Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52005AR0253

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο σχετικά με τις ευρωπαϊκές πολιτικές για τη νεολαία Αντιμετώπιση των θεμάτων που απασχολούν τους νέους στην Ευρώπη — εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Νεολαία και προώθηση της ενεργού συμμετοχής στα κοινά

ΕΕ C 192 της 16.8.2006, pp. 15–20 (ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, NL, PL, PT, SK, SL, FI, SV)

16.8.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 192/15


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο σχετικά με τις ευρωπαϊκές πολιτικές για τη νεολαία Αντιμετώπιση των θεμάτων που απασχολούν τους νέους στην Ευρώπη — εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Νεολαία και προώθηση της ενεργού συμμετοχής στα κοινά»

(2006/C 192/04)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: την «Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο σχετικά με τις ευρωπαϊκές πολιτικές για τη νεολαία- Αντιμετώπιση των θεμάτων που απασχολούν τους νέους στην Ευρώπηεφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Νεολαία και προώθηση της ενεργού συμμετοχής στα κοινά» (COM(2005) 206 τελικό)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 30ής Μαΐου 2005 να ζητήσει τη γνωμοδότηση της ΕΤΠ επί του θέματος αυτού, σύμφωνα με το άρθρο 256, πρώτη παράγραφος, της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: την απόφαση του Προέδρου της, της 25ης Ιουλίου 2005, να ζητήσει από την επιτροπή «Πολιτισμός και παιδεία» να καταρτίσει γνωμοδότηση για το θέμα αυτό·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: το«Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Νεολαία» (Συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών, 22 και 23 Μαρτίου 2005, έγγραφο 7619/05, παράρτημα 1)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την κατάρτιση του προγράμματος «ΝΕΟΛΑΙΑ ΣΕ ΔΡΑΣΗ» για την περίοδο 2007-2013 (1) (CdR 270/2004 τελικό) (2)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για τη συνέχεια που δόθηκε στο Λευκό Βιβλίο: Μία νέα πνοή για την ευρωπαϊκή νεολαίαΠρόταση κοινών στόχων για εθελοντικές δραστηριότητες των νέων και την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για τη συνέχεια που δόθηκε στο Λευκό Βιβλίο: Μία νέα πνοή για την ευρωπαϊκή νεολαία- Προτεινόμενοι κοινοί στόχοι για τη μεγαλύτερη κατανόηση και γνώση της νεολαίας  (3) (CdR 192/2004 τελικό) (4)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για τη συνέχεια που δόθηκε στο Λευκό Βιβλίο «Μια νέα πνοή για την Ευρωπαϊκή νεολαία». Προτεινόμενοι κοινοί στόχοι για τη συμμετοχή και την ενημέρωση των νέων σε απάντηση στο ψήφισμα του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2002 σχετικά με ένα πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας  (5) (CdR 309/2003 τελικό) (6)

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την Πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ένα ενιαίο πλαίσιο για τη διαφάνεια των επαγγελματικών προσόντων και ικανοτήτων (EUROPASS)  (7) (CdR 307/2003 τελικό) (8)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: το σχέδιο γνωμοδότησης (CdR 253/2005 rev. 2) που υιοθέτησε η επιτροπή «Πολιτισμός και παιδεία» στις 7 Δεκεμβρίου 2005 (εισηγητής: ο κ. Roberto Pella Μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου του Cossato (IT/PPE)),

υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση κατά την 63η σύνοδο ολομέλειάς της, που πραγματοποιήθηκε στις 15 και 16 Φεβρουαρίου 2006 (συνεδρίαση της 16ης Φεβρουαρίου):

1.   Εισαγωγή

Η Επιτροπή των Περιφερειών

1.1

Λαμβάνει γνώση της ανακοίνωσης σχετικά με τις ευρωπαϊκές πολιτικές για τη νεολαία, κατ' εφαρμογή του ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη νεολαία, εκτιμά την ευρεία και περιεκτική οπτική που αφορά πολλούς τομείς παρέμβασης των κοινοτικών πολιτικών.

1.2

Εκτιμά το χαρακτήρα συνέχειας που έχει η ανακοίνωση σε σχέση με την Λευκή Βίβλο της Επιτροπής «Μία νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή νεολαία», με το ψήφισμα του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2002 και τους ολοκληρωμένους προσανατολισμούς για την ανάπτυξη και την απασχόληση που υιοθετήθηκαν από την Επιτροπή στις 12 Απριλίου 2005.

1.3

Εγκρίνει και υποστηρίζει την βούληση ενίσχυσης, σε όλα τα πεδία παρέμβασης, των πολιτικών υπέρ της νεολαίας, στο βαθμό που οι νέοι αντιπροσωπεύουν μία απαραίτητη επένδυση για την Ευρώπη του αύριο.

1.4

Επιμένει στην αναγκαιότητα να δραστηριοποιηθούν όλα τα επίπεδα λήψεως αποφάσεων, τόσο το ευρωπαϊκό όσο και το εθνικό, περιφερειακό και τοπικό για να διασφαλιστεί πραγματικά η ιδιότητα του πολίτη των νέων σε οποιαδήποτε πολιτική κατάσταση στην ευρωπαϊκή κοινωνία. Έχει ιδιαίτερη σημασία να αναληφθούν δράσεις που αποβλέπουν στην βελτίωση της εργατικής κοινωνικής και οικογενειακής ζωής, με στόχο τη δημιουργία συνθηκών για την ενεργητική άσκηση της ιδιότητας του πολίτη από τους νέους. Η ενεργοποίηση των νέων αποτελεί για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ουσιώδη προϋπόθεση για τη μακροπρόθεσμη ενσωμάτωση και νομιμοποίηση στον ευρωπαϊκό πληθυσμό.

1.5

Υπογραμμίζει ότι η πραγματική συμμετοχή των νέων μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με την ενεργοποίηση, στις δράσεις που προτίθεται να εφαρμόσει η ΕΕ, των τοπικών και περιφερειακών αρχών, των οργανώσεων της νεολαίας και όλων των κοινωνικών εταίρων που για διαφόρους λόγους έχουν επαφές με τον κόσμο των νέων. Η επιτυχία των πρωτοβουλιών που σκιαγραφούνται από την Επιτροπή εξαρτάται κατά μεγάλο μέρος από την τελική υλοποίηση αυτής της διαδικασίας συνεννόησης.

2.   Εφαρμογή της ανοικτής μεθόδου συντονισμού

Η Επιτροπή των Περιφερειών

2.1

Εύχεται όπως ο τρόπος εφαρμογής της ανοικτής μεθόδου συντονισμού αξιοποιεί επαρκώς το ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών και, συνεπώς σέβεται τις αρμοδιότητές τους.

2.2

Κρίνει ότι, στο πεδίο των πολιτικών για τη νεολαία, οι στόχοι της ανοικτής μεθόδου συντονισμού θα πρέπει να είναι: α) η συμφιλίωση των νέων με τη ζωή του πολίτη προκειμένου να συνδεθούν περισσότερο με τις πολιτικές πους τους αφορούν· β) η επίτευξη καλύτερου συνυπολογισμού των ειδικών αναγκών των νέων στις κοινοτικές και εθνικές πολιτικές. Για την επίτευξη των στόχων αυτών, δεν μπορεί να παραγνωριστεί ο ρόλος, οι αρμοδιότητες και οι γνώσεις των τοπικών και περιφερειακών αρχών, κυρίως στα θέματα που αποτελούν αντικείμενο της στρατηγικής που εξαγγέλλεται με την ανακοίνωση.

2.3

Υποδεικνύει συνεπώς να διασφαλίσουν τα κράτη μέλη τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των πολιτικών για τους νέους στο εθνικό επίπεδο και να διασφαλίσει το Συμβούλιο τη συμμετοχή τους στο ευρωπαϊκό επίπεδο.

3.   Πολιτικές για την απασχόληση και την κοινωνική ενσωμάτωση

3.1

Η ΕΤΠ εκτιμά την προσέγγιση της Επιτροπής σχετικά με τις πολιτικές για την απασχόληση και την κοινωνική ενσωμάτωση των νέων, που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στους κινδύνους της ανεργίας, της αβεβαιότητας και των χαμηλών μισθών. Ειδικότερα κρίνει σημαντικό να υπάρξει πλήρης εφαρμογή στο πεδίο αυτό της στρατηγικής της Λισσαβώνας, που προβλέπει την αύξηση των θέσεων εργασίας, αλλά επίσης και της ποιότητάς τους.

3.2

Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να προτείνει ποσοτικούς στόχους για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων (που σήμερα κυμαίνεται στο 18 % στην ΕΕ).

Εάν η αρμοδιότητα για την εφαρμογή των πολιτικών αυτών ανήκει στα κράτη μέλη, οι τοπικές αρχές αποτελούν, σε όλες τις χώρες, τις πολιτικές και διοικητικές μονάδες στις οποίες ανήκουν τα καθήκοντα εφαρμογής, ανάπτυξης και διακυβέρνησης των διαδικασιών ενσωμάτωσης μεταξύ των εργασιακών, κοινωνικών πολιτικών των πολιτικών ενσωμάτωσης και καταπολέμησης των διακρίσεων, των πολιτικών καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού.

3.3

Ο σχεδιασμός παρεμβάσεων που θα αποβλέπουν στον επαναπροσδιορισμό και την αναδιάρθρωση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με «προενεργούς» λογικές, αποβλέπει στη διεύρυνση των ευκαιριών συμμετοχής των νέων γενεών στον κόσμο της εργασίας και στην κοινωνία γενικότερα, απαιτεί ριζική μεταβολή των προοπτικών μέσω των οποίων εξετάζονται οι προβληματικές ενσωμάτωσης/αποκλεισμού, με τρόπο ώστε να υπάρξει μία συνολική οπτική των κοινωνικών συνθηκών της νεολαίας. Η διάσταση της απασχόλησης, πράγματι, δεν μπορεί να διαχωριστεί από το σύνολο των «συνθηκών κοινωνικής ενσωμάτωσης» όπως είναι η υγεία, η βασική εκπαίδευση και ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει και καλλιεργεί την πρωτοβουλία.

3.4

Στις ευρωπαϊκές στρατηγικές για την απασχόληση και στις παρεμβάσεις για την ανταγωνιστικότητα, τα εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα δράσης και τα διαρθρωτικά ταμεία συγκλίνουν προς τους στόχους της αύξησης της απασχόλησης, των ισοδύναμων ευκαιριών και της κοινωνικής συνοχής. Η αύξηση της προσαρμοστικότητας των εργαζομένων και των επιχειρήσεων στις οικονομικές μεταβολές και η διεύρυνση των επιπέδων απασχολησιμότητας των εργαζομένων προσφέρουν, στις νέες γενιές, ένα πεδίο πειραματισμού για ολοκληρωμένες πολιτικές που εφαρμόζονται και ενσωματώνονται μεταξύ τους κυρίως σε τοπικό επίπεδο.

3.5

Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να προωθήσει, με κοινή συμφωνία, δράσεις που ευνοούν την εξέλιξη των γνώσεων, των ικανοτήτων και όλων των λειτουργικών μέσων που χρησιμεύουν στην ενίσχυση και τη βελτίωση της εργασίας των τοπικών και περιφερειακών αρχών, ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις:

ανταλλαγές δεδομένων, πληροφοριών, ορθών πρακτικών (που πραγματοποιούνται επίσης μέσω της συγκρότησης μόνιμων υπερεθνικών δικτύων των οποίων η εργασία είναι πραγματική και επαληθεύσιμη),

κοινές και συγκρίσιμες διαδικασίες επιμόρφωσης για τους κύριους φορείς των τοπικών και περιφερειακών πολιτικών που απευθύνονται στη νεολαία.

3.6

Τα πεδία στα οποία θα πρέπει να ασκηθούν αυτές οι ενέργειες ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας της συμβολής των τοπικών και περιφερειακών αρχών είναι κυρίως:

το σύστημα επαφής ζήτησης/προσφοράς

η πορεία της ενσωμάτωσης στην αγορά εργασίας

οι δράσεις απασχόλησης με στόχο την κοινωνική ενσωμάτωση

οι δραστηριότητες ενημέρωσης και επικοινωνίας σε θεματικές που συνδέονται με τις θεσμικές πτυχές της αγοράς εργασίας και της εξέλιξης των επαγγελμάτων

η διασύνδεση μεταξύ συστημάτων επιμόρφωσης και οικονομικού/επιχειρηματικού κόσμου

οι οικονομικές διατάξεις που συνοδεύουν την κοινωνική ένταξη.

3.7

Η στρατηγική για την κοινωνική ενσωμάτωση μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση των νέων (κυρίως των πιο ευάλωτων) στο βαθμό κατά τον οποίο στο κοινοτικό επίπεδο, αλλά και στο επίπεδο κρατών μελών, θα αναπτυχθεί μία αποτελεσματική ενσωμάτωση των διαφόρων πολιτικών των οποίων οι περιφερειακές και τοπικές αρχές είναι άμεσοι εκτελεστές. Για το λόγο αυτό η κατάσταση κάθε στρατηγικής για την κοινωνική ενσωμάτωση και κάθε προγράμματος αμοιβαίας εκμάθησης στον τομέα της απασχόλησης θα διευκολυνθεί από την ενεργό και άμεση δραστηριοποίηση των διαφόρων τοπικών και περιφερειακών αρχών.

3.8

Στα πλαίσια αυτά, η σύγκλιση και η συνεργασία μεταξύ των διαφόρων θεσμικών επιπέδων μπορεί να επικεντρωθεί στις δυσκολίες των νέων να αποκτήσουν σχέση με την αγορά εργασίας, πράγμα που εκδηλώνεται όχι μόνο στο ποσοστό των ανέργων, αλλά επίσης και στο ποσοστό των ανενεργών νέων, που δεν σπουδάζουν, δεν εργάζονται, αλλά ούτε και αναζητούν απασχόληση, πτυχή που είναι ιδιαίτερα σοβαρή εάν ληφθεί υπόψη ότι πολλοί νέοι διαφεύγουν επίσης από την υποχρεωτική εκπαίδευση που προβλέπεται μέχρι τα 18 έτη.

3.9

Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την ενσωμάτωση στα εθνικά προγράμματα μεταρρύθμισης μέτρων που αποβλέπουν στη διασφάλιση μίας ικανοποιητικής δημοσιονομικής και οργανωτικής υποστήριξης των σχεδίων επιχειρηματικότητας των νέων.

4.   Εκπαίδευση και κατάρτιση

4.1

Η ΕΤΠ υπογραμμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Νεολαία δεν πρέπει να αφορά ούτε την εναρμόνιση του περιεχομένου των προγραμμάτων διδασκαλίας και κατάρτισης σε κοινοτικό επίπεδο ούτε την οργάνωση του συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης, δεδομένου ότι πρόκειται για τομείς οι οποίοι εμπίπτουν εξ ολοκλήρου στην αρμοδιότητα των κρατών μελών και, σε ορισμένες περιπτώσεις, των τοπικών και περιφερειακών αρχών, σύμφωνα με την Συνθήκη, δυνάμει της οποίας οι αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιορίζονται στην ανάπτυξη «της ευρωπαϊκής διάστασης της παιδείας» και της «ανταλλαγής πληροφοριών και εμπειριών για τα κοινά προβλήματα των εκπαιδευτικών συστημάτων των κρατών μελών».

4.2

Η ΕΤΠ επιθυμεί να ενισχυθούν και βελτιωθούν οι ανταλλαγές πληροφοριών για τις καλύτερες πρακτικές (καθώς και τα μέσα και τις διαδικασίες που έχουν υιοθετηθεί) που έχουν αναπτύξει τα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλίσουν την ενεργό και αποτελεσματική συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών στις διαδικασίες προσαρμογής των συστημάτων και των πλαισίων εξειδίκευσης.

4.3

Ειδικότερα, κάθε ενδεχόμενη πρωτοβουλία που συνδέεται με τον προσδιορισμό ενός ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων, που θα επωφεληθεί από τις διασυνδέσεις και τις συνεργίες με τις διατάξεις μεταφοράς πιστώσεων και εγγύησης της ποιότητας, με τις κοινές ευρωπαϊκές αρχές προσδιορισμού και αναγνώρισης της άτυπης και μη επίσημης εκμάθησης και τέλος με το Europass (ευρωπαϊκό ενιαίο πλαίσιο για τη διαφάνεια των διπλωμάτων, πιστοποιητικών και των ικανοτήτων) δεν μπορεί να διαχωριστεί από τη συμβολή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, ακόμη και στις διαδικασίες παρακολούθησης και αξιολόγησης των πρωτοβουλιών.

4.4

Αυτό φυσικά θα πρέπει να ισχύσει και στη φάση πειραματισμού της πρωτοβουλίας «Youthpass» στα πλαίσια του Europass, που προγραμματίζεται από την Επιτροπή για το 2006. Με την έννοια αυτή θα πρέπει να υπάρξουν τα κατάλληλα διαδικαστικά και οικονομικά μέσα.

4.5

Ανάλογη διαδικασία θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί και για τις δραστηριότητες που προτείνονται από την Επιτροπή με στόχο να κληθούν τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν μεγαλύτερη διαφάνεια και ενημέρωση για τις δυνατότητες απασχόλησης και κατάρτισης προκειμένου να διευκολυνθεί η κινητικότητα, στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού των υπηρεσιών εξεύρεσης εργασίας, καθώς και για ότι σχετίζεται με την ενίσχυση, εκ μέρους των κρατών μελών, των ίδιων στρατηγικών άρσης των εμποδίων στην κινητικότητα. Με την έννοια αυτή ακόμη και η αξιολόγηση και η εφαρμογή πρωτοβουλιών όπως είναι η ευρωπαϊκή εθελοντική υπηρεσία (SVE), οι θυρίδες ενημέρωσης EURES (ευρωπαϊκή θυρίδα για την επαγγελματική κινητικότητα) και PLOTEUS (θυρίδα ευκαιριών εκμάθησης στην Ευρώπη) μπορούν να λάβουν καλύτερα υπόψη τους τις απαιτήσεις των νέων στο μέτρο κατά το οποίο θα αξιοποιηθούν οι αξιολογήσεις και οι προτάσεις των τοπικών αρχών.

4.6

Επίσης, η αναγκαιότητα συντονισμού των εθνικών συστημάτων κατάρτισης, προκειμένου να διευκολυνθεί κατά το μέγιστο δυνατό η ελεύθερη διακίνηση των πολιτών και η ανάπτυξη των τοπικών συστημάτων, μπορεί να ευνοηθεί από την ενίσχυση των ανταλλαγών γνώσεων και ορθών πρακτικών. Ειδικότερα, η κοινοτική υποστήριξη σε συγκρίσεις και υπερεθνικές συνεργασίες μπορεί να υποβοηθήσει τις προσπάθειες των διαφόρων κρατών μελών για καθιέρωση συγκριτικού πλαισίου επικύρωσης άτυπης και ανεπίσημης εκπαίδευσης.

4.7

Η στενή συνεργασία μεταξύ κοινοτικών οργάνων και περιφερειακών και τοπικών αρχών θα διευκολύνει την εξέλιξη του ρόλου του πανεπιστημίου ως τόπου ανταλλαγής γνώσεων και πολιτισμού των ευρωπαίων νέων, που μπορεί επίσης να επιτευχθεί με την πιο ισχυρή ένταξη των πανεπιστημίων στα τοπικά πλαίσια και μία πιο βαθιά και γενικευμένη υιοθέτηση εκ μέρους τους των αρχών, μεθόδων και των συνηθειών της κοινοπραξίας.

5.   Κινητικότητα

5.1

Η Επιτροπή των Περιφερειών επικροτεί την πλήρη σύγκλιση του περιεχομένου του εγγράφου της Επιτροπής με τις κοινοτικές πολιτικές για την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων και για την κινητικότητα των σπουδαστών, των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών, και ειδικότερα των νέων.

5.2

Ως εκ τούτου, εκφράζει τη μέγιστη υποστήριξή της προς την Επιτροπή σχετικά με όσα προβλέπει η Επιτροπή για την κινητικότητα των νέων στην Ευρώπη είτε για εκπαιδευτικούς σκοπούς είτε για εργασιακούς λόγους.

5.3

Προκειμένου να διευκολυνθεί μία πιο εμπεριστατωμένη γνώση της Ευρώπης και των μηχανισμών λειτουργίας της όπως επίσης η ενεργοποίηση των νέων στον κόσμο της πολιτικής, η ΕΤΠ καλεί τα ευρωπαϊκά όργανα να καταρτίσουν πρόγραμμα που θα απευθύνεται στους νέους, στο πρότυπο των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο θα ενεργοποιήσει τους σπουδαστές των ανώτατων και πανεπιστημιακών σχολών σε μία πραγματική μίμηση των εργασιών των ευρωπαϊκών οργάνων (σύνοδοι ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συνεδριάσεις του Συμβουλίου κ.λ.π).

5.4

Η κινητικότητα των νέων δεν περιορίζεται πλέον στο εσωτερικό της Ένωσης, αλλά σχετίζεται πάντα όλο και περισσότερο με τρίτες χώρες. Η ΕΤΠ, για να διευκολύνει επίσης τη στράτευση των νέων στις εθελοντικές εργασίες και στη διεθνή αλληλεγγύη, εκφράζει την ευχή για μία πιο στενή συνεργασία της Επιτροπής, των κρατών μελών και των τοπικών και περιφερειακών αρχών. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να επιδειχθεί στη διαμεθοριακή κινητικότητα. Ο πληθυσμός της Ευρώπης αποτελείται σήμερα από μεγάλες μειονότητες που προέρχονται από γειτονεύσουσες περιοχές, των οποίων η κινητικότητα πρέπει να προωθηθεί και να διασφαλισθούν τα σημεία επαφής. Στα πλαίσια αυτά, η παρουσία δικτύων ΜΚΟ διαφόρων κρατών μελών, που λειτουργούν στην ίδια υπό ανάπτυξη περιοχή, μπορεί να αποτελέσει πεδίο για τον πειραματισμό δράσεων υποστήριξης σε συνεργία μεταξύ τοπικού, εθνικού και κοινοτικού επιπέδου.

5.5

Με στόχο επίσης να επιτραπεί η πραγματική κινητικότητα των νέων εργαζομένων στο εσωτερικό της ΕΕ, η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ενίσχυση των εθνικών προγραμμάτων εκμάθησης γλωσσών.

6.   Συνδυασμός της οικογενειακής και της επαγγελματικής ζωής

6.1

Η Επιτροπή των Περιφερειών δίδει έμφαση στην αυτονομία των κρατών μελών κατά την προετοιμασία των πολιτικών και των μεθόδων για την προαγωγή του συνδυασμού της οικογενειακής και της επαγγελματικής ζωής.

6.2

Και στην περίπτωση αυτή η συμβολή της Επιτροπής μπορεί να προσανατολιστεί στην ενίσχυση και τον πολλαπλασιασμό των ευκαιριών μεταφοράς και ενσωμάτωσης των αποθεμάτων σε πληροφορίες, γνώσεις και εμπειρίες που διαθέτουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές τόσο στους τομείς που αναφέρονται από την Επιτροπή όσο και σ' αυτούς που αφορούν την προώθηση και τη διάδοση των δικαιωμάτων ίσων ευκαιριών μεταξύ των γενεών.

7.   Συμμετοχή και μέτρα υποστήριξης για την ενεργοποίηση της ιδιότητας του πολίτη μεταξύ των νέων

7.1

Η ΕΤΠ κρίνει ότι όσον αφορά την πολιτική για τη νεολαία είναι σκόπιμο να προβεί η Επιτροπή σε μία αποφασιστική και όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική δράση σύγκρισης και συνεννόησης με τους νέους για τα προγράμματα και τις πρωτοβουλίες που αναπτύσσει, πειραματιζόμενη επίσης σχετικά με τις καινοτόμες διαδικασίες.

7.2

Στα πλαίσια αυτά, οι δήμοι, οι κοινότητες, ή οι περιφέρειες, ανάλογα με την εδαφική διάρθρωση του κάθε κράτους μέλους, ως οι πλησιέστερες τοπικές αρχές και πρώτος άμεσος συζητητής των νέων στη διαδικασία ενσωμάτωσης στην πολιτική και οικονομική ζωή θα πρέπει να μπορούν να διαδραματίσουν πλήρως και αποτελεσματικά το ρόλο τους. Οι διαδικασίες διαβούλευσης με τις τοπικές αρχές θα πρέπει να συνοδευτούν από την υιοθέτηση μέτρων που αποβλέπουν στην:

ενίσχυση της ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ υπευθύνων και παραγόντων της πολιτικής για τους νέους σε τοπικό επίπεδο, προκειμένου να διευκολυνθεί η αμοιβαία κατανόηση·

προώθηση της συγκρότησης σταθερών δικτύων και υποστήριξη της δραστηριότητας ανταλλαγών και διάδοσης ορθών πρακτικών και αμοιβαίας ενίσχυσης για την ανανέωση των στρατηγικών, των μεθόδων και των μέσων προώθησης της συμμετοχής των νέων. Η υπερεθνική σύγκλιση διευκολύνει την «ενίσχυση» και τη σταθεροποίηση των εμπειριών περιορίζοντας τους κινδύνους πρόωρης διαγραφής·

δημιουργία διαύλων και μηχανισμών συμμετοχής που θα επιτρέπουν την δρομολόγηση των πρωτοβουλιών που προτείνουν οι νέοι, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν σε σχέδια και δράσεις που οι ίδιοι προωθούν.

7.3

Η ΕΤΠ πιστεύει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να προωθήσουν εκστρατείες για να βελτιωθεί η άσκηση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και να εντάξουν στα σχολικά προγράμματα και στα προγράμματα κατάρτισης τον στόχο της προώθησης της συνείδησης και των ευθυνών που το κάθε άτομο οφείλει να αναλαμβάνει σε μια δημοκρατική κοινωνία, ειδικότερα στα πλαίσια της κοινότητάς του. Από αυτή την άποψη, το σχολείο και τα κέντρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αποτελούν σημαντικούς κοινούς χώρους για τη συμμετοχή των νέων στη μαθητεία της δημοκρατίας.

7.4

Η ΕΤΠ εύχεται να ευνοηθεί η ανταλλαγή ορθών πρακτικών σχετικά με τις μορφές συμμετοχής των νέων στην τοπική διακυβέρνηση, καθώς και με τις πρωτοβουλίες που αποβλέπουν στην ενίσχυση της κοινωνικότητας με στόχο την καλύτερη γνώση των διαφόρων μορφών τοπικής διακυβέρνησης, για μία πιο συνειδητή συμμετοχή στην πολιτική ζωή.

7.5

Η ΕΤΠ καλεί τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να προωθήσουν εμπειρίες με τη μορφή «Συμβουλίων Νεολαίας», τα οποία θα θεωρούνται όχι απλώς ως μηχανισμός ή δίαυλος συμμετοχής και διαλόγου με τους νέους, αλλά και ως πραγματικά μέσα κατάρτισης για την ενεργό συμμετοχή στα κοινά.

7.6

Για να υποστηριχθούν οι διαδικασίες τοπικής συμμετοχής και ενεργών πολιτών η Επιτροπή θα πρέπει ωστόσο να διευκολύνει, μέσω υπερεθνικής σύγκρισης, την κοινή κατάρτιση και συγκεκριμένο περιεχόμενο σε σχέση με το στόχο της «συμμετοχής»: ποιες είναι οι διαδικασίες, ποιες οι διαστάσεις και ποιοι θα πρέπει ενεργοποιηθούν.

7.7

Προκειμένου να αποφευχθεί ή να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος να διευκολυνθούν στη διαδικασία διαβουλεύσεων και συμμετοχής των νέων μόνο τα «μεγάλα εθνικά δίκτυα», χρειάζεται να ενεργοποιηθούν δραστήρια τα δίκτυα των οργανώσεων νεολαίας που δρουν σε τοπικό επίπεδο. Για να γίνει αυτό, είναι σκόπιμη η άμεση δραστηριοποίηση των δήμων και κοινοτήτων που έχουν αναπτύξει στις περιοχές τους πρότυπα προγραμματισμού και διαχείρισης των πολιτικών της νεολαίας οι οποίες προβλέπουν διαδικασίες διαβούλευσης και συνεννόησης.

7.8

Η ΕΤΠ επιθυμεί κατά την εφαρμογή των πρωτοβουλιών που εξαγγέλθηκαν (εκστρατεία «Για τη διαφοράκατά των διακρίσεων»· ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την προώθηση της καλής υγείας των νέων και των βρεφών· δημόσιες διαβουλεύσεις για τον αθλητισμό με στόχο την ενίσχυση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών αξιών για τους νέους) να μην υποτιμήσει η Επιτροπή το θεμελιώδη ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές προκειμένου να προσεγγίσουν, ευαισθητοποιήσουν, κινητοποιήσουν και ενεργοποιήσουν ομάδες και άτομα.

7.9

Η ΕΤΠ σημειώνει με ικανοποίηση ότι μεγάλο μέρος της ευθύνης για τις πολιτικές όσον αφορά τη νεολαία έχει ανατεθεί στους δήμους και στις περιφέρειες της Ευρώπης. Γι' αυτό έχει ουσιαστική σημασία να αναλάβουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μέρος της ευθύνης για την κατάρτιση, την απασχόληση και τον ελεύθερο χρόνο της νεολαίας.

8.   Προγράμματα υποστήριξης των πολιτικών για τη νεολαία

8.1

Η Επιτροπή και τα κοινοτικά όργανα, μπορούν να διαδραματίσουν θεμελιώδη ρόλο στη δημιουργία των λειτουργικών συνθηκών και των μέσων που θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη την κατάλληλη άσκηση των αρμοδιοτήτων τους. Η πολλαπλή διάσταση, ο εγκάρσιος χαρακτήρας και οι πολλαπλοί παράγοντες των προβλημάτων που σχετίζονται με τη συνθήκη των νέων επιβάλλουν στα διάφορα θεσμικά επίπεδα, ανάλογα με τις ευθύνες και αρμοδιότητές τους, μία συγκεκριμένη γνώση των φαινομένων και των διαδικασιών.

8.2

Για τους λόγους αυτούς η ΕΤΠ εκφράζει την ευχή ενεργοποίησης πρωτοβουλιών που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη ενός συστήματος συντονισμού των παρατηρητών της κατάστασης των νέων, που, με βάση όσα έχουν υλοποιηθεί σε άλλες θεματικές το ίδιο πολυδιάστατες και εγκάρσιες:

θα αποφύγουν τον πολλαπλασιασμό των συστημάτων και των εδρών ενημέρωσης

θα ενσωματώσουν και θα διασυνδέσουν τις ήδη υπάρχουσες ευρωπαϊκές τράπεζες δεδομένων, επιτρέποντας την κατάρτιση και τη διασταύρωση των δεδομένων για τους νέους

θα αξιοποιήσουν και ενσωματώσουν σε ευρωπαϊκό δίκτυο τις καλύτερες εμπειρίες «παρατηρητών της κατάστασης των νέων» που είναι διαδεδομένες στην Ευρώπη και προωθούνται από τις περιφερειακές και τοπικές αρχές

θα διευκολύνουν την εξειδίκευση των τοπικών παρατηρητών μειώνοντας τους κινδύνους επικάλυψης και κατακερματισμού.

8.3

Η ΕΤΠ εύχεται, μέσω ειδικών προγραμμάτων και δράσεων ευαισθητοποίησης, διάδοσης ανταλλαγής ορθών πρακτικών, επιμόρφωσης των τοπικών παραγόντων σχετικά με τις πολιτικές για τη νεολαία, να υποστηριχθεί η διάδοση ενός ευρωπαϊκού πνεύματος της πολιτικής των νέων, δημιουργώντας έτσι ένα ευρωπαϊκό χώρο όπου οι υπεύθυνοι των αποφάσεων θα μπορούν να διαβουλεύονται για την εφαρμογή των πολιτικών για τη νεολαία. Ειδικότερα, η ΕΤΠ προσφέρει τη συνεργασία της στην Επιτροπή για την προώθηση μίας επιχείρησης διάδοσης του περιεχομένου του Ευρωπαϊκού Συμφώνου Νεολαίας.

8.4

Μεγάλη σημασία για την αποτελεσματικότητα των πολιτικών που επιδιώκονται στο πεδίο της νεολαίας έχει η ενεργοποίηση των διαδικασιών αξιολόγησης του αντίκτυπου και των αποτελεσμάτων των ίδιων των πολιτικών. Δεδομένου ότι δεν υφίστανται σταθερά και αναγνωρισμένα «πρότυπα» πολιτικής για τη νεολαία, η αξιολόγηση επιτρέπει την ενίσχυση των εμπειριών, δημιουργεί τεχνογνωσία, παράγει θεμιτά πρότυπα που μπορούν να αναπαραχθούν. Ειδικότερα, πρέπει να κληθούν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές να παρέμβουν στις διαδικασίες αξιολόγησης.

8.5

Κατά την ανάπτυξη, οργάνωση και υλοποίηση κάθε επιμέρους προγράμματος ή δράσης, χρειάζεται να αξιοποιείται ο ρόλος της διακυβέρνησης των τοπικών και περιφερειακών αρχών στα πλαίσια των πολιτικών για τη νεολαία, ενσωματώνοντας την αρχή της κάθετης επικουρικότητας σε σχέση με την αντίστοιχη οριζόντια, που έχει ιδιαίτερη σημασία σε τοπικό επίπεδο. Για το λόγο αυτό, κατά την υλοποίηση κάθε επιμέρους προγράμματος ή δράσης που αφορά τη νεολαία θα πρέπει να προωθηθούν και αξιοποιηθούν οι εμπειρίες πραγματικής, εξισορροπημένης και αντιπροσωπευτικής κοινοπραξίας.

8.6

Η ΕΤΠ τονίζει την ανάγκη ενσωμάτωσης της διάστασης της νεολαίας στις πολιτικές της ΕΕ. Ακόμη και για τις παρεμβάσεις στο πολιτικό επίπεδο, όπου κατά το παρελθόν η προστιθέμενη αξία της ενσωμάτωσης της νεολαίας έχει εν μέρει ληφθεί υπόψη, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη καταλλήλως η αναγκαιότητα διάθεσης πόρων και χώρου στις πρωτοβουλίες που εφαρμόζονται από τους νέους και προορίζονται για τους νέους. Επίσης θα χρειαστεί να υπογραμμιστεί η σημασία της κοινωνικής δικαιοσύνης και των ίσων ευκαιριών μεταξύ των γενεών, σε συνάρτηση επίσης με τους κινδύνους κοινωνικού αποκλεισμού των νέων.

8.7

Η ΕΤΠ ζητεί, κατά την υλοποίηση και την αξιολόγηση των προγραμμάτων Νεολαία και ευρωπαϊκή πολιτική υπηρεσία, να αναγνωριστεί ο κεντρικός ρόλος των τοπικών αρχών. Η σύσταση αυτή επεκτείνεται επίσης στο πρόγραμμα Νεολαία 2007-2013. Μόνο με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί η εδαφική σύνδεση, ο αντίκτυπος των σχεδίων στην περιοχή και η πραγματική ενσωμάτωσή τους στις τοπικές πολιτικές.

8.8

Η ΕΤΠ κρίνει ότι τα μέτρα υπέρ των νέων, πέρα από αυτά που περιλαμβάνονται στο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Νεολαίας, περιλαμβάνουν επίσης ζητήματα τα οποία, έστω έμμεσα, μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων που έχουν προσδιοριστεί στο Σύμφωνο. Ειδικότερα, αναφέρεται, λόγω της σημασίας τους, στο πρόβλημα της κατοικίας (που σχετίζεται με τις πολιτικές για την εργασία, για την κινητικότητα και για το συμβιβασμό της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής), και άλλους ανάλογους τομείς της οικογενειακής πολιτικής και των πολιτικών πρόσβασης στις πιστώσεις. Χρειάζεται συνεπώς να κληθούν τα κράτη μέλη να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια για την προώθηση αποτελεσματικών μεταρρυθμίσεων στους τομείς αυτούς.

8.9

Η ΕΤΠ καλεί επιπλέον την Επιτροπή να προωθήσει την ενσωμάτωση στα εθνικά μεταρρυθμιστικά προγράμματα, στα πλαίσια της στρατηγικής της Λισσαβώνας, μέτρων που θα αποβλέπουν στην:

ενίσχυση των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση του αυξανομένου κινδύνου κοινωνικού αποκλεισμού των νέων, ειδικότερα διευκολύνοντας την ανάπτυξη, σε όλα τα επίπεδα, πρωτοβουλιών που διευκολύνουν την πρόσβαση όλων των νέων σε όλα τα δικαιώματα (κοινωνικά, πολιτικά, δικαιώματα του πολίτη) και την πλήρη άσκησή τους·

προώθηση των πολιτικών για τη νεολαία στα εθνικά μεταρρυθμιστικά προγράμματα και να δοθεί υψηλή προτεραιότητα στην υλοποίηση τους·

διευκόλυνση της επίτευξης υψηλών βαθμών εκπαίδευσης των οικονομικά μειονεκτικών νέων με αξιόλογες ωστόσο επιδόσεις, προκειμένου να αποφευχθεί η εγκατάλειψη του σχολείου·

παροχή στους νέους ικανοποιητικού συστήματος κοινωνικών υποστηρίξεων·

ενθάρρυνση των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων και της δημιουργικότητας των νέων, υποστηρίζοντας τον ελεύθερο επαγγελματισμό στους τομείς αυτούς·

ενεργοποίηση ειδικών μορφών υποστήριξης για τη συμμετοχή στην κοινωνική και πολιτική ζωή των νέων γενικά, και ειδικότερα των νέων με χαμηλά εισοδήματα, των ανέργων νέων, των νέων με ειδικές ανάγκες, των νέων γυναικών και των νέων μεταναστών·

υποστήριξη των νέων που ζουν στις αγροτικές και μειονεκτικές περιοχές σε σχέση με την πολιτιστική κοινωνική και εργασιακή ένταξη·

ενθάρρυνση της εθελοντικής προσφοράς των νέων.

9.   Δημοσιονομικοί πόροι

9.1

Η Επιτροπή των Περιφερειών παρατηρεί ότι αν ληφθεί υπόψη η πολυπλοκότητα των προβλημάτων που αντιμετωπίζονται, η Επιτροπή αναφέρεται πάρα πολύ αόριστα στους δημοσιονομικούς πόρους που απαιτούνται για την υλοποίηση των μέτρων υπέρ της νεολαίας.

9.2

Συνεπώς, συνιστά, κατά τα στάδια που έπονται της προετοιμασίας των κοινοτικών οδηγιών, να προβλέπονται επί τούτου συγκεκριμένα ευρωπαϊκά κονδύλια, δεδομένου ότι σχέδια τόσο φιλόδοξα και απολύτως αναγκαία όσο αυτά για τη νεολαία απαιτούν αναπόφευκτα σημαντικούς δημοσιονομικούς πόρους τους οποίους τα κράτη μέλη δεν δύνανται να εξεύρουν από μόνα τους. Τελικώς, ζητείται από την Επιτροπή να προβλέψει αύξηση των πόρων που διατίθενται στις κοινοτικές πολιτικές υπέρ των νέων.

9.3

Η ΕΤΠ συνιστά επίσης τη συνέχιση και την ενίσχυση των διαδικασιών διοικητικής απλούστευσης που θα διευκολύνουν την πρόσβαση στα προγράμματα και τις δράσεις όχι μόνο των τοπικών και περιφερειακών αρχών, αλλά κυρίως των νέων και των εκπροσώπων τους. Με τον τρόπο αυτό, μπορεί να επίσης να βελτιστοποιηθεί το κόστος, και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες ενώ παράλληλα θα συντομεύσουν οι χρόνοι υλοποίησης.

9.4

Η ΕΤΠ εύχεται την κατάρτιση, προς υποστήριξη των προσανατολισμών που προβλέπονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, κατάλληλων προγραμμάτων που θα διαθέτουν την αναγκαία δημοσιονομική κάλυψη. Πέρα από τα ειδικά προγράμματα (Νεολαία και SVE) μπορεί επίσης να προβλεφθεί η ενσωμάτωση, σε κάθε πρόγραμμα ΕΕ, ποσοστού χρηματοδότησης που θα προορίζεται για ειδικές ενέργειες υπέρ των νέων.

Βρυξέλλες, 16 Φεβρουαρίου

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE


(1)  COM(2004) 471 τελικό.

(2)  ΕΕ C 71 της 22.3.2005, σελ. 34.

(3)  COM (2004) 337τελ. και COM (2004) 336 τελ.

(4)  ΕΕ C 43 της 18.2.2005, σελ. 42

(5)  ΕΕ C 22 της 24.1.2001, σελ.7 και COM(2003) 184 τελικό.

(6)  ΕΕ C 121 της 30.4.2004, σελ. 10

(7)  COM(2003) 796 τελικό.

(8)  ΕΕ C 121 της 30.4.2004, σελ. 10


Top