52002AE1157

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την "Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με την έγκριση πολυετούς προγράμματος (2003-2005) για την παρακολούθηση του σχεδίου δράσης eEurope, τη διάδοση ορθής πρακτικής και τη βελτίωση της ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών (MODINIS)"

(COM(2002) 425 τελικό - 2002/0187 (CNS))

(2003/C 61/29)

Στις 9 Σεπτεμβρίου 2002, και σύμφωνα με το άρθρο 157 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το Συμβούλιο αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την ανωτέρω πρόταση.

Στις 17 Σεπτεμβρίου 2002, το Προεδρείο της ΕΟΚΕ ανάθεσε στο ειδικευμένο τμήμα "Μεταφορές, Ενέργεια, Υποδομές και Κοινωνία των Πληροφοριών" την προετοιμασία των σχετικών εργασιών.

Κατά την 394η σύνοδο ολομέλειάς της (συνεδρίαση της 24ης Οκτωβρίου 2002), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, λόγω του επείγοντος χαρακτήρα του θέματος όρισε ως γενικό εισηγητή τον κ. Retureau και υιοθέτησε ομόφωνα την ακόλουθη γνωμοδότηση.

1. Εισαγωγή

1.1. Το πρόγραμμα Modinis αποτελεί συνέχεια του στόχου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Λισαβώνας, της 23ης και 24ης Μαρτίου 2000 (δηλαδή να καταστεί η ΕΕ η πλέον ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία της γνώσης παγκοσμίως, και να διασφαλισθεί η παρακολούθηση με την ανοικτή μέθοδο συνεργασίας) και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Feira, της 19ης και 20ής Ιουνίου 2000, όπου υιοθετήθηκαν το σχέδιο δράσης eEurope 2002 και οι προοπτικές για την εκμετάλλευση και αξιοποίηση, για μεγάλο χρονικό διάστημα, της οικονομίας της γνώσης, συνιστώντας την πρόσβαση όλων των πολιτών της ΕΕ στις νέες τεχνολογίες.

1.2. Το ψήφισμα του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2001(1)"σχέδιο δράσης eEurope: Ασφάλεια πληροφοριών και δικτύων" και το ψήφισμα του Συμβουλίου της 6ης Δεκεμβρίου 2001(2) για "κοινή προσέγγιση και συγκεκριμένες δράσεις στον τομέα της ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών" καλούν τα κράτη μέλη να δρομολογήσουν κατάλληλες ειδικές δράσεις και ενέκριναν τη στρατηγική που πρότεινε η Επιτροπή για τα δίκτυα και για την ασφαλέστερη λειτουργία της υποδομής του Ίντερνετ και την πρόταση για τη συγκρότηση ομάδας ειδικού έργου για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, στην οποία θα προβλέπεται κυρίως η βελτίωση του συστήματος ταχείας προειδοποίησης.

1.3. Η υπό εξέταση πρόταση απόφασης αφορά την παρακολούθηση του σχεδίου δράσης eEurope, τη διάδοση ορθής πρακτικής και τη βελτίωση της ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών (άρθρο 1 της πρότασης).

1.4. Η πρόταση εισάγει πολυετές πρόγραμμα του οποίου οι στόχοι είναι οι εξής:

- η παρακολούθηση και σύγκριση των επιδόσεων των κρατών μελών μεταξύ τους και με την βέλτιστη επίδοση παγκοσμίως, με την χρήση, στο μέτρο του δυνατού, των επίσημων στατιστικών και των πληροφοριών που είναι ήδη διαθέσιμες,

- η ανάπτυξη ευρωπαϊκού μηχανισμού ανταλλαγής εμπειριών ως προς τις βέλτιστες πρακτικές,

- η ανάλυση των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της κοινωνίας της πληροφορίας (ΚΠ) για την επεξεργασία των ενδεδειγμένων απαντήσεων ως προς την ακολουθητέα πολιτική ιδιαίτερα όσον αφορά τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα και τη συνοχή,

- η ενίσχυση των εθνικών και ευρωπαϊκών προσπαθειών για τη βελτίωση της ασφάλειας των δικτύων και η περαιτέρω ανάπτυξη των ευρυζωνικών υπηρεσιών.

1.5. Το πρόγραμμα αφορά δράσεις διακλαδικού χαρακτήρα, συμπληρωματικές των κοινοτικών δράσεων σε άλλα πεδία και σε άλλα προγράμματα, οι οποίες δεν πρέπει να επικαλύπτονται.

1.6. Το πρόγραμμα θα παράσχει επίσης κοινό πλαίσιο εργασίας για να ευνοήσει την αλληλεπίδραση μεταξύ των διαφόρων επιπέδων εργασίας: ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

1.7. Για την επίτευξη των στόχων πρόκειται να αναληφθούν οι κατωτέρω δράσεις (άρθρο 2):

- συλλογή και ανάλυση δεδομένων βάσει νέας ομάδας δεικτών αξιολόγησης, που αφορούν κυρίως τα στοιχεία που συνδέονται με στόχους του σχεδίου δράσης eEurope 2005,

- μελέτες για τον εντοπισμό ορθών πρακτικών ιδίως εκείνων που συμβάλλουν στην επιτυχή υλοποίηση του σχεδίου δράσης eEurope 2005,

- στήριξη ειδικών συσκέψεων, σεμιναρίων ή εργαστηρίων για την προώθηση της συνεργασίας και την ανταλλαγή εμπειριών ορθής πρακτικής,

- στήριξη του φόρουμ της κοινωνίας της πληροφορίας που αποτελείται από εμπειρογνώμονες που είναι συνδεδεμένοι με τον παγκόσμιο ιστό και οι οποίοι παρέχουν συμβουλές στην Επιτροπή σχετικά με τις προκλήσεις για την ανάπτυξη της κοινωνίας της πληροφορίας,

- χρηματοδότηση διάφορων πρωτοβουλιών στον τομέα της ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών, ιδίως τις ασύρματες επικοινωνίες, και υποστήριξη των δραστηριοτήτων της ομάδας ειδικού έργου για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο,

- στήριξη της ενίσχυσης προσπαθειών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για την ανάπτυξη των ανταλλαγών εμπειριών (κατάρτιση, εργαστήρια, κ.λπ.).

1.8. Η Επιτροπή δύναται να προβεί στην ανάθεση των κατάλληλων συμβάσεων για την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων και να συμβάλει η ίδια στη συλλογή, δημοσίευση και διάδοση πληροφοριών και στην ανάπτυξη υπηρεσιών βασισμένων στο διαδίκτυο, στη διοργάνωση συνεδριάσεων εμπειρογνωμόνων, διασκέψεων, σεμιναρίων, και στις προπαρασκευαστικές εργασίες για την ανάπτυξη συστήματος ενημέρωσης και προειδοποίησης στον τομέα της ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών.

1.9. Το πρόγραμμα καλύπτει την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 2003 έως 31 Δεκεμβρίου 2005 και έχει προικοδοτηθεί με το χρηματικό ποσό αναφοράς που ανέρχεται σε 25 εκατομμύρια ευρώ, που κατανέμεται ετησίως μεταξύ των κρατών μελών (άρθρο 4). Βάσει της παρούσας απόφασης, η Επιτροπή καταρτίζει ετησίως πλαίσιο εργασίας και επικουρείται από επιτροπή αποτελούμενη από αντιπροσώπους των κρατών μελών (άρθρα 5 και 6).

1.10. Η κοινοτική ενίσχυση θα υπόκειται σε ουσιαστική εκ των προτέρων εκτίμηση, παρακολούθηση και επακόλουθη αξιολόγηση. Η Επιτροπή θα αξιολογεί συνεχώς τον τρόπο εκτέλεσης του προγράμματος ώστε να εκτιμήσει κατά πόσον έχουν επιτευχθεί οι αρχικοί στόχοι και θα ενημερώνει την επιτροπή. Στο τέλος του προγράμματος, θα υποβάλει έκθεση αξιολόγησης.

2. Γενικές παρατηρήσεις

2.1. Η ΕΟΚΕ εξέθεσε επανειλημμένως τις απόψεις της σε πολυάριθμες γνωμοδοτήσεις που εξέδωσε για να στηρίξει και να ενθαρρύνει όλες τις πρωτοβουλίες προώθησης της ΚΠ, όπως π.χ. τη δράση eEurope, την πολιτική ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών(3), την καταπολέμηση του εγκλήματος πληροφορικής(4), την ανάγκη ανάπτυξης κοινωνίας των γνώσεων χωρίς διακρίσεις(5), το δικαίωμα πρόσβασης στο Ιντερνετ με ασφαλή τρόπο σε όρους προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ασφάλειας των εμπορικών συναλλαγών και των υπηρεσιών πληροφορικής(6).

2.2. H συγκριτική ανάλυση επιτρέπει την καθιέρωση ενός κοινού μηχανισμού ανάλυσης και αξιόπιστης σύγκρισης, εφόσον οι δείκτες έχουν επιλεγεί σωστά και η συλλογή των πληροφοριών είναι εύστοχη. Προς το σκοπό αυτό μια κοινή μέθοδος προσφέρει αναμφισβήτητα, κατά τη γνώμη της ΕΟΚΕ, σημαντική προστιθέμενη αξία σε κοινοτικό επίπεδο.

2.3. Η ΕΟΚΕ φρονεί επίσης, όπως η Επιτροπή, ότι για να υλοποιηθούν τελείως οι στόχοι μιας ανταγωνιστικής κοινωνίας της γνώσης, η ανάπτυξη ευρυζωνικών υπηρεσιών αποτελεί βασική ανάγκη για τους ευρωπαίους και θα έπρεπε να θεωρείται ως υπηρεσία κοινής ωφέλειας, που θα είναι ευπρόσιτη και σε φθηνή τιμή, σε όλη την έκταση της ευρωπαϊκής επικράτειας, πράγμα που πρέπει να εκτιμηθεί από τα διαρθρωτικά ταμεία και από την ΕΤΕ που παρέχει βοήθεια για την εκτέλεση των απαιτουμένων επενδύσεων. Κατά συνέπεια η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την προτεραιότητα που δόθηκε στο πρόγραμμα για τα ευρυζωνικά δίκτυα.

2.4. Η ΕΟΚΕ διερωτάται κατά πόσον η χρηματοδότηση του προγράμματος είναι συνεπής με τις πολλαπλές δράσεις που σχεδιάζονται, οι οποίες αφορούν όλες τις χώρες, ξεκινούν από το κοινοτικό και καταλήγουν στο τοπικό επίπεδο και έχουν εγκάρσιο χαρακτήρα. Έχοντας όμως υπόψη τις προθεσμίες έναρξης που απαιτούνται, οι πιστώσεις που ενδεχομένως δεν αξιοποιήθηκαν ήδη από το πρώτο έτος θα πρέπει να μεταφερθούν στα δύο επόμενα, και το πρόγραμμα αυτό θα πρέπει να καταρτισθεί ως πειραματικό, δεδομένου ότι οι αναπτυξιακές προοπτικές της ΚΠ είναι μακροπρόθεσμες, οι τεχνολογικές μεταβολές είναι ταχύτατες και ότι δεν υπάρχουν ακόμη οι δυνατότητες πλήρους πρόσβασης και χρήσης, ιδίως σε ορισμένες μειονεκτικές από διάφορες απόψεις περιφέρειες.

2.5. Η ΕΟΚΕ συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής σχετικά με την ανάγκη να αποφευχθούν οι επικαλύψεις, λόγω των πολλών προγραμμάτων και δράσεων που έχουν ήδη αναληφθεί και χρηματοδοτούνται από την Κοινότητα.

2.6. Το πλαίσιο εργασίας, που ετοίμασε η Επιτροπή, επικουρούμενη από επιτροπή αποτελούμενη από αντιπροσώπους των κρατών μελών, θα μπορούσε πριν από την υιοθέτηση του να αποτελέσει αντικείμενο διαβουλεύσεων και αξιολογήσεων, από πολλούς και διαφορετικούς φορείς, π.χ. μέσω φόρουμ που θα μπορούσε να προτείνει σχέδια ή νέες κατευθύνσεις εργασίας ανάλογα με τις εξελίξεις ή προτρέποντας τα κράτη μέλη να καθιερώσουν διαδικασίες διαβούλευσης για τα θέματα του προγράμματος προκειμένου να ληφθούν περισσότερο υπόψη οι προτάσεις και οι ανάγκες των χρηστών, των εμπειρογνωμόνων και η οικονομία των δικτύων.

2.7. Εφόσον οι εκ των προτέρων και οι μετά την εκτέλεση του προγράμματος αξιολογήσεις όπως και οι έλεγχοι είναι απαραίτητοι, η ΕΟΚΕ προτείνει να μην ακολουθηθεί τουλάχιστο μια βραδεία γραφειοκρατική διαδικασία που θα καθυστερούσε και πιθανόν να παρέλυε τα προγράμματα πρωτοβουλιών και δράσεων που έχουν καταστρωθεί από ενώσεις ή από μικρές ομάδες εμπειρογνωμόνων χωρίς μεγάλα δικά τους μέσα χρηματοδότησης. Πράγματι, το πρόγραμμα δεν θα πρέπει να είναι μόνο προσιτό στα θεσμικά όργανα που διαθέτουν ήδη τα δικά τους ή εξωτερικά μέσα χρηματοδότησης ή σε μόνιμες ομάδες, αλλά αντίθετα πρέπει να καθιστά δυνατή την ταχεία και ευρεία κινητοποίηση όλων των δημιουργικών δυνάμεων σ' ένα στρατηγικό τομέα για το παρόν και το μέλλον της Ένωσης.

2.8. Τέλος, η ΕΟΚΕ ενισχύει και προωθεί το πρόγραμμα αυτό, και προτίθεται να παρακολουθήσει με ενδιαφέρον την εξέλιξη του, την πορεία του και τα αποτελέσματα του.

3. Ειδικές παρατηρήσεις

3.1. Η ΕΟΚΕ ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τα θέματα ασφάλειας που συνδέονται με την ανάπτυξη των ασύρματων επικοινωνιών. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, σχεδόν το 80 % των γαλλικών επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν τις εν λόγω τεχνολογίες δεν έχουν σαφή γνώση της ελαττωματικής ασφάλειας που παρουσιάζουν οι τεχνολογίες αυτές των επικοινωνιών λόγω απουσίας ή ανεπάρκειας των συστημάτων αναγνώρισης των συνδέσεων και αποτελεσματικής κωδικοποίησης των δεδομένων που μεταβιβάζονται με τις σημερινές τεχνολογίες. Π.χ. στη συνοικία του Παρισιού La Défense, όπου έχουν την έδρα τους οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις, το 40 % περίπου των ασύρματων συνδέσεων δεν διαθέτουν επαρκή ασφάλεια(7).

3.1.1. Μολονότι οι ασύρματες συνδέσεις διαθέτουν μεγάλη ευελιξία στη χρήση τους εντούτοις χρησιμοποιούν συχνότητες που μπορούν να ξεπεράσουν τα όρια των κτηρίων στα οποία χρησιμοποιούνται, να συλλαμβάνονται από τρίτους με πολύ απλό εξοπλισμό και από εχθρικούς παρεμβαίνοντες που "κυνηγούν" τις ανασφαλείς συνδέσεις από αυτοκίνητα σταθμευμένα στο δρόμο (η πρακτική αυτή αποκαλείται "wardriving").

3.1.2. Εξάλλου, κοινοτικές και δημόσιες ιστοθέσεις προσβάλλονται πολλάκις από πειρατές (χάκερς) με λίγο ως πολύ συναφή μηνύματα. Αυτό μπορεί να θίξει την αξιοπιστία της eΔιοίκησης. Οι φόβοι των χρηστών όσον αφορά την eΟικονομία πρέπει να ληφθούν επίσης υπόψη προκειμένου να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ασφάλεια του ηλεκτρονικού εμπορίου, ούτως ώστε να προωθηθεί αυτό το μέσο ανάπτυξης των συναλλαγών στην εσωτερική αγορά.

3.1.3. Πράγματι, το πρόγραμμα θα πρέπει να προβλέπει με συγκεκριμένο τρόπο όλα τα μέσα που μπορούν να προωθήσουν στην κοινωνία την ακριβή γνώση των θεμάτων ασφάλειας, που αναφέρονται σε ειδικά προβλήματα κάθε τεχνολογίας, στην αρχιτεκτονική των δικτύων ή των λογισμικών, στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στις διαδικασίες προστασίας της πληροφορίας, έτσι ώστε τα δίκτυα και οι αποθηκευμένες πληροφορίες να ανθίστανται στις βλάβες, στις φυσικές καταστροφές και στις διάφορες μορφές εχθρικών προσβολών και εγκληματικότητας, όπως στην οικονομική κατασκοπεία, στην πειρατεία ή στην τρομοκρατία. Άλλως, θα ετίθεντο σε κίνδυνο η ύπαρξη των επιχειρήσεων ή σημαντικών δεδομένων για τη λειτουργία της οικονομίας και της διοίκησης. Πρέπει με τα κατάλληλα μέσα να δημιουργηθεί ένα αληθινό κλίμα ασφάλειας. Το κλίμα αυτό θα βασίζεται κατ' αρχάς στην εκπαίδευση και στο αίσθημα ευθύνης όλων των παραγόντων της ΚΠ.

3.2. Το κλίμα ασφάλειας πρέπει να καλλιεργηθεί κατά τρόπο που να είναι απολύτως συμβατός με τις ελευθερίες ενημέρωσης, επικοινωνίας και έκφρασης, τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές ελευθερίες, και γενικότερα με όλα τα δικαιώματα του ανθρώπου. Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ανησυχία της σχετικά με τις διάφορες νομοθετικές προσεγγίσεις πολλών χωρών, τελευταία, ιδίως μετά τις επιθέσεις των τρομοκρατών κατά των ΗΠΑ, στις 11 Σεπτεμβρίου 2001. Οι χώρες αυτές προτείνουν ή επιθυμούν να εφαρμόσουν μέτρα, μεταξύ των οποίων άλλα είναι χρήσιμα, ορισμένα όμως που αφορούν το Ίντερνετ πλήττουν πολλές φορές υπερβολικά τις διαδικαστικές εγγυήσεις και υπάρχει ο κίνδυνος να επιβαρύνουν, δυσανάλογα, οικονομικά και υλικά αλλά και να δημιουργήσουν υπερβολικές ποινικές ευθύνες για τους πάροχους υπηρεσιών πρόσβασης και χώρου αποθήκευσης των δεδομένων ή φιλοξενίας ιστοθέσεων μολονότι είναι αμφίβολης αποτελεσματικότητας διότι δεν είναι στοχοθετημένα αλλά διατείνονται ότι εποπτεύουν το σύνολο των επικοινωνιών για μεγάλες χρονικές περιόδους (από έξη μήνες έως ένα χρόνο). Αυτό θα μπορούσε έμμεσα να συμβάλει σημαντικά, στην αύξηση του κόστους σύνδεσης των χρηστών, πράγμα που αντιβαίνει στους στόχους εξάπλωσης της ΚΠ, ενώ τα άτομα που έχουν εγκληματικές διαθέσεις θα προσπαθήσουν γενικά με επιτυχία να αποφύγουν κάθε επιτήρηση (υπάρχουν ήδη οι τεχνολογίες).

3.3. Σύμφωνα με την ΕΟΚΕ, αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για το πρόγραμμα και τους στόχους της ΚΠ η εκτέλεση εμπεριστατωμένης εργασίας με την οποία θα αναζητηθούν τα πιο αποτελεσματικά μέσα που θα κατοχυρώνουν, αφενός, την αναγκαία προστασία της πληροφορίας και των δικτύων, και ευρύτερα την ασφάλεια των προσώπων και των αγαθών, και, αφετέρου, τις ελευθερίες του πολίτη και τα δικαιώματα των χρηστών για φθηνή πρόσβαση σε ευρυζωνικές υπηρεσίες που θα είναι απολύτως ασφαλείς.

3.4. Τέλος, η ΕΟΚΕ προτείνει να εξετασθεί η σκοπιμότητα για την πραγματοποίηση μιας πολυσύνθετης και περιοδικής αξιολόγησης όλων των δραστηριοτήτων που έχουν αναληφθεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη για την προβολή των διάφορων πτυχών της ΚΠ. Πρόκειται κατά κάποιο τρόπο για ημερολόγιο πρωτοβουλιών, προγραμμάτων και δράσεων που υλοποιήθηκαν σε διάφορα επίπεδα, του συνολικού κόστους τους και των σημειωθεισών προόδων, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων για τα ευρυζωνικά δίκτυα που πραγματοποιήθηκαν με την ενίσχυση των κοινοτικών και λοιπών δημόσιων ταμείων.

Βρυξέλλες 24 Οκτωβρίου 2003.

Ο Πρόεδρος

της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Roger Briesch

(1) Ψήφισμα του Συμβουλίου για την ασφάλεια των πληροφοριών και των δικτύων http://register.consilium.eu.int/ pdf/fr/01/st09/09799f1.pdf

(2) Ψήφισμα του Συμβουλίου της 28ης Ιανουαρίου 2002 για κοινή προσεγγίση και ειδικές δράσεις στον τομέα της ασφάλειας των πληροφοριών και των δικτύων - ΕΕ C 43 της 16.2.2002.

(3) Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την "Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για την ασφάλεια των δικτύων και πληροφοριών: Πρόταση ευρωπαϊκής πολιτικής" του κ. Retureau - ΕΕ C 48 της 21.2.2002.

(4) Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την "Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών - για μια ασφαλέστερη Κοινωνία της Πληροφορίας με τη βελτίωση της ασφάλειας των υποδομών πληροφόρησης και την καταπολέμηση του εγκλήματος πληροφορικής" του κ. Dantin, ΕΕ C 311 της 7.11.2001, σ. 12-19.

(5) Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για τις "Πληροφορίες του δημόσιου τομέα: ένας βασικός πόρος για την Ευρώπη - Πράσινη Βίβλος για τις πληροφορίες του δημόσιου τομέα στην κοινωνία των πληροφοριών" του κ. Hernandez Bataller - ΕΕ C 169 της 16.6.1999, σ. 30-34.

(6) Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την "Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών" του κ. Lagerholm - ΕΕ C 123 της 25.4.2001, σ. 53-54.

(7) Πηγή: περιοδικό SVM, Οκτώβριος 2002.