32003R1287

Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1287/2003 του Συμβουλίου

της 15ης Ιουλίου 2003

για την εναρμόνιση του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος σε τιμές αγοράς ("κανονισμóς ΑΕΕ")

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας,

την απόφαση 2000/597/EΚ, Eυρατόμ του Συμβουλίου, της 29ης Σεπτεμβρίου 2000, για το σύστημα των ιδίων πόρων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων(1), και ιδίως το άρθρο 8 παράγραφος 2,

την πρόταση της Επιτροπής(2),

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου(3),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Δεδομένης της αύξησης του ποσοστού των ιδίων πόρων της Κοινότητας που βασίζονται στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν σε τιμές αγοράς (εφεξής "ΑΕΠ τ.α") των κρατών μελών, απαιτείται η περαιτέρω ενίσχυση της συγκρισιμότητας, της αξιοπιστίας καθώς και της πληρότητας του ανωτέρω μακροοικονομικού μεγέθους.

(2) Τα εν λόγω στοιχεία αποτελούν επίσης σημαντικό αναλυτικό μέσο για το συντονισμό των εθνικών οικονομικών πολιτικών, καθώς και για διάφορες κοινοτικές πολιτικές.

(3) Όσον αφορά τους ίδιους πόρους, η απόφαση 2000/597/EΚ, Ευρατόμ αναφέρει ότι το ΑΕΠ τ.α είναι ταυτόσημο με το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα σε τιμές αγοράς (εφεξής "ΑΕΕ"), όπως ορίζεται από την Επιτροπή κατ' εφαρμογή του ευρωπαϊκού συστήματος εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών (εφεξής "ΕΣΟΛ 95") σύμφωνα με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 2223/96 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 1996, περί του ευρωπαϊκού συστήματος εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών της Κοινότητας(4).

(4) Τα στοιχεία που αφορούν το ΑΕΕ πρέπει να είναι συγκρίσιμα. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να είναι συγκρίσιμα μόνον εάν έχουν τηρηθεί οι συναφείς ορισμοί και λογιστικοί κανόνες του ΕΣΟΛ 95. Ως εκ τούτου, οι διαδικασίες αξιολόγησης και τα βασικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται προς το παρόν, θα πρέπει να επιτρέπουν την ορθή εφαρμογή των ορισμών και των λογιστικών κανόνων του ΕΣΟΛ 95.

(5) Οι πηγές καθώς και οι χρησιμοποιούμενες μέθοδοι κατάρτισης του ΑΕΕ πρέπει να είναι αξιόπιστες. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να εφαρμόζονται κατά το δυνατόν ορθές τεχνικές σε ολοκληρωμένες και κατάλληλες βασικές στατιστικές.

(6) Τα στοιχεία που αφορούν το ΑΕΕ πρέπει να είναι πλήρη. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να συνεκτιμούν, επίσης, τις δραστηριότητες που δεν δηλώνονται στις στατιστικές έρευνες ή στις φορολογικές αρχές, στις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας ή σε άλλες διοικητικές αρχές. Η βελτίωση της κάλυψης του ΑΕΕ προϋποθέτει τη δημιουργία κατάλληλων στατιστικών βάσεων και διαδικασιών αξιολόγησης, παράλληλα με τις αναγκαίες προσαρμογές.

(7) Η Επιτροπή, για την εκπλήρωση της αποστολής της στον τομέα της παροχής στοιχείων του ΑΕΕ όσον αφορά τους ίδιους πόρους, λαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση της συγκρισιμότητας, της αξιοπιστίας και της πληρότητας του ΑΕΕ των κρατών μελών.

(8) Η οδηγία 89/130/EΟΚ, Eυρατόμ του Συμβουλίου, της 13ης Φεβρουαρίου 1989, για την εναρμόνιση του καθορισμού του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος σε τιμές αγοράς(5), θεσπίζει μια διαδικασία ελέγχου και αξιολόγησης της συγκρισιμότητας, αξιοπιστίας και πληρότητας του ΑΕΠ στα πλαίσια της επιτροπής ΑΕΠ, στην οποία συνεργάζονται στενά τα κράτη μέλη και η Επιτροπή. Η εν λόγω διαδικασία θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε, όσον αφορά τους ίδιους πόρους, να λαμβάνεται υπόψη η χρήση του ΑΕΕ στα πλαίσια του ΕΣΟΛ 95.

(9) Τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να θεσπισθούν σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/EΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή(6).

(10) Ζητήθηκε η γνώμη της επιτροπής στατιστικού προγράμματος σύμφωνα με το άρθρο 3 της απόφασης 89/382/EΟΚ, Eυρατόμ του Συμβουλίου, της 19ης Ιουνίου 1989, για τη σύσταση επιτροπής του στατιστικού προγράμματος των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων(7),

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Κεφάλαιο I Ορισμός και υπολογισμός του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος σε τιμές αγοράς

Άρθρο 1

1. Το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα σε τιμές αγοράς (ΑΕΕ) και το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν σε τιμές αγοράς (ΑΕγχΠ) ορίζονται σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σύστημα εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών (ΕΣΟΛ 95).

2. Το ΑΕγχΠ είναι το τελικό αποτέλεσμα της παραγωγικής δραστηριότητας των παραγωγικών μονάδων μονίμων κατοίκων. Μπορεί να προσδιορισθεί με τρεις τρόπους:

α) το ΑΕγχΠ είναι το άθροισμα της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας των διαφόρων θεσμικών τομέων ή των διαφόρων κλάδων συν τους φόρους και μείον τις επιδοτήσεις προϊόντων (που δεν κατανέμονται σε τομείς και κλάδους). Είναι επίσης το εξισωτικό μέγεθος του λογαριασμού παραγωγής της συνολικής οικονομίας·

β) το ΑΕγχΠ είναι το άθροισμα των τελικών χρήσεων αγαθών και υπηρεσιών από θεσμικές μονάδες μονίμους κατοίκους (πραγματική τελική κατανάλωση και ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου), συν εξαγωγές και μείον εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών·

γ) το ΑΕγχΠ είναι το άθροισμα των χρήσεων στο λογαριασμό δημιουργίας εισοδήματος του συνόλου της οικονομίας (εισόδημα εξαρτημένης εργασίας, φόροι επί της παραγωγής και των εισαγωγών μείον επιδοτήσεις, ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα και μεικτό εισόδημα του συνόλου της οικονομίας).

3. Το ΑΕΕ αντιπροσωπεύει το συνολικό εισπραττόμενο πρωτογενές εισόδημα των θεσμικών μονάδων μονίμων κατοίκων: εισόδημα εξαρτημένης εργασίας, φόροι επί της παραγωγής και των εισαγωγών, μείον επιδοτήσεις, εισόδημα περιουσίας (εισπρακτέο μείον πληρωτέο), ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα και ακαθάριστο μεικτό εισόδημα. Το ΑΕΕ ισούται με το ΑΕγχΠ μείον το πληρωτέο πρωτογενές εισόδημα από μονάδες μονίμους κατοίκους σε μονάδες μη μονίμους κατοίκους, συν το πρωτογενές εισόδημα που οι μονάδες μόνιμοι κάτοικοι εισπράττουν από την αλλοδαπή.

Κεφάλαιο II Διαβίβαση στοιχείων για το ΑΕΕ και πρόσθετες πληροφορίες

Άρθρο 2

1. Τα κράτη μέλη καταρτίζουν το ΑΕΕ σύμφωνα με το άρθρο 1 στα πλαίσια των τακτικών εθνικών λογαριασμών.

2. Τα κράτη μέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή (Eurostat), στα πλαίσια των διαδικασιών των εθνικών τους λογαριασμών, πριν από τις 22 Σεπτεμβρίου εκάστου έτους, στοιχεία για το μακροοικονομικό μέγεθος ΑΕΕ και τις συνιστώσες του, σύμφωνα με τους ορισμούς που περιλαμβάνονται στο άρθρο 1. Τα συνολικά ποσά του ΑΕγχΠ και των συνιστωσών του μπορούν να παρουσιάζονται σύμφωνα με τις τρεις προσεγγίσεις που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2. Τα παρεχόμενα αριθμητικά στοιχεία αφορούν το παρελθόν έτος και τις τυχόν τροποποιήσεις των αριθμητικών στοιχείων προηγούμενων ετών.

3. Κατά την ανακοίνωση των στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο 2, τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή (Εurostat), έκθεση σχετικά με την ποιότητα των στοιχείων που αφορούν το ΑΕΕ. Στην έκθεση παρέχονται οι απαιτούμενες πληροφορίες όσον αφορά την κατάρτιση του μακροοικονομικού μεγέθους και περιγράφονται ιδίως τυχόν σημαντικές μεταβολές των χρησιμοποιούμενων διαδικασιών και βασικών στατιστικών ενώ επεξηγούνται οι αναθεωρήσεις προηγούμενων εκτιμήσεων του ΑΕΕ. Το περιεχόμενο και η μορφή της εν λόγω έκθεσης πρέπει να ακολουθούν τις κατευθυντήριες γραμμές που θεσπίζει η Επιτροπή σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2.

Άρθρο 3

Τα κράτη μέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή (Eurostat), σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που θεσπίζει η τελευταία και με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2, κατάλογο των διαδικασιών και των βασικών στατιστικών που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του ΑΕΕ και των συνιστωσών του σύμφωνα με το ΕΣΟΛ 95. Τα κράτη μέλη βελτιώνουν και ενημερώνουν τον οικείο κατάλογο σύμφωνα με τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές.

Κεφάλαιο III Διαδικασίες και έλεγχοι του υπολογισμού του ΑΕΕ

Άρθρο 4

1. Η Επιτροπή επικουρείται από μια επιτροπή, αποκαλούμενη "επιτροπή ΑΕΕ", την οποία αποτελούν εκπρόσωποι των κρατών μελών και της οποίας προεδρεύει ο εκπρόσωπος της Επιτροπής.

2. Οσάκις γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζονται τα άρθρα 5 και 7 της απόφασης 1999/468/EΚ.

Η προθεσμία που καθορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 6 της απόφασης 1999/468/ΕΚ καθορίζεται σε τρεις μήνες.

3. Η επιτροπή θεσπίζει τον εσωτερικό της κανονισμό.

Άρθρο 5

1. Η Επιτροπή προβαίνει στην εξακρίβωση των πηγών και των μεθόδων που χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη για τον υπολογισμό του ΑΕΕ. Θεσπίζονται μέτρα σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 4 παράγραφος 4, ώστε να βελτιωθούν η συγκρισιμότητα, η αξιοπιστία και η πληρότητα των στοιχείων ΑΕΕ.

2. Η επιτροπή ΑΕΕ εξετάζει θέματα τα οποία θέτει ο πρόεδρός της είτε με δική του πρωτοβουλία είτε μετά από αίτηση εκπροσώπου κράτους μέλους, και τα οποία αφορούν την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, και ειδικότερα:

α) τη συμμόρφωση, κάθε χρόνο, με τους ορισμούς που περιλαμβάνονται στο άρθρο 1·

β) την ετήσια εξέταση των στοιχείων που διαβιβάζονται δυνάμει του άρθρου 2 παράγραφος 2 και των πληροφοριών που διαβιβάζονται δυνάμει του άρθρου 2 παράγραφος 3, σχετικά με τις στατιστικές πηγές και τις διαδικασίες υπολογισμού του ΑΕΕ και των συνιστωσών του. Η εν λόγω εξέταση ολοκληρώνεται με την έκδοση γνώμης της επιτροπής ΑΕΕ για την καταλληλότητα των στοιχείων ΑΕΕ των κρατών μελών όσον αφορά τους ίδιους πόρους, λαμβανομένης υπόψη της αξιοπιστίας, της συγκρισιμότητας και της πληρότητας. Στη γνωμοδότηση αυτή μνημονεύονται τα κυριότερα έγγραφα στα οποία βασίζεται η εξέταση. Η αξιοπιστία, η συγκρισιμότητα και η πληρότητα του ΑΕΕ και των συνιστωσών του πρέπει να αξιολογούνται με βάση την αρχή κόστους-ωφέλειας.

Εν προκειμένω, η αρχή κόστους-ωφέλειας περιλαμβάνει την αξιολόγηση του ενδεχόμενου μεγέθους και της σημασίας συγκεκριμένων δραστηριοτήτων ή συναλλαγών, βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών. Οι πληροφορίες αυτές είναι συχνά ποιοτικές, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να είναι ποσοτικές. Η Επιτροπή (Eurostat) εξετάζει τη συγκρισιμότητα όσον αφορά τη μεταχείριση παρόμοιων περιπτώσεων από τα κράτη μέλη και ενημερώνει την επιτροπή ΑΕΕ για όλες τις περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να εφαρμοσθεί η αρχή κόστους-ωφέλειας. Με την εφαρμογή της ανωτέρω αρχής, θα πρέπει να αποφεύγεται η χρησιμοποίηση δυσανάλογων πόρων για τον υπολογισμό μεγεθών άνευ σημασίας·

γ) τη γνωμοδότηση, με την επιφύλαξη του άρθρου 4, σχετικά με προτάσεις της Επιτροπής που αποσκοπούν στη βελτίωση των υπολογισμών του ΑΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ερμηνείας των ορισμών του ΕΣΟΛ 95, εφόσον χρειάζεται, και της ποσοτικοποίησης του αντίκτυπου των εν λόγω προτάσεων στο ΑΕΕ.

3. Η επιτροπή ΑΕΕ καταβάλλει ιδιαίτερη προσπάθεια για τη βελτίωση των πρακτικών των κρατών μελών όσον αφορά την κατάρτιση του ΑΕΕ, καθώς και για τη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών στον εν λόγω τομέα.

Ασχολείται επίσης με θέματα που αφορούν την αναθεώρηση των στοιχείων του ΑΕΕ, καθώς και το πρόβλημα της πληρότητας του ΑΕΕ.

Αν χρειάζεται, προτείνει στην Επιτροπή μέτρα για τη βελτίωση της συγκρισιμότητας και της αξιοπιστίας των στοιχείων του ΑΕΕ.

Άρθρο 6

Υπό την επιφύλαξη των ελέγχων που προβλέπονται από το άρθρο 19 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000(8), εφόσον κριθεί απαραίτητο, είναι δυνατόν να γίνονται κοινές ενημερωτικές επισκέψεις στα κράτη μέλη από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και εκπροσώπους άλλων κρατών μελών σε συνεννόηση με το επισκεπτόμενο κράτος μέλος. Η συμμετοχή των κρατών μελών στις επισκέψεις αυτές είναι προαιρετική.

Κεφάλαιο IV Τελικές διατάξεις

Άρθρο 7

Η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, πριν από το τέλος του 2005, έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

Άρθρο 8

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 15 Ιουλίου 2003.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

G. Tremonti

(1) ΕΕ L 253 της 7.10.2000, σ. 42.

(2) ΕΕ C 45 Ε της 25.2.2003, σ. 61.

(3) Γνώμη που διατυπώθηκε στις 12 Μαρτίου 2003 (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα).

(4) ΕΕ L 310 της 30.11.1996, σ. 1· κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 359/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 58 της 28.2.2002, σ. 1).

(5) ΕΕ L 49 της 21.2.1989, σ. 26.

(6) ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23.

(7) ΕΕ L 181 της 28.6.1989, σ. 47.

(8) ΕΕ L 130 της 31.5.2000, σ. 1.