Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52017IR0849

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Συντονισμός των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης»

    ΕΕ C 342 της 12.10.2017, p. 65–73 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    12.10.2017   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 342/65


    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Συντονισμός των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης»

    (2017/C 342/10)

    Εισηγήτρια:

    η κ. Ulrike Hiller (DE/PES), μέλος της Γερουσίας της Βρέμης

    Έγγραφο αναφοράς:

    Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009 για καθορισμό της διαδικασίας εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 (κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ και την Ελβετία)

    COM(2016) 815 final

    I.   ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

    Τροπολογία 1

    Πρόταση κανονισμού

    Αιτιολογική σκέψη 6

    Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    Προς το παρόν, οι παροχές μακροχρόνιας φροντίδας δεν περιλαμβάνονται ρητώς στο υλικό πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004, αλλά συντονίζονται ως παροχές ασθένειας , γεγονός που δημιουργεί ανασφάλεια δικαίου τόσο στους φορείς όσο και στα πρόσωπα που ζητούν παροχές μακροχρόνιας φροντίδας. Είναι αναγκαίο να διαμορφωθεί, δυνάμει του κανονισμού, ένα σταθερό νομικό πλαίσιο που να είναι κατάλληλο για τις παροχές μακροχρόνιας φροντίδας και να περιλαμβάνει σαφή ορισμό των εν λόγω παροχών.

    Προς το παρόν, οι παροχές μακροχρόνιας φροντίδας δεν περιλαμβάνονται ρητώς στο υλικό πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004, αλλά συντονίζονται ως παροχές ασθένειας. Είναι αναγκαίο να διαμορφωθεί, δυνάμει του κανονισμού, ένα σταθερό νομικό πλαίσιο που να είναι κατάλληλο για τις παροχές μακροχρόνιας φροντίδας.

    Αιτιολογία

    Ο ενισχυμένος συντονισμός των παροχών φροντίδας αποτελεί θετική εξέλιξη. Η σαφής διάκριση μεταξύ των παροχών φροντίδας και των παροχών υγειονομικής περίθαλψης, εξάλλου, είναι αδύνατον να επιτευχθεί σήμερα με ενιαίο τρόπο, λόγω των διαφορετικών κανόνων που ισχύουν στα κράτη μέλη.

    Ο περαιτέρω συντονισμός εξαρτάται από την αναγνώριση και την ανάπτυξη των παροχών φροντίδας σε όλα τα κράτη μέλη ως είδους φροντίδας που συμπληρώνει τις παροχές ασθενείας. Ως εκ τούτου, στο σημείο αυτό είναι προτιμότερη η προσαρμογή του άρθρου 34 από ό,τι η εισαγωγή χωριστού κεφαλαίου για τη φροντίδα.

    Τροπολογία 2

    Πρόταση κανονισμού

    Άρθρο 1 παράγραφος 3 εδάφιο 1

    Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    Μετά την αιτιολογική σκέψη 5, προστίθεται το ακόλουθο κείμενο:

    Μετά την αιτιολογική σκέψη 5, προστίθεται το ακόλουθο κείμενο:

    «5α)

    Το Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι τα κράτη μέλη έχουν το δικαίωμα να εξαρτούν την πρόσβαση των οικονομικά μη ενεργών πολιτών σε παροχές κοινωνικής ασφάλισης στο κράτος μέλος υποδοχής, οι οποίες δεν συνιστούν παροχές κοινωνικής πρόνοιας κατά την έννοια της οδηγίας 2004/38/ΕΚ, από δικαίωμα νόμιμης διαμονής κατά την έννοια της εν λόγω οδηγίας. Η επαλήθευση του σύννομου χαρακτήρα του δικαιώματος διαμονής θα πρέπει να διενεργείται σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας 2004/38/ΕΚ. Για τους σκοπούς αυτούς, ένας οικονομικά μη ενεργός πολίτης θα πρέπει να διαχωρίζεται σαφώς από τον αιτούντα εργασία, στον οποίο το δικαίωμα διαμονής παρέχεται απευθείας από το άρθρο 45 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για να βελτιωθεί η νομική σαφήνεια για τους πολίτες και τους φορείς, είναι αναγκαίο να κωδικοποιηθεί η εν λόγω νομολογία.»

    «5α)

    Το Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι τα κράτη μέλη έχουν το δικαίωμα να εξαρτούν την πρόσβαση των οικονομικά μη ενεργών πολιτών σε παροχές κοινωνικής ασφάλισης στο κράτος μέλος υποδοχής, οι οποίες συνιστούν ταυτόχρονα παροχές κοινωνικής πρόνοιας κατά την έννοια της οδηγίας 2004/38/ΕΚ, από δικαίωμα νόμιμης διαμονής κατά την έννοια της εν λόγω οδηγίας. Η επαλήθευση του σύννομου χαρακτήρα του δικαιώματος διαμονής θα πρέπει να διενεργείται σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας 2004/38/ΕΚ. Για τους σκοπούς αυτούς, ένας οικονομικά μη ενεργός πολίτης θα πρέπει να διαχωρίζεται σαφώς από τον αιτούντα εργασία, στον οποίο το δικαίωμα διαμονής παρέχεται απευθείας από το άρθρο 45 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για να βελτιωθεί η νομική σαφήνεια για τους πολίτες και τους φορείς, είναι αναγκαίο να κωδικοποιηθεί η εν λόγω νομολογία.»

    Αιτιολογία

    Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάνθηκε στις προαναφερθείσες αποφάσεις ότι οι παροχές της κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες, σύμφωνα με το άρθρο 70, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 πρέπει να θεωρούνται μη ανταποδοτικού τύπου παροχές, αποτελούν και παροχή κοινωνικής πρόνοιας κατά την έννοια του άρθρου 24 παράγραφος 2 της οδηγίας 2004/38/ΕΚ. Εφόσον οι εν λόγω παροχές αποτελούν συγχρόνως και παροχές κοινωνικής πρόνοιας, τεκμηριώνεται η προβλεπόμενη αρμοδιότητα των κρατών μελών. Με την προτεινόμενη τροποποίηση αποσαφηνίζεται η διάταξη.

    Τροπολογία 3

    Πρόταση κανονισμού

    Άρθρο 1 παράγραφος 3 εδάφιο 3

    Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    5γ)

    Κατά παρέκκλιση από τους περιορισμούς του δικαιώματος ίσης μεταχείρισης για τους οικονομικά μη ενεργούς πολίτες, περιορισμούς που απορρέουν από την οδηγία 2004/38/ΕΚ ή βάσει άλλων διατάξεων του ενωσιακού δικαίου, καμία διάταξη του παρόντος κανονισμού δεν θα πρέπει να περιορίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα που αναγνωρίζονται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το δικαίωμα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια (άρθρο 1), το δικαίωμα στη ζωή (άρθρο 2) και το δικαίωμα στην προστασία της υγείας (άρθρο 35).»

    5γ)

    Κατά παρέκκλιση από τους περιορισμούς του δικαιώματος ίσης μεταχείρισης για τους οικονομικά μη ενεργούς πολίτες, περιορισμούς που απορρέουν από την οδηγία 2004/38/ΕΚ ή βάσει άλλων διατάξεων του ενωσιακού δικαίου, καμία διάταξη του παρόντος κανονισμού δεν θα πρέπει να περιορίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα που αναγνωρίζονται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το δικαίωμα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια (άρθρο 1), το δικαίωμα στη ζωή (άρθρο 2), το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλεια και κοινωνική αρωγή (άρθρο 34) και το δικαίωμα στην προστασία της υγείας (άρθρο 35).»

    Αιτιολογία

    Αυτονόητη.

    Τροπολογία 4

    Πρόταση κανονισμού

    Άρθρο 1 παράγραφος 13

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    Το άρθρο 12 αντικαθίσταται ως εξής:

    «Άρθρο 12

    Ειδικοί κανόνες

    1.   Πρόσωπο που ασκεί μισθωτή δραστηριότητα σε κράτος μέλος για λογαριασμό εργοδότη ο οποίος ασκεί κανονικά τις δραστηριότητές του εκεί και το οποίο έχει αποσπαστεί, κατά την έννοια της οδηγίας 96/71/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 1996, σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών (1), ή έχει αποσταλεί από τον εν λόγω εργοδότη σε άλλο κράτος μέλος για να εκτελέσει εργασία για λογαριασμό του εν λόγω εργοδότη, εξακολουθεί να υπάγεται στη νομοθεσία του πρώτου κράτους μέλους, υπό τον όρο ότι η προβλεπόμενη διάρκεια της εργασίας δεν υπερβαίνει τους 24 μήνες και ότι το πρόσωπο αυτό δεν έχει αποσπαστεί ή αποσταλεί προς αντικατάσταση άλλου μισθωτού ή μη μισθωτού που είχε προηγουμένως αποσπαστεί ή αποσταλεί κατά την έννοια του παρόντος άρθρου.

    2.   Πρόσωπο που ασκεί κανονικά μη μισθωτή δραστηριότητα σε κράτος μέλος και το οποίο μεταβαίνει για να ασκήσει παρόμοια δραστηριότητα σε άλλο κράτος μέλος εξακολουθεί να υπάγεται στη νομοθεσία του πρώτου κράτους μέλους, υπό τον όρο ότι η προβλεπόμενη διάρκεια της δραστηριότητας αυτής δεν υπερβαίνει τους 24 μήνες και ότι το εν λόγω πρόσωπο δεν αντικαθιστά άλλον αποσπασμένο μισθωτό ή μη μισθωτό.»

    Το άρθρο 12 αντικαθίσταται ως εξής:

    «Άρθρο 12

    Ειδικοί κανόνες

    1.   Πρόσωπο που ασκεί μισθωτή δραστηριότητα σε κράτος μέλος για λογαριασμό εργοδότη ο οποίος ασκεί κανονικά τις δραστηριότητές του εκεί και το οποίο έχει αποσπαστεί, κατά την έννοια της οδηγίας 96/71/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 1996, σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών (1), ή έχει αποσταλεί από τον εν λόγω εργοδότη σε άλλο κράτος μέλος για να εκτελέσει εργασία για λογαριασμό του εν λόγω εργοδότη, εξακολουθεί να υπάγεται στη νομοθεσία του πρώτου κράτους μέλους, υπό τον όρο ότι η προβλεπόμενη διάρκεια της εργασίας δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες και ότι το πρόσωπο αυτό δεν έχει αποσπαστεί ή αποσταλεί προς αντικατάσταση άλλου μισθωτού ή μη μισθωτού που είχε προηγουμένως αποσπαστεί ή αποσταλεί κατά την έννοια του παρόντος άρθρου.

    2.   Πρόσωπο που ασκεί κανονικά μη μισθωτή δραστηριότητα σε κράτος μέλος και το οποίο μεταβαίνει για να ασκήσει παρόμοια δραστηριότητα σε άλλο κράτος μέλος εξακολουθεί να υπάγεται στη νομοθεσία του πρώτου κράτους μέλους, υπό τον όρο ότι η προβλεπόμενη διάρκεια της δραστηριότητας αυτής δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες και ότι το εν λόγω πρόσωπο δεν αντικαθιστά άλλον αποσπασμένο μισθωτό ή μη μισθωτό.»

    Αιτιολογία

    Η προτεινόμενη μείωση του χρονικού ορίου πέραν του οποίου το δίκαιο της χώρας υποδοχής πρέπει να εφαρμόζεται πλήρως στον αποσπασμένο εργαζόμενο ευθυγραμμίζεται με τη θέση που έχει υιοθετήσει η ΕτΠ στη γνωμοδότησή της με θέμα την οδηγία σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων (COR-2016-02881).

    Τροπολογία 5

    Πρόταση κανονισμού

    Άρθρο 1 παράγραφος 16

    Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    Το άρθρο 34 απαλείφεται.

    Άρθρο 34

    Συρροή παροχών μακροχρόνιας φροντίδας

    1.     Όταν ο δικαιούχος παροχών μακροχρόνιας φροντίδας που πρέπει να εξομοιωθούν προς τις παροχές ασθένειας και, συνεπώς, παρέχονται από το κράτος μέλος το οποίο είναι, δυνάμει του άρθρου 21 ή του άρθρου 29, αρμόδιο για τις παροχές σε χρήμα, δικαιούται, ταυτόχρονα, να ζητήσει παροχές σε είδος, για τον ίδιο σκοπό, από φορέα του τόπου κατοικίας ή διαμονής άλλου κράτους μέλους, κατ’ εφαρμογή του παρόντος κεφαλαίου, και ο φορέας του πρώτου κράτους μέλους υποχρεούται επίσης να αποδώσει τη δαπάνη αυτών των παροχών σε είδος, δυνάμει του άρθρου 35, εφαρμόζεται η γενική διάταξη του άρθρου 10 για το απαράδεκτο της συρροής παροχών, με τον ακόλουθο μόνον περιορισμό: εάν ο ενδιαφερόμενος ζητήσει και λάβει τις παροχές σε είδος, το ποσό των παροχών σε χρήμα μειώνεται κατά το ποσό της παροχής σε είδος που ζητήθηκε ή μπορούσε να ζητηθεί από τον φορέα του πρώτου κράτους μέλους που υποχρεούται να αποδώσει τη δαπάνη.

    2.     Η Διοικητική Επιτροπή καταρτίζει λεπτομερή κατάλογο των παροχών μακροχρόνιας φροντίδας που πληρούν τα κριτήρια του άρθρου 1 στοιχείο κββ) του παρόντος κανονισμού, στον οποίο προσδιορίζονται οι παροχές σε είδος και οι παροχές σε χρήμα.

    3.     Δύο ή περισσότερα κράτη μέλη ή οι αρμόδιες αρχές τους μπορούν να συμφωνήσουν διαφορετικά ή συμπληρωματικά μέτρα, τα οποία όμως δεν θα είναι λιγότερο ευνοϊκά για τους ενδιαφερομένους από τις αρχές που διατυπώνονται στην παράγραφο 1.

    Αιτιολογία

    Εφόσον δεν θα ενσωματωθεί το κεφάλαιο 1α (τροπολογία 5), το άρθρο 34 παράγραφος 2 πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να αποσαφηνιστεί με ποιον τρόπο πρέπει να καταρτιστεί ο κατάλογος από τη Διοικητική Επιτροπή. Για αναλυτική αιτιολογία βλέπε την αιτιολογία της τροπολογίας 1 (αιτιολογική σκέψη 6).

    Ενημέρωση της Γραμματείας: Το πρωτότυπο κείμενο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης ορίζει στο άρθρο 34 παράγραφος 2 είναι το εξής: «(2) Η Διοικητική Επιτροπή καταρτίζει τον κατάλογο των παροχών σε χρήμα και σε είδος που καλύπτονται από την παράγραφο 1.»

    Τροπολογία 6

    Πρόταση κανονισμού

    Άρθρο 1 παράγραφος 17

    Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    Μετά το άρθρο 35 παρεμβάλλεται το ακόλουθο κεφάλαιο:

    «ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1α

    Παροχές μακροχρόνιας φροντίδας

    Άρθρο 35a

    Γενικές διατάξεις

    1.     Με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου, τα άρθρα 17 έως 32 εφαρμόζονται, mutatis mutandis, στις παροχές μακροχρόνιας φροντίδας.

    2.     Η Διοικητική Επιτροπή καταρτίζει λεπτομερή κατάλογο των παροχών μακροχρόνιας φροντίδας που πληρούν τα κριτήρια του άρθρου 1 στοιχείο κββ) του παρόντος κανονισμού, στον οποίο προσδιορίζονται οι παροχές σε είδος και οι παροχές σε χρήμα.

    3.     Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν παροχές μακροχρόνιας φροντίδας σε χρήμα σύμφωνα με τα άλλα κεφάλαια του τίτλου III, εάν οι παροχές και οι ειδικοί όροι στους οποίους υπόκεινται παρατίθενται στο παράρτημα XII, και με την προϋπόθεση ότι το αποτέλεσμα του συντονισμού είναι τουλάχιστον εξίσου ευνοϊκό για τους δικαιούχους με το αποτέλεσμα που θα επιτυγχανόταν αν η παροχή συντονιζόταν σύμφωνα με το παρόν κεφάλαιο.

    Άρθρο 35β

    Συρροή παροχών μακροχρόνιας φροντίδας

    1.     Εάν ο δικαιούχος παροχών μακροχρόνιας φροντίδας σε χρήμα οι οποίες χορηγούνται σύμφωνα με τη νομοθεσία του αρμόδιου κράτους μέλους λαμβάνει, ταυτόχρονα και δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου, παροχές μακροχρόνιας φροντίδας σε είδος από τον φορέα του τόπου κατοικίας ή διαμονής άλλου κράτους μέλους, και ένας φορέας στο πρώτο κράτος μέλος καλείται επίσης να αποδώσει το κόστος των εν λόγω παροχών σε είδος δυνάμει του άρθρου 35γ, εφαρμόζεται η γενική διάταξη του άρθρου 10 για το απαράδεκτο της συρροής παροχών, με τον ακόλουθο μόνο περιορισμό: το ποσό των παροχών σε χρήμα μειώνεται κατά το αποδοτέο ποσό για τις παροχές σε είδος που είναι απαιτητές σύμφωνα με το άρθρο 35γ από τον φορέα του πρώτου κράτους μέλους.

    2.     Δύο ή περισσότερα κράτη μέλη ή οι αρμόδιες αρχές τους μπορούν να συμφωνήσουν διαφορετικά ή συμπληρωματικά μέτρα, τα οποία όμως δεν θα είναι λιγότερο ευνοϊκά για τους ενδιαφερομένους από τις αρχές που διατυπώνονται στην παράγραφο 1.

    Άρθρο 35γ

    Απόδοση μεταξύ φορέων

    1.     Το άρθρο 35 εφαρμόζεται, mutatis mutandis, στις παροχές μακροχρόνιας φροντίδας.

    2.     Εάν η νομοθεσία κράτους μέλους στο οποίο βρίσκεται ο αρμόδιος φορέας δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου δεν προβλέπει παροχές μακροχρόνιας φροντίδας σε είδος, ο φορέας που είναι ή θα ήταν αρμόδιος στο εν λόγω κράτος μέλος δυνάμει του κεφαλαίου 1 για την απόδοση των παροχών ασθένειας σε είδος που χορηγούνται σε άλλο κράτος μέλος θεωρείται ότι είναι ο αρμόδιος φορέας και σύμφωνα με το κεφάλαιο 1α.»

     

    Αιτιολογία

    Για αναλυτική αιτιολογία βλέπε την αιτιολογία της τροπολογίας 1 (αιτιολογική σκέψη 6).

    Τροπολογία 7

    Πρόταση κανονισμού

    Άρθρο 1 παράγραφος 22

    Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    2.   Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, ο πλήρως άνεργος ο οποίος, κατά την τελευταία μισθωτή ή μη μισθωτή δραστηριότητά του, κατοικούσε σε κράτος μέλος διαφορετικό από το αρμόδιο κράτος μέλος και ο οποίος δεν είχε πραγματοποιήσει τουλάχιστον 12 μήνες ασφάλισης ανεργίας αποκλειστικά σύμφωνα με τη νομοθεσία του αρμόδιου κράτους μέλους τίθεται στη διάθεση των υπηρεσιών απασχόλησης του κράτους μέλους κατοικίας. Το εν λόγω πρόσωπο λαμβάνει παροχές σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους μέλους κατοικίας, ως εάν είχε πραγματοποιήσει όλες τις περιόδους ασφάλισης σύμφωνα με τη νομοθεσία αυτού του κράτους μέλους. Οι παροχές αυτές χορηγούνται από τον φορέα του κράτους μέλους κατοικίας. Εναλλακτικά, ο πλήρως άνεργος που αναφέρεται στην παρούσα παράγραφο, ο οποίος θα δικαιούνταν παροχές ανεργίας μόνο σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία του αρμόδιου κράτους μέλους εάν κατοικούσε εκεί, μπορεί αντ’ αυτού να επιλέξει να τεθεί στη διάθεση των υπηρεσιών απασχόλησης του εν λόγω κράτους μέλους και να λαμβάνει παροχές σύμφωνα με τη νομοθεσία αυτού του κράτους μέλους ως εάν κατοικούσε σε αυτό.

    2.   Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, ο πλήρως άνεργος ο οποίος, κατά την τελευταία μισθωτή ή μη μισθωτή δραστηριότητά του, κατοικούσε σε κράτος μέλος διαφορετικό από το αρμόδιο κράτος μέλος και ο οποίος δεν είχε πραγματοποιήσει τουλάχιστον 12 μήνες ασφάλισης ανεργίας αποκλειστικά σύμφωνα με τη νομοθεσία του αρμόδιου κράτους μέλους τίθεται στη διάθεση των υπηρεσιών απασχόλησης του κράτους μέλους κατοικίας. Το εν λόγω πρόσωπο λαμβάνει παροχές σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους μέλους κατοικίας, ως εάν είχε πραγματοποιήσει όλες τις περιόδους ασφάλισης σύμφωνα με τη νομοθεσία αυτού του κράτους μέλους. Οι παροχές αυτές χορηγούνται από τον φορέα του κράτους μέλους κατοικίας.

    Αιτιολογία

    Η εξαίρεση δεν παράγει αποτελέσματα, σε περίπτωση που βάσει του ελάχιστου χρόνου απασχόλησης —δώδεκα συναπτοί μήνες— δεν θεμελιώνεται κανένα δικαίωμα. Ως εκ τούτου, δεν είναι απαραίτητη. Αν, ωστόσο, θεμελιώνεται δικαίωμα, σε σχέση κυρίως με τις περιόδους απασχόλησης που αναλογούν σε άλλα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 6, θα πρέπει να δικαιολογείται για ποιον λόγο το κράτος μέλος της διαμονής οφείλει να προσφέρει αυτές τις παροχές, τη στιγμή που τις σχετικές εισφορές τις έχουν λάβει άλλα κράτη μέλη. Η εξαίρεση δεν εναρμονίζεται, άλλωστε, ούτε με τον προτεινόμενο κανόνα του άρθρου 64 που διασφαλίζει, σε ορισμένες περιπτώσεις, την εξαγωγή των παροχών.

    Τροπολογία 8

    Πρόταση κανονισμού

    Άρθρο 2 παράγραφος 11 εδάφιο 1

    Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    Μετά το άρθρο 19 παράγραφος 2 προστίθενται οι ακόλουθες παράγραφοι:

    3.   Όταν ένας φορέας καλείται να εκδώσει τη βεβαίωση που αναφέρεται ανωτέρω, αξιολογεί δεόντως τα σχετικά πραγματικά περιστατικά και εγγυάται ότι οι πληροφορίες βάσει των οποίων εκδίδεται η βεβαίωση είναι σωστές .

    Μετά το άρθρο 19 παράγραφος 2 προστίθενται οι ακόλουθες παράγραφοι:

    3.   Όταν ένας φορέας καλείται να εκδώσει τη βεβαίωση που αναφέρεται ανωτέρω, αξιολογεί δεόντως τα σχετικά πραγματικά περιστατικά.

    Αιτιολογία

    Οι φορείς που καλούνται να εκδώσουν τη βεβαίωση δεν μπορούν να παρέχουν εγγυήσεις για την ακρίβεια των πληροφοριών. Οι φορείς πρέπει να εμπιστεύονται τις αντίστοιχες πληροφορίες των εργοδοτών. Μάλιστα, οι εκδούσες αρχές δεν πρέπει να καθίστανται υπόλογες για τις εσφαλμένες πληροφορίες όταν οι πληροφορίες που έχουν λάβει και οι ίδιες είναι εσφαλμένες.

    II.   ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

    Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ (ΕτΠ)

    Γενικές παρατηρήσεις

    1.

    είναι προσηλωμένη στην ιδέα της ελεύθερης και δίκαιης εργασιακής κινητικότητας και επικροτεί την αναθεώρηση των διατάξεων για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στο πλαίσιο της αυξανόμενης κινητικότητας των πολιτών στο εσωτερικό της ΕΕ·

    2.

    επισημαίνει ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων, η οποία συνεπάγεται την αρνητική ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς, πρέπει να συμπληρωθεί με τον συντονισμό της κοινωνικής ασφάλισης, η οποία συνιστά θετική ολοκλήρωση σύμφωνα με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΕ)·

    3.

    θεωρεί ότι η πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009 για καθορισμό της διαδικασίας εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 είναι σε μεγάλο βαθμό ορθή και ενδεδειγμένη και, ως εκ τούτου, την επικροτεί·

    4.

    υπενθυμίζει στην Επιτροπή την πρωτοβουλία της για τη βελτίωση της νομοθεσίας και υπογραμμίζει ότι το πολύπλοκο νομοθετικό πλαίσιο των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 883/2004 και (ΕΚ) αριθ. 987/2009 πρέπει να παραμείνει κατανοητό τόσο για τις αρχές όσο και για τους πολίτες·

    5.

    υπογραμμίζει τη σημασία των περιφερειακών συμβουλευτικών και υποστηρικτικών δικτύων για την κινητικότητα των πολιτών της Ένωσης. Τα δίκτυα αυτά είναι ιδιαίτερα σημαντικά ώστε να αποτρέπεται η εκμετάλλευση και η οργανωμένη εξαπάτηση των μετακινούμενων εργαζομένων. Η ΕτΠ τάσσεται υπέρ της ενίσχυσης των εν λόγω δικτύων·

    6.

    υπογραμμίζει ότι η πρόταση της Επιτροπής είναι απαραίτητη ώστε να διασφαλιστεί η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων. Ως εκ τούτου, ως αποτέλεσμα της σαφούς νομικής βάσης που θεσπίζεται με το άρθρο 48 της ΣΛΕΕ, δεν εγείρονται ζητήματα επικουρικότητας στην πρόταση της Επιτροπής. Πράγματι, οι στόχοι της προτεινόμενης δράσης δεν μπορούν να επιτευχθούν ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη, αλλά μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα, λόγω της κλίμακας και/ή του αντίκτυπου της δράσης, σε επίπεδο ΕΕ, δεδομένου ότι η προτεινόμενη δράση ενέχει υπερεθνικές πτυχές που δεν μπορούν να ρυθμιστούν δεόντως από τα κράτη μέλη και/ή τις μεμονωμένες περιφερειακές και τοπικές αρχές·

    7.

    υπογραμμίζει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της για τη συνέχιση του τεχνικού διαλόγου με την Επιτροπή σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα και υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της έκθεσης για την εκτίμηση αντίκτυπου την οποία θα υποβάλει η Επιτροπή, σε εύθετο χρόνο, με βάση τη συμφωνία συνεργασίας με την ΕτΠ·

    Απόσπαση εργαζομένων

    8.

    διαπιστώνει πρόοδο ως προς τη ρύθμιση της απόσπασης και τη βελτίωση της πιστοποίησης της απόσπασης. Χαιρετίζει το γεγονός ότι, με την προσθήκη του άρθρου 76α, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 291 της ΣΛΕΕ, με τις οποίες καθορίζονται οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται για την έκδοση, την αμφισβήτηση και την ανάκληση του φορητού εγγράφου Α1 (γνωστό επίσης και ως πιστοποιητικό Α1), προκειμένου να δυσχεραίνεται η κατάχρησή του. Η προαναφερόμενη διαδικασία μπορεί μάλιστα να είναι κατάλληλη για την αποφυγή διαφόρων διαδικασιών: από τις μακροχρόνιες διαδικασίες επίλυσης διαφορών έως τις διαδικασίες παραβάσεων, συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην εδραίωση μιας σταθερής νομικής κατάστασης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

    9.

    υπενθυμίζει ότι η τρέχουσα πρόταση κανονισμού για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004, με την επικαιροποίηση των διαδικασιών για την έκδοση του πιστοποιητικού Α1, περιέχει ένα βασικό στοιχείο για την καλύτερη προστασία των αποσπασμένων εργαζομένων από παραβιάσεις των κοινωνικών τους δικαιωμάτων, στο πλαίσιο της παράλληλης αναθεώρησης της οδηγίας αριθ. 96/71/ΕΚ σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων. Υπό το πρίσμα της σπουδαιότητας αυτής της πτυχής, κάθε βήμα προς μια δεσμευτική, σαφή και άμεση διαδικασία χορήγησης του πιστοποιητικού A1, στο μέλλον, είναι ιδιαίτερα σημαντικό και θα πρέπει να εξεταστεί με ιδιαίτερη προσοχή·

    10.

    επισημαίνει, σε σχέση με την απόσπαση των εργαζομένων, ότι η κοινωνική ασφάλιση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποσαφήνιση των κανόνων και των ορισμών και, ως εκ τούτου, η σαφής ερμηνεία βασικών εννοιών, όπως «αυτοαπασχολούμενοι» ή «τόπος δραστηριοτήτων», θα συμβάλει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της ψευδοαυτοαπασχόλησης ή των εικονικών εταιρειών·

    11.

    επαναλαμβάνει τη θέση της ΕτΠ η οποία θεωρεί ότι το χρονικό όριο πέραν του οποίου το δίκαιο της χώρας υποδοχής εφαρμόζεται πλήρως στον αποσπασμένο εργαζόμενο πρέπει να οριστεί στους 12 μήνες (1)·

    12.

    εκφράζει τη λύπη της για την καθυστέρηση που παρατηρείται όσον αφορά την εφαρμογή της ηλεκτρονικής ανταλλαγής πληροφοριών για την κοινωνική ασφάλιση (EESSI — Electronic Exchange of Social Security Information). Θεωρεί ότι η ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων είναι άκρως απαραίτητη·

    Επιδόματα ασθενείας και αναπηρίας

    13.

    διαπιστώνει ότι ο συντονισμός των παροχών φροντίδας επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της συντονισμένης νομοθεσίας, αναγκαία προϋπόθεση για να επιτευχθούν οι στόχοι της προτεινόμενης δράσης, μολονότι η διαχείριση της απαγόρευσης της σώρευσης παροχών ασθενείας και αναπηρίας θα είναι δύσκολη·

    14.

    διαπιστώνει ότι η προστασία των ασθενών που διαμένουν σε ένα κράτος μέλος πρέπει να διασφαλίζεται, ακόμα και όταν οι εν λόγω ασθενείς δεν διαθέτουν δικαίωμα διαμονής στο εν λόγω κράτος μέλος. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι η αναγνώριση της δικαιολογημένης ασφαλιστικής κάλυψης ασθένειας στο εξωτερικό σύμφωνα με το δίκαιο που ισχύει στην ΕΕ διασφαλίζεται συχνά με πολλές δυσκολίες και ότι —παράτυπα— σε ορισμένα κράτη της ΕΕ η πλήρης ασφαλιστική κάλυψη ασθένειας ατόμων με επισφαλή συμμετοχή στην αγορά εργασίας δεν αναγνωρίζεται·

    15.

    επικροτεί, ως εκ τούτου, καταρχήν το γεγονός ότι, για την αναγνώριση της ασφαλιστικής κάλυψης ασθένειας των οικονομικά μη ενεργών και άπορων πολιτών της ΕΕ, λαμβάνεται υπόψη η πραγματική διαμονή σε ένα κράτος μέλος και όχι η νόμιμη διαμονή. Συνεπώς, πρέπει να θεσπιστεί το δικαίωμα του κράτους υποδοχής στην επιστροφή των δαπανών από το αρμόδιο κράτος μέλος·

    Παροχές ανεργίας

    16.

    θεωρεί ορθές τις νέες ρυθμίσεις για τον συντονισμό των παροχών ανεργίας. Παρότι η παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο 65 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τις θέσεις απασχόλησης διάρκειας κάτω των δώδεκα μηνών δεν είναι αυστηρά απαραίτητη, όμως διασαφηνίζει το κείμενο·

    17.

    εκφράζει την ικανοποίησή της για την προτεινόμενη παράταση της εξαγωγής των παροχών ανεργίας από τρεις σε έξι μήνες. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι αυτό πρέπει να συνοδεύεται από κατάλληλες ενεργητικές πολιτικές αγοράς εργασίας (ΕΠΑΕ), οι οποίες αποτελούν βασικό στοιχείο των λεγόμενων «στρατηγικών ενεργοποίησης» οι οποίες αντιμετωπίζουν την αλληλεπίδραση μεταξύ των συστημάτων ασφάλισης και υποστήριξης των ανέργων, των ΕΠΑΕ και της αιρεσιμότητας των παροχών. Η ΕτΠ θεωρεί ότι πρέπει να αποσαφηνιστεί με ποιον τρόπο τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να επεκτείνουν τον χρόνο εξαγωγής πέραν της ισχύουσας ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Ωστόσο, η ΕτΠ εκφράζει επιφυλάξεις σχετικά με τους ειδικούς κανόνες των θέσεων απασχόλησης που δεν υπερβαίνουν τους 12 μήνες·

    Οικογενειακές παροχές

    18.

    τονίζει ότι αν και όλοι οι πολίτες της ΕΕ δικαιούνται οικογενειακές και κοινωνικές παροχές στη χώρα όπου είναι εγγεγραμμένοι, απασχολούνται ή φορολογούνται, ενδέχεται να υφίστανται σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών στις οικογενειακές και κοινωνικές παροχές.

    Ειδικές μη ανταποδοτικού τύπου παροχές σε χρήμα

    19.

    αναγνωρίζει τις εξουσίες που απορρέουν από τη νομολογία του ΔΕΕ σχετικά με τις εξουσίες των κρατών μελών για τις διαδικασίες της κοινωνικής πρόνοιας των οικονομικά μη ενεργών πολιτών και εκφράζει την ικανοποίησή της για την επισήμανση ότι οι διαδικασίες αυτές πρέπει να συνάδουν με τα ευρωπαϊκά θεμελιώδη και ανθρώπινα δικαιώματα, γεγονός το οποίο αποτελεί μια σημαντική, νέα προσέγγιση. Εκφράζει, επίσης, την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι τα άτομα αυτά δεν θα αποκλείονται μελλοντικά από την ασφαλιστική κάλυψη ασθένειας με βάση την πραγματική διαμονή, και σημειώνει ότι μπορεί ενδεχομένως να τους επιτραπεί να συνεισφέρουν κατά τρόπο αναλογικό σε ένα καθεστώς για την κάλυψη ασθένειας με βάση τη συνήθη διαμονή τους. Παραμένει, ωστόσο, το ερώτημα με ποιον τρόπο θα αιτιολογείται ο περιορισμός ή ο πλήρης αποκλεισμός από την κοινωνική πρόνοια. Ταυτόχρονα, η επέκταση της αρχής αυτής σε πρόσωπα που έχουν την πραγματική κατοικία τους σε κράτος μέλος άλλο από το δικό τους συνεπάγεται την εφαρμογή της ρύθμισης με τρόπο που να θεσπίζει ισότιμη αντιμετώπιση και ευθύνη από τα κράτη μέλη·

    Διασυνοριακοί εργαζόμενοι

    20.

    εκφράζει τη λύπη της για την έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων και πληροφοριών σχετικά με τον αριθμό των μεθοριακών εργαζομένων, υπό την έννοια του νομικού ορισμού που περιέχεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 883/2004·

    21.

    επισημαίνει ότι οι μεθοριακές περιοχές διαθέτουν εκτεταμένη πείρα με τους μετακινούμενους εργαζόμενους. Η ΕτΠ καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν αυτήν την πείρα. Υπό αυτή την έννοια, καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τις υπηρεσίες στήριξης της διασυνοριακής εργασιακής κινητικότητας, τις οποίες παρέχουν οι EURES (ευρωπαϊκές υπηρεσίες απασχόλησης), μεταξύ άλλων μέσω των υφιστάμενων διασυνοριακών εταιρικών σχέσεων EURES και μέσω της ενθάρρυνσης νέων, και να τους παράσχει τη δυνατότητα να συγκεντρώνουν αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό και το προφίλ των διασυνοριακών εργαζομένων και των εργοδοτών τους.

    Βρυξέλλες, 12 Ιουλίου 2017.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

    Markku MARKKULA


    (1)  Γνωμοδότηση με θέμα «Τροποποίηση της οδηγίας σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων» (COR-2016-02881).


    Top