Ψήφισμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών σχετικά με το πρόγραμμα εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2019

(2019/C 86/01)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ (ΕτΠ)

Έχοντας υπόψη:

—	το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2019 (1)·

—	το πρωτόκολλο συνεργασίας με την Επιτροπή του Φεβρουαρίου 2012·

—	την κοινή δήλωση σχετικά με τις νομοθετικές προτεραιότητες της ΕΕ την περίοδο 2018-2019·

1.

υπογραμμίζει ότι το 2019 θα είναι ένα κρίσιμο έτος για το μέλλον της ΕΕ, με τα ίδια τα θεμέλιά της να τίθενται υπό αμφισβήτηση· σε αυτό το πλαίσιο, επαναλαμβάνει την επιτακτική ανάγκη να συνδεθεί το επίπεδο βάσης με το ευρωπαϊκό επίπεδο και να συμμετέχουν οι τοπικοί και περιφερειακοί εκπρόσωποι και οι Ευρωπαίοι πολίτες στη χάραξη και την εφαρμογή των πολιτικών της ΕΕ, ιδίως μέσω της ορθής εφαρμογής της ενεργού επικουρικότητας και της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης·

2.

ζητεί την επίτευξη έγκαιρης συμφωνίας σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές τον Μάιο του 2019 προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη έναρξη των νέων προγραμμάτων της ΕΕ και υποστηρίζει την έκκληση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το επόμενο ΠΔΠ να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 1,3 % του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος της ΕΕ των 27·

3.

εκφράζει τη λύπη της σχετικά με το γεγονός ότι η πρόταση της Επιτροπής για το ΠΔΠ δεν περιλαμβάνει ειδική διάσταση για το φύλο. Σύμφωνα με το άρθρο 8 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ισότητα των φύλων στην ΕΕ ενσωματώνεται στο σύνολο των τομέων πολιτικής και όλες οι δράσεις της ΕΕ έχουν ως στόχο την προώθηση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Στο πλαίσιο αυτό η συνεκτίμηση της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό θα πρέπει να ενισχυθεί, να προωθηθεί και να συστηματοποιηθεί·

4.

εκφράζει την επιθυμία της η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο να έλθουν εγκαίρως σε συμφωνία σχετικά με την πρόθεση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την ΕΕ, διατηρώντας τις τέσσερις ελευθερίες κυκλοφορίας. Η ΕτΠ αναμένει από την Επιτροπή να την εντάξει στις διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική συνεργασία μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ μετά τις 30 Μαρτίου 2019, μεταφέροντας τη συμβολή των περιφερειακών και τοπικών αρχών για μια παραγωγική και βιώσιμη μελλοντική σχέση·

Ιθαγένεια, διακυβέρνηση και βελτίωση της νομοθεσίας

5.

χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την ενίσχυση του ρόλου της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, γεγονός το οποίο προάγει την εφαρμογή των συστάσεων της ειδικής ομάδας «Επικουρικότητα, αναλογικότητα και προσέγγιση “Κάνουμε λιγότερα με πιο αποδοτικό τρόπο”». Για τον σκοπό αυτό, ζητεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή να εφαρμόσουν τις συστάσεις της ειδικής ομάδας σε συνεργασία με την ΕτΠ, συμβάλλοντας στην προώθηση της ενεργού επικουρικότητας στην Ευρώπη και ενός νέου τρόπου εργασίας· εξακολουθεί να δεσμεύεται να συμβάλει στην εν λόγω εφαρμογή συγκεντρώνοντας την εμπειρογνωμοσύνη και τη γνώση των περιφερειών και των πόλεων της Ευρώπης, ιδίως μέσω του δικτύου παρακολούθησης της επικουρικότητας, του δικτύου των περιφερειακών κόμβων και της πλατφόρμας REGPEΧ·

6.

διερωτάται κατά πόσον η πρόταση για την κατάργηση της ανά εξάμηνο αλλαγής της ώρας αντανακλά τις απαιτήσεις ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας και συντονισμού που προτείνει η ειδική ομάδα και προειδοποιεί για τις αρνητικές επιπτώσεις στις τοπικές και περιφερειακές αρχές (ιδίως στις παραμεθόριες περιοχές)·

7.

επικροτεί το σχέδιο της Επιτροπής να κάνει χρήση της «ρήτρας γέφυρας» με το σκοπό να εφαρμοστεί η ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία κυρίως στον τομέα της φορολογίας, γεγονός που θα συμβάλει στην καταπολέμηση της φοροαποφυγής και θα επιτρέψει να εφαρμοστούν πιο δίκαια συστήματα φορολόγησης·

Θέσεις εργασίας, οικονομική ανάπτυξη, επενδύσεις και πολιτική συνοχής

8.

ζητεί, από κοινού με τους εταίρους της #CohesionAlliance, την επίτευξη ταχείας συμφωνίας σχετικά με τη νομοθετική δέσμη μέτρων για την πολιτική συνοχής για τα έτη 2021-2027, η οποία θα πρέπει να εξακολουθήσει να βασίζεται στις αρχές της εταιρικής σχέσης και της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης. Η ΕτΠ υπενθυμίζει ότι η πολιτική συνοχής είναι η κύρια επενδυτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ζητεί, για λόγους μείωσης των αποκλίσεων στην ανάπτυξη των διαφόρων περιφερειών και της υστέρησης των μειονεκτουσών εξ αυτών, να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις αγροτικές περιοχές και στις περιφέρειες όπου συντελείται βιομηχανική μετάβαση ή οι οποίες πλήττονται από σοβαρά και μόνιμα γεωγραφικά ή δημογραφικά προβλήματα, όπως οι νησιωτικές, διασυνοριακές και ορεινές περιοχές·

9.

επισημαίνει το γεγονός ότι στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2019 δεν περιλαμβάνεται καμία αναφορά στις εξόχως απόμακρες περιοχές, όπως θα έπρεπε, κυρίως τουλάχιστον όσον αφορά την υλοποίηση της ανακοίνωσης του 2017 «Μια ενισχυμένη και ανανεωμένη στρατηγική εταιρική σχέση με τις εξόχως απόκεντρες περιοχές της ΕΕ». Η ΕτΠ ελπίζει ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την ανάπτυξη μιας νέας προσέγγισης για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές·

10.

προτείνει την αξιοποίηση της εμπειρίας που αποκτήθηκε από τις εταιρικές σχέσεις για την προώθηση του αστικού θεματολογίου οι οποίες έχουν επιτύχει θετικά αποτελέσματα όσον αφορά δράσεις πολυεπίπεδης διακυβέρνησης προκειμένου να βελτιωθεί ο έλεγχος της επικουρικότητας και να ενισχυθεί η σύνδεση μεταξύ της βελτίωσης της νομοθεσίας και της αστικής πολιτικής της ΕΕ· θεωρεί ότι το σχέδιο δράσης της αστικής εταιρικής σχέσης για τη στέγαση που εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2018 ανοίγει τον δρόμο για ένα Ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τη στέγαση·

11.

σημειώνει με ανησυχία ότι οι δημόσιες επενδύσεις παραμένουν πολύ χαμηλές και άνισα κατανεμημένες στην ΕΕ, όπως αναγνωρίζεται από την εστίαση της Επιτροπής στον κύκλο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2019 σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις· επαναλαμβάνει, ως εκ τούτου, την ανάγκη μεταφοράς στο πρωτογενές δίκαιο της συμφωνίας σχετικά με τα περιθώρια ευελιξίας στο πλαίσιο του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Επαναλαμβάνει επίσης την έκκλησή της για περαιτέρω μέτρα με στόχο την ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων, ιδίως με την εξαίρεση της εθνικής, περιφερειακής ή τοπικής συγχρηματοδότησης στο πλαίσιο των ΕΔΕΤ από τη λογιστική αποτύπωση του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης, όπως προβλέπεται ήδη για τη συγχρηματοδότηση στο πλαίσιο του ΕΤΣΕ·

12.

καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει μια ρεαλιστική προσέγγιση σε σχέση με τις πτυχές της διακυβέρνησης του προγράμματος InvestEU, μετά από διαβούλευση με όλους τους κύριους παράγοντες, όπως η ΕΤΕπ·

13.

τονίζει την ισχυρή ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία των πολιτικών και προγραμμάτων που σχετίζονται με τη νεολαία, όπως το Erasmus+, το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης και το DiscoverEU και επισημαίνει την ανάγκη να διευκολυνθεί η προσβασιμότητά τους και να διασφαλιστεί η συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή τους. Τούτο δε με προτεραιότητα σε όσα έργα συνεπάγονται πρόσθετα οφέλη όσον αφορά τη συμμετοχή των νέων με αναπηρίες και την τοπική και περιφερειακή διάσταση, ιδίως των αγροτικών περιοχών, των περιοχών υποδοχής μεταναστών και των εξόχως απόκεντρων περιφερειών της ΕΕ και των υπερπόντιων χωρών και εδαφών. Σύμφωνα με τη νέα Στρατηγική για τη Νεολαία, η ΕτΠ επαναλαμβάνει το αίτημά της για τη θέσπιση διαρθρωμένης συνεργασίας μεταξύ της ίδιας και του προτεινόμενου συντονιστή νεολαίας της ΕΕ·

14.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να θέσουν τέρμα στο «χάσμα καινοτομίας» μεταξύ των περιφερειών ώστε η ΕΕ να μεγιστοποιήσει το δυναμικό της στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας (Ε&Κ) και προτείνει το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» να ενισχύσει τους δεσμούς του με τις περιφερειακές στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης·

15.

προσβλέπει στο ανακοινωθέν συντονισμένο σχέδιο για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη, το οποίο θα πρέπει επίσης να καλύπτει τον δημόσιο τομέα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τον ρόλο και τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην προώθηση των επενδύσεων και του οικοσυστήματος της τεχνητής νοημοσύνης στις περιοχές τους·

Οικονομική πολιτική και η κοινωνική διάσταση της ΕΕ

16.

τονίζει ότι οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να εφαρμοστούν ως ένα γενικό πλαίσιο αναφοράς για τη στρατηγική της ΕΕ και συγκεκριμένα να αντικαταστήσουν τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» ως μακροπρόθεσμοι στόχοι του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου·

17.

επαναλαμβάνει την υποστήριξή της στην καθιέρωση δημοσιονομικής ικανότητας με στόχο την αύξηση της ανθεκτικότητας της ζώνης του ευρώ και την προετοιμασία για σύγκλιση με τα μελλοντικά μέλη της. Ωστόσο, η ικανότητα αυτή πρέπει να χρηματοδοτείται από ιδίους πόρους διαφορετικούς από εκείνους που προβλέπονται για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, ώστε να μην επιβαρύνονται τα προγράμματα της ΕΕ στα οποία έχουν πρόσβαση και τα 27 κράτη μέλη. Επιπλέον, η ικανότητα αυτή δεν θα πρέπει να συνυπολογίζεται εντός του ορίου των πόρων του προϋπολογισμού της ΕΕ·

18.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι τα χαμηλά ποσοστά εφαρμογής των ειδικών ανά χώρα συστάσεων οφείλονται στην έλλειψη οικείωσης, χρηματοδότησης και διοικητικής ικανότητας σε όλα τα επίπεδα και, ως εκ τούτου, επαναλαμβάνει την πρότασή της όσον αφορά τη θέσπιση κώδικα δεοντολογίας για τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο·

19.

εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές δεν έχουν ωφεληθεί επαρκώς από τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ μέτρα ανάπτυξης ικανοτήτων στο πλαίσιο του ισχύοντος ΠΔΠ· επαναλαμβάνει το αίτημά της να εκδώσει η Επιτροπή ενιαίο σύνολο κατευθυντήριων γραμμών για τον συντονισμό όλων των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ μέτρων για την ανάπτυξη ικανοτήτων·

20.

επικροτεί τις προτάσεις της Επιτροπής για τη θέσπιση κανόνων που θα επιτρέπουν τη φορολόγηση των κερδών τα οποία παράγουν οι πολυεθνικές μέσω της ψηφιακής οικονομίας· τονίζει επίσης την ανάγκη ευρωπαϊκού νομικού ορισμού για την εικονική μόνιμη εγκατάσταση των ψηφιακών εταιρειών·

21.

καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και εκφράζει τις ανησυχίες της για τη μείωση των σχετικών δημοσιονομικών πόρων· θεωρεί απαραίτητο στο πλαίσιο αυτό να αναγνωριστεί η ισχυρή εδαφική συνιστώσα για την υλοποίηση του πυλώνα. Επίσης, προτρέπει την Επιτροπή και τον Ευρωπαίο νομοθέτη να επισπεύσουν τη συγκρότηση της Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας με τον ορισμό στο διοικητικό της συμβούλιο ενός εκπροσώπου των περιφερειακών αρχών των κρατών μελών·

22.

επικροτεί την πρόσφατη σύσταση της ομάδας εμπειρογνωμόνων για την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις, στην οποία εκπροσωπείται η ΕτΠ, και προτρέπει την Επιτροπή να υποβάλει ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο το οποίο θα περιλαμβάνει σύνολο κοινών ορισμών που θα εφαρμόζονται στις διάφορες μορφές κοινωνικής οικονομίας, όπως οι συνεταιρισμοί, τα αλληλασφαλιστικά ταμεία, οι ενώσεις και τα ιδρύματα·

23.

προτείνει ως εργαλείο εφαρμογής για την αρχή 11 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων τη δρομολόγηση ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά με στόχο την αντιμετώπιση του δραματικού ποσοστού παιδικής φτώχειας και αποκλεισμού στην ΕΕ (26,4 % το 2017). Η εγγύηση αυτή θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ΕΚΤ+·

Στρατηγική για την ενιαία αγορά, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), ανταγωνισμός, βιομηχανία και η ψηφιακή ενιαία αγορά

24.

εμμένει στη σημασία της ανάπτυξης μιας ολοκληρωμένης βιομηχανικής στρατηγικής και επιβεβαιώνει εκ νέου την προσήλωσή της στο να ενσωματωθεί στη στρατηγική αυτή ο ρόλος των τοπικών και περιφερειακών αρχών·

25.

καλεί την Επιτροπή να προτείνει την επικαιροποίηση της πρωτοβουλίας «Προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις» (Small Business Act). Ειδικότερα, προκειμένου για τη δοκιμή των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, ζητεί από την Επιτροπή αφενός μεν να συνεκτιμήσει τις ιδιαιτερότητες των διαφόρων νομοθετικών πράξεων που πρόκειται να υποβληθούν σε αυτή τη δοκιμή, με έμφαση στις νομοθετικές προτάσεις, αφετέρου δε να παρέμβει —στο πνεύμα του Προγράμματος βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου— με διορθωτικά μέτρα·

26.

επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της για την παροχή ανατροφοδότησης σχετικά με την εφαρμογή των οδηγιών του 2014 για τις δημόσιες συμβάσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, υπό το πρίσμα της βαρύτητας των τοπικών και περιφερειακών αρχών στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων και με στόχο την αξιολόγηση της χρήσης κοινωνικών και περιβαλλοντικών κριτηρίων·

27.

καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει το 2019 την αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις, κυρίως του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία (ΓΚΑΚ), του κανονισμού για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας και του πλαισίου ΥΓΟΣ, με στόχο τη συμμετοχή σε εύθετο χρόνο όλων των ενδιαφερόμενων φορέων σε έναν εποικοδομητικό διάλογο επί της ουσίας της μεταρρύθμισης·

28.

καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει την ανάπτυξη ευρυζωνικών υποδομών, με ιδιαίτερη προσοχή στις αγροτικές περιοχές και τις περιοχές με ολιγάριθμο και διάσπαρτο πληθυσμό, στις οποίες οι ευρυζωνικές υποδομές συνιστούν καίριο μέσο για την παροχή αποτελεσματικών δημοσίων υπηρεσιών, την επάνοδο των νέων ή την εγκατάσταση νέων επιχειρήσεων. Πρόκειται για περιοχές όπου οι πάροχοι δεν έχουν εμπορικό συμφέρον και όπου, ως εκ τούτου, μπορεί να θεωρηθεί ότι υπάρχει ανεπάρκεια της αγοράς. Τούτο θα συμβάλει στην κάλυψη του ψηφιακού χάσματος της ΕΕ και στη δημιουργία ενός συνεκτικού δικτύου ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας·

29.

καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την αντιμετώπιση ρυθμιστικών θεμάτων που συνδέονται με τη συνεργατική και την ψηφιακή οικονομία· Ζητεί συγκεκριμένα να θεσπιστεί οδηγία της ΕΕ για την εργασία της πλατφόρμας βάσει του άρθρου 153 παράγραφος 2 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ για τον καθορισμό ελάχιστων προτύπων όσον αφορά τις δίκαιες συνθήκες εργασίας στην ψηφιακή οικονομία·

Γεωργία και δασοκομία, δημόσια υγεία και προστασία των καταναλωτών

30.

ζητεί η ΚΓΠ να εξελιχθεί σε μια απλοποιημένη, δίκαιη, βιώσιμη και βασισμένη στην αλληλεγγύη γεωργική πολιτική προς όφελος των γεωργών, των περιφερειών, των καταναλωτών και των πολιτών και ζητεί μεγαλύτερη εσωτερική και εξωτερική σύγκλιση των άμεσων ενισχύσεων, αποτελεσματικά εργαλεία διαχείρισης κρίσεων για τη σταθεροποίηση του εισοδήματος των γεωργών και περισσότερη πολυεπίπεδη διακυβέρνηση κατά τη σύνταξη και την εφαρμογή των εθνικών στρατηγικών σχεδίων·

31.

ενώνει τις δυνάμεις της με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2) ζητώντας ένα θεματολόγιο της ΕΕ για τις αγροτικές, ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές προκειμένου να προωθηθεί η κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, η οικονομική ανάπτυξη και η διαφοροποίηση, η κοινωνική ευημερία, η προστασία της φύσης, η συνεργασία και η διασύνδεση με αστικές περιοχές ώστε να ενισχυθεί η συνοχή και να αποφευχθεί ο εδαφικός κατακερματισμός·

32.

ομοίως, ζητά μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τις περιοχές με δημογραφικές προκλήσεις, η οποία να αυξάνει την ευαισθητοποίηση όλων των πολιτικών της ΕΕ —συνοχή, καινοτομία, μεταφορές, υγεία, κοινωνικές πολιτικές και πολιτικές απασχόλησης, τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών, αγροτική ανάπτυξη, μετανάστευση κ.λπ.— σχετικά με το φαινόμενο αυτό και η οποία να περιλαμβάνει αναλύσεις κόστους και προβολές σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, σύμφωνα με τα όσα προτείνονται στη γνωμοδότηση της ΕτΠ «Η απάντηση της ΕΕ στη δημογραφική πρόκληση»·

33.

επισημαίνει ότι η καινοτομία και οι ψηφιακές λύσεις είναι υψίστης σημασίας για την ανάπτυξη των έξυπνων χωριών, την αναζωογόνηση των κέντρων των πόλεων και των αγροτικών περιοχών. Ζητεί από την Επιτροπή να προβεί σε απολογισμό των δράσεων που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τα έξυπνα χωριά και να δώσει συνέχεια σε αυτές·

34.

σχεδιάζει να αντιδράσει στην ενδιάμεση επανεξέταση της δασικής στρατηγικής της ΕΕ η οποία αναμένεται τον Δεκέμβριο του 2018 και επιμένει στη σημασία της πρόληψης της αποψίλωσης των δασών, της αναδάσωσης και της αλλαγή χρήσης των δασικών γαιών·

35.

επικροτεί τη συνέχιση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) ως ειδικού και απλοποιημένου ταμείου με προϋπολογισμό για τη γαλάζια ανάπτυξη που επιτρέπει τη λήψη διατομεακών μέτρων σε σύζευξη με άλλα ενωσιακά προγράμματα. Επίσης, διατυπώνει το αίτημα να διατηρηθούν ο προϋπολογισμός του ΕΤΘΑ και η επιμερισμένη διαχείριση ως είχαν στο προηγούμενο πρόγραμμα. Οι αποκλειστικές ζώνες αλιείας και υδατοκαλλιέργειας της ΕΕ, η ανάπτυξη της γαλάζιας οικονομίας, οι βοήθειες προς τους λιμένες, τα περιβαλλοντικά ζητήματα και η διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας θα δοκιμαστούν σε μεγάλο βαθμό την περίοδο μετά το έτος 2020 και, άρα, πρέπει να τύχουν της υποστήριξης του ΕΤΘΑ. Ζητεί δε την άρση της υποχρέωσης χρήσης χρηματοδοτικών μέσων υπό το ΕΤΘΑ για την υποστήριξη των υδατοκαλλιεργειών και την επεξεργασία των προϊόντων·

36.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η ενσωμάτωση του προγράμματος της ΕΕ στον τομέα της υγείας στο ΕΚΤ+ οδήγησε σε μειωμένη χρηματοδότηση για τις χρηματοδοτούμενες από την ΕΕ πρωτοβουλίες στον τομέα της υγείας και ζητεί μέτρα και χρηματοδότηση για την αντιστάθμιση της εν λόγω μείωσης·

37.

ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει τα υφιστάμενα συστήματα επισήμανσης τροφίμων και να προτείνει ένα ενιαίο υποχρεωτικό ευρωπαϊκό σύστημα χρωματικής επισήμανσης σε βάση 100 γραμμαρίων, στο εμπρόσθιο μέρος των συσκευασιών τροφίμων σε ολόκληρη την ΕΕ, το οποίο θα δίνει ξεκάθαρες πληροφορίες στον καταναλωτή, ενισχύοντας πιο υγιεινά διατροφικά πρότυπα. Ειδικά κριτήρια θα πρέπει να εισαχθούν και για τα προϊόντα που φέρουν ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές τους ιδιότητες·

38.

επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για ευρωπαϊκό ηλεκτρονικό μητρώο υγείας με σκοπό τη βελτίωση της αγωγής των ασθενών σε όλες τις περιφέρειες και τα κράτη μέλη· ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει προσεκτικά τα ζητήματα της προστασίας των δεδομένων και της διαλειτουργικότητας σε αυτήν την πρόταση·

Τουρισμός και πολιτισμός

39.

επαναλαμβάνει την έκκλησή της προς την Επιτροπή για ενδελεχή αναθεώρηση της τουριστικής στρατηγικής του 2010, με σαφές πολυετές πρόγραμμα εργασίας·

40.

ζητεί παρακολούθηση του ευρωπαϊκού έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018 μέσω ενός νέου ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης για την πολιτιστική κληρονομιά·

Ενεργειακή Ένωση, πολιτική για το κλίμα και περιβάλλον

41.

τάσσεται υπέρ της δημιουργίας ενός αποτελεσματικού μηχανισμού πολυεπίπεδης διακυβέρνησης για την αποτελεσματική εφαρμογή της δέσμης μέτρων «Καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους», με τη διασφάλιση ότι τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα συντάσσονται σε στενή συνεργασία με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και προβλέπουν την ανάπτυξη συστήματος τοπικά και περιφερειακά καθορισμένων συνεισφορών προς συμπλήρωση των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών βάσει της συμφωνίας του Παρισιού·

42.

υπογραμμίζει τη σημασία, ενόψει της τέταρτης έκθεσης για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης, να προωθηθεί δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, η οποία απαιτεί ειδική προσοχή στις περιφέρειες που θα πληγούν ιδιαιτέρως, όπως όσες εξαρτώνται ιδιαίτερα από τις βιομηχανίες ορυκτών καυσίμων, και τα νησιά, ιδιαίτερα δε όσα δεν είναι διασυνδεδεμένα, όπως είναι η περίπτωση των εξόχως απόκεντρων περιφερειών. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕτΠ επικροτεί τα μέτρα που ήδη εφαρμόζονται σχετικά με την ενεργειακή φτώχεια και υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή τους·

43.

καλεί την Επιτροπή να παρακολουθήσει τις κοινωνικοοικονομικές προεκτάσεις του νέου σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε όλα τα κράτη μέλη και περιφέρειες της ΕΕ·

44.

επικροτεί την προσφάτως δημοσιευθείσα ανακοίνωση με τίτλο «Καθαρός πλανήτης για όλους — Ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία», όπου η ΕΕ δεσμεύεται να έχει επιτύχει ουδέτερο κλιματικά ισοζύγιο έως το έτος 2050 και αναγνωρίζεται η κεντρική θέση των τοπικών και περιφερειακών αρχών. Επιμένει ότι τα μέτρα εφαρμογής της στρατηγικής πρέπει να υπακούουν στην αρχή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, να επιφυλάσσουν στις τοπικές και περιφερειακές αρχές επίσημο ρόλο —ιδίως μέσω της ενσωμάτωσης ενός συστήματος τοπικά και περιφερειακά καθορισμένων συνεισφορών στα εθνικά σχέδια για το κλίμα και την ενέργεια— και να βασίζονται σε πρωτοβουλίες όπως τα σχέδια δράσης του συμφώνου των Δημάρχων. Επίσης, υπογραμμίζει ότι οι προσπάθειες αυτές πρέπει να συνδεθούν στενά με τη στρατηγική της κυκλικής οικονομίας και την Ενεργειακή Ένωση με μέλημα την ισοκατανομή του κοινωνικοοικονομικού αντικτύπου της απαραίτητης μετάβασης και απώτερο σκοπό τον δίκαιο χαρακτήρα της τελευταίας·

45.

καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει, σε συνεργασία με την ΕτΠ, ένα στρατηγικό και ολοκληρωμένο 8ο Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον και δεσμεύεται να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην Τεχνική Πλατφόρμα Συνεργασίας για το Περιβάλλον. Η ΕτΠ ζητεί επίσης οι υποεθνικές αρχές να συμμετάσχουν στον δεύτερο κύκλο της επισκόπησης της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής·

46.

καλεί την Επιτροπή να εισηγηθεί ένα διεξοδικό σχέδιο βελτίωσης της εφαρμογής της Ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2020 με την παροχή στρατηγικής καθοδήγησης στα κράτη μέλη και αναγνωρίζοντας επισήμως την κρίσιμη συμβολή των τοπικών και περιφερειακών αρχών. Προσβλέπει δε στη συνέχιση της στενής συνεργασίας με την Επιτροπή κατά την προβλεπτική προπαρασκευή του πλαισίου πολιτικής μετά το 2020 ενόψει της 15ης διάσκεψης 2020 COP του Πεκίνου. Τούτο προϋποθέτει αφενός μεν σοβαρές δεσμεύσεις —όχι μόνο υπέρ της ανάσχεσης της απώλειας της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων, αλλά και υπέρ της ανάκτησής τους—, αφετέρου δε ένα φιλόδοξο και περιεκτικό πλαίσιο πολιτικής για τη βιοποικιλότητα έως το 2030, το οποίο θα επιτρέπει την εκπλήρωση του οράματος της διάσκεψης των μερών της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα ενόψει του 2050 και δεδομένων των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης·

47.

καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει καλύτερα τις αρχές της ανθεκτικότητας στις καταστροφές σε όλες τις πολιτικές και τα ταμεία της ΕΕ, προκειμένου να αυξηθεί η ικανότητα των κρατών μελών και των υποεθνικών αρχών να προλαμβάνουν, να προετοιμάζονται, να αντιμετωπίζουν και να ανακάμπτουν τόσο από τις φυσικές όσο και από τις ανθρωπογενείς καταστροφές. Τούτο θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω της καλύτερης κατανόησης των κινδύνων, της καθιέρωσης ενιαίας μεθόδου ανάλυσης των κινδύνων και της διεξαγωγής έγκαιρων μελετών ακριβείας αφενός μεν για τη στάθμιση της ευπάθειας μιας περιοχής, αφετέρου δε για τον υπολογισμό της —άμεσης και έμμεσης— οικονομικής ζημίας που ενδέχεται να υποστεί μια περιοχή εφόσον πληγεί από μια φυσική καταστροφή·

48.

επαναλαμβάνει την έκκλησή της για σύνταξη οδικού χάρτη της ΕΕ για την ποδηλασία ώστε να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ζήτηση για συντονισμένη δράση σε επίπεδο ΕΕ·

Δικαιοσύνη, ασφάλεια, θεμελιώδη δικαιώματα και μετανάστευση

49.

επαναλαμβάνει την έκκλησή της προς την Επιτροπή να υποστηρίξει τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στην αντιμετώπιση του ζητήματος της ριζοσπαστικοποίησης, εκδίδοντας κατευθυντήριες γραμμές για τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις όσον αφορά στρατηγικές πρόληψης για την αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης·

50.

ζητεί ενισχυμένες διαδικασίες και μηχανισμούς για την προστασία της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, που θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος συμφώνου της Ένωσης·

51.

επιδοκιμάζει το προταθέν Παγκόσμιο σύμφωνο του ΟΗΕ για τη μετανάστευση και προτρέπει όλα τα κράτη μέλη να το συνυπογράψουν στις 10 και 11 Δεκεμβρίου στο Μαρακές και εν συνεχεία να το επικυρώσουν. Υπογραμμίζει δε ότι το εν λόγω σύμφωνο αποτελεί βασικό τμήμα μιας διεξοδικής πολυμερούς και πολυεπίπεδης προσέγγισης του μεταναστευτικού ζητήματος, την οποία ενστερνίζεται και η ΕτΠ·

52.

επισημαίνει το γεγονός ότι η αποτελεσματική και ανθρώπινη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης μεταναστευτικής πολιτικής και κοινού συστήματος ασύλου της ΕΕ με κοινά υψηλά πρότυπα είναι ουσιώδους σημασίας για όλους τους δήμους, τις πόλεις και τις περιφέρειες, ιδίως για όσες φιλοξενούν πρόσφυγες και βρίσκονται σε σύνορα που πλήττονται ιδιαίτερα από τις μεταναστευτικές εξάρσεις·

53.

ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει πρόσθετες ασφαλείς και προσιτές νόμιμες οδούς για τη μετανάστευση στην ΕΕ, όπως ανθρωπιστικές θεωρήσεις εισόδου και προγράμματα ιδιωτικής χορηγίας, καλεί δε τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν και να εφαρμόσουν άμεσα ένα νέο πλαίσιο επανεγκατάστασης της ΕΕ, φιλόδοξο όσον αφορά τους όρους προστασίας και τους αριθμούς των δικαιούχων· Συν τοις άλλοις, ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επιδεικνύουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους σε όσα κράτη μέλη είναι πιο εκτεθειμένα στις μεταναστευτικές ροές, δυνάμει του άρθρου 80 της ΣΛΕΕ και της αρχής της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών, μεταξύ άλλων και στο οικονομικό επίπεδο·

54.

καλεί την Επιτροπή να απλουστεύσει περαιτέρω και να επιταχύνει τις διαδικασίες χρηματοδότησης, και να διευκολύνει την άμεση πρόσβαση των περιφερειών και των πόλεων στους οικονομικούς πόρους που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών κρίσεων και στην ένταξη των προσφύγων. Η ενίσχυση έκτακτης ανάγκης θα μπορούσε να λάβει τη μορφή επιδοτήσεων που θα χορηγούνται άμεσα στις τοπικές και περιφερειακές αρχές που υφίστανται ισχυρές μεταναστευτικές πιέσεις, ιδίως δε σε εκείνες που έχουν την ευθύνη της υποδοχής και ένταξης των ασυνόδευτων ανηλίκων μεταναστών. Καλεί επίσης την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής ορθών πρακτικών μεταξύ των ευρωπαϊκών τοπικών και περιφερειακών αρχών όσον αφορά την ένταξη των μεταναστών, και ιδίως να επικεντρωθεί στις μεσαίου μεγέθους και μικρές πόλεις·

55.

ομοίως με την υποστήριξη της ΕΕ στην ένταξη των προσφύγων και των τρίτων χωρών στις εκστρατείες ανθρωπιστικής βοήθειας, προτρέπει την Επιτροπή να βοηθήσει την ένταξη των πολιτών που είναι υπήκοοι κάποιου κράτους μέλους της ΕΕ και αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα διαμονής τους εξαιτίας πολιτικής, οικονομικής ή ανθρωπιστικής κρίσης —ειδάλλως είναι εντελώς απροστάτευτοι, αν και υπήκοοι κράτους μέλους της ΕΕ·

Εξωτερικές πολιτικές

56.

καλεί την Επιτροπή να λάβει πλήρως υπόψη τη συμβολή των τοπικών και περιφερειακών αρχών και τις εργασίες των Μικτών Συμβουλευτικών Επιτροπών και των Ομάδων Εργασίας της ΕτΠ, ιδίως τις εκθέσεις προόδου του 2019 για τα υποψήφια και δυνάμει υποψήφια μέλη, και επαναλαμβάνει το αίτημά της τα υφιστάμενα συστήματα χρηματοδότησης της ΕΕ, ιδίως η υπηρεσία ανταλλαγής πληροφοριών σε θέματα τεχνικής βοήθειας (TAIEX) και το σύστημα αδελφοποίησης, να προσαρμοστούν περαιτέρω στις ανάγκες των τοπικών και περιφερειακών ενδιαφερόμενων φορέων·

57.

υποστηρίζει ένα νέο πρόγραμμα ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας που θα επιτρέπει στενή συνεργασία μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών στα κράτη μέλη και στα υποψήφια και δυνάμει υποψήφια μέλη και τις γειτονικές χώρες. Υπό αυτό το πρίσμα, καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τόσο τις υπάρχουσες μακροπεριφερειακές στρατηγικές της ΕΕ όσο και τη δημιουργία νέων. Εξάλλου, προτρέπει την Επιτροπή να στηρίξει τις διαδικασίες διασυνοριακής συνεργασίας των τοπικών και περιφερειακών αρχών με τη μορφή —μεταξύ άλλων— ευρωπαϊκών ομίλων εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ)·

58.

ανακοινώνει την πρόθεσή της να συμβάλει στις στρατηγικές συζητήσεις για το μέλλον της πρωτοβουλίας για την Ανατολική Εταιρική Σχέση με την ευκαιρία της 10ης επετείου της το 2019, κυρίως μέσω της ΔΠΤΑΑΕΣ, της επιχειρησιακής ομάδας για την Ουκρανία της ΕτΠ και των εταιρικών σχέσεων μεταξύ ομοτίμων ΕΕ-Ουκρανίας·

59.

ζητεί από την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις εργασίες της ΕτΠ για τη σταθεροποίηση της νότιας γειτονίας μέσω της Ευρωμεσογειακής Περιφερειακής και Τοπικής Συνέλευσης (ARLEM) και, ειδικότερα, της πρωτοβουλίας της Λευκωσίας για τους δήμους της Λιβύης, η οποία βελτιώνει τις κατά τόπους δημόσιες υπηρεσίες στη Λιβύη και επανασυνδέει τους δήμους αυτούς με τη διεθνή κοινότητα με την ανάδειξη των ήδη δρομολογημένων βέλτιστων πρακτικών και με την πρόβλεψη κατάλληλων χρηματοδοτήσεων υπέρ των έργων-πρωτοβουλιών·

60.

επικροτεί την πρόθεση της Επιτροπής να αντιμετωπίσει τη σκόπιμη διαδικτυακή παραπληροφόρηση τόσο στις χώρες της ΕΕ όσο και στις χώρες εταίρους και εκφράζει την προθυμία της ΕτΠ να στηρίξει τις προσπάθειες αυτές·

61.

διαπιστώνει ότι το έργο της εκτελεστικής ομάδας για την εφαρμογή της κοινής δήλωσης ΕΕ-ΗΠΑ του Ιουλίου 2018 φαίνεται να στοχεύει κυρίως στη ρυθμιστική συνεργασία και ζητεί την τήρηση των προτύπων της ΕΕ, ιδίως των υψηλών υγειονομικών και περιβαλλοντικών προτύπων και των προτύπων στον τομέα των τροφίμων· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσει ότι τα επικρατούντα εργασιακά και νομικά πρότυπα για την ασφάλεια των προϊόντων και την προστασία των δεδομένων, των καταναλωτών, της υγείας και του περιβάλλοντος δεν παρακάμπτονται προς χάρη της καταπολέμησης του εμπορικού προστατευτισμού και της επίτευξης αναστολής των κυρώσεων εκ μέρους των ΗΠΑ·

62.

αναθέτει στον Πρόεδρό της να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Αυστριακή, Ρουμανική και Φινλανδική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

---

(1)  COM(2018) 800 final.

(2)  Βλέπε ψήφισμα του ΕΚ της 3ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών των αγροτικών, ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών.