(1)

Η πανδημία της COVID-19 οδήγησε σε απότομη μείωση της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, η οποία προκλήθηκε από σημαντική μείωση της ζήτησης. Το γεγονός αυτό είχε σοβαρές επιπτώσεις στις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις.

(2)

Οι περιστάσεις αυτές εκφεύγουν του ελέγχου των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων, οι οποίες αντιμετωπίζουν συνεχώς σημαντικά προβλήματα ρευστότητας και σημαντικές ζημίες, και, σε ορισμένες περιπτώσεις, διατρέχουν τον κίνδυνο να κηρυχθούν αφερέγγυες.

(3)

Με σκοπό την αντιμετώπιση των αρνητικών οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας της COVID-19 και τη στήριξη των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων, ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/1429 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) έδωσε τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να επιτρέπουν στους διαχειριστές υποδομής να μειώνουν τα τέλη για την πρόσβαση σε σιδηροδρομική υποδομή, να αναβάλλουν την καταβολή τους ή να απαλλάσσουν τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις από την καταβολή τους. Η δυνατότητα αυτή δόθηκε για την περίοδο αναφοράς από την 1η Μαρτίου 2020 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 και παρατάθηκε περαιτέρω με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2021/1061 της Επιτροπής (4) έως την 31η Δεκεμβρίου 2021.

(4)

Η συνέχιση της πανδημίας της COVID-19 και η εμφάνιση πολύ μεταδοτικών και απρόβλεπτων παραλλαγών, όπως η παραλλαγή Όμικρον του ιού της νόσου COVID-19, ίσως καταστήσουν αναγκαία νέα περιοριστικά μέτρα.

(5)

Η πανδημία της COVID-19 εξακολουθεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη σιδηροδρομική κυκλοφορία και είναι πιθανό οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις να συνεχίσουν να πλήττονται. Σε μια προσπάθεια κάλυψης των επειγουσών αναγκών του τομέα, η περίοδος αναφοράς που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/1429 θα πρέπει να παραταθεί περαιτέρω έως τις 30 Ιουνίου 2022.

(6)

Η απρόβλεπτη εξέλιξη της πανδημίας της COVID-19, η αιφνίδια εμφάνιση νέων παραλλαγών και η ανάγκη αξιολόγησης των επιπτώσεών τους στον σιδηροδρομικό τομέα απαιτούν ταχεία και ευέλικτη ρυθμιστική απόκριση. Για να αποφευχθούν κενά στην αντιμετώπιση της τρέχουσας κατάστασης, είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί η συνέχεια της εφαρμογής των κανόνων μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Δεδομένης της φύσης των μέτρων του κανονισμού (ΕΕ) 2020/1429, η αναδρομική εφαρμογή της παράτασης της περιόδου αναφοράς δεν έχει ως αποτέλεσμα την παραβίαση της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των ενδιαφερομένων.

(7)

Η Επιτροπή θα πρέπει να αναλύει συνεχώς τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας της COVID-19 στον σιδηροδρομικό τομέα και η Ένωση θα πρέπει να είναι σε θέση να παρατείνει, χωρίς καθυστέρηση, την περίοδο εφαρμογής των μέτρων που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/1429 σε περίπτωση που συνεχιστούν οι δυσμενείς συνθήκες.

(8)

Προκειμένου να παραταθεί η ισχύς των κανόνων που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/1429, εάν αυτό είναι αναγκαίο και δικαιολογημένο, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να παραταθεί η περίοδος εφαρμογής των μέτρων που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/1429. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, και οι διαβουλεύσεις αυτές να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (5). Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(9)

Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, δηλαδή η παράταση της εφαρμογής των προσωρινών κανόνων σχετικά με τις χρεώσεις για τη χρήση σιδηροδρομικής υποδομής, οι οποίοι θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση της επείγουσας κατάστασης που προκάλεσε η έξαρση της πανδημίας της COVID-19, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, λόγω της κλίμακας ή των αποτελεσμάτων της δράσης, να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η οποία διατυπώνεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο εν λόγω άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

(10)

Κατά συνέπεια, ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/1429 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(11)

Λαμβανομένου υπόψη του επείγοντος χαρακτήρα που συνεπάγονται οι εξαιρετικές περιστάσεις λόγω της πανδημίας της COVID-19 οι οποίες δικαιολογούν τα προτεινόμενα μέτρα, και ιδίως για την ταχεία έγκριση των αναγκαίων μέτρων ώστε να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά και άμεσα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τομέας, θεωρείται σκόπιμο να προβλεφθεί εξαίρεση από την προθεσμία των οκτώ εβδομάδων που αναφέρεται στο άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 1 σχετικά με τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ένωση, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας.

(12)

Προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχεια, και να καταστεί δυνατή η άμεση εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει επειγόντως την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και να εφαρμοστεί αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2022,