Εσωτερική αγορά

Η εσωτερική αγορά αναφέρεται στην ενιαία αγορά εντός της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας χώρος χωρίς εσωτερικά σύνορα ή ρυθμιστικά εμπόδια, μέσα στον οποίο θα εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, των προσώπων, των υπηρεσιών και των κεφαλαίων σύμφωνα με τα άρθρα των Συνθηκών.

Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων [άρθρα 26 και 28-37 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)]

• Οι τελωνειακοί δασμοί και οι ποσοτικοί περιορισμοί καταργήθηκαν με τη δημιουργία της εσωτερικής αγοράς.
• Η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων βασίζεται στις αρχές α) της αμοιβαίας αναγνώρισης των εθνικών τεχνικών διατάξεων, β) της εξάλειψης των φυσικών και τεχνικών εμποδίων γ) και της τυποποίησης.
• Ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο εγκρίθηκε το 2018, το οποίο ενίσχυσε την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων μέσω του συστήματος εποπτείας της αγοράς της ΕΕ και της σήμανσης CE.

Ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων (άρθρα 63 έως 66 της ΣΛΕΕ)

• Οι περιορισμοί στις κινήσεις κεφαλαίων και στις πληρωμές, τόσο μεταξύ των χωρών της ΕΕ όσο και μεταξύ χωρών της ΕΕ και τρίτων χωρών, έχουν καταργηθεί από το 2004 ως αποτέλεσμα της υπογραφής της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις που συνδέονται κυρίως με τη φορολόγηση και με λόγους δημόσιας τάξης.
• Η ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη, καθώς επιτρέπει την αποδοτική επένδυση των κεφαλαίων και προωθεί τη χρήση του ευρώ ως διεθνούς νομίσματος.

Ελευθερία εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών (άρθρα 26, 49 έως 62 της ΣΛΕΕ)

Η ελευθερία εγκατάστασης και η ελεύθερη παροχή υπηρεσιών εγγυώνται την κινητικότητα των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών εντός της ΕΕ. Οι αυτοαπασχολούμενοι και οι επαγγελματίες ή τα νομικά πρόσωπα, υπό την έννοια του άρθρου 54 της ΣΛΕΕ, που δραστηριοποιούνται νόμιμα σε μια χώρα της ΕΕ μπορούν:

• να ασκούν οικονομική δραστηριότητα με σταθερό και συνεχή τρόπο σε άλλη χώρα της ΕΕ (ελευθερία εγκατάστασης: άρθρο 49 της ΣΛΕΕ) και
• να προσφέρουν και να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε άλλες χώρες της ΕΕ σε προσωρινή βάση, παραμένοντας παράλληλα εγκατεστημένοι στη χώρα προέλευσης (ελευθερία παροχής υπηρεσιών: άρθρο 56 της ΣΛΕΕ).

Ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων (άρθρα 26 και 45-48 της ΣΛΕΕ)

• Έχει διάφορες πτυχές όπως τα δικαιώματα μετακίνησης και διαμονής των εργαζομένων, τα δικαιώματα εισόδου και διαμονής των μελών της οικογένειας, ενώ συνεπάγεται την κατάργηση κάθε διάκρισης λόγω ιθαγένειας όσον αφορά την απασχόληση, την αμοιβή και άλλες συνθήκες εργασίας και απασχόλησης. Μπορεί να ισχύουν περιορισμοί για τις δημόσιες υπηρεσίες.
• Η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας λειτουργεί ως ειδικός οργανισμός για την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των αποσπασμένων εργαζομένων.

Με την εξάλειψη των ρυθμιστικών εμποδίων στην ελεύθερη κυκλοφορία:

• οι επιχειρήσεις της ΕΕ επωφελούνται από:
  • μια μεγάλη αγορά άνω των 400 εκατομμυρίων καταναλωτών·
  • την πρόσβαση σε πολλούς προμηθευτές αγαθών και υπηρεσιών εντός της ενιαίας αγοράς·
  • τη μείωση δαπανών λόγω των οικονομιών κλίμακας και των εναρμονισμένων κανόνων, προτύπων και απαιτήσεων που ισχύουν σε όλη την επικράτεια.
• οι πολίτες της ΕΕ αποκομίζουν οφέλη όπως:
  • η δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας·
  • οι χαμηλότερες τιμές και ευρύτερο φάσμα παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών·
  • η ποιότητα και η ασφάλεια, τις οποίες εγγυώνται οι εναρμονισμένοι κανόνες και τα ενιαία πρότυπα·
  • τα οφέλη της πρόσθετης καινοτομίας, έρευνας και ανάπτυξης·
  • η ευκαιρία να ζήσουν, να εργαστούν, να σπουδάσουν και να ασκήσουν οικονομική δραστηριότητα σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ·
  • η πώληση αγαθών και η μεταφορά χρημάτων χωρίς περιορισμούς.

Επιπλέον, ορισμένες χώρες εκτός ΕΕ ευθυγραμμίζουν τους κανόνες τους με τους κανόνες της ενιαίας αγοράς, επεκτείνοντας την ισχύ τους και εκτός ΕΕ. Σε αυτές συγκαταλέγονται οι μη κοινοτικές χώρες μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου: η Νορβηγία, η Ισλανδία και το Λιχτενστάιν. Η Ελβετία πραγματοποιεί επίσης εμπορικές συναλλαγές με την ενιαία αγορά μέσω διμερών συμφωνιών με την ΕΕ. Ακόμη και οι υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες επιδιώκουν να ευθυγραμμίσουν τη νομοθεσία τους με το κεκτημένο της ΕΕ, μία από τις προϋποθέσεις για τη μελλοντική προσχώρησή τους στην ΕΕ.

ΒΛΕΠΕ ΕΠΙΣΗΣ

• Κεκτημένο
• Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος (ΕΟΧ)
• Μια ενιαία αγορά κεφαλαίων της ΕΕ για την τόνωση της απασχόλησης και της ανάπτυξης (σύνοψη)
• Προσβασιμότητα προϊόντων και υπηρεσιών (σύνοψη)
• Διαπίστευση και εποπτεία της αγοράς (σύνοψη)
• Ευρωπαϊκή τυποποίηση (σύνοψη)
• Ελεύθερη κυκλοφορία - Υπήκοοι της ΕΕ (Ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής)
• Εποπτεία της αγοράς και συμμόρφωση των προϊόντων (σύνοψη)
• Αμοιβαία αναγνώριση στην ενιαία αγορά της ΕΕ (σύνοψη)
• Σύστημα για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων (σύνοψη)
• Οδηγία για τις υπηρεσίες της ΕΕ (σύνοψη)