Στρατηγική για την ευρωπαϊκή δικαστική κατάρτιση (2021-2024)

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ανακοίνωση της Επιτροπής — Διασφάλιση της δικαιοσύνης στην ΕΕ — Στρατηγική για την ευρωπαϊκή δικαστική κατάρτιση 2021-2024

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ;

• Αποσκοπεί στην εδραίωση κοινής ευρωπαϊκής δικαστικής κουλτούρας με βάση το κράτος δικαίου, τα θεμελιώδη δικαιώματα και την αμοιβαία εμπιστοσύνη.
• Για να επιτευχθεί αυτό, καθορίζει μια στρατηγική για την ευρωπαϊκή δικαστική κατάρτιση με μέτρα για την προώθηση της ορθής και αποτελεσματικής εφαρμογής του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η στρατηγική προσδιορίζει τους ακόλουθους τομείς και περιλαμβάνει συστάσεις για όλους τους εμπλεκόμενους (παρόχους κατάρτισης, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενδιαφερόμενα μέρη και δικαστικά δίκτυα).

Απαιτήσεις κατάρτισης στο ενωσιακό δίκαιο

• Προώθηση κοινής κουλτούρας του κράτους δικαίου. Οι καλά εκπαιδευμένοι επαγγελματίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της κουλτούρας του κράτους δικαίου και στη διασφάλιση του κράτους δικαίου.
• Προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων. O Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ πρέπει να εφαρμόζεται στην καθημερινή ζωή, και επίσης πρέπει να γίνει κατανοητή η σχέση του με το εθνικό δίκαιο και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
• Ενίσχυση της ψηφιοποίησης της δικαιοσύνης. Στο πλαίσιο της άσκησης του επαγγέλματος απαιτείται η καλύτερη κατανόηση και χρήση των ψηφιακών εργαλείων και της τεχνητής νοημοσύνης.
• Παρακολούθηση των εξελίξεων στον τομέα του ενωσιακού δικαίου. Οι επαγγελματίες πρέπει να παραμένουν ενήμεροι για τις νομικές εξελίξεις στην ΕΕ, ιδίως σε τομείς όπως η διασυνοριακή δικαστική συνεργασία, η ασφάλεια, η τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα, τα δικονομικά δικαιώματα φυσικών προσώπων και θυμάτων και η εφαρμογή της νομοθεσίας της ενιαίας αγοράς και της προστασίας του περιβάλλοντος.
• Παροχή δεξιοτήτων στους επαγγελματίες για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων. Η τρομοκρατία και το κυβερνοέγκλημα εξελίσσονται συνεχώς, ενώ τα μεταβαλλόμενα πρότυπα εργασίας έχουν αντίκτυπο στην απασχόληση και στο κοινωνικό δίκαιο.

Απαραίτητα στοιχεία πέραν του ενωσιακού δικαίου

• Παροχή πολυτομεακών δεξιοτήτων στους επαγγελματίες του δικαστικού κλάδου. Εκτείνονται από την «άσκηση δικαστικών καθηκόντων»* έως τις μη νομικές γνώσεις και τις δεξιότητες στη νομική γλώσσα.

Περισσότερη, ευρύτερη και στοχευμένη κατάρτιση για όλους τους επαγγελματίες που εφαρμόζουν το ενωσιακό δίκαιο

• Προσαρμογή στόχων. Οι δικαστές και οι εισαγγελείς αποτελούν τις κύριες ομάδες-στόχους, μαζί με τους δικαστικούς υπαλλήλους και το διωκτικό προσωπικό, τους δικηγόρους, τους συμβολαιογράφους και τους δικαστικούς επιμελητές.
• Βελτίωση της κατάρτισης άλλων επαγγελματιών στο ενωσιακό δίκαιο. Οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι, οι δικαστικοί επιμελητές, οι διαμεσολαβητές, οι δικαστικοί εμπειρογνώμονες, οι κατ’ επάγγελμα σύνδικοι και οι νομικοί διερμηνείς/μεταφραστές χρειάζεται να γνωρίζουν τις σχετικές διατάξεις του ενωσιακού δικαίου.

Αποτελεσματική και υψηλής ποιότητας κατάρτιση

• Προώθηση αυστηρής μεθοδολογίας, ευέλικτης αντιμετώπισης διαφορετικών προκλήσεων, της συνεχούς παρακολούθησης, της έκθεσης των επαγγελματιών σε διάφορες μορφές μάθησης και της αξιολόγησης των αποτελεσμάτων.

Κατάρτιση για νέους επαγγελματίες

• Παροχή στους νέους επαγγελματίες του τομέα απονομής δικαιοσύνης βασικής εκπαίδευσης στο νομικό σύστημα και τη νομική κουλτούρα της ΕΕ. Στο πλαίσιο της εκπαίδευσης αυτής πρέπει να εξετάζονται συστημικά στοιχεία του ενωσιακού δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της «άσκησης δικαστικών καθηκόντων» και να αναπτύσσονται οι γλωσσικές δεξιότητες.

Κοινή ευθύνη

• Στήριξη των εθνικών ενδιαφερόμενων φορέων που έχουν την πρωταρχική ευθύνη. Για τους εκπαιδευτές, τα υπουργεία Δικαιοσύνης και τα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα απαιτούνται οι κατάλληλοι πόροι ώστε να αποκτήσουν μια γνήσια κουλτούρα στο πλαίσιο της οποίας η κατάρτιση θα θεωρείται επένδυση.
• Ενθάρρυνση των δικτύων εμπειρογνωμόνων του ενωσιακού δικαίου. Οι επαγγελματίες θα πρέπει να είναι σε θέση να καλούν συναδέλφους στα εθνικά δίκτυα για να παρέχουν νομική εμπειρογνωμοσύνη σε θέματα της ΕΕ.
• Αξιοποίηση του μοναδικού ρόλου του ευρωπαϊκού δικτύου κατάρτισης δικαστικών. Εφόσον διαθέτει την απαραίτητη χρηματοδότηση, το ευρωπαϊκό δίκτυο κατάρτισης δικαστικών είναι το πλέον κατάλληλο για να συντονίζει εθνικές και διασυνοριακές δραστηριότητες στον τομέα της κατάρτισης.
• Αντιμετώπιση των παραγόντων της ΕΕ ως πολλαπλασιαστών. Η Ακαδημία Ευρωπαϊκού Δικαίου, το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δημόσιας Διοίκησης, καθώς και διάφορα δίκτυα επαγγελματιών τόσο του ενωσιακού δικαίου όσο και του τομέα απονομής δικαιοσύνης θα πρέπει να ενισχύσουν τις δραστηριότητες κατάρτισης και να μοιράζονται το υλικό και τις εμπειρίες τους.
• Παροχή υποστήριξης από την Επιτροπή. Διατίθεται χρηματοδότηση από την ΕΕ για έργα ευρωπαϊκών διαστάσεων που περιλαμβάνουν από την κατάρτιση εκπαιδευτών και την προώθηση διασυνοριακών κοινοπραξιών έως την κάλυψη τομέων προτεραιότητας της ΕΕ, τη δοκιμή νέων ιδεών και την ικανοποίηση ειδικών αναγκών.
• Στόχευση επαγγελματιών του τομέα απονομής δικαιοσύνης εκτός ΕΕ. Η ευρωπαϊκή δικαστική κατάρτιση επεκτείνεται στις υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες, ιδίως στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, και θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες τρίτες χώρες, ιδίως στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική.
• Παρακολούθηση. Η Επιτροπή θα υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο της στρατηγικής και θα συνεργάζεται με τα ενδιαφερόμενα μέρη για τη βελτίωση της συλλογής και της ανάλυσης δεδομένων.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η Συνθήκη της Λισαβόνας ανέθεσε στην ΕΕ συγκεκριμένο ρόλο στην κατάρτιση δικαστών και άλλων λειτουργών και υπαλλήλων του τομέα απονομής της δικαιοσύνης σε αστικές και ποινικές υποθέσεις. Το 2011 η Επιτροπή εξέδωσε μια ανακοίνωση με τίτλο «Εμπιστοσύνη στην πανευρωπαϊκή δικαιοσύνη — Μια νέα διάσταση στην ευρωπαϊκή δικαστική κατάρτιση».

Η πιο πρόσφατη ανακοίνωση αναλύει την πρόοδο που έχει σημειωθεί. Επισημαίνει την ανάγκη για δικαστική κατάρτιση, ιδίως λόγω της υποβάθμισης του κράτους δικαίου, των επιθέσεων κατά των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ, της αύξησης της ψηφιοποίησης και της προοπτικής προσχώρησης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Διασφάλιση της δικαιοσύνης στην ΕΕ — Στρατηγική για την ευρωπαϊκή δικαστική κατάρτιση 2021-2024 [COM(2020) 713 final της 2.12.2020].

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Έκθεση του 2020 για το κράτος δικαίου — Η κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση [COM(2020) 580 final της 30.9.2020].

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Ενίσχυση του κράτους δικαίου εντός της Ένωσης — Στρατηγικό σχέδιο δράσης [COM(2019) 343 final της 17.7.2019].

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Εμπιστοσύνη στην πανευρωπαϊκή δικαιοσύνη — Μια νέα διάσταση στην ευρωπαϊκή δικαστική κατάρτιση [COM(2011) 551 τελικό της 13.9.2011].

τελευταία ενημέρωση 02.05.2022