21.5.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 125/40

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 126 παράγραφος 1 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα κράτη μέλη αποφεύγουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα.

(2)

Το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης βασίζεται στον στόχο της επίτευξης υγιών δημόσιων οικονομικών, ως μέσου ενίσχυσης των συνθηκών για σταθερότητα τιμών και ισχυρή αειφόρο ανάπτυξη που ευνοούν τη δημιουργία απασχόλησης.

(3)

Η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) βάσει του άρθρου 126 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως διευκρινίζεται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1467/97, της 7ης Ιουλίου 1997, για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (1) (που αποτελεί μέρος του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης ), προβλέπει τη λήψη απόφασης για την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1467/97 προβλέπει επίσης διατάξεις για την εφαρμογή του άρθρου 104 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το οποίο κατέστη άρθρο 126 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρωτόκολλο για τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος που προσαρτάται στη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνει περαιτέρω διατάξεις για την εφαρμογή της ΔΥΕ. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 479/2009 του Συμβουλίου (2) καθορίζει λεπτομερείς κανόνες και ορισμούς για την εφαρμογή των διατάξεων του εν λόγω πρωτοκόλλου.

(4)

Η μεταρρύθμιση του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης το 2005 αποσκοπούσε στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς του και των οικονομικών του ερεισμάτων, καθώς επίσης και στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών. Ο στόχος ήταν να διασφαλιστεί ιδίως ότι το ιδιαίτερο οικονομικό και δημοσιονομικό υπόβαθρο λαμβάνεται πλήρως υπόψη σε όλα τα στάδια της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης παρέχει το πλαίσιο στήριξης των κυβερνητικών πολιτικών για την άμεση επιστροφή σε υγιείς δημοσιονομικές θέσεις, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση.

(5)

Το άρθρο 104 παράγραφος 5 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το οποίο κατέστη άρθρο 126 παράγραφος 5 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζητούσε από την Επιτροπή να απευθύνει γνώμη προς το Συμβούλιο, εάν έκρινε ότι υπήρχε ή ότι μπορούσε να εμφανισθεί υπερβολικό έλλειμμα σε ένα κράτος μέλος. Με γνώμονα την έκθεση αυτή σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 3 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το οποίο κατέστη άρθρο 126 παράγραφος 3 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη της οικονομικής και δημοσιονομικής επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 4 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το οποίο κατέστη άρθρο 126 παράγραφος 4 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει υπερβολικό έλλειμμα στην Ιταλία. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή απηύθυνε τη γνώμη αυτή προς το Συμβούλιο σχετικά με την Ιταλία στις 11 Νοεμβρίου 2009 (3).

(6)

Το άρθρο 126 παράγραφος 6 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορίζει ότι το Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει υπόψη τυχόν παρατηρήσεις του εν λόγω κράτους μέλους προτού αποφασίσει, ύστερα από συνολική εκτίμηση, αν υφίσταται υπερβολικό έλλειμμα. Στην περίπτωση της Ιταλίας, αυτή η συνολική αξιολόγηση οδηγεί στα συμπεράσματα που περιέχονται στην παρούσα απόφαση.

(7)

Σύμφωνα με τα στοιχεία που κοινοποίησαν οι ιταλικές αρχές τον Οκτώβριο του 2009, το δημοσιονομικό έλλειμμα στην Ιταλία το 2009 προβλέπεται να ανέλθει στο 5,3 % του ΑΕΠ, εξακολουθώντας, συνεπώς, να υπερβαίνει και να μην βρίσκεται πλησίον της τιμής αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ. Η προβλεπόμενη υπέρβαση της τιμής αναφοράς μπορεί να θεωρηθεί έκτακτη κατά την έννοια της συνθήκης και του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, οφείλεται σε σοβαρή επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών κατά την έννοια της συνθήκης και του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Οι προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του φθινοπώρου 2009 αναφέρουν συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ στην Ιταλία κατά 4,7 % το 2009, έπειτα από μείωση κατά 1 % το 2008. Αναμένεται μέτρια ανάκαμψη για το 2010, που θα ενισχυθεί το 2011. Επιπλέον, η προβλεπόμενη υπέρβαση της τιμής αναφοράς δεν μπορεί να θεωρηθεί προσωρινή, δεδομένου ότι το έλλειμμα προβλέπεται ότι θα αυξηθεί περαιτέρω το 2010 και θα μειωθεί οριακά το 2011, με την προϋπόθεση αμετάβλητης πολιτικής. Τα μέτρα κατά διακριτική ευχέρεια που έχουν ληφθεί με τις διαδοχικές δέσμες μέτρων ανάκαμψης ως απόκριση στην κρίση σύμφωνα με το ΕΣΑΟ (με στόχο τη στήριξη των ομάδων χαμηλού εισοδήματος και των βασικών βιομηχανικών τομέων) δεν αναμένεται να βαρύνουν αισθητά το δημοσιονομικό ισοζύγιο, εφόσον επίσημα χρηματοδοτούνται πλήρως κατά κύριο λόγο με την αναδιανομή υπαρχόντων πόρων. Το κριτήριο του ελλείμματος που ορίζει η συνθήκη δεν ικανοποιείται.

(8)

Σύμφωνα με τα στοιχεία που κοινοποίησαν οι ιταλικές αρχές τον Οκτώβριο του 2009, το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης ήταν αρκετά υψηλότερο από την τιμή αναφοράς του 60 % του ΑΕΠ πριν από την έναρξη του σταδίου ΙΙΙ της οικονομικής και νομισματικής ένωσης και προβλέπεται να αυξηθεί στο 115,1 % του ΑΕΠ το 2009. Οι φθινοπωρινές προβλέψεις του 2009 των υπηρεσιών της Επιτροπής αναφέρουν ότι ο δείκτης του χρέους θα αυξηθεί περαιτέρω, σε 117,8 % το 2011. Ο δείκτης του χρέους δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι μειώνεται επαρκώς και ότι πλησιάζει την τιμή αναφοράς με ικανοποιητικό ρυθμό κατά την έννοια της συνθήκης και του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Το κριτήριο του χρέους που καθορίζει η συνθήκη δεν πληρούται.

(9)

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97 οι «σχετικοί παράγοντες» μπορούν να ληφθούν υπόψη στη διαδικασία που οδηγεί στην έκδοση απόφασης σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος, σύμφωνα με το άρθρο 126 παράγραφος 6 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μόνον εφόσον πληρούται πλήρως η διπλή προϋπόθεση–δηλαδή ότι το έλλειμμα θα παραμένει κοντά στην τιμή αναφοράς και η υπέρβαση της τιμής αναφοράς θα είναι προσωρινή. Στην περίπτωση της Ιταλίας, η διπλή αυτή προϋπόθεση δεν πληρούται. Κατά συνέπεια, δεν λαμβάνονται υπόψη οι σχετικοί παράγοντες στη διαδικασία που οδηγεί στην παρούσα απόφαση,