32000E0055

ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 24ης Ιανουαρίου 2000

με θέμα το Αφγανιστάν

(2000/55/ΚΕΠΠΑ)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδίως το άρθρο 15,

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) η σύρραξη στο Αφγανιστάν έχει προκαλέσει απερίγραπτη δυστυχία στο λαό του και απειλεί τη σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή·

(2) η λόγω του πολέμου εξάπλωση της τρομοκρατίας και των παρανόμων ναρκωτικών προκαλεί σοβαρή ζημία στα κράτη μέλη της Ένωσης και γενικότερα·

(3) η Ένωση εξακολουθεί να δέχεται σημαντικό αριθμό προσφύγων από το εμπόλεμο Αφγανιστάν·

(4) η Ένωση είναι αποφασισμένη να διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στις προσπάθειες κατάπαυσης των συγκρούσεων και αποκατάστασης της ειρήνης, της σταθερότητας και του σεβασμού του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανόμενων των ανθρώπινων δικαιωμάτων, στο Αφγανιστάν·

(5) η Ένωση υπενθυμίζει στα εμπόλεμα μέρη ότι φέρουν την τελική ευθύνη για την εξεύρεση μιας πολιτικής λύσης που θα αποκαταστήσει μια διαρκή ειρήνη στο Αφγανιστάν και θα συντελέσει στην εγκαθίδρυση μιας δημοκρατικής κυβέρνησης ευρείας αποδοχής·

(6) η Ένωση θεωρεί επιτακτική ανάγκη όλες οι χώρες που διαθέτουν επιρροή στα εμπόλεμα μέρη να την ασκήσουν προς υποστήριξη των ειρηνευτικών προσπαθειών των Ηνωμένων Εθνών και σε στενή συνεργασία μαζί τους, καθώς και να σταματήσει η έξωθεν προμήθεια όπλων, πολεμοφοδίων και κάθε άλλου πολεμικού υλικού στις αντιμαχόμενες φατρίες στο Αφγανιστάν, όπως και η εμπλοκή αλλοδαπών στρατιωτικών, παραστρατιωτικών και μυστικών υπηρεσιών·

(7) η Ένωση αποδίδει υψίστη σημασία στην τήρηση του διεθνούς δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανόμενης της σύμβασης για την εξάλειψη κάθε μορφής διακρίσεων έναντι των γυναικών και καταγγέλλει τη συνεχιζόμενη εφαρμογή διακρίσεων λόγω φύλου στο Αφγανιστάν·

(8) η Ένωση ανησυχεί βαθύτατα για τις αναφερόμενες σφαγές και την εκδίωξη αθώων πολιτών, την εκτέλεση αιχμαλώτων πολέμου, τις διώξεις και εκτελέσεις λόγω εθνότητος καθώς και τον εκφοβισμό και τις δολοφονίες Αφγανών μεταναστών·

(9) η Ένωση ανησυχεί επίσης για τις ειδήσεις από την πεδιάδα Shomali σχετικά με την πυρπόληση κατοικιών και σπαρτών και για την εσκεμμένη καταστροφή της γεωργικής υποδομής·

(10) η Ένωση καθόρισε στις 15 Νοεμβρίου 1999, την κοινή θέση 1999/727/ΚΕΠΠΑ σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά των Ταλιμπάν(1) για την εφαρμογή της απόφασης 1267/99 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ της l5ης Οκτωβρίου 1999·

(11) η παρούσα Κοινή Θέση πρόκειται να αντικαταστήσει την Κοινή Θέση της 25ης Ιανουαρίου 1999(2) για το Αφγανιστάν και συνεπώς η τελευταία αυτή θα πρέπει να καταργηθεί,

ΚΑΘΟΡΙΣΕ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗ ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ:

Άρθρο 1

Οι στόχοι της Ένωσης στο Αφγανιστάν είναι:

α) η αποκατάσταση βιώσιμης ειρήνης στο Αφγανιστάν, ο τερματισμός των ξένων επεμβάσεων και η ενθάρρυνση του ενδοαφγανικού διαλόγου, ιδίως μέσω της υποστήριξης του κεντρικού ρόλου των Ηνωμένων Εθνών,

β) η προώθηση της σταθερότητας και της ανάπτυξης σε ολόκληρη την περιοχή με την αποκατάσταση της ειρήνης στο Αφγανιστάν,

γ) η προώθηση του σεβασμού του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των γυναικών και των παιδιών,

δ) η παροχή αποτελεσματικής ανθρωπιστικής βοήθειας και η εξασφάλιση ότι ο διεθνής συντονισμός της βοήθειας θα επιτρέψει την παροχή της σύμφωνα προς τις διεθνείς ανθρωπιστικές αρχές καθώς και την αμερόληπτη εκτίμηση των αναγκών,

ε) η ενίσχυση της καταπολέμησης των παρανόμων ναρκωτικών και της τρομοκρατίας,

στ) η συνδρομή σε ειρηνικές δραστηριότητες και, μόλις επιτευχθεί μια σταθερή ειρήνη, η ανασυγκρότηση της χώρας μετά τον πολυετή εμφύλιο πόλεμο.

Άρθρο 2

Προκειμένου να υποστηρίξει τις ειρηνευτικές προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών, οι οποίες επαναβεβαιώθηκαν με το Ψήφισμα 203 Α και Β της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ στις 18 Δεκεμβρίου 1998, η Ένωση θα εξακολουθήσει:

α) να υποστηρίζει και να ενισχύει το έργο της Ειδικής Αποστολής του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν (UΝSΜΑ), συμπεριλαμβανόμενης της μονάδας πολιτικών υποθέσεων,

β) να υποστηρίζει τις συναινετικές προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και του Ειδικού του Απεσταλμένου στο Αφγανιστάν και ειδικότερα την επανενεργοποίηση της αποστολής του Ειδικού Απεσταλμένου μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες,

γ) να παροτρύνει άλλες χώρες που διαθέτουν επιρροή στα εμπόλεμα μέρη να την ασκήσουν εποικοδομητικά προς υποστήριξη των ειρηνευτικών προσπαθειών του ΟΗΕ και σε στενό συντονισμό μαζί του,

δ) να καλεί τα εμπόλεμα μέρη να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους όπως αναφέρονται στη Δήλωση της Τασκένδης σχετικά με τις θεμελιώδεις αρχές για τον ειρηνικό διακανονισμό της σύγκρουσης στο Αφγανιστάν, η οποία υπογράφηκε από τα δύο μέρη στις 20 Ιουλίου 1999,

ε) να ζητά από τους Ταλιμπάν να αναλάβουν να εφαρμόσουν τις Συμφωνίες που υπογράφηκαν με τον ΟΗΕ για την ασφάλεια του προσωπικού του ΟΗΕ,

στ) να λαμβάνει υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διαπιστευτηρίων των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την εκπροσώπηση του Αφγανιστάν στα Ηνωμένα Έθνη,

ζ) να διατηρεί την απαγόρευση της εξαγωγής όπλων, πολεμοφοδίων και στρατιωτικού εξοπλισμού προς το Αφγανιστάν, όπως προβλέπεται στην κοινή της θέση 96/746/ΚΕΠΠΑ για το Αφγανιστάν(3) και να ενθαρρύνει άλλες χώρες να υιοθετήσουν ανάλογη πολιτική αυτοπεριορισμού,

η) να ενθαρρύνει τις ενδιαφερόμενες χώρες να σταματήσουν την εμπλοκή των στρατιωτικών, παραστρατιωτικών και μυστικών υπηρεσιών τους στο Αφγανιστάν καθώς και να σταματήσουν να παρέχουν κάθε άλλη στρατιωτική υποστήριξη στα εμπόλεμα μέρη του Αφγανιστάν, συμπεριλαμβανόμενης και της χρήσης του εδάφους τους για παρόμοιους σκοπούς.

Η Ένωση πρόκειται επίσης:

θ) να συνεχίσει τις επαφές της με τις διάφορες πλευρές και τις εξέχουσες προσωπικότητες του Αφγανιστάν προκειμένου να τονίσει τη ματαιότητα και τις σοβαρές και απαράδεκτες ανθρωπιστικές συνέπειες της συνεχιζόμενης σύρραξης και να ζητήσει την άμεση κατάπαυση του πυρός και τη διαπραγμάτευση μιας πολιτικής διευθέτησης υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένης της ανάδειξης μιας πλήρως αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης ευρείας αποδοχής,

ι) να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς και να ενθαρρύνει τις προσπάθειες σημαντικών προσωπικοτήτων του Αφγανιστάν και φορέων, όπως η λεγόμενη Διαδικασία της Φραγκφούρτης και η διαδικασία Loya Jirga του τέως βασιλέως Zahir Shah, που έχει ως κέντρο τη Ρώμη να συμβάλουν στον ενδοαφγανικό διάλογο,

κ) να συνεχίσει να τονίζει σε όλες τις χώρες που διαθέτουν επιρροή στο Αφγανιστάν τη σημασία που αποδίδει η Ένωση στην ταχεία διευθέτηση της σύρραξης υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και να τους καλεί να παράσχουν κάθε υποστήριξη στα Ηνωμένα Έθνη.

Άρθρο 3

Προκειμένου να προωθήσει το σεβασμό όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, η Ένωση:

α) θα καλέσει όλες τις πλευρές να αναγνωρίσουν, να προστατεύσουν και να προωθήσουν όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος του ατόμων στη ζωή, την ελευθερία και την ασφάλεια, καθώς και να τηρήσουν την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, την οποία έχει προσυπογράψει το Αφγανιστάν,

β) θα καλέσει τις φατρίες του Αφγανιστάν να παύσουν να ασκούν πολιτική διακρίσεων και να αναγνωρίζουν, να προστατεύουν και να προωθούν τα ίσα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια ανδρών και γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην εκπαίδευση και την υγεία, στην εργασία, στην προσωπική ασφάλεια και ελευθερία από εκφοβισμούς και παρενοχλήσεις, και θα επισημάνει τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η άσκηση πολιτικής διακρίσεων στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας,

γ) θα στηρίξει τις προτάσεις του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την έγκαιρη τοποθέτηση παρατηρητών για τα ανθρώπινα δικαιώματα της Μονάδας Πολιτικών Υποθέσεων της UNSMA,

δ) θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις πτυχές των ανθρώπινων δικαιωμάτων στο πλαίσιο του διεθνούς συντονισμού της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στο Αφγανιστάν,

ε) θα υποστηρίξει προγράμματα βοηθείας στο Αφγανιστάν που θα προβλέπουν μέριμνα κατά της διάκρισης των φύλων και θα προωθούν ενεργώς την ισότιμη συμμετοχή ανδρών και γυναικών, καθώς και την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα,

στ) θα καλέσει όλες τις φατρίες να σεβαστούν και να προστατεύσουν την πολιτιστική κληρονομιά του Αφγανιστάν.

Άρθρο 4

Προκειμένου να ανακουφίσει τη δυστυχία του άμαχου πληθυσμού στο Αφγανιστάν, η Ένωση:

α) θα συνεχίσει να παρέχει ανθρωπιστική βοήθεια στο Αφγανιστάν, εφόσον το επιτρέπουν οι συνθήκες,

β) θα καλέσει τις αντιμαχόμενες φατρίες να εξασφαλίσουν ελευθερία κινήσεων, καθώς και ελεύθερη και ασφαλή πρόσβαση του προσωπικού του εθνικού και διεθνούς ανθρωπιστικού δίκτυου σε όλους όσοι έχουν ανάγκη, δίχως περιορισμούς λόγω φύλου, φυλής, θρησκείας ή εθνικότητας, και να συνεργαστούν πλήρως και ειλικρινώς με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανθρωπιστικές ανάγκες του αφγανικού λαού,

γ) θα συνεχίσει να στηρίζει τις εθνικές και διεθνείς προσπάθειες ναρκαλιείας ως σημαντικής προϋπόθεσης για μια βιώσιμη ανάπτυξη,

δ) θα καλέσει τις αντιμαχόμενες φατρίες να παύσουν να τοποθετούν νάρκες ξηράς, ενώ ταυτόχρονα θα τονίσει τη σταθερή της πολιτική να μη χρηματοδοτεί την άρση ναρκοπεδίων σε περιοχές όπου η τοποθέτηση ναρκών συνεχίζεται,

ε) θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της βοήθειας με στενότερο διεθνή συντονισμό των δωρητών, ιδίως ενεργώντας μέσω της Ομάδας Υποστήριξης του Αφγανιστάν και του Φορέα Προγραμματισμού για το Αφγανιστάν,

στ) θα εξασφαλίσει στενή συνεργασία και συμπληρωματικότητα μεταξύ των ειρηνευτικών προσπαθειών των Ηνωμένων Εθνών και των προσπαθειών βοηθείας, όπως προβλέπεται στο κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο της διεθνούς κοινότητας δωρητών και των οργανώσεων του ΟΗΕ,

ζ) θα εξασφαλίσει ότι η βοήθειά της θα παρασχεθεί σύμφωνα με το κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο που ενέκριναν η κοινότητα των δωρητών και οι οργανώσεις του ΟΗΕ ενθαρρύνοντας έτσι την εφαρμογή ενός αποτελεσματικότερου Κοινού Προγραμματισμού για το Αφγανιστάν.

Άρθρο 5

Προκειμένου να προωθήσει την καταπολέμηση των ναρκωτικών, η Ένωση:

α) θα χρησιμοποιήσει τις επαφές της με τις φατρίες και τις χώρες οι οποίες διαθέτουν επιρροή επ' αυτών ώστε να τονίσει την ανησυχία της Ένωσης για την έντονη αύξηση της παράνομης παραγωγής και το λαθρεμπόριο ναρκωτικών στο Αφγανιστάν που απειλεί τη σταθερότητα στην περιοχή και υποσκάπτει την υγεία και την ευημερία του πληθυσμού του Αφγανιστάν, των γειτονικών και άλλων χωρών, και να επισημάνει ότι η Ένωση θα λάβει υπόψη την καταπολέμηση των ναρκωτικών κατά την εξέταση των συνεισφορών αναπτυξιακής βοήθειας για την ανασυγκρότηση του Αφγανιστάν, μόλις επιτευχθεί βιώσιμη σταθερή ειρήνη,

β) θα ζητήσει από τους οργανισμούς βοηθείας να λάβουν υπόψη τον έλεγχο των ναρκωτικών κατά την κατάρτιση και την εφαρμογή σχεδίων, εξετάζοντας την επίπτωσή τους στην καλλιέργεια, παραγωγή, λαθρεμπόριο και κατάχρηση ναρκωτικών,

γ) θα υποστηρίξει τη βιώσιμη εναλλακτική ανάπτυξη ως σημαντικό στοιχείο μιας ισορροπημένης και πλήρους στρατηγικής ελέγχου των ναρκωτικών. Τα προγράμματα εναλλακτικής ανάπτυξης θα προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες συνθήκες του Αφγανιστάν, στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θα περιέχουν και μια διάσταση που θα αφορά το φύλο, ώστε άνδρες και γυναίκες να συμμετέχουν ισότιμα στη διαδικασία της ανάπτυξης. Τα μέτρα επιβολής του νόμου αποτελούν αναγκαίο συμπλήρωμα των προγραμμάτων αυτών,

δ) θα υποστηρίξει κάθε συνεπή προσπάθεια, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών που καταβάλλονται στο πλαίσιο του Προγράμματος Ελέγχου των Ναρκωτικών των Ηνωμένων Εθνών, με σκοπό τη σημαντική μείωση της παραγωγής, του λαθρεμπορίου και της κατάχρησης ναρκωτικών στο Αφγανιστάν, και σημειώνει τη σημασία της εφαρμογής των κοινοτικών σχεδίων προς υποστήριξη της Πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Ναρκωτικά στην Κεντρική Ασία.

Άρθρο 6

Η Ένωση, καταδικάζει την τρομοκρατία σε όλες της τις μορφές και οπουδήποτε εκδηλώνεται. Προκειμένου να προωθήσει την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η Ένωση:

α) ζητά από όλες τις αφγανικές πλευρές να μην χρηματοδοτούν, να μην προσφέρουν εκπαίδευση ή καταφύγιο σε τρομοκρατικές οργανώσεις και να μην στηρίζουν με οποιοδήποτε τρόπο τρομοκρατικές δραστηριότητες,

β) καλεί τις αφγανικές αρχές να κλείσουν τα στρατόπεδα εκπαίδευσης ξένων τρομοκρατών εντός του Αφγανιστάν και να εξασφαλίσουν ότι οι υπεύθυνοι για τρομοκρατικές πράξεις θα παραπεμφθούν στη δικαιοσύνη,

γ) καλεί τους Ταλιμπάν να συμμορφωθούν πλήρως και επειγόντως με την απόφαση 1267/99 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ της 15ης Οκτωβρίου 1999.

Άρθρο 7

Το Συμβούλιο σημειώνει ότι η Επιτροπή σκοπεύει να κατευθύνει τις ενέργειές της προς επίτευξη των στόχων και προτεραιοτήτων της παρούσας κοινής θέσης, εφόσον ενδείκνυται, μέσω καταλλήλων κοινοτικών μέτρων.

Άρθρο 8

Η Κοινή Θέση 99/73/ΚΕΠΠΑ καταργείται.

Άρθρο 9

Η παρούσα Κοινή Θέση αρχίζει να ισχύει την ημέρα της έγκρισής της και θα επανεξεταστεί 12 μήνες μετά την έγκρισή της.

Άρθρο 10

Η παρούσα Κοινή Θέση θα δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα.

Βρυξέλλες, 24 Ιανουαρίου 2000.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

J. GAMA

(1) ΕΕ L 294 της 16.11.1999, σ. 1.

(2) ΕΕ L 23 της 30.1.1999, σ. 1.

(3) ΕΕ L 342 της 31.12.1996, σ. 1.