27.1.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 23/78

(1)

Στις 21 Νοεμβρίου 2005, η Κύπρος υπέβαλε στο Συμβούλιο αίτηση για απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 2 τρίτο εδάφιο της συνθήκης, με την οποία δήλωνε ότι η πρόθεση της Κύπρου να παράσχει εθνική ενίσχυση σε κύπριους γεωργούς με σκοπό τη μερική εξόφληση γεωργικών χρεών που δημιουργήθηκαν πολύ νωρίτερα από την προσχώρηση της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, ως αποτέλεσμα εξαιρετικών περιστάσεων, συμβατή με την κοινή αγορά.

(2)

Η κυπριακή κυβέρνηση έχει καταβάλει έντονες προσπάθειες για να επαναφέρει στην εργασία πολλές δεκάδες χιλιάδες γεωργών και αγροτών οι οποίοι είχαν αναγκασθεί να εγκαταλείψουν τα αγροκτήματα και τα νοικοκυριά τους μετά την τουρκική εισβολή του 1974.

(3)

Προκειμένου να δοθεί σ’ αυτούς τους γεωργούς και αγρότες η δυνατότητα να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους στην Κύπρο, εγκρίθηκαν δάνεια με εγγύηση του δημοσίου για την αγορά μηχανημάτων και ζώων ή/και για την πραγματοποίηση άλλων γεωργικών επενδύσεων.

(4)

Κατά τη δεκαετία του 1990, έπληξε την Κύπρο μια άνευ προηγουμένου σφοδρή ξηρασία, η οποία διήρκεσε επτά έτη, με καταστροφικές συνέπειες για τη γεωργική παραγωγή και τα εισοδήματα των αγροκτημάτων. Ελπίζοντας σε καλύτερη σοδειά για κάθε επόμενο έτος, πολλοί κύπριοι γεωργοί κατέφυγαν στο δανεισμό για αγορά γεωργικών εισροών, και έπεσαν στην παγίδα της συσσώρευσης χρεών επί σειρά ετών. Η έκταση των απωλειών που υπέστησαν οι κύπριοι γεωργοί και η συσσώρευση των χρεών τους επηρέαζε την ικανότητά τους να εξοφλούν τα τρέχοντα δάνεια.

(5)

Στις αρχές του 1999, η κυβέρνηση δεσμεύθηκε πολιτικά για την αντιμετώπιση του συσσωρευμένου γεωργικού χρέους, ελλείψει όμως συμφωνίας με τις ενώσεις των γεωργών το προτεινόμενο σύστημα εξόφλησης των χρεών δεν μπόρεσε να εφαρμοσθεί πριν από την προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ενώσεις των γεωργών κατέληξαν να αναθεωρήσουν τις θέσεις τους μόνο μετά μακρές συζητήσεις και υπό την πίεση των σοβαρών προκλήσεων που αντιμετώπιζε ο γεωργικός τομέας της Κύπρου μετά την προσχώρηση.

(6)

Μετά την προσχώρηση της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο γεωργικός τομέας της χώρας εισήλθε σε περίοδο παρατεταμένης κρίσης και τα γεωργικά εισοδήματα σημείωσαν μείωση σε αντίθεση με όλα τα άλλα νέα κράτη μέλη. Οι τιμές σιτηρών και οπωρών, εκτός των εσπεριδοειδών, που εισπράττει ο παραγωγός, μειώθηκαν σημαντικά. Για μεγάλο μέρος της εσοδείας σταφυλιών δεν βρέθηκε κανονική διέξοδος στην αγορά, και χορηγήθηκε στην Κύπρο, κατόπιν αιτήσεώς της, κοινοτική ενίσχυση για την άμεση εφαρμογή καθεστώτος εκρίζωσης. Προβλέποντας τις ανάγκες προσαρμογής, μετατροπής και διαφοροποίησης, το εθνικό σχέδιο αγροτικής ανάπτυξης για την περίοδο 2004-2006 ενσωμάτωσε ορισμένα συστήματα και προγράμματα τα οποία απαιτούσαν σημαντικές επενδύσεις από μέρους των γεωργών και άλλων αγροτών. Όμως, το συσσωρευμένο γεωργικό χρέος από την προ της προσχώρησης περίοδο απεδείχθη μείζον εμπόδιο στην υλοποίηση του σχεδίου αγροτικής ανάπτυξης, δεδομένου ότι οι τράπεζες και οι άλλοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί απαιτούσαν την εξόφληση των προηγουμένων δανείων προτού εγκρίνουν νέα.

(7)

Η άρνηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων να παράσχουν περαιτέρω δανεισμό αποτελεί μείζον εμπόδιο στις προσπάθειες εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των γεωργικών και κτηνοτροφικών μονάδων. Αυτή η έλλειψη εκσυγχρονισμού και η ως εκ τούτου χαμηλότερη παραγωγικότητα και μειωμένη δυνατότητα πραγματοποίησης κέρδους, σε συνδυασμό με τις επακόλουθες σκληρές συνθήκες ζωής και εργασίας των κυπρίων γεωργών, δημιουργούν κίνδυνο εγκατάλειψης των καλλιεργειών, και επομένως τον κίνδυνο σοβαρών οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων για τους συγκεκριμένους κύπριους γεωργούς.

(8)

Σκοπός της ενίσχυσης είναι η ανακούφιση των ακόλουθων κατηγοριών γεωργών που θίγονται από τη συσσώρευση χρεών και αδυνατούν να εξοφλήσουν τα χορηγηθέντα δάνεια:

(9)

Η ενίσχυση που θα καταβάλει η Κυπριακή Δημοκρατία ανέρχεται σε 23 εκατ. κυπριακές λίρες (ισότιμο με 39,33 εκατ. ευρώ), και αντιστοιχεί σε δάνεια που συνήφθησαν μεταξύ του 1974 και της 31ης Δεκεμβρίου 1998.

(10)

Ο αριθμός των δικαιούχων της προτεινόμενης εθνικής ενίσχυσης υπολογίζεται σε άνω των 15 000 αγροτών.

(11)

Συντρέχουν επομένως εξαιρετικές περιστάσεις οι οποίες επιτρέπουν να θεωρηθεί ως συμβατή με την κοινή αγορά η ενίσχυση που προγραμματίζει η Κυπριακή Δημοκρατία για κύπριους γεωργούς, με σκοπό τη μερική εξόφληση γεωργικών χρεών που δημιουργήθηκαν πολύ νωρίτερα από την προσχώρηση της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση,