This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52002AR0049
Opinion of the Committee of the Regions on the "Communication from the Commission — Making a European area of lifelong learning a reality"
Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την "Ανακοίνωση της Επιτροπής: Η πραγμάτωση μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης"
Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την "Ανακοίνωση της Επιτροπής: Η πραγμάτωση μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης"
ΕΕ C 278 της 14.11.2002, p. 26–29
(ES, DA, DE, EL, EN, FR, IT, NL, PT, FI, SV)
Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την "Ανακοίνωση της Επιτροπής: Η πραγμάτωση μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης"
Επίσημη Εφημερίδα αριθ. C 278 της 14/11/2002 σ. 0026 - 0029
Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την "Ανακοίνωση της Επιτροπής: Η πραγμάτωση μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης" (2002/C 278/08) Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ, έχοντας υπόψη την Ανακοίνωση της Επιτροπής: "Η πραγμάτωση μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης" (COM(2001) 678 τελικό)· έχοντας υπόψη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 22ας Νοεμβρίου 2001, να ζητήσει τη γνωμοδότηση της δυνάμει του άρθρου 265 παράγραφος 1 της ιδρυτικής Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας· έχοντας υπόψη την απόφαση του Προεδρείου της 6ης Φεβρουαρίου 2002 να αναθέσει στην Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας την κατάρτιση σχετικής επί του θέματος γνωμοδότησης· έχοντας υπόψη το μνημόνιο της Επιτροπής (SEC(2000) 1832)· έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για το μνημόνιο της Επιτροπής (CdR 19/2001 fin)(1)· έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας της Λισσαβώνας στις 23-24 Μαρτίου 2000, της Φέιρα στις 19-20 Ιουνίου 2000, και της Στοκχόλμης στις 23-24 Μαρτίου 2001· έχοντας υπόψη το Λευκό Βιβλίο της Επιτροπής του 1995 (COM(95) 590 τελικό) και την ανακοίνωση της Επιτροπής (COM(97) 563 τελικό)· έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών (CdR 244/94 fin)(2) με θέμα την ανακήρυξη του 1996 ως ευρωπαϊκού έτους της δια βίου κατάρτισης· έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής COM(2000) 318 τελικό για την eLearning, καθώς και τη γνωμοδότηση της ΕΤΠ (CdR 212/2001 fin)(3) έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής: Οι συγκεκριμένοι μελλοντικοί στόχοι των εκπαιδευτικών συστημάτων (COM(2001) 59 τελικό) καθώς και τη γνωμοδότηση της ΕΤΠ (CdR 89/2001 fin)(4)· έχοντας υπόψη το 6o πρόγραμμα-πλαίσιο, την έκθεση της Επιτροπής (COM(2001) 94 τελικό) καθώς και τη γνωμοδότηση της ΕΤΠ (CdR 283/2001 fin)(5)· έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή συλλογική συμφωνία με θέμα "το πρόγραμμα δράσης για την ανάπτυξη δεξιοτήτων στον επαγγελματικό τομέα ως μέρους της δια βίου μάθησης" που συνήφθη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικαλιστικών Οργανώσεων, της Ένωσης των Συνομοσπονδιών της Βιομηχανίας και των Εργοδοτών της Ευρώπης και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δημοσίων Επιχειρήσεων· έχοντας υπόψη το συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Βαρκελώνης, που διεξήχθη στις 15 και 16 Μαρτίου 2002· έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησης (CdR 49/2002 rev.) που υιοθετήθηκε από την επιτροπή - Πολιτισμού και Παιδείας -, στις 22 Μαρτίου 2002 (εισηγήτρια: η κ. Christina Tallberg, Α' Αντιπρόεδρος του συμβουλίου της κομητείας της Στοκχόλμης (SW-PES)· υιοθέτησε κατά την 44η σύνοδο ολομέλειάς της, 15ης και 16ης Μαΐου 2002 (συνεδρίαση της 15ης Μαΐου) την ακόλουθη γνωμοδότηση. Απόψεις και συστάσεις της ΕΤΠ 1. Η ΕΤΠ επιδοκιμάζει την ανακοίνωση της Επιτροπής "η πραγμάτωση μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης" που αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα για την εξέλιξη της ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης. 2. Η ΕΤΠ συμμερίζεται τις απόψεις της Επιτροπής ότι η ανακοίνωση δεν θα έχει ως αποτέλεσμα την καθιέρωση μιας νέας διαδικασίας ούτε θέτει θέμα εναρμόνισης της νομοθεσίας ή άλλων διατάξεων. 3. Η ΕΤΠ αποδίδει μεγάλη σημασία στο ότι η Επιτροπή τη θεωρεί ως ένα σημαντικό εταίρο. Αυτό προκύπτει μεταξύ άλλων, από το ότι η Επιτροπή αναθέτει συγκεκριμένα καθήκοντα στην ΕΤΠ. 4. Η ΕΤΠ διαπιστώνει ότι ο ευρύς ορισμός που δόθηκε στην έννοια της δια βίου μάθησης είχε εκτεταμένο αντίκτυπο στις διαδικασίες διαβούλευσης. Η ΕΤΠ επικροτεί την άποψη αυτή για μάθηση που θα αρχίζει από την προσχολική ηλικία και θα διαρκεί μέχρι τη συνταξιοδότηση και ότι η διάσταση της πολύπλευρης μάθησης αφορά τη σχολική, την εξωσχολική και την άτυπη μάθηση. 5. Ένας σημαντικός τομέας δράσης είναι η προώθηση της συμμετοχής στην κοινωνία, η ενεργός συμμετοχή και η επίγνωση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων του πολίτη. Είναι σημαντικό να μην οδηγεί η εξέλιξη στη δημιουργία νέων χασμάτων χωρίς να δίνεται σε όλους η δυνατότητα ενεργού συμμετοχής στην απασχόληση και ως πολίτη στην κοινωνία. Άτομα με ειδικές ανάγκες, όπως και άλλα ευπαθή άτομα, αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα που απαιτούν ατομικές λύσεις, πρόσβαση και μια καλή οργανωμένη υποδομή για την ικανοποίηση των διαφόρων αναγκών. 6. Η ΕΤΠ επιθυμεί να τονίσει ότι η στρατηγική της δια βίου μάθησης αφορά πρωτίστως το τοπικό και το περιφερειακό επίπεδο. Αυτό φέρει συχνά την πολιτική και την οικονομική ευθύνη στον τομέα της παιδείας στα κράτη μέλη. Δρα συχνά τόσο ως φορέας συντονισμού της εξέλιξης και της ανάπτυξης υπεύθυνος για την ευημερία των πολιτών και την υποδομή, όσο και ως κοινωνική αρχή. Λειτουργεί επίσης ως εργοδότης που έχει την ευθύνη αλλά και το ενδιαφέρον για την περαιτέρω ανάπτυξη των προσόντων των δικών του εργαζομένων. Εντούτοις, η ΕΤΠ φρονεί ότι, στην Ανακοίνωση, δεν αναγνωρίζεται δεόντως ο καθοριστικός ρόλος που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στη χάραξη και την εφαρμογή των στρατηγικών για τη δια βίου μάθηση και για τις τοπικές οργανώσεις μαθητείας. 7. Η ΕΤΠ συμμετείχε στη σύναψη της ευρωπαϊκής συλλογικής συμφωνίας με θέμα "το πρόγραμμα δράσης για την ανάπτυξη δεξιοτήτων στον επαγγελματικό τομέα ως μέρους της δια βίου μάθησης" που συνήφθη πρόσφατα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικαλιστικών Οργανώσεων, της Ένωσης των Συνομοσπονδιών της Βιομηχανίας και των Εργοδοτών της Ευρώπης και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δημοσίων Επιχειρήσεων. Την προσέγγιση αυτή που χαρακτηρίζει τη συμφωνία, συμμερίζεται και η ΕΤΠ. Μέσω της συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δημοσίων Επιχειρήσεων συμμετείχε και η ΕΤΠ στο εν λόγω πρόγραμμα δράσης. 8. Η ΕΤΠ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι συνιστάται η ανάπτυξη δικτύων διαβούλευσης για την δια βίου μαθητεία σε όλα τα επίπεδα (εθνικό, περιφερειακό και τοπικό), προκειμένου να στηριχθεί η εφαρμογή της. Εκφράζει, όμως, τη λύπη της για το γεγονός ότι δεν γίνεται ρητή μνεία των περιφερειακών και τοπικών αρχών εκεί όπου αναφέρεται ότι τα κράτη μέλη, ο Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος και οι υποψήφιες χώρες θα ενισχύσουν και θα διευρύνουν τις ήδη υφιστάμενες δομές διυπουργικού συντονισμού, προκειμένου να προάγουν την εσωτερική συνεκτικότητα των πολιτικών. 9. Η ΕΤΠ επικροτεί την εν λόγω διάρθρωση που αποτελείται από "συνεκτικές και περιεκτικές στρατηγικές", "δράσεις προτεραιότητας" και "μέτρα για την προώθηση της ημερήσιας διάταξης" όπως αναφέρει η έκθεση. Είναι συνεπώς απαραίτητο να υλοποιηθούν παράλληλα οι στρατηγικές, τόσο σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, όσο και σε περιφερειακό/τοπικό, και να μην χαρακτηρίζεται η υλοποίηση από την απαρχαιωμένη, ιεραρχική προσέγγιση "εκ των άνω προς τα κάτω". Είναι αναγκαίο να τονίσουμε το βασικό ρόλο που πρόκειται να διαδραματίσει το τοπικό και το περιφερειακό επίπεδο στη συνεχιζόμενη εξέλιξη της ευρωπαϊκής περιοχής της δια βίου μάθησης. 10. Η ΕΤΠ παρατηρεί με ικανοποίηση ότι ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της στρατηγικής της Επιτροπής είναι η ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων σε τοπικό επίπεδο, στις οποίες θα συμμετέχουν οι τοπικές αρχές, τα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τα ιδρύματα επιμόρφωσης και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα, επιχειρήσεις, υπηρεσίες εξεύρεσης εργασίας και ενώσεις και σωματεία. Οι σχέσεις αυτές οδηγούν σε νέες μορφές ανάπτυξης επαφών. Οι επαφές μεταξύ σχολείων και εργαζομένων μπορεί να επεκταθούν επωφελώς ώστε να συμπεριλάβουν και άλλες μορφές επισκέψεων μελέτης και πρακτικής εξάσκησης εκτός από τις παραδοσιακές. Και αυτά εφόσον οι νέες επιχειρήσεις που βασίζονται στην οικονομία της γνώσης επιθυμούν να ενισχύσουν περισσότερο τις καινοτομίες, το επιχειρηματικό πνεύμα και τη συνολική εικόνα στους μαθητές αντί των στενών εφαρμογών σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Και οι σπουδαστές μπορούν επίσης να συμβάλουν στην επιχείρηση με την εισαγωγή των γνώσεων τους. Οπωσδήποτε, η ΕΤΠ θεωρεί καθοριστικές επίσης τις περιφερειακές συνεργασίες, που δεν αναφέρονται ρητώς στην Ανακοίνωση, ενώ θα έπρεπε. 11. Η ΕΤΠ φρονεί ότι η εταιρική σχέση μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός νέου και πιο ανοικτού περιβάλλοντος μάθησης στο σχολείο αλλά και στην επιχείρηση. Η σχολική εργασία θα εκτελείται λιγότερο ως μια κλειστή δραστηριότητα που θα αφορά μόνο εκείνους που είναι σπουδαστές με πλήρες ωράριο. Αντίθετα, η μάθηση θα αποκτάται περισσότερο από την επαφή με το άμεσο περιβάλλον. Το μαθησιακό περιβάλλον θα μεταβληθεί και από το μεγαλύτερο ποσοστό των εικονικών συμβολών. Επίσης πρέπει να προωθηθεί ο ρόλος των βιβλιοθηκών ως ανοικτό περιβάλλον μάθησης για όλους τους πολίτες. 12. Το νέο και πιο ανοικτό μαθησιακό περιβάλλον που θα επικρατήσει στα σχολεία του μέλλοντος απαιτεί να ενισχυθούν η εκπαίδευση και η κατάρτιση και η πρακτική εξάσκηση των διδασκόντων καθώς και τα εκπαιδευτικά κέντρα προκειμένου να αναπτυχθεί ο ρόλος των διδασκόντων. Η ΕΤΠ επιδοκιμάζει την πρόταση της Επιτροπής για στοχοθετημένα μέτρα στήριξης σχετικά με παρόμοιες δράσεις - π.χ. μέσω της ΕΤΠ. Οι παιδαγωγοί για να επιτύχουν στο ρόλο του δασκάλου στη δια βίου μάθηση πρέπει να τους δίνονται τα ερεθίσματα που απαιτούνται ώστε να έχουν συνεχώς την ευθύνη για τη δική τους βελτίωση. 13. Η ΕΤΠ επιθυμεί να τονίσει ότι η νέα προοπτική και η νέα προσέγγιση που αποσκοπούν στη μάθηση, σε διάφορες εξελιγμένες μορφές - σε αντίθεση με την εκπαίδευση - θα συμβάλουν στη δημιουργία απαιτήσεων έναντι των ανωτάτων σχολών, των ιδρυμάτων επιμόρφωσης και ερευνητικών ιδρυμάτων για κατάρτιση και έρευνα στη δια βίου μάθηση. 14. Η ανάγκη για μάθηση μπορεί να εκφρασθεί με διάφορους τρόπους ανάλογα με την κατάσχεση των διάφορων ατόμων ομάδων, εργαζόμενων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Σε μια Ευρώπη που βασίζεται στη γνώση, η συζήτηση για τις εκπαιδευτικές ανάγκες θα πρέπει να διεξαχθεί σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο. 15. Η ΕΤΠ υπογραμμίζει επίσης τη σημασία που έχει η συνέχιση μιας προοδευτικής συζήτησης που θα λαμβάνει σοβαρά υπόψη τα μηνύματα που εκπέμπονται τοπικά/περιφερειακά από την κοινωνία, από τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορεί να διακρίνονται, από τη μια πλευρά, σε καινοτόμες και επιχειρήσεις αναπτυξιακών ταμείων με σύγχρονες εργασιακές δομές, και από την άλλη πλευρά σε πιο παραδοσιακές επιχειρήσεις και παραδοσιακούς τομείς που δεν έχουν αλλάξει τις μεθόδους εργασίας τους. 16. Η ΕΤΠ επιθυμεί να επισημάνει, παράλληλα με τα πιο παραδοσιακά βασικά προσόντα, και ορισμένα άλλα. Αυτό είναι η κατανόηση, ο σεβασμός, η συναισθηματική κατανόηση για όλους τους συμπολίτες, ανεξαρτήτως εθνοτικής καταγωγής, γλώσσας ή θρησκείας, σε συνδυασμό με την αναγνώριση της αξίας της ευρωπαϊκής γλωσσικής πολιτιστικής και φυσικής ποικιλίας. 17. Ορισμένα άλλα σημαντικά προσόντα για την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων είναι τα εξής: - η προοπτική της αυτοδιδαχής, - η ικανότητα να λειτουργεί και να συνεργάζεται κανείς με άλλους, - η ικανότητα να αντιλαμβάνεται τις διαφορετικές απόψεις, - η ικανότητα να χειρίζεται πολύπλοκα ζητήματα και ροές πληροφοριών, - η ικανότητα αυτοπαρουσίασης. 18. Η ΕΤΠ συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής ότι οι αυξημένες επενδύσεις για την παιδεία πρέπει να συμβαδίζουν με τις στρατηγικές που έχουν χαραχθεί σε τοπικό επίπεδο. Χρειάζεται να διεξαχθεί μια συζήτηση για την ευθύνη της κοινωνίας και των επιχειρηματιών σε θέματα εκπαίδευσης. 19. Η ΕΤΠ φρονεί ότι χρειάζεται να υποστηριχθούν ιδιαίτερα οι δυνατότητες πρόσβασης στη μόρφωση μέσω μέτρων κατάρτισης δια της οδού της "δεύτερης ευκαιρίας". Όλο και πιο πολλές απαιτήσεις τίθενται στην εκπαίδευση ή την πρακτική άσκηση σε πανεπιστήμιο ή σε επίπεδο ανώτερο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Επιπλέον, όσοι το επιθυμούν πρέπει να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση του εν λόγω επιπέδου χωρίς να τους προβάλλονται γεωγραφικά, κοινωνικά, ιδιωτικής οικονομίας ή άλλα εμπόδια. 20. Επιπροσθέτως, πρέπει να δημιουργηθούν για τις τοπικές/περιφερειακές αρχές καθώς και άλλους φορείς οι προϋποθέσεις για να αξιοποιήσουν και να αναπτύξουν την τοπική υποδομή για τη δια βίου μάθηση σε χρόνο, χώρο καθώς και στο ρυθμό που αρμόζει στα διάφορα άτομα. Οι τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας συνεχίζουν να κατακτούν έδαφος και να δημιουργούν νέες, ευέλικτες ευκαιρίες μάθησης που διαφέρουν τελείως από την πιο παραδοσιακή εκπαίδευση εξ αποστάσεως. Είναι επίσης σημαντικό να δοθεί η δυνατότητα σε εκείνους που έχουν ανάγκη ή επιθυμούν να αναπτύξουν τη μάθησή τους μαζί με άλλους. Αυτό μπορεί να έχει μεγάλη σημασία τόσο για τη διαδικασία μάθησης όσο και για την κοινωνική κατάσταση. 21. Η ΕΤΠ συμφωνεί ότι είναι ανάγκη να αναπτυχθεί ένα θετικό πνεύμα μάθησης. Η προσπάθεια στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αλλά και στα ιδρύματα επιμόρφωσης ενηλίκων, ως βάση της δια βίου και της πολύπλευρης μάθησης έχει ίσως ως σημαντικότερο στόχο τη συνεχή διέγερση της περιέργειας και τη δίψα για μάθηση. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην ενθάρρυνση των ατόμων εκείνων των οποίων ως εμπειρίες από τα μαθητικά θρανία δεν ήταν τόσο θετικές ή που τους λείπει ο ενθουσιασμός. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η βελτίωση των προϋποθέσεων μάθησης τόσο των νέων που έχουν διακόψει τη βασική τους εκπαίδευση όσο και των μεταναστών προκειμένου να δημιουργηθούν οι βασικές προϋποθέσεις της δια βίου μάθησης. 22. Στο μέλλον ένα μείζον χαρακτηριστικό της υποδομής της τοπικής και περιφερειακής δια βίου κατάρτισης θα είναι η αξιολόγηση της γνώσης και των προσόντων - ανεξάρτητα από το αν αποκτήθηκαν μέσω σχολικής, εξωσχολικής ή άτυπης μάθησης. Η ΕΤΠ επιθυμεί να τονίσει τη σημασία που έχει το να αποφευχθούν περίπλοκα τεχνικά συστήματα αξιολόγησης των γνώσεων ή συστήματα που εκλαμβάνουν τα άτομα ως αντικείμενα περισσότερο, αντί να τους παρέχεται η υποστήριξη που χρειάζονται για να αποκτήσουν αναγνωρισμένα και πιστοποιημένα προσόντα. Παρόμοια συστήματα πιθανόν να φοβίσουν τον κόσμο και να αποδειχθούν αντιπαραγωγικά. Γι' αυτό απαραίτητο να αντιμετωπίζεται το άτομο ως φορέας πληροφοριών. Η ΕΤΠ θεωρεί επιτακτικά αναγκαίο να συμμετάσχει στις συνεχιζόμενες προσπάθειες στον εν λόγω τομέα δράσης. Ως παράδειγμα αξίζει να αναφερθεί το "Central European Language Portfolio" το οποίο ήδη εφαρμόζεται σε πολλές χώρες. 23. Η ΕΤΠ επιθυμεί να τονίσει τον ενεργό ρόλο που οφείλει να αναλάβει για την προώθηση της δια βίου μάθησης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Οι προοπτικές για την ανάπτυξη των συστημάτων αδελφοποίησης πόλεων και εκκόλαψης νέων επαφών είναι ευνοϊκές. Η ολοκληρωτική χρησιμοποίηση των νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας θα δημιουργήσει περαιτέρω ευκαιρίες για τη σύνδεση των διάφορων μορφών μάθησης στα διάφορα μέρη της Ευρώπης. Η ΕΤΠ προσβλέπει στη συνεργασία με την Επιτροπή για την ανεύρεση νέων καινοτόμων τρόπων για τον προσδιορισμό της ορθότερης πρακτικής για τη δια βίου μάθηση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. 24. Η ΕΤΠ εκφράζει την ικανοποίησή της για την πρόθεση της Επιτροπής να υποστηρίξει διάφορες μορφές δικτύωσης των περιφερειών και των πόλεων με επιτυχημένες στρατηγικές της δια βίου μάθησης. Η ΕΤΠ είναι πρόθυμη να συμβάλει σε παρόμοια δράση για να αποκτήσει πρόσβαση σε εμπειρίες και ορθές πρακτικές. 25. Η Επιτροπή ανακοινώνει την πλαισίωση των ευρωπαϊκών συστάσεων σχετικά με την ποιοτική αξιολόγηση της εκπαίδευσης. Η ΕΤΠ θεωρεί ότι είναι σημαντικό να αναπτυχθούν παρόμοια μέσα υποστήριξης των διάφορων φορέων στην προσπάθειά τους για διαρκή βελτίωση των καθορισθέντων στόχων, προσδοκιών και απαιτήσεων, όχι όμως ες ένα κεντρικό σύστημα ελέγχων που βασίζονται σε καθιερωμένες συνήθειες. 26. Η ΕΤΠ θεωρεί ευπρόσδεκτη την ανάπτυξη ορισμένων δεικτών, φρονεί όμως ότι είναι ζωτικής σημασίας το να διαφυλαχθούν οι εμπειρίες που αποκτήθηκαν στα πλαίσια του έργου του ΟΟΣΑ. Η ΕΤΠ επιθυμεί να συμμετάσχει στην εν λόγω διαδικασία. 27. Η ΕΤΠ θεωρεί ότι βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της δυναμικής στη διαδικασία της δια βίου μάθησης είναι η συμμετοχή του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου σε ένα ζωηρό διάλογο και συζήτηση για τα προγράμματα δράσης σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στο πλαίσιο των οργάνων που προβλέπονται ήδη ή που ενδέχεται να συσταθούν με στόχο τη μέγιστη ποιοτική βελτίωση της διαβούλευσης και της δυνατότητας υποβολής προτάσεων όσον αφορά τη δια βίου μάθηση, η ΕΤΠ προτείνει την επί μονίμου βάσεως παρουσία εκπροσώπων των περιφερειών. 28. Στις συνεχείς προσπάθειες για την πραγμάτωση της δια βίου μάθησης πρέπει να συμμετάσχει και η ΕΤΠ, ως εκπρόσωπος του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου στην Ευρώπη. Στην ανακοίνωση της Επιτροπής αναφέρονται συγκεκριμένα πολλοί πρακτικοί στόχοι. Είναι σημαντικό για την ΕΤΠ να συμμετέχει στην τακτική προσαρμογή τους. Αυτό θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί, όπως αναφέραμε ήδη στη γνωμοδότησή μας για το μνημόνιο της Επιτροπής με θέμα τη δια βίου κατάρτιση, μέσω μιας επιτροπής συνεργασίας Επιτροπής/ΕΤΠ. Βρυξέλλες, 15 Μαΐου 2002. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών Albert Bore (1) EE C 357 της 14.12.001, σ. 36. (2) EE C 210 της 14.8.1995, σ. 74. (3) EE C 19 της 22.1.2002, σ. 26. (4) EE C 19 της 22.1.2002, σ. 23. (5) EE C 107 της 3.5.2002, σ. 111.