14.1.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 8/94

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές του πετρελαίου έφθασαν το καλοκαίρι στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών σε πραγματικές τιμές, ότι οι τιμές άλλων ενεργειακών προϊόντων αυξήθηκαν επίσης και ότι οι τιμές κατανάλωσης καυσίμων ακολουθούν την τάση των τιμών του αργού πετρελαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι το εξασθενημένο δολάριο ΗΠΑ συνέβαλε στις πιέσεις που ασκήθηκαν στις τιμές του πετρελαίου,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις οι τιμές του πετρελαίου μπορεί να παραμείνουν υψηλές μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα και ότι τούτο θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην πληθωρισμό και την ανάπτυξη της οικονομίας της ΕΕ·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υψηλότερα επίπεδα των τιμών ενέργειας υπονομεύουν την αγοραστική δύναμη των πολιτών της ΕΕ, δυσμενέστερος δε είναι ο αντίκτυπος στα νοικοκυριά με τα χαμηλότερα εισοδήματα και στους τομείς με βιομηχανίες έντασης ενέργειας,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η άνοδος των τιμών της ενέργειας επηρεάζεται από πολύπλοκο συνδυασμό παραγόντων: διαρθρωτική μεταβολή της προσφοράς και της ζήτησης πετρελαίου, μείωση του αριθμού και του μεγέθους των νέων πετρελαιοπηγών, περιορισμένη αύξηση της παραγωγής πετρελαίου, γεωπολιτικοί παράγοντες, λιγότερες επενδύσεις στις προόδους της τεχνολογίας, υψηλότερο κόστος των επενδύσεων και έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού στις κύριες χώρες παραγωγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι μερικές χώρες παραγωγής πετρελαίου έχουν την τάση να χρησιμοποιούν τους φυσικούς πόρους τους για πολιτικούς σκοπούς,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας και η συχνότερη δημοσίευση στοιχείων για τα εμπορικά αποθέματα πετρελαίου έχουν σημασία για την αποτελεσματική λειτουργία των αγορών πετρελαίου,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές ώθησε τους επενδυτές να αναζητήσουν εναλλακτικές επενδύσεις και συνέβαλε στην αυξημένη βραχυπρόθεσμα αστάθεια των τιμών,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομία της ΕΕ εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές πετρελαίου και τα πιθανά νέα κοιτάσματα έχουν τη μορφή «άτυπων αποθεμάτων», στοιχείο που καθιστά υψηλότερο το κόστος των επενδύσεων για την ανάπτυξή τους,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μια κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική για την ενέργεια, βασισμένη στην αλληλεγγύη και τη διαφοροποίηση της προσφοράς θα δημιουργούσε συνέργειες που θα εξασφάλιζαν την ασφάλεια του εφοδιασμού για την Ευρωπαϊκή Ένωση και θα ενδυνάμωναν την ισχύ, την ικανότητα ανάληψης δράσης στο πλαίσιο θεμάτων εξωτερικής πολιτικής και την αξιοπιστία της ΕΕ ως παγκόσμιου παράγοντα,

1.

τονίζει ότι η ενεργειακή ζήτηση θα συνεχίσει να αυξάνεται στις επόμενες δεκαετίες εκτός εάν εφαρμοσθεί μια παγκόσμια συντονισμένη μεταστροφή στην πολιτική και κατανάλωση ενέργειας· εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση των τιμών της ενέργειας, ιδίως λόγω της επίπτωσης που έχει στην παγκόσμια οικονομία και στους καταναλωτές, πράγμα που παρεμποδίζει επίσης την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής της Λισαβόνας·

2.

υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα που θα βοηθήσουν την οικονομία της ΕΕ να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά της και να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον που δημιουργήθηκε από τις τιμές της ενέργειας·

3.

ζητεί να αναληφθεί ισχυρή πολιτική δέσμευση για λήψη συγκεκριμένων μέτρων προς την κατεύθυνση της μείωσης της ενεργειακής ζήτησης, προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης, διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού, και μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα· θεωρεί ότι αυτή η μεταστροφή είναι η πλέον ενδεδειγμένη απάντηση στις υψηλότερες τιμές ενέργειας, για να αυξηθεί η σταθερότητα στις αγορές ενέργειας, να επιτευχθούν μακροπρόθεσμα οφέλη σε σχέση με το κόστος για τους καταναλωτές και να υλοποιηθούν οι στόχοι της Σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή του κλίματος και του συναφούς με αυτήν Πρωτοκόλλου του Κυότο· συμμερίζεται την ανάγκη, τα στρατηγικά αυτά μέτρα να συνοδευθούν από ανάλογους χρηματοοικονομικούς πόρους για Ε&Α·

4.

θεωρεί ότι πρέπει να ληφθούν βραχυπρόθεσμα και στοχοθετημένα μέτρα από τα κράτη μέλη για να αμβλυνθεί ο αρνητικός αντίκτυπος στα φτωχότερα νοικοκυριά· πάντως, εφιστά την προσοχή στο ότι πρέπει να αποφευχθούν μέτρα που δημιουργούν περισσότερο πληθωρισμό, καθώς μπορεί να αποβούν εις βάρος της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών και να εξουδετερωθούν από υψηλότερες τιμές πετρελαίου·

5.

επαναλαμβάνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση της 18ης Ιουνίου 2008 σχετικά με πρόταση οδηγίας για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/54/ΕΚ σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (3) και της 9ης Ιουλίου 2008 σχετικά με την πρόταση οδηγίας που αφορά την τροποποίηση της οδηγίας 2003/55/ΕΚ σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου (4) θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει ανακοίνωση σχετικά με την αντιμετώπιση της ενεργειακής πενίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση· ζητεί από τα κράτη μέλη να ορίσουν σε εθνικό επίπεδο, τί σημαίνει ενεργειακή πενία, και να καταρτίσουν εθνικά σχέδια δράσης για την εξάλειψη της ενεργειακής πενίας· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί και να συντονίζει τα στοιχεία που παρέχουν τα κράτη μέλη, διασφαλίζοντας παράλληλα την εκπλήρωση των υποχρεώσεων καθολικής και δημόσιας υπηρεσίας·

6.

ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι ο προτεινόμενος Χάρτης των Καταναλωτών Ενέργειας θα καθορίζει σαφώς τα δικαιώματα των καταναλωτών· ζητεί από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές να χρησιμοποιούν τις εξουσίες τους για να βοηθούν τους καταναλωτές·

7.

σημειώνει την απότομη μείωση των τιμών του αργού πετρελαίου σε 100 δολάρια ΗΠΑ το βαρέλι τις τελευταίες λίγες εβδομάδες, διακόπτοντας την τάση της συνεχούς ανόδου των τιμών πετρελαίου· σημειώνει πάντως με ανησυχία ότι οι καταναλωτές εξακολουθούν να πληρώνουν υψηλότερες τιμές ενέργειας, που δεν αντικατοπτρίζουν πάντα πλήρως τις καθοδικές διακυμάνσεις των τιμών του αργού πετρελαίου· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί την εξέλιξη των τιμών, ιδιαίτερα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι αυξήσεις ή οι μειώσεις των τιμών πλήττουν τους καταναλωτές·

8.

καλεί την Επιτροπή να εγγυηθεί τη συμμόρφωση προς τους υφιστάμενους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ, με ιδιαίτερη έμφαση στη διερεύνηση και την καταπολέμηση πρακτικών αντίθετων στον ανταγωνισμό στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και στη διύλιση και τη διανομή στα σημεία κατανάλωσης·

9.

ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει τη συνάρτηση μεταξύ τιμών του πετρελαίου και του αερίου στις μακροπρόθεσμες συμβάσεις παροχής αερίου και να δώσει την κατάλληλη πολιτική απάντηση·

10.

ζητεί από το Ecofin να εισαγάγει μειωμένο ΦΠΑ για αγαθά και υπηρεσίες που εξοικονομούν ενέργεια·

11.

ενθαρρύνει τα μέτρα που διευκολύνουν τη διεργασία προσαρμογής των βιομηχανιών και υπηρεσιών έντασης ενέργειας για να καταστούν αποδοτικότερες από άποψη ενέργειας· καλεί ωστόσο την Επιτροπή να παρακολουθεί τον αντίκτυπο αυτών των μέτρων και να αναλαμβάνει την ενδεδειγμένη δράση σε περίπτωση στρέβλωσης του ανταγωνισμού·

12.

τονίζει πέραν τούτων ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε συνδυασμό με μέτρα διατήρησης της ενέργειας περιλαμβανομένων και των κινήτρων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των νοικοκυριών, μειώνουν την εξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές ενέργειας και με τον τρόπο αυτό ελαττώνουν τους πολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους που απορρέουν από αυτές τις εισαγωγές·

13.

ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η εξοικονόμηση ενέργειας, η ενεργειακή απόδοση και οι ανανεώσιμες ενέργειες θα έχουν προτεραιότητα στο σχεδιασμό της μελλοντικής ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, ιδίως βάσει της επικείμενης 2ης στρατηγικής επισκόπησης της ενέργειας·

14.

θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων πρέπει να έχει πρωτεύοντα ρόλο στην παροχή χρηματοδότησης για την ενεργειακή απόδοση, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα έργα Έρευνας και Ανάπτυξης, με ιδιαίτερη προσοχή στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)·

15.

επισημαίνει την αύξηση στα φορολογικά έσοδα από την ενέργεια σε μερικά κράτη μέλη λόγω των πρόσφατων αυξήσεων της τιμής του πετρελαίου· υπογραμμίζει τη σπουδαιότητα των ενδεδειγμένων φορολογικών πολιτικών, ως μέσων για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος και για τη δημιουργία κινήτρων για επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα·

16.

καλεί την Επιτροπή να υποβάλει την πρότασή της σχετικά με την επανεξέταση της οδηγίας 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με την αναδιάρθρωση του κοινοτικού πλαισίου φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέργειας (5) (αποκαλούμενη «Οδηγία για τον φόρο ενέργειας», αφού εξετάσει προσεκτικά τις επιπτώσεις που θα μπορούσαν να έχουν τα φορολογικά μέτρα στον πληθωρισμό, τις νέες επενδύσεις και τη μετάβαση προς μια οικονομία της ΕΕ χαμηλών εκπομπών άνθρακα και αποδοτική ως προς την ενέργεια·

17.

τονίζει τη σπουδαιότητα της αύξησης της διαφάνειας και της αξιοπιστίας των δεδομένων σχετικά με τις αγορές πετρελαίου και τα εμπορικά αποθέματα πετρελαίου· θεωρεί σημαντικό να βελτιωθεί η κατανόηση της διαμόρφωσης των τιμών των πετρελαϊκών προϊόντων· ζητεί την έγκαιρη αναθεώρηση της ισχύουσας κοινοτικής νομοθεσίας σχετικά με τα αποθέματα πετρελαίου εκτάκτου ανάγκης·

18.

τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να εκφράζεται με μία φωνή όσον αφορά την ενεργειακή πολιτική· επαναλαμβάνει ότι μια κοινή ενεργειακή πολιτική και η προσήλωση στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας έχουν μεγάλη σημασία· επ' αυτού πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να πάρει το προβάδισμα στον διάλογο για την ενέργεια με τις βασικές χώρες προμήθειας πετρελαίου και φυσικού αερίου· επιδοκιμάζει την ιδέα για σύνοδο κορυφής υψηλού επιπέδου μεταξύ των χωρών που καταναλώνουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο και εκείνων που τα παράγουν, με στόχο μεγαλύτερη σταθερότητα των τιμών, μεγαλύτερη προβλεψιμότητα στον εφοδιασμό και συναλλαγές σε ευρώ·

19.

ενθαρρύνει τις εταιρείες της ΕΕ να είναι πιο προορατικές, με την υλοποίηση περαιτέρω επενδύσεων, και να πάρουν το προβάδισμα στην τεχνογνωσία περί νέων τεχνολογιών και στις δεξιότητες στον τομέα της μηχανικής για να παραμείνουν βασικοί εταίροι με τις κύριες χώρες παραγωγής πετρελαίου· σημειώνει ότι οι επενδύσεις είναι ιδιαίτερα απαραίτητες για την ανάπτυξη των ικανοτήτων διύλισης και έρευνας ώστε να αντιμετωπισθεί η αυξανόμενη ζήτηση·

20.

επισημαίνει ότι η εταιρική κοινωνική ευθύνη θα πρέπει να βελτιωθεί στις μεγάλες επιχειρήσεις ενέργειας προκειμένου να αυξηθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις στον κλάδο της ενέργειας, σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας και σε εναλλακτικές ενεργειακές τεχνολογίες και σε σχετική Ε&Α·

21.

καλεί τα κράτη μέλη να συντονίσουν τις παρεμβάσεις τους ως προς την πολιτική που θα εφαρμόσουν για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών ενέργειας· καλεί την Επιτροπή να συντάξει ανάλυση που θα βασίζεται στα μέτρα πολιτικής βέλτιστων πρακτικών που λαμβάνουν τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση των προκλήσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας·

22.

ζητεί από το Συμβούλιο να επιτύχει συμφωνία το συντομότερο δυνατόν επί των βασικών επόμενων δράσεων προς την κατεύθυνση της επίτευξης πλήρους ελευθέρωσης της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, δεδομένου ότι τούτο θα συμβάλει στο να καταστεί η ΕΕ λιγότερο ευάλωτη στις τιμές ενέργειας και θα ενισχύσει την ασφάλεια του εφοδιασμού· επαναλαμβάνει επ' αυτού ότι υποστηρίζει ακράδαντα την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας της ΕΕ·

23.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.