EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52006AE1362

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με κοινοτικό σχέδιο δράσης για τα δάση COM(2006) 302 τελικό

ΕΕ C 324 της 30.12.2006, p. 29–33 (ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, NL, PL, PT, SK, SL, FI, SV)

30.12.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 324/29


Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με κοινοτικό σχέδιο δράσης για τα δάση

COM(2006) 302 τελικό

(2006/C 324/14)

Στις 19 Ιουλίου 2006, και σύμφωνα με το άρθρο 262 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την ανωτέρω πρόταση.

Στις 4 Ιουλίου 2006, το Προεδρείο της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής ανέθεσε στο ειδικευμένο τμήμα «Γεωργία, αγροτική ανάπτυξη και περιβάλλον» την προετοιμασία των σχετικών εργασιών.

Δεδομένου του επείγοντος χαρακτήρα των εργασιών, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή όρισε, κατά την 430ή σύνοδο ολομέλειάς της τής 26ης Οκτωβρίου 2006, γενικό εισηγητή τον κ. Wilms και υιοθέτησε ομόφωνα την ακόλουθη γνωμοδότηση:

1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1

Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι πρέπει να καταρτιστεί ένα σχέδιο δράσης για τη δασοκομία που να είναι βιώσιμο και ισόρροπο από οικονομική, οικολογική και κοινωνική άποψη. Το ίδιο ισχύει και για την πρακτική εφαρμογή των κύριων λειτουργιών του.

1.2

Η ΕΟΚΕ είναι της γνώμης ότι ο αριθμός των στόχων πρέπει να αυξηθεί από 4 σε 5, ήτοι να προστεθεί ο στόχος «προώθηση του δάσους ως χώρου εργασίας». Ο στόχος αυτός θα πρέπει να περιλαμβάνει πτυχές όπως «η διασφάλιση και επέκταση των επαγγελματικών προσόντων των εργαζόμενων στον τομέα της δασοκομίας» και «η ενίσχυση και διαφύλαξη των αγροτικών περιοχών».

1.3

Η ΕΟΚΕ προτείνει, όταν θα εξετάζεται το δάσος ως χώρος εργασίας, να ληφθεί υπόψη το ζήτημα της διασφάλισης και επέκτασης των επαγγελματικών προσόντων των εργαζόμενων του τομέα. Πρόκειται για μία λογική πρόταση δεδομένου ότι, σε τελική ανάλυση, είναι οι εργαζόμενοι στις δασικές επιχειρήσεις, στα Υπουργεία και στις διοικητικές υπηρεσίες των κρατών μελών που θα κληθούν να θέσουν σε εφαρμογή το σχέδιο δράσης στις αγροτικές περιοχές από κοινού με τους ιδιοκτήτες δασών.

1.4

Κατά την ΕΟΚΕ η ενίσχυση και διαφύλαξη των αγροτικών περιοχών αποτελεί σημαντικό παράγοντα ο οποίος θα επιτρέψει να διασφαλιστεί ότι το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα δάση θα εφαρμοστεί με επιτυχία στους επιμέρους τόπους των κρατών μελών. Το κεφάλαιο του σχεδίου δράσης που αφορά τις αγροτικές περιοχές διασφαλίζει με ενεργό τρόπο ότι οι περιοχές αυτές της Ευρώπης θα έχουν ένα μέλλον και ότι δεν θα 'ατροφήσουν', ούτε θα μετατραπούν σε εγκαταλελειμμένες, από οικολογική και κοινωνική άποψη, εκτάσεις.

1.5

Η ΕΟΚΕ αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στο γεγονός ότι το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα δάση αποτελεί ένα απόλυτα αξιόπιστο σχέδιο και όχι μία απλή δήλωση προθέσεων. Η αξιοπιστία αποτελεί το κλειδί που θα επιτρέψει να γίνει δεκτό και πιστευτό το εν λόγω σχέδιο δράσης.

2.   Εισαγωγή

2.1

Καταρτίζοντας το κοινοτικό σχέδιο δράσης για τα δάση, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη διατύπωσαν ένα κοινό όραμα για τη δασοκομία και για το ρόλο που διαδραματίζουν τα δάση και η διαχείρισή τους στην σύγχρονη κοινωνία:

2.2

Τα δάση στην υπηρεσία της κοινωνίας: μακροπρόθεσμη πολυλειτουργική δασοκομία η οποία καλύπτει τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες της κοινωνίας και εξασφαλίζει βιοτικούς πόρους στο δασικό περιβάλλον.

2.3

Η πολυλειτουργική δασοκομία προσφέρει οικονομικά, οικολογικά, κοινοτικά και πολιτισμικά πλεονεκτήματα. Παρέχει ανανεώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον πρώτες ύλες και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση και την ευημερία στην Ευρώπη, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές. Τα δάση συμβάλλουν στην ποιότητα ζωής διότι διασφαλίζουν ένα ευχάριστο πλαίσιο διαβίωσης, προσφέρουν ευκαιρίες αναψυχής και ψυχαγωγίας και ταυτόχρονα ενσαρκώνουν τις αξίες της διαφύλαξης και της οικολογίας. Η πνευματική και πολιτισμική κληρονομιά που αντιπροσωπεύουν τα δάση πρέπει να προστατευτεί.

2.4

Με βάση τα πιο πάνω, το σχέδιο δράσης επιδιώκει τέσσερις στόχους:

την βελτίωση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας·

την βελτίωση και προστασία του περιβάλλοντος·

την συμβολή στην ποιότητα ζωής·

την προώθηση του συντονισμού και της επικοινωνίας.

2.5

Το πενταετές σχέδιο δράσης (2007-2011) συνίσταται από μία σειρά καθοριστικών δράσεων που η Επιτροπή επιθυμεί να θέσει σε εφαρμογή σε συνεργασία με τα κράτη μέλη. Περιλαμβάνει επίσης πρόσθετες δράσεις οι οποίες μπορούν να τεθούν σε εφαρμογή από τα κράτη μέλη σύμφωνα με τις επιμέρους συνθήκες και τις εθνικές προτεραιότητες, με την βοήθεια των υφιστάμενων κοινοτικών μέσων. Η εφαρμογή των τελευταίων αυτών δράσεων πιθανόν να καταστήσει απαραίτητη τη θέσπιση εθνικών μέσων.

2.6

Ενόψει της πρακτικής θέσης σε εφαρμογή του κοινοτικού σχεδίου δράσης για τα δάση, είναι απαραίτητο να θεσπιστεί ένα διαφανές πλαίσιο για τα μέτρα και τις αποφάσεις που θα λαμβάνονται σχετικά στο κοινοτικό και εθνικό επίπεδο.

2.7

Το σχέδιο δράσης πρέπει επίσης να συμβάλλει στην ενημέρωση και στην περαιτέρω ανάπτυξη στοχοθετημένων δράσεων στον εν λόγω τομέα πολιτικής, οι οποίες να συμπληρώνουν τα κοινοτικά μέτρα και τις εθνικές πολιτικές για τα δάση.

2.8

Στόχοι του κοινοτικού σχεδίου δράσης για τα δάση είναι η προστασία, η ενίσχυση και η επέκταση της οικονομικής, οικολογικής και κοινωνικής (βιώσιμης) διαχείρισης των δασικών πόρων καθώς και του πολυλειτουργικού ρόλου των δασών.

2.9

Η αρχή στην οποία βασίζεται είναι η κατάρτιση συγκρίσιμων εθνικών προγραμμάτων για τα δάση, τα οποία να χρησιμεύουν ως δεσμευτικό πλαίσιο για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων και την τήρηση των κανόνων που προβλέπονται διεθνώς στον τομέα αυτό. Η αυξανόμενη σημασία των διεθνών και των διατομεακών θεμάτων στο πλαίσιο των σχετικών πολιτικών, όπως είναι η χρήση του ξύλου ως ενεργειακή πηγή, απαιτεί μεγαλύτερη συνοχή, ενημέρωση και συντονισμό.

2.10

Ενώπιον της μεγάλης ποικιλίας οικολογικών, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτισμικών στοιχείων και των διαφόρων μορφών ιδιοκτησίας δασών που υφίστανται στην ΕΕ, η ΕΟΚΕ φρονεί ότι το σχέδιο δράσης πρέπει να λάβει υπόψη την ανάγκη να καθιερωθούν ειδικά κίνητρα για τις περιφέρειες καθώς και να ληφθούν μέτρα για τους διάφορους τύπους διαχείρισης των δασικών πόρων και καθεστώτων ιδιοκτησίας. Το σχέδιο δράσης αναδεικνύει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι ιδιοκτήτες δασών, οι υπάλληλοι των υπηρεσιών διαχείρισης των δασικών πόρων, καθώς και οι ίδιες οι αγροτικές περιοχές στη βιώσιμη διαχείριση των δασικών πόρων της ΕΕ.

2.11

Η ΕΟΚΕ συνιστά στην Επιτροπή να λάβει υπόψη τους ακόλουθους πέντε στόχους στο κοινοτικό στάδιο δράσης για τα δάση:

τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας

τη βελτίωση και την προστασία του περιβάλλοντος

τη βελτίωση της ποιότητας ζωής μέσω μιας βιώσιμης διαχείρισης των δασικών πόρων

την ενίσχυση του συντονισμού και της επικοινωνίας

την προώθηση του δασικού περιβάλλοντος ως χώρου εργασίας.

3.   Δράσεις

3.1   «Βελτίωση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας»

3.1.1

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι στο πλαίσιο αυτού του στόχου πρέπει να εξεταστούν τα άλλα δασικά προϊόντα πλην του ξύλου, όπως είναι η παροχή πόσιμου ύδατος υψηλής ποιότητας ή η σχέση μεταξύ διοξειδίου του άνθρακα και εμπορίας εκπομπών.

3.1.2   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 2: Ενθάρρυνση της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του δασικού τομέα»:

3.1.2.1

Εκτός από την ενθάρρυνση της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης, ο τομέας των δασών θα μπορούσε να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά του και μέσω γενικών ανταλλαγών γνώσεων και της διάδοσης των αποτελεσμάτων του τομέα της έρευνας και της τεχνολογίας μεταξύ των ερευνητικών κέντρων της Ευρώπης.

3.1.2.2

Για να βελτιωθεί η γενική ανταγωνιστικότητα του τομέα των δασών, το σχέδιο δράσης πρέπει να διευκρινίζει με τρόπο επιστημονικό και σε συνεργασία με τα επιμέρους κράτη μέλη, πόσοι υπάλληλοι με τα απαιτούμενα προσόντα είναι απαραίτητοι στα κράτη μέλη για την οικονομικά βιώσιμη διαχείριση των δασικών πόρων σύμφωνα με τους εθνικούς νόμους και κανόνες.

3.1.3   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 3: Ανταλλαγή και αξιολόγηση εμπειριών για την αποτίμηση και εμπορία δασικών προϊόντων και υπηρεσιών εκτός ξυλείας»:

3.1.3.1

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι στον ιδιοκτήτη δασών δεν πρέπει να χορηγούνται αντισταθμίσεις με τη μορφή επιδοτήσεων για δασικά προϊόντα και υπηρεσίες που σήμερα δεν μπορούν να διατεθούν στην αγορά. Οι πληρωμές που αφορούν τις υπηρεσίες πρέπει να γίνονται απευθείας στον ιδιοκτήτη δασών από τους μεμονωμένους χρήστες και δικαιούχους.

3.1.3.2

Η ΕΟΚΕ συνιστά στην Επιτροπή να προτείνει στη Μόνιμη Δασική Επιτροπή (ΜΔΕ) να συστήσει μια ειδική ομάδα εργασίας η οποία να διαπιστώσει και να απογράψει τις δραστηριότητες και εμπειρίες που υφίστανται στα επιμέρους κράτη μέλη σε ό,τι αφορά τις περαιτέρω δυνατότητες εμπορίας δασικών προϊόντων και υπηρεσιών. Όλοι οι ιδιοκτήτες δασών καθώς επίσης και τα κράτη μέλη θα επωφεληθούν από την ανταλλαγή αυτή στοιχείων.

3.1.4   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 4: Προώθηση της χρήσης δασικής βιομάζας για την παραγωγή ενέργειας»:

3.1.4.1

Κατά την επεξεργασία υπολειμμάτων υλοτομίας με σκοπό την παραγωγή ενέργειας πρέπει να διασφαλίζεται ότι η χρήση αυτή δεν οδηγεί σε υποβάθμιση της ποιότητας του εδάφους και, κατ' επέκταση, σε περιορισμό της βιοποικιλότητας.

3.1.4.2

Κατά την επεξεργασία των υπολειμμάτων υλοτομίας με χημικά μέσα με σκοπό την παραγωγή ενέργειας, πρέπει να διασφαλίζεται ότι κατά την διαδικασία της καύσης δεν εκλύονται επικίνδυνα κατάλοιπα στον αέρα και το έδαφος.

3.1.4.3

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι οι ευρωπαϊκές αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται με βάση τα αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών που καταδεικνύουν ποια κράτη μέλη χρησιμοποιούν το ξύλο ως πηγή ενέργειας και με ποιο τρόπο καθώς και σε ποια κράτη μέλη το ξύλο αξιοποιείται κατά τρόπο βιώσιμο. Μόνον στις αναπτυσσόμενες χώρες, το 50 % του ξύλου που καταναλώνεται χρησιμοποιείται ως μη ανανεώσιμο καύσιμο (πηγή ενέργειας) δίχως αντίστοιχη προστιθέμενη αξία. Αυτό δεν πρέπει να επιτραπεί να συμβεί στα κράτη μέλη της ΕΕ· είναι ένα ενδεχόμενο που πρέπει να αποκλειστεί. Η στρατηγική επιλογή που θα αποδειχθεί η πλέον συμφέρουσα από οικολογική, οικονομική και κοινωνική άποψη στον τομέα της ευρωπαϊκής παραγωγής ενέργειας από ξύλο πρέπει να αξιολογηθεί με βάση μία μακροπρόθεσμη προοπτική και να τεθεί σε εφαρμογή.

3.1.4.4

Πριν αποφασιστεί η χρήση ενός γενετικά τροποποιημένου σπόρου ή φυτού στην δασοκομία πρέπει να διασφαλιστεί ότι είναι οικολογικά αποδεκτό.

3.1.5   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 5: Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ ιδιοκτητών δασών και διεύρυνση της εκπαίδευσης και κατάρτισης στη δασοκομία»:

3.1.5.1

Πρέπει να ενθαρρυνθεί η συνεργασία όχι μόνον με τους ιδιοκτήτες δασών αλλά και με τους εργαζόμενους του τομέα των δασών. Σε ό,τι αφορά την εν λόγω «βασική ενέργεια», οι δασοκόμοι και τα μέσα διοικητικά στελέχη στις αγροτικές περιοχές έχουν ειδικό ρόλο να διαδραματίσουν ως σύνδεσμοι μεταξύ των ιδιοκτητών δασών και της βιομηχανίας. Ο ρόλος αυτός θα πρέπει να διατηρηθεί και να προωθηθεί μέσω των κατάλληλων διαρθρώσεων. Η αξιοποίηση των πόρων ξυλείας και της διαχείρισης των δασών εξαρτάται από το κατά πόσον υφίσταται εξειδικευμένο προσωπικό διαχείρισης στους αντίστοιχους τόπους.

3.1.5.2

Με βάση τα πιο πάνω, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να προωθήσουν την επαγγελματική κατάρτιση και επιμόρφωση των ιδιοκτητών δασών, του προσωπικού των δασικών υπηρεσιών, καθώς και των εργαζομένων στα δάση και στις δασικές επιχειρήσεις. Τα κράτη μέλη πρέπει να ενθαρρύνουν, όχι μόνον της ενώσεις ιδιοκτητών δασών, αλλά και τις επαγγελματικές οργανώσεις των εργαζομένων του τομέα μέσω της σύστασης υπηρεσιών παροχής συμβουλών. Η ενθάρρυνση αυτή αποτελεί συστατικό στοιχείο της βιώσιμης (κοινωνικής) ανάπτυξης, την οποία το περιβάλλον των αγροτικών περιοχών έχει ιδιαίτερα ανάγκη.

3.1.5.3

Για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και η οικονομική βιωσιμότητα της δασοκομίας, τα κράτη μέλη μπορούν επίσης, ως μέρος των προτεραιοτήτων τους, να προβούν στα εξής:

να υποστηρίξουν την ανάπτυξη επαγγελματικών οργανώσεων

να προαγάγουν, κατ' επέκταση, την συμμετοχή των επαγγελματικών ενώσεων του τομέα στις αποφάσεις που λαμβάνονται στο πλαίσιο των πολιτικών για τα δάση

να προωθήσουν τις μεμονωμένες περιγραφές καθηκόντων του τομέα των δασών με βάση το κοινοτικό σχέδιο δράσης

να υποστηρίξουν την εκούσια πιστοποίηση του τομέα των δασών με βάση αναγνωρισμένα συστήματα.

3.2   «Βελτίωση και προστασία του περιβάλλοντος»

3.2.1

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η συντήρηση, η προστασία και η επέκταση της οικολογικής βιωσιμότητας στον τομέα των δασών, καθώς επίσης και η διαφύλαξη αποτελούν ουσιαστικά στοιχεία για την επίτευξη του στόχου αυτού της Επιτροπής.

3.2.2

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η εκούσια πιστοποίηση των δασικών επιχειρήσεων με βάση αναγνωρισμένα συστήματα πιστοποίησης συμβάλλει ιδιαίτερα στη διασφάλιση, προαγωγή και επέκταση της βιωσιμότητας.

3.2.3   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 8: Δημιουργία ευρωπαϊκού συστήματος παρακολούθησης των δασών»:

3.2.3.1

Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την ιδέα της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού συστήματος παρακολούθησης των δασών. Είναι σκόπιμο να υπάρχει ένας κατάλογος των διεθνών οργανώσεων του τομέα που θα συμβάλουν στην «ενέργεια» ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα παραλειφθούν σημαντικοί φορείς και καίριοι εμπειρογνώμονες.

3.2.3.2

Ένα Ευρωπαϊκό Κέντρο Δεδομένων για τα Δάση πρέπει να παρουσιάζει τα συγκεντρωμένα και επιστημονικά αξιολογημένα δεδομένα στο ευρύτερο κοινό, τηρώντας την ισχύουσα νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων, και να τα διαθέτει όποτε είναι απαραίτητο.

3.2.4   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 9: Βελτίωση της προστασίας των δασών στην ΕΕ»:

3.2.4.1

Η κύρια βάση στην οποία στηρίζεται η τρέχουσα ενημέρωση σχετικά με την κατάσταση των δασών είναι οι ετήσιες εκθέσεις για τα δάση τις οποίες καταρτίζουν και δημοσιεύουν τα επιμέρους κράτη μέλη. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η κατάρτιση των μεμονωμένων εκθέσεων πρέπει να προωθείται μέσω του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ ) και του μέσου Life+.

3.2.4.2

Η μετάβαση από τις καλλιέργειες αποκλειστικής χρήσης, οι οποίες είναι ευαίσθητες στη φωτιά, στις μεικτές δασοσυστάδες, για λόγους πυρασφάλειας, πρέπει να χρησιμοποιηθεί και να προαχθεί εντατικότερα.

3.3

Σε ό,τι αφορά τον τρίτο στόχο του σχεδίου δράσης που προτείνει η Επιτροπή («Συμβολή στην ποιότητα ζωής»), η ΕΟΚΕ προτείνει να διατυπωθεί ως εξής: «Βελτίωση της ποιότητας ζωής μέσω της βιώσιμης διαχείρισης των δασών».

3.3.1

Στην ανακοίνωσή της, η Επιτροπή αναφέρει ότι τα κράτη μέλη κράτη μέλη «έχουν τη δυνατότητα να ενθαρρύνουν επενδύσεις, οι οποίες επαυξάνουν την αξία των δασών για το κοινό». Η ΕΟΚΕ είναι της γνώμης ότι το ΕΓΤΑΑ πρέπει επίσης να υποστηρίζει την διαφύλαξη και ενίσχυση των αγροτικών περιοχών, δεδομένου ότι στις περιοχές αυτές τα δάση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο.

3.3.2   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 10: Ενθάρρυνση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και πληροφόρησης»:

3.3.2.1

Η προώθηση μέτρων κατάρτισης και ενημέρωσης δεν πρέπει να περιοριστεί στον τομέα του περιβάλλοντος· πρέπει να υποστηριχθούν επίσης και στον κοινωνικό τομέα. Οι δύο τομείς επικαλύπτονται, για παράδειγμα η κοινωνική ευθύνη των διδασκόντων ή η πολιτιστική διάσταση απαιτούν να έχει προηγηθεί η μέγιστη δυνατή κατάρτιση και ενημέρωση σε ό,τι αφορά τον κοινωνικό τομέα.

3.3.3   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 12: Διεύρυνση του δυναμικού των αστικών και περιαστικών δασών»:

3.3.3.1

Οι εκτάσεις που καλύπτονται από δάση μειώνονται σαφώς στις αστικές περιοχές και τα πολεοδομικά συγκροτήματα όλων των κρατών μελών. Οι δασικές εκτάσεις βρίσκονται σε κίνδυνο τόσο επειδή έχουν αυξηθεί οι ζημίες που οφείλονται στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, όσο και επειδή έχουν αναπτυχθεί δραστηριότητες αποψίλωσης. Σπάνια υπάρχουν διαθέσιμα εδάφη στην ίδια περιοχή για την αντιστάθμιση των εδαφών που αχρηστεύονται κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει ζήτηση γαιών μεγαλύτερη από το μέσο όρο για την κατασκευή κατοικιών ή την εγκατάσταση βιομηχανιών και για την συνεχή επέκταση των υποδομών. Η επέκταση των οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων και των αεροδρομίων ενισχύει σημαντικά την τάση αυτή.

3.4   «Προώθηση του συντονισμού και της επικοινωνίας»

3.4.1   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 13: Ενίσχυση του ρόλου της Μόνιμης Δασικής Επιτροπής»:

3.4.1.1

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι κατά την εφαρμογή του σχεδίου δράσης, πρέπει να διοργανώνονται κοινές συνεδριάσεις οι οποίες να επιτρέπουν σε όλες τις ενώσεις και τους παράγοντες της βιώσιμης διαχείρισης των δασών στην Ευρώπη να συναντώνται και να εκπροσωπούν τους αντίστοιχους τομείς. Το ίδιο ισχύει και σε ό,τι αφορά τη σύσταση ειδικών ομάδων εργασίας. Τα μέτρα αυτά θα διασφαλίσουν ότι το σχέδιο δράσης θα γίνει δεκτό και θα υποστηριχθεί από πολλούς παράγοντες του τομέα της διαχείρισης των δασών.

3.4.2   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 16: Ενίσχυση της εικόνας της ΕΕ στις διεθνείς δραστηριότητες για τα δάση»:

3.4.2.1

Ένα πιθανό μέτρο περιορισμού της αποψίλωσης θα μπορούσε να είναι η θέσπιση νομοθεσίας για την προστασία των παρθένων δασών, η οποία να ορίζει μεταξύ άλλων τις νομικές προϋποθέσεις που πρέπει να ισχύουν στην ΕΕ για την εισαγωγή, επεξεργασία και χρήση ξυλείας προερχόμενης από τροπικά και παρθένα δάση. Η Επιτροπή πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο ανάληψης μίας νομικής πρωτοβουλίας στο κατάλληλο επίπεδο και να επιτύχει την υιοθέτηση ενός ευρωπαϊκού νόμου για την προστασία των παρθένων δασών έως το 2012. Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να επισημάνει ότι η τρέχουσα διαδικασία που προβλέπεται για την επιβολή της δασικής νομοθεσίας, τη διακυβέρνηση και το εμπόριο (FLEGT) μπορεί να αποτελέσει ένα μέσο που θα επιτρέψει την καταπολέμηση της αποψίλωσης σε διεθνή κλίμακα και την υποβάθμιση των παρθένων δασών. Η νομοθεσία FLEGT πρέπει να λειτουργεί ως ένα σύστημα πρόληψης της εισαγωγής παράνομα υλοτομημένης ξυλείας στις αγορές και την βιομηχανία επεξεργασίας της ΕΕ.

3.4.3   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 18: Βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και της επικοινωνίας»:

3.4.3.1

Για να επιτευχθεί ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, πρέπει όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να συμμετέχουν στη σχετική διαδικασία και να υποστηρίζονται οικονομικά κατά τη διοργάνωση εκδηλώσεων που ενδέχεται να ασκήσουν μεγάλη επιρροή στο κοινό στα κράτη μέλη.

3.5

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι για να διασφαλιστεί η βιώσιμη διαχείριση των δασών στην ΕΕ πρέπει να εξασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι στα δάση θα διαθέτουν τα κατάλληλα επαγγελματικά προσόντα. Επίσης, ανάλογο ρόλο διαδραματίζει και η ενίσχυση και διαφύλαξη των αγροτικών περιοχών. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να εξετάσει ως πιθανό νέο στόχο την «Προώθηση του δάσους ως χώρου εργασίας».

3.5.1

Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι τα δάση μπορούν να εκπληρώσουν πλήρως την λειτουργία τους και την κοινωνική αποστολή τους εάν στη διαχείριση και την φροντίδα τους απασχολείται επαρκές εργατικό δυναμικό (δασικοί εργάτες, χειριστές μηχανών, διοικητικοί υπάλληλοι διαχείρισης δασών και στελέχη του τομέα). Οι εργαζόμενοι αυτοί πρέπει να διαθέτουν τα βασικά ειδικά προσόντα και να καταρτίζονται συστηματικά. Αυτό φυσικά ισχύει και για τους ιδιοκτήτες δασών και τους εργαζόμενους που απασχολούν. Τα προσόντα πρέπει να προσαρμόζονται στις οικονομικές, οικολογικές και κοινωνικές απαιτήσεις της θέσης τους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη διαφύλαξη των δασών.

3.5.2

Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, η ΕΟΚΕ προτείνει την προσθήκη των εξής νέων «βασικών ενεργειών»:

Βασική ενέργεια αριθ. 19: Προώθηση της επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης·

Βασική ενέργεια αριθ. 20: Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της βιώσιμης διαχείρισης των δασών και της επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης στον τομέα των δασών·

Βασική ενέργεια αριθ. 21: Ενίσχυση των αγροτικών περιοχών.

3.5.3   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 19: Προώθηση της επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης»:

3.5.3.1

Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να ενισχύσουν την επαγγελματική κατάρτιση και επιμόρφωση, την έρευνα, την ανάπτυξη και την μεταφορά τεχνολογιών στον τομέα της δασοκομίας, της ξυλείας και της συντήρησης.

3.5.3.2

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η Επιτροπή πρέπει να υποστηρίζει τα αναγνωρισμένα συστήματα πιστοποίησης της διαχείρισης των δασών, τα οποία συμβάλλουν στη διασφάλιση και ανάπτυξη της απασχόλησης παρέχοντας δείκτες σχετικούς με τον προγραμματισμό του προσωπικού και την ανάπτυξη του εργατικού δυναμικού στις δασικές επιχειρήσεις.

3.5.4   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 20: Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της βιώσιμης διαχείρισης των δασών και της επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης στον τομέα των δασών»:

3.5.4.1

Η Επιτροπή πρέπει να υποστηρίζει την επιστημονική έρευνα που αναφέρεται στην σχέση μεταξύ της βιώσιμης διαχείρισης των δασών και της επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης των ιδιοκτητών δασών και των εργαζομένων στον τομέα της διαχείρισης δασών (Προσδιορισμός των απαιτήσεων).

3.5.4.2

Η ΕΟΚΕ προτείνει στην Επιτροπή να προβεί στην κατάρτιση μελέτης σχετικά με τις συγκεκριμένες περιγραφές καθηκόντων που είναι απαραίτητες προκειμένου να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα του τομέα των δασών.

3.5.5   Σχετικά με την «Βασική ενέργεια αριθ. 21: Ενίσχυση των αγροτικών περιοχών»:

3.5.5.1

Οι δασικές εκτάσεις των κρατών μελών βρίσκονται κατά κύριο λόγο σε αγροτικές περιοχές που παρουσιάζουν αδυναμίες από διαρθρωτική άποψη. Στις περιοχές αυτές, ο τομέας των δασών εξασφαλίζει τη διατήρηση των υποδομών και την εργασία και το εισόδημα των ιδιοκτητών δασών και του αγροτικού πληθυσμού. Εάν ο τομέας των δασών δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητος, οι πολύτιμες αυτές από οικολογική άποψη τουριστικές περιοχές θα ήταν αποκομμένες από την συνολική ανάπτυξη της χώρας τους. Το πιθανότερο είναι ότι ο πληθυσμός των περιοχών αυτών θα εγκατέλειπε τα επαγγέλματα που συνδέονται με την καλλιέργεια της γης με επακόλουθο την γήρανση του πληθυσμού στις περιοχές αυτές, οι δασικές εκτάσεις θα παραμελούνταν και οι υποδομές θα υποβαθμίζονταν. Η καταστροφή των αγροτικών διαρθρώσεων οδηγεί αναπόφευκτα σε δυσκολίες στη χρήση του ξύλου ως πρώτης ύλης, σε μία στιγμή μάλιστα που η ζήτηση ολοένα αυξάνεται.

3.5.5.2

Η Επιτροπή πρέπει να προωθήσει και να υποστηρίξει τις μελέτες και έρευνες με θέμα την εξακρίβωση της σημασίας της δασοκομίας στις αγροτικές περιοχές.

3.5.5.3

Η ΕΟΚΕ είναι της γνώμης ότι πρέπει να απευθυνθεί έκκληση στα κράτη μέλη να διασφαλίσουν και να βελτιώσουν στην κατάσταση της αγοράς εργασίας στις αγροτικές περιοχές. Πρέπει να αποφευχθούν τα κοινωνικά προβλήματα που οφείλονται στις αδιάκοπες διαρθρωτικές αλλαγές. Εάν χρειαστεί, οι εξελίξεις αυτές θα μπορούσαν να αντισταθμιστούν με τα κατάλληλα συντονισμένα προγράμματα. Θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα ώστε οι αγροτικές περιοχές να αυξήσουν την έλξη που ασκούν στον πληθυσμό, ιδιαίτερα δε στους νέους.

3.5.5.4

Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει με χρηματοδοτικούς πόρους τις αγροτικές περιοχές μέσω του ΕΓΤΑΑ. Μόλις λαμβάνεται ένα σχετικό αίτημα, πρέπει να χορηγείται χρηματοδοτική στήριξη απευθείας στους ιδιοκτήτες δασών ή τους επιχειρηματίες του τομέα ή ακόμη σε κοινοπραξίες δασικών επιχειρήσεων.

4.   Αξιολόγηση

4.1

Είναι σκόπιμο να διασφαλίσει η Επιτροπή ότι όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς του τομέα της ευρωπαϊκής δασοκομίας θα εκπροσωπηθούν στην Συμβουλευτική Ομάδα Δασοκομίας και Φελλού.

Βρυξέλλες, 26 Οκτωβρίου 2006

Ο Πρόεδρος

της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Δημήτρης ΔΗΜΗΤΡΙΆΔΗΣ


Top