Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52013IP0302

    Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Ιουλίου 2013 σχετικά με την καινοτομία για βιώσιμη ανάπτυξη: μια βιοοικονομία για την Ευρώπη (2012/2295(ΙΝΙ))

    ΕΕ C 75 της 26.2.2016, p. 41–46 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    26.2.2016   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 75/41


    P7_TA(2013)0302

    Μια βιοοικονομία για την Ευρώπη

    Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Ιουλίου 2013 σχετικά με την καινοτομία για βιώσιμη ανάπτυξη: μια βιοοικονομία για την Ευρώπη (2012/2295(ΙΝΙ))

    (2016/C 075/06)

    Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Καινοτομία για βιώσιμη ανάπτυξη: μια βιοοικονομία για την Ευρώπη (COM(2012)0060),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρώπη 2020 — Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Μαΐου 2012 για μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους (1),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «H αντιμετώπιση των προκλήσεων που αφορούν τις αγορές βασικών εμπορευμάτων και τις πρώτες ύλες» (COM(2011)0025) και το ψήφισμά του της 13ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με την εν λόγω ανακοίνωση (2),

    έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της προεδρίας του Ηνωμένου Βασιλείου στο Συμβούλιο το 2005 («The Knowledge-Based Bio-Economy in Europe»), της Γερμανίας το 2007 («En route to the Knowledge based Bio-Economy») και του Βελγίου το 2010 («The Knowledge Based Economy in Europe: achievements and challenges»),

    έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A7-0201/2013),

    Α.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός θα αυξηθεί από 7 δισεκατομμύρια σε περισσότερα από 9 δισεκατομμύρια το 2050, προκαλώντας αύξηση στη ζήτηση τροφίμων της τάξης του 70 % και έντονες πιέσεις στα αποθέματα νερού·

    Β.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η σπάνιδα των παγκόσμιων φυσικών αποθεμάτων, η αύξηση της πίεσης που ασκείται στις ανανεώσιμες πρώτες ύλες και οι παγκόσμιες επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών επιβάλλουν μια αποδοτική χρήση των πόρων·

    Γ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι μια μακροπρόθεσμη, καινοτόμος και αποτελεσματική προσέγγιση θα εξασφαλίσει όχι μόνο μεγαλύτερη βιωσιμότητα αλλά και τη στήριξη της αγροτικής και περιφερειακής ανάπτυξης, τη δυνητική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, μεγαλύτερη βιωσιμότητα του παραγωγικού κύκλου αλλά και τη διάδοση της βιομηχανικής καινοτομίας στο σύνολο της αξιακής αλυσίδας·

    Δ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση προς μια βιώσιμη οικονομία θα ενδυναμώσει την ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού βιομηχανικού και γεωργικού τομέα, θα τονώσει την οικονομική ανάπτυξη και, ως εκ τούτου, θα ενισχύσει σημαντικά τα ευρωπαϊκά επίπεδα απασχόλησης·

    Ε.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτυχία της ευρωπαϊκής βιοοικονομίας εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα αποθεμάτων τροφοδοτικών υλών που τυγχάνουν βιώσιμης διαχείρισης και προέρχονται από βιώσιμες πηγές (γεωργία, δασοκομία και βιοαποικοδομήσιμα απόβλητα)·

    ΣΤ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιοοικονομία της ΕΕ έχει ήδη έναν κύκλο εργασιών που πλησιάζει τα 2 τρισεκατομμύρια EUR και ότι αναμένεται σημαντική ανάπτυξη από τη βιώσιμη πρωτογενή παραγωγή, την επεξεργασία τροφίμων, τη βιομηχανική βιοτεχνολογία και τα βιοδιυλιστήρια·

    Γενικές παρατηρήσεις

    1.

    χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Καινοτομία για βιώσιμη ανάπτυξη: μια βιοοικονομία για την Ευρώπη» και το σχέδιο δράσης για την υλοποίηση της στρατηγικής για τη βιοοικονομία που περιλαμβάνεται στην εν λόγω ανακοίνωση·

    2.

    πιστεύει ότι η βιοοικονομία καθιστά δυνατή την παραγωγή βιομηχανικών και καταναλωτικών προϊόντων με χαμηλότερο κόστος, καταναλώνοντας μικρότερες ποσότητες ενέργειας και προξενώντας μικρότερη περιβαλλοντική ρύπανση·

    3.

    συμφωνεί με την ιδέα ότι η μετάβαση στη βιοοικονομία θα πρέπει να βασίζεται όχι μόνο σε μια παραγωγή πόρων με χαμηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, αλλά και στη βιώσιμη χρήση των πόρων αυτών από οικολογική, οικονομική και κοινωνική άποψη, διατηρώντας παράλληλα τη χρήση των βιοτικών πόρων εντός των ορίων της ανανέωσης του οικοσυστήματος·

    4.

    υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη ανάληψης δράσης για τη στήριξη της καινοτομίας και των επενδύσεων σε νέες τεχνικές και επιχειρηματικά μοντέλα και για τη δημιουργία κινήτρων που θα αποφέρουν μακροπρόθεσμα οφέλη στην οικονομία· τονίζει τον κεντρικό ρόλο του ιδιωτικού τομέα για την επίτευξη βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης·

    5.

    θεωρεί ότι η βιοοικονομία αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», και, συγκεκριμένα, των πρωτοβουλιών Ένωση καινοτομίας και Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους·

    6.

    επικροτεί την υποστήριξη της Επιτροπής για ριζική αλλαγή της προσέγγισης της ΕΕ όσον αφορά την παραγωγή, την κατανάλωση, την επεξεργασία, την αποθήκευση, την ανακύκλωση και τη διάθεση βιολογικών πόρων·

    7.

    επισημαίνει ότι, παρ’ όλο που ήδη απασχολούνται ήδη στη βιοοικονομία 22 εκατομμύρια άτομα, αριθμός που αντιστοιχεί στο 9 % της συνολικής απασχόλησης στην ΕΕ, ο τομέας αυτός έχει μεγάλες δυνατότητες για να εξασφαλίσει απασχόληση σε εκατομμύρια επιπλέον άτομα·

    8.

    στηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία επιχειρησιακής ομάδας και χάρτη πορείας για τις βιομηχανίες βιολογικής βάσης, όπου θα καταδεικνύεται η συμβολή των ανανεώσιμων πόρων και των βιοτεχνολογιών στη βιώσιμη ανάπτυξη, και για την ενθάρρυνση των περιφερειών και των φορέων να δημιουργήσουν νέες καινοτομίες για τον τομέα της βιοικονομίας·

    9.

    καλεί τα κράτη μέλη να καταρτίσουν εθνικά και περιφερειακά σχέδια δράσης για τη βιοοικονομία και ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλλει εξαμηνιαία έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της βιοοικονομίας·

    10.

    επισημαίνει ότι η ΕΕ κατέχει ηγετική θέση σε ποικίλους τομείς των βιοεπιστημών και της βιοτεχνολογίας· θεωρεί ότι η μετάβαση στη βιοοικονομία θα δώσει τη δυνατότητα στην Ευρώπη να κάνει σημαντικά βήματα προόδου όσον αφορά την οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα και θα ενισχύσει τον ρόλο της στη διεθνή σκηνή·

    11.

    υπογραμμίζει τη σημασία και τις τεράστιες δυνατότητες που προσφέρει η αποδοτικότητα των πόρων και της ενέργειας· επισημαίνει την ανάγκη να παραχθούν «περισσότερα με λιγότερα» ώστε να διασφαλιστεί ότι η βιοοικονομία θα παραμείνει βιώσιμη·

    12.

    θεωρεί ότι η ευρωπαϊκή βιοοικονομία δεν πρέπει απλώς να αντικαταστήσει την υφιστάμενη οικονομία ορυκτών καυσίμων ή να συνεχίσει να εφαρμόζει τα υφιστάμενα πρότυπα συμπεριφοράς και κατανάλωσης που ευνοούν τη σπατάλη, αλλά να εξελιχθεί σε περισσότερο αποδοτικό και βιώσιμο μοντέλο, στο οποίο θα λαμβάνεται υπόψη η κοινωνική και περιβαλλοντική διαχείριση σε όλες τις αξιακές αλυσίδες που βασίζονται στη βιοοικονομία·

    13.

    χαιρετίζει την εν εξελίξει αναθεώρηση της ενωσιακής νομοθεσίας στον τομέα των βιοκαυσίμων, προκειμένου να απαλυνθούν οι αρνητικές επιπτώσεις της έμμεσης αλλαγής χρήσεων γης (ΕΑΧΓ) και να προωθήσει την αγορά και την ανάπτυξη πιο προηγμένων βιοκαυσίμων που θα δώσουν δυνατότητα καλύτερης αξιοποίησης των μη βρώσιμων πρώτων υλών, όπως τα απορρίμματα, τα κατάλοιπα και τα υλικά ξυλοκυτταρίνης και κυτταρίνης·

    14.

    υπενθυμίζει ότι στην οδηγία για τις ανανεώσιμες ενέργειες καθώς και την οδηγία για την ποιότητα των καυσίμων πρέπει να περιληφθούν οι παράγοντες ΕΑΧΓ για τα στερεά και αέρια βιοκαύσιμα, καθώς και δεσμευτικά κριτήρια βιωσιμότητας για τη χρήση στερεάς και αέριας βιομάζας· καλεί την Επιτροπή να προτείνει οδηγία πλαίσιο για τη βιομάζα που θα καλύπτει όλες τις εφαρμογές της βιομάζας (ενέργεια, καύσιμα, υλικά και χημικές ουσίες) και θα θεσπίζει μια ιεραρχία βιομάζας·

    Επένδυση στην έρευνα, την καινοτομία και τις δεξιότητες

    15.

    ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειες διασυνοριακού συντονισμού της έρευνας και ανάπτυξης στα κράτη μέλη και στους διάφορους τομείς, και επισημαίνει ειδικότερα την ανάγκη έρευνας όσον αφορά την αξιολόγηση των ορίων βιωσιμότητας των βιοτικών πόρων, συνεκτιμώντας τις λειτουργίες του οικοσυστήματος και τις φυσικές αλυσίδες διατροφής, καθώς και την ζήτηση τροφίμων για ανθρώπινη κατανάλωση·

    16.

    ζητεί να υπάρξει λεπτομερέστερη έρευνα όσον αφορά τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές ευκαιρίες καθώς και το ενδεχόμενο κόστος της βιοοικονομίας, λόγω των διαφορετικών δυνητικών επιπτώσεων και των ενδεχομένως εσφαλμένων μεθόδων αξιοποίησης της βιοοικονομίας όσον αφορά: τη χρήση των σπανιζόντων φυσικών πόρων, τον κίνδυνο βλάβης στο περιβάλλον και απώλειας βιοποικιλότητας και την ευκαιρία για διατήρηση·

    17.

    υποστηρίζει τη δημιουργία ενός πάνελ εμπειρογνωμόνων στον τομέα της βιολογικής οικονομίας που θα συμβάλει στην ενίσχυση συνεργιών και συνοχής μεταξύ πολιτικών και πρωτοβουλιών και ενός παρατηρητηρίου βιολογικής οικονομίας, προκειμένου να προωθηθεί η αμοιβαία εκμάθηση, διασφαλίζοντας τη συνεχή ανταλλαγή γνώσεων και πληροφοριών μεταξύ ερευνητικών ινστιτούτων, εταιρειών, ιδρυμάτων, πανεπιστημίων, περιφερειακών φορέων, γεωργών και πολιτών σε αγροτικές περιοχές, και θα επιταχύνει την ανάπτυξη νομικού πλαισίου για την ενδυνάμωση και διευκόλυνση της έρευνας, των εφαρμογών και της εμπορικής αξιοποίησης των καινοτομιών·

    18.

    υπενθυμίζει τη σημασία της εφαρμογής της αρχής της προφύλαξης κατά τη χρήση της βιοτεχνολογίας, ιδίως όσον αφορά τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς και τη συνθετική βιολογία·

    19.

    θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν προγράμματα πολυεπιστημονικής και διατομεακής ενημέρωσης και κατάρτισης, προκειμένου τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας να τεθούν στη διάθεση των ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτών, παρέχοντας τη δυνατότητα ενίσχυσης της ευαισθητοποίησης και της συμμετοχής τους·

    20.

    ζητεί την άρση των υφιστάμενων εμποδίων στην καινοτομία στο σύνολο της αξιακής αλυσίδας, ιδίως μέσω της εφαρμογής ταχύτερων και επιστημονικά τεκμηριωμένων ευρωπαϊκών διαδικασιών έγκρισης για προϊόντα βιοτεχνολογίας και της ταχύτερης πρόσβασης στην αγορά·

    21.

    καλεί την Επιτροπή να προτείνει πρακτικά μέτρα περιφερειακά ολοκληρωμένου πεδίου για την προώθηση της παραγωγής και κατανάλωσης βιοοικονομικών προϊόντων·

    22.

    επισημαίνει ότι η βιοοικονομία απαιτεί να αναπτυχθούν και/ή να συσσωματωθούν περαιτέρω νέες δεξιότητες, νέες γνώσεις και νέοι επιστημονικοί κλάδοι, ώστε να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές αλλαγές που σχετίζονται με τη βιοοικονομία, να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα, η ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας, να καλυφθούν οι ανάγκες της βιομηχανίας και να εξασφαλιστεί καλύτερη αντιστοίχιση των δεξιοτήτων με τις θέσεις εργασίας·

    23.

    τονίζει ότι η βιοοικονομία έχει ανάγκη από τεχνογνωσία πρώτου βαθμού και εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό· πιστεύει ότι πρέπει να υπάρξει μέριμνα για επαγγελματική κατάρτιση και υψηλότερη εκπαίδευση στις περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους· επισημαίνει ότι η ευρείας κλίμακας εκπαίδευση και τα συστήματα κατάρτισης στις περιφέρειες επίσης ενθαρρύνουν την επιχειρηματική επέκταση·

    24.

    χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για τη διάθεση 4,5 δισ. EUR στο πρόγραμμα πλαίσιο «Ορίζοντας 2020» για την έρευνα και ελπίζει ότι το κονδύλι αυτό θα διατεθεί σε όλους τους τομείς και τα μέσα της βιοοικονομίας, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας για τα όρια του οικοσυστήματος, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση βιοϋλικών·

    25.

    εκτιμά ότι τα βιοδιυλιστήρια που χρησιμοποιούν τοπικά βιώσιμα βιοϋλικα, τα οποία δεν υποκαθιστούν την παραγωγή τροφίμων ή άλλες χρήσεις μεγαλύτερης αξίας, αποτελούν βασικό μέσο για την εφαρμογή ορθών διαδικασιών με στόχο τη μετατροπή παροπλισμένων εγκαταστάσεων και την αναζωογόνηση περιοχών που βρίσκονται σε κρίση, μέσα από καινοτόμες διαδικασίες και επενδύσεις στην κυκλική οικονομία, και ελπίζει ότι ο ρόλος αυτός θα εξακολουθήσει να προωθείται·

    26.

    τονίζει ότι για την επιτυχή λειτουργία των ευρωπαϊκών βιοδιυλιστηρίων απαιτούνται επαρκείς ποσότητες βιώσιμων πρώτων υλών· επισημαίνει ότι για τον σκοπό αυτόν απαιτείται επίσης βελτίωση των υποδομών αποθήκευσης και μεταφοράς και ανάπτυξη της απαιτούμενης υλικοτεχνικής υποστήριξης·

    27.

    επισημαίνει ότι στην Ευρώπη ο αριθμός των συστημάτων επίδειξης είναι περιορισμένος και ότι απαιτούνται περαιτέρω επενδύσεις για να μπορέσουν οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες να διατηρήσουν την ηγετική τους θέση στον τομέα των βιοδιυλιστηρίων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν πιλοτικές δραστηριότητες και δραστηριότητες επίδειξης με σκοπό την εφαρμογή σε μεγαλύτερη κλίμακα των προϊόντων και των διεργασιών·

    28.

    επισημαίνει ότι οι πολιτικές στον τομέα της βιολογικής οικονομίας πρέπει να σχεδιαστούν καλύτερα για να διασφαλίσουν επικαλυπτόμενη χρήση της βιομάζας· ζητεί, σε σχέση με αυτό, την ανάπτυξη νομικού μέσου που θα ανοίξει το δρόμο για πιο αποτελεσματική και βιώσιμη χρήση του πολύτιμου αυτού πόρου· επισημαίνει ότι ένα τέτοιο μέσο πρέπει να καθιερώσει την αρχή της επικαλυπτόμενης χρήσης στην «πυραμίδα της βιομάζας», λαμβάνοντας υπόψη τους διάφορους τομείς και ενισχύοντάς την στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο· επισημαίνει ότι μια τέτοια προσέγγιση θα οδηγήσει σε μια ιεραρχική, έξυπνη και αποτελεσματική χρήση της βιομάζας, σε εφαρμογές με προστιθέμενη αξία και σε μέτρα στήριξης όπως ο συντονισμός της έρευνας στο σύνολο της αλυσίδας αξίας·

    Ενισχυμένη αλληλεπίδραση μεταξύ των πολιτικών και μεγαλύτερη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών

    29.

    κρίνει αναγκαία, τη διασφάλιση μιας ολοκληρωμένης, συνεκτικής, διατομεακής και διεπιστημονικής προσέγγισης για τη βιολογική οικονομία και ζητεί να υπάρξει εναρμόνιση των διαφόρων συναφών πολιτικών της ΕΕ και των σχετικών κατευθυντήριων αρχών — όπως η αρχή της πρόληψης — στους διαφόρους τομείς (οδικός χάρτης για την αποτελεσματική χρησιμοποίηση των πόρων· Ένωση καινοτομίας· Πρωτοβουλία για τις πρώτες ύλες· Ορίζοντας 2020· Πρόγραμμα περιβαλλοντικής δράσης 2020· πολιτικές στον τομέα της συνοχής, της κοινής γεωργικής και αλιευτικής πολιτικής· οδηγία για τις ανανεώσιμες ενέργειες, οδηγία πλαίσιο για το νερό, οδηγία για τα απόβλητα και βιβλία για τη συσκευασία· και συγκεκριμένα μέτρα για τα βιολογικά απόβλητα)· πιστεύει επίσης ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει ένα ενιαίο, μακροπρόθεσμο, σταθερό κανονιστικό περιβάλλον τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό, με στόχο την προώθηση και την αύξηση των επενδύσεων για τη βιολογική οικονομία στην Ευρώπη·

    30.

    καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσφέρει στις καινοτόμες επιχειρήσεις, και ιδίως στις ΜΜΕ, τη δυνατότητα εξεύρεσης χρηματοοικονομικών και άλλων μέσων υποστήριξης που αποσκοπούν στην προώθηση της βιοοικονομίας, για παράδειγμα μέσω της αξιοποίησης της έξυπνης εξειδίκευσης των περιφερειακών και διαρθρωτικών ταμείων και των μέσων επιμερισμού των κινδύνων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, καθώς και μέσω της δημιουργίας μιας μονοαπευθυντικής υπηρεσίας για την παροχή πληροφοριών σχετικά με το σύνολο των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται στον τομέα της βιοοοικονομίας· αναγνωρίζει τη δυσκολία για το οικονομικό κίνδυνο που ενέχει η εμπορική αξιοποίηση και διάθεσή τους στην αγορά των καινοτομιών στον τομέα της βιολογικής οικονομίας·

    31.

    ζητεί να αναπτυχθεί η βιομηχανική υποδομή και οι βελτιστοποιημένες αλυσίδες εφοδιασμού για τα βιολογικής βάσης προϊόντα στις αγροτικές και παράκτιες περιοχές, με σκοπό τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στη γεωργία, τη δασοκομία και την υδατοκαλλιέργεια· ζητεί, για τον σκοπό αυτό, να διαθέσει η ΕΕ χρηματοδότηση για την ανάπτυξη της υπαίθρου, και αυτό να γίνει κατά τρόπο που θα περιορίζει αντί να αυξάνει τη βλάβη στο περιβάλλον και την απώλεια βιοποικιλότητας·

    32.

    ζητεί στοχευμένες και συγκεκριμένες παρεμβάσεις προκειμένου να περιοριστεί η περιπλοκότητα και η μεγάλη διάρκεια των γραφειοκρατικών διαδικασιών αδειοδότησης, που καθιστούν πολύπλοκες τις διαδικασίες ανάπτυξης των βιοδιυλιστηρίων και ενδεχομένως θα ενίσχυαν τον κίνδυνο μεταφοράς καινοτόμων και πρωτοποριακών τεχνολογιών εκτός ΕΕ·

    33.

    εγκρίνει την αξιοποίηση της σύμπραξης δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και, αντλώντας τα κατάλληλα διδάγματα από τα προβλήματα που ανέκυψαν σε παλαιότερες εφαρμογές του ίδιου σχεδίου σε άλλους τομείς· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διαθέσει επαρκείς πόρους για την ανάπτυξη και τη διεύρυνση της σύμπραξης αυτής, με την πεποίθηση ότι πρόκειται για ένα βασικό μέσο που θα επιτρέψει τη δημιουργία νέων αλυσίδων αξίας, θα ενισχύσει τους υπάρχοντες κλάδους·

    34.

    συμφωνεί με την ανάγκη για μια πολυεπίπεδη προσέγγιση και ζητεί να δοθεί αυξημένη προσοχή στην περιφερειακή και τοπική διάσταση της βιοοικονομίας και σε πρωτοβουλίες «από τη βάση προς την κορυφή»· χαιρετίζει το γεγονός ότι δημιουργούνται πλατφόρμες για τη βιοοικονομία σε περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες θα είναι σε θέση να μετρήσουν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στον τομέα και θα επιτρέπουν την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών, ικανών να επιφέρουν εξισορρόπηση του βαθμού ανάπτυξης της βιοοικονομίας στην ΕΕ· καλεί, επίσης, την Επιτροπή να συμπεριλάβει, μεταξύ άλλων, και εμπειρογνώμονες από τον τομέα και από όλους τους σχετικούς επιστημονικούς κλάδους, καθώς και εκπροσώπους των καταναλωτών και των πολιτών· επισημαίνει ότι οι περιφερειακές οικονομίες καλούνται να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στην επίτευξη έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης·

    35.

    πιστεύει ότι οι πρωτοβουλίες από τη βάση προς τα άνω είναι σημαντικές για τη δημιουργία μιας κοινωνίας βασισμένης στη βιοοικονομία, καθώς και ότι είναι ύψιστης σημασίας η προσέγγιση με άξονα τις επιχειρήσεις και τη ζήτηση να συνδυάζεται με μια προσέγγιση με άξονα την εκάστοτε κυβέρνηση· πιστεύει ότι θα πρέπει να εξασφαλίζονται κατάλληλες δυνατότητες για τις περιφερειακές πρωτοβουλίες· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει αυτά τα δίκτυα και τις συμπράξεις με σκοπό την περαιτέρω ανταλλαγή πείρας·

    Ενίσχυση των αγορών και ανταγωνιστικότητα

    36.

    καλεί την Επιτροπή να κατευθύνει τη χρηματοδοτική στήριξη στον τομέα της καινοτομίας, σύμφωνα με την Ένωση για την καινοτομία, συμπεριλαμβανομένων των προτεραιοτήτων του προγράμματος «Ορίζοντας 2020», προωθώντας την προετοιμασία των αποτελεσμάτων της έρευνας για την εφαρμογή τους στην αγορά, και τη γεφύρωση της καλούμενης «κοιλάδας του θανάτου» όσον αφορά τον τομέα της έρευνας στην Ευρώπη·

    37.

    θεωρεί ότι υπάρχουν μια σειρά από εξαιρετικά μέσα (δημόσιες συμβάσεις, φορολογικά κίνητρα, συστήματα πιστοποίησης και ειδικής επισήμανσης) που είναι σε θέση να εξασφαλίσουν επαρκή παροχή βιώσιμων και υψηλής ποιότητας προϊόντων βιολογικής προέλευσης, καθώς και συστήματα παραγωγής που χρησιμοποιούν αποδοτικά τους πόρους· θεωρεί ότι απαιτείται αναθεώρηση της ισχύουσας νομοθεσίας· καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει κριτήρια βιωσιμότητας για τη χρήση βιομάζας στα οποία πρέπει επίσης να βασίζονται και εργαλεία δημιουργίας αγοράς·

    38.

    τονίζει ότι η βιοοικονομία, η οποία βασίζεται στην παραγωγή ενέργειας από την εκμετάλλευση βιολογικών πόρων αντί για την παραγωγή ενέργειας από την εκμετάλλευση ορυκτών πηγών, πρέπει να αναπτύσσεται με γνώμονα ένα στέρεο πολιτικό πλαίσιο που να λαμβάνει υπόψη, εκτός από την οικονομική βιωσιμότητα, και παράγοντες κοινωνικής και οικολογικής βιωσιμότητας·

    39.

    θεωρεί ότι η συμμετοχή και η ενημέρωση των καταναλωτών για την επιλογή βιολογικών προϊόντων και υπηρεσιών είναι θεμελιώδους σημασίας· ελπίζει, στο πλαίσιο αυτό, να αναπτυχθεί βάσει επαρκών κριτηρίων βιωσιμότητας η τυποποίηση της εν λόγω παραγωγής στην ΕΕ, θεωρώντας ότι αποτελεί μέσο προώθησης μιας κερδοφόρας αγοράς για τα προϊόντα αυτά·

    40.

    θεωρεί ότι η διάρκεια ζωής ενός προϊόντος βιολογικής προέλευσης δεν μπορεί να συντομεύεται με τεχνητό τρόπο· το προϊόν θα πρέπει να παράγεται με γνώμονα τη μέγιστη δυνατή διάρκεια ζωής·

    41.

    επισημαίνει ότι η βιοοικονομία θα συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη των αγροτικών και παράκτιων περιοχών· εκτιμά ότι η συνέργεια και η στενή συνεργασία σε όλη την αξιακή αλυσίδα, όπως μεταξύ των τοπικών παραγωγών γεωργικών πρώτων υλών και των βιοδιυλιστηρίων, μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και στην αύξηση της κερδοφορίας των εν λόγω περιοχών· επισημαίνει την ανάγκη ανάπτυξης μακροπρόθεσμης στρατηγικής στον τομέα της βιολογικής οικονομίας, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ανάγκη προστασίας της διατροφικής ασφάλειας·

    42.

    κρίνει απαραίτητο οι βιολογικές και βιοτεχνολογικές διεργασίες που αναπτύσσονται να μπορέσουν να βρουν εφαρμογή στην αξιοποίηση των βιολογικών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που προέρχονται από απόβλητα και καλλιέργειες μη διατροφικών ειδών, καθώς και στη χρήση στοιχείων των υφιστάμενων γεωργικών και δασοκομικών τομέων·

    43.

    πιστεύει ότι μια από τις κατευθυντήριες αρχές της βιοοικονομίας είναι να ενισχύσει την απόδοση των πόρων και να μειώσει την εξάρτηση από εισαγόμενες πρώτες ύλες και ενέργεια καθώς και από μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· τονίζει τη σημασία του δασοκομικού τομέα και άλλων βιομηχανικών τομέων βιολογικής βάσης, θεωρεί δε ότι οι ανανεώσιμες φυσικές πηγές και πρώτες ύλες ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα, όπως το ξύλο και οι ίνες ξύλου, μπορούν να αντικαταστήσουν τις μη ανανεώσιμες ορυκτές πρώτες ύλες· επισημαίνει ότι η βιοοικονομική βιομηχανία παράγει προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως χημικές ουσίες, φάρμακα, πλαστικά και άλλα καινοτόμα νέα υλικά, και δημιουργεί θέσεις εργασίας· τονίζει το δυναμικό βιοτεχνολογιών που βασίζονται σε θαλάσσιους πόρους·

    44.

    καλεί την Επιτροπή να προωθήσει μέτρα για την αύξηση των δυνατοτήτων παραγωγής ζωοτροφών με βιώσιμο τρόπο, καλύτερη κινητοποίηση των εν λόγω ζωοτροφών, συλλογή των βιοαποδομούμενων αποβλήτων — την αποφυγή των μακρινών μετακινήσεων — και διασφάλιση ότι η χρήση βιομάζας θα παραμείνει εντός οικολογικών ορίων και δεν μειώνει τους συλλέκτες άνθρακα· εν προκειμένω, κρίνει ότι επείγει ο καθορισμός κριτηρίων βιωσιμότητας με σκοπό την ενεργειακή χρήση της βιομάζας για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας βιομάζας για αποδοτικότερους ως προς τη χρήση πόρων σκοπούς, φροντίζοντας ώστε τα κίνητρα για τη μετατροπή της βιομάζας σε ενέργεια να μη δημιουργούν στρεβλώσεις στην αγορά και να μην περιορίζουν τη διαθεσιμότητά της για τους παραγωγούς·

    45.

    θεωρεί σημαντικό να γίνονται επενδύσεις στις βιοοικονομικές αλυσίδες εφοδιασμού, ώστε να διασφαλίζεται η διαθεσιμότητα πρώτων υλών· πιστεύει ότι οι βιοοικονομικές στρατηγικές πρέπει να ενθαρρύνουν όχι μόνο την αποδοτικότερη χρήση των οικιακών και δημοτικών αποβλήτων αλλά και την ανάκτηση γεωργικών και δασοκομικών παραπροϊόντων· ζητεί να εκπονηθεί καλύτερη και αποτελεσματικότερη νομοθεσία, η οποία θα παρέχει ασφάλεια δικαίου και σθεναρή στήριξη στη βιώσιμη χρήση των βιοιοικονομικών πόρων και στην αξιοποίηση των πρώτων υλών, η δε πολιτική να βασίζεται από κάθε άποψη σε μια ευέλικτη και μακροπρόθεσμη προσέγγιση που θα προωθεί τις επενδύσεις·

    46.

    θεωρεί ότι, σύμφωνα με τη νέα στρατηγική για την ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική, η βιοοικονομία μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της διαδικασίας αποβιομηχάνισης που πλήττει σήμερα την Ευρώπη και να αντιστρέψει την πορεία μέσα από νέες στρατηγικές που θα τονώνουν την αγορά και θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα του εδαφικού συστήματος·

    47.

    παροτρύνει την Επιτροπή να ορίσει τις επιζήμιες για το περιβάλλον επιδοτήσεις ως το αποτέλεσμα μιας κυβερνητικής δράσης που προσδίδει πλεονέκτημα σε καταναλωτές ή παραγωγούς, προκειμένου να συμπληρώσουν το εισόδημά τους ή να μειώσουν το κόστος, πλην όμως, κατ’ αυτόν τον τρόπο, εισάγονται διακρίσεις εις βάρος των ορθών περιβαλλοντικών πρακτικών (3)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν, χωρίς καθυστέρηση, συγκεκριμένα σχέδια έως το 2014, βάσει του εν λόγω ορισμού για τη σταδιακή κατάργηση, έως το 2020, όλων των επιζήμιων για το περιβάλλον επιδοτήσεων, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων που παρέχουν κίνητρα για μη αποδοτική χρήση ανανεώσιμων πόρων και των επιδοτήσεων των ορυκτών καυσίμων, και να υποβάλλουν εκθέσεις για την πρόοδο που επιτυγχάνεται μέσω των εθνικών μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων· στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι επιδοτήσεις που χορηγούνται για τη χρήση των βιοϋλικών για ενεργειακούς σκοπούς ήδη υπονομεύουν τους στόχους αποδοτικότητας των πόρων·

    48.

    επισημαίνει με ανησυχία ότι η αυξανόμενη ζήτηση για βιομάζα, ιδίως ξύλο, μπορεί να πυροδοτήσει εκτεταμένη αποδάσωση στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου δεν υπολογίζονται σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Κιότο· επισημαίνει ότι μολονότι αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην ποιότητα του έδαφος, τους υδάτινους κύκλους και τη βιοποικιλότητα, αυξάνει την πίεση προς τις παγκόσμιες συμφωνίες όπως η σύμβαση για τη βιολογική ποικιλία (CBD) και το συνεργατικό πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών και τη μείωση των εκπομπών από την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών στις αναπτυσσόμενες χώρες (REDD)· εκφράζει επίσης τον φόβο ότι, δεδομένου ότι τα συστήματα διαχείρισης της γης είναι αδύναμα σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, η αυξανόμενη ζήτηση προϊόντων ξυλείας θα μπορούσε να πυροδοτήσει την παράνομη υλοτομία και να αποδυναμώσει τις Εθελοντικές Συμφωνίες Εταιρικής Σχέσης που λειτουργούν στο πλαίσιο της Επιβολής της Δασικής Νομοθεσίας, της Διακυβέρνησης και του Εμπορίου (FLEGT)·

    49.

    υπογραμμίζει ότι η μετάβαση σε μια βιοοικονομία θα διευκολύνει την περαιτέρω ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων της διάσκεψης Ρίο+20 στις πολιτικές της ΕΕ· θεωρεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να στηρίξει πιο ενεργά τις πρωτοβουλίες που ενθαρρύνουν τη μετάβαση, σε διεθνές επίπεδο, σε μια πράσινη οικονομία χωρίς αποκλεισμούς·

    50.

    καλεί την ΕΕ να γίνει κέντρο έρευνας και καινοτομίας στη διεθνή σκηνή της βιοοικονομικής έρευνας· διαπιστώνει ότι η ανάπτυξη νέων προϊόντων, νέων διεργασιών και νέων υπηρεσιών με βάση τις ανανεώσιμες πηγές θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και θα της δώσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο·

    51.

    κρίνει ότι είναι ζωτικής σημασίας να αναπτυχθούν διεθνή νομικώς δεσμευτικά πρότυπα βιωσιμότητας για όλους τους τομείς χρήσεων της βιομάζας, καθώς και δεσμευτικά κριτήρια βιώσιμης διαχείρισης των δασών· προτρέπει την ΕΕ να επιδιώξει τη σύναψη πολυμερών συμφωνιών και να παράσχει, ιδίως για τις ΛΑΧ, συναφή θεσμική και τεχνική στήριξη για την εξασφάλιση βιώσιμων χρήσεων της βιομάζας·

    52.

    θεωρεί ότι το μοντέλο της βιοοικονομίας που θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής θα οδηγήσει στην επίλυση των συγκυριακών προβλημάτων και, μακροπρόθεσμα, θα μπορέσει να οδηγήσει σε πιο βιώσιμα και αποτελεσματικά μοντέλα παραγωγής, κατανάλωσης, ανάπτυξης και τρόπου ζωής, ενεργοποιώντας εκ νέου τη διαδικασία ευρωπαϊκής ανάπτυξης χάρη σε ένα νέο τρόπο συνδυασμού της οικονομίας, του περιβάλλοντος και της κοινωνικής ποιότητας·

    ο

    ο ο

    53.

    αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.


    (1)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0223.

    (2)  ΕΕ C 51 Ε της 22.2.2013, σ. 21.

    (3)  Προσαρμόστηκε από ΟΟΣΑ (1998 και 2005) σε IEΠΠ κ.α. 2007, βλέπε http://ec.europa.eu/environment/enveco/taxation/index.htm


    Top