύκολα θα μπορούσαν να καταστούν υπαίτιοι ναυτικών ατυχημάτων.

(10)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει, συνεπώς, να θεσπίσουν και να επιβάλουν ειδικά μέτρα για την πρόληψη και την επιβολή κυρώσεων όσον αφορά δόλιες πρακτικές σχετικές με πιστοποιητικά ικανότητας και να εξακολουθήσουν τις προσπάθειές τους στα πλαίσια του ΔΝΟ για την επίτευξη αυστηρών και εφαρμόσιμων συμφωνιών σχετικά με την καταπολέμηση σε παγκόσμια κλίμακα των πρακτικών αυτών. Η επιτροπή ασφάλειας στη ναυτιλία και πρόληψης της ρύπανσης από τα πλοία (COSS) αποτελεί κατάλληλο φόρουμ για την ανταλλαγή πληροφοριών, εμπειρίας και βέλτιστων πρακτικών στον τομέα αυτόν.

(11)

Με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1406/2002 (6) συνεστήθη ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα («Οργανισμός»), για την εξασφάλιση υψηλού, ομοιόμορφου και αποτελεσματικού επιπέδου ναυτικής ασφαλείας και πρόληψης της ρύπανσης από τα πλοία. Ένα από τα καθήκοντα που έχουν ανατεθεί στον Οργανισμό είναι να επικουρεί την Επιτροπή στην εκτέλεση καθηκόντων που της ανατίθενται βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας που διέπει την εκπαίδευση, την πιστοποίηση και την τήρηση φυλακών για πληρώματα πλοίων.

(12)

Ο Οργανισμός θα πρέπει, συνεπώς, να επικουρεί την Επιτροπή ως προς την εξακρίβωση της συμμόρφωσης των κρατών μελών προς τις απαιτήσεις που θεσπίζονται με την παρούσα οδηγία και με την οδηγία 2001/25/ΕΚ.

(13)

Η αμοιβαία αναγνώριση μεταξύ κρατών μελών των πιστοποιητικών ικανότητας που κατέχουν ναυτικοί, ανεξαρτήτως του αν είναι υπήκοοι κρατών μελών, δεν θα πρέπει πλέον να διέπεται από τις οδηγίες 89/48/ΕΟΚ και 92/51/ΕΟΚ, αλλά από την παρούσα οδηγία.

(14)

Ως εκ τούτου, η οδηγία 2001/25/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(15)

Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, ήτοι η αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών ναυτικής ικανότητας τα οποία εκδίδονται από τα κράτη μέλη, δεν μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη και μπορεί συνεπώς να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη του στόχου αυτού όρια.

(16)

Σύμφωνα με την παράγραφο 34 της διοργανικής συμφωνίας για τη βελτίωση της νομοθεσίας (7), τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να καταρτίσουν, για τη δική τους χρήση και προς το συμφέρον της Κοινότητας, τους δικούς τους πίνακες οι οποίοι, κατά το μέτρο του δυνατού, θα καταδεικνύουν την αντιστοιχία μεταξύ της παρούσας οδηγίας και των μέτρων μεταφοράς της στο εθνικό δίκαιο και να τους δημοσιοποιήσουν,

α)

υπήκοοι κράτους μέλους·

β)

αλλοδαποί που κατέχουν πιστοποιητικό το οποίο έχει εκδοθεί από κράτος μέλος.

α)

«ναυτικός»: το πρόσωπο που διαθέτει κατάρτιση και είναι κάτοχος πιστοποιητικού από κράτος μέλος τουλάχιστον σύμφωνα με τις απαιτήσεις του παραρτήματος Ι της οδηγίας 2001/25/ΕΚ.

β)

«πιστοποιητικό»: έγκυρο έγγραφο κατά την έννοια του άρθρου 4 της οδηγίας 2001/25/ΕΚ·

γ)

«κατάλληλο πιστοποιητικό»: πιστοποιητικό όπως ορίζεται στο άρθρο 1, σημείο 27, της οδηγίας 2001/25/ΕΚ.

δ)

«θεώρηση»: έγκυρο έγγραφο που έχει εκδοθεί από την αρμόδια αρχή κράτους μέλους σύμφωνα με το άρθρο 5, παράγραφοι 2 και 6, της οδηγίας 2001/25/ΕΚ·

ε)

«αναγνώριση»: η αποδοχή από τις αρμόδιες αρχές ενός κράτους μέλους υποδοχής πιστοποιητικού ή κατάλληλου πιστοποιητικού που έχει εκδοθεί από άλλο κράτος μέλος·

στ)

«κράτος μέλος υποδοχής»: κάθε κράτος μέλος στο οποίο ένας ναυτικός ζητεί την αναγνώριση του κατάλληλου πιστοποιητικού του ή άλλου πιστοποιητικού·

ζ)

«σύμβαση STCW»: η διεθνής σύμβαση του 1978 για τα πρότυπα εκπαίδευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών των ναυτικών, στην ενημερωμένη της έκδοση·

η)

«κώδικας STCW»: ο κώδικας για την εκπαίδευση, την έκδοση πιστοποιητικών και την τήρηση φυλακών των ναυτικών, όπως εγκρίθηκε με το ψήφισμα αριθ. 2 της διάσκεψης των μερών της STCW του 1995, στην ενημερωμένη του έκδοση·

θ)

«Οργανισμός»: ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα, που συνεστήθη με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1406/2002.

1.

Το άρθρο 4 αντικαθίσταται από το εξής κείμενο:

«Άρθρο 4

Πιστοποιητικό

Πιστοποιητικό αποτελεί κάθε έγκυρο έγγραφο, ανεξαρτήτως της ονομασίας με την οποία είναι γνωστό, το οποίο εκδίδεται από την αρμόδια αρχή ενός κράτους μέλους ή με την άδειά της, σύμφωνα με το άρθρο 5 και τις απαιτήσεις που θεσπίζονται στο παράρτημα I.».

2.

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

«Άρθρο 7α

Πρόληψη της απάτης και άλλων παράνομων πρακτικών

1.   Τα κράτη μέλη θεσπίζουν και επιβάλλουν τα ενδεδειγμένα μέτρα για την πρόληψη της απάτης και άλλων παράνομων πρακτικών σχετικών με τη διαδικασία πιστοποίησης ή πιστοποιητικών εκδιδόμενων και θεωρούμενων από τις αρμόδιες αρχές τους και προβλέπουν κυρώσεις οι οποίες είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές.

2.   Τα κράτη μέλη ορίζουν τις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για τον εντοπισμό και την καταπολέμηση της απάτης και άλλων παράνομων πρακτικών και για την ανταλλαγή πληροφοριών με τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών και άλλων χωρών όσον αφορά την πιστοποίηση ναυτικών.

Τα κράτη μέλη ενημερώνουν αμελλητί τα λοιπά κράτη μέλη και την Επιτροπή σχετικά με τα στοιχεία των αρμόδιων αυτών εθνικών αρχών.

Τα κράτη μέλη ενημερώνουν επίσης αμελλητί κάθε τρίτη χώρα με την οποία έχουν συνάψει συμφωνία σύμφωνα με τον κανονισμό I/10 παράγραφος 1.2 της σύμβασης STCW, σχετικά με τα στοιχεία των αρμόδιων αυτών εθνικών αρχών.

3.   Κατόπιν αιτήσεως του κράτους μέλους υποδοχής, οι αρμόδιες αρχές ενός άλλου κράτους μέλους παρέχουν έγγραφη επιβεβαίωση ή άρνηση της γνησιότητας των πιστοποιητικών των ναυτικών, των αντίστοιχων θεωρήσεων ή οποιουδήποτε αποδεικτικού εγγράφου κατάρτισης εκδίδει το εν λόγω άλλο κράτος μέλος.».

3.

Το άρθρο 18 παράγραφοι 1 και 2 διαγράφεται από τις 20 Οκτωβρίου 2007.

4.

Παρεμβάλλονται τα ακόλουθα άρθρα:

«Άρθρο 21α

Συστηματική παρακολούθηση της συμμόρφωσης

Με την επιφύλαξη των εξουσιών της Επιτροπής στο πλαίσιο του άρθρου 226 της συνθήκης, η Επιτροπή, επικουρούμενη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια στη Θάλασσα, που συνεστήθη με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1406/2002 (8), επαληθεύει σε τακτική βάση και τουλάχιστον ανά πενταετία ότι τα κράτη μέλη πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις που θεσπίζονται με την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 21β

Έκθεση συμμόρφωσης

Το αργότερο έως τις 20 Οκτωβρίου 2010, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση αξιολόγησης που καταρτίζεται βάσει των πληροφοριών που ελήφθησαν σύμφωνα με το άρθρο 21α. Στην έκθεση, η Επιτροπή αναλύει τη συμμόρφωση των κρατών μελών προς την εν λόγω οδηγία και, εφόσον απαιτείται, υποβάλλει προτάσεις για πρόσθετα μέτρα.

5.

Στο παράρτημα Ι κεφάλαιο Ι παρεμβάλλεται η εξής παράγραφος:

«1α.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι ναυτικοί να έχουν την απαιτούμενη γλωσσική επάρκεια όπως καθορίζεται στα μέρη A-II/1, A-III/1, A-IV/2 και A-II/4 του κώδικα STCW ώστε να είναι ικανοί να εκτελούν τα συγκεκριμένα τους καθήκοντα σε πλοίο που φέρει τη σημαία του κράτους μέλους υποδοχής.».